aaaafa.. mittder NlIONNBWm, Truman dreigt stakende spoorwegarbeiders met het leger Bij Clark Kerr's aanwezigheid meel toe zeggingen aan de republiek dan thans Handelsverdrag met België ondertekend AANHOUDEND ZONNIG, jn het Noorden tijdelijk nog krach tige vrind, in de overige delen van land matige wind uit Noord- Oostelijk® richting. Overwegend droog, zonnig weer. ZATERDAG M MET W|. 8« laargang No. EM-ttf. Directeur: M. J. Roggeveen. Wnd. Hoofdredacteur: A. H Hommersom Redacteur stad: O. W. M. Wlllems. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING UITGAVE. STICHTING. „DB VEU1 ALKMAARDER» Redactie en Adm.: Aehterdam tel «14. Advertentle-afd.: Langertraat tel. WW. f In de branding (V) Een vraag stellen staat aoma gelijk met haar te beantwoorden. Als dus de vraag In het geding ie, of het standpunt van de EVC: medezegging- schap van de leden der organisatie waar het betreft het vaststellen van hun eigen levensvoorwaarden, niet lijnrecht indruist tegen de bevoegdheid van den Rijksbemiddelaar, uiteindelijk te beslissen, dan is daar maar één antwoord op mogelijk: Ja. Het zou struisvogelpolitiek zijn, de ogen te sluiten voor de consequentie» van dit ja-woord. Of het standpunt van de EVC in de sa, óf de werkwijze van het College van Rijksbemiddelaars staat niet op democratische basis. Dat zij samen op een stoel zouden zetelen is uitgesloten, gezien de onverzoenlijke tegenstelling. Onderwerpen wij de tweeërlei rich ting-gevende gedachten, die van deze tegenstelling de onderstroom vormen, aan een nadere beschouwing, dan zien wij het volgende. De organisatie-vorm welke de EVC voorstaat, la: het recht van beslissing HJ de leden, onder geen omstandighe den voor het bestuur of vertegenwoor digers een blanco mandaat. Dit is een tegenstelling met de organisatievorm der „oude" vakbonden en zij ia o.i. niet anders te verklaren dan als een reac tie op fouten, iri het verleden door vakverenigingsbestuurders gemaakt. Een principiëel verschil ia hier eigen lijk niet aan de orde. Immers, ook de „oude" bonden waren en zijn zo re democratisch ingericht, dat de le denvergaderingen uiteindelijk het recht hebben de meest ingrijpende be sluiten te nemen. Wel is de organisa tie-vorm van de EVC een stap verder in democratische richting of het ook een verstandige stap is, d. w. z. of zij tot «en meer practische werkwijze zal leiden, kan hier gevoeglijk buiten be schouwing blijven. Maar, tot de conclusie gekomen, dat van principiëel democratisch oogpunt uit niets la aan te merken op de orga nisatie-vorm van de EVC. zal men on verbiddelijk de gevolgtrekking moeten mak3n, dat de bevoegdheid van den Rijksbemiddelaar, zijn beslissing bij een onoverbrugbaar verschil van me ning tussen werkgever en werknemer bindend te doen zijn, ten enenmale on democratisch Is. Men zal nu opmerken: ia het dan niet juist, dat de eis van erkenning van da EVC in de contactcommissie als onderhandelende partij daarom reeds absurd is? Het aanvaard» van de werkwijze dezer commissie betekent toch het prijsgeven van het eigen principe? Wij geloven, dat wij ons niet vergis sen, indien wij hier een wijdverbreid misverstand signaleren. De eis tot er kenning houdt o.i. niet in. dat de RVC haar principe laat varen. De nieuwe loonsvoorwaarden wordsn ge accepteerd indien tot erkenning wordt overgegaan, accoord: maar, eenmaal bevorderd tot onderhandelende partij. en er zijn behalve de loonsvoor waarden. nog de kwesties van de „pool", de weduwen- en wezen-rege ling en het pensioenfonds zal het uiteindelijk flat op al deze punten aan de organisatie als zodanig blijven. En dit is, dunkt ons, de grote moeilijkheid, waarvoor de regering thans geplaatst ie: aangezien de EVC zich nimmer wil binden aan het decreet van den Rijksbemiddelaar, zou de regering, wanneer zij tot erken ning over zou gaan. daarmede den Rijksbemiddelaar aan kant zetten. Het komt dus hierop neer, dat een vakvereniging, strijdend voor de al dan niet venneende belangen van haar le den. in het ongelijk wordt gesteld ter- wille van de handhaving van e»n on democratische instelling. Indien de zaak zo staat, blijft er in de gegeven verhoudingen slechts een middel over aan de arbeiders om aan hun recht, zoals zij dat zien, kracht bij te zetten: het werk neer te leggen In principe ontkent de regering- Schermerhorn het stakingsrecht niet Dat Is verscheidene malen uitdruk kelijk betoogd. Maar zij behoudt zich aen de andere kant ook het recht voor, een staking door middel van milltairsn als ge dwongen werkwilligen, te breken. Noodzaak, zal men zeggen. Ons land kan niet op voedsel en materialen blij ven wachten. Goed. Maar noodzaak terwllle waar van? Zoals de zaak thans ligt. terwllle van het behoud van den Rtjksbemid- delaar als loon-d feta tor. Want, indien nu de EVC, die naar uit alles blijkt, op zijn minst een niet onaanzienlijk deel der zeelieden ver tegenwoordigt, erkend werd, dan zou 'de staking opgeheven zijn. Wij stellen dit zo 6cherp. omdat wil een groot gevaar voor de toekomst zien ln deze verhoudingen. Men susse zich niet in slaap met de gedachte: de sta king verloopt toch wel Men reallsere zich, met welk een macht men te ma ken heeft. De arbeidrsklasse is geradi caliseerd, de verkiezingen hebben het overduidelijk bewezen. En wanneer de conflictstof niet uit de weg wordt ge ruimd, dan zal. ook indien déze staking 'door de arbeiders zou moeten worden opgegeven, een serie van hevige, mis schien heviger, arbeidsconflicten in hot verschiet llggan. Met alle rampza lige gevolgen van dlsn. Br i«. behalve dat, een ander gevaar Beschuldiging aan vakbondleiders over „persoonlijke belangen" JJE president der V. 8., Truman, heeft gisteren in een radiorede een be roep op alle spoorwegarbeiders gedaan om 't werk voor Zaterdag 16 u. te her vatten. Indien dat niet gesohiedde. zon hjj genoodzaakt zjjn met alle middelen, waarover htf beschikt, de treinen te doen lopen, waarbU hjj gebruik zou maken van het leger en bescherming zou bieden aan werkwilligen. Hij zei voorts, dat dc crisis van Pearl Harbour door toedoen van een buiten landse mogendheid was veroorzaakt, maar dat de crisis van nu moest worden geweten aan een groep mannen uit eigen land, die hun persoonlUke be langen boven die van de natie stelden. HU beschuldigde de vakverenigings- hiders Johnston en Whitney, leiders van resp. „de broederschap van trein personeel" en de „broederschap van machinsten", die zich goen rekenschap zouden geven van de vreselUke ge volgen van hun stap om de staking te proclameren. Helpt het Congres de staking te breken? |N Senaatskringen te Washington acht men het niet uitgesloten, dat presi dent Truman van het Congres (Kamer van Afgevaardigden en Senaat der V.S.) eventueel de macht zou krUgen om „diegenen te straffen, die inbreuk op de wetten hebben gemaakt, en stakin gen te voorkomen". Voorts heeft de Senaat een amende ment betreffende arbeidsgeschillen aangenomen, waardoor de werkgevers wordt verboden bijdragen te storten voor de sociale fondsen der arbeiders, tenzij deze fondsen gelijkelijk door di recties en vakverenigingen worden ge administreerd. Dit zou neerkomen op afwijzing van de eis der vakverenigin gen van mijnwerkers, het sociaal fonds alleen door hen te laten administreren. Mag de honger een wapen zijn? In „Vrij Nederland" van 18 Mei j.1. troffen wij het volgende merkwaardige stukje san: De stakingsgolfjes, die de laatste we ken ons land beroerden, vinden zeker geen onverdeelde sympathie. Onge acht de politieke achtergrond ia het toch god dat elke Nederlander zich er rekenschap van geeft welk een her oïsche daad er in zeker opzicht in ligt wanneer een arbeider besluit zijn we kelijks inkomen op te offeren 'aan het geen hij recht en billijk acht. Wan neer de vakbeweging jong is en een stakingskas ontbreekt, valt de stap ln het ongewisse bij staken ondernomen moeilijk te beseffen. In welke kringen en bU welke gelegenheden zijn anderen tot enzelfde offer bereid? Hoe men in Amerika over deze dingen denkt be wijst de actie van het hulpcomité voor stakende families. Ongeacht de beoor deling over de rechtmatigheid van de staking zijn de leden van dit comité van mening dat in deze sociale strijd de honger en de financiële uitputting van het gezin niet als wapen mag wor den gebruikt. Dit comité verzamelt gelden om aan stakende gezinnen, die zulks nodig hebben, ongeacht de groep welke zij behoren, financiële steun te verlenen. Onder de ledan vindt men de namen van de meest bekende Ame rikanen, professoren, predikanten, kun stenaars, politici, journalisten, senato ren, enz., mensen als La Guardia Thomas Mann, Eleanor Roosevelt, de R K. bisschop Mc(?annell, en vele an deren. Zou men ln Nederland ook tot esn dergelijke, de verhoudingen zuiverende, actie ln staat zijn? vraagt ht blad zich af. Dat de uitspraak van den Rijksbemid delaar bindend is. is bedoeld als een maatregel om onze wederopbouw te beschermen, geldende dus voor de duur van de noodtoestand waarin ons land verkeert. Langer niet. Met nadruk is dit door minister Drees o.a., reeds op 21 Augustus van het vorig jaar, naar voren gebracht. Ongetwijfeld bedoelde de regerine- Schermerhom het hiermee goed. Zö stond efi~Staat niet vijandig tegenover gerechtvaardigde eisen <V?r arbeiders klasse; zij heeft herhaaldelijk getoond de rechten van de arbeiders te wil len beschermen. Maar hoe lang duurt deze noodtoe stand en wie bepaalt dit? Indien en de vraag is thans niet zuiver theore tisch meer dit Instituut in andere handen mocht overgaan, wanneer zou dan deze noodtoestand als beëindigd worden beschouwd? En hoe zou het dan staan met de rechten van de werkers, hoofd- en handarbeiders, van stad en land? Het antwoord is duidelijk. Een ieder trekke daarom voor zich zelf de con clusie. TRUMAN De mijnwerkers, onder leiding van John Lewis, eisen o.a. tien cents royalty per ton steenkool voor hun sociaal fonds. Nog 400.000 stokers? De leiders der vakbonden hebben een nieuw compromisvoorstel van Truman. waarbij een loonsverhoging van 18 dol larcents per uur werd toegestaan, van de hand gewezen. Ook de onderhandelingen met de 400.000 vetkolenmijnwerkers hebben een dood punt bereikt. Schip met bananen aangekomen Het eerste schip met bananen, het Noorse motorschip „Duala", is gis termorgen te Rotterdam aangeko- men. Met de lossing van de 27.000 trossen bananen is direct begonnen. Het deel dat voor Zwitserland be stemd is, wordt per speciale trein vervoerd; het voor Nederland be stemde deel van de lading gaat naa.- verschillende fruitimporteurs. waar de vruchten in de rijpkamer opge. slagen worden, tot zij voor de con sumptie geschikt zijn. Het is mogelijk gebleken eer klein gedeelte van de lading, die bestemd is voor Zwitserland, ter beschikking te stellen van onze ziekenhuizen en sanatoria. Tevens zullen op enkele voorinleveringsbonnen voor sinaas appelen en citroenen, waarop nog geen zuidvruchten konden worden afgeleverd, bananen worden ver strekt. Dit is hoofdzakelijk het ge val in de noordelijke provincies. Binnen afzienbare tijd wordt een groter schip bananen te Rotterdam verwacht. Van New York tot San Franctseo Bij de Amerikaanse spoorwegsta king zijn twee vakverenigingen, die tezamen een kwart mlllioen arbei ders op 337 spoorwegen vertegen woordigen, betrokken. De staking strekt zich uit tot de spoorwegen aan de kust van de Grote Oceaan. Het werk is tot op 10 na volledig stilgelegd. De arbeiders eisen hoger loon en wijziging van arbeidsvoor waarden. Het begin van de staking werd in New-York, Washington en Chicago door middel van luidsprekers aange kondigd. „WELTEVREDEN" AANGEKOMEN. Met 824 repatriërenden van Java aan bcord is het motorschip „Weltevreden" hedenochtend vroeg te Rotterdam aan gekomen. Om 9 uur is men reeds bij de bekende loods van de Holland-Amerika- lljn aan de Wilhelminakade met de ont scheping begonnen. Er waren 17 zieken aan boord. Te Londen sprong voor het oog van talrijke toeschouwers een man uit een luxe auto op de treeplank van een transportauto, die geld van de ene naar de andere bank over bracht, en roofde 4 zakken eik met pond zilverstukken. De luxe auto wist met haar buit te ontkomen. De tchoenenbon voor Jnni Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat in de loop van de maand Jnni voor een schoenenbon ln aanmerking komen zij, wier samkaartnummer een 6 eindigt, voor zover aan hen sedert 1 Januari 1945 nog geen bon voor schoe nen werd uitgereikt. De plaatselijke dis tributiediensten zullen na 1 Juni aa. be kend maken, op welke dagen men de bonnen kan afhalen. EEN EI VOOR KINDEREN. Op ""9 Mei zal een bon worden aange wezen waarop voor personen geboren in 1932 of later een ei per verbruiker verkrijgbaar zal rijn. Prijs bandenreparatie vastgesteld op 0.40. Het directoraat-gene. aal van de prij zen deelt medt. dat voor het plakken van een rijwielbinnenband, ongeacht het aantal lekken, ten hoogste f 0.40 mag worden gevraagd. 1 Tot voor kort werden nog prijzen vaö f 0.75 en f 1.— gevraagd, maar nu de bandenpositie zoveel is verbeterd, dat oude opgelapte banden veel minder voorko-ien, heeft een kostprijscalculatie aangetoond, dat f 0.40 voor een banden reparatie voldoende is. ELECTRISCIIE TREINEN IN HET GOOL 9 Maandag 3 Juni gaan op het baanvak Amsterdam—Amersfoort v.v. weer electrische treinen rijden. Bovendien worden op de drukste uren voor de forensen non-stop reinen ingelegd. He traject wordt om het half uur gereden; het aantal treinsn wordt dan twee-en-een half maal zoveel. Sjahrir over Van Mook'a „taaiste aanbod" t JN een persconferentie te Batavia heeft de Indonesische minister president Soetan Sjahrir de algeme ne reactie in het binnenland op de voorstellen van dr. Van Mook be schreven als een „teleurgestelde stemming". Hij legde er de nadruk op, dat de laatste voorstellen niet zo ver gin- gen als hetgeen met dr. Van Mook was besproken, toen Clark Kerr in Batavia was, in het bijzonder ten opzichte van Sumatra. Sjahrir voegde er echter aan toe: „De huidige voorstellen bieden on getwijfeld meer, dan de vooraf gaande besprekingen en gezichts punten van de Nederlandse rege ring". Totaal wederzijdse leveringen: f 50 millioen In aansluiting op de besprekingen die op 17 en 18 April 1946 tussen de desbetref fende Belgische, Luxemburgse en Neder landse ministers plaats hebben gevonden te Den Haag, ztjn op 24 Mei 1946 op het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken door den Nederlandsen ambassa deur te Brnssel, baron van Harinxma thoe Slooten voor het Koninkrijk der Neder landen en den Belgischen minister van Buitenlandse Zaken, den beer Spaak, voor de Belgisch—Luxemburgse Economische Unie twee overeenkomsten getekend. De Nederlandse minister van Financiën, prof. mr. P. Lleftlnck, en de Belgische minister van Financiën, de heer L. de VegbeL. wa ren bU deze plechtigheid aanwezig. De overeenkomsten regelen het econo misch verkeer tussen de twee landen voor de periode lopende van l Juni 1948 tot 31 Mei 1947. Het handelsverdrag voorziet ln weder zijdse leveringen voor een totale waarde van ongeveer 500 mlllioen gulden of 8 mllllard Belgische Franken. De goederen. De Belgische—Luxemburgse Economische Unie zal naar Nederland exporteren ver schillende soorten textlelgoederen, ven sterglas, wederopbouwmaterlalen, hout producten, -ijzer, staal en metallurgische producten, banden, chemische producten, papierproducten, sierplanten en kunst meststoffen. Nederland zal naar de Belgisch—Luxem- burgsche Unie exporteren: electrotech- nlsche- en radioartikelen, zand en grint, chemische producten, vlas. pootaardappe- len, land- en tuinbouwzaden. fokvee (stie ren en varkens), bloembollen, boomkwe kerijproducten en visserijproducten. Meer ln- als uitvoer. Bij de onderhandelingen is telkens weer gebleken, hoeveel begrip ln België en Luxemburg voor de Nederlandse moei lijkheden bestaat. Onze export-capaci'.elt is onvoldoende. WjJ zijn practisch niet In staat veelbegeerde artikelen als graan, bo ter. kaas en melkproducten te leveren en moeten dus komen met andere agrarische producten, welke als luxe beschouwd worden. Hetzelfde ls het geval op lndus- triëel-gebied, waar cokes een gewild artikel ls, waarmee wij evenwel zeer zui nig moeten omspringen. Aanvankelijk is men ln Nederland optimistisch geweest ten aanzien van het talenvraagstuk. Een vangen. tegenslag vormde evenwel de Ameri kaanse staking, terwijl het Duitse voed selprobleem ook de Duitse productie deed afnemen. De Nederlandse kolenproductle ts echter stijgende. De waarde van onze Invoer overtreft die van onze uitvoer. Zo wordt de export uit België naar Nederland geraamd op 327 mlllioen gulden en de waarde van de Nederlandse uitvoer naar België op 180 mlllioen. Dit verschil van ruim 145 mll lioen zal voor de helft door ons gedragen worden en voor de helft door België, ge deeltelijk door lening, gedeeltelijk 'door andere prestaties, zoals vrachtvervoer van Belgische goederen met Nederlandse schepen. Gehoopt wordt, dat door het tot stand- komen van dit verdrag de zwarte handel tussen beide landen zal worden opgevan gen. De handel zal worden vrijgelaten, doch een invoervergunning blijft nog al tijd nodig. VOETBAL Vijf veranderingen in het Belgische elftal Het Belgische elftal, dat op He melvaartsdag in Antwerpen tegen Nederland uitkomt, is als volgt sa mengesteld: Meert Ander leóht)Pa verlek (Antwerpen) en Pannaye (Tilleur); Puttaert (Union St. Giloise), Ver meulen 0->n) en Devos (Beer schot); Lemberechts (Mechelen), v Varenbergh (Anderlecht), Decleyn (Mechelen), Van den Audenaerde (Antwerpen) en Melis (Gent). Reserves: Boogaarts (White Star); Aernaudts (Berchem Sport); Hen riet (Charleroi); Govard (Luik). De scheidsrechter is: Yvan Eklind (Zweden). In het elftal, dat op 12 Mei j.L in het Amsterdamse stadion met 63 verloor, zijn vijf wijzigingen aange bracht Doelman Daenen en spil Vercammen zijn wegens hun blessu res vervangen. Rechtsbinnen Cop pens linksbinnen Chaves d'Aguilar en linksbuiten Mermans zijn ver- Voorts deelde hij medc, dat het bericht in het Indonesische blad Ra'jat, volgens hetwelk hij een on derhoud had gehad met Tan Mala- ka, onjuist was. Minder oppositie- Sjahrir verklaarde, dat de .Na tionale concentratie", welke de meerderheid van 't vroegere Volks front en thans ook de socialisten en communisten bevatte, bereid v met de republikeinse regering sa men te werken. „Er was nu," zo zei- de hij, „aanzienlijk minder opposi tie tegen de regering." Wel zullen er in het kabinet ver schillende veranderingen komen. Havenstaking duurt voort Gistermorgen hebben de losse ploegen van de Wester Suikerraffinaderij het werk gestaakt, daar de ruwe suiker af komstig was van „besmette" schepen. Deze staking omvat pl.m. 100 arbei ders. Het bedrijf ligt geheel stil. De sympathie-staking bij de rederij Koppe, welke eergisteren dreigde, is niet doorgegaan. Gistermorgen is het werk hervat, echter niet door 24 vervoer ders van geblikt vlees, die de blikken als besmet beschouwen. In dit conflict is tot op heden nog geen overeenstem ming bereikt. „N.V.V. vecht om zQn bestaan." De heer Van Os, van de E.V.C. opende een btfeenkoriist in de RiVlèrahal te Rotterdam met te zeggen, dat de brief van Brautigam het onmogelijk heeft ge maakt, de staking tot een snel einde te brengen. „In de brief worden de Ne derlandse belangen opgeofferd aan de belangen van een klein kringetje N.V.V.. bestuurders", aldus de heer Van Os. De heer Bestman, die daarna sprak, stelde vast, dat minister-president Schermer- horn een eerlijke poging had gedaan om in dit conflict bemiddelend op te treden en zijn volle persoonlijkheid daarvoor had ingezet, „maar zijn pogingen leden schipbreuk door toedoen van de reders en van een stel N.V.V.-bestuurders' dat voor zijn broodje vecht". Schermerhorn was van goede wil. Op een persconferentie heeft de lande lijke voorzitter van de E.V.C-. de heer B. Blokzijl, zijn onderhoud met den mi nister-president besproken. Tussen Z. Exc. en den heer Blokzijl was aanvanke lijk overeenstemming bereikt over de voorwaarden, waarop beëindiging van het conflict kon worden bereikt, „Toen Ik nauwelijks thuis was. verheugd met 't bereikte resultaat" aldus de heer Blokzijl ..werd ik opgebeld en vertelde minister Schermerhorn mU telefonisch: ,,de afspraak kan niet doorgaan. Er xUn instanties (deze werden niet ge noemd). die daartegen ernstig be zwaar hebben, die zelfs bezwaren hebben geuit, dat ik besprekingen met u heb gevoerd.'* Z.Exc. vertelde nog. dat hU persoonlijk die bezwaren niet deelde. ZUn laatste woord was: „Ik kan er niets meer aan doen." Bekend is het negatieve resultaat, dat de E.V.C. bereikte na het gezochte con tact met de redersvereniging. Het ant woord van den heer Brautigam houdt een weigering in van alle mogelijke overleg met de E.V.C. H.M. de Koningin heeft heden in verband met de kabinets-vorming de heren mr. W. L. Baron de Vos van* Steenwijk, voorzitter van de Eerste Kamer. mr. J. R. H, van Schalk, voor zitter van de Tweede Kamer en jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, vice- president van de Raad van State ter bespreking in Paleis Soestdijk ont vangen. Italië: republiek of koninkrijk. JERWIJL de eerste Britse troepen Egypte verlieten „landde" de Ita liaanse ex-koning Victor Emanuel in de haven van Alexandrië. Zo het dezen uit het roemruchte Huis van Savoye gesproten edelman niet ge heel aan politieke interesse ont breekt, zal hem de symbolische wer king van deze „invasie" niet ont gaan zijn. Hoe droomde hij tijdens de veldtocht tegen de Abessijnen in 1935 en later tijdens Rommel's op mars tot op 70 km. van Alexandrië (El Alamein, Montgomery!) temid den van zijn muntenverzameling, niet van het Italiaanse Imperium, dat den Brit uit de Middellandse Zee zou jagen? Zwak en een werktuig in de han den der immer uiterlijke eer en roem heeft hij sinds 1922 geen an dere weg kunnen volgen dan die der ondergang. Zelfs van zijn laat ste daad, die hij als man nog zou hebben kunnen doen: de abdicatie, omdat de eer van een koning dit eiste, zag hij af. Hij deed afstand, omdat met zijn aftreden door het optreden van zijn zoon Umberto het a.s. referendum over de Italiaanse monarchie er voor de monarchisten beter voor zou kunnen komen te staan. Misschien, zo redeneerden dezen, schrikt deze nieuwe, tame lijk jonge koning het volk niet zo af als zijn vader het deed, wegens de talloze onprettige herinneringen, die er aan den persoon van den ouden koning kleven. Een slappe propaganda heeft di rect getracht Umberto voor te stel len als 't lam, dat zich te allen tij de zou laten leiden door de meer derheid van het volk. Tevens zou deze koning een man zijn, die niet voor Mussolini had gebogen. Inder daad, hijHooog niet in 1940, maar eiste toen de eer op de dolkstoot in de rug van Frankrijk toe te dienen als aanvoerder var het Italiaanse aanvalsleger in de West-Alpen. Zijn eerste daad als koning was verleden week het kabinet te verzoeken een ruime amnestie toe te passen op de politieke gevangenen, hiermede twee vliegen in één klap trachtend te slaan. Primo zouden talloze 7.g. ex-fascisten vrij komen, die met hun invloed allicht furore voor de mo narchie zouden maken. Secundo hoopte hjj hiermee de onlangs gere- patriëerde Italiaanse krijgsgevange nen uit Rusland en Engeland op zijn hand te krijgen. Want dit zijn de beide rotte plekken in het Itali aanse volk. Het fascisme m Italië is evenmin dood als in Nederland. Niet alleen dat het „illegaal" werkt (bomaanslagen, overvallen op dag bladen), maar ook verkapt legaal bestrijdt dit fascisme het nieuwe Italië. Het dagblad „Uomo Qualun- que" (de doodgewone man), onder een zekeren Giaccini, is uitgegroeid tot een semi-fascistische organisatie op grote schaal; teleurgestelde mid denstanders en intellectuelen, ont slagen officieren etc., vormen de aanhang van aeze beweging, dis in hel opeïitiar met de fascistengroet haar vergadering opent. Het was ook deze massa, die in 1922 Musso lini steunde. Daarnaast staan de „reduci", de ex-krijgsgevangenen, wier politieke ideëen nog stammen uit de tiji tier fascistische jeugdbeweging. Zij vochten voor Duitland, toen een millioenenleger van partisanen reeds tegen de nazi's streed en droomde van een nieuw Italië. Is 't ften wonder, dat er tussen deze twee groepen botsingen ontstaan, botsin gen vaax tussen vader en zoon, broeder en broeder? gOVEN deze relletjes woedt het ge vecht der grote politieke partijen. Zowel de socialisten en de commu nisten als de katholieken (de z.g. Christelijk-Sociale Party) on-der minister-president De Gasperi en de liberalen met den groten phi- losooph Benedejto Croce, wijzen iedere terugkeer van de monarchie af, ook die van Umberto „II". Tegenover hen staan de conser vatieven, die trachten de bovenge noemde ex-fascisten en „reduci" op hun hand te krijgen. Het spel is gevaarlijk, temeer daar degeallieerde controlecommissie Italië heeft verlaten, daarmee te kennen gevend, dat Italië „vrij" is. Een nieuw Italië vecht tégen een zich vernieuwend fascisme. Want dat er fascisme is en zal zijn en blij ven voorlopig, staat vast. Hoe kan 't ook anders in een land, welks maatschappelijk leven', van de school tot de kerk en het hof, doordrenkt is van dit systeem, 20 jaren lang? Op 2 Juni a.s. kan (en zal vermoe delijk) Italië met één der hoofd bronnen van het fascisme, de mo narchie, middels een referendum af rekenen. Het kan het begin zy'n van het eind van de fascistische geest in Italië. A. In verband met de kleine opper vlakte van ons blad hebben wij van da autoriteiten toestemming ont vangen, des Zaterdags met een dubbel nummer te verschijnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1946 | | pagina 1