ti
i di
eni
ten
Staatsnoodrecht moest uitkomst bieden
Informeel overleg met Indonesische Leiders
bij
April '46 nog geen
verkiezingen
Wachtgeldregelingen
2300 mill. pond tekort
Stap voorwaarts op weg der verzoening"
CHRISTISON LUNCHT
MET SOEBARDJO
WOENSDAG 24 OCTOBER 1945.
3e Jaargang No. 53-373.
Ikmaaïde
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING „DE VRIJE ALKMAARDER"
ACHTERDAM 2t TELEFOON 2274.
SPES PATRIAE
Spes patriae, de hoop des vaderlands!
Dat is de jeugd, zij vormt de toekomst
van het land en een volk dat leeft,
ïórgt voor zijn toekomst, „De eeuw van
jiet kind". Wie zal het nog lichtvaardig
■éggen, ziende onze slecht geklede ar
beidersjeugd, wetende de ellende, die
de jeugd deze oorlogsjaren heeft moeten
mee beleven en begrijpende de gevolgen,
die ze daarvan naar lichaam en ziel tot
bet einde hunner dagen zal hebben te
dragen?
Er is echter een categorie die
onze bijzondere aandacht vraagt.
Dit zijn de oorlogspleegkinderen,
Onder deze groep vallen verschillende
„soorten" kinderen. Er zijn de jongens
en meisjes die hun ouders verloren
door bombardementen en oorlogshande
lingen in Nederland. Deze groep zal
d'kwijls de minste zorgen baren, daar
van hen meestal wel familie aanwezig
ral zijn, die zich het lot dezer kinderen
aantrekt. Er zijn echter twee andere
groepen, waarbij de verdere opvoeding
grote problemen meebrengt. Dat zijn de
kinderen van ouders, die geïnterneerd
zijn en dat zijn zij, die nog in andere
gezinen konden worden ondergebracht,
toen hun ouders, omdat zij Joodse Ne
derlanders waren, werden gedeporteerd
en die vrijwel zeker niet terug zullen
keren.
De meningen over de behandeling van
deze beide groepen lopen nogal uiteen.
Onlangs, bij de opening van een prachtig
De regering antwoordt de 2e Kamer
gebouw, dat bestemd was voor Volks-v '"raai langer In functie to doen blijven dan
i1 j jstrikt noodzakelijk Ir.
hogeschool, werd door één der sprekrs
medegedeeld, dat men ook verzocht had,
dit gebouw te mogen gebruiken voor de
huisvesting van „n.sJ)."-kinderen, maar
„daarvoor was het veel te mooi".
Een dergelijke houding is o. 1.
onjuist. Zeker hoeven de kinderen van
ouders, die zich tegen de belangen van
ons volk hebben misdragen, niet béter
behandeld te worden dan vele anderen,
maar o.i. ook niet minder goed. Aan
deze kinderen moet veel en liefdevolle
zorg besteed woTden en kan men niet
aansprakelijk stellen voor wat de
ouders misdeden. Deze kinderen mogen
zich niet blijvend tegenover in plaats
van temidden van ons volk geplaatst
voelen door de behandeling die zij thans
ondervinden. Er zal de grootste zorg aan
moeten worden besteed, dat in de hui
zen en kampen, waar zij thans moeten
worden verzorgd èn her-opgevoed, een
sfeer van vertrouwen heerst, willen wij
niet mede-schuldig zijn aan de kanker
van een ontwortelde en verbitterde na
oorlogse generatie.
De zorg voor de Joodse pleegkinderen
in het bijzonder die van religieuze aard.
Er is een opinie, die deze kinderen wil
brengen in een Joods-orthodoxe sfeer,
anderen zijn van mening, dat men hen
moet laten daar, waar zij zich in deze
jaren thuis zijn gaan voelen. Dé eerste
groep doet een beroep op de wil der
ouders, de anderen zeggen, laat deze
kinderen dikwijls thans nog onbewust
van de tragedie van hun bestaan (velen
dezer kinderen waren baby's toen zij in
heiligheid werden gebracht) in de
gezinnen waar zij thans zijn. De strijd,
die om deze kinderen gaande is, is een
wel heel treurige.
De enige oplossing in dit conflict is
o.i., dat er een voogdij commissie wordt
ir. gesteld, waarin voor twee-derden
orthodoxe en niet-orthodoxe Joden zit
ting zullen nemen en voor één derde
diverse andere groepen uit ons volk.
Deze commissie zal hebben op te roe-
Pen en te horen familieleden en
vrienden van de ouders, die niet
terugkeerden en deze zullen hebben
in te lichten en te adviseren, hoe
h.i. de wil der niet meer aanwezige
ouders was met betrekking tot de rich-
Aan de gisteren uitgekomen nota n.a.v.
het Eindverslag der Tweede Kamer over
het ontwerp van wet houdende regelen
omtrent de vip. Sta ten-Generaal, is het
volgende ontleend.
De regering betreurt het, dat ook na
de wijziging van 13 Oct. j.l. bezwaar werd
gemaakt tegen het besluit tijdelijke
Staten-Generaal. Dat het principieel on
juist is, de bevoegdheden van de Volks
vertegenwoordiging bij K. B. te be
moeien, Is, in abstracto bezien, moeilijk
voor tegenspraak vatbaar.
Een onvoorziene situatie.
De regering stond te dezen echter voor
een situatie als in de Grondwet niet
voorzien; een volksvertegenwoordiging
berustend op een P jaar geleden uitge
sproken volkswil en welker samenstel
ling door het uitvallen van verschillende
leden zelfs niet meer een evenredige
vertegenwoordiging van de toenmalige
stromingen bood en de Onmogelijkheid
terstond verkiezingen te houden.
Dus moest het Staatsnoodrecht uit
komst bieden.
De verkiezingen.
Hoewel de regering alles in het werk
stelt om zo mogelijk uiterlijk 30 April
1946 verkiezingen uit te schrijven en zich
vleit met de hoop, dat de technische
moeilijkheden dan zullen zjo overwon
nen, maken de buitengewone omstan
digheden het haar echter onmogelijk,
zich aan deze datum te binden.
Vertrouwd mag echter worden, dat het
niet nodig zal zijn de Nood-Staten-Gene-
Een enquête betreffende het
te Londen gevoerde beleid?
Aangezien de mogelijkheid tot het hou
den ener enquête niet uitgesloten Is,
naar. het te Londen door de regeringen
gevoerde beleid, meent het kabinet zich
te moeten onthouden van het uitspreken
van een oordeel op hetgeen te dezen in
het eindverslag naar voren wordt ge
bracht.
De vraag of de illegaliteit een beslis
sende invloed op de redactie van het
wetsontwerp heeft gehad, moet ontken
nend worden beantwoord.
De minister van Sociale Zaken heeft
bepaald, dat met ingang van 1 November
1945 elke onderneming, die een Wacht
geldregeling heeft, naast de Arbeidslijst
elke week een staat moet ophangen, waar
op zijn vermeld de namen van de arbei
ders, die in die week voor wachtgeld
uitkering in aanmerking komen, en het
aantal uren, dat door hen zal worden
gewerkt. Als er in een week geen wacht
gelders zijn, moet zulks ook op de staat
worden vermeld.
Ondernemingen, die niet verplicht zijn
een Arbeidslijst aan de houden, moeten
1 J/niettemln een dergelijke staat ophangen
werpt heel andere problemen op en wel fop een plaats, die vrij toegankelijk is
voor alle arbeiders en op zodanige wijze,
dat daarvan gemakkelijk kan worden ken
nis genomen.
ting der opvoeding. Velen van hen toch
namen geen deel meer aan het Joods-
religieuze leven en zouden een opvoeding
van hun kinderen in die richting ook
zeker niet wensen. Aan de hand van
dit advies zal dan beslist moeten wor
den, of de kinderen in de gezinnen kun
nen blijven, waarin ze thans opgenomen
zijn of dat dit volgens de wil der ouders
niet verantwoord is. Is er niemand meer
die van advies kan dienen en wordt na
onderzoek de huidige zorg voor het
kind in orde bevonden, dan zouden wij
met klem willen betogen: ontwortel
deze kinderen dan niet nogmaals, maar
laat ze met rust.
De hoop des vaderlands is thans
voor de gehele jeugd een zorg des
vaderlands geworden. Pas als wij ons
ernstig op de jeugdproblemen bezinnen
en alles ten koste willen leggen aan hun
lichamelijk en geestelijk herstel, pas dan
is het waar, dat wij bouwen aan onze
toekomst. E. T.C.
Wij winnen weer land
Goede berichten van Walcheren
en de Wieringermeer
De Rijks-Waterstaatdienst „Droogmaking
Walcheren" deelt mede, dat ook het gat
in de waterkering bij Veeere thans is af
gesloten. Zoals men weet is men er op
13 October in geslaagd het gat te blok
keren met behulp van 2 betonnen sche
pen, waardoor de stroming in het gat in
hoge mate werd gebreideld.
Het opvullen van de overblijvende
openingen met behulp van steen en klei
is thans gereed gekomen, zodat nu het
deel van Walcheren bewesten het Kanaal
Vlissingen—Veere, dat ongeveer 13.500 ha.
ondergelopen grond omvat, door een, zij
het plaatselijk nog zwakke, waterkering
wordt omringd.
Wanneer alles volgens het opgezette
plan verloopt, zal dit gedeelte binnen
vijf weken nagenoeg geheel droog vallen.
Met alle krachten wordt thans gestreefd
naar een spoedige dichting van de nog
openliggende dijkbreuk bij Rammekens.
Daarmede zouden ook de overblijvende
2000 ha. ondergelopen land in den Z -O.
hoek van Walcheren kunnen worden
gered.
Ook uit de Wieringermeer
gunstige berichten.
Ook uit de Wieringermeer komen gun
stige berichten. Het water is daar nu 2
m. gezakt, waardoor lozing in het water
schap De vier Noorder koggen niet meer
mogelijk is, omdat het peil van de Wie
ringermeer tot op dat van bedoeld wa
terschap is gedaald.
Ogenschijnlijk zou deze laatste omstan
digheid oorzaak kunnen zijn. dat de
droogmaking nu minder snel ln haar
werk zal gaan. doch Inmiddels zijn enige
noodpompen Ingeschakeld, welke helpen
het water nog in hetzelfde tempo te doen
dalen.
In het N.-W. van den polder en aan
de rand zijn nu honderden ha. droog
gevallen, waarop ongeveer 60 boerderijen
staan. De schade, welke de boerderijen
hebben opgelopen is natuurlijk aanzien
lijk, maar valt, daar zij in een min of
Britse begroting ingediend
Dalton, de Britse minister van Finan
ciën heeft gisteren bij het indienen van
de eerste na-oorlogse begroting verklaard,
dat het deficit voor 1945*46 vrijwel over
een zal komen met de raming van zijn
voorganger, n.l. op een bedrag van 2300
millioen pond. Op grond van de erva*
ringen na de vorige oorlog verwachtte
de minister geen begrotingsvoorsctiot
voor 1949 of 1950.
Over de Brits-Amerikaanse besprekin
gen, welke voortvloeiden uit de opheffing
van de leen- en pachtwet, zeide Dalton,
dat, wat ook het resultaat van deze on
derhandelingen moge zijn, Engeland al
zijn krachten moet inspannen zijn buiten
landse handel zo snel mogelijk weer op
te bouwen. Eerst dan zal Engeland op
financieel gebied meester zijn van het
eigen lot.
Nieuwe Venez. Junta
respecteert olieverdragen
Radio Caracas heeft medegedeeld, dat
de president van de nieuwe Venezulaan-
se Junta, Romulo Betancourt. aan de
vertegenwoordigers van 52 handelmaat
schappijen in Caracas verklaard heeft,
dat de Junta in verbinding is getreden
met vertegenwoordigers der buitenlandse
petroleummaatschappijen. Alle contrac
ten, welke de regering-Medina heeft af
gesloten, zullen gerespecteerd worden.
Wel is het de bedoeling van de „Ac-
cion Democratica". het land meer pro
fijt te laten trekken van de exploitatie
door buitenlandse maatschappijen.
Naar voorts uit Caracas gemeld wordt,
zijn de Nederlandse belangen bij de
nieuwe regering eveneens veilig.
meer luwen hoek waren gelegen, toch
nog mee. Ook de toestand van het wegen
net valt bU nader inzien mee.
Als zeker mag evenwel worden aan
genomen, dat de woningen in het Zuide
lijke gedeelte, waar de boerderijen die
per onder water hebben gestaan en zij
bovendien de vernielende kracht van
wind en water hebben te verduren ge
had. er niet zo goed zullen zijn afge
komen.
ffv
Een correspondent van de „Daily Tele-
graph" meldt, dat op Java informele
besprekingen zijn gehouden tussen leden
van de Indonesische „regering" en een
gezelschap, juist uit Nederland aangeko
men, advocateu. De besprekingen zouden
nog geen resultaten hebben opgeleverd,
doch in ieder geval hebben bijgedragen
tot verbetering van de algemene situa
tie. Het blad schrijft, dat het verdwij
nen van Soekarno zeer zeker kan wor
den beschouwd als een stap voorwaarts
op de weg naar verzoening, daar Soe
karno een type is. waarmee naar rede
lijkerwijs kan worden aangenomen, de
Nederlanders niet zullen onderhandelen.
Soekarno „beteugelde extremis
me".
Reuter meldt inmiddels echter, dat
Soekarno te Batavia is teruggekeerd na
tien dagen van het toneel verdwenen te
zijn geweest. Naar zijn minister van
Buitenlandse Zaken. Soebardjo, Maan
dag op een persconferentie heeft ver
klaard. zou Soekarno met vacantie zijn
geweest. Soekarno zelf heeft thans ech
ter medegedeeld: „Ik ben er gedurende
mijn tocht door West-Java in geslaagd
het extremisme te beteugelen."
Vertegenwoordigers van de Rapwi, die
uit Semarang zijn teruggekeerd, vertel
den. dat zij daar besprekingen hadden
gevoerd met Indonesische leiders. Toen
de vergadering formeel gearrangeerd
was. kwamen niet minder dan 50 perso
nen opdagen, die verklaarden, dat zij
alte leiders v/aren en het meest betrok
ken bij de republiek. De situatie te Che-
ribon is slecht, terwlil het in Bandoeng
en Semarang rustig is.
Nederlandse troepen op Borneo.
Van officiële züde wordt in Meibourne
Gistermiddag heeft Soebardjo, mi
nister van Buitenlandse Zaken in
Soekarno's kabinet, de lunch ge
bruikt met Christison, opperbevel
hebber van de geallieerde strijd
krachten in Ned.-Indië. Vermoedelijk
aldus A. P., heeft Soebardjo gelegen
heid gehad tijdens de lunch het re
publikeinse standpunt aan generaal
Christison en aan den adviseur van
het Britse ministerie van Buiten
landse Zaken, Denning, uiteen te
zetten.
De Engelsen wezen er voorzich-
heidshaive op, dat de invitatie voor
de lunch geenszins een erkenning
van de regering van Soekarno in
hield; zulks uit vrees, de Nederlan
ders voor het hoofd te stoten. Niette
min waren politieke waarnemers het
er over eens, dat deze bijeenkomst
„een stap in de goede richting was".
bekend gemaakt, dat een Australische
strijdmacht onder luit.-kolonel T. W. R.
Cotton op 16 Öctober West-Borneo heeft
bezet en daar in een dagorder de Ned.-
Indische wetgeving weer heeft inge
voerd. Een contingent gekleurde Neder
landse troepen onder Nederlandse offi
cieren. was hierbij aanwezig.
De bevolking toonde haar symphatie
door erebogen aan te brengt