Indrukwekkende herdenking van de
Meidagen 1940
GEMEENTERAADSVERGADERING
De punten zijn er wel, maar de textiel
laat op zich wachten
STADSNIEUWS.
Door Alkmaarse jeugd en gezagstroepen
Op het historische Wsagplein vond
Dinsdagmorgen op grootse wijze
herdenking plaats van de gevallenen
uit de vijf dagen strijd, die het Neder,
landse Leger ln 1940 om de Vrijheid
voerde.
Bij deze herdenking waren tal van gees
telijke, militaire en burgerlijke autoritei
ten aanwezig. Onder de belangstellenden
bevonden zich o.a. de burgemeester Jhr.
mr. F. H. van Kinschot; prol! mr. A.
Koelma; verschillende wethouders en
gemeenteraadsleden, commissaris W. Rljp-
ma, de schout-blj-nacht Jolles, kol. M.
Dudok van Heel; maj. A' J. Claessen;
xnaj. mr D. Bosscher; maj. Vanv«amel;
kapt-adj. J. r M. Meyer; deken Jacobs;
pater Meyer; pastoor Brinkhorst en vele
oud-officieren en personen uit de Ille
galiteit.
De proclamatie van H.M.
Om pl.m. 11.is uur kwamen, vooraf
gegaan door de Prins Bernhard-kapel van
het le R1. de Gezagstroepen aanmar-
cheren. die zich ter weerszijden van het
Waagpletn opstelden.
De leden van de bij de Alkmaarse Jeugd
gemeenschap aangesloten verenigingen en
honderden leerlingen der middelbare
scholen vulden hierna het plein.
De kapt.-adj. J Meyer las ver
volgens de proclamatie van H.hf
Koningin van 10 Mei 1940 voor, waarna
de Prins Bernhard-kapel het Wilhelmus
inzette, gevolgd door het Largo uit de
opera Xerxes van H. F. Httndel.
De militaire commandant van Noord-
Holland^"de majoor A. J. _£laessen, nam
vervolgens het woord. Spreker herinnerde
aan de gebeurtenissen, zoals die zesjasr
geleden in Nederland plaats vonden en
memoreerde de grote luchtaanval,
op de ochtend van d« 10e Mei 1940 op
het vliegveld. Bergen werd uitgevoerd
Maj. Claessen herdacht de gevallen ka
meraden, die hun leven hadden gegeven
voor hun vaderland en sprak de hoop uit,
dat de saamhorigheid door deze bijeen
komst versterkt zou mogen zijn.
Gesneuvelde Alkmaarders
herdacht.
Burgemeester Van Kinschot, die hierna
•en korte rede uitsprak, herinnerde de
aanwezigen aan de dappere tegenstand,
die het Nederlandse leger ln die vijf
dagen van Mei '40 aan een overmachtige
«n goed uitgeruste vijand had gehodrn.
Vervolgens releveerde spreker het ge
drag van Alkmaafs burgerij ln de oor
logsdagen. De houding van de bevolking
was voorbeeldig geweest, zó zelfs, dat de
Vrijdagse Kaasmarkt gewoon doorgang
had gevonden.
Op 't Matje.
uitspraken'.
Dt Arrondlssements-Rechtbank te
Alkmaar deed Dinsdagmorgen uitspraak
in de zaak tegen de drie oud-illegale
werkers, die te zamen een bewijs van
politieke betrouwbaarheid hadden ver
schaft san Iemand, die hiervoor op dat
moment niet ln aanmerking kwam.
Tegen E. de W. werd een voorwaarde
lijke gevangenisstraf van 3 maanden
met een proeftijd van 2 Jaar uitge
sproken.
A. B. kreeg een voorwaardelijke geld-
boete van 100 gulden of 30 dagen, met
een proeftijd van 2 jaar.
T. v. V. werd veroordeeld tot drie
maanden voorwaardelijk met 2 proef
jaren.
EEN RECIDIVIST.
De 25-jarige Horinees. W. Sw., stond
terecht, omdat hij op 18 Maart een da
mesrijwiel had ontvreemd.
Het bleek, dat verdachte zich voordien
reeds tweemaal aan een dergelijk feit
had schuldig gemaakt en deswege ook
veroordeeld was.
De officier, mr. Holsteyn, meende dat
voor deze jeugdige redaivist een strenge
straf op zijn plaats was. HIJ eiste 1 Jaar
-en 6 maanden gevangenisstraf met af
trek van preventief.
De raadsman van Sw., mr. Smal,
meende toch nog wel enkele lichtpun
tjes te kunnen zien; verzocht een nader
onderzoek en ontslag uit preventieve
hechtenis.
De Rechtbank trok zich hierop ln
raadkamer terug en besloot de zaak in
handen van den Rechter-Commissaris
te stellen voor een nader onderzoek. De
Jongeman ging echter niet de straat op,
maar opnieuw de doos ln.
BUITENLANDERS OP DE
KAASMARKT.
Een aantal Franse journalisten, die
esn reis door ons land maken, bracht
gistermiddag tegen zes uur een kort
bezoek aan Alkmaar. Zij bezichtigden
de Waagtoren met de ruitertjes en
vertrokken na enkele minuten „sight-
eeerlng" weer per autobus Den Haag
waarts.
HET ALKMAARS TONEEL.
Onder regie van Jos. Groenland zal
Het Alkmaars Toneel op 31 Mei em
opvoering gevEn van het bekende stuk
van Henk Bakker: ,,Adel in Livrei".
JUBILEUM.
Zaterdag 18'Mei zal het 25-jarig Ju
bileum van den heer C. Velthuys, Steyn-
straat gevierd worden." Hij is een
kwart eeuw werkzaam geweest op het
advocatenkantoor van Mrs. D. Sluis, A.
henkeveld en S. D. Sluis.
Het zal den jubilaris, die verschillen
de functies bekleedt, zeker niet aan be
langstelling ontbreken. In de namiddag
zal het kanoor dit feit feestelijk herden
ken
IN T KORT 4
Gisteren is de 31-jarige B in be
wusteloze toestand naar het Cen
traal Ziekenhuis overgebracht. Hij
kreeg op de Bergerweg een trap van
een paard. Gisteravond om half
zeven is het tweejarig zoontje van
de fam. B uit de Van der Helst-
straat spelenderwijze in het water
van de Ruysdaelkade geraakt en
verdronken. Het kind werd door de
vader uit het water gehaald Ge
ruime tijd werd kunstmatige .adem
haling toegepast o.l.v. Dr. Looyen
ga, maar het mocht niet meer haten
Dinsdag 14 Mei is mej. mr. D.
Haremaker haar werk als inspec-
trice cïer Kinderpolitie begonnen,
nadat zij voordien twee maanden
bij de Politie te Amsterdam was ge
detacheerd.
De burgemeester herdacht vervolgens
in het bijzonder de Alkmaarse geval
lenen, de militairen commandeurs.
Dekker. De Lange, Delver, Schouten
en Bfónstring. Een wooriT wijdde spre
ker voorla nog aan de nagedachtenis
van den verzetsstrijders en besloot
zijn rede met de hoop uit te spreken,
dat hun ofefrs niet tevergeefs zouden
zijn geweest.
De voorzitter ~/an de Alkmaarse Jeugd
gemeenschap, de heer K. de Wilde, be
trad hierna het spreekgestoefTè, teneinde
een korte herdenkingsrede uit te spre
ken. De spreker wekte de jeugd op,
ln de geest van de gesneuvelden, te strijd
voor een beter Nederland voort te zetten.
De kapel speelde hierna Aase's Tod uit
de Peer Gynt-sulte van Edvard Grleg.
Muus Jacobse's gedicht: „De Doden'1
werd vervolgens op uitstekende wijze ge
declameerd door den Jongen Alkmaarder
Jaap Tol.
Om klokke twaalf uur namen alle aan
wezigen één minuut stilte ln acht. nj
afloop waarvan de kapel het „Wilhel
mus" speelde en de vlaggen ln top wer
den gehesen.
Voorafgegaan door het muziekcorps
marcheerden daarna de deelnemers
naar het Doelenveld. waar de ontbinding
van de stoet plaats vond.
Strijd tegen de T.B.C.
Achter het Centraal Ziekenhuis ln de
mooie „Stadstuin" zijn de lighallen van
het Dagsanatorium gevestigd. Ver van
het stadsrumoer, in een mooie, gezonde
omgeving, verscholen ln het groen der
bomen. Hier strijdt Dr. Louis met zijn
trouwe helpsters tegen de gevaarlijke
tuberculose. Vol zorg behandelen
hier de patiënten, waarvan de leeftijden
uiteenlopen van drie tot zeventig jaar.
Kleine kinderen, die misschien niet
eens weten, dat zij ziek zijn, voelen zich
hier gelukkig met een stuk speelgoed en
een goede verzorging.
Avonds ligt het „tentenkamp" ver
laten, want alle patiënten worden voor
de nacht naar huis gebracht en 's mor
gens weer opgehaald met een autobus.
De hele dag liggen zij op ruststoelen
in de zon of schaduw naar de aard van
hun ziekte. Maar aan niets ontbreekt
het hen, volop eten en vooral veel vet.
Het is ook wel nodig, want een spoedige
genezing hangt grotendeels van de goe
de voeding af.
Dt oorlog heeft het aantal t. b. c.
gevallen aanmerkelijk doen toenemen
en nu het vrede ls, berust op een
ieder de plicht mee te strijden tegen
deze verradelijke ziekte, die reeds zo
veel slachtoffers heeft geëist.
Het sanatorium in Alkmaar is nog
zeer klein, maar er zijn reeds grote
plannen om het te vergroten.
Het is ernstige noodzaak, want als
vóór de oorlog ti»n personen per dag
op het consultatiebureau kwamen,
spraken de medici van een „drukke"
dag! Nu komen er dagelijks twintig,
waarvan de meesten opneming in een
sanatorium behoeven, maar er is geen
ruimte en wat erger is, geen perso
neel!
Reeds zijn Zweedse jbwakken
aantocht. Binnenkort kunnen vele ge
holpen worden Geld ls hiervoor no
dig: de Alkmaarse Vereniging voor
Tuberculose bestrijding—bekostigt reeds
veel, maar ook U kunt een steentje bij—
dragsn. Het is in het belang van de
volksgezondheid. Vergeet daarom de
Emmabloemcollecte op 15 Juni nietl
A.V.O.
Gisterenavond gaf afd Alkmaar
van de A.V.O. (Ned. Ver. tot bevor
dering v. d. arbeid van onvolw
arbeidskrachten) in de Aula' van het
Murmellius Gymn. een overzicht
van het doel en werkwijze der ver
eniging.
Hierbij werden twee films ver
toond, n.1. de A V.O.-film en een
Engelse propagandafilm. De AV O.-
film gaf een duidelijk beeld van de
resultaten, die bereikt kunnen wor
den met scholing en herscholing van
onvolwaardige arbeidskrachten,
vooral wanneer daarmee op jeug
dige leeftijd begonnen wordt.
De Engelse film bracht in beeld
hoe oorlogsslachtoffers, die ledema
ten hebben verloren, weer in het
normale leven kunnen worden in
geschakeld
Het is te betreuren, dat vooral
van de zijde der werkgevers voor
deze avond zo weinig belangstelling
werd getoond en dat het grootste
deel der aanwezigen er slechts ambts
halve tegenwoordig bleek. Het werk
toch van de A.V.O is waard groter
bekendheid te genieten. Er lopen
nog tienduizenden werklozen rond,
die door bemiddeling en met hulp
van de AV.O. in het arbeidsproces
kunnen worden ingeschakeld. De
A.V O. bevordert de opleiding, vor
ming en uitrusting van onvolwaar
dige arbeidskrachten. Zij brengt
deze mensen weer in de maatschap
wat niet alleen voor hen zelf
van groot belang is, maar ook een
besparing van onnodige uitgaven
voor het Ryk betekent, zoals de
voorzitter der afd. Allernaar, dr
Looienga, in zijn openingswoord
meeflPëlde, was reeds in 1928 be
rekend, dat door inschakeling van
onvolwaardige arbeidskrachten 100
millioen gulden kan worden ge
spaard.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Hendrika A. M., d. v. Jo-
hannes Witte en J. C. Wester. Robert
B., z. v. Jacob Schuit en C. D. Wijsma.
Gehuwd: Gerardus A. J. Kuhne en
Adriana Overtoom. - Johan C. Rood-
hart en Elisabeth T. Hartog. Simon
C. A. Tesselaar en Catharina A. de
Lange.
DE VERKIEZINGSACTIE.
In het kader van de verkiezingsactie
bracht de geluidswagen van de C.P.N.
„De Waarheid" in vele plaatsen van
de Noord een bezoek.
Ook Alkmaar komt aan de beu-* He
denavond van 18.30—22 uur zal va
gen de stad doorkruisen.
Rijkskampen Sociale
Jeugdzorg. 4
Voor „Pro Juventute" hield Dinsdag
avond de heer P. controleur bij
het Ministerie van O, K. en W. een
lezing over het onderwerp ..De rijks
kampen voor de sociale jeugdzorg".
Spreker schetste de ontwikkeling van
de kinderbescherming sinds 1880 en be
sprak uitvoerig het belangrijke werk,
dat verricht ls door den bekenden oud-
kinderrecher van Amsterdam, mr. De
Jong. -Veel van wat mr. De Jong ge
propageerd heeft, is tot stand gekomen
en een dezer dingen ls geweest het In
stellen van werkkampen voor voor
waardelijk veroordeelde of onder toe
zicht gestelde jeugd.
In 1942 kwamen de eerste kampen en
binnen een jaar waren er vier ge
vestigd, die hun bestaansrecht reeds
bewezen hebben. De jongens, die hier
ondergebracht zijn op basis van
vrijwilligheid, zijn niet geheel
bedorven, maar het ontbreekt hen aan
een behoorlijke besteding van de vrije
tijd. Zij hebben zich niet ernstig mis
dragen, maar hen moet aan het ver
stand gebracht worden, dat er nog iets
anders bestaat dan het slenteren door
straten, het bezoeken van bioscopen, ijs-
zaakjes en dancings.
De interessante lezing werd besloten
met een overzicht van de dag-indelingen
in de kampen, waarna gelegenheid werd
geboden tot het stellen van vragen.
Hiervan werd een druk gebruik ge
maakt.
BEVRIJDINGSFEEST. 1
De kinderen van de Stationsstraatver-
eninging hebben Zaterdag j J. het bevrij
dingsfeest gevierd ln Paviljoen Klnheim.
Medewerking werd verleend door de
heren Betlem (Peter Presti) en Lakeman
met hun poppenkast.
De kinderen (en ook de ouderen) heb
ben volop genoten van een nieuw boei
end avontuur van Jan Klaassen. Dit
avontuur was door genoemde heren in
een opvoedkundige vorm gegoten het
geen o.m. zo goed naar voren kwam in
het houthakersbedrijf. Naar aanleiding
van een door Burgemeester en Wethou
ders aan de buurtvei^Tiigingen gericht
schrijven over de schandelijke vernie
lingen door de Jeugd in bos en plant
soenen, werd de kinderen onder het oog
gebracht, dat het zeer lelijk ls hieraan
mede te doen. Dit werd op deze wijze
zeer goed begrepen en de kinderen heb
ben spontaan beloofd, dat zij zich hier
aan niet zullen schuldig maken.
Verder heeft Peter Presti de kinde
ren met zijn goocheltoeren geamuseerd.
Ook dit gedeelte van het program was
keurig verzorgd en hield de aandacht
gespannen.
De Buurt wordt wakker."
Gisterenavond gaf de buurtvereniging
der Boomkampstr. en omliggende stra
ten een feestavond, die een echt gezellig
familiefeest werd. Het begon al direct
met een pittig openingsliedje, gezongen
door 't gehele gezelschap van de avond.
Deze jongelui kwamen bijna allen voor
het eerst voor het voetlicht onder lei
ding van de heren H. v. d. Kuyt en
B. de Vries. Dit gezelschap ^De Jonge
spelers^', hebben werkelijk de beurt
wakker gemaakt met hun revue „De
Buurt wordt wakker". Het bleek al
spoedig dat er hard was gewerkt om
deze avond te doen slagen, schets, zang,
solonummers werden vlot afgewerkt,
hoewel de volgorde o.i. iets gewijzigd
had kunnen worden. Vooral de schetsen.
„Het wijze kind", „Bij den dokter" en
,,De verjongingskuur" oogstten veel
succes. Ook de acc.-soliste was goed op
dreef evenals de conférencier.
De Zingende Zusjes zongen een paar
aardige nummert en De drie vrolijke
Snuiters met hun mondaccordeon waren
beslist goed.
De avond werd besloten met een ge
zellig bal, waarbij de muziek verzorgd
werd door een band, die we nog niet
gehoord hadden.
Het waren n.1. „The Rascals" o.l.v. P.
de Rover. Dat het deze heren ernst was
bleek wel uit de diverse nummers, die
zeer goed werden uitgevoerd.
We wensen de nieuwe band dan ook
veel succes toe.
Obdam
In voltallige zitting kwam de raad
der gemeente Obdam 11 dezer te
half acht in openbare vergadering
bijeen onder voorzitterschap van
burgemeester de Boer.
Na opening met gebed werden de
notulen ongewijzigd vastgesteld.
Medegedeeld werd, dat langs de
Kerkweg geen bomen geplant zijn,
omdat deze precies op de waterlei
ding zouden zijn komen te staan;
als compensatie hiervoor zijn bomen
geplant in de voortuinen van de
woningwet-woningen.
Het presentiegeld voor de raads
vergaderingen en de vergoeding
voor de leden van het stembureau
hebben Ged. Staten vastgesteld op
resp. 3 en 6
De heer E. Commandeur achtte
deze vergoedingen veel te laag, waar
mede de vergadering instemde. Spr.
betoogde, dat een en ander zelfs
beneden het contractloon voor ar-
beiders lag.
Gezien het hier geen nut heeft te
reclameren, werd van dit punt af-
gestap.
Van de transportfirma gebr. Bij
voet te Obdam was een verzoek bij
B en W. ingekomen voor het ver
krijgen van een ruimere toegang tot
hun garage. Aangezien het hier om
een dermate groot belang voor deze
firma gaat, werd besloten een ge
deelte van het erf Neefjes ter be
schikking te stellen, onder bepaalde
voorwaarden.
Een wijziging in de begroting
1946 werd goedgekeurd. Volgens
Ged Staten kan thans meer aan bij
dragen van het Rijk worden ge
raamd 2456,30, de distributiedienst
eist 500 meer, onvoorziene uitga
ven mogen slechts 500 belopen,
etc.
Een wijziging suppl. begroting '45
en le suppl. begr '46 werden even
eens terstond goedgekeurd.
De gemeenteraad van Amerongen
vroeg instemming te betuigen met
zijn adres aan de regering om de
Zondag vrij van sport te houden en
Lan^edijk.
PARTIJ VAN DE ARBEID.
Voor de afdeling Langedtjk van de
Partij van de Arbeid sprak de heer J
Harmsen uit Amsterdam over de a.s
verkiezingen. q
Spreker richtte zich ln het bijzonder tot
da aanwezige Jongeren.
GEMEENTE GASBEDRIJF.
In de Maandagmiddag gehouden ver
gadering van de commissie van beheer
voor het Gemeente Gasbedrijf werd een
verordening vastgesteld voor kindertoe
slag van de werklieden en ambtenaren.
Aan den heer J. v. d Abeele, klerk-
incasseerder. werd, wegens reorganisatie,
eervol ontslag verleend met toekenning
van waphtgeld.
Besloten werd nog een kasgeldleenlng
aan te gaan van f30.000,— tegen een
rentevoet van 19/16%.
Koedijk.
DB COMMUNISTEN EN DE TOEKOMST
Over het onderwerp ,.D# communisten
en de toekomst" spraken P. K. Volkers
en W. de Jong in het café van Butter,
Volkers tregon zijn rede met het beleid
der voor-oorlogse regering te laken en
meende dat ook de tegenwoordige rege
ring door verschillende oorzaken niet het
vertrouwen kon genieten. Spr. pleitte ver
volgens voor coöperatie, vooral ln de tuin
bouw.
Een links democratische regering geeft
e mogelijkheid van Ingrijpende maat
regelen voor verbeteringen voor den boer
als voor den arbeider.
Hierna nam De Jong het woord, die
een samenwerking met de Partij van de
Arbeid, ondanks alles mogelijk achtte,
hoewel dit hem met minister Meynen, die
onze Jongens naar Indonesië stuurt, niet
te doen ïykt. Er zijn, volgens spreker, in
de huidige regering verschillende minis
ters, die geen democraten zijn, waardoor
het vertrouwen geschokt wordt. Spre
ker wees er op. dat de politiek van de
CPN zuiver Nederlands is en dat alleen
gewezen wordt op de goede voorbeelden
uit Rusland.
daarvoor de gehele Zaterdag te be
stemmen. De gemeenteraad van Ob
dam besloot aan dit adres geen
fdhaesie te betuigen, al achtte men
het wel gewenst, dat de Zondag niet
te veel voor sport werd gebruikt en
daardoor misbruikt
Op een adres van de Bond voor
Grote Gezinnen om een kinderspeel
plaats in te richten werd besloten
een en ander ernstig onder het oog
te nemen.
Bij politieverordening was bevo
len, dat de huisnummering, die on
der de bezetting, zoals begrijpelijk
is, nogal heeft geleden, in orde te
doen brengen. Voor zover bekend
bij het gemeentebestuur is hieraan
door niemand, maar dan ook door
riemand voldaan, ondanks de straf
baarheid. Nadere maatregelen wor
den overwogen
Voorts bracht burgemeester ter
sprake, dat het Uitbreidingsplan
over plm- 2% maand in orde ge
bracht moet zijn.
Overtollige kasgelden zullen bij
de plaatselijke boerenleenbank blij
ven ondergebracht. Op wens van
hogerhand heeft deze bank het on
derpand opgevoerd tot f 26000
Enkele reclames tegen schoolgeld
heffing -werden juist bevonden.
Na nog enkele meer huishoude
lijke besprekingen werd de vergade
ring met gebed gesloten.
Zuidscharwoude.
NED. HERV. KERK.
Voor de werkgroep van lidmaten sprak
ln de Ned. Herv. Kerk ds«_ Klein Was-
sink over het onderwerp: „Wat is er
gaande ln de Ned. Herv. Kerk?"
Na de Inleiding volgde er een Interes
sante discussie.
NoordscharwoucJe.
TOELATING LEERLINGEN ULO.
Donderdag 23, Vrijdag 24 en Za
terdag 25 Mei a.s., des nam. na 7 u:,
kunnen zich wederom leerlingen
aanmelden bij het hoofd der ULO-
school. Het nieuwe cursusjaar be
gint 1 Septmber.
Heer-Hugo waard
COLORADOKEVER
Veel van de kleinere tuinen
tuintjes werden voorheen niet tegen
het coloradokevergevaar bespoten.
,Men ziet dikwijls het gevaar niet,
voor men er zelf kennis mee maakt
Thans worden van gemeentewege
plannen voorbereid om deze kwestie
op eenvoudige manier op te lossen.
De plannen tot aanschaffing van
materiaal en voorziening in het
nodige personeel verkeren in een
vergevorderd stadium van voorbe
reiding.
De wettelijke regeling legt in deze
den burgemeesters bevoegdheden in
de hand, waardoor zij tegenover
iemand, die niet vrijwillig tot be
spuiting overgaat, dwingend kunnen
optreden.
SPOEDEISENDE VEROADERING
GEMEENTERAAD.
D« leden van de tijdelijke raad der
gemeente worden uitgenodigd ter spoed
eisende openbare vergadering, te houden
op Donderdag 16 Mei a.s., des namiddags
7 uur. Op de agenda staan o.a. de vol
gende punten:
Gymnastiekonderwijs scholen, onbe-
woonbaarverklaarde woningen en voor
lopige vaststelling gemeenterekening
1942.
Schoorl.
PARTIJ VAN DE VRIJHEID. t
De door het werkcomité van de
Partij van dè Vrijheid tot de Inwoners
gerichte "oproep voor het bijwonen
van de propaganda-avond ln „De Rode
Leeuw" was de stem des roependen In
de woestijn. Slechts een klein aantal
was ter vergadering aanwezig om te
luisteren naar de uiteenzetting van
mr. P. S. Winkel uit Hoorn.
Democraflë, aldus de spreker, ls de
alom gehoorde leuze: maar niet allen
denken daarbij hetzelfde; C. P. N.,
Partij van de Arbeid, Partij van de
Vrijheid verschillen nog al van mening.
De Partij van de Arbeid ontwikkelt
een stelsel, waarin voor de arbeider
veel aantrekkelijks zit, maar. meent
spr., de weg kon wel eens leiden naar
slavernij. De P. v. d. Vrijheid heeft ern
stig bezwaren tegen socialisatie enz.
Alleen in de overgangstijd is overheids
bemoeiing wenselijk, maar niet verder.
Hoe meer de Staat om zich heen grijpt,
hoe duurder het leven wordt. Nu reeds
moet er per gezin 1650 opgebracht
worden om de staatsuitgaven te dekken
en dan drukt nog een schuld van 2,2
milliard. Zij, die menen, dat er wei
vaart komt, zullen zich bedrogen zien.
Het loonzakje van den arbeider zal bij
verwezenlijking van de plannen van de
F. v. <L A. misschien wat meer In
houden, maar de schaarste aan goederen
zal blijven en lelden tot prijsverhoging.
Ook de middelen, die de Kath. Volks
partij aanprijst, konden spr. niet beko
ren. Men behoeft slechts de boekjes van
de Partij van de Vrijheid door te bla
deren, vervolgt spr., om een idee te krij
gen van de wijze waarop deze partij
wil streven naar geestelijke vrijheid en
stoffelijke welvaart. Indië heeft de le
vendige belangstelling van de Partij van
de Vrijheid, verzekerde spr. Gaarne zal
zij autonomie verlenen, maar zij eist
eerst terugkeer tot geregelde toestan
den. wil niet capituleren.
Nadat van het 20-tal aanwezigen de
helft de zaal had verlaten, ging de rest
over tot het vormen van een voorlopig
bestuur. Hierin zullen zitting nemen:
irevr. Visser en de heren C. M. Winder,
A. A. Dienik, J. G. Bouman en H*
Heringa.
De Haas leidt bij de
W estfri eskampioenschappen
De uitslagen van de Zaterdag er
Zondag gesptelde partijen van de eind
strijd om het ksmpioenschap van W.-
Friesland luiden als volgt:
Hoofdklasse. Leibbrand—Slijkerman
0—2; Grooteman—de Haas 1—1; Veen-
straKrulder 02; Krulker—Groote
man 0—3; de Haas—Leibbrand 2—0;
Slijkerman—Meester 1—1.
De stand is hier na de 5e ronde:
1 Th. de Haas 8 uit 5; 2 en 3 A
Grooteman en A. Slijkerman elk 7 uit
5; 4 H. Kruider 4 uit 4; 5 en 6 J.
Meester en P. Peereboom elk 3 uit 3:
7 Woonijk 1 uit 2; 8 Leibbrand 1 uit 4
en 9 Veenstra 0 uit 3.
Weinig gunstige
nooruilz'chlen
Uit enkele vragen, die minister
Vqs onlangs heeft beantwoord, blijkt
overduidelijk, dat onze textielposi-
tie niet zo rooskleurig is als velen
hadden gemeend.
Er bestaat een onevenwichtige ver.
houding tussen de voorraden tek-
tielgoederen en de in omloop zijnde
punten, die er de oorzaak van is, dat
er een puntenoverschot bij de de
tailhandel is ontstaan, dat niet of al
thans voorlopig niet gehonoreerd
kan worden.
Van Juli 1945 ot 1 Mei 1946 is
door de industrie voor een waarde
van 250 millioen punten aan de
handel afgeleverd. De bestaande
voorraad en de uit import afkom
stige textielgoederen hadden een
totale puntenwaarde van 50 mil
lioen. Op 1 Mei was 'dus voor een
totaalwaarde van 300 millioen pun
ten aan textielfabrikaten aanwezig.
Tot deze datum was een hoeveelheid
van 270 millioen speciale punten
uitgegeven en van de textielkaar-
ten waren 230 millioen punten in
totaal aangewezen.
Een puntenlawhie.
Een eenvoudig rekensommetje
maakt het een ieder dus duidelijk,
dat minstens 200 millioen punten
niet gehonoreerd konden en nog
niet kunnen worden.
Bovendien zijn na 1 Mei van de
nieuwe textielkaart weer 20 punten
aangewezen, zodat het onmogelijk
te honoreren kwantum weer met 'n
slordige honderd vijftig millioen
punten is verhoogd.
De situatie is dus uitermate on
gunstig. De oorzaken hiervan zijn
velerlei. Ten eerste hebben velen de
eerst aangewezen punten bewaard
teneinde in combinatie met de laatst,
geldig verklaarde grote stukken te
kunnen kopen. Het gevolg hiervan
is, dat de winkeliers bestormd wor
den door al dan niet vaste klanten,
die met alle geweld goederen wil
len kopen, die onmogelijk geleverd
kunnen worden. Ten tweede sluit de
productie van de goederen in kwali
teit en soort niet aan bij de vraag,
welke een groot gedeelte van het
publiek stelt
Ten derde heeft men door al deze
factoren een uitgebreide zwarte
markt, zowel in punten als in goe
deren gekregen. Elke zwarte handel
vergroot evenwel de moeilijkheden.
Hier komt nog bij, dat de vooruit
zichten in de textielProductie voor
het binnenland mede door de uit
voer voor de komende drie zo
mermaanden bijkans nihil zijn! En
dat nu de detailhandel met een over
schot van duizenden textielpunten
zit, dat bij geen enkele industrie on
dergebracht kan worden!
H*t blijkt dus wel, dat een nog to
gering optimisme betreffende de
textielvoorz'ening geenszins gerecht
vaardigd is.
Naar de stembus (IV).
Een gevaarlijke leuze
In de afgelopen jaren heeft geen ide
aal ons in Nederland zo sterk bezield
als dat van de vrijheid. Toen was deza
leuz~ het verenigingspunt van alle goede
Nederlanders. Thans is deze leus een
gevaar voor de zuivere verhoudingen
in ons politieke leven. Waarom? Omdat,
zodra men over vrijheid spreekt, het
duidelijk moet zijn. waarvan men vrij
wil zijn en waartoe men vrij wil zijn.
Tijdens de bezetting was het duidelijk,
dat wij vrij wilden zijn van de Duitse
Nazi-heerschappij en dat wij vrij wilden
zijn om als volk ons zelf te zijn.
leuze der vrijheid was tot een jaar ge
leden duidelijk verbonden met onze
nationale aspiraties. Thans probeert de
gereorganiseerde liberale staatspartij
deze leus te gebruiken voor haar poli
tiek program. Daarbij wordt wel ge
zegd, waarvan men vrij wil zijn, n.1. van
het te veel aan staatsbemoeiing en de
mogelijkheid van overheidsdictatuur,
maar waartoe men vrij wil zijn blijft
in het vage. Waar het eigenlijk om gaat
is: voor het herstel van partlculie ini
tiatief in handel en bedrijf. In de vorige
eeuw heeft dit particulier initiatief in
derdaad grote verdienste gehad voor de
ontwikkeling van het economische le
ven. Wel was er ook telkens een gevaar
van economische crisis mee verbonden.
Bij de voortgaande industrialisatie, ge
paard gaande met steeds grotere concen
tratie van bedrijven, werd het karakter
van' opeenvolgende economische crises
steeds ernstiger. De werkloosheid werd
niet meer een prikkel voor iedereen om
zich in te spannen, maar tot een vloek
voor de massa, die er in sterke mat©
door gedemoraliseerd werd. Wie thans
opkomt voor de vrijheid in handel en
bedrijf, pleit voor een economisch stel
sel, dat rechtstreeks zou lelden nnar
een nieuwe economische crisis, die in
omvang alle vorige zou overtreffen. Het
program van de Partij van de Vrijheid
biedt geen waarborgen voor de econo
misch zwakkeren en keert zich tegen
de maatschappelijke bevrijding van Q«
grote massa van hen, die met hun ar
beid voor hoofd en handen in hun le
vensonderhoud moeten voorzien. Ook da
zelfstandige handelsman en de zelfstan
dige vakman, evenals de overgrote meer
derheid van boeren en tuinders hebben
van de voorstanders der liberale econo
mie niets goeds te verwachten. De vrija
concurrentie zou betekenen, dat enkele
grote ondernemers alle macht aan zich
zouden trekken.
Men zal opmerken, dat «r toch een
gevaar van staatsdictatuur aanwezig is.
Dat is stellig waar, maar niet de anar
chie, doch alleen de democratie kan hier
redding brengen. De weg naar de vrij
heid loopt niet over het: ieder voor
zich, maar over het: met en voor el
kander! TENAX.
Alcmaria en de Boys
Zondag naar de Zaan
Zondag a.s. gaat Alcmaria naar de
Koog om de leider, K. F. C., te be
strijden.
De Boy» gaan' ook naar d# Zaan
streek: en wel naar W. F. C. in
Wormerveer.
INGEZONDEN.
(Bulten verantwoordelijkheid der Red.)
Geachte Redactie,
Naar aanleiding van het Ingezonden
stuk „Ervaringen als coUectant van de
StichUng 1945-1945" ln Uw blad van 9 Mei,
verzoek lk U beleefd het volgende te wil
len opnemen ln Uw eerstvolgend blad.
De oorlogsinvaliden en de nabestaanden
van hen, die zelfs heun leven offerden
voor vrijheid en recht, zij verlangen geen
aalmoes.
Noodgedwongen zuUen zij dit soort on
dersteuning aanvaarden, doch naar mijn
en vele anderer mening hebben zij recht
op een behoorlijke morele vergoeding
en/of flnanclëele uitkering.
Welnu dan, laat het uit zijn met dat
gebedel, dat volgens Uw ingezonden stuk
toch geen voldoening geeft en laat, zoals
U vaak ten antwoord kreeg, de regering
er voor zorgen door middel van een
belastingheffing, zodat Iedere Nederlan
der naar draagkracht zijn plicht tegen
over hen, die offerden in oorlogstijd, kan
en moet volbrengen.
- A. VOLKERS.
*.VAN KWAAD TOT ERGER.
Het treft ons, dat er meer en meer
een streven in ons lmid wakker
wordt, waarbij de mobmisatie- en
oorlogsslachtoffers (gewezen mili
tairen en hunne nabestaanden) het
voorwerp dreigen te worden van
liefdadigheidsbetoon.
Zo konden wij verleden week in
de pers zelfs al een advertentie le
zen, dat in het City Theater te Am
sterdam om 12.30 uur een nachtfeest
werd georganiseerd ten bate van de
oorlogsslachtoffers en Dinsdagavond
werd er tijdens een radio-uitzending
van de AVRO weer ten bate van
deze slachtoffers een beroep op de
beurzen van het publiek gedaan.
Mogen wij daarom door dezen
mededelen, dat onze bond en stich
ting geen nachtfeesten organiseren
en dergelijke. Onze leden wensen
geen liefdadigheidsbetoon enz-, geen
gaven te ontvangen uit enige bedel
nap of te paratiseren op de beurzen
van nachtfeestvierders. Dit is nu
eenmaal in strijd met hun waardig
heid.
Wat onze leden wensen is recht-
doening door de regering. Onze
bond en stichting die neutraal
zijn op alle ander gebied willen
de ernst van hun rechtsstrijd niet
laten afleiden door liefdadigheids
betoon. Onze leden wensen onafhan
kelijk te zijn.
Wij doen derhalve een beroep op
allen, die het met ons eens zijn, hun
invloed in deze richting aan te wen
den.
Eist daarom met ons een verbe
terde militaire pensioenwet en een
eerlijke toepassing hiervan, rechts
bijstand en afdoende rechtsherstel
voor alle mobilisatie- en oorlogs
slachtoffers.
De besturen van de Bond
van Mobilisatie-invaliden
en hunne nabestaanden en
I de stichting „De Neder,
lan.lse ui;::'".
