W.A. was slechts een
sportclub
Demoneneiland
Ijsbond Hollands Noorderkwartier
De taak van de schilderkunst
Tribunaal
t*
Fantastische vertellingen van N.S.B.ers
Toen de Bergenaar Cornelis Hou
ten- ln 1941 van de ambachtssófiool
kwam, was hy 17 jaar en de onder
nemende jongeman begon zijn car
rière het jaar daarop by de NSB,
yan welke roemruchte organisatie hy
Sympathiserend lid werd. De rest
yolgde al gauw: van 1942 tot 1943
jvaa hy als brandweerman werkzaam
yoor de Wehrjnacht, en by de NSKK
deed hy een jaar als chauffeur diehst.
Bovendien volgde hy in het laatste
oorlogsjaar een militaire opleiding en
Chauffeerde van Januari 1945 tot het
•inde van de bezetting voor de T^ehr-
jnacht. Natuuriyk antwoordde besch.
toen Mr. Windhausen, voorzitter van
<le tweede kamer van het tr'J maal
hem gistermorgen vroeg, waarom hy
niet ondergedoken was, dat hy daar
de kans niet toe gezien had
Na de bevrijding waren de obsta
kels echter biykbaar minder groot.
Hij speelde het n.1. klaar om weer
naar Dultsland_terug te vluchten,
toen hy in Nederland gedetineerd
was en verrichtte toen in de Heimat
Weer lustig chauffeursdiensten voor
de Yankee'a In de zomer van 1Q46
Werd hy echter opnieuw gegrepen en
verhuisde hij weer achter prikkel
draad. Zo eindigde dit roemrucht be
gonnen handlangersbestaan van deze
jongeman. Het tribunaal zal over 2
weken beslissen of hy nog langer in
het kamp Crailoo te Laren zal moe
ten brommen of ïïTet.
banketbakker alias rot-
TENFUHRER
Toen de oorlog uitbrak, werden de
taartjes schaarser. Als banlcetbakker
ondervond ook Johannga Creret uit
Heiloo hiervan de narigheid. De bo
terhammen werden dunner en Cheret
ging naar iets anders uitzien'.* Hf
greep zijn kans en werd op het vlieg
veld „De Kooi" tewerk gesteld. De
NSB-ers die daar werkten beinvloed
den hem met hun propaganda en
„daar ben ik ingetippeld", aldus be-
«chuldigde. Ook de \VA en de NSKK
lokten hem en Johannes ging van
kwaad tot erger. Rottenfuhrer in Bel
f[ic, Rusland, DuitslandDat was
wat anders dan koek bakken! Toen
echter in 1944 de invasie begon, be
gon hy het hoe langer hoe benauw
der te krijgen en trachtte hij uit'de
strikken, waarin hy verward geraakt
was, te komen, 't Ging echter min
der gemakkelijk dan hy gedacht had
en zelfs de verwondingen, die hy zich
toebracht, mochten niet baten. In
September werd de grond hem echter
te heet onder de voeten en Johannes
vluchtte. Het laatst oorlogsjaar dook
hij opder by de familie Molenaar te
Heiloo, terwyi de Feldgendarmerie
hem voortdurend zocht. In December
'44 werd hij gegrepen en door het
Kriegsgerjfht tot 3 maanden veroor
deeld. Toen hy zyn tyd uitgezeten
had trok de avontuuriyke banket
bakker opnieuw naar onze Oosterbu
ren om daar de Nazi's van brood te
voorzien.
In zyn pleidooi wees Mr. H- Jon
ker uit Den Helder op de slechte eco
nomische toestand waarin C. by het
uitbreken van de oorlog verkeerde en
op de moeilijke omstandigheden waar
onder zyn vrouw haar kinderen groot
heeft moeten brengen tydens de oor
log. Vooral met het oog op de ar
moede, waarin het gezin van den on-
vermogenden C. nog steeds te kam
pen heeft, drong spr. op de uiterste
clementie aan. Uitspraak over 14 da
gen.
„es war nur sport"
„Waarom werd U commandant by
de W.A.?" aldus Mr. Windhausen
tot de Alkmaarder Johanne^ Jonker,
►die behalve deze beschuldiging ook
het lidmaatschap van NAF en NSB
en het verrichten van diensten als
bouwvakarbeider in de O^kraine 'op
zyn naam had staan. „De WA stond
toch niet in een al te goede „reuk"
by het Nederlandse volk?"
„Och, toen in die tyd was het nog
niet zo slim. De WA was hier in
hoofdzaak sport".'*
„Weet u niets van de Jodenvervol
gingen af?"
„Dat was niet in myn ty'd". En er
werd heldhaftig aan toegevoegd: „Als
het hier zover gekomen was, had ik
er vast nooit aan meegedaan."
„Wat behelsde het NAF?" ver
volgde Mr. Windhausen en de be
schuldigde, die het tribunaal blijk
baar voor imbecilen hield, legde ge
duldig uit: „Het Nederlands- Arbeids
Front".
„En hoe kwam U er toe in de Oe-
kraine voor de wehrmacht te gaan
werken?"
„Ik heb niet voor de wehrmacht
gewerkt, 't Was voor het Rykscom-
missariaat". Besch. 'verkeerde blijk
baar in de mening, dat deze beide
niets met elkaar uit te staan hebben
en Mr. Windhausen merkte nuchter
op: „Dat zou U zelfs den Rijkscom
missaris niet wys hebben kunnen ma
ken".
Aan de beschuldiging, als zou Jon
ker getracht hebben zyn collega
Frank Jood te doen verklaren, hecht
te Mr. Scholten, de raadsman, niet
veel waarde. „We kunnen dit waar-
schyniyk nar de rubriek van de rod
delpraatjes verwyzen".
Ook in deze zaak zal het Tribunaal
over 14 dagen uitspraak doen.
Uitspraken Tribunaal
Andreas Hopman; ex-wethouder to
Bergen: internering voor de tijd van
2 jaar, eindigend op 6 Mei 1947. Ont
zetting uit de kiesrechten en het recht
ambten te bekleden. Verbeurdverkla
ring van f750.
Pieter Plas: 3 jaar internering, ein
digend op 10 Mei 1948. Ontzetting uit
de kies- en ambtsrechten.
Hendrikus Kwast: Internering 2 jaar,
eindigend 26 Juli 1947. Ontzetting uit
de kies- en ambtsrechten.
Pieter M. Bakker: Nader onderzoek
opgedragen aan mr. J. H. de Groot.
Gerard C. Tuinstra: Gedeelte van
beschuldiging vervallen verklaard. In
ternering gelijk aan detentie, 28 Fe
bruari vrij. Ontzetting uit de ambts-
en kiesrechten.
De dochter van de
tamboer-majoor
De Alkmaarse Operette- en Orkest
vereniging zal onder leiding van den
dirigent Joh. Gerritsen en met regie
van den hee/ A. Govers op Zaterdag
8, Zondag 9 en Zaterdag 15 Maart
in 't Gulden Vlies opvoeringen geven
van Offenbach's operette De dochter
van de Tamboer-majoor. De eerste
uitvoering is uitverkocht. Voor de an
dere avonden zijn nog slechts enkele
kaarten verkrijgbaar bij C. de Grand,
Waagplein, W. A. Pieters, Westerweg
94 en A. Govers, Karl Marxstraat 6.
Er is bal na. Plaatsbespreking op dé
dag der uitvoering van 10 tot 12 uur<
aah de schouwburg.
noordermarktbond
Aangevoerd: 11000 kg rode kool
f 17.50; 33700 kg gele kool f 15.50;
6200 kg Deense witte kool f 11.50;
3800 kg uien f 16; Drielingen f 16;
Nep f 16.t-.
Aan onze corres
pondenten
Wij delen onze correspondenten
mede, dat wij nu er weer enige
ruimte beschikbaar is voor berich
ten uit de omgeving meer copy
kunnen gebruiken dan tot dusver
het geval was. Copy moet een dag
tevoren, uiterlijk om vier uur des
middags, in ons bezit zijn.
Redactie Vrije Alkmaarder
Volkszangavond
Donderdag 27 Februari hield de
Vereniging voor Volkszang haar zang
avond in „Het Wapen van Heems
kerk". Om even over acht opende de
voorzitter M. Slabbekoorn de bijeen
komst en heette de talrijke aanwezi
gen hartelijk welkom. Hjj deelde me
de, dat deze avond nog enigsznis een
feestelijk karakter zou dragen ,in ver
band met de geboorte van prinses Ma
rijke. Daarna werd het woord gegeven
aan den leider, den heer A. ,Pot.
Begonnen werd met het volkslied,
daarna andere nationale liederen. In
vlot tempo werd gezongen en er kwam
weldra een gezellige stemmnig. Uit
volle borst werd gezongen, solo .afge
wisseld met koorzang en canons. Ook
talrijke jongeren waren op deze avond
aanwezig.
Ongetwijfeld zal deze ouderwets ge
zellige avond er toe bijgedragen heb
ben, dat de opkomst volgende keer
nog groter zal zijn dan deze avond.
Tegen half elf sloot de voorzitter de
ze geanimeerde volkszangavond.
H De spannende geschiedenis van BlhL en
GEORGE, twee dappere Amerika:-m
Alkmaarse dames
boeken sucessen
SCHAATSWEDSTRIJDEN OP
HET BRASEMERMEER.
Woensdag werden op de Brasemer-
meer hardrijderijen gehouden voor da
mes en heren. Uit alle delen van het
land waren deelneemsters en deelne
mers gekomen, die ten aanschouwe
van ruim vierduizend toeschouwers
hun prestaties hebben geleverd. Twee
Alkmaarse dames-cracks hebben aan
deze wedstrijden meegedaan en wel
mej. L. Rolff en mej. Strijbis. In de
1 km-wedslrijd voor damés kwam mej.
Rolff als eerste uit de strijd in een
tijd van 2 min. 14.4 sec. en mej. Strij
bis werd tweede. Zij deed er 2 min.
16.3 sec. over. In de 5 km-wedstrijd
werd mej. Rolff tweede in 12.18.6
min. met een verschil van 0.3 sec. op
de winnares. Mej. Strijbis werd vierde
in de 25 km-wedstrijd.
Na afwezigheid van een jaar is Hr. Ms, „Jan van Galen" uit de tropen
in Nederland teruggekeerd. De oorlogsbodem vaart de sluis te IJmuiden
binnen. Anqfo P.
EN NU... DE *LKMAARDERMEER
op!
Het was in 1942, dat de IJ. H. N.
een tocht organiseerde rondom de
Schermer en wel op 1 Maart van dat
jaar. Een paar duizend schaatsen-
ryders namen aan deze tocht deel,
die wel een unicum mocht heten, om
dat ze zo laat in het jaar gehouden
werd.
Maar ziet, het lijkt er op, of het
record gebroken zal worden, want op
Zondag 2 Maart a.s. zal de IJsbond
opnieuw de liefhebbers oproepen
naar Assendelft voor een 12-dorpen-
en merentocht over een afstand van
65 km., een en ander ys en wedér
dienende. Zy, die verleden week aan
de Zaanse tocht deelnamen, weten,
dat er toen een prachtige rit uitge
stippeld was door de wondermooie,
winterse Zaanstreek. Welnu, deze
tweede tocht zal waarschijnlijk nog
mooier worden, want thans niet al
leen een gedeelte van de vonge route
gereden, maar er is bovendien een
geheel nieuw stuk ingevoegd, waar
onder de Alkmaardermeer.
Alle maatregelen zyn genomen, om
deze tocht te doen slagen. Alleen de
dooi kan spelbreker worden, maar
verder niets. Het gehele parcours is
verdeeld In drie trajecten, op elk
waarvan een complete sneeuwploeg
gereed staat, om de banen in orde te
maken en te houden, ook dan, als het
Zondagmorgen nog mocht sneeuwen.
De start heeft plaats in hotel As
senburg te Assendelft en vanaf het
station KrommenieAssendelft is
een intensieve busdienst ingelegd, om
de rijders gemakkelijk naar de start
te brengen.
De wedstrydryders vertrekken om
tien uur precies, de toerryders kun
nen starten van half elf af.
Het inleggeld bedraagt weer 2 gul
den per persoon en voor leden IJ. H.
N. en N.V.B.H.S. 1 gulden per per
soon.
NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN.
Alkmaar Zondag 2 Maart, Geref.
Kerk (Art. 31 K.O.), in gebouw
„Waakt en Bidt", 9.30 en 5.30 uur,
cand. K. J. Dijkema van Ten Boer
(Gr.). Voorbereiding H.A.
Stompetoren 10 uur, ds. De Jong.
Oterleek Zie Stompetoren.
Z. Schermer Geen dienst.
Schèrmerhorn 7 uur, ds. De Jong.
DISTRIBUT1EDIENST.
Voor het afhalen van distributie
bescheiden voor de 5e en 6e periode
is op Maandag 3 Maart de Ietter G.
aan de beurt.
HEILOO
bond voor staatspen-
sioenering
De afd. Heiloo van bovengenoemde
bond legt een grote activiteit aan de
dag. Het ledental is in korten tyd ge
stegen tot bijna 300 leden.
Dezer dagen is een definitief be
stuur gekozen, bestaande uit de he
ren A. Gfeeuw, voorzitter, P. A. Hol-
tes, secretaris Kerklaan 9, D. Brou
wer, penningmeester, P. Zwaag 2de -
voorzitter en B. Eckhof, commissaris
-Om meer bekendheid te geven aan
het streven van de vereniging, voor
iedereen een onbezorgde oude dag.
organiseert zij een propaganda-avond
op Woensdag 19 Maart. Hieraan zul
len medewerken het muziekensemble
o.l.v. J. Smit en als spreker Drs. Ne-
derhorst, 113 der 2e Kamer.
spreekuur wethouders
Wethouder Leesberg is a.s. Maan
dag verhinderd, spreekuur te houden.
uitreiking schoenenbonnen
Zy die in aanmerking komen voor
een schoenenbon moeten die afhalen
op het distributiekantoor aan de Wil-
lebrordusweg. De letters M t/m P
Maandag 3 Maart, Q t/m t Woens
dag 5 Maart en u t/m Z op Vrydag
7 Maart.
uitreiking bonkaarten
De uitreiking van de bonkaarten
heeft plaats in „De Rustende Jager"
van 9-12 uur en van 1-3 uur. De let
ters G t/m I Maandag 3 Maart, J t/m
D op DDinsdag 4 Maart, M t/m Q op
Woensdag 5 Maart, R t/m t op
Donderdag 6 Maart en de letters u-
t/m Z op Vrydag 7 Maart. Naast de
2e Distibrutie stamkaart is overleg
ging van de Ingebruik zynde bon
kaart noodzakeiyk.
„de ontwikkelingsgeschie
denis van de aarde"
Maandag 3 Maart vervolgt de heer
Kohnert zyn serie lezingen voor het
Instituut voor Arbeiders Ontwikke
ling, over bovenstaand onderwerp.
Plaats van samenkomst „De Rusten
de Jager" aanvang 8 uur.
raadpleging gemeente
begroting
Het Gemeentebestuur van Heiloo
maakt bekend, dat voor belangstel
lenden ter inzage is ter secretarie, 't
ontwerp van de begroting der ge
meente en die van het Grondbedryf
over 1947.
Ingezonden
(Buiten verantwoqrdelijkh -vn: 4e
redactie)
Geachte Redactie
Gaarne zou ik naar aanleiding van
Het verslag van de Gemeenteraad van
Heiloo een paar opmerkingen maken.
1 Ik had mijn schilmachine net a!s
andere groenteboeren verhuurd aan d~e
Centrale Keuken. Ofschoon mijn appa
raat tevens voorzien was van een
koolschaaf ontving ik dezelfde huur
prijs. Die vergoeding werd ook in an
dere gemeenten betaald. Daar de in
strumenten te zwaar belast werden in
de C. K. liepen we natir- ";k het ri
sico ze na afloop van het gebruik nog
geruimen tijd te moeten missen voor
reparatie. Dit is ook inderdaad het ge
val geweest.
2., Om aan mijn bezwaar tegemoet
te komen hebben de gemeenteambte
naren mij de toezegging gedaan, dat
eventuele reparatiekosten voor reke
ning van de gemeente kwamen. In het_
volste vertrouwen hierop heb ik mijn
gehavende machnie naar de fabriek
gezonden ter reparatie. Geen ogenblik
heb ik er aan gedacht ,dat het ge
meentebestuur het gegeven woord niet
gestand zou doen. De practijk le ert
me, dat B. en W. met 50 pCt. willen
volstaan, sommige leden van de Raad
trekken zich blijkbaar nergens wat van
aan. Gelukkig was er nog een min
derheid, die het oude spreekwoord:
Een man een man, een woord een
woord, nog huldigt.
Het is mij echter een schrale troost
de tekorten van onzg. beruch.te C. K.,
waaraan ik part noch deel heb, mede
te mogen dekken.
Met dank voor. de verleende ruimte.
Hoogachtend,
^C. RELK.
KOEDIJK
Bi:
;::khjke stand over
februari
Geboren: Johanna, Margaretha
Catharina, dochter van C. Jongejan
en A. Bakker; Geertruida Luberta,
dochter van J. Th. Raad en H. Sna-
renberg; Theunis, zoon- van D. Vis
ser en R. Weidema; Gerda dochter
van C. Stuffers en A. Barsingerhorn
Jan zoon van J. de Waal en A. Ak
kerman.
Getrouwd: Jan Klein en Geertrui-
da de Haan, beiden wonende alhier
Overleden: Pieter Mulder, oud 38
jaar echtgenoot van Grietje Nap:
Alida Raat oud 4 maanden, dochter
van Jan Raat en Geesje Fijnheer.
burgerlijke stand alkmaar
Geboren: Paul P. J., z. v. Bernard P.
C. Timmermans en C. G. A. van Lin.
Ondertrouwd: Leonardus W. Burge
ring en Ellsabeth T. Hazeveld; Hu-
bertus J. Smit en Geertruida Stafec-
ki; Jan Leutscher en Maria Roskapi
Pieter A. Swier en Lena J. de Kor-
ver; Lourentius A. Res en Alida C.
M. M. Lohman; Cornelis G. Wilbrink
en Maria C. A. Ilbrink; Gerbrand N.
Kroon en Louise G. T. te Kloese:
Meinardus L. Winder en Catharina
Kieft.
Gehuwd: Johannes Groen en Eliza-
beth Moorman.
Jan de Leeuw over:
De uitwassen der hedendaagse schilderkunst
geen reden tot pessimisme
Watis schilderkunst? Is het spel, waarop berust het, hoe intstaat het,
beeft het een doel?
Ik wil trachten op al deze vragen een antwoord te geven. Eén ding
staat echter vooraf vast, n.1. dat de schilderkunst een belangrijke by-
dragc kop en moet leveren tot de vooruitgang der mensheid. Daartoe
Is hot echter nodig dat do kunstenaar zich begeeft onder het volk en
fcich niet opsluit in zyn z.g. „Ivoren toren".
Dat was de kom van de lezing van
<flen bekenden Noordhollandsc schil
der Jan de Leeuw, welke onder aus
piciën van dè*C.P.N. „De Waarheid"
kfd. Bergen in een op smaakvolle
Jvyze, met een keurcollectic van di-
vorse schilderstukken, tekeningen,
houtsneden, versierde zaal van het
„Oranje Hotel" te Bergen gister
avond werd gehouden.
De lezing werd voorafgegaan door
.een openingswoord van den heer
Broersma, voorzitter van de C.P.N.,
aldaarT waarin deze betoogde, dat de
c.P.N. „De Waarheid" en de socia
listen in het algemeen, zich de be
vordering van goede kunst voor het
volk ten doel stelden. Om dit te be
reiken is het noodzakeiyk dat het
den kunstenaar mogeiyk wordt-, ge
maakt, zich te ontplooien.
Hierna kwam de heer de I^eeuw
aan het woord. Allereerst herdacht
spreker de beide onlangs overleden
steunpilaren der Bergense schilders,
Pieter Boendermaker en Dirk Klomp.
Pieter Boendermaker, de commer
ciële Dirk Klomp, de Geesteiyke
vader van de „kunstenaars-kolonie"
welke Bergen in de wereld een gro-
to naam heeft gegeven, aldus spre
ker, zyn niet meer. Zij hebben ons
echter hun erfenis achtergelaten, n.1.
hun grote liefde voor de schilder
kunst, over te nemen en verder te
dragen.
Wat is schilderkunst
De schilderkunst laat zich, even
als alle andere vormen van kunst,
nog niet door de wetenschap ontle
den.
Spreker spreekt echter als zyn
overtuiging uit, dat dit een kwestie
van voortschryden (Ier wetenschap,
dus van tyd, is.
Indien we aannemen, dat alles een
doel heeft, dan is dit ook zo met de
vaak onbegrepen, schilderkunst. Spr.
is van mening dat het een natuurwet
is, dat zeer veel dingen tegenstrydig
zelfs negatief doet zyn.
Uit de botsingen die hierdoor ont
staan tussen de individuen, ontstaat
echter uiteindelijk iets' dat construc
tief is.
Men moet de schilderkunst in dit
verband dan ook zien als een weg
bereider, als iets dat, meestal in goe
de zin, zyn tyd vooruit is. Het is
niet gemakkelijk dit pionierschap te
beredeneren, maar voorbeelden zijn
er te over. Neem byvoorbeeld Vin
cent van £Jogh, deze maakte met
verf een wereld zichtbaar, welke des
tyds niet begrepen werd. Thans be
oordeelt men hem anders. Zo zal het
naar myn mening ook met Picasso
zijn, aldus de Leeuw.
De hedendaagse „ver
warring".
Men spreekt tegenwoordig over de
verwarring in de schilderkunst. Ik
kan echter de grote verscheidenheid
van werk niet als een verwarring
zien, integendeel, het is een verry-
king van ons kunstleven en zyn pers
pectieven. De geschiedenis zal dan
ook de pessimisten die thans menen
dat het fout gaat met de schilder
kunst, in het ongelijk stellen. De we
reld staat niet stil, niet uit politiek,
niet uit wetenschappeiyk, maar ook
niet uit kunstzinnig oogpunt bezien.
Daarom moet men ook open oog
hebben voor hetgeen Piqasso pres
teert, Picasso, de hedendaagse her
vormer van het bestaande, Picasso,
de revolutionnair, heeft ook 'zyn
taak, zoals we die allemaal hebben,.
De methode van werken van de
schilders onderling is wel zeer ver
schillend, dit is echter juist de -
want gezamenlijk kunnen wy op de
ze wy'ze de vooruitgang bevorderen,
mits wij ons deel weten van de mas
sa. Het is alles een groeiproces, op
komst groei bloei overgang
of sterven. Deze iyn hebben wy te
aanvaarden. Spreker eindigde zyn
betoog met te wyzen op de nood
zaak, mede te bouwen aan de Scho
ne Tempel der schilderkunst, die
nooit schoon genoeg zal kunnen zyn,
om de vooruitgang op de beste wy-
ze mede te helpen bevorderen.
Tydens de pauze liet den heer de
Leeuw de aanwezigen zien, hoe men
een schildery kan maken, door een
klein stilleven te schilderen, hetgeen
na de pauze een interessante discus
sie opleverde tussen een collega, de
heer Carpentier, en den heer Leeuw.
De heer Carpentier was n.1. van me
ning dat het geen schilderkunst was
wat door de Leeuw tydens de pau
ze was gedaan. De Leeuw legde er
echter de nadruk pp niet bedoeld te
hebben een schilderstuk te maken,
maar slechts de aanwezigen enige in-
dx-uk te geven van het schilderen
zelf.
Ook anderen mengden zich in de
discussie en hier werd nu een prac-
tisch voorbeeld gegeven, hoe bot
singen tot verheldering der Inzich
ten kunnen leiden.
Hierna liet de heer de Leeuv
een aantal van de geëxposeerde wc
ken de revue passeren.
Een ltykje op de vissershaven van Vlisslngen, war de vissersvaartuigen
wachten, om woer uit te kunnen varen. Voorlopig worden zo echter nog
vastgehouden door het anp p
