Regering reikt Indonesië de hand
Het rokertje tot einde
1946 verzekerd
,HET IS HOOG TIJD OM TOT SAMEN
WERKING TE KOMEN"
Gescf<»n'< van kon'nnin aan
Winslon Churchili o
Financiële overeenkomst lussen
Nederland en Noorwegen
Gezagstroepen Castricum
MOLOTOV
SOEKARNO
WOENSDAG 7 NOVEMBER
3e Jaargans No.
Ikmaardei
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING. .DE VRIJE ALKMAARDER"
ACHTERDAM TELEFOON BJl
De boodschap welke door Dr. van Mook tot de
idonesiërs is gericht en waarmede de Nederlandse
"jegering zich accoord verklaard heeft, erkent de recht-
latigheid van het streven der Indonesiërs naar een
ttionaal bestaan en spreekt de overtuiging uit, dat dit
reven door een goede samenwerking tussen Nederlanders
1 Indonesiërs langs de weg van een wettelijke evolutie
a. i verwezenlijken is.
lede van Koningin verder
uitgewerkt
r» >e loop der gebeurtenissen na de capt
atie van Japan heeft ertoe geleid, dat
inittte verwarring is ontstaan en dat om-
t ndigheden, die niet door de regering
het leven zij" geroepen, haar tot dus-
■re hebben belet, de voornemens tot
Btkundige hervorming van het Konink-
en van Nederlands-Indië in hun hoofd-
A,ien verder bekend te maken", aldus
Wgt de door de Nederl.-Indische rege-
te Batavia uitgegeven verklaring,
larvan wij de voornaamste punten gis-
reu reeds meldden aan.
Reeds op 27 Jan. 1942, zo gaat de verkla
ag verder, werd een Rüksconferentie tot
doel aangekondigd, te houden na de
rrpding van alle bezette rijksgebieden.
,8 December van dat jaar werden de
rituelen der gedachte reorganisatie in
Ïrede van H.M. de Koningin in grote
n vastgelegd. De verklaring haalt dan
voornaamste zinsneden dier rede aan,
die, welke handelen over zelfstandig-
d der verschillende overzeese gebieds-
en en de samenwerking binnen het
ksverband en de verwerping van dis-
Dinatie op grond van ras of landaard.
teeds dieper is het besef doorgedrongen,
gaat de verklaring dan verder, dat
?en op deze beginselen van gelijkwaar-
Iheid en samenwerking het Koninkrijk
worden gebouwd. Zolang echter dui-
iden weerloze Nederlanders, die de
aarste verdrukking door den vijand
urstaan hadden, door de met behulp
r JJapanners tegen Nederlanders ontke-
iae terreur in gevaar verkeercfen en
or bedreigingen een vrije bespreking
mogelijk werd gemaakt, was ook ieder
igin van gemeenschappelijke reconstruc-
uitgesloten.
Ju door de hulp van onze bondgenoten
t gevaar voor de bevrijde geïnterneer-
PLVermindercf is en enige verbetering
getreden schijnt te zijn ter. aanzien van
vrijheid van spreken en van contact,
net ogenblik gekomen om het program-
aer regering op de rede van H.M. de
«ingin van 6 December 1942 gebaseerd,
jer uit te werken. De regering gaat uit
i ae erkenning van het rechtmatig
even der Indonesiërs naar een nationaal
■'taan en van de overtuiging, dat dit
even door een goede samenwerking tus-
t Indonesiërs en Nederlanders, langs
weg van een wettige evolutie, te ver-
lenlijken is.
Democratie vereiste.
1 '°°r de spoedige ontwikkeling van In-
lesië tot deelgenoot ln het Koninkrijk,
in dit land op wettige wijze de cen-
regering zodanig gereconstrueerd
«ten worden, dat zij uit een volksver-
.enwoordiging op democratische grond
ig bestaat, in belangrijke meerderheid
«nengesteld uit Indonesiërs en een raad
n ministers onder de Gouverneur-Gene-
als vertegenwoordiger van de Kroon.
*)or deze regering zullen de inwendige
"gelegenheden van het land moeten
*o>aen bestuurd, terwijl daar beneden
w een doelmatige decentralisatie de
Blonale en locale belange'n zullen moe-
li worden behartigd.
fret kiesrecht zal een onderwerp van
der overleg zijn, doch behoort op vrije
•rming van de openbare mening en ver-
genwoordiging van de burgerij in haar
Zangrijkste geledingen te berusten.
Ronde Tafelconferentie moet be
slissen over vorm van deelgenoot
schap.
De Ronde Tafelconferentie zal moeten
pussen over de vorm, waarin een vol-
»'g deelgenootschap in het Koninkrijk
'°r Nedcrl.-ïndië zal worden gegoten:
etieens over kwesties ais die van een
vlag naast de Nederlandse.
«egelingen welke gevoeld worden als
rasdiscriminatie zullen verdwijnen. Zo zal
de scheiding tussen een Nederlandseneen
Indonesisch best r en de gescheiden
strafrechtspraak worden opgeheven. Tot
in de hoogste rangen zal de opneming van
nlet-Nederlanders in de publieke diensten
met kracht worden doorgevoerd.
ONDERWIJS ZAL ANALFABETISME
LIQUIDEREN.
Zo spoedig mogelijk zal het onderwijs
het analphabetisme moeten opheffen: voor
de landskinderen zal iedere vorm van op
leiding, waaraan de maatschappij behoefte
heeft, moeten openstaan.
De erkenning van de Indonesische taal
als officiële taal naast het Nederlands zal
volledig doorgevoerd worden.
De economische politiek zal gericht woe
den op herstel en vergroting van de volks
welvaart.
Daarbij zal enerzijds voor de ontwikke
ling van grote, middelsoort en kleine be
drijven voor alle landaarden ruimte ge
schapen worden en anderzijds deelneming
van Indonesiërs, Indo-Arabieren en Indo-
Chinezen in grote bedrijven bevorderd
worden.
Sociale zorg en weerbaarheid.
Met alle middelen, waaronder industria
lisering. zal worden gestreefd naar een
verhoging van de productie en een ver
betering van de verdeling van het volks
inkomen, terwijl tevens de eigen kapi
taalsvorming met kracht zal worden be
vorderd.
Aan sociale zorg zal de grootst moge
lijke aandacht worden besteed: het munt
wezen zal worden gezuiverd: een krach
tige weermacht, op de grondslag van alge
mene weerbaarheid, zal worden opge
bouwd.
JVedoronbouw alleen door samen
werking.
De wederopbouw van Indonesië is al
leen te bereiken door werkelijke samen
werking tussen de burgers van verschil
lende landaarden, tussen moederland en
Indonesië die tezamen een veel sterker ge
heel kunnen vormen dan leder op zich
zelf.
Aan de steeds verder gaande afbraak en
verwoesting moet snel een eind komen.
De regering doet dan ook een krachtig
beroep op allen, wlen de belangen van dit
land aan het hart liggen, hun krachten te
verenigen.
DOOR VEFL ZAL EEN STREEP
KUNNEN WORDEN GEHAALD.
Een streep zal door het verleden kunnen
worden gehaald ten aanzien van veel van
hetgeen tijdens en na de bezetting is ge
beurd. doch ten aanzien van bepaalde
handelingen zal de rechter uitspraak moe
ten doen omdat anders het rechtsgevoel
geen bevrediging zal vinden. Diegenen die
willens en wetens aan hun medeburgers
leed hebben berokkend, hetzij door vrij
willige samenwerking met den vüand. of
door het plegen van of aanstoken tot mis
drijven tegen personen en goederen, zul
len ter verantwoording moeten worden ge
roepen.
Eerst orde; dan de Ronde Tafel.
Het is de bedoeling van de regering om
de in het uitzicht gesteld Ronde Tafel
conferentie zo spoedig mogelijk te doen
aanvangen. Daartoe is het nodig, dat de
orde wederkeert, opdat met voortvarend
heid kan worden overgegaan tot de aan
wijzing van de afgevaardigden uit Indo
nesië in een overleg dat vrjj is van bedrei
gingen.
De regering ziet met grote bezorgdheid
door misverstand en opwinding de tegen
stellingen groeien. Zi? is overtuigd, dat
aan beide zijden de wil bestaat om uit het
conflict te komen en tot constructieve
arbeid te geraken. Zij heeft met het
bovenstaande de weg voor allen aangege
ven, waarlangs aan de onvruchtbare strijd
een eind kan worden gemaakt, aldus be
sluit de verklaring.
A. Polak over onze
tabakspositie
Dinsdagavond hield de heer A. Polak,
directeur van het rijksbureau voor ta
bak een radio-causerie over de proble
men rond de tabaks-rantsoenering.
Weinigen zullen er zich een voorstel
ling van kunnen maken, aldus spreker,
welke hoeveelheid tabak er nodig is.
om de binnenkort beschikbaar te stel
len 2 rantsoenen tabaksartikelen voer
mannelijke en 1 rantsoen voor vrouwe-
liike rokers boven 18 jaar, te doen fa
briceren. Aannemende, dat er ei. 3
millioen mannen en ca. 1 V« millioen
vrouwen zijn, die een rokerskaart kie
zen, betekent dit, dat er per week
7'/« millioen rantsoenen tabaksartike
len beschikbaar moeten zijn, waarvoor
nodig is ca. 175.000 kg. tabak.
De tabakspositie is thans zodanig,
dat de distributie van tabaksartike
len op basis van 2 rantsoenen voor
mannen en 1 rantsoen voor vrouwen
per week, tot einde 1948 gegarandeerd
•TOK1» a**'''
Aangenomen wordt, dat voor verwer
king in 1947 een hoeveelheid tabak zou
moeten worden aangekocht, welke een
waarde van tussen de 40 en 45 mil
lioen gulden vertegenwoordigt. Het is
te hopen, dat tegen dien tijd ook weer
Nederlands-Indische t->Lr>k verkrijgbaar
zal zijn. Wat betreft Java-tabak wo^df
dit door deskundigen voor mogel' a
gehouden. Voor Sumatra-tabak echter
niet.
De heer Polak besloot zijn praatje
met te wijzen op de onjuistheid van
het onlangs in enkele bladen versche
nen bericht, dat de regering nog 450
millioen sigaretten gekocht heeft. Voor
een dergelijke aankoop zouden ca.
f 4500.000 aan deviezen nodig zijn.
Beter dan sigaretten te importeren
kan de regering de ruwe tabak invoe
ren. waarmede belangrijk minder de
viezen gemoeid zijn.
H.M. de Koningin heeft Winston
Churchili een geschenk aangeboden
bestaande uit 630 brieven, welke
een voorvader van Churchili,- de
eerste hertog van Marlborough aan
raadspensionaris Heinsius heeft ge
schreven.
In een schrijven aan Koningin
Wilhelmina heeft Winston Churchili
zijn dank betuigd voor het geschenk
PROGRAM DER LINKSE PARTIJEN
IN FRANKRIJK.
Gisteren is de tekst van het door de
delegaties der linkse Franse partijen
aangenomen regeringsprogram gepubli
ceerd. Het program is in drie punten
samen te vatten: le. Herstel der demo
cratische vrijheden en instelling van
een effectieve democratie; 2e. Bevesti
ging van de vrede door col'ectieve vei
ligheid, nationale en internationale
waarborging van de mensenrechten; 3e.
Economische en sociale zorg voor el-
ken arbeider en zijn gezin, voor vei
lige en menswaardige levensomstan
digheden. De tekst van het program is
medegedeeld aan de M. R. P. en de
radicaal-socialistische partij. y
Tussen Nederland en Noorwegen
is gister een financiële overeenkomst
gesloten, welke onmiddellijk van
kracht wordt.
krijgen uniformen
De derde Compagnie te Castricum heeft
uniformen ontvangen! Naar wij geloven,
heeft onze publicatie over de verkeerde
toestanden aldaar (men zie ons nummer
van 27 Oct. j.1.) de aandacht van dn
autoriteiten getrokken. Aan een van dn
voornaamste misstanden, het ontbreken
van voldoende kleding voor ~e Lang
durige en koude - nachten, is thans een
einde gemaakt.
Voor het district Noord-Holland-Zuid
zijn n.I. 150 uniformen afgeleverd. Van
deze gingen er150 naar Castricum!
Tot blijdschap van de mannen der Ge
zagstroepen aldaar; tot grote verwonde
ring en misnoegen van de compagnieën
die in Zaandam en Marmerend gelegen
zijn en die behoorlijke kleding even hard
nodig hebben!
Een der commandanten lucht
zijn hart.
Een der commandanten dezelfde
trouwens, wien de door ons aangehaalde
uitlatingen over de toestanden in de
Duitse kampen wel toegeschreven wor
den heeft een toespraak tot de man
nen van de derde compagnie gehouden,
waarin hij verklaarde, steeds gedacht te
hebben, dal hij met een stel flink» kerels
te maken had. Zij waren blükbaar slechts
stoute jongetjes, die straf verdienden.
(Commandant, de stoute jongetjes konden
er niets aan doen, dat een juiste voor^
lichting over de toesfanden daarginds in
ons blad verscheen. Alléén de redac e. is
verantwoordelijk - 0
Merkwaardig was de overtuiging van
den commandant, dat de gevallen van
scheurbuik, die gesignaleerd zijn. niet
veroorzaakt waren door een gebrek aan
fruit, doch doordat de lepels, borden en
vorken niet goed werden afg«Syassen.
De commandant desavoueerde hier dus
den kampdokter.
Op 't ogenblik is het nog zo. dat de
mannen in Castricum geen fruit krijgen.
Uitgezonderd slechts zij. die reeds losse
tanden hebben!
Bij handhaving van dit stelsel mag^.
dunkt ons, verwacht worden, dat
afzienbare tijd een ieder fruit
den verstrekt, al zal het niet zo
zijn, het met een wankelend gebit i
ten verorberen!
slsei mag,,
dat tüjy|«
bit te
over de atoombom en het
handhaven van de vrede
(Zie pag. 3)
LAATSTE NIEUWS.
,,niet onder de indruk'
„Ik ben er in het geheel niet van on
der de indruk," zei Soekarno naar aan
leiding van de verklaring van Van
Mook. „Het is slechts een herhaling van
de oude bekende verklaring van Ko
ningin Wilhelmina."
„Wij willen echter niets te maken heb
ben met het Koninkrijk der Nederlan
den."
Tot nog toe is er geen teken, dat de
Nederlanders wat anders van plan sjjn
dan hun oude koloniale systeem te her
stellen, meende dr, Soekarno.
Soebardjo, Soekarno's minister van
Buitenlandse Zaken, verklaarde, dat een
referendum, dat hij persoonlijk voorstaat
U zien zou geven, dat Indonesië zich
wenst af te scheiden. Zelfs dan is
samenwerking toch nog niet uitgesloten»