Is er besef van schuld? Juan D. Perón Hoek y. Holland krijgt weer iets van zijn oude glorie W De jeugd is zonder illusies Van ratten en menschen Zonder racket. Schoolgang der ouders: naar wélke school? Strand en kampeerterrein voor iedereen toegankelijk Nieuw Joods Tijdschrift ONS VEERTIENDAAGS PORTRET: ÏÏÏÏmÏefnVchts «felheld en lees de verenigde Staten, dat ze zich Duitschland van heden III Slechts zij, die ook vèrvolgd werden, aanvaarden verantwoordelijkheid 7 ANNEER wij onze belangstelling nu richten op de geestelijke gesteld- - heid van het Duitsche volk, dan staat op den voorgrond het antwoord op de vraag; in hoeverre leeft bij de Duitschers een gevoel van medever antwoordelijkheid voor de ellende, die het nationaal-socialisma over de wereld heeft gebracht? Om het scherper te stellen: hoe staan de Duitschers tegenover de schuldvraag? verlengen? „Indien menschen op voedsel rea- geeren als witte ratten" aldus een Amerikaansch medicus Van de Columbia Universiteit „dan moe ten zij in staat zijn hun leven met tien tot vijftien jaar te verlengen door vitamine A te gebruiken." Hij is van meening, dat menschen in derdaad zullen reageeren zooals de ratten in zijn laboratorium. Ratten eten n.1, ongeveer het zelfde als menschen, als zij het kunnen krij gen. De professor is in 1942 begonnen ratten eerst precies tweemaal zoo veel vitamine A te geven als voor menschen wordt aanbevolen en ver volgens gaf hij ze viermaal zooveel. De ratten, die het dubbele quan- tum vitamine A hadden gekregen, leefden 10% langer dan normaal en waren ook langer in de kracht van hun leven wat betreft het voort plantingsvermogen. De periode, waarmede het leven van deze ratten werd verlengd, komt ongeveer overeen met tien Jafren van een menschenJeven. Toen de geleerde opnieuw de hoe veelheid vitamine A verdubbelde, werd het rattenleven nogmaals met 10% verlengd. Het volledige resul taat is nog niet bekend,, omdat nog niet alle ratten van dit experiment aan het einde van hun leven zijn gekomen. De hoogleeraar verklaarde, dat de experimenten steun geven aan de veronderstelling, dat toevoeging van grootere hoeveelheden vita mine A aan het menschelijk voed- fel gewenscht is. Hij acht dit te Waarschijnlijker omdat de meeste menschen vermoedelijk „minder he- •chut" leven dan proefdieren. I NDIEN ik den indruk van vele ge- sprekken mag samenvatten in een enkelen zin, dan is het deze: besef in de ^jnedeverantwoordelijkheid voor dat wat geschiedde, leeft slechts bij hen, die zelf slachtoffêr van het Hit- lerisme zijn. Z(j, die in kampen hebben gezeten, of die op een of andere wijze tot de vervolgden behoorden, en zich nim mer hebben gelijkgeschakeld, zij zijn het die over de Duitsche schuld spre ken. En hoewel wij aan hun adres in de laatste plaats verwijten zouden richten, beseffen juist zij die mede verantwoordelijkheid. Daarnaast heb ik slechts teleurstel lende ondervindingen opgedaan en deze zijn heusch niet beperkt tot den „man op de straat". Gesprekken met officieren, met leidende figuren uit het economische leven toonden, dat deze menschen volkomen gespeend zijn van ieder besef van medeverant woordelijkheid. Lid van de nazi-par tij te zijn geweest was voor hen een voorwaarde voor de vervulling van hun groote' V (van Verdienen), maar mag volgens hen in het minst geen reden zijn, om hen voor de politieke beginselen van deze partij verant woordelijk te stellen. €telt men de vraag: wat valt van de Duitschers te verwachten bij de overwinning van den geestelijken en stoffelijken chaos, die nu in dit nie- mands- of allemansland heerscht?* dan zal men ten aanzien van het geestelijke regeneratievermogen het Duitsche volk in drie groepen rang schikken. Natuurlijk niet volgens godsdienstige óf partijpolitieke gren zen. Die zijn volstrekt onbruikbaar. Maar wel komt men tof eenig resul taat, wanneer men bepaalde leeftijds grenzen trekt. Oude Garde DAN moet men in de eerste plaats noemen de groep men schep boven de vijftig. Deze groep heeft nog een duidelijk besef van den tijd vóór Hitier. Hier valt nog aan te knoopen bij een verleden, dat niet door Goebbelsche propaganda ver pest en uitgeroeid kon worden. Het bezwaar is echter, dat deze menschen den opderdom naderen en eenvoudig willen aanknoopen bij de toestanden van vóór 1933, alsof er geen wereld- eox iog en enkele andere kleinigheden zouden hebben plaats gevonden. In ieder geval is er sprake van een sta- biliseprend element, ook al zijn van uit dezen hoek op uitzonderingen na— geen nieuwe drijfkrachten en weinig initiatief te verwachten. Verknoeiden F) E tweede groep zijn de lichtin- gen tusschen dertig en vijftig jaar. Natuurlijk is ook hier weer de grens zeer globaal te trekken en kunnen uitzonderingen slechts den regel bevestigen. Deze groep omvat in feite de dragers van het naticnaal-socia- lisme. Zij hebben meestal hun vóór-Hitlersche opleiding over boord gegooid ter wille van de carrière. Zij zijn de menschen met de breuk in het karakter. Zij zijn de hopeloos verknoei den. Het is merkwaardig, hoe het oor deel over deze categorie vrijwel al gemeen is. Gedurende een gesprek met prof. Karl Barth l":ek zijn on dervinding ten aan_ien van deze groep geheel overeen te komen met ce mijne. En bij een andere gelegen heid kreeg ik de meening van een Duitschen burgemeester te hooren, die van de menschen van dezen leef tijd zei: je kunt hen slechts met" de zweep regeerenZakelijk dus de- Kan vitamine A ons leven zeifde opvatting, ook al was de for muleering typisch Duitsch. Hierbij moet worden aangeteekend, dat ook binnen den kring van deze menschen de dragers van de nazi-op posities te zoeken zijn, veel meer dan bij de jeugd. Hoop, indien... VERRASSEND waren voor mij de indrukken, die ik bij de jeugd heb opgedaan. Op de jonge menschen te hopen, die nooit anders dan het „systeem" hadden leeren kennen, leek mij onmogelijk, ik heb mij ver gist. Deze jeugd is opgevoed in een ideaal en gefanatiseerd voor een ideaal, dat weliswaar afschuwelijk en tr snschonteerend is, maar waarin zij geloofde met het geloof van den jongen mensch. De macht van dezè idee die hier de idee van de macht was bleek, niet stand te houden. Het ideaal is op een voor deze jeugd verschrikkelijke wijze in eengestort en vertrapt De teleurstel ling van déze jeugd in haar leiders is onbegrensd. Het grenzenlooze ver trouwen in een in bloed en puin ver zonken leiding heeft plaats gemaakt voor een even grenzenloos wantrou wen in alles, wat zich aan deze jeugd aanbiedt, maar juist .dit wantrouwen wekt 'n critischen geest die de kans tot aanknooping biedt. Deze jeugd is ontgoocheld, zonder illusies. Zij is beangstigend nuchter en verfoeit alle frasen en beloften, die geen stand houden tegenover de naakte, ijselijke feiten van dit land van punthoopen, geestelijke en stoffelijke armoede. Er is echter juist door deze nuch tere zakelijkheid een punt van aan raking te vinden bij deze jeugd. Maar In dozijnen variaties kreeg ik van studenten en jonge arbeiders altijd weer te hooren: van de verderfelijk heid van het nationaal-sociali&me zijn wij Intusschen overtuigd, maar is dat, wat jullie ons sindsdien toon den, heusch zooveel beter En omdat ook deze ondervindingen van de Duitsche jeugd het eenige wat op het terrein van een wel zeer merkwaardigen „heropvoeding" tot op heden is gedaan tot het beeld van het Duitschland van nu behoort, wil ik daarover nog spreken. Alfred Mozer. Bij heel veel pakjes voor deze zomer zijn de jasj s van voren even teruggeslagen. Dit zwart-wit ge ruite pakje, dat op aardige wijze met wit piqué is afgewerkt, geeft hiervan een origineel voorbeeld. Kurt Jooss en Amerika In verband met de 'geruchten' over de Amerikaanse tournée van de Kurt Joosballetten hield Kurt Jooss in Den Haag een perscon ferentie. Daorbij vertelde hij, dat de balletten in Amerika een ent housiaste ontvangst van de- toe schouwers mochten hebben, zo wel in New York als in vele an dere stedelijke en Universiteits theaters in de'V.S. of Canada. In het New Yorker City Centre speel de het ballet gedurende drie we ken voor meer dan 30.000 bezoe kers. Joose wees er echter op, dat /tan de Amerikaanse organisatie van de tournée heel veel ontbrak en dat de reclame, een zeer voor name factor in de V.S. totaal on voldoende was. Een handicap vormde ook het reizen in auto bussen, waarbij het lichaam zwaar en stijf wordt, hetgeen voor dansers natuurlijk funest is. De Directie besloot daarom lie ver alle onaangenaamheden ener afgebroken tournée te riskeren, dan een onderneming voort te zetten, die voor directie en artis- ten deprimerent en demoralise rend moest zijn. dr. J. C. door Brandt Corstius KUNT U TENNISSEN ZONDER RACKET? U niet, maar deze ipe- Ier schijnt het te kunnen; of toch? Dit is geen trainer die zijn leer lingen zonder racket de finesses van de drive demonstreert, maar de Engelsche Davidsc'upspeler R. E. Carter, gefotografeerd tijdens zijn spel tegen D. Barton, zooals het bijschrift vermeldde, waarmee deze foto op onze tafel werd gedeponeerd. Een modern toovenaar dus? Denk er van wat u wilt, maar zie eerst n aar Carter's schaduw op den. grond. Maar de duinen blijven taboe! TTOEK van Holland Is bezig, zich van de oorlog te herstellen. Het meeste puin en de versperringen zijn opgeruimd, het geklos der laar zen van krijgsgevangen Duitsers hoort men niet meer in de straten en er zijn geruchten, die de bewo ners .veel hoop geven, althans voor de naaste toekomst. Er is nl. sprake van dat het N.S.B.-kamp in dé Hoek spoedig gaat verdwijnen, zodat de vrijgeko men ruimte ter beschikking- kan komen van de industrie; de boot- dienst naar Engeland wordt uitge breid tot een dag- en nachtdienst,- het station wordt groter, wethou der Meertens heeft beloofd dat er nog dit jaar een begin zal worden gemaakt met dc woningbouw en last but not at least zijn er plannen van de Engelse regering. Deze wil de Britse soldaten van de bezettings troepen in Duitsland niét meer over Cuxhaven roet verlof laten gaan, maar via het transit-camp in Hoek van Holland. Dit kamp zou hierdoor ruim dui zend verlofgangers per dag meer te verwerken krijgen,v hetgeen Neder land per jaar 10 millioen extra aan deviezen oplevert. De Engelsen wil len nl. per soldaat een pond ster ling betalen voor ontscheping en vervoer per trein naar Duitsland. Maar behalve, dat r— naar men ver wacht Hoek van Holland een be langrijk knooppunt van internatio naal verkeer gaat worden, zal het als badplaats iets van zijn oude glorie terugkrijgen. De oude toe gang tot het strand is weer in orde gebracht, door het wegruimen en opblazen van een 50 m. lange, beton nen strandmuur en het badbedrijf kan in nieuw gewaad verschijnen. Er is nL weer wat materiaal aan gekocht en oude nog overgebleven badkoetsen en -stoelen gerepareerd. Er komen weer winkeltjes aan het strand en consumptie-tenten, zodat het verblijf van de badgasten in „Rotterdam aan zee" niet al te so ber behoeft te zijn. Voor alle kampeerders HET oude kampeerterrein aan de Schelpweg zal dit jaar voor het eerst weer worden vrijgegeven voor alle kampeerders, d.w.z. behalve voor hen die komen met z.g. tent* huisjes, ook voor dc^ kampeerders in houten huisjes en gewone tenten. Wanneer alles goed blijft gaan, komt het volgend jaar ook het iets Noordelijker gelegen nieuwe kam- keerterrein gereed. Hiertoe moet echter eerst de tankval, die de Duitsers dwars door 'het terrein, riolering, gas- en waterleidingen heen groeven, gedempt worden. Op dit nieuwe terrein zullen tz.t. ook blijvende, stenen huisjes gebouwd mogen worden. Het komende seizoen moeten de kampeerders het nog stellen met hun oude terrein, waaraan nu, in deze kille, stormachtige dagen door gemeentewerken hard wordt - ge werkt. Want Hoek van Holland naakt zich al gereed, zijn badgasten en kampeerders te ontvangen. Het strand is „schoon" en veilig, al treft men op het Noordelijkste gedeelte nog enkele palen aan, al zullen er van de zomer weer waarschuwings borden borden geplaatst en al neemt de gemeente ook nu nog niét de volle verantwoordelijkheid op zich. Dit jaar blijft het parool nog: Het risico is voor de badgast Dit risico i.- overigens, naar de ervaring leer de. zeer gering. De zwemmers zul len. door dc gedachte er aan, niet minder genieten van zon en zee. Ook de kampeerders wacht weer een heerlijke vacantie.ln de Hoek. En toch wordt deze duizenden, de stad ontvliedende vacatitiegangers nog veel plezier onthoudend Want in de nabijheid van het kampeerterrein is nog geen strookje duin vrijgege ven. De lokkende zandheuvels wor den nog altijd omgeven door hate lijk prikkeldraad, dat het bezorgde Hoogheemraadschap Delfland liet aanbrengen. „Is het nu niet mogelijk", zo vroeg ons een oude bewoner van de Hoek, „dat die duinen voor de men sen worden opengesteld? Wij Hol landers hebben er nooit een voet in mogen zetten omdat men bang was dat de duinen zouden wegwaaien. De Duitsers hebben ze in de afge lopen jaren als het ware binnenste buiten gekeerd. En de duinen staan er nog! Natuurlijk moeten zandver stuivingen worden voorkomen. Maar als zullen die vacantiegangers nu iets van de duinbeplanting kapot maken. Is dat dan tegen het einde van het seizoen niet te herstellen eventueel met behulp van de ge meente? Als Je het mU vraagt," al dus de bejaarde Hoeker, „gaat het best. Hoe meer duinen er vrij ko men hóe meer de mensen er zich in kunnen verspreiden. Hoe minder gevaailijk de vernielingen kunnen zijn".- DE gewoonte schrijft voor wel ke gebeurtenissen in een mensenleven met veel plechtig heid gaan gepaard en welke niet. De doop, de communie, do in stallatie als lid van een jeugd groep, de aanneming zijn gewich tige ogenblikken en worden als zodanig behandeld. Van niet min der belang Is de keuze van de school. Maar de definitieve etap daartoe krijgt geen bijzondere om lijsting en gaat in het dagelijkse leven verloren. Het is nu April, Mei do tijd, dat in geheel Nederland dui zenden eü duizenden ouders naar een school stappen om hun kind als leerling aan te geven. Van daag en morgen wordt overal om ons heen de gewichtige beslissing genomen. Maar wie merkt, dat hier iets van belang, ja soms zelfs een vèrdragende beslissing aan de orde is? Geen bloemen ontvangen de ouders in de school, het is geen bijzondère dag in het gezin. Wat hier gebeurt is echter de moeite waard om er een ogenblik bij stil te staan. Er zullen ouders zijn,.die het nauwelijks beseffen. Zij volgen de traditie van hun buurt en milieu.. Er is op zijn hoogst ruimte voor de gebruike lijk^ gedachte: kleine kinderen worden groot. Er zullen echter ook ouders zijn bij wie de levens opvatting de doorslag geeft. Zij kiezen bewust voor hun kind een openbare of een bijzondere school. Tot schade der school HELAAS gebeurt dit nog veel te weinig. Hoeveel ouders zijn er niet, die zonder enige andere reden dan de sleur of omdat het wel netjes staat, hun kind naar een school van een be paalde gezindte sturen, terwijl er thuis geen enkel geestelijk con tact niet dat schoolleten bestaat? Het behoeft geen betoog, dat een dergelijke handelwijze tot schade strekt van bijzonder en openbaar onderwijs beide. Dè gezindte- school verwatert er door, het opênbaar onderwijs mist de steun van ouders, waarop het zou mo gen rekenen. Een tweede overweging is: welk type school? Er zijn tegenwoor dig naast de scholen met alge meen gebruikelijk leerplan ook Dalton- en Montessorischolen. Bij deze keuze is do aard van het kind sterk in het geding. Op het onlangs te Utrecht gehouden con gres over het gezin, vertelde een vader dat hij, toen zijn zoontje voor de lagere sclyol moest wqï" den aangegeven, onmiddellijk naar de Montessorischool was ge stapt, omdat hij aan de „gewone" school uit eigen jeugd een aller akeligste herinnering had. Deze vader handelde niet .»zo maar", toch was het blijkbaar niet bij hem opgekomon te overwegen of zijn kind voor dat schooltype wel geschikt was. En hoevele ouders die hun kind naar de „gewone" school sturen, houdep daarmee geen rqkening! Sprong in het duister EEN feit is echter, dat de schoolkeuze tot op zekere hoogte een sprong in het duister blijft. Er zjjn nu eenmaal kinde ren die op een school uitstekend gedijen, terwijl anderen er tekort komen. Dat ie vooruit niet altijd tc zien. Nog moeilijker is de keuze van middelbare school, ondanks het feit, dat het oordeel' van het Udofd der lagere school en udvie- zen van beroepskeuzeburcaux waardevol kunnen zijn. Het is menigmaal een harde strijd tus sen wat de ouders als het besta met hun kind voor hebben, het oordeel van de adviseurs en het verlangen van het kind. Die strijd bezorgt menig vader en meniga moeder in deze tijd slapeloza nachten. Het ia niet zo eenvoudig cm te bepalen wat het waarach tig belaag is van het kind. Men moet dikwijls veel aan het leven zelf overlaten en dürven overla ten. De eerste schoolgang der oudera de aangifte zal, als het goed is, door meer schoolbezoeken van hun kant worden gevolgd. AU ouders elke meelevende bemoel- nie met het schoolleven van hun kind ontbreekt, dan ziet het er treurig uit. Maar de vader en moeder, die weten waf zij doen, dio.daarbij het besef hebben, dat niet alles vooruit te bekijken valt cn dus de schoolloopbaan van hun kind met aandacht moet worden gevolgd, die ouders han delen verantwoord. Hun school gang in dit voorjaar moge onop gemerkt blijven, hy maakt toch die dag met recht tot een bij zonder© dag. Onder redactie van de heren J. Soetendorp en dr. J. Meyer zal mettertijd een maandblad vers-fij nen bij Joachimstal's Uitgevers- en Drukkersbedrijf te Amsterdam. liet orgaan zal voornamelijk voorlich ting geven over de geschiedenis van .dè> joden in Nederland, waarvoor dr. Meyer, een van de meest des kundigen op dit gebied, eerl gïot® hoeveelheid materiaal heeft verza meld, in hét bijzonder over de ro- ccnfc tijdvakken. T N Argentinië vormt sedert meer dan honderd jaren een dic tatuur, de periodieke onderbreking van het democratisch régime, dat daar heet te heer sen. Zodra de demo cratie hoven het normale peil der corruptie uit kwam, ontstond een „patriottische" bewe ging, die tot de instel ling yan een dictatuur leidde, welker „tyran- nie" dan weer ongedaan gemaakt werd door de erop volgende democra tische revolutie. In Europa pleegt men zich wel eens vrolijk te ma ken over de vele om wentelingen in Latijns Amerika, maar daaf wijst men niet ten onrechte op het veel erger verschijnsel der Europese oorlogen en zo hebben beide partijen elkaar niets te verwijten. In 1930 begon de Argentijnse de mocratie nieuwe tekêncn van verval DICTATOR KRACHTENS VOLKSWIL te vertonen, wat voor een jong offi- „rtl, cier, Juan Domenico Perón (hij is mam.*£, Zljn,vf 2^n G.O.U. wdrd in 1896 geboren) aanleiding werd onmiddellijk ontbonden evenals het een raet de letters G. O. U aange- Argentunse Vakverbond. In deplaat» duide geheime organisatie In het leven ta roepen, die op een coup SfcjESSfiffÏMÏÏ d'état aanstuurde. den. In vurig-patriottische redevoe ringen zette hij de kapitalisten en T",„„ r_ I HUKCH ictic HIJ Ut-- hdtlltdiuicil «u SiJft l* vJ"rl*eid van «f» de grootgrondbezitters op hun plaats ifs? beleid, hij bedwong zijn en beduidde de „vreemdelingen" Stïhf vr met hun eiSeu zaken hadden tc be- macht greep. En toen nog schoof hy moeien eerst zijn geestverwant Farrel naar voren en stelde zich met de porte- Zijn populariteit bij de massa kon feuilles van oorlog en arbeid te- hij op gemakkelijke wijze doen stij- vreden. gen: hogere lonen, betere arbeids- t j voorwaarden, ouderdomspensioenen Macht in handen waren jn bet door de oorlog rijk MAAR in werkelijkheid had hij geworden Argentinië gemakkelijk in toen de touwtjes al in handen te voeren en als men de ogen sluit en trad op de geijkte fascistische voor de autoritaire wijze, waarop dit alles tot standgebracht werd, kan men hier van een zegenrijke sociale revolutie spreken. In October 1945 kwamen .er haken en ogen in de regering en Perón werd in arrest gesteld. Stakingen in een voor Argentinië ongekende om vang waren het antwoord der ar beidersklasse. die bezorgd was, dat de tot nu toe behaalde sociale voor delen weer verloren zouden gaan. Ze deden Perón's populariteit stijgen en in plaats van arrestant, werd hij candidaat voor het presidentschap; in Februari 1946 gehouden verkie zingen gaven hem op regelmatig® wijze de hoogste macht in de staat. Hij vindt zijn steun hoofdzakelijk in de arbeidersklasse en bij de na tionalistische jeugd; zijn bestrijder® worden behalve uit de bezittende klasse vooral Ook uit de oude zuiver socialistische, democratische arbei ders-organisaties gerecruteerd en z® vormen dus met elkaar een enigs- zins wonderlijke combinatie. Nationale figuur P ERON's uiterlijke verschijning is in vólkomen harmonie met de wensen, die men aan een .krachtige nationale figuur stelt In zijn jeugd had hij voor een filmheld kunnen doorgaan, nu nog altijd is hij een all-round sportman, bewonderd vooral door vrouwen, in hoge mat® geliefd bij het leger. In de laatste tijd is zijn verhou ding tot de Verenigde Staten aan merkelijk verbeterd: een wat scher per houding tegenover de Duitsers, die Argentinië steeds als een toe vluchtsoord beschouwden en vooral tegenover de communisten (di® Perón, dankzij de in het land^höcr- sende welvaart niet behoeft te" vre zen) hebben de Amerikanen milder gestemd, hoewel ze zich zeer bewust zullen zijn, dat Perón zich te weer zal blijven stellen tegen alles wat op dollar-diplomatie lijkt en nog altijd zal blijven nastreven zijn ide® van het ,31oco Austral", een nauw verbond tussen een aantal Zuid- Amerikaanse staten, dat aldus een factor van betekenis zou worden op de geregelde Pan-Amerikaanse con ferenties. Argentinië is voor d® Verenigde Staten een te welkom afzetgebied voor zijn producten en een te noodzakelijke basis in geval van oorlog om er blijvend mee ge brouilleerd te zijn. Perón weet dat cn handelt er naar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 3