Middelbaar Onderwijs
Omwenteling in Nicaragua
Hevige strijd in China
Textielexport groter dan officieel
bekend is gemaakt
KORT
4e Jaargang No. 941
Uitgave N.V. Noordhollandse Pers
1945 l.o. Redactie Achterdam
20 tel. 2274. Adm. en Adv. Rid
derstraat hoek Oudegracht teL 3971
Alkmaar.
ma&rtUtf
Dinsdag 27 Mei 1947
Directeur:
TH. W. REYNDERfi
Hoofdredacteur:
O. E. DB WINTEB
DAGBLAD VOOR ALKMAAB W OMOBVINO
BUITENLANDS OVERZICHT
Langzaam-aan-actie begonnen
De dreigende langzaamaan staking in Frankrijk is begonnen. Het vak
verbond van arbeiders in de electriciteit en gasbedrijven heeft een com
muniqué uitgevaardigd dat luidt: Aan de arbeiders van het verbond in
geheel Frankrijk is opdracht gegeven onmiddellijk de druk van 't gas te
verlagen, behalve tijdens de etensuren. Wat de electrlcJteitsveoorziening
betreft willen zjj deze overdag beperken. Electriciteit zal alleen nog in
beperkte mate voor vervoer en industrie beschikbaar gesteld worden. In
alle andere electriciteitsbedrijven zullen de leden va.n het vakverbond
hun werk geheel neerleggen. De Franse regering deelde hierop mede, dat
volgens het requlsitle arbeiders die weigeren aan het werk te gaan ver
oordeeld kunnen worden tot een gevangenisstraf van maximaal 5 jaar.
In Nigaragua heeft een omwen
teling plaats gevonden. Het leger
heeft de regering overgenomen. De
omwenteling is geheel onverwachts
gekomen. Generaal Somoza heeft
Managua bezet en het paleis van de
president omsingeld. De hoofdstad
van Costarica is van de buitenwereld
afgesloten.
Wereldhandvest
De Britse minister van Luchtvaart
P. J. Noel Baker, voorzitter van de
Britse Labour Party, heeft verklaard
dat er een wereldhandvest voor alle
socialisten en socialistische regerin
gen moet komen. Dit handvest moet
vier punten bevatten: Nieuwe be
trekkingen tussen de volken, een
verenigd Europa, nieuwe interconti
nentale economische samenwerking
en afschaffing van de oorlog. Indien
de democratische naties er niet in
zullen slagen, aldus Noel Baker, vol
ledige werkgelegenheid en stabilisa
tie van de vrede te bereiken, lijdt de
democratie schipbreuk.
Italië
De leider der Christen-Democra
ten Alcide de Gasperi is belast met
3e vorming van een nieuw kabinet.
Tot nu toe is het hem niet mogen
gelukken dit samen te stellen. Tegen
over de pers heeft hij verklaard, dat
een regering van nationale concen
tratie niet gevormd kan worden we
gens de bezwaren zowel van rechts
als van links.
Truman
Truman heeft aan het Amerikaan
se congres verzocht de controle op
de toewijzing van bepaalde voedings
middelen, kunstmeststoffen enz. te
verlengen voor „het instand houden
van het economische leven van Ame
rika en het steunen van de buiten
landse politiek der Verenigde Staten
De controle houdt op 30 Juni a.s.
Voorts drong Truman er op aan dat
de V.S. zullen blijven deelnemen aan
het toewijzingssysteem van de inter
nationale nood voedselraad.
In China gaat de strijd onvermin
derd voort. 5.000 Ch'-ese communis
ten doen aanvallen langs de spoor
lijn van Peiping naar Moekden. Na
tionalistische troepenversterkingen
en vliegtuigen zijn in allerijl naar dit
gebied gezonden. Men verwacht in de
komende dagen hevige strijd.
Te Warchau is een handelsverdrag
tussen Polen en Joego-Slavië gete
kend. Het geldt voor 5 jaar en voor
ziet een goederenruil van 215.000.000
dollar. Verder is er een verdrag on
dertekend, dat voorziet in de uitwis
seling van technische gegevens en in
Gitjes, kraaltjes, Pailletten en wat
dies meer zjj vormen tegenwoordig
weer een zeer geliefd garnering, niet
alleen voor jurken en mantels,
maar ook zelfs voor hoeden. Een
•tul exemplaar kan er op eenvoudige
wjjzo mee worden gedemonstreerd.
het verlenen van wederzijdse bijstand
bij de oplossing van technische pro
blemen.
Militaire missie
Te Athene is reeds een gedeelte
van Amerikaanse militaire missie o.l.
v. kolonel Charles Lehner aangeko
men. De missie zal nagaan wat het
leger aan oorlogsmateriaal en foura-
ge nodig heeft. Binnen enkele dagen
wordt het tweede gedeelte van de
missie venvacht dat speciaal belast
is met de reorganisatie van het
Griekse leger.
Moord
Een veertien-jarige jongen en zijn
drie zusjes van respectievelijk twee,
dertien en zestien jaar oud, zijn bij
een boerderij te Imlay City te Mi-
chigan, hun tehuis, doodgeschoten,
terwijl zij aan het bloemen plukken
waren.
De politie zoekt naar een zestien
jarige jongen, die in gezelschap van
de vermoorde kinderen is gezien en
van de daad verdacht wordt.
Deze jongen, zekere OÜver Tre-
penning, was kort voor het ontdek
ken van de moorden in haast thuis
gekomen en er daarna in de auto
van zijn vader vandoor gegaan. De
auto is uren later een veertig kilo
meter verder gevonden, terwijl men
op het erf van Trepenning een ge
weer vond, waarvan het kaliber
overeenstemde met dat van de ko
gels. waardoor de vier kinderen ge
dood zijn.
De obligaties der Nederlandse le
ning van 20 millioen dollar zullen
heden aan het publiek worden aan
geboden tegen een koers van 99%
plus opgelopen rente. Naar A.N.P.-
Aneta nog verneemt zijn reeds in
schrijvingen op deze lening ontvan
gen tot een totaal bedrag van 16
17 millioen dollar.
Bij de Rijksluchtvaartschool worden verkeersvliegers opgeleid, hoofd
zakelijk voor de K.L.M. De school heeft twee afdelingen, n.1. te Ypen
burg en te Gilze-Rtjen. Een ktfkje in het laatstgenoemde instituut. Ze
leren de toekomstige verkeersvliegers „blindvliegen". Een leerling in
een „link-traine". Op de voorgrond het met de vliegbewegingen corres
ponderende toestel, dat de weg van het vliegtuig registreert.
WJj, layexi....
/\NZE brave collega Koejemans van
„De Waarheid" is een beetje boos
op de al even „brave redacteurtjes
van de o-zo-goed-op-de-hoogte-zijnde
dagbladen". In zijn boosheid schrijft
hij de volgende woorden neer:
„Natuurlijk wij weten wel, dat
er correspondenten zijn, die helemaal
niet weten, waarover zij schrijven. Zij
kakelen als kippen en verbazen de
goêgemeente met de ene stunt na de
andere. Het geval-Zjoekov is er een
frappant voorbeeld van. Zij horen
verluiden van een Bulgaarsen gene
raal, die wegens samenwerking met
de moffen is veroordeeld en ze sei
nen de wereld in, dat de Sowjet-
maarschalk Zjoekov. de overwinnaar
van Berlijn, door een bozen Stalin in
het gevang is gestopt. En brave re
dacteurtjes van onze o-zo-goed-op-de-
hoogte-zijnde dagbladen drukken de
onzin ijverig na, want het gaat tegen
de Sowjet-TJnïe. Om over de Sowjet-
Unie te schrijven heb je nl. bfëft®
van Nederlandse kranten geen ver
stand, doch alleen maar een portie
kwaadaardigheid nodig."
VU moet vriend Koejemans goed
A* begrijpen, dat wij een kwaadaar
dige beoor'deling van de Sowjet-
Unie evenzeer verkeerd vinden, als
hij. Dat ook wij van onze dagblad
schrijvers verwachten, dat zij hun ver
stand gebruiken. Maar hij bedenke,
dat een „goedwillende" beoordeling
van Stalins rijk, nog niet wil zeggen,
dat men geen critisch geluid zou mo
gen laten horen. Dan zou men de
waarheid (met kleine letter zetter!)
tekort doen. En een feit is, dat Sjoe-
kow, eens de held in de Sowjetstrijd
tegen het nazisme, wel heel erg naar
de achtergrond verdwenen is. En dat
in een land, waar persoonsverheerlij
king zeer sterk leeft Kan men het
niet zó zien. dat in de grote popula
riteit van een aantal militaire leiders
tijdens de oorlog reeds een zekere
rebellie stak tegen de heersende par
tijkaste?
Aan boord van het hulp-vliegdek-
schip Hr. Ms. „Karei Doorman" te
Rotterdam werden door luitenant ad
miraal C. E. L. Helfrich aan 22 na
bestaanden van in de oorlog geval
len militairen der Kon. Marine on
derscheidingen uitgereikt. De zoon
van Schout-bij-Nacht Karei Doorman
neemt de onderscheiding van zjjn tij
dens de slag in de Javazee gevallen
vader in ontvangst.
doordat het aantal leerlingen, dat
een middelbare school wil bezoe
ken, steeds toeneemt.
Een bijzonder probleem is nog
t xr a i j dat van de huisvesting. Er zijn ste-
In Nederland staathet voorte- kunstgeschiedenis, elementaire be- den waar men gMn personeel voor
reidend Hoger Onderwas ongetwij- ginselen van het wijsgerig denken de H B S of het Gymnasium kan
feld op hoog peil Dat dat be- enz. krijgen, omdat men de leraarsge-
Za' F n°g We' gerUlme «n™11 S""1 behoorlijke hulsvesting
soortgelijk onderwijs In het buiten- tijd vorderen eer men het middel- aanbieden
land zeker geen slecht figuur. Dat baar onderwijs in dit opzicht heeft
wil niet zeggen, dat er ten aanzien vernieuwd.
van dit onderwijs geen wensen zou- Daarnaast ligt het grote vraag- Onvoldoende salarissen
den bestaan. Integendeel, wie zfln stuk van de innerlijke vernieuwing DE verhoglng na de bevrjjdlng
oor in vakkringen te luisteren legt, van onze onderwijsmethoden. Dit van de leraarssalarissen is verre
zal bemerken, dat daar vele wen- probleem beperkt zich echter niet ten achter gebleven bij de geste-
sen leven. Wensen ten aanzien van enkel tot het middelbaar onderwijs, gen fcvensonderhoudkosten, maar
de overladenheid van het rooster; maar raakt het onderwijs ln het ook bt) de verhogingen van de sa.
het ontbreken van zeer nodig ge- algemeen. lari3sen van ambtenaren in andere
oordeelde leervakken; het tekort- overheidsfuncties. Wanneer w(j
schieten karaktervorming bij het D rj L moeiliikheden enige intellectuele functies verge-
huidige onderwijs. Voor al deze ar-r[dUlicne mucinjMicucii f hH d A_
gumenten valt veel te zeggen. Dat ER doen zich bjj het middelbaar ^untantsdienst ee; verhoging Is
de kinderen op de H.B.S. en het onderwijs op dit ogenblik echter nog ongeveer 45% bij
Gymnasium intellectueel te veel een aantal moeilijkheden voor van IS,.,, hH
Jn „„„H. nrsctische. en n„«r w« honen van de Belastinginspectie van 53%. bij
van het goede krijgen en daardoor practische- en naar wjj hopen van
feitelijk van alles te weinig, valt tijdelijke aard. Wij denken hierbij
moeilijk te betwisten. Men zou ge-
makkelijk een aantal vakken kun
nen missen. De moeilijkheden be
ginnen echter, als men moet beslis-l
de landmeetkundige dienst van
46%. De verhoging van de salaris
sen der leraren gaat echter niet
verder dan maximaal 27%. Echter
ook ln feite blijven de leraarssala-
sen welke vakken zouden moeten rissen een stuk beneden <*ie
verdwijnen. Dan staat men voor de )n de eerst« P'«ta *®n het grote landmeters, bOMtinginspecteurs
gebarricadeerde deuren van een tekort aan bevoegde leerkrachten, accountants. Terwijl tochi de ge-
aantal heilige huisjes. Daardoor moeten talloze gepensi- middelde leraar een opleiding van
onneerden en niet geheel bevoeg- 6 7 Jaar achter de rug heeft, dat
den invallen. Deze spannen zich is langer dan die van de andere
Nieuwe vakken ongetwijfeld tot het uiterste in het genoemde categorieën. Wil het le-
ZULLEN wij dus aan de ene onderwijs op een redelijk peil te raarsambt attractief blijven, dan
kant tot beperking van het rooster handhaven. Duurt de huidige toe- zal men door een behoorlijk sala-
dienen te komen, aan de andere stand echter te lang, dan zou dit rispeil moeten zorgen, dat onze in-
kant verdient het stellig overwe- het onderwijsniveau nadelig, kunnen tellectuelen niet in grote getale
ging enige vakken aan het pro- beïnvloeden. naar elders worden gezogen,
gram toe te voegen. Wij denken Het tekort aan onderw^skrach-
hierbjj aan: muziekonderwijs, sport, ten krijgt nog groter betekenis, DEWI.
BINNENLANDS OVERZICHT|
Van Mook wordt gehandhaafd
Verzoek aan de Australische regering
boycot op te heffen
Uit welingelichte bron wordt vernomen dat het geenszins uitgesloten h
dat de vacature in de commissie-generaal zal worden vervuld voordat
Schermerhorn en Van Poll naar Batavia terug keren. Het ligt in dc be
doeling ln de vacature de Boer, Mr. Meynen te benoemen, die mogelijk
met de beide andere leden der commissie-generaal naar Batavia zal
gaan. Uit dezelfde bron vernamen wjj dat er geen plannen bestaan een
spoedige verandering met betrekking tot het ambt van luitenant-gou
verneur-generaal aan te brengen. De regering zal er de voorkeur aan ge
ven van Mook te handhaven.
Textiel
Tijdens een vergadering van de
Nederlandse bond van Detailhande
laren in textiel te Twente heeft dhr.
Vroman lid van het dagelijks bestuur
van de vakgroep voor textielhandel
medegedeeld, dat de binnenlandse
textielpositie een somber beeld ver
toont. Na een periode van 5 oorlogs
jaren is de behoefte groot en de aan
voer gering. De export is groter dan
officieel is bekendgemaakt en de
kwaliteit van het textiel, dat op de
binnenlandse markt komt is belang
rijk minder dan die van de stoffen
die voor de export bestemd zfln. Het
Is met onze textielpositie zo, alsdus
spr., dat bij iedere stap, die we zet
ten drie stappen teruggaan.
Waarschijnlijk met dit sombere
beeld van onze textielpositie voor
ogen heeft de 22-jarige kantoorjuf
frouw, in dienst bij een grossier te
.Zwolle ruim 30.000 textielpunten
verduisterd. Gedurende 8 maanden
heeft zij coupures onttrokken aan de
bonnenvoorraad van de firma. De
bonnen verdwenen in de zwarte han
del.
Postzegels
Binnenkort zullen nieuwe koningin
nezegels verschijnen naar ontwerp
van S. L. Hartz, met een rand orna
ment tekst en waardeaandulding van
J. van Krimpen. Voorlopig zullen al
leen zegels ter waarde van 6 en 10
cent verkrijgbaar zijn.
De Nederlands Indische regering
en de regering van de Indonesische
republiek hebben een gemeenschap
pelijk verzoek gericht aan de Austra-
maar krachtig
Buitenland
Zondag heeft Tito z^jn 55e verjaar
dag gevierd.
Het Franse schip SL Yves is bul
ten de haven van La Rochelle op
een mijn gelopen en gezonken.
Ruim 100 groepen deskundigen
zullen deze zomer onderzoekingen
doen naar olie in de Sowjet-Unie.
Trygve Lie heeft een beroep ge
daan op alle leden der V.N. om de
critieke voedselpositie in de Europe
se landen te verbeteren.
In een Egyptische luciferfabriek
heeft zich een ontploffing voorge
daan, waardoor 5 personen werden
gedood en 14 gewond.
Bij decreet van 26 Mei 1947 is de
doodstraf in de Sowjet Unie afge
schaft.
Te Calcutta ztfn 4 personen ge
dood en 6 gewond als gevolg van
relletjes tussen Hindoes en Moham
medanen.
In de staat Noord-Carolina is we
derom een neger gelyncht.
Het Nederlandse motorschip At
lantic, dat ten gevolge van de mist
aan de grond was gelopen is op
eigen kracht vlot gekomen en vaart
naar Londen.
Binnenland
Een bouwvakarbeider die de rui
ten schoonmaakte op de binnenplaats
van de Amstelbrouwerjj, is van een
hoogte van 10 meter naar beneden
gevallen. De man was op slag dood.
De Amsterdamse postzegelverza
melaar Jan Poulie heeft te New
York met zijn collectie Nederland de
eerste prijs gewonnen.
Dc Amsterdamse schilder J. A.
Bulters is door het Bijzonder Ge
rechtshof ter dood veroordeeld.
Op de grens van Middelburg en
Koudekerke word een 4-jarig meis
je door een auto gegrepen en op
slag gedood.
De Britse lichte kruiser Sirlus zal
van 11 tot 16 Juni een bezoek bren
gen aan Amsterdam. Gedurende de-
lische regering om haar invloed aan
ten wenden teneinde de boycot op de
Nederlandse schepen onmiddellijk op
heffen. In een communiqué wordt
i. gezegd: Dit gemeenschappelijk
verzoek vestigt de aandacht op het
feit, dat onmiddellijk opheffing van
de boycot in het belang is van de ge
hele Indonesische bevolking, omdat
de in Australische havens opgesla
gen Nederlandse goederen ook ge
bruikt zullen worden ten behoevt
van de Indonesische bevolking.. He
betreft hier een aantal goederen tei
waarde van 40.000.000 gulden
Rijst
Dr. Soedarsono republikeins minister
belast met de regeling van de voed
selvoorziening heeft verklaard, dat In
Juni weer rijst naar Voor Indië sa)
worden geëxporteerd. Dat Neder) end
voor export nog niet in aanmerking
komt bljjkt wel uit de Jongste me
dedeling van het C.D.K. in Nederland
waarin wordt gezegd, dat als gevolg
van de huidige voorraadpositle van
rijst de distributie van dit artikel
zal worden beperkt. In de loop van
de volgende maand wordt de ver
strekking voor scheepsprovianderlng
en Oosterse restaurants beëindigd.
Sigaren
De minister van Economische za
ken waarschuwt uitdrukkelijk tegen
het verkopen van sigaren zonder bon.
Wel wordt overwogen de distributie
van sigaren op te heffen, doch indien
zulks onmogelijk zou blijken komen
betrokkenen in grote moeilijkheden
Aan de C.C.D. is opgedragen scherpe
controle uit te oefenen.
Modelvliegtuigen
De Koninklijke Nederlandse ver
eniging voor luchtvaart organiseerde
op de Gooise heide bjj Craailo een
wedstrijd voor houders van model
vliegtuigen, waaraan door ruim 200
jongelui van diverse clubs van hef
gehele land werd deelgenomen. De
ze wedstrijden, waarvoor grote pu
blieke belangstelling besto. hadden
een aantrekkelijk verloop. Er werd In
drie rondes gestart, zowel met staart
loze als met zweefmodellen ên met
modellen voorzien van motor. De
prijswinnaars van deze dag zouden
worden aangewezen voor onze
nationale ploeg, welke o.a. in Zwit
serland en Engeland aan wedstrij
den zou deelnemen. Men kon echter
tot het aanwijzen van deze gelukki
gezien 'n onweer, vergezeld van een
de ronde moest worden afgelast, aan
gezien een onweer, vergezeld van
wolkbreuk aan de wedstrijden een
vroegtijdig einde maakte. Do betref
fende commissie zal zich thans over
de samenstelling der nationale ploeg
nader beraden.
zelfde periode zullen 2 Britso torpe
dojagers een bezoek brengen aan
Rotterdam.
Op 29 Mei a.s. zal voor alle leef
tijdsgroepen een bon voor 1 ei wor
den aangewezen.
- De plannen tot modernisering van
het Rijksmuseum In de hoofdstad
zijn in verband met de tijdsomstan
digheden door de ministers Gielen en
Neher niet goedgekeurd.
Met Ingang van heden vliegt de
KLM 2 maal per week naar Rio de
Janeiro Montevideo.
De secretaris-generaal van dc In
donesische Republiek Soelandrio is
te Schiphol aangekomen.
Het weer vandaag
Z. tot ZW wind, toenemende be
wolking, overdag enige styging van
temperatuur. Vooral ln het Zuiden
en Westen van het land kans op
regen. Verdere vooruitzichten niet
ongunstig.