MOEDERDAG
DE KWITANTIE OP DE
VEEMARKT
I
Fiscus en Staatsburger
DE KOSTPRIJS DER EIEREN
KALENDER
Vj/xox da JUam*-
SCHAAKRUBRIEK
ft
VOOR -
AAL EN PALING
VRIJ
v
daor
Mr JAN LIEUWEN
DE veehandel is een bijzondere handel. Wanneer Je xo over de markt
loopt en rondkijkt dan zie Je natuurlijk in de eerate plaats de koelen
en turnen die koeien de boeren en de kooplieden. Deze koelen zijn door
bun eigenaren „opgeknapt". Ze staan daar schoon gewassen met ge
spannen rozige niera en als degenen, die zieh met die koeien bezig
hielden, evenveel werk van hun eigen uiterlijk zouden maliën, zou iedere
veemarkt een oord van harmonie en schoenheid zijn. Maar daar komen
wij niet voor, wij zijn er nu voor de handel.
Ifoe gaat die handel in z'n werk en wat gaat er gebeuren wanneer
een van die koeien van eigenaar verwisselt? De verkoper staat niet,
zoals op de lappenmarkt, zijn waar aan te prijzen op de manier van:
»Wat heb ik ze weer fijn vandaag!" Ook hangt er geen prijsje aan de
koe. Er wordt evenmin uitverkoop gehouden. De koper stapt ook niet
naar de verkoper toe om te vragen: „Ik zou graag een zwartbonte verse
koe van U willen hebben, zo ongeveer van 25 liter dagproductie''.
Neen, het gaat alles anders.
gaan „opsteken". Ze wandelen
naar een café, strijken neer en
Jan bestelt een borreltje. Dan
telt Plet de koopsom uit op bet
café-tafeltje, Jan strijkt hem op.
De borrels worden naar binnen
gewipt, er Wordt nog even ge
kletst en dan stappen ze op.
Op het moment dat de heren af
scheid van elkaar nemen, zou ik de
neiging hebben om naar Piet toe to
gaan, hem op zijn schouder te tikken
en to zeggen: „U bent nog vergeten
aan Jan een quitantie te vragen,
voor hetgeen U hem hetaald hebt".
Als ik dat deed, zou Jan mij gauw
uit de droom helpen en mij vertel
len dat er op de markt nu eenmaal
geen quitanties worden gegeven.
Mensen? die wildvreemd voor elkaar
zijn, verkopen en kopen allerlei
soorten en hoeveelheden vee en be
talen meestal contant, maar soms
ook niet. Over quitanties wordt
echter niet gedacht
Ik vrüag me af waarom niet.
Er zijn mü voorbeelden bekend,
dat de koopman enige tijd na de
verkoop vart een koe, de koper aan
sprak: „Ik zou die koe van laatst
wel eens van je willen vangen".
„Nou man, die heb ik je toch be
taald!",
Meestal vallen er in zo'n geval
harde woorden en soms klappen.
En dan raken de heren aan het rech
ten. Het is in zo'n geval voor de
koopman niet zo lastig om de ver
koop te bewijzen.- Moeilijker wordt
het voor de koper te bewijzen dat
hij.betaald hee^t.
HANDJEKLAP
^LS Piet een koe ziet die hem lijkt,
dan gaat hij het beest op zijn ge
mak bekijken. Jan, de eigenaar, mag
hem daarbij absoluut niet storen.
Vooral de eerste ogenblikken moet
er een absolute stilte in acht wor
den genomen. Hoe mooier Piet de
koe vindt des te lelijker moet hij
kijken.
Totdat hij het beest gaat betasten.
Dan mag Jan er zich mee bemoei
en. Jan vraagt dan nog niet direct
*f Piet het beest kopen wil. Eerst
Volgen enige algemene beschouwin
gen, waarbij Piet als adspirant-koper
het alleen wil hebben ov.er de uiter
lijke gebreken en Jan, als eigenaar,
de goede hoedanigheden naar voren
brengt. Dan vraagt Piet wat dè
meikgift is. Noemt Jan een groot
aantal liters,/dan kijkt Piet ongelo-
'vig, is het een normaal aantal liters,
dan kijkt hij teleurgesteld. Tenslotte
vraagt Piet de prijs; en dan, als Jan
de prijs heeft genoemd, dan eindelijk
blijkt het dat Piet lachen kan: „Wat
ee.i prijs!"
hierna wordt er tussen de par
tijen net zo lang heen en weer ge
praat tot Piet Jan een harde klap
In zijn hand geeft en de prijs noemt
die hij voor de koe over heeft.
Wanneer Jan zich zonder iets te
geggen omdraait, gaat de koop niet
door. Wordt Jan kwaad, dan wordt
er verder onderhandeld en wij wil
len veronderstellen dat de koe door
Jan -aan Piet wordt verkocht.-
Nu zijn er allerlei voorwaarden
waaronder zo'n koop tpt stand kan
komen. In de eerste plaats moet de
Verkoper voor enige dingen instaan,
b.v. dat de koe gezond is en een be
paalde hoeveelheid melk per dag
geeft. Die questle van de gezond
heid kan tot allerlei ingwikkelde
procedures leiden,/want het is mo
gelijk dat zonder dat een van de
partijen het weet, het dier lijdende
is aan een of andere verborgen ge
brek. Korter of langer tijd na de
Verkoop kan het dier tekehen van
Kiekte gaan vertonen en de veearts
constateren dat het een kwaal heeft
.Wanneer aangenomen moet worden
dat deze kwaal heeft bestaan ten
tijde van de verkoop en toen nog
biet te constateren was, dan kan de
koper de verkoper aanspreken tot
h?t ongedaan maken van de koop of
fel adevergoeding.
De questie van de meikgift wordt
meestal huiselijker opgelost Op 'dit
punt komen Piet en Jan overeen dat
de koe 25 liter melk zal moeten ge
ven „Geeft ze minder, dan betaal
Ik ie f 25.— terug".
Dan volgt het slottafreel: de be
taling.
Geen enkel bewijs
J|ET gaat niet zo, dat Jan roept:
„Kassa!" en dat Piet met een
bonnetje naar een loketje gaat
om af te rekenen. De mannen
„j take£tiu"
Leuk dagje
Dit wordt een Stekeltje in tele
gramstijl. Ik ben helemaal van de
rel. Gisteren naar Rotterdam ge
weest. Laatste helft gezien van wed-
strijd Bondselftal tegen rest van
Europa. Tien uur onderweg ge
weest. Bus kon de stad niet inko
men. Rotterdam prachtige winter
sportplaats. Allemaal sleeën. En
dure. Chauffeur van bus een artlst.
Links en rechts snijden, uithalen en
inhalen. Bijna een kostbare generaal
verpletterd. Zonder lichamelijk let
sel in het Stadion aangekomen. Net
rust Een vreselijk faar Bondselftal
gezien'. Wilkes deed vreemd. Had
voor rust twee ballen bij zijn eigen
landgenoten in het doe! geschopt.
Na afloop dezelfde narigheid. Na
veel gemartel Den Haag bereikt.
P'otseling twee leden van S.D. of zo
iéts op de weg. Wilden de wagen
vordgren. Chauffeur had gelukkig
geen, bezwarende papleren bij zich,
dus liep alles met een sisser af. ">m
één uur weer thuis. Vijf gulden voor
de plaats betaald. Voof dit bedrag
..één kool". In oorlogst ijd er wel
eens meer voor betaald. Ben echt
leuk dagje gehad.
Criticaster
Dat zou voorkomen kunnen wor
den wanneer men in de veehandel
de gewoonte zou gaan volgen van
markt transactles quitanties af te
geven. Ook de boer en de veehande
laar zijn er de laatste jaren wel aan
gewend geraakt allerlei paperasaen
te moeten Invullen. Die quitantie
kan er ook nog wel bij.
Wanneer Piet straks de markt
verlaat met xUn nieuwe koe
en het schriftelijk bewijs dat ktf
aan Jan heeft betaald, kan hem
niets meer gebeuren. Wil de
markt haar functie in het eco
nomisch leven willen bleven
vervullen, dan aal sjj allerlei
moderniseringen moeten onder-
De quitantie zal er een van moe
ten zijn.
9 MEI
hoopt ds A. van Wijk N. Azn.,
emeritus-predikant der Ned.
Hcrv. Gemeente te Zaandam, te
Weesp de dag te herdenken,
waarop hij 50 jaar geleden te St-
Jacoty-Parochle het predikambt
aanvaardde;
vandaag en morgen behandelt
het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam de zaak tegen oud-mi
nister president Jhr De Geer;
vertrekt Churchlll naar Frank
rijk waar hem het hoogste milt-
talre ereteken zal worden aan
geboden;
begint het tiende internationale
schaaktournool te Baarn.
10 MEI
zeven jaar geleden vielen - de
Duitsers Nederland, België en
Luxemburg binnen;
wordt te Glasgow de voetbal
wedstrijd Engeland—Rest van
Europa gespeeld;
vertrekt de bokser W. Kuente-
meljer uit Enschede voor drie
wedstrijden naar Zdld-Afrika;
begint de Parijse Jaarbeurs;
liep tien Jaar geleden de
„Nieuw Amsterdam" van stabel.
i aJ
Kinderaftrek
A. Zoals bekend, wordt voor de
heffing van Inkomsten-, Loon- en
Vermogensbelasting aan belasting
plichtigen om. kinderaftrek ver
leend voor hun minderjarige eigen,
aangehuwde of pleegkinderen, die
tot hun huishouden behoren of tij
delijk elders verblijven voor het ver
krijgen van onderwijs of voor op
leiding tot eeD beroep. De Minister
van Financiën heeft thans bepaald,
dat minderjarigen, die onder de wa
penen zijn geroepen, geacht worden
nog steeds tot het huishouden
te behoren en dus het recht op kin
deraftrek voor dezen blijft bestaan.
Belanghebbenden kunnen van deze
minderjarige militairen in hun aan
giften of werknemersverklaringen
melding maken.
B. Ook voor meerderjarige kin
deren bestaat in sommige gevallen
recht op kinderaftrek, nX voor hen,
die nog niet 25 jaar oud zijn en
grotendeels op kosten van de be
lastingplichtige studeren of voor een
beroep worden opgeleid. Onlangs is
echter door de minister bepaald, dat
voor kinderen, die tengevolge van de
oorlogsomstandigheden hun studie
hebben moeteq onderbreken en in
middels de 2S-jarige leeftijd hebben
overschreden, desondanks kinder
aftrek verleend kan worden, mits zij
uiteraard hun studie na opheffing
der verhindering hebben voortge
zet. Het begrip „oorlogsomstandig
heden" is bierbij ruim op te vatten.
Zo zal hieronder kunnen vallen slui
ting van een onderwijsinrichting,
arbeidsinzet, onderduiken, deelne-
iflïng aan verzetswerk, e.d. Opgave
aan de Inspecteur moet echter plaats
vinden.
Vorderingen op Duitsers
■Hoewel de waarde van vorderin
gen op Duitse instellingen of zaken
reeds zeer problematisch was, is on
langs officiéél medegedeeld, dat de
kans van inning van vorderingen op
de Duitse weermacht dermate gering
is, dat zij gevoeglijk verwaarloosd
kan worden. Derhalve mogen vor
deringen op de „Wehrmacht" zo
wel in winstbcpalendc balansen, als
met betrekking tot de Vermogens-
aanwasbclasting op f 1 gewaar
deerd worden.
Ten aanzien van vorderingen op
Duitse personen of zaken moet ge
val voor geval worden nagegaan of
en in hoeverre nog waarde aan deze
vorderingen moet worden toege
kend, waarbij rekening is te hou
den met bepaalde toekomstverwach
tingen.
BeUling V./LB
De binnenkort op te leggen aan
slagen in' de Vermogensbelasting
kunnen eveneens worden gekweten
door het in betaling geven van Ne
derlandse Staatsobligatlën en/of In
schrijving In het Grootboek der N.
W.S. Thans is de koers van deze
fondsen bepaald, te weten op 100
pCt voor 3 pCt en hoger rentende
obligaties en op 83 pCt van 2%
pCt rentende inschrijvingen.
Het merkwaardige verschijnsel
doet zich daarbij voor, dat de
Staatsobligaties voor de bepaling
van het vermogen per 31 December
1943 (tweede peildatum V.A.B.) ge
waardeerd moeten worden tegen
koersen, variërende van 101 pCt
tot 104 pCt., doch voor 100 pCt aan
de Staat aangeboden kunnen wor
den. De N.WA-cert. leveren daar
entegen een „winst" op van 1 pCt.,
daar de aangifte behoeft te ge
schieden tegen 82 pCt
A. v. d. G.
pymnajtüA
Spoedig nadat een nieuw groot
bankgebouw in Sjanghai in 1927
voltooid was, zette een handige Chi
nees, Wang, een •kleine tent neer en
beweerde, eigenaar te zijn van de
belde bronzen leeuwen, die de in
gang tot de bank flankeerden. Hij
overtuigde voorbijgangers, dat de
leeuwen, wakers ven de grote bank,
de macht hadden, welstand te tove
ren. Hij verkocht het recht, hun
flanken te mogen aaien, tegen een
dubbeltje, waarmede hij 13 Jaren
lang ongelooflijk goede zaken deed,
want zijn onkosten waren nihil, alles
netto winst! Dat de leeuwen inder
daad welstand brachten, tenminste
aan Wang Poe Sjeng, bewijzen van
daag nog de glanzende gladde flan
ken!
Een kippenfarm fn Broek ton,
Massachusetts, heeft een adverten
tie-record: van het begin der firma,
3 April 1883, tot 31 Dec. 1938, toen
ze liquideerde, heeft ze dezelfde ad
vertentie onveranderd ln dezelfde
woorden en In hetzelfde blad ge
bracht, meer dan 17.500 maal zonder
ophouden achter elkaar.
HAASTIGE SPOED IS
ZELDEN GOED
gO VENSTAAND spreekwoord ls
wel zeer van toepassing op on
derstaande partij, welke in het JX
gehouden tournool U Hastings ge
speeld werd. Een eerste vereiste,
wanneer men een goede schaakpartij
wil spelen ls voor een goede ont
wikkeling zorg te dragen, d.wz alle
stukken zoveel mogelijk ln het spel
brengen. Verwaarloost men dat, dan
komt men in de regel voor pijn
lijke verrassingen te staan, zoals de
Wit-speler ln deze partij. Bijzonder
geestig is de achtervolging waaraan
de te vroeg in het spel gebrachte
dame blootstaat.
Wit Fardon Zwart Butcher.
Sicillaanse-verdediging
1. e2-e4—c7-c5
2. f2-fi
(Een weinig gespeelde variant, zij
ls niet erg gunstig voor Wit. Zwart
antwoordt het beste 2e6 en
3d5).
2. e7-e6
3. Pgl-f3—d7-d5
4. e4Xd5e8Xd5
5. Lfl-bSf—Pb8-c6
8. 0-0—Pg8-f6
7. Pf3-e5
Hoewel verleidelijk, zet Wit de
aanval toch te vroeg in, zoals het
vervolg leert. Beter was geweest
eerst ook de dame-vleugel te ont
wikkelen.
7. Dd8-b6!
8- Ddl-c2Lf8-e7
9. Tfl-el—o-o
10. LbSXcSb7Xc6
11. Pe3-c4?
Een schljnoffer. Wit'» aanvalsdoel
is echter een fata morgana! Spoedig
zal hij zijn Waterloo of Stallngrad
vinden. Op 11. PXc8?7 was Wltfs
lijden kort geweest. Wegens
11DXc6. 12. DXe7—Tfe8i!
Het resultaat van de tekstzet ls ech
ter hetzelfde).
11d5Xc4
12. De2Xe7
De aanval ls nu al op een dood
punt gekomen, wegens gebrek aan
strijdkrachten. De dame reeds in
de opening ver ven huls te sturen,
loopt meestal noodlottig at Deze.
partij maakt hierop geen uitzonde
ring.
Stelling na 12. De2Xe7.
Zwart Butcher.
3|
t
*1
m
h
TQi
i
B
t
m
B Li
Wit Fardon.
11 Lc8-f5!
(Na 12Le6? 13. TXe«—IX
e6. 14. DXe«t—Kh8. 15. DXc4. Zou
Wit nog behoorlijk tegenspel krij
gen).
13. De7-e3—
(De eerste van een reeks gedwon
gen dame-zetten, er drelgdo Ta-e8).
13Ta-e8
14. De3-g3TeSXelf
15. Dg3Xel—Tf8—e8
16. Del-dl—Lf5-g4
17. Ddl-flLg4-e2
18. Dfl-f2Pf6-g4
19. Df2-g3c4-c3!l
Wit gaf op.
(Mat In 5 zetten (s niet te pareren,
b.r.: 20. bXcS—c4f. 21. d4—cXdSept-
22. Khl-pf2f. 23. Kgl-Ph3f 25. Khl-
Dgl mat).
J. H. SMAK.
DOOR J. H. PETERSEN
J^EN keer in het jaar, elke tweede Zondag in Mei vieren wU Moe
derdag. Maar elke dag van elk jaar roept je moeder je toe:
Blijf trouw aan de idealen van je jeugd, dan blijf Je In het geluk.
En dan is ook Moeder gelukkig.
Elke mens is te vervaJRW, maar nooit en te nimmer een moeder.
Je moeder ziet alles, haar oor hoort alles. Met instinctmatige
vlugheid, en alsof zc cr niet acht op slaat, verbergt moeder een
opmerkingsgave, die zelfs een filosoof vaak mist. Dat is een der
redenen, waarom een goede flinke moeder de vormt van het
gelukkige gezin.
s
vEn voor de man is er niets, dat hem gelukkiger maakt, dan dr
onvoorwaard^ijke toewijding van de zjel der vrouw.
Moeder geeft. Ze'geeft onophoudelijk, zo als een bergstroom
onophoudelijk de türblnes van de Boulderdam spijst, licht en
kracht en leven gevend aan miliioenen mensen.
Moeder en egoïsme gaan niet samen. Het huls en de kinderen
zijn het belangrijkste in haar leven. Voor alle mooie dingen heeft
ze open zinnen, en ze helpt naar alle kanten. En zo wordt moeder
de enige mens, die het evangelie werkelijk lééft.
Moeder is Vesta en Vestalinnc des huizes, en niet bestemd tot.
Oceanlde of Circe of Sirene, en zelfs met het warmste hart wórdt
ze niet wereldburgeres, maar blijft rij huisvrouw.
Alleen de goedo moeder kan d« sfeer scheppen, die een won in.,
tot een kasteel maakt, waar ieder zich veilig voelt, en waar ti
echte geest van vroomheid, ojvechthqid en medeleven heerst.
Het beschermende dak ls symbool voor moeder s heerschappij
een matriarchaat, waar geen ooüog, geen strijd of nijd kan bin
nensluipen, en waar mooder een stille, bestendige en vanzelfspre
kende weldoenster is. Zo maakt moeder haar mensen tot goede
burgers, goede vaderlanders, en vooral de jongens tot flinke zelf
standige werkers.
Als je met een echte moeder spreekt, straalt haar wezen zoveel
geluk, vrede en medeleven, dat je er ln béadt als in de zomerzon
ln de duinen. Niemand kan zo prachtig luisteren als je moeder. De
man, dat is do geest, die zich de wereld schept en herschept, maar
de moeder, dat is de goedheid, het grenzenloze geven en mode-
voelen, een wonderbaarlijke symfonie, gisteren, vandaag en mor
gen, altijd en overal: in harmonie mét het Oneindige.
Elk jaar met Moéderdag moet ik de«ken: zouden wij wereld
vrede hebbén, als er Matriarchaat (heerschappij der moeder) was:
Als de moeders regeerden,, en niet de mannen?
In elke echte moeder is een het mannelijk bewustzijn !n extase
veranderende macht Wie gaf ons mannen het brandende verlar.
gen, in harmonie te komen met bet heelal, met God ,en te groeien,
te scheppen, te offeren?
Laat ons van onze moeder leren, dat wij niet moedig genot
kunnen zijn, ondanks alle mislukking en wanhoop. En in al'c
chaos nog de kosmos te zien, en in do wanklank nog de eeuwige
harmonie te horen. Dan wordt ook het donkere licht en vol troost
Zolang er moeders zijn, zolang is cr hoop, ondanks atoom bon
men, ondanks alle hartstochten, laster en leugen.
Het is.de moeder, die ons steeds laat voelen: Je kunt sla^ Je
zult slagen, je krachten zijn onuitputtelijk. Een goede, verstandig
moeder te hebben, is het grootste geluk op aarde.
De voederkosten van veel belang
Het Landbouw-Economisch In
stituut heeft de berekening gepubli
ceerd van de kostprijs der eieren in
dit jaar. Het is uitgegaan van cyfer-
materiaal, dat van I October 1945
tot 1 October 1946 ls verzameld by
53 pluimveehouders. Daaronder wa
ren 38 vermeerderingsbedrijven en
15 fokbedrijven. Vervolgens zyn in
deze uitkomsten de voederkosten
verwerkt, zoals die in Januari van
dit jaar waren en zo komt het Insti
tuut tot een bedrag van f 18,46, dat
in 1947 per kip en per jaar uitge
geven moet worden. Dit bedrag
wordt verminderd met de opbrengst
van te verkopen dieren, met de
waarde-vermecrdcring van de
pluimveestapel en met de waarde
van de mest De resterende kosten
f 14,74 per Jaar moeten dus door
de eieren worden opgeleverd. De
kippen op de onderzochte bedrijven
legden gemiddeld 157 eieren per
Jaar, waaruit een kostprijs per el
volgt van 9,4 cent. Dat U dan de
prijs zonder arbeidsloon en zonder
sociale -lasten. Het was n.1. heel
moeilijk het arbeidsloon nauwkeurig
te bepalen, aangezien op de meeste
bedrijven de arbeidstijd wordt ver
deeld over uiteenlopende werk
zaamheden. Toch kan, aldus het rap
port, het inkomen van een pluim
veehouder gemakkelijk berekend
worden. Als voorbeeld neemt men
een kippenhouder met 300 dieren;
wanneer de producentenprys van de
eieren op ongeveer 12 cent wordt
gezet (en dat scheelt niet zoveel by
de onlangs vastgestelde prijs van
1 1^5 per kg) dan ontvangt hy aan
eiergeld f 5652,hiervan moet
worden afgetrokken het bedrag aan
netto-kosten dat beloopt f 4422,
zodat het Inkomen uit de pluimvee
houderij bedraagt het verschil tus
sen die twee sommen, n.1. f 1230.
Het rapport merkt <j*&rblj op, dat
300 hennen lang geen volledige dag
taak van een volwassen kracht vra
gen en dus als neveninkomsten moe
ten worden beschouwd. Verder wor
den de extra-kqsten voor brood-
eieren berekend op 5 cent per ei, by
een productie van 25 broedcicren
per kip. Bij de eendeneieren ligt het
enigszins andera, daar bedragen de
productiekosten van een el 9 cent,
met inbegrip van arbeid en sociale
lasten 10 cent en van een broedel 24
cent (by een broedelerenproductie
van 30 stuks jfer eend).
Uit de verzamelde cyfers bleek,
dat het ene bedrijf veel duurder
voert dan het andere, terwyi daar
tegenover lang niet altijd een hoger*
productie staat. De voederkosten
vormen verreweg de voornaamst*
post van de uitgaven, zij belopen
n.1. f 15,42 per jaar per kip. Op d*
gewon* boerenplu lm veebedrijven
zal deze post vermo«deiyk wel Iet*
lager liggen, daar deze bedrijven
altyd over enig* afvallen beschik
ken. Hier staat echter tegenover,
dat betwyfeld mag worden, of op
deze bedrijven een gemiddelde pro
ductie van 157 eieren per kip wordt
gehaald.
De voederkwestie is dlis wei uiter
mate belangrijk en dit moge een aan
sporing zyn korrclmals te verbou
wen. Mals levert, indien goed ver
zorgd, meer graan per ha op dan
welke andere graansoort ook.
Teneinde de clandestiene handel ln
aai en paling tegen te gaan heeft het
Bedrijfschap voor Visserijproducten
onder goedkeuring van de Mlnldcr
van Landbouw, Visserij en -Voed rJ-
voorztening de maximumprijzen
voor aal en paling ingetrokken
(Voedselvoorzieningsblad No. 29 van
30 April 1947). Daarbij is mede ln
overweging genomen, dat aal an pe
ling in zekere zin als luxe producten
te beschouwen zijn.
