De Vrije Alkmaarder
KEES BROEKMAN
wint 10.000 m.
ZONDAG WERD 25.000 TON
KOLEN GEDOLVEN
£htikt~
De held van den
dag
DE KOUDE HOUDT
AAN
Weer een Dakota
te pletter
Zelfs adminisiraiief personeel ging naar beneden
DANK!
{baandag 3 Februari 1947 L i
Dagblad voor Alkmaar en omgeving
Uitgave tf.V. Xoordhollandse Pers 1945 i.o.
Red. en Adm. Achterdam 20, tel. 2274
Adv. Langestraat 15, tel. 3971, Alkmaar
Dir. Th. W. Reynders Hoofdred. G. E. de Winter
j SENSATiE TE OSLO
Drie seconden sneller dan de wereldrecordhouder
Matthisen
I")E jonge Kees Broekman, 19 jaar oud en voor het eerst in het buitenland
op de schaats staande, heeft de geheele internationale sportwereld ver
steld doen staan door zijn fantastisch goede rijden te Oslo. Op de 10.000
nieter werd hij nota bene eerste vóór den wereldrecordhouder Matthisen! In
het algemeen klassement werd de stoere knaap uit het dorp De Lier (West-
land) op fraaie wijze no. 6. Buyen, de tweede Nederlander, plaatste zich no. 19
Die Broekman, wat een verrassing!
Sedert den tijd' van Jaap Eden en Coen de Koning is er nooit meer een
iNederlandsch schaatsenrijder geweest, die in een internationalen wedstrijd de
eerste plaats op de 10.000 meter bezette. Tot verbazing van alle Noren en
Zweden wist Kees Broekman op den tweeden dag op de 10 km. een tijd van
17 min. 43,8 sec. te ffo'.eeren, waarmede hij slechts enkele seconden boven
!het wereldrecord van den 36-jarigen Charles Matthisen, die algemeen als win
naar op dezen afstand was gedoodverfd, bleef. Met een 2e plaats op de 5000
meter en eeq((6e in het algemeen klassement heeft Broekman den naam van
Nederland hoog gehouden op een wijze, welke boven alle lof is verheven. Zoo
als de Noren zeggen, zou het wel eens kunnen uitkomen: indien Broekman
er in slaagt zijn bochten beter te nemen en vooral sneller te zijn op den
korten afstand, dan krijgt men in hem een van de grootste rijders van de
toekomst. In ieder geval belooft dit schitterende debuut van onzen landgenoot
veel voor de a.s. Olympische winterspelen, aangezien op iederen afstand een
Olympisch kampioenschap is te behalen.
Spanning op de tribunes
rpEN aanschouwe van 20.000 toe
schouwers reed gisteren de beroem
de Noor Matthisen een snelle 10000
meter tegen zijn landgenoot Wahl. Met
17 min. 46.9 sec. was het voor eiken
toeschouwer zonneklaar, dat geen der
andere rijders meer aan dezen tijd zou
kunnen tippen. Maar men had gere
kend buiten Broekman, die weliswaar
op den eersten dag een prachtige pres
tatie op de 5000 meter had geleverd,
doch dien men op de 10.000 m. toch
geen kans gaf tegen de groote cracks.
Voor Broekman was een schema van
17 min. 41 sec. samengesteld, d.w.z.
dat elke ronde in ongeveer 42.5 sec.
moest worden gereden. Liaklev en
Broekman bleven de eerste ronden
dicht bij elkaar en hun tijd lag iets
boven dien van Matthisen. Na 3600
nieter had Matthisen 6 min. 17 sec. ge
noteerd en Broekman was daar 3 sec.
boven. Liaklev kwam in de volgende
ronde te vallen. Een golf van teleur
stelling ging door de menigte. Broek
man miste nu de stimulans van een
tegenstander en verloor zoodoende
steeds meer tijd op Matthisen. Na 6400
meter had Matthisen 11 min. 18 sec.
genoteerd tegen Broekman 11 min. 27
sec. Een verschil dus van 9 sec.
Dit was niet meer in te halea, meen
de men. Maar toen ging de jonge Kees
42 a 43 seconden draaien, terwijl Mat
thisen in deze periode tusschen de 43
en 45 sec. had gereden. Bij elke ronde
knabbelde Broekman iets van zijn ach
terstand af. De luidspreker kondigde
het aan in het Noorsch, maar Broek
man had tijdens de training te Hamar
al zooveel van de taal geleerd, dat hij
het volkomen begreep. Bovendien ston
den Taconis, Nap en Langedijk aan
den kant om hem in te lichten over zijn
rondetijden.
8 sec., 6 sec., 4 sec., boven den tijd
van Matthisen" klonk het door de mi
crofoon. De tienduizenden toeschou
wers begrepen, dat hier iets heel bij
zenders ging gebeuren. In angstige
spanning wachtte men af. Zou Matthi
sen toch nog door dien Hollandschen
jongen worden geslagen? De 8800 me
ter had Matthisen afgelegd in 15 min.
40 sec. en Broekman deed er slechts 1
sec. langer over. Een ronde later lagen
beide rijders op denzelfden tijd en een
ronde voor het einde lag Broekman 1
sec. voor! Het sportieve Noorsche pu
bliek genoot van dezen strijd om het
meesterschap en daverend gejuich
klonk van de tribunes op toen Broek
man aan zijn laatste ronde begon en
/over voldoende uithoudingsvermogen
beschikte om deze 400 meter in 39-sec.
te rijden tegen Matthisen bijna 43 sec.
En hiermede was de beslissing geval
len. Met een tijd van 17 min. 43.8 sec.
was Broekman niet meer in te halen
door de paren, die nog rijden moesten.
Zoo zeker was men overtuigd van de
zege van onzen landgenoot, dat het
publiek na zijn overwinning massaal
liet ijsstadion verliet.
1. Kees Broekman 17 mm.
43.8 sec.; 2. Charles Matthisen 17 nün.
46.9 sec.; 3. Wahl 17 min. 56,8 sec.;
4. Liaklev 18 min. 02,2 sec.; 5. Hebbe
18 min. 5,4 sec.; 6. Seyffarth 18 min.
11,1 sec.; 12. Langedijk 18 min.
30,1 sec.; 18. Buyen 18 min. 54,5
sec.
Eerste vrouw bij de rechterlijke
macht
Tot substituut-griffier bij de recht
bank te Haarlem is benoemd mej. M.
de Keijzer. Met haar doet de vrouw
haar intrede in de Nederlandsche rech
terlijke macht.
DE LIER IS TROTSCH!
Kees vorig jaar
pas ontdekt
Kees Broekman uit De Lier was
met zijn 19 jaar de baby van het
internationale gezelschap van be
roemde rijders te Oslo. Hij werd
door het sportieve Noorsche publiek
dat moest toezien hoe Kees zijn
groote favorieten klopte, enthousi
ast toegejuicht. In zijn woonplaats
is zijn scnitterend rijden eveneens
een groote verrassing. Het dorp De
Lier, dat we vanmorgen aan de te
lefoon vroegen, is trotsch op Kees
en heeft al plannen zijn sportieven
zoon straks feestelijk in te halen.
Kees, die lasscher van beroep is,
werd vorig jaar pas ontdekt, en wel
door Siem Heijden. De jongen was
naar Kralingen getrokken en reed
er op schaatsen van een ander een
baantje mee. Heijden „zag" onmid
dellijk iets in den- jongen, en dat is
nu wel uitgekomen ook.
Broekman is door zijn prestatie
te Oslo niet alleen bij de 10 beste
Nederlanders van alle tijden geko
men, maar hij heeft Keijzer, Buyen,
Jaap Eden en Dijkstra al radicaal
voorbijgestreefd. De jongeman be
schikt over een goeden stijl, maat
kan nog veel leeren, o.a. het boch
tenwerk. Zijn prachtig debuut be
looft intusschen veel voor de toe
komst. Blijft Broekman serieus
trainen, dan zal hij wellicht een
maal in Nederland op vrij eenzame
hoogte schitteren en tot de aller
grootsten in de internationale
schaatsenrijderswereld gaan behoo-
Zaansch paar kampioen
van Nederland
MEJ. L. SCHIPPERS EN
D. J. VAN DER WOUDE
De baan in Zwolle leende zich door
de slechte kwaliteit van het ijs niet tot
het houden van de nationale kampioen
schappen schoonrijden voor paren, zoo-
dat deze op verzoek en advies van den
K.N.S.B. hedenmiddag op de ijsbaan te
Heiloo plaats vonden. Door 14 paren
werd aan de wedstrijden deelgenomen.
Mej. L. Schippers en de heer D. J.
van der Woude, beiden uit Koog-Zaan
dijk, behaalden den titel.
De uitslagen luiden:
1. Mej. L. Schippers'en de heer D.
J. van der Woude (Koog-Zaandijk); 2.
mej. L. Molenaar (Haarlem) en de heer
H. Wesselo (Bussum); 3. mevr. M. I.
Rommelaar (Enschede) en de heer J.
Blaauboer*(Kolhorn); 4. mej. Rootjes
(Oude Niedorp^en de heer M. de Rui
ter (Zaandam); 5. mevr. Schoorl en
de heer Timmerman (beiden Scha-
gen); 6. mevr. De Jong (Broek op
Langendijk) en de heer Meeuwig
(Hoofddorp).
DE ELFSTEDENTOCHT
Het bestuur van de Friesche Elf-
stedenvereeniging gaat vandaag
een inspectiereis maken langs het
traject. Het Ijs is sterk genoeg,
maar er zijn enkele slechte plekken
als gevolg van het ijsbreken in ver
schillende vaarten. Vanavond zal
vergaderd worden over de resulta
ten van het onderzoek, maar de
mogelijkheid bestaat dat de tocht
nog deze week plaats zal hebben.
De Nederlandsche schaatsenrijders. Op dc foto zien wij v.r.n.1.: Buyen, Ver
biezen, Kortenoever, Breed, v. d. Voort, Broekman, Langendijk, Jonker
en Egas
Althans in het Noorden
JAE groote tegcnst9":ingen in ens
land tusschen het Noorden,
waar de strenge kou onverminderd
aanhoudt, en het Zuidsn waar het af
en toe dooit 1 in Zuid-Limburg)
zullen voorloopig nog blijven bestaan,
aldus De Bilt. De luchtdrukverdealing
boven Europa en den Atlantisclien
Oceaan is zeer ingewikkeld. Niettemin
staat vast, dat de wind in ons land
voortdurend Oostelijk blijft en dat de
koude nog niet zal wyken.
De stryd tusschen de relatief war
mere en de koude lucht veroorzaakt in
ons land nu en dan sneeuw, later veel
licht tyde'jjk vermengd met regen, het
eerst in het Zuid.Westea van het land.
Plaatselijk sneeuw
WEERBERICHT
Geldig lot Maandagavond:
Verder toenemende bewolking
met vooral in het Zuiden van het
land tijdelijk sneeuwval; matige tot
krachtige aan de kust tijdelijk
stormachtige Oostelijke tot Zuid-
Oostelijke wind, overdag m het
Noorden van het land matige vorst,
1 in het tflidd'eb lichte vórst en in het
Zuiden temperatuur om het vries-
punt.
Radio-defect oorzaak
Opnieuw heeft een vliegtuigramp 15
dooden geèiscliL Thans betrof het een
ITansche Dakota, op weg van Parijs
naar Lissabon. In slecht weer is dit toe
stel verongelukt in de heuvelachtige
streek bij Lissabon. De passagiers wa
ren allen Franschen van nationaliteit.
De eenige overlevende is zekere Euge-
ne Leonard, die met zijn vrouw de
wittebroodsweken zou doorbrengen
dicht nabij de plaats, waar hij thans in
het ziekenhuis ligt. De beide piloten
werden bij den ramp uit het toestel ge
slingerd, doch zij v/aren reeds dood
toen men de lichamen vond. De ma
chine begon pas te branden toen zij te
pletter vioog. Men is van meening, dat
een defecte radio-installatie de oorzaak
is geweest, waardoor de Dakota in een
dichte mist slechts vijf minuten, voor
dat het toestel zou landen, op de berg
helling is neergestor'
Worste'kampioenschappen
Bij de gistermiddag in Den Haag
voortgezette wedstrijden om de wor
stelkampioenschappen van West-
Nederland behaalde L. M. Schram van
„Achilies" Krommenie een tweeden
prijs in de tweede afdeeling middenge
wicht. L. Kokkes van „Sandow" Zaan
dam plaatste zich no. drie in de eerste
afdeeling middengewicht.
HET ZWARTE GOUD
"DLIJKENS de voor'.oopige bereke
ningen van gisteravond, toen het
statistisch bureau der mijnen sloot,
heeft de Zondagsdienst op de mijnen
ruim 25.000 ton steenkool extra op
geleverd. Dit is meer dan op een nor
malen Zaterdagsdienst en waarschijn-
lijk-75 k 80 procent van een normalen
werkdag. Het is n.1. een voorzichtige
berekening, waarschijnlijk komen er
nog enkele duizenden tonnen bij. Ook
zij, die vroeger ondergrondsch hebben
gewerkt, doch nu tot het opzichthou.
dend of administratief personeel be-
hooren, kregen ln sommige mijnen de
kans mee te doen.
Het resultaat steekt ver uit boven
de verwachtingen, die niet hooger
gingen dan maximaal 20.000 ton. Op
sommige mijnen was de opkomst min
der groot dan verwacht werd, de werk
lust der verschenenen maakte echter
alles volkomen goed.
Ook Zondagavond werd op een en
kele mijn nog doorgewerkt, zoodat
definitieve en meer gedetailleerde cij
fers eerst heden beschikbaar zijn.
De maatregel van den beheerder der
mijnen, die alle voorbereiding en on
derhoudswerk voor 10 dagen heeft
stopgezet, om de kolenproductie op te
voeren, heeft Vrijdag al het verheu
gende resultaat gehad, dat een na de
bevrijding ongekend hoog productie
cijfer van 38190 ton werd verkregen,
een hoeveelheid bijna gelijk aan de
vooroorlogsch.dagproductie, die toen
rond 40.000 ton bedroeg.
Nu gisteren de mijnen hebben door
gewerkt, hebben ook de Nederlandsche
Spoorwegen cxtra-kolentreine'n inge
schakeld. Zoo hebben Zaterdag naast
de gebruikelijke 17 kolentreinen, die
dagelijks rijden, 11 extra kolentreinen
van gemiddeld 42 wagens hun portie
zwart goud nar de groote steden ge
sleept. Zondag, tot 16.30 uur zijn be
halve de 6 kolentreinen die iederen
Zaterdagnacht loopen, 13 extra treinen
ingeschakeld. Hieraan zjjn in den loop
van den avond nog koluatreinen toe
gevoegd.
Toch per vrachtauto
Het Eijkskolenbureau heeft uitein
delijk het aanbod van de vakgroep
goederenvervoer langs den weg om
vrachtauto's in te schakelen bjj het
vervoer van kolen, aanvaard.
B\j de beprekingen is gebleken, dat
de aanvoer van huisbrandkolen en
brandstoffen voor klein-industriever-
bruikers geheel door de Spoorwegen
kan worden verwerkt. De vrachtauto
zal echter kunnen worden ingeschakeld
bij het vervoer van industriekolen van
de mijnen naar de groot-industriebe-
drjjven. Dëze bedrijven dienen zich
daartoe in verbinding te stellen met
het R.K.B. in Den Haag.'*
"1%/TANNEN uit de diepe mijnen,
'k Zit wel ver bij TJ vandaan,
Maar ik wou me, als U tyd hebt,
Eventjes met 17 verstaan.
"Kijk eens hier, ik wou U danken,
(En dat dankwoord valt me licht)
Voor den arbeid, dien U Zondag,
In de mijnen hebt verricht.
Dat was werken, dat was vechten,
In 't belang van man en vrouw,
En van 't kind, dat zat te wachten,
Tot er brandstof komen zou.
En die brandstof is gekomen,
Door Uw extra-kolenslag,
Waarvoor koud en kleumend Holland,
U terdege danken mag.
Geen gekanker, geen gemopper, -
Waar ons landje onder lijdt,
Maar U greep houweel en mijnlamp,
In Uw eigen vrijen tijd.
Met „Glück Auf" ging U ten arbeid,
Hakte, kloofde met geweld,
De productie van Uw zwoegen,
Is aan ons ter hand gesteld.
Mannen uit de diepe mijnen,
'k Zit wel ver by U vandaan,
Maar ik wou U even zeggen,
Wat U deed is goed verstaan.
In de steden, in de dorpen,
Van ons koude vaderland,
Namens alle Noorderlingen,
Hier pak aan, hier is m'n hand!
- J. HOTTENTOT
3e Jaargang 306 - 268
De P.R.A te Amsterdam heeft een
37-jarigen bewaker van een internee-
ringskump te Amsterdam gearresteerd
omdat de man er van verdacht werd
zich te hebben laten omkoopen. :jc Het
Beiersche ministerie van binneiiland-
sche zaken heêft van Zaterdag 1 Fe-
ruari tot 10 Februari amnestie aan
gekondigd voor het inleveren van alle
wapenen. Wie na dien datum nog in*
het'bezit is van wapenen, kan worden
gestraft. In ernstige gevallen kan zelfs
do doodstraf worden uitgesproken.
Zwarthandelaars in Tsjecho-Slowakjje
kunnen thans ter dood worden veroor
deeld in gevallen, waarin de voedsel
voorziening en het leven d\r bewoners
in gevaar worden gebracht. j|« De po
litie te Zaragoza verklaart de hand
te hebben gelegd op leden van het
hoofdbestuur van het verboden anar
chistische nationale vakverbond en
aanverwante organiaties en personen,
die voor het contact met Frankrijk
zorgden, te hebben gearresteerd.
Prinses Hermine, weduwe van cx-keizer
Wilhelm den tweeden, die te Doorn
in ballingschap heeft vertoefd, is te
Frankfort aan den Oder by terugkeer
uit den schouwburg op straat van haar
bontjas en handtaschje beroofd. Ka
pitein Winkelmann, een van de aan
geklaagde doktoren in het Bavens-
brück proces tc Hamburg, is dood in
het gevangenishospitaal aangetroffen,
•fc De Hertog van Windsor heeft het
plan een autobiografie te schrijven.
In een dezer dagen gehouden ver
gadering van het par.ybestuur van de
Party van den Arbeid werd o.m. be.
sloten, dat het lid van het party-
bestuur L. N. Palar een reis naar In-
doncsië zal maken, teneinde de party
van voorlichting te dienen omtrent de
politieke ontwikkeling aldaar.
FUSIE N.V.V.-E.V.C. OP
LOSSE SCHROEVEN
N.V.V. woont E.V.C.-congres
niet bij
Aan den vooravond van het deze
week dcor de È.V.C. te houden con
gres, waarin o.m. de fusie-mogelijk,
heden tusschen E.V.C. en N.V.V. ter
sprake zullen worden gebracht, is het
Verbondshestuur van het N.V.V. terug
gekomen op zijn besluit het E.V.C.-
Congres hij te wonen.
Het heeft by monde van den secre
taris van het bestuur, den heer C. van
der Lende, gisteravond over de radio
Hilversum de E.V.C. ervan beschul
digd, dat zy in tegenspraak met de
in Juli j.1. gegeven garanties -— toch
hangende do fusie.voorbereidingen het
N.V.V. heeft bestreden en bovendien
N.V.V.-leden tracht te winnen voor
een „met afkeurenswaardige middelen
georganiseerde E.V.C.-deiuonstratie
die Zondag a.s. te Utrecht zal worden
gehouden.
In een antwoord op deze beschuldi
gingen deelt het bestuur der E.V.C.
mede, dat de thans openlijk geuitte
grieven reeds Vrijdag j.1. in een brief
met dit bestuur had opgenomen. In
dien zelfden brief werd de E.V.C. uit-
genoodigd het antwoord zoo spoedig
mogelijk, doch uiterlijk Woensdagmor
gen 5 Februari in het bezit te stellen
van het N.V.V.JBestuur. Daaraan voeg
de het X.V.V.-Bestuur toe, dat het
den brief voor publicatie in de pers
zou vrijgeven, indien binnen dien ter
mijn het antwoord niet zou zyn ont
vangen. De brief was geteekend door
den heer Van der Lende.
„Niettemin", aldus de heer IJlpk-
zyl in zijn antwoord, „vernam ik tot
myn verwondering, dat de heer Van
der Lende in strijd met de stipulee
ringen in den aan ons gerichten brief,
den inhoud daarvan thans reeds (dus
drie dagen eerder) wereldkundig heeft
gemaakt.
NIEUW ITALIAANSCH
KABINET
De Gasperi is er in geslaagd een
nieuw ltaliaansch kabinet samen te
stellen. Hij heeft zich naar de Nicola,
den president van de Italiaansche repu
bliek begeven om de lijst van minis
ters te overhandigen. De Gasperi is
zelf premier en interim-minister voor
itaiiaansch Afrika. Als minister van
buitenlandsche zaken zal optreden
graaf Horza. In het nieuwe kabinet
hebben zeven christen-democraten zit
ting, drie communisten, drie socialisten
en een onafhankelijke.
Jiefeeft/ci'
Een winstobject
Kennissen van me zyn binnen-
I kort 12% jaar getrouwd. Zoo'n
r feestje is altyd wel aardig voor de
j genoodigden, maar de slachtoffers
zitten reeds maanden van te voren
met do handen in het haar, hoe
I aan het benoodigde geld te komen.
1 Mijn kennissen wisten daar echter
wel raad op, hoewel het een zeer
ingewikkelde manier van geld ver-
I dienen was. Ze tikten een jongen
hond voor een prikje op den kop,
L zouden hem eens lekker verwennen
r en dan als de tyd daar was
met winst verkoopen.
Het was een aardig dier, jong,
speelsch en met een meer dan nor-
male eetlust.
Na verloop van eenigen tyd was
f de hondenkoopman reeds tot de
ontdekking gekomen/ dat het een
L heele toer zou zijn het beest voor
den kostprijs van de hand te doen.
Het feest naderde en ondanks het
feit, dat de hond hef particuliere
i initiatief van den eigenaar tot een
[aanfluiting maakte, sloegen de ge-
lukkige bruid en bruidegom ver-
i schillende kostelijke goederen voor
[het komende bachanaal in. Koek-
f jes, bonbons, het muisje rook.
vleesch en het gehuurde 48-deelige
servies werden in het dressoir zorg-
vuldig weggestopt. Wat is echter
L veilig voor een jongen, speelschen,
ondernemenden hond? Niets. Nero
I zoo hadden ze het lieve dier
genoemd had reeds lang gero-
I ken, dat de ingewanden van meer-
genoemd dressoir eenige ook
I voor een hond aanlokkelijke din-
gen bevatten. Op een Aiddag was
Nero even alleen in de kamer, hjj
slaagde er na vele energieke pogin-
gen in, het meubel te openen. Ne.
ro rook toen, dat hy op den goe-
den weg was. We] werd het luilek-
kerland nog geblokkeerd door het
48-deelige servies, maar dit was
I natuurlijk geen bezwaar. Hij be-
gon te happen en met zijn pooten
[te slaan en spoedig was het servies
532 deelig geworden, hetgeen de
waarde ervan echter jammer ge-
[noeg niet verhoogde. Het blaffen-
de monster dook over de diggels
I het Walhalla binnen en begon zich
i te goed te doen. Hij gromde van
plezier over zooveel vooroorlogsche
genietingen. In een wip waren
koekjes en bonbons verdwenen en
zag de muis rookvleesch er uit als
een muis, waarmee de poes drie
uur lang heeft gespeeld. Eindelijk
had Nero genoeg, hy kon niet meer,
i en wat doet een hond ais hy niet
[meer kan? Dan begint hy over
i te geven, hetgeen prompt gebeurde.
Ik behoef U niet te vertellen, hoe
I de baas er aan toe was, toen deze
de kamer binnenkwam. Hy was
L als door de bliksem getroffen. Hij
keek, zooals prof. Gerbrandy zou
L kyken als hy hoorde, dat zijn klein.
zoon met de dochter van Soekarno
scharrelde Toen hy weer tot zijn
positieven kwam, greep hy zijn
winstobject in zyn nekvel en bracht
[het voor f 2.50 „toe" naar het
asyl.
De bruiloft gaat wel door, maar
de gasten moeten lekkers 'en bestek
zelf meenemen.
Criticaster
In de haven van Marken werd op het ijs een bruiloft gevierd. Drie ec'-l-p erv
in de traditioneele Marker kleedij gestoken, werden onder groote be!a: g<-tsl-
ling in den echt verbonden. De bruiloftsstoet arriveert op het ijs.