TWEE AMERIKAANSE TONEELSTUKKEN
VEROVEREN NEDERLAND
KUNST
In Amsterdam zijn de premières
geweest van twee „nieuwe" Ameri
kaanse toneelstukken, n.1. van John
Steinbeck's „De Vliegenvanger"
(The moon is down) en van Ernest
Hemingway's „De Vijfde Colonne".
Wij weten, dat de Amerikaanse visie
cp de Europese toestanden tussen 1940
en 1945 er één is van een buitenstaan
der, die de grofheid en de hartstocht,
ons eigen in deze jaren, mist. Maar
daarentegen zullen wij indien ooit
een Nederlander of een Noor of een
Fransman tot dit werk komt niet van
die beschaving gebruik kunnen maken,
die het dezen outsider mogelijk maakte
t.o.v. „den vijand" afstand en objectivi
teit te bewaren.
Steinbeck de schrijver van de be
kende werken „De druiven der gram
schap" (Grapes of Wrath) en „Muizen
en mensen" (Mice and men") plaatst
ons in dit toneelwerk in een kleine
Noorse provinciestad gedurende de be
zetting. In de Duitse militairen toont hij
de waarde en de betekenis van het ver
zet. daardoor voorkomend dat hij een
eenzijdig tendenzstuk schrijft ter ver
heerlijking van de Noorse patriotten.
Hemingway is één der pioniers van
de sociaal-georiënteerde kunst. Zijn
stuk speelt tijdens de Spaanse burger
oorlog in Madrid. Natuurlijk ontkomen
talloze toeschouwers bij de beoordeling
van dit stuk niet aan de idee dat het
stuk tendentieus is, omdatmen het
Spaanse drama maar al te weinig kent.
Maar Hermingway bewijst met dit
werk dat ook de kunstenaar zich met
het tijdsgebeuren kan bemoeien op een
wijze, die de aanklacht tegen het fas
cisme alleen maar scherper maakt.
De toneelgroepen „Het Amsterdams-
Rotterdams Toneelgezelschap" en „Co-
media" die de stukken respectievelijk
opvoerden, oogstten grote successen en
niet alleen omdat onze tijd de inhoud
begrijpt.
Ferdinand Helraann 65 jaar.
De eerste concertmeester van het Con
certgebouworkest Ferdinand Helmann
wordt op 19 December 65 jaar.
De sympathieke musicus zal dit sei
zoen wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd voor het laatst
optreden.
In verband hiermee is een ere-comité
opgericht en is hem verzocht te Am
sterdam en Den Haag met het Concert
gebouworkest o.l.v. Eduard van Beinum
het vioolconcert van Beethoven te ver
tolken.
fis
Rochmaninoffs onbekende werken.
De composities van den bekenden
Russischen componist Sergjej Rpchmani-
noff zijn nog niet alle bestudeerd. On
langs werd zijn eerste symphonie uit
gegeven, welke partituur door den com
ponist vernietigd werd en thans op
nieuw werd samengesteld.
Londen danst de rumba
De Zuid-Amerikaanse muziek is de
laatste tijd erg in trek in Londen.
Steeds meer en meer wordt aan de
dansorkesten in de restaurants en in
de nachtclubs gevraagd om rumba's in
hun programma's op te nemen.
In één van de exclusieve restaurants,
waaraan onlangs Prinses Elizabeth een
bezoek bracht, danste deze laatste met
den haar begeleidenden officier van het
Grenadier Guards Regiment een rumba.
De reden voor deze plotselinge popu
lariteit van dit soort müziek moet, vol
gens de vereniging van musici, gezocht
worden in het feit, dat Engeland na
vijf jaar, waarin het leven streng en
eenvoudig was, de Zuid-Amerikaanse
muziek verwelkomt, die iets van de
exotische sfeer, de felle kleuren, de
meisjes en de zonneschijn van Zuid-
Amerika met zich meebrengt..'..
Drees en Vos
over economisch herstel
(Vervolg van pag 1)
Wij zijn vastbesloten om de lasten,
die gedragen moeten worden op de
schouders te leggen, van hen, die ze
kunnen dragen.
Als er straks belasting betaald
moet worden, een belasting, die
hoog zal zijn, hebben we een
juist overzicht van de gegevens voor
de vermogensbelasting. Het economi
sche leven in Nederland mag niet
afhankelijk zijn van de grote kapi
taal-magnaten. De Nederlandse Bank
moet een gemeenschapsorgaan wor
den, waardoor de credietverlening
kan worden beheerst. Verder is er
een herstelbank in het leven geroe
pen om het herstel te financieren.
Ook in de mijnen mag geen particu
lier kapitaal meer heersen. Dit be
tekent nog geen groot nationalisatie
program, maar het getuigt van een
ander inzicht dan voor de oorlog.
De Volkspartij.
Wij zijn voor een volkspartij, die
niet alleen de arbeiders, maar ook
de middengroepen omvat. Vast voor
ons staat evenwel, dat de beginselen
van democratie en socialisme niet
verloren mogen gaan.
Ook de minister van Handel en
Nijverheid, ir. H. Vos, sprak op de
ze bijeenkomst. Hij wees er op, dat
het industrieel herstel nog enige tijd
zal duren. De voedselvoorziening
gaat snel naar normale verhoudin
gen terug. De steenkoolproductie is
opgelopen tot 25.000 tn per dag en
we hopen deze nog aanmerkelijk op
te voeren. Het is de vraag of we op
geregelde aanvoer van Duitse steen
kolen mogen rekenen, aangezien de
productiemogelijkheden in het Roer
gebied in de komende winter niet
vast staan. Wat de kolenvoorziening
betreft, zijn we dus in hoofdzaak op
onszelf aangewezen.
DE CHAOS
In 1946 uit de
schoenenmisère
Wat de schoenen betreft zullen de
eerstkomende maanden nog niet
veel te zien geven. In de loop van
het volgend jaar zal de productie
900.000 paar per maand bedragen.
Bovendien is er aanvoer van huiden
nit het buitenland en het volgend
jaar hopen we door de schoenenmi
sère heen te komen. Er is energie
genoeg, maar het mankeert aan
grondstoffen.
De textielsector.
We hebben ook voldoende wol en
katoen, maar we zouden willen, dat
v.re meer spinnerijen hadden. Boven
dien is er een tekort aan arbeids-
krachen, vooral vrouwelijk perso
neel. We dachten aanvankelijk, dat
bet probleem der arbeidskrachten
vasi zat op de ge'.dzuivering, maar
we moeten een voorname oorzaak
zoeken in het gebrek aan transport
middelen, fietsen en banden, waar
voor het canvas weer door de tex
tielindustrie moet worden geleverd.
Het blijft moeilijk in de textielsec
tor, aldus minister Vos. Als de spin
nerijen full speed zouden werken
tot 50 pet. van de weverijcapaciteit
is er slechts 20 pet beschikbaar voor
normale textielgoederen.
Voor ons is het niet de vraag:
waaraan kan het meest verdiend
worden, maar, welke behoeften moe
ten het eerst voldaan worden. Hier
mee is een socialistisch element in
de economie geïntroduceerd. Ons be
leid zal er voorts opgericht zijn, de
lonen meer naar elkaar te brengen,
d.w.z.: wij zullen de lage lonen om
hoog brengen en de hoge lonen zul
len slechts matig stijgen.
Ons standpunt is voorts, aldus de
minister, dat niemand aan de ellen
de van zijn eigen landgenoten mag
hebben verdiend en degene, die voor
de oorlog arm was en die tijdens de
oorlog op ongeoorloofde manier
schatten heeft verdiend zal opnieuw
arm worden.
Mededelingen
van Min, Mansholt
(Vervolg van pag. 1).
dus wij moeten er exportmogelijkheden
voor zoeken of conserveren, aldus de
minister. De regering bestudeert thans
een systeem van conserveren, hiervoor
zouden in ons land veel koelcentrales
moeten komen.
Gezien de wereldmarktprijs en onze
kostprijs zal boterexport moeilijk zijn.
Wij zullen ons overcompleet melkvet dus
anders moeten aanwenden. Het aanma
ken van kaas is een mogelijkheid. In 1939
produceerden wij 94000 ton kaas. Mogelijk
Is reeds ln 1946 datzelfde kwantum te
produceren, maar dan volvette en 40
plus. Ruim 35000 ton zou daarvan voor
export bestemd zijn.
De minister legde er de nadruk op dat
het noodzakelijk zal zijn dat het Neder
landse volk zichzelf een versobering op -
legt in de consumptie. Het is noodzake
lijk dat wij crediet kweken in het bui
tenland en dat de landbouw zich op de
wereldmarkt laat zien.
Veel applau verwekte de mededeling,
dat binnenkort verschillende van onze
bodemprodneten, zoals peulvruchten en
grutterswaren van de bon komen. Het
meest enthousiast werd toegejuicht de
aankondiging, dat doof opheffing van
tal van maatregelen, o.m. het vrijgeven
van het graan voor eigen gebruik, af
schaffing' van he* veeboekje, enz., bin
nen enkele maanden 4000 ambtenaren
zullen afvloeien uit zijn departement.
Zo komt er meer vrijheid voor de boer,
maar in diens eigen belang geen onge
breideldheid, maar leiding. Een zekere
leiding in de productie en afzet blijft
nodig. Ons land sluit zich aan bij de
F.A.O., de wereldorganisatie op land
bouwgebied, onderdeel .van de stichting
van de Verenigde vrije Volken. Ook in
ons land moeten de organisaties worden
opgebouwd. Maak dus deze organisatie
sterk en bouw* daardoor mee aan uw
eigen toekomst, aldus besloot minister
Mansholt zijn ettelijke keren door ap
plaus onderbroken betoog.
Sjarir en Soekarno
(Vervolg van pag. 1)
helden hebben de taak gekregen de In
donesiërs, die strijden voor hun vrijheid,
te onderdrukken." Hij beschuldigde de
Britten ervan naar een oorlog met de
Indonesiërs te drijven, waarbij zij de
voorbereidingen troffen het aan hun ko
loniale meesters, de Nederlanders, terug
te geven.
„Het Dagblad" merkt op, dat de Ame
rikanen niets weten van de werkelijke
tdestanden.
KAMP TE BUITENZORG AANGEVALLEN
Een gisteren te Batavia uitgegeven -offi
ciéél communiqué verklaart, dat het Kota
Pariskamp te Buitenzor» in de vroege
morgen van de 15de December door twee
groepen van ongeveer 150 Indonesiërs
werd aangevallen. Zij waren met messen
gewapend en ze naderden de wachtpost,
terwijl ze tot hun „Mohammedaanse
broeders uit Brits-Indië" riepen, hen in
het kamp te laten, of zij zouden afge
slacht worden. De troepen openden heR
vuur en verspreidden de benden.
In Medan hebben extremisten een
restaurant, dat de Britse troepen wilden
bezetten, in brand gestoken.
Een patrouille van de Seaforth High-"
landers overviel een schip ln het gebied
van Loear Batang ten Noorden van het
tavia en ontdekte een illegale zend-
installatie. Zij arresteerde vier Indone
siërs.
Over het algemeen is Bandoeng rustig,
maar er zijn tekenen, die wijzen op her
nieuwde activiteit in het Noord-Wesle-
lijk gedeelte van het Lembanggebied.
De verliezen in de lucht zijn voor de
Britten in totaal thans 14 toestellen.
Heden werden wij verblijd
met een Zoon en Broertje
CORNELIS.
A- JOMAN
W. SPEETS
NELLY en WILLY.
Ie Landdwarsstraat 2 A.
16 December 1945-
Verloofd:
JANNY N. PRANGER
en
JAN RAMPEN.
Koedijk, Kanaaldijk 128-
Bergen, Lijtweg 29.
Thuis:
Koedijk le Kerstdag 1945.
Op 22 Dec. hopen onze
geliefde Ouders
G. J. v. AMEIJDE
en
M. C. V. AMEIJDE—
v. d. MESPEL
hun 12 'A - jarige Echtvereni
ging te herdenken.
Dat God hij nog lang
moge sparen is de wens van
hun dankbare kinderen:
TRUUS
WILLIE
HENNIE.
Alkmaar, Waerdendelstr. 10.
Heden overleed onze
lieve Moeder, Behuwd-,
Groot- en Overgroot
moeder, Mevrouw
ELISABETH
SCHUIJTEMAKER,
Wed. van
Pieter Hoek Spaans,
eerder van
Joannis Spaander,
in de ouderdom van 81
jaar.
Wognum,
G. WEEDER—
SPAANDER
P. WEEDER.
Spanbroek,
G. STAPEL
HOEK SPAANS
Dr. P. STAPEL,
Kleinkinderen en
Achterkleinkind'.
Alkmaar, 16 Dec. 1945.
Westerweg 37.
De teraardebestelling zal
plaats hebben a.s. Don
derdag te Berkhout nam.
half drie.
Vertrek van het sterf
huis nam. half twee.
Heden overleed plotse
ling, na een korte onge
steldheid, onze lieve
zorgzame Man, Vader,
Stief-, Behuwd- en Groot
vader
JACOB VERWER,
in de ouderdom van 67
jaar.
Koedijk, 17 Dec. 1945. -
Uit aller naam:
E. VERWER—
BARSINGERHORN.
De teraardebesteling zal
paats vinden op Donder
dag 20 December n.m. 2
uur op de begraafplaats
te Koedijk.
Mevr. BRUIN—THIJSSEN,
Brouwerstraat 28, vraagt ten
spoedigste een
DAGMEISJE,
van 9 tot 3 uur. Flink loon
en middagkost.
NETTE WERKSTER
gevraagd voor 3 ochtenden
per week.
Mevr, CLOECK, Laat 98.
Hierbij danken wij, ook
namens wederzijdse ouders,
voor de vele blijken van be
langstelling bij ons huwelijk
ondervonden-
P. SEMEIN.
T. SEMEIN—SCHAGEN.
Broek op Langendijk.
WERKSTER
gevraagd voor de winkel, voor
1 of 2 dagen per week.
Firma A. HILDERING, Naai
machinehandel Luttik-
Oudorp 66 (Zaadmarkt).
NET DAGMEISJE
gevraagd. Zondags vrij.
FOTOGRAAF BOSCH,
Nieuwesioot 47. r
Gevraagd
FLINK MEISJE
of alleenstaande vrouw met
aankomende dochter, genegen
met de vrouw des huizes alle
werkzaamheden te verrichten
zo nodig in de zaak behulp
zaam te zijn. Prettige werk
kring, huiselijk verkeer.
Aanbieding bij R- BREED
Hotel Café Restaurant te
Wierirvgerwaard (N.H.) Tel.
285.
Gevraagd.
HANDIG MEISJE
ter opleiding voor ons bor-
duur-ateliër.
FIRMA A. HILDERING,
Naaimachinehandel, Luttik-
Oudorp 6.6 (Zaadmarkt).
Gevraagd:
lste DAMESKAPSTER
en aankomende
2e HERENKAPPER.
MAISON GERARD,
Verdronkenoord 89, Alkmaar-
Telefoon 2176-
DAGMEISJE
gevraagd, zelfstandig kun
nende werken niet beneden
18 jaar.
Dameskapsalon JO TAKES,
Geestersingel 46-
Gevraagd
NET DAGMEISJE
of MEISJE
voor 4e morgenuren*
■RTTT/RKATÏF 3.
Mevr. KRUISINGA, Koor
straat 47. vraagt voor d-
recte indiensttreding
MEISJE
voor dag of d. en n-
Meerdere hulp aanwezig.