Twaalf honderd doden in Texas-City
Frans schip vloog de lucht in
Bevin en Marshall gereed
om te vertrekken
Burgemeesters zuivering
bevredigend
Uitslag sportprijsvraag
Koning Voetbal
NIEUWE BONNEN
4e Jaargang No. 910
Ultg. n.v. Noordhollandse Pers '4ö Lo.
Red. en Adm. Achterdam 20, tel. 2274
Adv. Langestr. 15, tel. 3971, Alkmaar
lonaarder
AQBLAD VOOR ALKMAAR EN OMCEVINQ
Donderdag 17 April 1947
Directeur:
TH. W. REYNDERS
Hoofdredacteur:
G. E. DE WINTER
Oniploffingsramp in Amerika
Texas-City (V.S.) is Woensdagmiddag in enkele uren van een welvaren
de stad een puinhoop geworden. In liet havengebied vonden enorme explo
sies plaats, tengevolge waarvan branden ontstonden, die gehele haven
wijken in lichte laaie zette. Zelfs in Galverston sprongen de vensters door
de enorme luchtdruk, die bU de ontploffingen werd verzet. Boven de stad
verhief zich een rookkolom die volgens waarnemers op paddestoelvormige
rookwolk van de atoombomontplofflng geleek. Het aantal doden wordt op
ongeveer 1000 geschat.
Duizenden personen gewond
Amerikaanse geschiedenis is getrof
fen.
De eerste ontploffing
De eerste ontploffing had plaats
op het 7176-ton metende Franse Li-
bertyschip „Grand Camp", hetwelk
met kunstmeststoffen geladen in de
héiven lag. Een chemische fabriek,
welke aan de haven stond, is door
deze eerste explosie ook ontploft. On
middellijk werd de gehele fabriek
welke een waarde vertegenwoordigde
van millioenen dollars verwoest
Na de ontploffing zou zich een gifti
ge gas door de stad hebben verspreid.
Door de autoriteiten is in elk geval
om alle beschikbare gasmaskers ver
zocht.
De landelijke telefoonstaking dreig
de de hulpverlening te belemmeren,
doch de vakvereniging he~eft het on
misbare personeel bevolen voor dit
geval het werk op te nemen.
Reuter meldt, dat stukken staal
van de fabriek en het schip méér dan
23 k.m. weggeslingerd werden.
Er was geen water beschikbaar,
aldus dit bericht, om vele der bran
den te blussen en uren na de ontplof
fingen waren de straten nog gevuld
met mensen, die als verdwaasd niet
wisten waar te gaan. Het hoofd van
politie te Houston, 50 km. van Texas-
City, verklaarde na een telefoonge
sprek met de politie der getroffen
stad. dat het dodenaantal reeds 500
A 1000 zou bedragen.
Door de kustwacht te New York
werd bekend gemaakt, dat volgens
ontvangen berichten, het getal der
doden tussen 200 en 1000 ligt, terwyi
2000 8500 personen zouden zjjn ge
wond.
Zij voegde er aan toe, dat de ha
veninstallaties te Texas City volko
men zijn verwoest.
De voorzitter van het Amerikaan
se Rode Kruis Basil O'Connor, heeft
onmiddeiyk 250.000 dollars voor hulp
aan de getroffen stad beschikbaar
gesteld.
Vliegtuig neergestort
Een vliegtuig, dat op het ogenblik
van de ontploffing boven Texas-City
vloog, werd door de luchtstoot ge
troffen en stortte neer. De twee in
zittenden kwamen om het leven.
Hulpploegen konden door de felle
branden de plaats van de ramp niet
naderen. 50 Olietanks stonden in
brand.
De schok van de explosie werd ki
lometers ver aan de kust van Texas
gevoeld en in de stad Galveston bra
ken ruiten van winkels en viel de
kalk van de plafonds naar beneden
Met speciale vliegtuigen zenden de
Amerikaanse radiomaatschapp\jen
verslaggevers en materiaal naar
Texas City, dat volgens waarnemers
door een der grootste rampen in de
5 minuten op
de dood voor
Een der ooggetuigen van de ramp
is de vice-presldent van Texas City
Terminal Railway Company", Sand-
berg, die de „Grand Camp" vjjf mi
nuten voor de ontploffing verlaten
had.
Sandberg, die ernstig aan het hoofd
werd gewond, zeide te geloven, dat
het schip munitie aan boord had
want zelfs stenen gebouwen In het
midden van de stad gingen tegen de
grond.
Nieuwe explosies
Volgens berichten uit Galveston
hebben in Texas City nog steeds
nieuwe ontploffingen plaats, die door
de branden worden veroorzaakt. Een
Amerikaanse radio-reporter meldt,
dat het er niet op lijkt, dat dë bran
den op het ogenblik kunnen worden
geblust
Een andere verslaggever, die een
vliegtocht boven de stad maakte, ver
klaarde verrast te zyn door de gerin
ge opwinding die er schtfnt te heer
sen. Hg schreef dit toe aan de toe
stand van verdoving waarin de inwo
ners door de ontzettende schok zyn
geraakt
Intussen wordt op ieder, die nog
twee handen en twe<- benen heeft, een
beroep gedaan om te helpen.
In de gehele stad ls geen raam meer
heel en in het havengebied staat niets
meer overeind.
Een aan de dood
ontsnapte vertelt
Doordat de telefoonverbindingen
met de brandende stad verbroken zfln
is het moeiigk de Juiste toedracht der
feiten te weten te komen, doch uit
de stroom van tegenstrijdige berich
ten kan men het volgende beeld van
het ontstaan der ramp construeren:
Het 7000 ton metende Libertyschip
„Grand Camp", dat in do haven van
Texas City een lading ammonium-ni
traat (kunstmest) innam, bleek plot
seling in brand te staan.
Toen maatregelen om het vuur
meester te worden faalden, aldus de
ooggetuige Sandberg, werd begon
nen het schip uit de haven te slepen.
Vóór het schip echter geheel naar
bulten kon worden gebracht, had de
eerste verschrikkelijke ontploffing
plaats, welke zich by wyze van ket
tingreactie in een serie ontploffingen
voortzette tot de gebouwen van de
„Monsanto Chemical Company" be-
Zeven inzenders waaronder twee dames! behaalden voor onze
eerste sportprijsvraag het hoogste aantal punten, n.L 14. Zy hadden
allen zes van de negen (GVAV-Be Qulclc werd niet gespeeld) uitsla
gen juist geraden, zodat het lot de beslissing moest brengen.
De eerste pr\js
Tien gulden
werd gewonnen door den heer G. van Musscher, Kennemerstraatweg
62B te Alkmaar. De tweede prijs (een boekwerk naar keuze) was
voor den heer N. H. Bart, Stationswegl88 te Alkmaar en de derde
pr(js (eveneens een boekwerk naar keuze) voor mej. L. Teeling,
Vischersstraat 24 te Beverwijk.
We hebben nog een verzoek aan de vele inzenders. Wilt U op
lossingen zoveel mogeiyk per briefkaart inzenden aan de sportre
dactie van dit blad, hetgeen voor Zaterdagavond 10 uur moet ge
schieden. Als uitslag vermelden: 20, 02 of 11 en dus niet
de juiste uitslag in doelpunten, zoals enkelen deden.
Een ramp, die tot de ernstig
ste uit de geschiedenis van
Amerika wordt feerekend, heeft
de havenstad Tëxas City (V.S.)
getroffen. Een explosie, die
plaats had op het met nitraat
geladen Franse schip „Grand
Camp" leidde tot ontzettende
branden en nieuwe ontploffin
gen, waarby o.m. de Monsanto-
fabriek, waar chemische pre
paraten worden vervaardigd, in
vlammen opging. Een giftige
damp verbreidde zich over de
stad. Vele gebouwen zjjn ver
woest. Volgens sommige berich
ten zou zelfs de gehele stad in
puin liggen. De berichten zyn
mede verward door het feit, dat
de telefoonverbindingen met
Texas City verbroken zyn.
reikt werden, welke op hun beurt In
de lucht vlogen.
Snelle hulp
Nauwkeurige berichten over het
aantal gewonden en doden kunnen
voorlopig nog niet worden verwacht.
Het hoofd van politie in Texas City
verklaarde, dat het op geen enkele
wyze mogeiyk is het aantal slacht
offers te schatten. Op het moment
van de explosie waren evenwel hon
derden mensen in de haven aan het
werk.
Woensdagavond zyn hulpploegen
van het Rode Kruis, die speciaal voor
het hulpverlenen by rampen zyn ge
oefend, per vliegtuig van Washing
ton naar Texas City vertrokken. Te
vens worden noodvoorraden mor-
phine en bloedplasma met de grootste
spoed naar de plaats van de ramp
vervoerd.
Bgna de gehele politiemacht van
Houston is naar Texas-City overge
bracht om aldaar hulp te verlenen.
Een verslaggever van de „Columbla
Broadcasting" verklaarde, dat een
schip, geladen met 8 10.U00 vaten
olie door de kracht van de explosie
in zyn geheel uit het water wera
gelicht en een 100-tal meters land
inwaarts werd geslingerd.
Nader wordt nog gemeld, dat de
Monsanto fabriek 90 meter van de
„Grand Camp" verwfderd was toen
de ontplofing plaats had.
Laatste berichten
Reddingsbrigades die in T- ^s City
hulp verlenen melden dat reeds 500
ïyken werden geborgen. Officieel
wordt nu 't aantal doden op 1200 ge
schat en dat der gewonden op 1600.
De materiele schade loopt in de mil
lioenen.
Moskou conferentie
Robert Magidoff, verslaggever van
de N.B.C., heeft Woensdag per radio
uit Moskou gemeld, dat, naar hem
ter ore was gekomen, de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken,
Marshall, en Bevin, zyn Britse colle
ga, Woensdagmorgen een bespreking
gehad zouden hebben naar aanleiding
van MarshalTs bezoek aan Stalin,
Dinsdagavond op het Kremlln afge
legd.
Het voornaamste onderwerp van de
bespreking op het Kremlln, aldus
Magidoff, was waarschyniyk het
viermogendhedenverdrag terzake van
Duitsland, waaromtrent de ministers
van buitenlandse zaken niet tot over
eenstemming konden komen. Er van
afgezien of het falen der ministers om
een verdrag op te stellen van invloed
is geweest op de BritsSowjet-Rus-
sische besprekingen over herziening
van het alliantie-verdrag, aldus Ma
gidoff, een feit is het, dat die bespre
kingen tot stilstand zyn gekomen.
Volgens Britse bronnen is het nu
aan Wisjlnsky om eventueel een vol
gende bespreking te arangeren.
Er schynt weinig mogeiykheid te
bestaan, dat er voor het einde van
de conferentie een verdrag tot stand
zal komen, daar Bevin en zyn gehele
Bomaanslag op Engels
ministerie
In Dover House, een in het Engels
ministerie van Koloniën gevestigde
afdeling, waar vooral economische
aangelegenheden van Palestina wor
den behandeld, is een imt de hand
gemaakte bom gevonden, voordat de
ze tot ontploffing kwam. Er zyn aan-
wyzingen dat de lont wel is aange
stoken, maar niet verder gebrand
heeft. De bom was in bruin papier
gewikkeld, zodat het geheel het ulter-
ïyk had van een pakje. De bom was
van een dergeiyk kaliber, dat by ex
plosie waarschyniyk het gehele ge
bouw de lucht zou zyn ingevlogen, en
werd door een waker, die de ronde
deed, ontdekt. De mogeiykheid be
staat, dat de bom werd gelegd als
protest tegen de executie van Dov
Gruner.
Griek vermoord
Het Griekse nieuwsbureau meldt,
dat Christos Contopoelos. leider van
het Griekse vakverbond, door politie
ke tegenstanders naar beweerd
wordt door communisten vermoord
is.
delegatie voorbereidingen treffen om
aanstaande Dinsdag per trein uit
Moskou te vertrekken. Marshall en
de andere Amerikaanse afgevaardig
den treffen voorbereidingen voor een
vertrek terzelfder tyd per vliegtuig
Vliegtuig maakt
noodlanding
Woensdagochtend is een Auster-
verkennnigsvliegtuig van een artille-
rieverkenningsafdeling beoosten de
weg BuitenzorgBatavia in moeiiyk-
heden geraakt, waarop de bestuur
der een noodlanding gemaakt heeft.
Het toestel landde by Peutjang, even
ten Oosten van Tjilingsir. De beide
Inzittenden, de vaandrig-vlieger dc
Vlet en de soldaat van Kempen van
de luchtstrydkrachten, kwamen onge
deerd In aanraking met de T.R.I
die heeft toegezegd hen morgen aan
de Nederlanders over te geven. Het
toestel is geheel vernield.
Klederdrachten ontmoeten elkaar. 70 Zwitsers, gekleed In nationaal cos-
tuum. brachten een bezoek aan Marken. De man uit de Alpen met *Un
Alpenhoorn trok grote belangstelling.
Voor het tydvak van 20 April
Lm. S Mei 1947 geeft elk der
volgende bonnen recht op het
kopen van:
BONKAART KA, KB, KC 705
(serie A)
A-02 algemeen 500 gram sui
ker, boterhamstrooisel enz.
of 1000 gram jam, stroop
enz. of 500 gram chocolade
of suikerwerk.
A-03 Algemeen 250 gram zach
te zeep.
BOONKAARTEN KD, KE 705
(serie A)
A-12, A-13 Algemeen 250 gr
suiker, boterhamstrooisel,
ei.*., of -500 gram jan%
stroop enz. of 250 gram
chocolade of suikerwerk.
A-14 Algemeen 250 gram zach
te zeep
A-17 reserve 250 gram zachte
zeep.
BON KAAKTEN MA, MD 70a
(Byz. Arbeid, a-s. Moeders)
(serie A)
A-21 Suiker 250 gram suiker
botcrhamstrooisel enz. o 1
500 gram jam, stroop enz
of 250 gram chocolade
suikerwerk.
TABAKSKAAKTKN enz.
Q QB. QC 703
69-1 Tabak 3 rantsoenen ta
baksartlkclen
69-2, 09-8 Tabak 2 rantsoenen
tabakNurtlkeicn
69-1 Versnaperingen 200 grari.
chocolade en/of suiker
werk of 20' gram suiker
boterhamstrooisel enz o.
400 gram jam, stroop enz.
69-3 Versnaperingen 100 gram
chocolade oc cf-
werk of 100 grain suiker
botorhamstrooisei enz. ot
200 gram jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kun
nen reeds op Vrydafr 18 Aprl
worden gebruikt.
KORT maar krachtig
De vluchten ter opsporing van üc
9 vermiste leden der bemanning van
de Noorse vrachtboot Bepa.aela, wel
ke in het Noordeiyk deel van de At
lantische Oceaan is gezonken, naar
verluidt doordat de lading spoorweg
wagons de zyden van het schip ge
broken heeft, zyn gestaakt.
Truman heeft Warren Austin.
permanent Amerikaans gedelegeerde
by de V.N. tot vertegenwoordiger der
V.S. by de speciale zitting der alge
mene vergadering inzake Palestina
benoemd.
De nationale vakvereniging van
Amerikaanse arbeiders in het tele-
foonbedryf heeft het voorstel tot re
geringsbemiddeling verworpen.
Mr. A. Schenkeveld:
„Een onderdeel in de zuivering is
er", aldus mr. A. Schenkeveld, voor
zitter van de Aikmaarse Ver. van
Oud Illegale Werkers in een Dinsdag
j.1. gehouden vergadering, waarover
wy niet ontevreden kunnen zyn. Dat
la de burgemeesterzuivering. De des
betreffende commissie heeft in Noord
Holland 84 .goede", d.w.z. niet by de
NSB of andere nationaal-socialisti
sche organisaties aangesloten burge
meesters behandeld. Van deze 84 zyn
er in totaal 18 (23 procent!) ontsla
gen; 24 anderen kregen een afkeu
ring of berisping van de minister van
binnenlandse zaken. Men kan er be
zwaren tegen hebben dat dit laatste
binnenskamers geschiedde maar
het feit biyft, dat tegen precies de
helft van het totaal aantal burge
meesters in Noord-Holland een maat
regel ls getroffen!
Contrast
Overigens zyn de vele grieven, zo
bracht spreker In zyn betoog naar
voren, over zuivering en berechting
en de behandeling van de nabestaan
den onzer gevallenen gerechtvaar
digd. Vyftlen April 1947 moest het
worden, voordat we in de bladen
konden lezen dat een pensioenrege
ling voor de nabestaanden van do ge-
valen illegale werkers in een wets
ontwerp vervat ls.
Internationaal congres
van plattelandsvrouwen
Van 8 tot 13 September a.s. zal de
Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen in Amsterdam een interna
tionaal congres organiseren, waar af
gevaardigden van 34 landen tezamen
zullen komen. Vooral in Amerika en
Engeland bestaat voor dit congres
grote belangstelling. De deelname
van 150 Amerikaanse vrouwen staat
reeds vast en de animo voor het con
gres In Engeland ls zo groot, dat we
gens de beperkte accomodatle In Am
sterdam aan alle aanvragen voor
deelname niet zal kunnen worden
voldaan. H. M. de Koningin heeft be
richt, dat zy als beschermvrou—var
dit congres zal optradnn
De Italiaanse wetgevende verga
dering heeft artikel 21 der nieuwe
constitutie aangenomen, inhoudende
dat de doodstraf alleen nog maar in
oorlogstyd in geval van staat van
beleg kan worden opgelegd.
Erlch Isselhorst, voormalig hoofd
van de Sicherheispolizei in de E'™-v
die door een Brits tribunaal ter aood
veroordeeld ls heeft tydens het tran
sport in een vrachtwagen naar de ge
vangenis Zaterdagavond weten te ont
snappen.
Igor Groezenko. de beambte van
de Sowjet-Rusalsehc ambassade te
Ottawa, wiens verklaringen verleden
laar leidden tot het onderzoek inzake
Russische splonnage in Canada, is
Brits onderdaan geworden.
Prinses Ellzabeth van Engeland
heeft by haar vertrek met de Konlnk-
lyke familie naar Mafeklng ter gele
genheid van haar 21e vcrlaardag een
ch-que van 10.000 pond sterling van
de bevolking van Zuld-Rhodesla ont
vangen. Het geld zal worden ge
bruikt voor de uitwisseling van Rho-
deslsche en Britse jeugd om kennis
en begrip der beide landen weder-
zyds te vergroten.
Tydens de eerste 2 weken van het
Regeringsoffensief tegen de Griekse
guerillatroepen zyn aan de zyde der
guerlllastryders 337 personen gedood,
31 gewond. 132 gevangen genomen en
71 gedeserteerd. Het Griekse leger
verloor 16 manschappen. 42 Griekse
soldaten werden gewond.
Het weer vandaag
NOG WEINIG
VERANDERING
ln do ochtend piuatseiyk nevel
of mist. Later byna overal weer
doorbrekende zon, maar in de
loop van de middag van hei
Westen uit wat toenemende
bewolking. Overwegend droog
weer. Over het algemeen wel
nlg wind, ln *bet Zuid-Oosten
van het land in de uamiddug
hoge temperatuur voor de m*)
tan bet jm*r. Overigens wei
nig verat» tg vat» f-' npe^-
tui'