HET OOSTEN (UIT DE ZO* OP
Buitenland J
P.T.T. stakingen in België
Italiaanse president wil aftreden
Palestina een natie in wording
KORT maar krachtig
Buitenland
D
Binnenland
Toch enquete naar Londen's
regeringsbeleid?
KORT
4e Jaargang No 96 2
Uit»»v» N.V. Noordholland»# Per»
1945 Lo. Redactie Achterdam
20 UI. Adm. ea Adv. Rid
derstraat hoek Oudegracht tel. 8971
Alkmaar.
kmaartEer
DAGBLAD VOOS ALKMAAB EN OMGEVING
Woensdag 18 Juni 1941
Directeur t
TH. W. REYNDERA
Hoofdredacteur:
G. E. DH WINTER
GISTERENmorgen hebben de be dienden en arbeiders der telefoon
diensten te Luik het werk neergelegd. Het centraal bureau der tele
graafdiensten is gesloten. Ook het personeel van de centrale post en
de brievenbestellers te Brussel hebben in de loop van gistermiddag
plotseling vacantie genomen. Het personeel v. de postchequedienst wilde even
wachten of het vandaag goed weer zou zyn. Het ligt in de bedoeling
van deze laatsten om vandaag van de zon te profiteren. In de machi
nefabrieken te Verviers is een staking uitgebroken, waarbij ruim 3000
arbeiders zijn betrokken. Uit Eupen wordt een staking gemeld, die zich
uitbreid tot .dc- textielfabrieken.
TE Stockholm is op het ogenblik
een congres aan de gang, dat be
sprekingen voert over de Olympi
sche spelen. De mogelijkheid bestaat
dat. de commissie inzake het ama
teurisme heden het bij het interna
tionale Olympische comité ingedien
de rapport zal goedkeuren, dat in
houdt, dat amateur sportbeoefenaars
schadeloos gesteld kunnen worden
voor tijdens de Olympische spelen
gederfde lonen. De door de commissie
gegeven definitie van amateur luidt:
'n amateur is iemand voor wie de sport
niets anders is dan ontspanning zon
der dat hij er direct of indirect eni
ge materieele winst mee behaalt".
In bedoelde athletiek-kringen heerst
nu de mening dat een vergoeding
wegens gederfd loon geen winst is
maar louter vermijding van verlies.
In het rapport wordt neg gestipu
leerd ,dat deelnemers aan de spelen
lid moeten zijn van een organisatie
die aangesloten is bij een door het
I.O.C. erkende organisatie, die aan
gesloten Is bij een door het I.O.C.
erkende internationale federatie.
TRUMAN heeft het pleit gewon
nen. Zijn veto inzake de voorge
stelde belastingverlaging van 4 mil-
liard dollar blijft van kracht. In het
Amerikaanse Huis hebben 268 leden
tegen en 137 voor het veto gestemd.
Hierdoor is de mogelijkheid, dat de
voorgestelde belastingwet zal worden
toegepast uitgesloten daar de ver
eiste tweederde meerderheid op twee
stemmen na niet werd bereikt.
REGEREN schijnt in Italië niet
erg gemakkelijk te zijn. De Italiaan
se president, de Nicola, heeft zijn de
finitieve voornemen te kennen gege
ven om af te treden. Er wordt thans
grote druk uitgeoefend op de presi
dent om in functie te blijven. Als
een der argumenten wordt gebruikt
hot feit, dat er geen parlementaire
machinerie aanwezig is om in de
benoeming van een tweede voorlopi
ge president te voorzien. Men meldt
uit Rome. dat de president lijdt aan
zenuwuitputting.
GISTERENmiddag is in het ge
bouw van de Ymca te Jeruzalem de
eerste 'openbare vergadering van de
speciale commissie der V.N. voor Pa
lestina begonnen. Slechts 108 van dc
450 plaatsen waren voor het pu-
b'iek beschikbaar. De delegaties uit
elf landen onder voorzitterschap van
de Zweed Emil Sandstror* begaven
zich naar hun plaatsen op een met
schijnwerpers belicht podium onder
het gegons van talrijke filmcamera's
Mosje Sjertok, hoofd van het Joods
bureau van de afdeling Washington
behandelde in een rede van zeventig
minuten alle phc n van de Joodse
politieke, economische, sociale en cul
turele activiteit.
..Palestina", zo zeide hij, „ls een
natie in wording. Er bestaat reeds
een nationaal economisch leven in
Palestina". H\j verklaarde, dat de
Joodse trek naar Palestina „een
massale terugkeer" was. Sjertok
ontkende, dat de aankopen van land
door Joden in Palestina een klasse
van rabieren, die geen land be
zaten, had geschapen. Het streven
de Joden was gericht op het opbou
wen van een volledig nationaal stel
sel.
DE Bujgaarse premier, Georgi Dl-
mitrof, heeft verklaard, dat de be
kendmaking van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken,
waarin de arrestatie en het proces
tegen - Mikola Petkof, leider van de
Bulgaarse oppositionele boerenpartij
vordt afgekeurd, .ongegrond en ten-'
ocnUeus" is. Volgens het vredesver
drag, dat door Bulgarije nauwgezet
werd nageleefd, mocht het bc-staan
van organisaties, die het volk van
ztfn .democratische rechten zou kun-
pefoven, niet toegestaan wordc-n,
aldus 4-daUtegf. zjj die ongerust wa-
x a over bet j0t van Petkof zou
den „de rechtvaardige uitspraak"
van het Bulgaarse gerechtshof rus
tig moeten afwachten en alles acn-
terwege moeten laten, wat de nor
male en vriendschappelijke betrek
kingen tussen Bulgarije en de V.S.
rou kunnen schaden.
DE Chinese ambassadeur te Was
hington, dr. Wellington Koo, heeft
verklaard, dat begin volgende week
te Washington de onderhandelingen
zullen beginnen over de vereffening
der Chinese oorlogsschulden aan de
V.S., waaronder ongeveer 1.500.000.
000 dollar voor leen- en pachtleve-
ranties en een in 1942 aangegane
lenin- van 500.000.000 dollar.
Keo heeft gisteren een onderhoud
gehad met de Amerikaanse onder
staatssecretaris van economische za
ken, Clayton, waarbij de economi-
toestand van de wereld en in het
bijzonder van China besproken is.
L _,T herbouwde Tsjechise dorp
Liddice, dat in 1942 door de nazi's
van de aarde werd wegggevaagd,
zal het hoofdkwartier worden van
het internationale instituut voor vei
ligheid van mijnen.
De commissie, welke belast is met
de opbouw van het instituut, is gis
teren voor het eerst te Praag bij
eengekomen.
Veilig aangekomen. Op bovenstaande foto zien wij vyf van de zes kust
vaarders, die door kapitein J. M. van Meerten veilig naar Indonesië
Anefoto P.werden gebracht.
De Britse minister van luchtvaart,
Noel Baker, heeft Maarshalk Tito per
telegram bedankt voor de hartelijke
ontvangst, die hem in Belgrado ten
deel viel en voor de belangstelling,
die Tito aan de dag legde voor de
tentoonstelling van Britse boeken die
vorige week door Noel Baker in Bel
grado werd geopend.
De regering van Irak heeft de Brit
se en Amerikaanse ambassades te
Bagdad een nota doen toekomen,
waarin de nadruk gelegd wordt op de
wens, dat „Palestina een Arabische
staat zal blijven.
Naar vernomen wordt, zou de re
gering van Voor-Indië bij de regering
van Birma protest aangetekend heb
ben tegen de nieuwe immigratie wet,
die toelating van Voor-Indiërs in Bir
ma verbiedt
Bijna alle 254 Duitsers, die de
Zuid Afrikaanse commissie voor' de
portatie op haar lijst heeft geplaatst
hebben verzocht niet te worden-^ge
deporteerd. Geen van hen zal worden
gedeporteerd voor de regering hier
over een besluit heeft genomen*
Tijdens het debat in het Noorse
parlement over de legerbegroting
heeft de Noorse minister van defensie
medegedeeld, dat het garnizoen op
Spitsbergen opgeheven zal worden.
Baron van Voorst, de Nederlandse
zaakgelastigde te Madrid, heeft in ge
zelschap van de Nederlandse consul-
generaal een bezoek gebracht aan de
Nederlandse stand op de internatio
nale jaarbeurs te Madrid.
De radio-omroep van het Britse
leger in Palestina heeft bekend ge
maakt, dat een Brits soldaat sinds 48
uur vermist wordt. Britse militairen
en leden van de Palestijnse leger
macht zijn gewaarschuwd, voortdu
rend op hun hoede te zijn voor mo
gelijke pogingen tot ontvoering in
verband met de doodvonnissen, die
zijn uitgesproken over drie joodse
verzetslieden.
Op een binnenplaats van een Hin
does ziekenhuis te Lahore is een bom
geëxploiteerd, waardoor 54 personen
gewond werden. De politie stelt een
onderzoek in naar nog zeven andere
gevallen van bomaanslagen. Boven
dien zijn nog 6 gevallen van brand
stichting en twee van moordaanslag
voorgekomen.
Het Griekse nieuwsbureau meldt,
dat een Joegoslavisch vliegtuig ver
scheidene uren boven Grieks grond
gebied heeft gevlogen.
Het Oosten weet één ding héél ze
ker, nml. dat het Westen niet langer
in eigen kracht gelooft en dat onder
invloed van een steeds verder schrij-
e wereld sukkelt met vele problemen. Dat ondervinden wij dende decadentie deze Westerse cu!-
tuur stormrijp is. Het Oosten staat
gereed tot aflossing van de wacht. En
De Westerse levensavond
Ilfij kunnen ons voorstellen, dat ve-
len zich een beetje onbehaaglijk
over een groots verleden, dat eens
was.
iedere dag aan de lijve. Eens was Europa hét centrum
van een actieve cultuur. Dappere mannen trokken uit over dê wëg kunnen'tredm
de wereld en vestigden overal steunpunten van westerse be
schaving. Vele eeuwen gingen alle belangrijke impulsen van
het Westen uit; beheerste het blanke ras de wereld. In die
eeuwen is onnoemelijk veel tot stand gebracht In de eerste
plaats ten behoeve van dat blanke ras zelf, maar tóch ook
voor de rassen, die ten opzichte van het blanke ras in een voe^®n onder deze Westerse impo-
afhankelijke positie verkeerden. Aan de andere kant is het tentle- Het 1S grootser te
„r a leven onder een culturele opgang,
even waar, dat het Westen ook vele van zijn zonden over de dan on<Jer Mn ne„gang
wereld heeft uitgedragen. Zonden, waarvan het thans de voor de Westerse mens echter is niet
rente mag incasseren. De andere rassen toch zo zij al anders.
niet, als het rode, vrijwel zijn uitgeroeid zijn zich eigen Het Westen gaat een stille levens
kracht bewust geworden en streven thans op hun beurt naar avond tegemoet Nog verzet het zich
wereldbeheersende macht. tegen de aanstormende machten uit
Er is geen reden daarover te treuren. Culturen komen op hei Oosten, doch dra zal de strijd
en gaan onder. Zo is het altijd geweest en zo zal het wel vo,streden zijn. Dan zal het Westen
1TT nog slechts vermogen te mediteren
immer blüven. Wij Westerlingen, die zi,n geboren in de onder- dat Mna
gaande cultuur, hebben slechts de plicht het beste te bewaren,
van wat vele eeuwen aan goeds hebben gebracht.
Ontwakend Oosten Maar dit Verre Oosten is ont- Nochtans geen fatalisme
u xt '11 iwaakt! Het wil een nieuw leven be- /Vndanks de sombere perspectieven,
Jn het Verre Oosten o.a. ontwikkelt gIlmen. En het besefti dat het daar- U die wjj v00r het westen en de
zich een millioenenmassa, die straks toe in de Mrstc plaats 0p eigen w.sterse cultuur zien, geloven wfl
als een lawine zich over het Westen kracht is aangewezen. allerminst, dat er plaats ls voor een
kan uitstorten en onze cultuur kan fataal noodlotsgeloof. Meer en meer
wegvagen Wp prediken geen nood- He( k algeworpen zullen wij ons gaan bezinnen op de
lotsfilosofie, maar realiteitszin ge- T ,,!L
biedt ons te beseffen dat daar in Fn 20 valt het tc beSrillPen' dat schatten, die wij in eeuwen hebben
China Japan Korea Indo-China lerwegen in het Verre Oosten de vergaard. En al kunnen Wh dan ver-
Siam.' India, ëe Philip'pijnen en In- ™*"en ^'IT zijn hun juk af te der geen nieuwe schatten veroveren
donesië voor meer dan duizend mil- "dTghei/'on'^rTJdtag - X "waa
hoen verwante mensen de zon der ^iisuinuigneia. wnuer icunng v<*.u oolJ
zelfbewustwording aan het opgaan ef" bezielende intelligentie pogen zij w H
is Er eloort daar een nieuwe daee- 21ch aan de me kant te ontworste- Het Westen kan bogen op een rij-
Sloort daar een nieuwe dage ke higtorje Het bracht het christen^
raad. Nóg staat de zon niet in het dom voort, dat het moge dan al
zenith, maar als het zover is, zal het W Ay fiS IB) A\ A\ van Oosterse oorsprong zijn - dc
Westen alle machtsposities aan het V MX Westerse cultuur in belangrijke mate
Verre Oosten hebben over te dragen.bepaalde. Het Evangelie van de ar-
Dan zal het zwaartepunt van de we- jen aan Westerse macht en invloed men van geest zal blijven klinken,
reld niet langer liggen aan de Rijn, en <je andere kant tegelijk zich ook als het Westen tot één puinhoop
de Seine of de Chesapeake baai, maar te ontdoen van een eigen oude- en zal zyn verworden. Ja!, misschien
aan de Ganges, de Jangste-Kiang of verstarde regeertraditle. juist dan zal het zijn hoogste glorie
de golf van Manilla. Men zoekt vlijtig naar nieuwe vor-i beleven. Dan zal de Westerse mens
Nóg is het niet zo ver. Nóg leeft men, om de eigen cultuur èen nieuwe naakt en berooid als Job langs de
de massa in het Verre Oosten onder en vaste basis te geven. Vóór alles door tanks omgeploegde wegen staan
alles behalve gunstige economische- wn men zich echter vrij maken van en eerst recht beseffen, dat zrj veel
en sociale omstandigheden. De grens de overheersing van het Westen. heeft verloren, maar nog meer heeft
van het bestaansminimum wordt Wij willen niet zeggen, dat deze behouden.
slechts door zeer weinigen overschre- nieuwe wil reeds bewust bij al die Het Westen zal dan niet langer
den. De industriële ontwikkeling is millioenen leeft. Wij zullen deze zijn een materieel machtsbegrip;
behalve in Japan nog nauwelijks vooral vinden bij de intellectuele bo- maar de voleinding van de waar-
begonnen. Hongersnoden tengevolge venlaag, die door haar aanraking achtige mens. En dan zal het juist
van talrijke misoogsten teisteren de met de Westerse cultuur, wetenschap in zijn ondergang overwinnen,
agrarische bevolking en de krioelen- en techniek, daarvan de waarde is in het Oosten gaat de zon op,
de massa's der grote- en kleine ste- gaan inzien, maar tegelijk de zwakke maar aan de Westelijke avondhemel
den. Er heerst hier een armoede plekken heeft ontdekt in deze ver- twinkelen Gods sterren als een dui-
Coloradokever in de tweede kamer
GISTEREN is in de Tweede Kamer het wetsontwerp tot wering en del
ging van dc coloradokever aan de orde gekomen. De verschillende spre
kers, die over dit beestje hun mening verkondigden waren het er allen
over eens, dat het in ieder geval zo spoedig mogelijk moest worden uit
geroeid en buiten onze landsgrenzen moest worden gehouden. De export
van agrarische producten is in gevaar. Onze deviezen-positie wordt be
dreigd. Met coloradokever geen deviezen ,dus weg met het beest. Want als
er geen deviezen zijn wie zal dan de talloze officiële dienstreizen van al
die officiële regeringspersonen betalen? Het wetsontwerp werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen. Het doodvonnis is uitgesproken.
vaak, die hemeltergend is.
uiterlijlcte civilisatie.
zenrlvoudige belofte.
DE voorzitter van de Tweede Ka
mer heeft bij het begin van de mid
dagzitting van gisteren medegedeeld,
dat er een voorstel van Van der Goes
van Naters was binnengekomen tot
het houden van een enquete naar het
regeringsbeleid der kabinetten de Geer
en Gerbrandy sedert de Duitse inval
van 10 Mei 1940 tot aan de capitulatie
van 5 Mei 1945.
In het bijzonder wordt voorgesteld
een onderzoek in te stellen naar:
het militaire beleid gedurende de
Meidagen van 1940 en onmiddellijk
daarvoor;
de wijze, waarop in de ministerraad
het besluit tot het overbrengen van
de zetel der regering naar het buiten
land is tot stand gekomen en de daar
aan gegeven uitvoering;
de opvattingen, die er bij deze kabi
netten en hun leden bestonden ten
aanzien van de voortzetting van de
oorlog en de Nederlandse deelneming
daaraan;
het aftreden van Jhr Mr. D. J. de
Geer als minister van algemene zaken
en van financiën en als voorzitter van
de raad van mfnsters.
de aan Jhr. de Geer verstrekte op
dracht voor een reis naar Nederlands-
Indië en het falen daarin, alsmede de
wyze, waarop hij naar Nederland heeft
kunnen terugkeren;
de verbindingen met het bezette
Nederlandse gebied, in het bijzonder
de militaire en civiele inlichtingen
diensten;
het contact met en de politiek ten
aanzien van de verzetsbeweging in
Nederland:
het beleid ten aanzien van de orga
nisatie der Nederlandse en binnen
landse strijdkrachten;
de voorbereiding van de organisatie
van het bestuur na de bevrijding, on
der andere het militair gezag;
het financiële beleid in Londen,
daaronder begrepen het aankoop
beleid;
de vertegenwoordiging van Neder
land in het buitenland en de behar
tiging der Nederlandse belangen al
daar;
de mate waarin en de wijze waar
op de hulpverlening aan Nederlandse
krijgsgevangenen en civiele ged^'
neerden heeft plaats gevonden;
het Indonesisch beleid in Londen, in
het bijzonder ten aanzien van de re-
crutering en opleiding def troepen:
de moeilijkheden, welke zich In de
ze kabinetten hebben voorgedaan,
voor zover van invloed op de rege-
ringspolitiek, in het bijzonder de aan
leden van die kabinetten verleende
ontslagen.
MEN verwacht dat het advies der
commissie-generaal over de antwoord
nota van de Republiek Indonesië he
denochtend in het bezit van de rege
ring zal zijn. Het kabinet zal Don
derdagochtend in een extra zitting
bijeenkomen ter bespreking van dit
advies, zo wordt in parlementaire
kringen verondersteld.
Ondertussen blijft men ook in In
donesië zoeken naar een uitweg.
Sjahrir, zou volgens berichten uit In
donesië. op verzoek van een buiten
landse mogendheid naar Batavia ko
men. Men verondersteld, dat deze bui
tenlandse mogendheid Engeland is en
dat een beroep op Sjahrir zal worden
gedaan om een wijziging te bevorde
ren in de houding der Republikeinse
regering. De Britse consul-generaal
Mitcheson. heeft gisteren ook bespre
kingen gevoerd met hoge Nederland
se autoriteiten,
wassen.
TWEE jaar hoorde een 37-jarige
zeeman tegen zich eisen wegens biga
mie. De zeeman, die reeds sedert 1933
zyn vrouw had verlaten en sinds 1937
bezig was met een echtscheidingspro
cedure had het recht teneinde raad
maar in eigen hand genomen en was
gedurende de oorlog in Londen op
nieuw in het huwelijk getreden. Na
de Duitse capitulatie dwongen de
Engelsen hem terug naar Nederland
te keren, waar de moeilijkheden be
gonnen, toen hij poogde zijn Engelse
vrouw bU de burgelijke stand te
laten inschrijven. Het Amsterdamse
gerechtshof zal op 1 Juli a.s. uitspraak
doen,
DE dependance van Puls Ier Duin
te Noordwijk herbergt op het ogen
blik ruim dertig Italiaanse kinderen
van de Olivatti-fabriekcn tilt Ivrca,
die in ruil voor een dertigtal kindo-
ren van Ruys' handelsvereniging in
ons land vertoeven. De Italiaanse
gezant heeft zUn lai dei jPS Prn
onthaal op dc legatie aangeboden.
Voor de Italiaanse Jeugd, die hier
Zondag Is gearriveerd en tot begin
Juli za! blijven, is een aantal uitstap
jes gearrangeerd, behalve toehi»n
door de duinen «n 7«'<»mnarti!cF» 'n
zee, iets heel bijzon vooi dj <.o
bergbevvonertjes zijn ook irlit.ea
naar Amsterdam, Den Haag. Volun-
dam, Edam en Alkmaar gearran
geerd. De Amsterdamse haven en
ook Artis worden bezocht. De Ita
liaanse kinderen 2Ün kinderen van
arbeiders zowel als van leidende fi
guren der Olivette-fabrieken. De Ne
derlandse kinderen van Ruys' han-*
delsvereniging zijn inmiddels vei'lg
in Champoluch ten nooren van Mi
laan aangekomen en genieten In do
bergen. Zij zijn uit de kinderen van
het personeel der firma, tussen de
tien en vijftien jaar, gekozen.
DE prijs van consumptieijs is reeds
het vorig Jaar bepaald op 10 cent
voor een normale hoeveelheid van 40
gram. Nu het verhmik a«n»l'"'''ï'(
toegenomen, hebben veel eerl*0,,#'
zich niet ontzien, 'tun p»v. e*.o-
lijk op te drijven. Talrijke klaoVten
zijn reeds bjj do prijscontrole binnen
gekomen over buitensporig hoe©
prijzen, die in gelegenheden in Kr-ho»
veningen en andere ontspanningn*
oorden wordt gevraagd.
Het Is te verwachten dat kraebttg
zal worden Ingegreper. No - n
ons van bevoegde nuaicUuoit»
zijn hier en da-~ bU dt controle .ito
zich ook tot n»
kclen uitstrek' streng
regelen oegepa
maar krachtig
Binnenland
Een Ame~''"»anse dame heofl
een kat en jonge katjes ge
schonken aan Vlissingen. Men had
de beesten verteld, dat het ras aan
het uitsterven was op Walcheren. Ve
le katers waren aanwezig bij de aan
komst van de boot.
Te Nijmegen Is een wi'^r staking
uitgebroken onder bou.% vakarbei
ders. Onderhandelingen zijn geopend.
Mert" hoopt het conflict spoedig op te
lossen.
De staking ln de Amsterdamse
haven heeft tot nu toe geen invloed
gehad op het vertrek der schepen.
Alle verlieten op normale tijd de
haven.
Ook dit jaar zal weer anjerdag
worden gehouden en wel op 30 Juli
omdat de verjaarda^ van prins
Bernhard op Zondag valt.
Minister Mansholt zal op de speci
ale graanconferentie welke op 9 Juli
a.s. te Parijs begint, bijwonen. De
Nederlandse delegatie zal uit zes of
zeven personen bestaan.
In een tuin van een woning te
Blerick waar veel kinderen regelma
tig speelden, zijn drie nog niet ont
plofte bommen gevonden.
De Zuidwillemsvaart is Zondag
j.1. van munitie gezuiverd. Ruim drie
ton werd opgevist.
Hei weer vandaag
WEERSVERWACHTING
Lichte tot matige wind uit Zuid-
Oostelijke richtingen. Zonnig, droog
weer. Iets hogere temperatuur dan
gisteren.