Nederland herdenkt de
gevallenen
Aanslag op Palestijnse
gevangenis
Regering -
zonder Communisten
Massa meeting Pasoendan
Sobere plechtigheden in het
gehele land
Keerpunt in Franse geschiedenis?
Weinig geestdrift bij bevolking
Moderne
smokkelmethodes
4e Jaargang No 925
Uitgave N.V. Noordhollandse Pers
1945 l.o. Redactie Achterdam
30 teL 2274. Adm. en Adv. Rid
derstraat hoek Oudegracht, tel.
3971 Alkmaar.
maarder
Dinsdag 6 Mei 1947
Directeur:
TH. W. REYNDERS
Hoofdredacteur:
G. E. DE WINTER
DAGBLAD VOOt ALKMAAR IN OMGEVING
Vele duizenden Amsterdammers
hebben in een lange stille optocht
Zaterdag vier fusilladeplaatsen van
de hoofdstad bezocht om eerbiedige
hulde te brengen aan de nagedachte
nis van de stad- en landgenoten, die
voor de Duitse executiepeletons het
leven moesten laten.
Om 11,30 uur had de eerste stoet
zich bij de Berlagebrug verzameld
om op Rozenoord hen te herdenken,
die daar vielen.
In de middag kwamen duizenden
bijeen aan de Nassaukade, waar de
„stille tocht" begon, de massale zwij
gende demonstratie, die getuigde
hoezeer de nagedachtenis der gefu
silleerde Nederlandse verzetslieden in
de harten der Amsterdammers voort
leeft. Bg de Bosboomtoussaint8traat
stelden de burgemeester van Amster
dam, Mr. Arn. j. 'd'Ailly, zich met 't
college van wethouders aan het hoofd
van de stoet en maakte- de gehele
tocht mede. Bij de Spieghelschool en
het Wetyingplantsoen defileerde de
.optocht langs de gedenkplaatsen en
overal wérden bloemen en kransen
jicrgelegd.
Op de fusllladeplaats in de Apollo-
laan had zich een duizendkoppige me
nigte ongesteld in afwachting, van de
stoet, die even over vieren langzaam
naderde. BH het spreekgestoelte, van'
waar de burgemeester het woord
voerde, stonden de-wethouders en de
hoofdcommissaris van politie. Kol.
H A. J. G Kaasjager. Ook militaire
autoriteiten goveri van hun belang
stelling- blijk.
Na het uitspreken van een rede
legd^ de burgemeester een krans van
de stad Amsterdam. Als tweede.spre
ker richtte de heer Th. van Dorp,
voorzitter van de -bond van oud-B.S.-
ers het woord tot-de menigte, die 't
gesprokéne overil door luidsnrekérs
kon volgen.
De herdenking in de hoofdstad
wm-d besloten met een byeenkomst In
het concertgebouw, waar,alle oud-il
legale organisaties vertegenwoordigd
waren en sprekers van verschillende
richtingen het woord voerden, Burge.-
meester Mr. A. J. d'Ailly en zijn
•echtgenote woonden de bijeenkomst
bjj
De sprekers waren dominee J. Over
duin. gereformeerd predikant te Am
sterdam. de minister van Sociale Za
ken. W. Drees, het communistische
2de kamerlid Gerben Wagenaar, de
RK. rector H. Drost uit Nijmegen
en de heer L. H. Koning, voorzitter
van de Nederlandse vereniging van
ex-politieke gevangenen.
Rotterdam
1 De sfeer van de dodenherdenking
maakte zich tegen het einde van Za
terdagmiddag van Rotterdam mees
ter, toep allengs overal de vlaggen
halfstok werden gehesen en vele bur
gers bewezen, hoe de herinnering aan
hen die vielen levend was gebleven,
door bij de granietèn kruisen, die op
verschillende plaatsen in de stad zijn
dpgericht waar zovele Rotterdam
mers door de Duitse kogels vielen,
r?n b'oemenhuld» neer te leggen.
Omstreeks zeven uur had zich een
•dichte menigte rond het stadhuis ge
schaard. om de plechtige dodenher
denking bij té wonen,-welke door een
korte toespraak van het bordes af,
door Mr. K. P. van der Mandele werd
geopend. De rparinckapël speelde ver
volgens het „Wilt heden nu treden"
waaron pater N. Apeldoorn, als ille
gaal werker bekend staand onder de
naam „Victor" hen herdacht, die
voor de verwezenlijking van het vrij
heidsideaal alles gaven wat een mens
kan en wil geven.
Enkele honderden personen hebben
*5ch op een spoorbaan te Liangh-
Siang. 50 km ten zuidwesten van Pe
king. neergevlijd om het vertrek van
«en goederentrein met meel. dat door
te UNRRA naar het gebied van
J 'nrrhsiang, gezonden was, nu voor
rcicringstroepen aan het front be-
wui jn. te beletten.
Margraten
Ook de geallieerde militairen, die
het offer van hun leven brachten
voor onze vrijheid zijn Zaterdag her
dacht. Te Margraten, waar het grote
Amerikaanse kerkhof ligt, droeg de
ze herdenking een zeer sober karak
ter, omdat de eigenlijke grote herden
kingsdag voor de Amerikanen valt
op „Memorial-Day" 30 Mei.
Wieringen
Op een hoog punt van Wieringen
aan het begin van de korte afslui-
dijk, van welk punt men het gehele
voormalige eiland kan overzien, werd
Zaterdag een gedenkteken onthuld
voor de Wieringer' slachtoffers van
verzet' en. oorlog.
Een lange rij deputaties van tal
rijke plaatselijke' verenigingen mar
cheerde met vaandels naar het mo
nument, rondom welke zichnabe
staanden, autoriteiten en belangstel
lenden hadden verzameld.
Woeste Hoeve
Ook bij de „Woeste Hoeve" heeft
Nederland zijn doden geëerd. De
plechtigheid aldaar kreeg een bizon
der karakter door de aanwezighèid
van H.M. de Koningin, die een ge
denkrede uitsprak.
In tegenwoordigheid van H.M. de Koningin werd op Woeste Hoeve, op de
plaats waar 117 mensen werden gefusilleerd voor de aanslag op Rauter,
een herdenkingsplechtigheid gehouden: De vorstin tijdens het uitspreken
van Haar rede.
In de Ridderzaal
Vanwege de „commissie nationale
herdenking 19401945" werd een
herdenkingsbijeenkomst in de Ridder
zaal gehouden, die werd bijgewoond
door H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.
H. Prins Bernhard.
Andere plaatsen
Ook in vele andere plaatsen van
ons land vonden Zaterdag sobere
plchtigheden plaats, die het bewijs
leverden dat Nederlar.d zijn gevalle
nen voor de vrijhéid niet vergeten
is. In Zaandam werd een „stille tocht"
gehouden, in Assen hield de Konink
lijke landmacht 'n herdenkingsplech
tigheid. In Haarlem was het de oude
St. Bav.o kerk waarin duizenden sa
menkwamen om de mensen van het
verzet te herdenken.
JÏh
Een overzicht van de Waalsdorper vlakte, waar op indrakwékkende wijze
door tienduizenden de helden van het verzet geëerd werden. NFB P
251 Gevangenen ontsnapt, 14 doden
Britse soldaten en polltiemanschap-
pen in geheel Palestina Zijn gealar
meerd voor een klopjacht op twee
honderd-achtentwintig Joodse ep' Ara
bische gevangenen, pndefr wie onge
veer tachtig Joodse verzetslieden, die
Zondagavond ontsnapt zijn uit de ge
vangenis te Acre in Noord-Palestlna,
daartoe in staat gesteld door een aan
slag van de Irgoen Zwai Leoeml. De
Britse soldaten hebben order ontvan
gen zonder waarschuwing te schieten
op elk voertuig, dat een bevel tot
stoppen niet opvolgt.
Door gat in de muur
De aanslag werd uitgevoerd door
KORT maar krachtig
Bjj een spoorwegongeluk ten N.
van Brisbane zijn minstens 4 perso
nen omgekomen en werden meer dan
60 gewond.
Aan Heinrich Mann, de thans ln
Amerika wonende Duitse schrijver en
winnaar van de Nobelprijs voor lite
ratuur, is ter gelegenheid van ztjn
76e verjaardag door de Beriynse uni
versiteit het eredoctoraat aangebo
den.
De staat Rijnland-Palts in de
Franse zone van Duitsland heeft ter
gelegenheid van de opening van
Marx' geboortehuis als museum,
postzegels met zijn beeltenis uitge
geven.
Joodse verzetslieden, die in een jeep
en een militaire vrachtauto kwamen
aanrijden en voorzien waren van ge
weren, mortieren en springstoffen.'Zij
bezetten het gebóuw van een Turks
bad, dat aan een dèr gevangenismu
ren grensdé, en veroorzaakten door
een ontploffing een gat in de gevan-
geflismuur, waardoor', de gevangenen
konden ontsnappen. Tegelijkertijd
werd een aanval met mortieren ge
daan op een kazerne van de zesde
Britse Luchtlandingsdivisie ten Noor
den van Acre en werden Britse man
schappen bij Haifa in een hinderlaag
gelokt. Wegen en bruggen in de om
trek van de gevangenis waren tevoren
ondermijnd.
Officieel is medegedeeld, dat van de
550 gevangenen ér 251 wisten te ont
snappen, namelijk 120 Joden en 131
Arabieren.
Bij deze verzetslieden zijn in totaal
dertien Joden' en een Arabier om
het leven gekomen, terwijl zeven Jo
den gewond werden en Vijf Britse sol
daten en cên Britse cmbtenaar licht
gewond.
Volgens herziene officiële cijfers
waren by de ontsnapping 185 Ara
bieren en 45 Joden betrokken. Het
hoofdkwartier van politie te Jeruza
lem en functionarissen der gevange
nis blijken niet nauwkeurig te kun
nen vaststellen, hoeveel gevangenen
zich binnen de muren bevonden, toen
de uitbreekpoging slaagde.
KORT maar krachtig
Atheense bladen melden, dat een
afdeling van 800 man uit Joego-Slavië
het dorpje Kastenoesa, nabij de Joe
goslavische grens is binnengedron
gen, 50 inwoners werden gedood en
een 50 huizen in brand gestoken. Vee
werd door de indringers weggevoerd.
De Amerikaanse ambassadeur, te
Moskou, generaal Bedell Smith, is
per vliegtuig te Washington aangeko
men, waar hij twee dagen zal verblij
ven voor besprekingen met functio
narissen van de geschiedkundige
diensten van het departement van
oorlog en buitenlandse zaken, die be
zig zijn aan de beschrijving van de
wereldgebeurtenissen der laatste ja
ren.
Volgens Sokolowski, de Poolse on
derminister van voedselvoorziening,
komt Polen 180.000 ton broodgraan
tekort. Theoretische is het dagelijkse
broodrantsoen der Polen 300 gram, in
werkelijkheid iets meer dan de helft.
Kabinetscrisis in Frankrijk
De georganiseerde Franse coalitie-regering van Paul Ramadier
zou bijeenkomen om besprekingen te houden over de taak, het
land te regeren niet alleen zonder deelneming van de Commu
nisten. doch zelfs naar alle waarschijnlijkheid onder hun actieve
oppositie. De vijf Communistische leden van de regering dien
den Zondag hun ontslag in. nadat ter bijeenkomst van het kabt
net besloten was de president van de republiek te verzoeken
de Communistische leden van de regering te doen vervangen,
gezien het tegenstemmen door de Communisten in de Nationale
Vergadering ten aanzien van handhaving van het loonpeil, als
door de regering voorgesteld. (De Communisten hebben 174
vertegenwoordigers in de Nationale Vergadering en RR In 1e
Raad .van Republiek).
Ook de uitvoerende raad van het
algemeen verbond van vakverenigin
gen. dat in grote mate onder Com
munistische invloed staat, zou bijeen
komen. Op deze vergadering zal mis
schien besloten worden tot een actie,
welke aanzienlijke moeilijkheden in
de weg zal.leggen aan elke regering,
welke een zuiver deflationistische po
litiek wil volgen.
President Auriol heeft. Zondagavond
een decreet getekend, waarbij Delbos
tot waarnemend minister van nationa
le verdediging wordt benoemd, Lacos-
te tot waarnemend minister -van ar
beid en Moch tot waarnemend mi
nister van wederopbouw, terwijl de
speciale opdracht, waarmede de Cóm-
minlstische vice-premier Maurlce Tho-
rez- belast was, is toevertrouwd aan
de andere vice-premfer,- Henri Teit-
gen.
Ramadiers regering van Socialisten,
Communisten, MRP en Radicalen
werd gevormd op 21 Januari jongst
leden,
De jongste regeringscrisis is uitge-
Voor de massa-meeting van de
Pasoendan-beweging, Waarop de on
afhankelijkheids-proclamatie zou
worden voorgelezen, waren Zondag
morgen voor de Kaboepaten, terwijl
op een podium het hoofdbestuur van
de Partal Rakjat Pasoendan liad
plaats genomen, 5000 personen sa
mengestroomd. Talrjjke Nederlandse
vlaggen en verscheidene vaandels
met de Soedanese kleuren, groen-wit,
waren uitgestoken. In totaal voerden
veertien sprekers het woord, fieltend
voor een spoedige totstandkoming
van een staat Pasoendan met ver
werping van een politieke status der
Soendaianden onder republikeins ge
zag. De meeste redevoeringen wekten
geen opvallend grote geestdrift. Ook
niet het voorlezen van de proclamatie
De Nederlandse waarnemers, die de
massa-bijeenkomst van de Pasoendan
Zes mannen, die onder leiding ston
den van een, voormalig Brits, onder
zeeboot-officier, hebben voqr het ge
recht te Wareham bekend schuldig
te ztjn aan smokkelen van goederen
uit Frankrijk naar Engeland. Drie
leden van de bende, in marine-uni
formen, hadden een Franse zaken
man te Cherbourg een order opge
dragen voor levering van een party
sterke drank voor het Britse slag
schip Vanguard, dat de koninklijke
familie naar Zuid-Afrlka zou bren
gen. De bestelde party werd onder
toezicht van de Franse douane aan
boord van een barkas gebracht. Ter
hoogte van Dorsetshire kwam een
landingsvaartuig langszy, waarin de
smokkelwaar werd overgeladen en
naar de Engelse kust getranspor
teerd om daar aan land gebracht te
worden op een strandgedeeltc, dat
nog niet van mynen was gezuiverd.
Een andere maalkreeg de Franse
zakenman opdracht voor levering van
een party sterke drank, zogenaamd
voor het Britse slagschip Colossus.
De Britse douane legde zich, toen men
hicht gekregen had van hét aan de
kust komen van een landingsvaar
tuig. in hinderlaag en slaagde er ten
slotte in de smokkelaars op heter
daad by het vervoer landinwaarts
der smokkelgoederen te betrappen
te Bandocng hebben meegemaakt,
.achtten het een minder verrassend
feit, dat de kenneiyke geestdrift voor
de Pasoendan-beweging hierby wei
nig tot uiting is gekomen. Dat dit
niet gebeurde, is merkwaardig indien
men in aanmerking neemt, dat dé
Soendanees een spontaner ên uit
bundiger karakter bezit dan de Ja
vaan.
Piebisciel
Officiële Nederlandse kringen ie
Batavia zijn nog niet bereid besliste
uitspraken over'hun indrukken uit
JBandoéng te doen. Aan de principiële
opvatting der Nederlandse.autoritei
ten, welke dezer dagen is geformu
leerd, wordt niets toegevoegd.
Betreffende de suggestie van de
Pasoendan, om onder toezicht yan
de Nederlandse autoriteiten en in
samenwerking met de V. N. een ple
bisciet te doen houden, verklaarde
een bevoegde bron aan Aneta, dat
hierover nog niets 'kan worden ge
zegd, aangezien dit afhankciyk is
van het reglement tot uitwerking
van artikel 4 van Linggadjati, welke
aangelegenheid door de commissie-
generaal en de Indonesische delega
tie nog niet is afgewikkeld.
broken naar aanleiding van de steun
der Communisten voor de staking van
ruim twintigduizend arbeiders Her
Renault-fabrieken. die hoger loon
eisen. Ramadier heeft herhaalden»'- «e
kénnen gegeven, dat verdere loonsver
hogingen de economische toestand vbn
het land ernstig In gevaar zouden
brengen.
De positie van de Franse Socialis
ten moet als voorlopig beschouwd
worden in afwaehting van de speciale
bijeenkomst van de Nationale Raad
van hun partij, waarop de kwestie
van Socialistische deelneming aan de
regering zonder Communisten ter
sprake zal komen. Het besluit van de
Socialistische afgevaardigden en de
executleyo der Socialistische partij
tot uitsluiting van de Communisten,
heeft niet automatisch de officiële
instemming van de partij als geheel.
Dft Is de eerste maal, dat van So
cialistische-zijde bereidheid is getoond
tot regeren zonder Communisten.
Wanneer deze houding bevestigd
wordt, zal dit een keerpunt In de ge
schiedenis vnn Frnr.' rj|v n-^kenen.
EFN WITTF. RAAF
Kenners v^n het vogelleven
zullen het stellig weten en
heel wat ongeïntcresseerden
wellicht ook dat raven in
ons land zo langzamerhand tot
de zeldzame vogels gaan beho
ren. Slechts zeer sporadisch
werden de raven de laatste la
ren hier gezien e:i een broed
plaats behoort sinds lapg tot 't
verleden.
Onder deze zwarte raven 's
nu echter een ..witte raaf' op
getreden!
In het hoogs.te puntje van de
Ouddorper kerktoren heeft n
zwarte! raaf haar domici
lie gekozen en zij l« iiverfTt aan
het broeden 1
Zal dit Weer een begin' zijn van
vestiging van deze zeldzame
dieren in ons land?
Hoe het ook zij - een „witte
raaf' Is bét stellig
WEERBERICHT
In het uiterste Noorden van het
land tijdelijk nog krachtige, in het
overige gedeelte van het land zwak
ke tot matige wind, overwegend tus
sen Oost en Zuid. Zwaar bewolkt,
met opklaringen en hier en daar
ochtendmist. Later weer plaatseiyk
enige regen of enkele regenbuien,
voornameiyk In het Zuld-WestcHJk
gedeelte van het land. Weinig ver
andering van temperatuur
Het Nedcrlaris eiltai. na' «n net stadion te Antwerpen een 2-1 over»
winning op de Belgen behaalde