Joden en Arabieren zijn het eens Congres SOBSI geopend Amerika verwacht „dollarnood" Geen nationalisatie der mijnen in België EEN MODERNE MONARCHIE VANDAAG. Komt er een Nylon-industrie? Beel spreekt in Makassar Ie Jaagang No. 13 Uitgave N.V« Noordhollandse Pers 1945 l.o. Redactie Achterdam 20 tel. t*74. Adm. en Adv. Rid derstraat hoek Oudegracht tel. 8971 Alkmaar. maande!' ÜAQILAD VOO» ALKMAAR Ut OMOEVINQ Dinsdag 20 Mei 1947 Dlrectewr TH. W. JUJTTfDERg HooMredaot«uy| k M WINTER [BUITENLANDS OVERZICHT .Onmiddellijk na de bevrijding van Europa werden er Internationale besprekingen gevoerd over het onder werp: wat kunnen we uit Duitsland halen. De landen, die door Duitsland waren bezet en leeggehaald «chreeuwderi ora het hardst om schadevergoeding. Nu, twee jaar nadat Hitier is verslagen is de situatie wel grondig gewijzigd Niet alleen blijkt dat er In Duitsland niets te halen valt, maar het zal nog nodig zijn Duits land te helpen om er weer bovenop te komen. Zij, die de oorlog gewonnen hebben en speciaal Amerika, zit ten met de handen in het haar. Want bij de vele mil- harden die zij reeds hebben uitgegeven om de oorlog te winnen zullen zij nog evenzovele miüiarden moéten voegen om alles wat zij zo grondig en zo snel verniel den, weer te herstellen. MARSHALL De mogelijkheid dat- Amerika aan Europa een twintig milliard gulden xal scftenken wordt reeds serieus overwogen. Momepteel worden te Washington besprekingen gevoerd tussen William Claytori, de onder secretaris van economische zaken, jMhrschall, de minister van buiten landse zaken en Dean Acheson, on der-secretaris v. buitenlandse zaken. Clayton is zojuist uit Europa in Amerika teruggekeerd. Hoe kan de wereldcrisis voorkomen worden, is de grote vraag waarmee deze drie- lieden en hun adviseurs zich bezig houden. Vele en grote Amerikaanse leningen zullen moeten worden verstrekt, daarover zijn ze het. nu wel eens, maar hoe ze ooit hun geld terug zullen krijgen zal ook hen wet niet duidelijk zijn. Vele lan den. aldus het oordeel van Clayton, gebruiken hun dollars te snel op. Daardoor ontstaat een „dollarnood", vooral in Engeland, die A:edt bij voorbaat alle uit het handvest voor internationale handel voortvloeiende voordelen zou kunnen te 'niet doen. Nieuwe en drastische handelsbeper kingen kunnen hiervan n,l. het ge- yolg zijn. n Clayton blijft enkele weken in Washington waarna hij zich weer haar Qeneve zal begeven om de in ternationale handelsconferentie bij te wonen. De lege kan De Russen yrïllen het onderste uit de kan hebben. Het is te betreuren voor deze veeleisende heren dat de kan reeds vrijwel leeg is. 25% in de herstelbetalingstoewijzing van algemene uitrustingen uit 58 fabrie ken in de Britse zöne werd hun eni ge dagen geleden aangeboden. Maar het is niet genoeg en daarom hebben zij dit aanbod prompt van de hand gewezen. Het is nietwaar! Eind April werd te Brussel d€ Poolse jood Rajchman wegens Spion- nage tot twaalf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Tijdens het proces liet de openbare aanklager zich minder vriendelijk uit ten opzichte van de fiowjet-Unie. Hiertegen heeft - de Russische ambassadeur te Brussel, die erg gevoelige tenen blijkt te heb ben, geprotesteerd. In zijn nota ont kent de ambassadeur dat Rajchman ooit-voor Rusland werkzaam zou zijn geweest. Eindelijk eensgezind De UNO belegt jrote vergaderin gen om het Palestijnse vraagstuk op te lossen. Er moet een overeenkomst gevonden worden om Joden en Ara bieren tot elkaar te ^brengen. Het blijkt echter dat ook zonder deze vrfl dure bijeenkomsten Joden en Arabieren- het wel eens ergens over eens zijn. Dertigduizend Joden tienduizend Arabieren, die in mili taire kampen in Palestina te werk zijn gesteld zullen n.L vandaag In staking gaan. Hoger loon en betere arbeidsvoorwaarden zijn de punten waarover heide partijen het eens zijn. Het zal de grootste staking zijn sinds de posterijen vorig jaar het werk neerlegden. Bommen Barcelona is altijd een onrustig oord geweest. Bommen gooien en dergelijke luidruchtige bezigheden - zijn er een geliefde tijdspassering. Zaterdagavond ontplofte weer zo'n projectiel voor het venster van de militaire gouverneur. Mogelijk staat deze iaterdagavondsurprise in ver band met het bezoek* dat Franco op het ogenblik aan de stad brengt. Het zou ons dan ook niet verwon deren wanneer deze aanslag slechts als een soort vooroefening bedoeld was. Nog steeds oorlog In het verre OoSten weet ipen blijk baar nog niet dat de oorlog sinds twee jaar is afgelopèn. In Vietnam wordt dan- ook gewoon verder ge vochten. 5000 Fransen en 15000 Viet- namezen verloren In de laatste twee maanden het leven tengevolge van de onenigheid tussen Frankrijk en Vietnam. tOok in China is de strijd weer in hevigheid toegenomen. Lang9 de spoorlijn Tien TsinMoekden (zie at las s.v.p.) hebben aanzièniyke com munistische strijdkrachten zich van meerdere stations meester1 gemaakt. Deze aanvallen schijnen bedoeld te zijn om Mandsjoerije te isoleren en niet om stations te verzamelen zoals sommigen denken. Atoomperikelen De atoombom zit de Russen ietwat dwars,4 Gromyko kan er eenvoudig niet van slapen en voelde zich ge dwongen gisteravond een rede voor de radio uit te spreken, waarin hij o.a. zelde dat de Russen op hun standpunt zullen blijven sta^n. Alsof hij daar iets nieuws mee verkondig de! Strikte internationale contróle op de atoomenergie is nodig, aldus Gromyko. De eerste stap moet ech ter het verbod van atomische wa pens zijn. Gromyko vergat er echter bij te vertellen, wie dat verbod moet uitvaardigen. We leven n.L nog steeds in een wereld waar een zeventig tal souvereine'staten kan doen en laten wat ze willen. Nationalisatie Nationalisatie en socialisatie staan nog steeds in Kct brandpupt der be langstelling. In bijna alleEuropese landen wordt ovér beide problemen hevig gedebatteerd, maar in de' prac- tijlc komt er van dc plannen niet zo heel erg veel terecht. Eén senaats commissie vooit arbeid-- en sociale voorzorg in België, die een week lang de Franse mijnen bezocht heeft rap port uitgebra.cht over haar bevin dingen. De conclusie *die de commis sie trekt: -.nationalisatie moet votv» België worden afgekeurd. Wij tcvfrtri. HET Katholieke weekblad „De Nieuwe Eeuw" kan men stellig-geen overmatige vooruitstrevendheid ver-/ wijten. Toch staan er soms woorden in, die waard zijn te worden vermeld. Zo lezen wij in het no. van 10 Mei over de huidige regeringscoalitie, o.a. „De katholieken van hun. kant doen zichzelf het nadeel aan, dat zö maar niet kurfnen ophoudende socialisten te prikkelen en tot wantrouwen te stemmen door té coquetteren met het feit, dat pro testanten en liberalen zozeer om hen vrijen, wat voor hen zelf het nadeel oplevert, dat zij zich wijs maken, in tegenstelling tot hun partners wèl anders te kunnen. Kortzichtig zelfbedrog, alleen geïnspireerd door een rekensom. De katholieken kunnen als pro gressieve partij geen .regering wensen met partijen, die ordening en leiding in het sociale en het economische slechts kunnen aan vaarden dhder de druk der om standigheden, doch die daarna niets anders hopen dan terug te kunnen keren tot een vrijheid, welker criterium haar ongebrei deldheid is. De katholieken kun nen dit in werkelijkheid niet en wflleri het ook niet. Katholieken en socialisten zijn op elkaar aangewezen.. Zij moe ten aflaten van het -stoffen -pp eigen kracht, zij moeten nu eens eindelijk rcgeringspolltiek gaan be drijven". In deze dagen nu Romme e.a. zij het bedekt er behagen in scheppen te. lonken naar de vroegere rechter coalitiegenoten woorden, die getuigen van realiteitszin. Er is in de K.VI. iets gaande, dat de voorstanders van een progressieve politiek met zorg vervult Het is goed, dat men ook in het katholieke kamp het gevaar duidelijk ziel. WEERBERICHT IETS HOGERE TEMPERATUUR In de vroegB ochtend enige nevel of mistvelden. Overdag tot matig toenemende wind uit Noordelijke richtingen. Wisselende bewolking. Overwegend droog. Iets hogere tem peratuur. Wij slaan een nieuwe richting in BIJ het lezen van de front pagina Van onze krant van vandaag zal het U zijn opge vallen, -dat deze een geheél ander karakter heeft gekregen. Het binnen- en buitenlands nieuws is voor een groot deel samengebracht ln twee uitge breide overzichten. De rest treft u zeer ln het kort aan in de rubriek „Kort maar krach tig". Op deze wijze zijn in staat een grotere hoeveelheid nieuws te vermelden. Het beschouwend hoofdarti kel vindt u voortaan op een andere plaats en ln een mo derner opmaak. Tevens openen wij een rubriek „Uit de pers"; citaten met kort commentaar. WIJ slaan hiermede een voor de Nederlandse dagbladpers een geheel nieuwe richting in. Gaarne zagen wij uit lezers kring op- en aanmerkingen over deze nieuwe vorm van be richtgeving. Wordt ons streven gewaardeerd, dan zullen wU ook de rest van de krant ln deze geest moderniseren. Wy vertrouwen ook met de» ze ulteriyke vernieuwing onze lezers te.dienen. U zende Uw opmerkingen aan onze hoofdredacteur. DEWI. KORT maar krachtig Buitenland Particuliere zendingen van tabak en éigaretten 'uit Amerika naar Duitsland zijn met ingang van 26 Mei verboden. Twee Hongaarse studenten zijn ter dood veroordeeld wegens samen zwering tegen de staat. Een Amerikaans superfort is neer gestort. Een dode, drie gewonden. Ds. Niemöller is terug in Duits land. Hij gaf een zestiental lezin gen in Amerika. De Sowjet-Perzisehe grens is ge sloten. De conferentie voor Veiligheid, op zee en in de lucht te Parijs is ge sloten. Wy hebben nu een erg vei lig gevoel. Binnenland Amersfoort heeft een te kort wan 700.000 gld. Jammer dat de Amers- foortse kei niet van diamant is. Lammeren, geboren ln het voor jaar van 1947, mogen weer vry ver voerd worden. De vice-presldent der American Oversaes Airlines is voor een 3- daags bezoek aan ons land op Schip hol aangekomen. Te Uithoorn werden heden 27 nieuwe woningen in gebruik geno men. ritoir openbaarde zich de grote Brit se staatsmanswijsheid. De oude Boe- rengeneraal Jan Smuts werd tot HET is onmiskenbaar waar, dat de X van Denemarken toen men hem maarschalk van het Britse Rijk be- monarchie in onze dagen als staats- eens mededeelde, dat hij wel eens de noemd ei\ de volkeren van Zuid-Afri- vorm in vry ernstige mate in discre- laatste Deense Koning zou kunnen ka voegden zich wonderwel in het diet Is geraakt. Reeds na de eerste zijn. „Dat kan best zijn", zei hy met Britse Gemenebest. Zelfs de zeer na- wereldoorlog zagen wij vele kronen een minzame glimlach, „maar' dan tionalistische partij van dr. Malan, rollen. Na de tweede wereldbrand word ik zeker dea eerste president vari heftig tegenstander van Smuts, nam zUn weder enige tronen vacant ge- de Deense Republiek!" Dit Konlnkiyk aan de officiële plechtigheden ter ge worden of werd zoals in het Bel- antwoord kenschetst de positie van de legenheid van het bezoek van George gische geval de monarch tot een kroon in deze landen. VI deel. Uit alles bleek hoezeer de omstreden figuur en daarmede tot c v Zuidafrikaanse Unie zich deel voelt een element van destructie. Alleen ln ten Noning Op reis vm de BrllM commonweaitb. Engeland, de Scandinavische landen en Nederland wordt de monarchie Britse Koninkschap neemt in |_|et gemenebest nog con amore geaccepteerd. De tro- be' volksleven van het wereldrijk een hv.T Britse Gemenebest is een wei- nen in Boekarest en Athene lijken ons blondere plaats in. Het bezit een i0giach volkerenconglomeraat. niet uit te munten door soliditeit Het ,zeer IJrote stabiliteit door de plaats, uocht er moge dan al geen systeem Koninkschap wordt in deze Balkan- ^et boven de partijen inneemt., z^en> het geheel wordt toch op landen zeker niet gedragen door de Niet, dat de Koninklijke macht in ef- won(jerbaariyke wijze tezaamgehou- liefde van het gehele volk. Het is hier geen symbool van eenheid. Democratisch Koninkschap den. En, het moge paradoxaal klin ken, grotere zelfstandigheid der af zonderlijke delen bracht grotere ver- bondenheid met het geheel. De laat- HET is ongetwijfeld een merkwaar- Actieve zin groot zou zyn of de tro gte ooriog heeft dit toch onbetwist- dig feit, dat de monarchie het sterkst z°u befet ,door figu*e" £an baar bewezen. En die sterke verbon- staat in die landen, waar de volkswil historische betekenis. Maar het Ko- denheJd wonJt ge8ymboliseerd in „the zich in een linkse vooruitstrevend- ninkschap vervult in deze oeroude de- alJ iance to crown» de aanhan- heid openbaart Engeland, Scandina- mocratie een convergerende functie. keUjkheld en trouw aan de kroon, vië cn ons land worden op dit ogen- die de zeer heterogene bestanddelen. kriJgt de j0ng5te reis van de Brlt. blik geregeerd door een progressief, CVer de se koninklijke familie een ongemene ln socialistische richting koersend be- houdt Dat bleek opnieuw wd tod utleke bcW;cri,s. Zy demonstreert wind. Dat wil zeggen in die landen, sterk bij de jongste reis van het Ko- nifrrc van dp waar de democratie de politieke out- nlnklljk gezin naar Zuid-Afrika. De "ZjS wikkeling vrij hield van excessieve reis stond in het middelpunt der be- 2 uitbarstingen; waar revolutie en bur- langstelling ln heel het rijk. Pers en e geroorlog weinig kans hadden. Waar radio zorgden voor uitgebreide repor- f Britse imperium ongeschokt staat, oen evolutionaire ontwikkeling leidde tages. De makheden waarvoor het we- tot politieke rijpheid van geheel het reldr«k rtaat «f, en01™- ff dfc volk. In deze landen is het probleem Zuid-Afrika-een symbool moderne monarchie onder Labourbc- van de staatsvorm in feite geen pro- JUIST deze Zuidafrikaanse reis was wind staat er borg voor, dat allo stor- bleem. Bekend is de opmerking van eén symbool. In hun politiek ten op- men zullen worden bezworen. Zij de juist ontslapen Koning Christiaan zichte van dit voormalig Boerenter- moge ons ten voorbeeld zijn. DEWL [BINNENLANDS OVERZICHT] De ministers Beel en Jonkman, op tournee door Indo nesië, brachten een bezoek aan Makassar. De hoge gasten werden door President Soekawati van de Repu bliek Oost-Indoneslë verwelkomd. Minister Beel ant woordde met een rede, waarin hy onder anderen op merkte: „ook wy betreuren het zeer, dat na de onder tekening van Llnggadjati niet voorspoediger door aller samenwerking de nieuwe rechtsorde kan worden voor bereid en opgezet. Het is onze wens daartoe ten spoe digste met U en allen, die by deze nieuwe staatkundige ordening betrokken zyn, tot een oplossing te geraken". Aan het slot van zyn rede verklaarde de minister president „mogen de volkeren van Indonesië en Neder land, gedreven door hun nationale gevoelens erin slagen om ln nieuwe vormen een hecht en duurzaam samen gaan te verzekeren". Hugo Visscher overleden Op 82-jarige leeftijd overleed te Alkmaar prof. Hugo Visscher, gewezen hoogleraar in de theologie aan de uni versiteiten van Leiden en Utrecht. Tij dens de düitse bezetting onderhield de ontslapene innige betrekkingen met Mussert en diens N.S.B. In die da gen „verrijkte" hij de Nederlandse his torische litteratuur, met een zeer ten dentieus werk „De ondergang van de Republiek der Verenigde Nederlan den", Hij betreurde het in dit Werk zeer, dat na -de vrede van Utrecht de wegen Van Nederland en .de grote germaanse levensruïmte uiteen weken. Brand te Nijmegen Te Nijmegen woedde een felle brand in de textielfabriek van de firma Troost aan de Hatertseveldweg. De bovenverdieping van het pand brand de geheel uit. De schade wordt op meer dan een ton geschal De oorzaak ligt waarschijnlijk in een defecte schoorsteen. Naar wij vernemen bestaan er plan nen om in de gemeente Velsen of de onmiddellijke omgeving hiervan over te gaan tot het oprichten van een grote nylopindustrie. Ter wille van onze vrouwen hopen wij, dat deze fa briek zich in de eerste plaats zal wer pen op de productie van nylonkousen. De rust in menig gezin zal er door weerkeren. Roofoverval te Amsterdam Op de Oude Zijds Voorburgwal werd Maandagavond een poging tot roof .gepleegd. Een 42-jarige bewaker werd door een ongeveer "twintigjarige per soon bewusteloos geslagen, nadat hij zeven tikken met een byi op zijn hoofd had ontvangen. In ernstige toe stand werd de man naar het Wilhel- mina Gasthuis Overgebracht Doordat een passerende soldaat alarm sloeg, ging de dader op de vlucht. Dit is de vijfde overval, die in de laatste weken te Amsterdam plaats vond. In het Indisch Instituut te Amster dam werd een nationaal congres voor Geestelijke Volksgezondheid geopend. Het congres staat onder leiding vsn dr. C. Kraus. De ere-voorzitster van het Congres, Prinses Jullana, opende de bijeenkomst met een rede, waarin zij op de grote betekenis wees van de bevordering van de geestelijke volks gezondheid, welke ons volk ontoegan kelijk zal maken voor de inwerking van verkeerde invloeden, die in de laatste jaren de menselijkheid en de beschaving zo ernstig ondermijnden. Wegen zullen moeten worden ge opend tot een intensiever beleven van hoger waarden. Vervolgens werd het congres toege sproken door Dr. C. v. d. Berg, na mens de regering en door dr. A. Ley uit Brussel namens de Belgische zus tervereniging. De Vrijdenkersvereniging De Dage raad hield het voorbije weekeinde te Rotterdam baar Jaarvergadering. Er werd besloten tot nauwere samen werking met andere organisaties welke een gelijk doel nastreven. De vergadering sprak zich uit tegen bU- belonderwijs op de openbare school. Tenslotte werd een werkprogramma voor de vereniging opgesteld. Het Haagse gemeentebestuur ont ving in het gemeentemuseum de ge delegeerden van het Internationaal Agrarisch congres, dat momenteel in de residentie wordt gehouden. Met een sierlijk menuet, een vrolijke wals, een ^gavotte en een polka wer den de heren ontvangen. Wethouder van de Tempel sprak de gedelegeer den toe en memoreerde in een uit voerige rede, het doel van het con gres, nml. leniging van de wer«)d- voedselnood. Na afloop van d» tigheid ging het gehele gezelschap de schilderijententoonstelling van de Haagse schilders bewonderen Wijziging dividendstop De minister Van Financiën heeft een wijziging in het besluit Divi dendbeperking 1941 bekend gemaakt De dividendstop is gebracht van 6 op 9 procent. De super dividendbelas ting wordt hieraan aangepast. De wyziginif zal ingaan met het boekjaar 1946. 4 Dé Nederlandse Vakbeweging tel- de per 1 Januari 1947 de volgende ledentallen (tussen haakjes de cijfers per 1 Jan. 1946); N. V. V. 303.300 (242.600), RJC-A.B. 224000 (182.800), CN.V. 119.250 (94.000), E.V.C. 169.400 (180.000). Behalve de E.V.C. boekten dus alle vakcentralen een behooriy- ke vooruitgang. Vooral de sterke po sitie van de R.K. Vakbeweging na de bevrijding valt op. Soekarno spreekt Te Malang op Java wordt momen teel een -congres gehouden van de Indonesische vakbeweging de SOBSI Het congres werd na de opening toegesproken door president Soekar no van de Repoebliek Indoncsia. Soekarno .merkte op, dat het tot dus verre ontbreken van een controverse tussen de republikeinse regering en dc Indonesische arbeiders er op wijst, dat de arbeidersklasse bewust deelneemt aan de strijd om de na tionale idealen. De vakbeweging heeft het recht voor betere sociale omstandigheden te strijden, doch de nationale belangen mogen niet in t geding komen. Vrijheid van Indo nesië is voorwaarde voor de verdere ontwikkeling van de Indonesische vakbeweging. De republiek wil de buitenlandse beleggingen teruggeven op voorwaarde, dat de regelingei van de republiek worden geëorb'e digd. Namens N.V.V. en E.V.C. spraken de heren Kupers en Blokzijl. De heer Kupers jverklaarde zich tegen de agitatie van de Australische vak beweging ten aanzien van de inter- natidftale boycot van Nederlandse schepen. Een dergelijk besluit zou slechts nadelig zijn voor Nederland cn Indonesië. Blokrijl, voorzitter van de E.V.C, verklaarde, dat de Nederlandsetroe pen Indonesië zo spoedig mogelijk moeten verlaten. Spreker beschreef tnealotte Amerika als het grootste imperialistische land ter wereld". DEMON EN EILAND Aan het einde van Juni a.s. zal ons huidige stripverhaal D e m o q c netland" ln druk verschynen. Het wordt een keurig boekje van 82 pa gina's ln het formaat lB'/j x 27. De prys Is buitengewoon laag gehouden en bedraagt SLECHTS VIJFTIG CENTS. Wy vertrouwen, dat de lezers deze uitgave met vreugde zul len begroeten. Men kan het boekje reeds thans bestellen en wel per briefkaart aan de admi nistratie van ons blad. Men haaste zich. want de oplage Is beperkt!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1