De strijd
om de grondstoffen
Tweede lezing voor de V.U.
Wat vindt U van de
Vrije Alkmaarder?
„Heipalen" in beslag genomen
Heiloo.
LAATSTE NIEUWS.
STADSNIEUWS.
Aanslag op het leven
van een stadgenoot?
Jeugd en samenwerking
In zijn tweede lezing over „De
strijd om de grondstoffen" gehouden
voor de Volksuniversiteit behandel
de de heer J. Brummelkamp gister
avond de rubber. Evenals in zijn
eerste causerie over de petro'eum
gaf spreker een beknopt overzicht
van de winning en het gebruik van
dit zo belangrijke product, gezien
vooral uit sociaal-economisch oog
punt.
Allereerst kwamen ter sprake de
ontdekking en de in de loop der tij
den gevonden verbeteringen, van
het primitieve Indiaanse gebruik, tot-
de toepassingen zoals wij die heden
ten dagen kennen, toe. Het arbei
dersvraagstuk werd hierbij aanslui
tend uitvoerig behandeld, evenals
de maatregelen op dit gebied geno
men, zoals de Poenale Sanctie, uit
gevaardigd door de Nederlandse
regering en het aanmoedigen van
volkscultures, die een belangrijke
besparing in de bedrijfsonkosten
betekenden
Merkwaardig was wel de aange
haalde uitspraak van Hoever, min
van Buiten] Zaken, later pres. van de
Verenigde Staten, over „de zegenin
gen var. de vrijhandel", naar aanlei
ding van de in het begin van de 2Je
eeuw door Engeland gevoerde han
delspolitiek, die in lijnrechte tegen
stelling was met de Amerikaanse
balangen. Merkwaardig juist, om
dat pres. Tniman een dezer dagen
in zijn twaalf punten nog eens spe
ciaal de aandacht op de door Ame
rika nog steeds gewenste vrijhan
del vestigde
Tot slot behandelde de heer
Brummelkamp de geweldige vlucht,
die de productie van synthetische
rubber in de oorlogsjaren genomen
heeft en gaf in verband daarmee een
kort overzicht van de toekomst van
de echte rubber, die zijns inziens
niet zal kunnen concurreren met de
synthetische. Indien men er echter
in slaagt nieuwe afzetgebieden voor
dit produt! te vinden, dan zal mis
schien de rubberprnductie nieuwe
bloei tegemoet gaan.
De belangwekkende lezing werd
met een aantal lichtbeelden be
sloten.
Wie aan de weg: timmert, ontmoet
véél bekgks en 'critiek.
En wie timmert er meer aan de weg
dan een redactie, wat heeft méér be
kgks dan een krant en wie ontmoet er
méér critiek
In het bewustzijn, niet volmaakter
te zijn dan enig: ander ding in dit on
dermaanse, vraagt de Vrije Alkmaar-
d%r, nu er een klein beetje méér le
vensruimte komt, het oordeel van haar
lezers en critici over de beste wtJze
waarop de thans ter beschikking staan
de ruimte kan worden gebruikt.
Heeft U ook nog een stukje papier?
Schrgft U ons dan eens Uw ant
woord op de volgende vragen:
Wat vindt U van de krant zoals hg
is?
Wat mist U in de krant?
Wat zou U er uit willen missen?
Wg zetten ons schrap om de stroom
van antwoorden op te vangen, te be
studeren en er van te leren.
Bij een, door de politie gehouden
controle, in een der Alkmaarse café's
werden twee personen aangehouden
wegens het clandestien verhandelen van
Engelse sigarettc Een grote partij van
dit aantrekkelijke artikel werd in be
slag genomen.
Na verhoord te zijn, werden de han
delaren weer op vrije voeten gesteld.
NIEUW LEVEN IN DE
R.K, KIESVERENIGING.
Gisteravond waren in café Admiraal aan
de Heerenweg vertegenwoordigers uit
verschillende groepen maar allen met
één doel: een hechte R.K. Kiesvereniging
ter plaatse op te richten bijeen. Dr. De
Smet lichtte een en ander toe en toonde
de noodzakelijkheid aan spoedig aan het
werk te gaan. Besloten werd binnenkort
een grote vergadering te houden in het
Brunogebouw. Het voorlopig bestuur werd
als volgt samengesteld: Dr. Weyffels,
voorzitter; H. Pel, secr.; Jb. v. d. Peet, J.
Zwart. J. Wassenaar, G. Heine, A. Dekker,
G. Arendsen. W. Kaandorp J. Schuit en
C. Hageroan. leden. Op de eerstvolgende
vergadering zal een definitief bestuur ge
kozen worden.
Strijdvragen om de atomen
(Vervolg van pag. 1.)
Christison over de
moord op Maïlaby
Christison verklaarde hedenmorgen op
een in allerjjl bijeengeroepen persconle.
rentie te Batavia, dat h(j in kennis ge-
steld was van de moord te 8 uur Rata- 1
viase tijd hedenmorgen. Een maand ge- 1
leden had de Nederlandse marine~offi<
cier, kapitein Huger, de Japanse over
gave geaccepteerd, zulks tegen de ge
schreven orders in, die hem door schout-
bij-nacht Patterson waren verstrekt.
Patterson was de eerste geallieerde
vertegenwoordiger, die op Java aan-
kwam, aldus gen. Christison. Er waren
in Soerabaja te dien tijde grote voorra-
den wapenen en uitrusting, tanks en
pantserwagens, die de Japanners gewil
lig aan Huger overdroegen en een groot
aantal van d<*ze wapenen viel in banden
van Indonesiërs.
Kogel uit sten scheerde
rakelings langs het hoofd
van een kind
Maandagavond om half aebt werd uit
«en auto een schot gelost op de woning
van den heer A. aan de Helderseweg,
alhier. De kogel drong door het raam
van de bovenverdieping en vloog rake
lings langs het höofd van het dochtertje
van den heer A. De kogel, die gevon
den is, bleek zgn. stenmunitie te zijn.
Waarschijnlijk dus is bet schot met een
•tengun a/gevuurd.
He heer A. verklaarde ons, dat hij de
indruk gekregen had, dat de wagen
heeft gestopt, of althans vaart gemin
derd: onmiddellijk nadat het schot gelost
was, reed de auto door.
Wij vragen ons af, of wij hier te doen
hebben met een per ongeluk afgevuurd
schot, dan wel met een wraakneming of
een poging om eigen rechter te spelen
De heer A. is n.1. enige tijd geïnter
neerd geweest, doch ooor de P O D.
weer vrijgelaten, naar ïustig aangeno
men kan worden op zeer goede gronden.
Beseffen (in het geval, dat hier wer
kelijk sprake is van een bewuste aan
slag op het leven van den heer A.) de
dader(s), die gebruik maakten van' het
donker en geen tegenweer te wachten
hadden, wel, dat zij opgetreden zijn als
misdadigers? De kogel heeft op een haar
na een onschuldig kind van het leven
beroofd.
Naar wij vernomen hebben, heeft de
politie een onderzoek ingesteld in deze
duistere zaak.
Er was geen grote schare jongeren bij
een in de dancing van de Harmonie, toen
gisterenavond1 de heer J. Groeneveid (as
sistent van het N.J.G.-secretariaat) sprak
over de Nederlandse Jeugdgemeenschap.
De aanwezigen vertegenwoordigden echter
vrijwel de gehele georganiseerde Alk
maarse jeugd.
Na de opening door den voorzitter van
de Alkmaarse Jeugdraad, KJ. de Wilde,
sprak de heer Groeneveid.
Bet ontstaan van de N.J.G.
Temidden van de vele levenskringen
waarin de mens is opgenomen, verricht de
vrije jeugdvorming. als derde milieu naast
gezin en school, de functie van brug tus
sen het kindzgn en het opgenomen wor
den in het maatschappelijk leven.
De vrge jeugdvorming was een van de
weinige levenskringen waarin de overheid
nog niet had Ingegrepen. Uitsluitend op
particulier initiatief hadden zich voor de
oorlog in Nederland ruim 260 verenigin
gen gevormd.
Beznning en zelfkritiek hebben in de
afgelopen jaren velen tot het inzicht ge
bracht dat de doelstelling van vrijwel
ieder dezer verenigingen te beperkt was,
dat er slechts een gering gedeelte van de
jeugd bereikt werd en dat voor de oonog
een geest van zelfgenoegzaamheid in de
verenigingen de overhand had.
Hiervan uitgaande kwam men tot de
nieuv.e doelstelling, dat de vrge jeugd
vorming alle levensterreinen (het licha
melijke, het geestelijk-zedelijke en het cul
turele) moet beslrgken en dat het ideaal
moei zgn de gehele Nederlandse jeugd te
omvatten.
Dit streven is landelijk opgevangen
door de N.J.G.in Juli j.1. gesticht door de
hoofdbesturen van de voornaamste jeugd
organisaties.
In geliooi zaamheid aan hogere waarden
(waarheid, gerechtigheid en naastenliefde)
wil de N.J.G. het Jeugdwerk in zijn geheel
en de onderlinge samenwerking stimule
ren met als vooronderstelling de trouw
aan vaderland en vorstenhuis. Een oranje
cirkel is hiervan het symbool. De N.J.G.
wil een beroep doen op de persoonlijke
verantwoordelijkheid der jongeren t.a.v.
«Je gehele volksgemeenschap.
Kritiek.
In de vele vragen door de aanwezigen
;esteld. werd kritiek uitgeoefend op de
.vijze, waarop dc N.J.G. tot stand was ge
komen en waarbij de jeugd zelf niet ge
raadpleegd is. De doelstelling werd te
beperkt geacht. De begrippen christelijke
waarden en vorstenhuis en de oranje
kleurige cirkel kunnen niet door iedereen
aanvaard worden. Ook» yoelt men er wei
nig vdör om de plaatselijk bereikte resul-
tat* i op te geven.
J' voornaamste punt in het antwoord
van n heer Groeneveid was, dat hij uit-
p: dat de N.J.G. bereid is. om op al te
tr vastgelegde formuleringen terug te
Yomen en dat het niet de bedoeling is. de
rij' cid der plaatselijke afdelingen aan
banden te leggen.
Voorlichting gevraagd.
Het v.e 1 echter wel duidelijk dat (ook
d r de orekkigc communicatiemidde
len. er e groot gebrek bestaat aan juiste
v' rlicht omtrent doel en methode der
N J.G.. een gebrek waarin ook deze
avond no - niet bevredigend voorzag.
H l war te verwachten dat de weg naar
sam- nv ng niet gemakkelijk zou zgn.
Mijo de Alkmaarse jeugd zich echter niet
van deze weg af laten brengen. Het gaat
om de tcekomst van ons voik.
Wat is er ie doen
Woensdag 31 October.
Gulden Vlies, 7.30 uur, Kon. Ver.
Oost en West. Filmavond. Sprekers
de heren drs. C. van Rossem en G.
A. van Bovene.
Rustende Jager. Heiloo, 8 uur. D. L.
Daalder over de democratische
school. Voor afd. Heiloo der S.D.
A.P.
Donderdag 1 November.
Gulden Vlies, 8 uur. Verg. Ned. Bel-
lamy Partij. 3 sprekers.
Irene, 8 uur. Spiritisten ver. „Har-
monia". C. Bcering: „Waar zgn zij
gebleven?"
Vrijdag 2 November.
Wapen van Heemskerk, 8 uur. Op
treden van Indra, telepaath.
Aula Murm. Gymnasium, 8 uur.
Dr. R. Wiarda. Ie lezing in de
V.U.-cursus Romain Rolland.
Zaterdag 3 November.
Gulden Vlies, 8 uur. Nederl. Opera
Gezelschap. Revue Oper. „Rose
Marie".
Tot en met Donderdag in de bios
coop-theaters:
Harmonie: „Air Force", leeftijd 14 j.
Victoria: Café de Paris", leeft. 18 j.
In beide theaters aanvang 7 uur en
9.30 uur.
Hengelwedstrijd
Zondag j.1. hield de afd. Alkmaar van
het Centr. Ned. Hengelaars Verbond een
onderlinge wedstrijd te Zgpersluis. Ruim
honderd leden visten gedurende twee uur
op Baars met het resultaat dat er ruim
300 visjes verschalkt werden.
De eerste prijswinnaar was in het be
zit van 12 vissen, terwgi ook een prijs
voor de grootste baars werd gegeven.
Het bestuur der afd. Alkmaar wekt
iedere sportvisser op om lid te worden.
Secretariaat: Llndenlaan 113.
Enige uren na de aankondiging, dat
minister-president AttJee de Verenigde
Staten een bezoek zal l-rcngen, so seint
Reuter uit Londen. w?rd t: roeren in
het Engelse Lagerhuis gesproken over
het feit. dat ChurchMJ en Roosevelt te
Quebec in September 1S*3 een geheime
overeenkomst b?bien gesloten met be
trekking tot de atoom ir->sn.
Het Labourlid kapitein Blackburn vroeg
den minister-president deze overeenkomst
zo spoedig mogeigk te publiceren, zodat
het Huis in overweging zou kunnen ne
men de overeenkomst te ratificeren. Hg
drong er cp aan. dat alle inspanningen
zouden worden geconcentreerd op het
gebruik van atoomenergie in vredestijd
Hg zeide, dat meer dan 90 pet. van de in
Amerika verrichte onderzoekingen er op
gericht waren grotere en betere bommen
te vervaardigen voor onbepaalde doel
einden.
„De walm der reactie"
Op de vraag, welke firma's in Amerika
door het Amerikaanse ministerie van Oor
log belast zgn met de leiding van de
fabrieken voor atoomenergie, luidt, aldus
Blackburn, het antwoord: de fa. Dupont.
Deze naam klinkt den Russen zeer onaan
genaam in de oren, omdat deze onderne
ming overeenkomsten had met de Impe-
rial Chemical Industries in Londen en
met de I. G. Farbenindustrie in Duitsland.
Overeenkomsten die gesloten waren met
het doel hun eigen herleving na de oor
log veilig te stellen.
ZU werden door de Russen beschouwd
als een onderdeel van de omsingelingspo-
litiek gericht tegen do Sovjet-Unie.
Blackburn zeide, dat om deze belangen
die nu tegen de wensen der geleerden en
de mening der vooruitstrevenden in de
Verenigde Staten en Engeland hun werk
voorzetten, de walm der reactie hangt.
HU drong aan op internationale controle
der atoomenergie.
Herbert Morrison antwoordde voor de
regering en zeide dat Attlee bg zgn aan
staande besprekingen deze en andere
overwegingen de nodige aandacht zou
schenken Het zou niet nuttig zgn, wanneer
er vóór het vertrek van den minister
president diepgaande verklaringen zouden
worden afgelegd.
Morrison zeide voorts, dat de aspecten
van de atoombom op het terrein van de
buitenlandse politiek „de regering zware
hoofdpijn geeft".
ZU kan niet in vUf minuten een uitweg
voor dit veelomvattende probleem beden
ken.
Indonesiërs onder leiding
van Japanners en Duitsers?
Vele Indonesiërs in Soerabaja hadden
Japanse uniformen en er waren aanwij
zingen, dat enigen, zoo niet allen, wer
den geleid zowel door Japanse officieren
en door Duitsers.
In de laatste maand, zo voegde gen.
Christison hieraan tot, waren 5 Duitse
duikbootkapiteins uit een kamp te Ba
tavia onsnapt en, naar gemeld werd,
naar Soerabaja gegaan.
Op 28 October nadat de geallieerde
bezetting op vreedzame wijze voortganj
had gevonden gedurende drie dagen,
vielen de Indonesiërs de Brits-Indische
strijdkrachten aan, zonder dat er enige
provocatie was geschied. De oorzaak, die
had gèleid tot deze niet uitgelokte aan
val, was een mededeling, die uit vlieg-,
tuigen was uitgeworpen en waarin ver
klaard werd, dat in de voornaamste ge
bieden alle onbevoegde personen hun
wapens moesten inleveren.
Zulke mededelingen waren ook elders,
bgv. in Batavia, Bandoeng en Semarang,
uitgeworpen zonder dat dit tot ongere
geldheden aanleiding gaf.
Na het bezoek van ir. Soekarno aan
Soerabaja, scheen ieder misverstand uit
de weg te zijn geruimd, doch de extre
misten gingen voort de wapenstilstand
te schenden. Generaal-majoor D. C.
Hawthorn, de commandant van de ge
allieerde strijdkrachten op Java, had
gisteren een ontmoeting met de extre
mistische leiders en zette bij die gele-
ZIE VERDER PAG. i
ZAT ATTLEE HET AMERIKAANSE
CONGRES TOESPREKEN?
Vanwege het Witte Huis te Washinfton
werd gisteren medegedeeld, dat de Britse
premier Attlee begin volgende maand een
bezoek zal brengen aan den Amerikaansen
president, om met hem en den Canadesen
minister-president Mackenzie over de
atoomproblemen te spreken. De bespre
kingen zouden de 2e November al kunnen
beginnen.
De president van de Amerikaanse com-
bri-: ic voor buitenlandse zaken heeft ver
klaard. dat de genoemde commissie den
Britsen minister-president Attlee, waar-
schJinliik zou verzoeken het Amerikaanse
Congres toe te spreken.
STALIN OOK UITGENODIGD? j
Reutei's diplomatieke correspondent te
Londen meent, dat het ln de laatste dagen
duidelgk is geworden, dat het probleem
van de Atoombom gedetllelgk de oorzaak
en geaeeltelgk het gevolg is van het wan
trouwen tussen Engeland, Amerika en de
Sovjet-Unie.' Radio Moskou heeft gisteren
een duidelgke waarschuwing gegeven,
dat de Atoombom geen basis kon vormen
voor de Internationale verhoudingen en
liet een protest horen, tegen wat zij
noemde: ,,Er worden nieuwe stemmen
gehoord, welke spreken over een nieu
we oorlog". Jn de ogen der Sovjet-
Unie vergiftigt het niet bekendmaken
van het geheim van de Atoombom de
atmosfeer voor internationale samenwer
king.
Het wordt veelbetekenend geacht, dat
de Sovjet-Unie kich de laatste tgd ont
houden heeft v'an deelneming aan twee
belangrijke organisaties voor internatio
nale problemen:nJ. dc bgeenkomst te
Washington van; het adviserende comité
voor het Verre Oosten en de conferentie
te Quebec van de Food and Agricul-
Uiral Organisatión, welke beide vér
strekkende gevolgen zouden hebben ge- i
had voor de samenwerking tussen de
grote mogendheden.
In Londen is men van mening, dat Sta-
lin op hetzelfde tijdstip als Attlee een
uitnodiging heeft ontvangen voor een bij
eenkomst vare de „Big Three". Deze
mening is gebaseerd op het bericht, dat
de Amerikaansp gezant in de Sovjet-Unie;
Ilawiman, onlöngs een bezoek heeft ge-
bi acht aan Stalin in diens vacantiever-
blijf, waarbU aan Stalin boodschappen
van president Truman zgn overhandigd-
Indien dit «uist is, zou een bgeenkomjt
der ,,Big Threo" ter bespreking van d«
Atoombomer aanzienigk toe kunnen bij
dragen het wantrouwen van de Sovjet-
Unie weg te nemen.
