Mussert heelt vandaag nog het laatste woord Het requisitoir GROOTSE HERDENKING van 422 gefusilleerden Plechtigheid in de St. Bavo Mr. zicht van het leven van Mussert, waarin »hij naar voren bracht, dat Mussert als ingeneür blijk heeft gegeven van uitste kende capaciteiten. Ook het werk van het Nationaal Comité van Actie tegen het Bel gische Verdrag brengt mr. Zaayer» ter Proces iegen de gehele N.S.B. De tweede dag van het proces-Mussert belooft belangrijker te worden dan de eerste dag was. Vandaag zal het duel tussen den openbaren aanklager, Mr. Zaayer en deu verdediger, Mr. Wyckerheld Bisdom, worden gehouden en dan zal ten slotte Mussert zelf nog het laatste woord hebben. De gissingen voor de aanvang van de zitting waren, dat zowel^ Mr. Zaayer als Mr. Wyckerheld Bisdom onge veer twee uur aan het woord zouden zijn. Overigens was de belangstelling vandaag niet groter dan gisteren, hetgeen tegen de verwachtingen is. In het vervolg van de eerste dag'van Mr. Zaayer gaf vervolgens een over- he* proces Mussert werd als dqrde ge tuige gehoord kap.\£. van Houteip hoofd van het Bureau Documentatie van Cen- tiale Zuivering. Reeds vóór de oorlog had kapt. Van Houten zich ais chef van de inlichtingendienst van „Eenheid Door Democratie'' (EDD) bezig gehouden met t.sprake met afs „pikante" bijzonderheid dat de verdachte en de proc.-fiscaal van vandaag toen hebben samengewerkt. Mussert's naïviteit en politiek streven. Vervolgens ging Mr. Zaayer in zijn requisitoir na wat de geestelijke ach tergrond der N.S.B. was, waarbij hij als allesbeheersende factor noemt het bondgenootschap met Duitsland, hetgeen reeds van lang vóór de oorlog dateert. Mussert's wens was: een groot Neder lands rijk, met Indië, georiënteerd op en verbonden met Duisland. Van an- nexaie van Nederland door Duitsland was hij een tegenstander. In zovèrre moet men zeggen, dat de politiek, die hij voerde, inderdaad Nederlandse poli tiek was, maar men moet verstomd staan over dtf "naïeve manier, waarop hij zich in de armen van Duitsland wierp, zon der te weten of hetgeen hij wenste ook strookte met wat Duitsland begeerde. Een gemeenschappelijk leger, een 'ger meenschappelijke economie en het ge heel onder de opperste leiding van Hit- Ier, als Germaans Führer. was de korte inhoud van Mussert's plan. Op het geestelijke landverraad is het daadwerkelijke landverraad gevolgd, dus het strafbaar feit is gepleegd. de gang van zaken bij de NSB, terwijl hij in Engeland gedurende de oorlog o.a een uitvoerig dossier contra Mussert samenstelde. De eed van Mussert De eed van trouw aan Mussert per soonlijk, welke deze het kader der NSB heeft afgenomen, is vermoedelijk het sterkste punt door mr. Zaayer in de ten lastelegging genoemd. Dit punt moet het bewijs leveren, dat Mussert getracht heeft Nederland te brengen, onder vreem de heerschappij. Mtissert zelf erkende zonder aarzeling ■- juistheid der citaten en zei: „Een de sterke NSB .was de enige mogelijkheid om inlijving te voorkomen." Op een vraag van den president inzake hulpverlening aan de vijand, antwoordde de ex-„Leider van het Nederlandse volk": „De steun aan de strüd tegen Rusland werd gegeven om de strijd zo ver mogelijk van onze grenzen te houden.' „Hij wilde regent worden De getuige Carp legde hierna een ver klaring af, waaruit bleek dat Musser in 1942 gepoogd heeft door middel van een wijziging in de Raad van State zich zelf ais regent «-te laten uitroepen. Di plan is door de Duitsers echter ver worpen." Bovendien heeft Mussert verzocht om het gebruik van de als „Feindvermögen aangegeven Koninklijke bezittingen. M. verklaarde hierop, dat hij dit bezit slechts wenste te behouden voor het Nederlandse volk De zitting van heden. Om even voor tienen werd ook weer vandaag Mussert binnengebracht. Omstreeks 10 min. over tienen komt het Hof binnen. Dan is het woord aan mr. J Zaayer, de procureur-fiscaal, voor het houden van zijn requisitoir. Langzaam rijst de lange figuur van den openbaren aanklager uit zijn stoel op. Het scherp getekend gelaat boven het zwart Van de toga heeft een harde uitdrukking. Toch zijn de korte zinnen, waaruit het beioog is samengesteld, beheerst. Er spreekt een diepe, doch beheerste afkeer uit tegen hetgeen de verdachte gedaan heeft. Het is een sterk betoog, dat door zijn logica en scherpte de daden van Mussert zonder mededogen uiteen rafelt en daar door op de toehoorders een diepe indruk maakt. 1 Mr. Zaayer begint met te zeggen, dat, even onverbrekelijk als de terugkeer van de Koningin aan de bevrijding van ons land verbanden is, even overbrekelijk is de bestraffing van Mussert verbonden aan het einde van de vijandelijke bezetting. Dit proces is voor mij geworden, aldus mr. Zaayer, niet uitsluitend het proces tegen den leider der NSB, doch tegen de gehele NSB. Dit heeft mij gedwongen veel documentatiemateriaal te verzamelen en mij bovendien inzage gegeven in par ticuliere stukken, welke een interessant beeld geven van de rol, welke de NSB ia de afgelopen jaren heeft gespeeld. Dan brengt mr. Zaayer nogmaals de tenlaste legging naar voren: le. de aanslag om Nederland onder vreem de heerschappij te brengen; 2e. het in gereedheid brengen en onder zich hebben van een plan voor een aanslag om de grondwettige regerings vorm te vernietigen; 5e. hulpverlening aan den vijand. Een twijfelachtig voorrecht Wat de eerste feiten betreft aldus dé Proc.-fiscaal geniet Mussert als ik mij niet sterk vergis, het twijfelachtige voor recht de eerste te zijn, die sedert de ves tiging van ons Koninkrijk daarvoor in Nederland gedagvaard is. MUSSERT TUSSEN DE VELDWACHTERS IN DE RECHTSZAAL. Foto: Thuring-P. (Zie vervolg pagina 3). Nederland was ■3 camouflage-werkplaats voor Duitse herbewapening 0 Naar uit het Neurenberger proces btükt, bereidde Duitsland sinds 1920 in Nederland het herstel der onderzeevloot voor, o.m. door constructie-experimenten onder ca mouflage van een civiel bureau. Dit werd bekend gemaakt in het ma nuscript voor het werlc Historie der Duitse vloot 19191939" met medewerking van het oppercommando der Duitse vloot geschreven door kapitein ter zee Schüss- ler. Het manuscript werd gisteren door Alderman aan het tribunaal overhandigd als bewijsstuk. Duitsland wilde, naar Admiraal R5der bij zijn verhoor verklaard heeft, zich aan de letterlijke tekst van Versailles houden, doch over het geheel trachten zoveel mo gelijk voordeel te bereiken. Daar het verdrag de bouw van onderzeeërs in Duitsland verbood, heeft de marine-lei ding maatschappijen in andere landen op gericht om hen daar te doen bouwen. Niet alleen in Holland, doch ook in Spanje Finland, Japan, Turkije en Argentinië. De gehele middag was gisteren gewijd aan de Duitse verdragsschendingen op marine- gebied en de naam van Rader is aan wel haast al deze schendingen verbonden. In de Grote Kerk te Haarlem werden gisteren op plechtige wijze 422 slacht offers, die bg het binnenlandse verzet tegen den vijand zijn gevallen, herdacht. Meer dan 5000 familieleden en vrienden waren In de grote ruimte van de St. Bavo aanwezig om de gefusilleerden de laatste eer te bewijzen. Vóór de preekstoel stond het stoffelijk overschot opgebaard van Hannie Schaft, enige vrouw onder al deze slachtoffers. De baar werd gedekt door de ^Nederlandse vlag, welke in September 1944 werd gehesen op het verblijf van H.M. de Koningin in Engeland, toen daar bericht werd, dat geheel Nederland bevrijd zou zijn. De plechtigheid werd bijgewoond door H.M. de Koningin, door Prins Bernhard, terwijl later op het eregrafhof Prinses Juliana zich bij de talloze aanwezigen voegde. Verder waren tegenwoordig de minister president Prof. Ir. W. Schermerhorn, de minister van Binnenlandse Zaken, Dr. C. J. M. Beel, luit.-gen. Mr. H. J. Kruis, vele burgemeesters o.a. van Amsterdam en Haarlem en talrijke vertegenwoordigers der kerken, der -illegaliteit en vele andere organisaties. Groet van Engelse vrouwen. Onder de talloze bloemstukken, be stemd voor het eregrafhof bevond zich o.a. een krans van rode papavers. Deze krans is door een aantal eenvoudige En gelse vrouwen uit naam van alle Britse vrouwen, als blijk van grote bewondering voor het verzet, naar Nederland gezonden. De min.-president sprak. 4 De minister-president. Prof. Ir. Scher merhorn. herdacht in een rede deze 400 Nederlanders: „Wij kennen de namen der ongetelden niet. Slechts één ding, één feit, één daad kennen wijal deze men sen hebben niet alleen geleden onder het geen de bezetter ons volk bracht, maar de deelname aan de strijd is het stempel geworden, dat ergens op een bladzijde van hun aller levensboek staat. Hun cfood zij ons de wekroep tot de bereidheid offers te brengen, opdat „de gerechtig heid en de naastenliefde woning kunnen maken in ons volk." j Namens de illegaliteit sprak Prof. H. van Rooy, O.F.M., enige woorden, waarin hij er op wees, dat deze offers niet ver geefs zijn geweest, hoevele malen de ver wanten ook zullen vragen: Waarom juist zij? De weg naar Bloemendaal. Na de plechtigheden in de Sint Bavo trok achter de door militairen gedragen baar, een stoet van enkele kilometers lang door Haarlems straten naar het eregrafhof te Bloemendaal, waar H.M. de Koningin, Prins Bernhard en Prinses Juliana aan wezig waren. Onder het spelen van het Wilhelmus en het lossen van een salvo door het ere- peleton, werd daarna de kist in de groeve neergelaten. Ds. Post uit Rijnsburg sprak een kort dankwoord en bad het Onze Vader, waar na de Koninklijke familie enkele ogen blikken bij verschillende graven ver toefde. MOSKOU ACHTER INDONESIËRS Britse troepen onderdruk- hen vrijheidsbeweging D. Lavrov, commentator van radio- Moskou, hoeft gisteren, sprekende over Indo-China en Indonesië verklaard, dat de onafhankelijkheidsbewegingen der inlanders handelen volgen-, de principes te Teheran, Jalta en San Francisco geproclameerd. „De Britse troepen", aldus deze commentator, ..worden gebruikt om de vrijheidsbewegingen te onderdrukken. De Nederlandse autoriteiten zijn er op uit om de vóóroorlogse overheersing te herstellen". Aanvallen uit de lucht. Semarang is gisteren door Britse tor pedojagers beschoten. Mosquito-vlieg- tuigen hebben Djokjakarta en Ambava- wa aangevallen met 500 ponds-bommen; hier en in Soerabaja deden de Indone siërs nieuwe tegenaanvallen. Van Mook heeft in een brief hulde gebracht aan gen. Christison voor diens beleid t.a.v. Soerabaja. Vertegenwoor digers van het Rode Kruis, de Zwitser se regering en de vrouwen uit de inter- -neringska'mpen hebben eeft dringend beroep gedaan op de gehele wereld -om bijstand te verlenen in de evacua tie van de ,200.000 niet-Indonesiërs op Java, wier levens constant gevaar lo pen. VERZOEK VIJANDELIFKHEDFN TE STAKEN. De Indonesiërs te Bandoeng hebben verzocht de militaire acties te doen staken De ..gouverneur" van West-Java is met een witte vlag naar de Britse linies gegaan en werd van de Britse voor-* waarden op de hoogte gesteld. Amerikaans ambassadeur treedt af „De Verenigde Staten hebben een einde gemaakt aan de oorlog in het Verre Oos ten door het verstrekken van leen- en pachtvoorraden en door het gebruiken van onze gehele reputatie voor het onder mijnen van de democratie en het steunen van het imperialisme en van het commu nisme" aldus gen.-maj. Datrick Hurley in een verklaring, welke zijn ont: lag na me als ambassadeur der V.S. in China motiveert. „Wij laten het toe, dat wij worden op genomen in een blok van mogendheden aan de zijde van het koloniale imperia lisme. Wij hebben twee wereldoorlogen gewonnen, doch in beide gevallen faalden wij, wat betreft het vestigen van de be ginselen, waarvoor wij beweerden te vechten. In Washington wordt de verklaring iran Hurley als het meest dramatische protest tegen de Amerikaanse politiek in het Verre Oosten beschouwd, dat ooit werd geuit. Men verwacht dat het debat in bet Amerikaanse Congres over de buiten landse politiek stormachtig zal zijn. Hurley zal opgevolgd worden door Marshall.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1945 | | pagina 1