IRASTISCfi INGRIJPEN VAN
MINISTER MANSHOLT v
Scholen krijgen voorloopig
geen kolen
Groenten voor consumenten op
veilingen en bij telers
GEEN OPLOSSING
TE VINDÉN
„Wij hebben formeele bezwaren
cm nu ie teekenen"
ant
De Vrije Alkmaarder
donderdag 13 Februari 1947 l^r
Trm rnrrit-t
Dagblad voor Alkmaar en omgeving
Uitgave Noordhollandso Pers 1945 l.o.
Red. en Adm. Achterdam 20, tel. 2274
Adv. Langestraat 15, tel. 3971, Alkmaar
Dir. Th. W. Rtynders Hoofdr«d. G. E. d« Winter
3e Jaargang 306 - 277
ng
ïager"
zitter
fdzake
1«
l
oerde
STAKING DER GROENTENHANDELAREN
Minister Mansholi heeft de publiekrechterlijke bevoegdheden aan de
vakgroepen, ondervakgroepen en bopden, die zich met in- en verkoop
run groenten en frnft bezig houden, ontnomen. Dit naar aanleiding van
jaarl een besluit van de groentehandelaren van heden af geen groenten meer
te verkoopen^ waarvoor maximum prijzen zijn vastgesteld.
Hierbij heeft de gedachte voorgezeten, dat publiekrechtelijke lichamen,
die meenen tot een zekeren vorm van staking te moeten adviseeren en
daarmede het algemeen belang uit het oog verliezen, niet in het .bezit
dienen te worden gelaten van hun publiekrechtelijke bevoegdheden.
Inmiddels zijn maatregelen getroffena dat een ieder in de gelegenheid
sal zijn zich groenten rechtstreeks op de veilingen of bij den tuinder te
verschaffen, hetzij voor eigen verbruik, hetzij voor handelsdoeleinden, een
en ander met in achtneming van de maximumprijsregeling. De minister
tal dan ook overgaan tot schorsing van de erkenningsreglementen voor
den groentenhandel en van den veilplicht voor de telers
VOEDSEL-
VOORZIENING
INGEVAAR
.fclET besluit de leden der (onder)-
bl® vakgroepen te adviseeren geen
krach wdel meer te drijven in de onder de
Bgeling der maximumprijzen vallende
„O roenten, beteekent, zoo deelt men ons
an bevoegde zijde mede, dat een groot
eel van het Nederlnndsche volk in de.
moeilijke dagen van groenten ver-
es]0tjjtoken zal blijven. Onder deze omstand-
jheden is het den minister dan ook
iet mogelijk nog regelingen te hand-
BTeni welke beoogen den handel in
roenten te beperken tot diegenen, die
an°"*en vergunning of erkenning bezitten.
De aansporing ^tot staking van de
irkaaamheden in den groentenhandel
een belangrijken sector van de voed-
elvoorziening in een tijd, waarin met
ipanning van alle krachten moet wor-
en getracht het Nederlnndsche volk van
oldoende voedsel tegen redtlijke prijzen
voorzien, noopt den minister tot de.
en drastischen stap.
Tot het advies van de% (onder)-vak
roepen is des te minder reden, omdat
minister zich bereid heeft verklaard
t maximumveilingsprijzen vast te
tellen, als de handel een verdeeling van
ftje ter veiling aangevoerde groenten zou
Rhi nnnen uitvoeren. Op basis van deze re-
a 1 eling zou het mogelijk zijn voor den
indeL tegen redelijke prijzen aan te
oopen en het publiek regelmatig te-
Tleuv n,et hooge prijzen te voorzien,
Iet beBtuur van het bedrijfschap voor
orke roenten en fruit heeft dit niet aan-
loofraard, omdat ook de vakgroep détail.
Ren® andel geen medewerking wilde verlee-
verei len- ®et T001'81 el van ^en handel om
aansluiting op de vrije veilingsprijzen
;ts handelsmarges voor groot- en
Meun
ast;
,&teke.ttju"
Weer een huldiging
Maandag heb ik een paar harte
lijke woorden gewijd aan eenige
Friesche C.C.D.-ambtenaren en
vandaag zal ik twee Bussumsche
agenten met m'n „Stekeltjes"-hen-
gel uit de troebele wateren van hun
dorre ambtelijke bestaan op het
droge halen om daarmee het volle
licht der publiciteit op hun welge
vormde, doch weinig gevulde sche
idels te laten schijnen. Hun dank-
woord voor deze (mijn) geste kun
nen ze' zenden aan Criticaster,
Westzijde 35, Zaandam.
Het zijn de agenten, die een Bus-
sumsch amateurgezelschap, dat zich
per vrachtauto naar Muiderberg
wilde begeven om daar een voor
stelling te geven ten bate van de
getroffen bevolking in Muiden, te
genhielden, omdat de wagen niet
voor passagiersvervoer was inge
richt.
Zoo is er iederen dag toch wel
iets, dat je hart verwarmt en dat je
het gevoel doet krijgen: de men-
schen hebben iets geleerd en ze
doen nu tenminste hun best elkaar
te helpen. Hoe schoon is nu weer
het optreden van deze twee meer
genoemde agenten, die zuiver uit
bezorgdheid voor hun medemen-
schen, het verbod om in een vracht
wagen te stappen, handhaafden. Ik
zie de gezichten al van de Muide-
naren, als zij hoorden, dat een ge
zelschap amateurs hen wilde helpen,
dat zich per vrachtwagen van Bus-
sum naaj Muiderberg had gespoed.
Zij zouden vol verontwaardiging
deze hulp hebben afgewezen.
En daarom hulde aan de twee
Bussumsche agenten (ik voel me
zoo langzamerhand een heroepshul-
diger worden), die met de wet in
de hand een offer, dat een groep
menschen voor haar getroffen me
deburgers wilde brengen, op vak
kundige wijze wisten tegen te hou
den.
Het is weer goed wonen in Ne
derland.
Criticaster
kleinhandel vast te stellen, was on
aanvaardbaar, omdat het resultaat gelijk
zou staan met vrije prijsvorming, welk
systeem onder de huidige omstandighe
den zeer hooge prijzen ten gevolge zou
hebben speciaal voor de veelgevraagde
soorten groenten.
Van heden af kan ieder, die dat
wenseht, bij een veiling of bij den teler
trachten de groenten, welke onder de
maximumprijsregeling vallen, aan te
koopen voor eigen gebruik of voor han
del in die groenten.
1
PALESTINA
Vrijdag slotbijeenkomst
Bevin, de Britsche minister van
buitentandsche zaken, heeft giste
ren tot de Arabische gedelegeerden
gezegd, dat de oplossing van het
Palestijnsche probleem nog even ver
verwijderd schijnt als ooit tevoren.
De slotbijeenkomst met de Ara
bieren zal Vrijdag worden gehou.
den, nadat Bevin aan het kabinet
verslag zal hebben uitgebracht.
Bevin verklaarde tijdens de bijeen,
komst met de Arabische delegaties
voor de conferentie inzake Palestina,
dat, indien de partijen het probleem niet
zelf kunnen oplossen en indien zfj de
voorstellen van de Britsche delegatie
niet zouden aanvaarden, men moest be
denken, dat de Britsche regeering zich
waarschijnlijk gedwongen zou zien de
gebeele aangelegenheid aan de V.N. voor
te leggen.
Men' meent te weten, dat de Arabie
ren tijdens de laatste bijeenkomst, hun
standpunt duidelijker en onbuigzamer
dan ooit tevoren uiteen hebben gezet
en de atmosfeer, hoewel er geen woor
den vielen, gespannen was. Verscheide
ne Arabische gedelegeerden verklaarden
in het bijzonder, dat verdere joodsche
immigratie tot bloedvergieten in het
Midden-Oosten zou leiden. Zij verwier.
pen met verontwaardiging het beroep
van Bevin om met de joden in onder
handeling te treden, daar zij dit tevoren
zonder succes hadden gepoogd. Op een
vraag van den Britschen minister van
koloniën, Greech Jones, of zij wensch-
ten, dat Engeland zich direct geheel uit
Palestina zou terugtrekken, en zij
meenden zelf de orde in het land te
kunnen handhaven, antwoordden zij, dat
zij bereid waren onmiddellijk alle re-
geeringsfuncties over te nemen, indien
de Britsche regeering dit wenschte.
ZWARE BRAND IN DE
HOOFDSTAD
Oorzaak kolengebrek
AMSTERDAM, 13/2. De sirenes
van tallooze wagens der Amster-
damsche brandweer loeiden gister»
avond door de oude straten van het
centrum der hoofdstad, waar, op de
Heerengracht 250, op de tweede
verdieping aan de achterzijde brand
was uitgebroken, juist bij een
brandverzekeringsmaatschappijDe
Fire Insuracce Society 1797. In de
felle koude hebben ongeveer 60
brandweerlieden het vuur bestre
den, zonder dat zij konden verhin
deren dat de drie bovenverdiepin
gen een uur later in lichterlaaie
stonden en volkomen uitbrandden.
Merkwaardig genoeg is deze hevige
brand het gevolg geweest van kolen-
schaarschte. Deze paradox wordt ver
klaarbaar als men weet, dat bij de
brandverzekeringsfirma op de tweede
etage een centrale verwarming door ge
brek aan kolen niet kon worden ge
stookt. Om het werken in de kantoren
mogelijk te maken, gebruikte men se
dert enkele dagen electrlsche straal
kacheltjes. Vermoedelijk is een dezer
kacheltjes blijven branden en hebben
in de nabijheid staande voorwerpen
tenslotte vlam gevat.
De schade is zeer aanzienlijk door
het verbranden der archieven der drie
assuriratiefirma's en loopt in de tonnen.
Nieuwe spelling aangenomen
De Eerste Kamer, heeft gisteren het
wetsontwerp betreffende de nieuwe
spelling z.h.s. goedgekeurd, slechts een
deel der ar.-fractie wilde geacht wor
den te hebben tegengestemd.
Opgejaagd door den feilen Oostenwind heeft de sneeuw van het IJsselmeer
zich als een dichte mist op het visschersplaatsje Volendam gestort In de
haven werden verschillende botters onder de zware sneeuwmassa's bedolven,
tengevolge waarvan zij door het ijs zakten en zonken. Een botter wordt uit
gegraven.
^Dezer dagen heeft de Amsterdam-
sche recherche een partij van 22 kg.
ruwe opium in een woning in de
Mercatorstraat te Amsterdam in beslag
genomen. j|e Vliegende brigades van
de Duitsche politie hebben in de afge-
loopen dagen 40 arrestaties verricht :n
verband met diefstallen uit kolenvoor-
raden van gasfabrieken en spoorwegen
in Muncnen-Gladbach. Volgens
radio Leipzig heeft de Poolsche presi
dent, Bieri^t, aan 9, wegens verzets-
handelingen ter dood veroordeelde
Polen, gratie verleend. Onlangs werden
5 andere ter dood veroordeelden even
eens door Bierut begenadigd. Te
Portland (Oregon) hebben zeelieden
geweigerd een Britsch schip met kolen
bestemd Voor Singapore, te laden, met
het oog op de critieke kolenpositie in
Engeland zelf. Tusschen Deal en
Dover is een kwart millioen ton rots
gesteente in zee gestort. Men meent,
dat deze instorting een gevolg is van
Duitsche beschietingen tijdens den oor
log en de strenge vorst. De bakkecs-
patroonsvereenigingen uit Oost-Over
ijssel hebben zich tot den minister ge
wend met het verzoek niet over te
gaan tot het doen verwerken van mals
in het brood. De maïs, die de regee
ring ter beschikking heeft, aldus de
vereenigingen, kan beter bij de boe
ren geruild worden voor tarwe of rog
ge, welke beter geschikt is voor het
bakken van brood, terwijl de boeren
over het algemeen liever maïs aan het
vee zullen voeren. De 22-jarige L.
M. van der Helm, die tezamen met de
gebroeders J en S. Hoogeboom ver
dacht wordt van den moord op de 61-
jarige mej. Marsman, die houdster was
van een rendez-vous-huis in de War-
moesstr. te Amsterdam en in den nacht
van Vrijdag 1 op Zaterdag 2 Novem
ber J946 werd gewurgd, is thans ein
delijk zoover hersteld van zijn ernstige
kaakinfectie, dat hij uit het ziekenhuis
is ontslagen. Het onderzoek naar den
waren schuldige van den moord, dat
sedert de arrestatie van de gebroeders
Hoogeboom in Duitschland door de
ziekte van Van der Helm was gestag
neerd, kan thans worden voortgezet,
feoo zijn gistermiddag op het hoofdbu
reau van politie te Amsterdam de drie
verdachten voor het eerst met elkaar
geconfronteerd en ondervraagd.
Het Utrechtsche Tribunaal heeft giste
ren den gevolmachtigde van den leider
mr. J. A. van^ Vessem tot 6 jaar inter-
neering veroordeeld.
SOETAN S.IAHRIR-.
Toch niet pessimistisch gestemd
gOETAN SJAHRIR, heeft gisteren op een persconferentie verklaard, dat
het Republikemsche kabinet de formeele uitnoodiging van de Com-
missie-Genpraal de toelichting van deze commissie en de regeeringsver-
klaring van minister Jonkman als onderdeel van de ontwerpovereenkomst
van Linggadjati te aanvaarden, waarna de onderteekening van het ont
werp zou volgen, eenstemmig van de hand heeft gewezen. Als voornaam
ste overweging gold hierbij, dat aan liet reeds vage basis-accoord door de
toelichting en de regeeringsverklaringen nieuwe materieële elementen
waren toegevoegd. Desgevraagd verkIaarde_Sjahrir, dat de bezwaren van
de Republikeinsche regeering van formeelen aard zijn. Hij voegde er aan
toe, dat hg toch niet pessimistisch gestemd was, hij verklaarde verder,
dat de afkondiging van het: „Staakt bet vuren" zeer spoedig te verwach
ten is, wellicht omstreeks 15 Februari, hy deelde tenslotte nog mede, dat
de byeenkomst van het K.N.P. (voorloopig republikeinsch parlement),
waar eerder over het regeeringsbeleid dan over de overeenkomst een uit
spraak zal worden gevraagd, thans is vastgesteld op 25 Februari.
DE NIEUWE BONNEN
EXTRA KAAS EN
EIEREN
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het koopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 703
(strook no. 1)
611 Brood, 800 gram brood
612 Brood, 400 gram brood
611 Boter, 125 gram boter
61—2 Boter, 125 gram margarine
of 100 gram vet
613 Boter, 250 gram margarine
of 200 gram vet
61—1 melk, 4 liter melk
61—2,
61—3 Melk, 7 liter melk
61—1 Vleesch, 100 gram vleesch
612 Vleesch, 400 gram vleesch
011 Algemeen, 250 gram kaas
612 Algemeen, 2 eieren
61D Reserve, 1600 gram brood
61E Reserve, 200 gram kaas
61K Reserve, 800 gram brood.
Bonkaarten KD, KE 703
(strook no. 1)
621 Brood, 800 gram brood
621 Boter, 250 gram boter
622 Boter, 125 gram margarine
of 100 gram vet
62—2,
62—3 Melk, 12 liter melk
62—1,
622 Vleesch, 100 gram vleesch
621 Algemeen, 100 gram kaas
622 Algemeen,2 eieren
62—R Reserve, 800 gram brood
62U Reserve, 500 gram rijst of
kindermeel (uit rijst be
reid) of kinderbiscuits.
Bonkaarten MA, MB, MC, ME,
MF, MG 703 (strook no. 1)
614 Brood, 800 gram brood
614 Boter, 250 gram boter
614 Margarine, 250 gram mar
garine of 200 gram vet
61—4 Melk, 5 liter melk
614 Vleesch, 300 gram vlees
615 Vlees, 100 gram vlees
614 Kaas, 200 gram kaas
614 Eieren, 5 eieren
Op 20 Februari zullen bonnen
worden aangewezen voor suiker,
versnaperingen en tabak.
De niet aangewezen bonnen van
de bonkaarten 701 kunnen worden
vernietigd. Geldig blijven slechts
bon 591 en 601 Algemeen voor
petroleum.
„Burgemeester" Zigeler
voor Tribunaal -
Voor het Tribunaal zal zich Maandag
3 Maart a.s. hebben te verantwoorden
J. W. Zigeler uit Overveen, die als oud-
burgemeester van Oostzaan ook in de
Zaanstreek een bepaalde „reputatie"
bezit.
DRASTISCHE BEPERKINGEN
IN ENGELAND
In een officieel communiqué werd
gisteravond in Londen medegedeeld,
dat de ..zeer critieke" brandstoffennood
heeft genoodzaakt tot het instellen van
een centrale commissie van ministers
en vertegenwoordigers, der industrie,
welke den strijd om den steenkool van
dag tot dag zal coördineeren. Tevens Is
besloten zware straffen op te leggen
voor onwettig stroomverbruik voor
huishoudelijke doeleinden. De electri-
citeitsbeperkingen voor huishoudelijke
doeleinden zijn thans practisch tot ge
heel Groot-Brittannië uitgebreid.
KALM AAN MET DE BRANDSTOF
Ook scbouwbnrgen, bioscopen en niet urgente
bedrijven moeten wachten „v-
pï REGEERING acht het met
het oog op de zeer moeilijke
kolenpositie van het oogenblik
en de noodzaak tijdens de hui
dige koudeperiode de bevolking
zoo spoedig mogeiyk te voor
zien van brandstof voor verwar
ming dringend gewenscht, dat
de levering van kolen aan die
diensten en bedryven, welke
niet bepaald onmisbaar zyn, ty-
dciyk wordt gestaakt.
In verband hiermede heeft de re
geering het volgende medegedeeld:
1. Inrichtingen voor publiek ver
maak, waaronder schouwburgen,
bioscopen, dancings e d. zullen voor
loopig geen brandstoffen ontvangen,
terwijl eventueel tot tijdelijke slui
ting kan worden overgegaan.
2. De bibliotheken en scholen
zullen eveneens voorloopig niet wor
den bevoorraad zoo lang de burger-
bevoking niet van brandstof is voor
zien en dienen zoo noodig te worden
gesloten.
3. Alle rijks-, provinciale en ge
meentelijke autoriteiten worden uit-
genoodigd de dienstgebouwen e.d.,
waarvoor dit mogelijk is, des Za
terdags te sluiten, een en ander met
nadere regeling van de diensttijden
voor de andere werkdagen. Voor
kantoren en magazijnen v^n parti
culiere ondernemingen wördt de
zelfde gedragslijn hierbij in over
weging gegeven. Op beperking der
avond- en nachtstraatverlichting
wordt in sterke mate aangedrongen.
Amelanders krijgen een Kg.
kaas extra
In tegensteling tot Urk, waar de
voedselsituatie zeer slecht is te noe
men, verkeeren de bewoners vaii Ame
land in een bevoorrechte positie.
De directeur van de coöperatieve
zuivelfbriek deelde n.1. mede, dat
binnenkort de bergplaatsen voor de ge
fabriceerde kaas geheel gevuld zullen
zijn en dat hy heeft geadviseerd aan
de bevolking een extra-rantsoen kaas
van 1 kg. per persoon te verstrekken..
4
Executie van Gruner
uitgesteld
Te Jeruzalem wordt officieel medege
deeld. dat generaal Sir Evelyn Barker,
opperbevelhebber der Britsche troepen
in Palestina; aan Dov. Gruner, den 33-
jarlgen Hongaarschen jood, die op 1
Januari van dit jaar wegens een aan
val op een Palestijnsch politiebureau
ter dood was veroordeeld, voor onbe-
paalden tijd uitstel van executie heeft
verleend.
WEERBERICHT
Geldig tot Donderdagavond:
Aanhoudende vorst
Zwaarbewolkt met een enkele ver
spreide opklaring, plaatselijk wat
lichte sneeuw. Meest matige wind
tusschen Noord-Oost en Oost.
Strenge tot matige vorst.
Brandstofgebiek in Lnge;and. «.ge
volge van het gebrek aan brandstof zal
waarschijnlijk -de electriciteitsvoorzie-
ning op drastische wijze worden be
perkt, waardoor naar schatting 4 mil
lioen personen zonder werk zullen ko
men. In tal van bedrijven wordt ge
werkt bij het Hcht van kaarsen of olie
lampen. Kaartverkoop aan de cassa van
een der Londensche theaters bij kaars
licht.
.VERKIEZINGEN
RUSLAND
IN
Groote animo,
meldt Reuter
De verkiezingen voor de opperste
raden van zeven van de zestien Sovjet
republieken der Unie hebben gisteren
plaats gehad, waarbij in de 7*10 kies
districten van de grootste der republie
ken geen candidaten door de oppositie
waren gesteld. Bijgevolg bevatte liet
stembiljet maar één naam, welke door
den kiezer desgewenscht doorgehaald
kon worden.
Iji een der groote districten van
Mdskou was £taiin candidaat gesteld.
De stembiljetten in dit district toonden
links den naam Stalin en rechts den
namen der vier fabrieken, welker kies
commissies hem candidaat hebben ge
steld. Sommige kiezers maakten ge
bruik van de zijkamer naast het ver
kiezingslokaal, in welke zijkamer zes
met gordijnen afgeschutte stemcellen
waren opgezet, waarachter de kiezers
van drie tot dertig seconden verble
ven, aldus de correspondent van Reu
ter. Anderen vouwden het biljet met
een op en deponeerden het in de stem
bus. Er werden potlooden verstrekt,
waarmee de naam kon worden door
gestreept, hetgeen als een stem tegen
Stalin beschouwd moest worden. De
lokalen waren over het geheel versierd
met beelden en portretten van Lenin
en Stalin.
In de overige negen republieken zal
Vrijdag 14 en Zondag 16 Februari ge
stemd worden. Men doet de grootst
mogelijke moeite ieder de gelegenheid
tot stemmen te geven. Auto's en an
dere voertuigen brengen kreupelen,
lammen, enz. naar de stemlokalen. In
de middaguren maakte Radio Moskou
bekend, dat geruimen tijd voor de slui
ting in vele deelen der Sovjet-Unie
honderd procent der fci^ers zijn stem
had uitgebrftght
ot vEffSPftEioifJG 'van MlinjbrrijoiNO