Jkmaardei'
„Big-Four" wijzen Oostenrijkse aanspraak af
Krijgt Abessynië 'n Rode Zee-haven?
1 Mei
Nieuwe Bonnen
Debatten over grondwetsherziening
R.H.B.S., U.LO.-Alkmaar en
Rochdaleschool voetbalkampioenen
VRIJ WARM.
Meest matige wind tussen Zuid en
Oost. Licht bewolkt. Koude nacht,
overdag vrij warm. Droog weer.
WOENSDAG 1 MEI 1946.
3e Jaargang No. 208-429.
Directeur. M J. Roggeveen.
Wnd Hoofdredacteur: A H Hommersom
Redacteur stad: G. W. M. Willems.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING „DE VRIJE ALKMAARDER"
Redactie en Adm.t Achterdam 20, tel. «14. Advertenüe-afd.: Lansestraat IS, teL 357L
Volgens den correspodent van de „Daily
Herald- te Rome zou koning Victor Em-
manuel van Italië aftreden en voor het
plebisciet Italië verlaten. De koning is.
volgens dit bericht, verrast door de grote
meerderheid, die zich tijdens het congres
van de christelijke democratische party
heeft uitgesproken ten gunste van de Re
publiek. De koning zou zich naar Genève
begeven.
Zuid-Tirol blijft Italiaans
|JE commissie der ministers van Bui
tenlandse Zaken te Parijs heeft gis
teren de aanspraken van Oostenrijk op
de terugkeer van Zuid-Titol afgewezen
Er werd echter overeengekomen, dat.
indien Oostenrijk een kleinere grens
wijziging zou eisen, dit in overweging
ïou worden genomen.
Volgens Radio-Parijs zou aan Abes-
6inië een uitweg nas» - de Rode Zee ge
geven worden. In aanmerking hiervoor
zou Assab in Erythrea'komen.
Franse pers tegen Bevln's voorstel.
Het voorstel van Bevin. om de vroe
gere Italiaanse koloniën in Noord-Afri-
ka cfnafhankelijk te maken, is in de
Franse pers over het algemeen vijan
dig ontvangen.
Zowel de conservatieve „Courrier de
Paris" als de communistische „Huma-
nité" en de radicale „Ordre" wijzen er
op, dat dit voorstel Britse steun aan
het Pan-Arabische streven betekent.
Alleen het officiële socialistische blad
„Le Peuple" gaat met Bevin's voorstel
accoord.
Het blad schrijft: „Gesteld tegenover
het gevaar van Russische penetratie
heeft Engeland een buitengewoon ver
standige houding tegenover de Arabi
sche wereld aangenomen."
Italië en Joego-SIavië vertegen
woordigd.
De ministers hebben besloten de Ita
liaanse en Joegoslavische regeringen uit
te nodigen Vrijdag a.s. vertegenwoor
digers mar hun bijeenkomst te zenden
om het standpunt van de beide rege
ringen ten aanzien van het probleem
van de Itallaans-Joegoslavische grens
uiteen te zetten. O.a. zal hierbij de
kwestie Triest en de eis, om schadever
goeding van Joego-SIavië ter sprake
komen.
Een dode keerde terug
Te Calcutta zal het deze week 25
Jaar geleden zijn, dat de Radjah van
Bhopal een proces begon om zijn
eigen erfenis 1.000.000 per jaar)
tegen zijn weduwe.
De radjah (pseudo-radjah?) be
weert, dat op het ogenblik, toen de
brandstapel, waar hij gecremeerd
zou worden, werd aangestoken, een
geweldige moessonbui losbarstte, die
hem tot leven terug bracht. Hij klom
van de brandstapel af en ging. zijns
weegs. Aangezien hij zijn geheugen
verloren had, bracht hij twaalf
Jaar onder vreemden door.
Het Hoger Gerechtshof was in
1941 van mening, dat de man inder
daad de Radjah was. Gevraagd: een
Salomo's oordeel....
Weer experimenten met het
Nederlands Elftal?
Het Nederlands elftal, dat Zondag
12 Mei te Amsterdam tegen België zal
spelen, zal naar alle waarschijnlijkheid
a. v. samengesteld zijn:
Doel: Kraak (Stormvogels); Achter:
Potharst (Ajax) en Van der Linden
(Ajax); Midden: B. Paauwe (Feyen.).
Kuppen (Sitt. Boys) en de Vroet
(Feyen.); Voor: Holleman (VUC), Wil-
kes (Xerxes), Roozen (Haarlem), Rij
vers (NAC) en Smit (Haarlem).
Reserves. Van der Vliet (ODS). Cal-
denhove (DWS), Van Buitenen (HDVS)
en Drager (Ajax).
De E. C. heeft gean halve maatre
gelen genomen, als zij bovengenoemd
eflftal-vol-verrassingen werkelijk heeft
samengesteld Zowel in de achterhoe
de als in de middellinie heeft men de
voorkeur gegeven aan spelers, die el-
Kaar door en door kennen en daaren
boven geroutineerd zijn. Of de beide
Ajaxieden en de drie Feyenoord-spe-
lers (ook Kuppen, al is hij tegenwoor
dig Limburger!) werkelijk de beste
spelers zijn, valt te betwijfelen.
Waarom men ingegaan is op Smit's
eigen voorstel, hem linksbuiten te
plaatsen? Ook hier heeft de E. C.
blijkbaar het zekere voor het onzekere
genomen, d. w. z. de routine van Smit
op internationaal gebied boven de
jeugd en de snelheid van een ietwat
kleinen Bouwmeester (NAC) Verkozen
Het is echter niet tc geloven. dat de
Haarlemmer trouw langs het lijntj:
zal blijven, zoals het ezn goed buiten
speler betaamt.
Maar misschien is dit wel niet de
bedoeling
Dit elftal geeft, ondanks de vele
verrassingen, toch wel een veilig ge
voeg voor 12 Mei. Tenslotte kan men
bij 7 spelers vertrouwen op hun club
geest, want behalve Van der Linden
en Potharst. Pauwe-Kuppen-De Vroet.
zijn ook Smit en Roozen op elkaar in
gesteld.
Basket-b al 1.
NEDERLANDSE
OVERWINNING BIJ EUROPESE
KAMPIOENSCHAPPEN.
Tijdens de wedstrijden om het Euro
pees kampioenschap basket-ball be-
haa'de Nederland een overwinning op
Groot Brittannië me'. 48—27. Polen
sloeg Luxemburg met 45—28.
MOLOTOV,
de Sovjet-Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, die naar aanleiding
van de beslissing der Parijse conferen
tie om van 1 Mei af tweemaal per
dag bijeen te komen, de opmerking
maakte: dat de eerste Mei in de Sow-
jet-Unie een nationale feestdag is. ,.Ik
ben'echtér bereid om te werkzn", zei-
de hij glimlachend.
Bevin antwoordde hierop: „In dat
geval hoop ik, dat U het voorbeeld
van de Britse vakverenigingen zult
volgen en zult vragen driedubbel te
worden uitbetaald".
Gunstig oordeel van
Sccwandi over Nederland
,J)E Nederlanders in Nederland staan
veel sympathieker tegenover onze
strijd voor onafhankelijkheid, dan de
Nederlanders in Indonesië", aldus ver
klaarde dr. Soewandi, de leider van de
Indonesische delegatie, die Maandag te
Batavia is teruggekeerd.
Een zèer gunstig oordeel had dr. Soe
wandi gekregen van de energie, waar
mede de gemiddelde Nederlandse ar
beider, „zonder veel te mopperen, zich
op elk terrein aan de herstelwerkzaam
heden had gewijd".
Zijn de P. v. d. A. en de K.V.P
het eens over Indonesië?
Nader ingaande op de waarschijnlijke
politieke constellatie van Nederland,
verkondigde hij als zijn mening, dat er
zowel in de Partij van de Arbeid als in
de Katholieke Volkspartij stromingen
aanwezig w.aren, die een samengaan in
het nieuwe parlement wensten, hetgeen
zou kunnen leiden tot een coalitie.
Kiezers opgelet
Voor de groep personen, opgeno
men in het Centraal Bevolkings
register (schippers e.d.), is ta v. de
Tweede Kamerverkiezingen op 17
Mei a.s. vastgesteld; dat zij Vrijdag
17 Mei kunnen stemmen te Den
Haag. Benoordenhoutsche weg 2
(Dierentuin) van 8 u. 's morgens tot
5 uur 's middags. Zy moeten hun
2e distributiestamkaart met TD 2
zegel of een ander deugdelijk iden
titeitsbewijs medebrengen.
.Militairen.
Voor militairen is de volgende
regeling getroffen:
Wie gelegerd is in de gemeenten,
waarin hij in het bevolkingsregister
is opgenomen, kan aan de stemming
deelnemen zonder verdere formali
teiten Is de militair buiten de woon-
gemeente gelegerd en kan hij geen
verlof krijgen om zijn stemplicht te
vervullen in de woongeme^nte, dan
kan hij in de gemeente, waarin hi;
gelegerd is, aan de stemming deel
nemen, mits hij uiterlijk 14 dagen
voor de dag der verkiezing aan
de secretarie der verblijfsgemeente
van dit voornemen kennis geeft.
JN 1889 besloet de eerste „Inter
nationale", op voorstel van
een Fransen mijnwerker, tot vieriug
van de 1ste Mei als feestdag de;
socialisten. Van een demonstratie
voor de 8-urlge arbeidsdag groeide
de beteken'* i-s>r Mei tot .?t feest
van de arbeid: niet zoals de nazi's
die altijd gretig geestelijke diefstal
pleegden, dat opvatten met hun
laarzengestamp en krijgsfanfares
maar het feest van de arbeid voor
een schoner toekomst, voor vrede en
voorspoed, voor gerechtigheid en
broederschap.
Oer-oude idealen, in nieuwe ge
stalte herrezen als reactie op
mens-onterende practijken van
ongebreideld kapitalisme.
Stemt het niet tot vreugde,
juist de brede lagen van het wer
kersvolk deze idealen hoog houdt,
dat de wil tot het vormen van een
schoner maatschappij juist hier zo
sterk leeft?
1 Mei, een dag vol beloften voor de
natuur. Een dag ook vol "schone be
loften voor de toekomst der mens
heid.
de
het
dat
voor de tweede helft van de 5e periode
1946 (28 April t.m. 11 Mei).
Elk der volgende bonnen geeft recht
op het kopen van:
KA, KB. KC 604.
221 Algemeen 125 gram boter
125 gram margarine
53 gram thee.
224 250 gr. jam. stroop enz.
225 250 gram waspoeder.
LA, LB, LC 604.
118 Vlees 100 gram vlees,
A 29 Melk 2 liter melk.
B 29. C 29 Melk 3 1/2 liter melk.
112 Aardappelen kg aardappelen.
KD, KE 604.
724 Algemeen 250 gr. jam. stroop enz.
725 250 gram waspoeder.
LD. LE 604.
D 29, E 29 Melk 6 liter melk.
612 Aardappelen 1 kg. aSrdappclen.
Tabakskaarten enz.
T 26 2 rants tabaksartikelen.
(geen import-cigaretten).
T 35 1 rants. import-cigaretten.
V 26 100 gr. choc. of suikerw.
X 26 100 gr. choc. of suikerw.
X 35 1 -ants. import-cigaretten.
Bovengenoemde artikelen kunnen reeds
op Donderdag 2 Mei as. worden ge
kocht, met uitzondering van de bonnen
voor melk en aardappelen, waarop eerst
met ingang van Maandag 6 Mei mag
worden afgeleverd. Ook op de extra-
vleesbon, die op deze bonnenlijst is ver
meld, kan bij uitzondering reeds op
Donderdag worden gekocht.
Nieuwe kolentoewijzingen
voor houders van
identiteitskaarten
Alle verbruikers van vaste brandstof
fen voor verwarmingsdoelelnden, die voor
het afgelopen stookseizoen van de brand-
«stoffonoommiasie een Identiteitskaart ont
vingen, moeten, ter verkrijging van een
toewijzing vaste brandstoffen voor het
stookseizoen 1946—1947 vóór 15 Mei a.s.
een aanvraagformulier MD 393-05 volledig
ingevuld bij hun distributiedienst inleve
ren. De plaatselijke distributiedienst zal
nader bekend maken, waar en wanneer
genoemd formulier kan worden afgehaald
en ingeleverd.
Voor woningen, die alleen centraal ver
warmd kunnen worden, zullen In afwach
ting van een nader bekend te maken re-
gellnge geen aanvraagformulieren worden
verstrekt.
Partij van de Daad opgericht
De principiële leden van de Neder
landse Bellamy-Partij en verwante re
ligieus-socialistische Jongeren hebben
ean nieuwe politieke formatie, ge
naamd: „De Partij van de Daad", in
het leven geroepen. Deze partij staat
op pacifistisch standpunt en wenst
een zuiver socialistische maatschap
pij. zoals Bellamy in zijn boeken
Looking BacKward" („in het jaar
2000") en ..Equality" (gelijkheid voor
allen) beschrijft.
De Partij van de Daad heeft de be
doeling in 1951 een volksstemming te
houden over de vraag of met een ge
leidelijke overgang de Bellamy-econo-
mie, aangepast aan de Nederlandse
volksaard, moet worden ingevoerd.
Wanneer dit plan door de uitslag
van het referendum wordt verworpen,
zu'len de leden van de Partij van de
Daad zich aaneensluiten tot één grote
Bellamy-cröperatie, die alle productie
In eigen hand zal houden en deze ge
zamenlijk zal consumeren.
PLECHTIGHEID OP 3 MEI.
Te 's-Gravenhage zal Vrijdagavond 3
Mei een plechtigheid worden gehouden op
de Waalsdorpervlakte, die door alle Ne
derlandse zenders wordt uitgezonden. De
uitzending begint om kwart voor acht!
Om 8 uur klinkt het hoornsignaal: „geeft
acht", waarna door het gehele land
twee minuten stilte betrach; zal worden.
Tweede Kamer
Wordt art. 192 gewijzigd?
1 Mei in de Tweede Kamer
In de gister gehouden vergadering van
de Tweede Kamer werd o.m. behandeld
het Wetsontwerp tot Wijziging van de
Grondwet.
De heer Maarsseveen (R.K.) is van me
ning, dat er> formeel nog veel tegen het
ontwerp zou kunnen ingebracht worden,
doch materieel vrijwel niets. Spreker
deelt mede zich het recht voor te. houden
een amendement in te dienen tot schrap
ping van art. 192 der Grondwet. (Dit arti
kel bepaalt dat dienstplichtigen te land
alleen met hun instemming naar de Over
zeese Gebiedsdelen gezonden mogen wor
den. Red.).
De heer Tilanus (C.H.) geeft te kennen,
dat deze grondwetswijziging hem niet
sympathiek is: een overhaaste behande
ling lijkt spreker niet gewenst,
De heer Bierejna (Lib.) kan de urgentie
van het voorstel niet inzien; daarbij is
hij var. oordeel, dat incidentele wijzigin
gen grote bezwaren met zich mee brengen
De heer Truyen (R.K.) meende in een
rede. die een zwakke doublure was
van die van zijn partijgenoot Maarsse
veen, dat. het lidmaatschap der Bijzondere
Kamer onverenigbaar moet zijn met het
lidmaatschap der Staten Generaal, even
als de heer Schouten, die bovendien ver
klaart. dat hij niet zal kunnen medewer
ken aan aanvaarding van het ontwerp.
De heer Wagenaar (C.P.N.) verklaart, dat
er ln het ontwerjT gedachten voorkomen,
waarmee zijn fractie zich kan verenigen,
zij zal zich echter van stemming ont
houden.
In zijn een op elk punt rake verdediging
merkt de minister van Binnenlandse Za
ken, de heer Beg], op, dat men decen
nia lang ontevreden is over de proce
dure der Grondwetsherziening. Spr. moet
aan de Kamer overlaten of zij bij amen
dement art. 192 wil schrappen. In verband
hiermede vraagt de minister het ontwerp
aan te 'houden tot Donderdag a.s.
Het slot van zijn rede wordt enigszins
bedorven, omdat tijdens zijn woorden,
door mr. Maarsseveen, prof. Schermer-
horn en de voorzitter Van SchaicJT nog
(Van onzen pari. redacteur).
De heer Schouten bestookte de re
gering, die de euvele moed had te
spreken van „rijp »n beraad en gezette
overweging" als oorzaak van haar af
wijking van het rapport der Staats
commissie. Dit rapport was getekend
1 April en het telkens herhalen van
die datum, verlokte mr. Joekes tot de
interruptie, dat deze ApHl-grap spr.
blijkbaar dwars zat.
Onder groot gelach van rechterzijde
antwoordde de heer Schouten: „van 1
April heb ik geen last en van 1 Mei
ook niet", waarop mr. Joekes repli
ceerde: „Wij hebben juist plezier in I
Mei". Toen lachte ook de linkerzijde!
De Kamer besluit het ontwerp tot Don-
dérdag aan te houden.
De heer Wendelaar (Lib.), vraagt ten
slotte verlof aaTT' den voorzitter om de
ministers van Binnenlandse Zaken, van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen en
van Handel en Nijverheid vragen te mogen
stellen over de wijze, waarop het voor de
verkiezingen beschikbare papier over de
politieke partijen Is verdeeld: over de
zenduren, die aan de politieke partijen
zijn toegewezen en in hoeverre de rege
ring de maatregel, dat bulten de toe
gewezen tijd. geen zendtijd gebruikt wordt
voor politieke propaganda, doet hand
haven.
Toen ln Noord-Griekenland bil
jetten werden opgehangen, waarin de
arbeiders werden opgewekt de eerste
Mei te vieren, ontstonden schietpartij
en, waarbij vier mensen gedood wer
den.
Vijf met granaten en mitrailleurs
gewapende gemaskerde mannen heb
ben gedurende drie minuten de uit
zending van het Italiaanse omroep-
nvill CI1 uc VUUUIUCI irou oviiaacw liug
gediscussieerd wordt over de vraag of staten Moeite Mario met geweld
de schrapping van art. 192 al of niet bij onderbroken en fascistische propagan-
amendement kan geschieden, da gevoerd.
De finales der schoolwedsirijden
Voor de 25ste maal heeft Alkmaar's
jeugd van 10 tot 18. jaar op het Sport
park verwoed gestreden om zilveren
kransen, medailles en ditmaal ook om
ontbijtkoeken, blikjes biscuits, zweef
vliegtuigen en kousen. Voor de 25sie
maal ook trad „meester" Lutterot op
als algemeen hoofonderw(jzer van hon
derden krioelende en enthousiaste jon
gens en meisjes, bijgestaan door den
(jverigen secr..-penningmeester, den
heer J. Groet.
De hoofdschotels vormden gisteren de
hockey-wedstrijd Lyceum-R.H.B.S., wel
ke door de eersten met 2—1 werd ge
wonnen, en de des middags gespeelde
voetbalwedstrijden.
De helden van de dag waren de kleine
Rochdale-mannetjes, die mei een won
derbaarlijke productiviteit alle wedstrij
den wisten te winnen en wier keeper
slechts één maal kon worden gepas
seerd. De St. Wtllebr.-scholieren slaag
den hierin gisteren, maar ze moesten er
toch aan geloven met 4—1.
Het beste spel werd o.i. vertoond door
de U.L.O. Alkmaar, die een perfect spel
letje voetS*al ten beste gaf, beter zelfs
dan de winnaar in de hoofdgroep. R.H.
B.S.
Abbachtsschool verweerde zich goed
tegen de U.L.O.-ers, maar moest on
danks het spectaculaire keepen-è-la-
Kramer van hun kleinen doelman, met
6—1 Kêl loodje leggen.
Teleurstellend was de finale Gymna
sium—R.H.B.S. Hoewel de Bergerhout-
scholieren er dank zij een plotselinge
uitval in slaagden een 1—0 voorsprong
te behalen, waren zij duidelijk de min
deren van de Paardemarkers. Het stijl
volle keepen van den Gymnasium-doel
man Ad Bojfem voorkwam, dat de H.B.
S.-ers geen grotere overwinning dan 2-1
konden behalen, ondanks de grote schot-
vaardigheid van midvoor Boswijk.
Prjjzen en uitslagen.
Het is een goed idee van de school-
wedstrijden-commissie geweest om naast
de prijzen voor de elftallen ook meer
individuele prijzen beschikbaar te stel
len. Zo kreeg de B.L.O.-Alkmaar als het
dapperste elftal twee ontbijtkoeken; de
Bosboom Toussaintschool-doelverdedi-
ger, die tijdens deze wedstrijden het
meest gepasseerd werd (11 maal!), één
ontbijtkoek. A. Knip van de Rochdale
school. die de bfeste speler was vZbn de
afd. L.O.. ontving voor zijn prestatie
een zweefvliegtuig.
De Gymnasium-doelman, Ad Boxem,
werd verblijd met een afbeelding van
Ellsabeth Bas. voor zijn uitstekend ver
dedigen. Voorts kreeg Jb. de Boer voor
het aardigste reclame-biljel een paar
kousen.
De zilveren krans, uitgeloofd door de
Vrije Alkmaarder, werd gewonnen door
het hoïEëy-eirtal van de R.H.B.S. (meis
jes); die van de NutsspaarBank door de
U.L.O. Alkmaar I.
De uitslagen luiden:
HBS V—Lyceum III 3—4 (na verl.); H.
B.S. IV—ULO Heiloo II 7—0; Lyceum I
—HBS hockey (jongens) 2—1; St. Aloy-
siusschoolSt. Adelbertusschool 13;
ULO St. Jozef I—Amb.sch. II 2—0; H.B.
S. I—Gymnasium I hockey (meisjes) 3-1;
Stompetoren IRK VGLO II 01 (na
verl.); Rochdalesch. ISt. Willebr.sch. I
4—1; HBS II—Lyceum II 3—6; Amb.sch.
I—ULO Alkmaar I 16; HBS I—Gymna
sium I 2—1.
De na afloop van de prijsuitreiking
gespeelde wedstrijd Alcmaria Veterane^
—Onderwijzers werd door de laatsten
gewonnen met 3—2.
FEESTSTEMMING IN DE STAD. e
Gisteravond trok de Postharmonie
onder het spelen van vrolijk?" marsen
en nationale liederen door de stad
Voor deze muzikale wandeling was
grote belangstelling vooral van de zij
de van de jeugd. De versieringen, die
reeds in de straten zijn aangebracht
voor de bevrijdingsfeesten verhoogden
de feestelijke stemming.
DE ALKMAARSE OVERDEKTE.
5 Mei a.s. begint het zomerseizoen Ir.
de Alkmaarse overdekte. Abonnemen
ten voor deze periode kunnen reeds nu
worden genomen, zowel uitsluitend voor
het zomerbad als gecombineerde abon
nementen Zomerbad en Overdekte
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Paul J„ z. v. Johannes
A. Cornelissen en A. Romeijn. Theo-
dorus A„ z. v. Wouter van den Berg en
J. B. den Hollander. Dick, z. v. Jan
Pool en A. P. Lodder.
Gehuwd: Hendrikus C. Houtenbos
en Geertruida L. Th. Smorenburg.
Simon Nierop en Johanna C. Strikkers.
Evert Goselink en Anna F. Timmer.
Joseph Elzas en Carolina L. Grun-
wald. Johannes Haans en Neeltje
Harder.
Overleden: Meinuwtje Wit. wed,
i van J. van der Molen, oud 80 jaar.
Wat is er le doen?
Woensdag 1 Mei. Wapen van Heems
kerk, 1.30 uur, P. v. d. A. ,.De ge
laarsde kat", jeugdtoneel.
Wapen van Heemskerk, 8 uur,
P. v. d. A. Bijeenkomst met me
dewerking van het gezelschap
1 Willem _van Capelle.
Gulden Vlies, 8 uur, „Papa is
verloofd", met Johan Kaart.
Donderdag 2 Mei. Wapen van
Heemskerk, 8 uur, E. V. C. (1-
jarig bestaan) Non-Stop-Cabaret
„Schoppen is Troef".
Vrijdag 3 Mei. Zie Donderdag.
BIOSCOPEN.
T/m Donderdag.
A. B. T. Piraten in de Stratosfeer.
(18 jaar).
Cinema Américaln. De zon gaat nooit
onder. (18 jaar).
Harmonie. De Voerman. (18 jaar).
Victoria. Hendrik V. (Alle leeftijden).
„CRESCENDO" REVUE. e
Gisteravond gaf de accordeon-vere
niging „Crescendo" in samenwerking
met het cabaret gezelschap „Er zit
schot in" een uitvoering in het Wa
pen van Heemskerk.
Het is een lust de jeugdige accor-
deonnisten te zien en te horen spelen.
Met veel animo voerden zij enkele
marsen uit waarvoor ze terecht een
daverend applaus oogsten.
Ook de fragmenten uit Lehar's Ope
rette „Die lustige Wittwe" waren uit
stekend verzorgd, al was het tempo nu
en dan wat te langzaam. Wanneer we
nu in aanmerking nemen dat zij dit
stuk slechts een maand in studie heb
ban, kunnen we het orkest en den dl-
rigent A. van der Wolff niet anders
dan een woord varTTof toekennen voor
deze prestatie.
Over het cabaretgezelschap kunnen
we minder enthousiast zijn. Mej. Rie
Wit was met enkele liederen wél het
beste. Goochelaar en imitator, zow,gl
als conferenciers waren echter niet
in staat de toeschouwers met hun voor
dracht te boeien.
BEKENDMAKING. V
De waarnemend Commissaris van Po
litie deelt mede. dat~7ïfe viering van ae
bevrijdingsdag uitsluitend door de ge
hele bevolking plaats vindt op Zaterdag
1 Mei a.s
Er zijn enkele buurtverenigingen, wel
ke evenals vorig jaar menen enkele
weken met deze z.g. bevijdingsfeesten
te kunnen doorgaan.
Hiertoe zal echter geen verlenging
yan het sluitingsuur worden toegestaan.
De Grondwetsherziening. IL
Achter de voorgestelde Grondwet»»
herziening, die slechts de vorm
van toekomstige wijzigingen betreft,
schuilt eén veel belangrijker vraag
stuk: Wat is de beste vorm van
volks vertegen woord i ging?
En in de schriftelijke voorberei
ding van de discussie is dit dan ook
reeds tot uiting gekomen bij de be
zwaren, die de meerderheid van de
kamer heeft geuit tegen het oor
spronkelijke regeringsvoorstel om
de eerste lezing van de toekomstige
herzieningen niet achtereenvolgens
door de Tweede en Eerste Kamer te
doen plaats vinden, maar deze te be
handelen in een verenigde zitting
van beide kamers der Staten-Gene-
raal. Deze bezwaren waren: hier
komt de verhouding van beide ha
mers in het geding; de vraag, of het
Twee Kamer-stelsel moet worden
gehandhaafd. Dat hoort bij de alge
mene herziening thuis; nü moet de
herziening tot het strikt noodzake
lijke beperkt blijven.
De regering is voor dit bezwaar
gezwicht en heeft dit vooretel terug
genomen. De herziening is daardoor
van nog beperkter strekking gewor-
ien, maar het voordeel van nog een
behandeling minder is opgeofferd.
Het vraagstuk van de waarde der
Eerste Kamer, die in 1848 al min of
meer toevallig in de Grondwet is ge
bleven, en waarvan in 1918 een be
roemd hoogleraar in het staatsrecht
reeds gezegd heeft, „dat alleen cie
boden haar zouden betreuren", blijft
echter aan de orde. Als „bolwerk"
tegen radicale hervormingen, door
een beperkter kiesrecht, wenst nie
mand haar meer. En de vraag, of een
afzonderlijk lichaam, dat geen eigen
stelsel van vertegenwoordiging heeft,
wordt op het ogenblik alleen nog zó
beantwoordt, dat de Eerste Kamer
een kamer van revisie is, die a.h.w.
rechtspreekt of de Tweede Kamer
haar taak juist heeft vervuld en die
haar politiek karakter dus groten
deels heeft verloren. Een andere
constructie, die een kamer van meer
„organisch" of „corporatief" model
wenst, wordt (in het voetspoor van
Kuyper en Treub) thans alleen nog
door Prof. Romme voorgestaan.
Er zijn in de laatste jaren nog
twee redenen bijgekomen, die plei
ten voor een verdwijnen van de
Eerste Kamer (en uitbreiding van
het ledental der Tweede):
1. De mogelijkheid van een ver
tegenwoordigend lichaam voor de
vier rijksdelen (Indonesië, Suriname,
Curacao en Nederland), dat zou blij
ven waken over de grondslagen yan
het koninkrijk in de af zonderlij ke
wetgevingen.
2. Het toenemen van het aantal
organen voor bepaalde overheids
taken in de toekomst (Bedrijfsschap-
pen, Onderwijsraad enz.), die de
wetgeving reeds zodanig voorberei
den, dat er geen revisie op de uit
spraken der Tweede Kamer meer
nodig is. Ook zou deze kamer zelfs
door uitbreiding van het commissie
stelsel, deze ontwikkeling nog kun
nen bevorderen.
Een tweede punt van discussie is:
wie moeten er in de Bijzondere Ka
mer voor de Grondwetsherziening
worden gekozen? Moet het lidmaat
schap daarvan al dan niet verenig
baar zijn met dat der beide kamers,
of misschien alleen niet met dat van
de Tweede Kamer? De regering wil
hier o.i. terecht niets verbieden. Be
langrijke politieke kopstukken zul
len ook bij de tweede lezing van een.
belangrijke Grondwetsherziening hun
woord moeten meespreken. Maar
geheel onjuist zou het zijn deze ka
mer tot een doublure van de he-
staande kamers te maken. De candi-
daturen der overige leden zouden
veeleer gegrond moeten zijn op al
gemene staatrechte] ij ke scholing cn
"op speciale deskundigheid op al de
gebieden, waarover de bepaalde
Grondwetsherziening loopt.
W. V.
Grepen uit het Radio
programma
VOOR DONDERDAG 2 MEI 1946.
HILVERSUM 1. 7.— en 8.— Nieuws. 8.15
Plerre Palla. 8.30 Ochtendrythme. 9.15
Morgenwijding. 9.30 Arbeidsvitaminen to.39
Van vrouw tot vrouw. 10.35 Pianorecital.
II.— Nuttig en nodig. 12.— Chopin's piano-
werken. 12.35 Ensemble Jetty Cantor,
13.— Niauws. 1313 Orkest Malando. 14.-»
De vrouw binnen en bulten haar huls.
14.20 Kamermuziek. 15.20 Confetti. 173®
Les Gars de Paris. 18.— Nieuws. 18.30
Voor de Ned. Strijdkrachten. 19.05 Sport-
praatje. 20.— Nieuws. 20.05 CPN verkie
zingstoespraak. 22.40 ..De onsterfelijke
Strauss. 23.Nieuws, 23.40 „Blues ln the
Nlght".
HILVERSUM 2. 7.— en 8.— Nieuws, f .20
Gr.pl. 9.— Pluk de dag. 10.— Boyd Neei's
String Orchestar. 10.15 Morgendienst.
10.45 Arthur Schnabel. 11— Radio zieken
bezoek. 11.45 Gekomen is uw lieve Mei.
12.30 Lunchconcert. 13.— Nieuws. 13.15
Continental Qulntet. 13 45 Voor de vrouw.
14.— Rhapsodie Sextet. 15.— Zweeds Man
nenkoor. *5.15 Quatre Mams recital. 16.45
Liederencyclus. 17.— Het Rijk over zee.
17.10 Menuetten. 18.15 Mandolinata. 18.30
Nieuwe tijden voor den boer en tuinder.
19.— Nieuws. 19.30 ARP verkiezir gstoe-
spraak. 20.— Nieuws. 20.20 Marinierskapel,
21.30 Arnhemse Orkc-. lver. 22.— Nieuws.
22.15 De vaart der volkeren.
