kmanrdei*
Dubbele roofmoord in Kortrijk
Schakel Amerika - Rusland
Helicoptères voor K.L.M.?
Oorlogsgeest dient bestreden
Finse regering
afgetreden
Correspondentie tussen
Roosevelt en de Paus
Een merkwaardig
huwelijk
22-jarige dader in arrest
4e Jaargang No. 905
Ultg. n.v. Noordhollandse Pers '45 l.o.
Red. en Adm. Achterdam 20, teL 2274
Adv. Langestr. 15, tel. 3971, Alkmaar
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVINC
Zaterdag 12 April 1941
Directeur:
TH. W. REYNDERê
Hoofdredacteur»
G. E. DE WINTER
Wallace doet beroep op Engeland
Internationale controle op atoomeneigie
De vroegere vlce-president van de Verenigde Staten, Henry Wallace,
heeft In een bijeenkomst In de Central Hall van Westminster ver
klaard, dat Groot-Brittannië in do gelegenheid is de wereld werkelijk
leiding te geven door als schakel op te treden tussen het land van de
vrije onderneming (de Verenigde Staten) en het land van het Sow-
ict-communisme. Een wereld, die in twee gewapende kampen ver
deeld is, zo zei hij, moet de „hoop van het socialisme en van den
vrede vernietigen.
„Europa heeft een zodanig tekort
aan grondstoffen, de*, het zonder hulp
slechts door middel van een revolutie
opnieuw kan beginnen".
Blijkbaar hebben enige Oost-Euro-
pese landen met onderrteuning van
de Sowjet-Unie stappen gedaan, die
bijdragen tot de verdeeldheid in de
wereld. In plaats van onze pogingen
om wereldeenheid te bereiken te ver
dubbelen, heeft de Amerikaanse re
gering de verdeeldheid geaccept?erd
en is met de mogelijkheid van een
oorlog rekening gaan houden. Zodra
vervolgde Wallace, het denkbeeld van
Amerika ten prooi aan
politieke strijd
Wallace sprak de verwachting uit,
dat Engeland nog altijd met overtui
ging aan de zijde der Verenigde Na
ties staat. Amerika, aldus Wallace.
heeft geen zekerheid en wordt ver
scheurd door politieke strijd.
„Ik ben niet gekomen om u te vra
gen voor Amerika te vechten, ook
niet om u te vragen u in dienst te
stellen van welke zaak ook, die ver
deeldheid in de wereld brengt".
Wallace gaf de verzekering, dat
naar zijn mening Engeland als grote
mogendheid geenszins heeft afge
daan. Engeland zal de krachtproef
doorstaan, zoals ook bij vorige gele
genheden is gebeurd.
„Als democratie, die streeft naar
een geleide maatschappij, bevindt gij
u tussen de Amerikarise vrije onder
neming en het Sowjet-Communisme
Voor deze twee stelsels moet één of
andere gemeenschappelijke grondslag
worden gevonden, willen wij de vrede
bel.juden."
Vooruitgeschoven
luchtbasis
Indien er een oorlog ontstaat, ging
Wallace verder, dan zal Engeland een
vooruitgeschoven luchtbasis worden
en cm bevrijd te worden, zal Euro
pa grotendeels moeten worden ver
woest.
Nieuwe prijzen
chocolade
De minister van Landbouw, Visse
rjj en Voedselvoorziening heeft nieu
we prijzen voor chocolade goedge
keurd. De prijs van geimporteerde
cacaobonen, waarop oorspronkelijk de
verbruikersprjjs hier te lande was ge
baseerd, is de laatste tijd met meer
dan 100 procent gestegen.
Desondanks wordt de verbruikers-
prijs van cacaopoeder gehandhaafd
De chocolade-artikelen moeten daar
entegen duurder worden. De reep van
8 cent kost nu 10 cent. De gevulde
reep van 8 cent 9 cent. Chocolade
aan stukjes kost voortaan 85 cent:
gevulde stukjes (bonbons enz.) 32
cent en los strooisel 22 cent per 100
gram.
Voorts zullen ook bij deze nieuwe
prijsregeling voor een beperkt deel
van de productie speciale kwaliteits
artikelen tegen hogere prijzen mogen
worden verkocht en wel chocolade
aan stukjes voor ten hoogste 50 ct.
en bonbons voor ten hoogste 60 cent
per ons. In dit geval moeten de ar
tikelen echter verpakt worden ver
kocht met vermelding van de prijs en
van de naam van de fabrikant op
de verpakking.
Kupers naar Indonesië
De voorzitter van het N.V.V., de
heer E. Kupers, heeft besloten gevolg
te geven aan het tot hem gerichte
verzoek van het Wereld vakverbond,
dat daartoe een telegrafische uitno
diging had ontvangen, deze organi
satie te vertegenwoordigen op het
van 16 t.m. 18 Mei a.s. te Malang
(Java) te houden congres van de
Sobsi, de Indonesische vakcentrale.
Zoals men weet, zal de heer C. van
der Lende het N.V.V. op dit congres
vertegenwoordigen, terwijl ook de
heer N. Vijlbrlef, voorzitter van de bij
het N.V.V.' aangesloten algemene
bond van ambtenaren namens het
N.V.V. dit congres bijwonen.
een mogelijke oorlog -in de breinen
der regeringen was ontstaan, is geen
verdere voortgang mogelijk geweest.
Terug naar de V.N.-
geest
Wallace verklaarde ontsteld te zijn
over de geest, die was opgewekt door
president Truman's programma van
onvoorwaardelijke hulp aan anti-
Sowjet-regeringen. Men diende terug
te keren tot de beginselen der V.N.
Noodzakelijk zijn internationale con
trole over de atoomenergie en vernie
tigingswapens, voorts internationali
sering van strategische gebieden met
inbegrip van de Dardanellen, het Su-
ez-kanaal en het Panamakanaal. Dit
betekent de eerste stap naar ontwa
pening en economische wederopbouw
door de V.N. Deze moeten ook het
Griekse en het Turkse probleem tot
een oplossing brengen, voorts het
probleem van petroleum.
De Finse coalitie-regering is afge
treden. De onmiddellijke oorzaak van
dit aftreden is het gebrek aan ver
trouwen van de Agrarische- en soci
aal-democratische partij In de eerste
minister, Mauno Pekkala, die leider
is van de uiterst linkse democratische
volkspartij.
Brits-Russische onderhande
lingen afgebroken?
Het Franse persbureau weet te
melden, dat de onderhandelingen In
zake een herziening van het bond
genootschapsverdrag tussen GrootJ-
Brittannië en de Sowjet-Unie tijdelijk
afgebroken zijn.
In de V.S. is een boek verschenen
met de correspondentie tussen Pre
sident Roosevelt en de Paus tijdens
de oorlog. In een daarin opgenomen
brief d.d. 3 September 1941 schrijft
President Roosevelt aan Paus Pius
(Speciale berichtgeving)
In de Antwerpse strafgevangenis
is dezer dagen een zonderling huwe
lijk voltrokken. De beruchte beul van
Breendonk, waar de Duitsers een
concentratiekamp hadden ingericht,
dat voor de Belgen dezelfde klank
heeft gekregen als Vught of Amers
foort in Nederland, werd in de echt
verbonden met een vrouwelijke gede
tineerde. Weiss, zo heet de man en de
Rexistische vfouw werden door een
ambtenaar van de Burgerlijke Stand
tot man-en-vrouw verklaard, waar
na de kerkelijke inzegening door de
aalmoezenier der gevangenis verricht
werd. Daarna vertrokken de jong
gehuwden weer naar hun cellen, met
de wetenschap dat de voorbereidingen
voor de terechtstelling van Weiss
reeds getroffen zijn.
Voetbalmenu voor Zondag
DUtrict I
HDVS-VSV
Emma— t Gooi
ADO-DWS
8parta Ajax
District II
Volewijckers—HBS
Blnuw-Wlt DFC
Xerxcs -Haarlem
DHC—Excelsior
District III
Ensch. Boys—NEC
Quick—Enschede
AGOVVHcracles
Co Ahead—Tubantia
Be Quick—Vitcsse
pU'.rkt IV
WV—üaronie
NAC-NüAD
Lontcs—T>W
Helmond-RKTW
Vll««isgen—Willem II
DUi'ïct V
CVAV-Re quick
£:%!•-Achlll-s
Her—Vcïocl «J
V. :ida:-.—Lee<i warden
Hi-creiiveei»—Eir.men
District VI
Brabantia—Limbu rgia
Eindhoven—Spechten
Bleyerheide—Maurlts
Spel. Emma-i'SV
Sitt. Boys—Jullana
2e Klasse A
Hilversum—ZFC
Spartaan—HVC
RCH—Alkm. Boys
WFC—West-Frisia
Kennemcrs—AFC
2e Klasse B
TOGVolendam
Watergr.meer—HBC
Vr. schaar—OSV
ZVV—DWV
3e Klasse A
De Meer—Germaan
AhrendsKW
BioemendaalSL'CO
GVO—H-lder
Halfweg—3ucces
3e k'ase B
NEA-V.apidltaa
DTSOSC
Alw. Forw.—T. vogels
WZ—DEM
3e klasse C
Aalsmeer—RKVVA
Meteoor—Ripperda
IVV—Beverwijk
Zandv. meeuwen—WA
SchotenASVK
3c klasse D
A PGSOVV O
HRC—Hollandia
Schagen—WMS
Zaandijk—ADO '20
4e klasse A
Ou d esl u isGrasshoppera
W waard—LSW
JVC—MFC
Texel—NNIedorp
Watervogels—Schoorl
4e Klasse C
Alkmaar—WSV
Assendelft—Vrone
USVU—CSV
Zeevogels—Uitgeest
HSV—Randers
4e KUtte F
EH3- WE
SCA- Ontwaakt
WB—ASR
TH B-IE V
Fokk»—Oom Gezellen
XII, dat de Russische dictatuur min
der gevaarlijk is voor de veiligheid
van andere landen dan de Duitse, of
schoon even onbuigzaam. Het boek
maakte melding van het feit, dat
Amerika zes maanden van te voren
vernam, dat Hitier van plan was
Rusland aan te vallen. Moskou werd
hiervan onmiddellijk in kennis ge
steld.
Myron Taylor, de Amerikaanse ver
tegenwoordiger bij het Vaticaan, zegt
in zijn voorwoord, dat men het in
dertijd belangrijk achtte tot een gc-
dachtenwisseling tussen Washington
en het Vaticaan te komen inzake
kerkelijke hulp aan Rusland.
Jong leven in de Amsterdamse dierentuin. Mama kameel met haar jong
genieten tezamen van het koesterend voorjaarszonnetje.
De 22-jarige inwoner uit Kortryk, Albert Verhamme, die nog maar
enkele weken gehuwd was, zal stellig niet gedacht hebben, dat hü
na het plegen van zijn tweede roofmoord in zijn geboortestad, reeds
gearresteerd zou worden. Nadat hy eerst een 73-jarige alleenwonen
de man om het leven had gebracht, koos hy een week later op
dezelfde wflze te werk gaand een 41-jarige Kortryicse vrouw, Ber-
tha Maes als zyn slachtoffer uit.
De keel afgesneden
In beide gevallen trof de politie by
het ïyk een kom met water aan, waar
in do moordenaar na zyn afschuwe-
lyic misdrijf zyn handen had gewas
sen. Zyn wapen was een mes, waar
mee hy de keel van zyn slachtoffers
doorsneed.
Had de moordenaar na zijn eerste
aanslag zijn sporen volkomen kunnen
uitwissen, thans is hij tegen de lamp
gelopen. Dat kwam in de eerste
plaats, omdat de politie zo Snel ter
plaatse kon zijn. Vier betonwerkers
hadden in de vroege morgen het ge
rinkel van een brekende ruit ge
hoord. De aangevallen vrouw had
blijkbaar in haar worsteling nog kans
gezien een ruit te verbrijzelen. De
werklieden gingen kijken en troffen
de vermoorde vrouw in haar woning
aan.
Pas getrouwd
Nu was de politie gelukkigen zij
vond verse sporen van fietsbanden,
volgde deze en na enig speuren viel
de verdenking op een 22-jarige in
woner van Kortrijk, Albert Verham
me, die nog geen twee weken geleden
in het huwelijk getreden was. De po
litie riep de hulp in van een wichel
roede-loper en in de tuin van Verham
me, welke aan het grote Kortrijkse
voetbalstadion is gelegen, vond men
een koffertje dat de echtgenoot van
de vermoorde vrouw als het zijne
herkende. Hjj had er 33.000 gespaar
de franken in geborgen. Nu was het
koffertje leeg, doch men vond het
geld terug in een lege granaathuls.
Verhamme heeft zijn misdrijven be
kend. 4
Demonstratief congres
van het N.V.V.
Het verbondsbestuur van het N.V.
V. heeft besloten een groot demon
stratief congres te beleggen op Za
terdag, 26 April a.s. In de Apollohai
te Amsterdam.
In dit congres zullen meer dan 4000
afgevaardigden van de bij het N.V/".
aangesloten organisaties bijeenkomen
ter vaststelling van de verdere ge
dragslijn, nu het N.V.V. de fusie met
de E.V.C. heeft afgewezen.
Verder zal voor dit congres een
uiteenzetting worden gegeven van de
stand van zaken met betrekking tot
de anti-duurte actie van het N.V.V.
Als inleiders zullen optreden H.
Oosterhuis, tweede voorzitter van het
N.V.V., terwijl de voorzitter van het
N.V.V. E. Kupers het presidium zal
voeren.
Syrië is Donderdag als 43ste lid
tot de Internationale Bank van We
deropbouw toegelaten.
Het vliegtuig in de stad
(Van onze luchtvaartmedewerker)
Toen dr. Plesman uit Amerika te
rugkwam heefF hij laten doorscheme
ren enigszins onder de indruk te zijn
van de plannen van Amerika met de
helicoptère, het ons nog altijd vreemd
aandoende kleine vliegtuig, dat met
een stel horizontale schroeven in vol
komen rechte lijn kan dalen en star
ten. Wij kennen er vele varianten van
zoals de autogiro, die door verschil
lende fabrieken ontwikkeld is en in
de oorlog voor speciale objecten ge
bruikt werd. Zo heeft de autogiro
van Bryan nuttig werk gedaan om
duikboten op te sporen.
Welke toekomst?
Men zal zich afvragen welke toe
komst voor dit merkwaardige toestel
is weggelegd. Het is duidelijk, dat" de
helicoptère, zoals het toestel nu weJ
algemeen genoemd wordt, voorlopig
alleen nut heeft in het verkeer op
korte afstand. Maar zodra het zoda
nig ontwikkeld is, dat het tien tot
twaalf passagiers kan vervoeren, kan
het ook een zeer werkzaam aandeel
in het luchtverkeer innemen.
Wij denken dan niet in de eerste
plaats aan de zakenman, die op zijn
grasveldje achter in de tuin met de
actetas in de hand uit de lucht komt
ploffen, of aan de handelsreiziger,
die met een stofzuiger in de hand
voor de deur van zijn adspirant-kopcr
uit zijn helicoptère stapt, maar aan
de meer reëele objecten, zoals het
regelmatige luchtverkeer.
Dichter bij de stad
Er is een steeds stijgende behoefte
om de afstand tussen vliegveld en
Intensief reizigersverkeer tus
sen vliegveld en stadscentra
mogelijk in een minimum van
tyd.-
stadscentrum kleiner te maken. De
auto doet er te lang over. Wie in het
hartje van Londen moet zijn, komt
met het vliegtuig op Croydon aan en
dient zich dan nog een lange reis,van
drie kwartier in een grote bus door
het stadsgewoel te getroosten alvo
rens hy in de zakenwijk kan worden
afgezet. Hetzelfde tydverlies onder
vindt de reiziger voor Parys en voor
vrijwel alle grote Europese en Ame
rikaanse steden. In verhouding tot de
korte duur van <3ft luchtreis gaat veel
te veel tijd verloren met het gewroet
door het stadsverkeer.
Een oplossing kan alleen gevonden
worden door midden in de steden een
vliegveld aan te leggen. Maar dat is
alweer onmogelijk, omdat internatio
nale vliegvelden tegenwoordig afme
tingen hebben aangenomen van gehe
le dorpen. Zoveel ruimte kan in een
oude stad niet vrijgemaakt worden.
Bovendien meot het vliegtuig een be
hoorlijk stuk vrij terrein hebben om
laag te kunnen vliegen of te starten.
Huizen zijn daardoor uit de boze aan
de rand van een vlieghaven. Zelfs
worden daar zorgvuldig alle bomen en
grote struiken verwijderd.
Wat wel kan?
Wel kan men in de steden een
kleine ruimte vrymaken, omdat
tenslotte elke stad wel ergens
in haar midden een plantsoen of
een groot plein heeft. Zulke open
stukken zijn meer dan voldoende
voor een helicoptère. Zo kan met
enkele helicoptères co intensief
reizigersverkeer onderhouden
worden tussen de stadscentra en
de grote vliegvelden.
Dat zou een oplossing zijn en het
zal ons dan ook n'of verwonderen,
wanneer wy -4ürt roedede
ling krygen, dat ue helicop
tères besteld heeft. Ook do P.T.T.
heeft belangstelling voor dit toestel,
aangezien het postverkeer met geïso
leerde gebiedsdelen, vooral die, welke
door water van het vasteland ge
scheiden zyn, door middel van heli
coptères gemakkeiyk verricht
worden.
Economisch alarm
(Slot)
IN deze tjjd van algemene moei
lijkheden die niet te overwinnen zijn,
in deze tijd van armoede en verar
ming, gaat het bijna uitsluitend do
Banken (met een hoofdletter) goed,
byzonder goed. Dat is een typisch
verschynsel, dat wellicht verklaring
behoeft. W(j citeren uit een onlangs
verschenen brochure van de Duke of
Bedford, voor Engeland geschicven
maar ook voor ons pasklaa: uit
«The absurdity of the National Deor-
de absurditeit van de Nationale
Schuld).
„Wanneer we als norm 2
rente aanhouden, dan is de gehele
schuld (van Engeland) na 40 jaar
in rente betaald. Maar dan zal
men nog de gehele hoofdsom
schuldig zijn".
Met zo'n prachtig systeem komt
Engeland, en geen ander land, ooit
boven Jan.
MET de bevrHuwu? dachten wy aan
Herstel en e.-.ieuwlng. We zijn er ln
geslaagd vele fouten uit het verleden
te herstellen, maar de Vernieuwing Is
nog steeds niet aan bod. En zo be
leven we het dan, dat we alles ver
geten en niets geleerd hebben, nog
steeds het kernpunt niet zien, niet
willen zien of niet mogen zien en dat
is: dat het geld een bijkomstigheid
behoort te zijn, een middel tot een
doel en niet een doel ln zichzelf
WAAR komt al iu: <iat geleend
wordt vandaan? Hoe ontstaat het.
En is die herkomst eigenlijk wel le
gitiem? Het antwoord op deze vraag
is, dat een bedrijf wel geld kan dis
tribueren maar niet maken. Geld
wordt ergens anders gemaakt, en de
makers van dat geld hebben daar
door een machtspositie. We gaan een
voudig gebukt onder een jjeldcom-
plex, en zolang we ons daar niet aan
kunnen onttrekken en, integendeel
steeds vaster in de greep komen, kan
er geen sprake zijn van economische
zekerheid in vrijheid, niet van toege
paste democratie, en moeten we ons
tevreden stellen met één maal in de
4 jaar een volksvertegenwoordiging
te kiezen en genoegen nemen met een
beperkte stembus-democratie
DE absurditeit van de Nationale
Schuld noemde de Duke of Bedford
z|jn brochure. Prof. Gimbrère en
Prof. Goudriaan spraken lang voor
1940 ook reeds over de absurditeit
van ons financieel stelsel. Anderen
hebben het ook gedaan, maar de han-
delaars-in-schulden zijn de enigen die
deze oorlog hebben gewonnen. Wall-
street als Pontifex, geeft de te- en
het tempo aan. En om de aanu^cht
af te leiden van hetgeen er werkeiyk
aan de hand en op komst is, krygen
we de vertoning: Amerika of Rus
land.
HITLER en zjjn regime «411 vef -
nen, maar dezelfde politiek
voortgezet: de steeds grotere eenhe
den van Monopolie en Macht, die in
sterke mate in de hand gewerkt en
bevorderd worden door de geldende
controle-maatregelen van Overheids
wege. Vóór de oorlog bestond er vrij*
heid te produceren en het optreden
van schaarste gaf de ondernemer ten
minste de gelegenheid in de behoef
ten te voorzien. Vandaag kan dat
niet meer. En dit dan is het tweede
gevaar. Voor ons geestesoog ver
schijnt die gramofoon-hoorn met het
hondje: His Masters Voice (De Stem
van zjjn meester), en het is wel „Een
stem uit Amerika", maar niet ,)De
Stem", die we klandestlcn zo gaarne
beluisterden.
OM misverstand te voorkomen zi) op
gemerkt dat de schrijver van dit ar
tikel lid 18 van een der regeringspar
tijen en zeer vooruitstrevend georiën
teerd is en dat hy niet kan aannemen
dat die party met open ogen bezig
zou zijn zich moedwillig te laten mee
zuigen door de klaarblljkeiyke opzet
van Wallatreet, een fa-chte en vol
komen gelddlctatuur over bijkans heel
de wereld te vestigen, die men in het
geheim van plan Is, en waarvan de
aandacht wordt afgeleid door voort
durend Rusland ln het geding te
brengen.
E. L.
Het weer vandaag
Aanvankeiyk zwakke, later wat
toenemende wind, hoofdzakelijk tus
sen Oost en Zuid. Koude nacht en
frisse ochtend, doch overdag, afgezien
van hier en daar overdrijvend* hoge
re bewolking, zonnlir weer met -li
hoge temper at ur