Soldalen en arbeiders in Polen Buitenland 1 Conferentie van Parijs ten einde Zullen de Grote Drie zonder resultaat uiteen gaan? Tass klapt uit de school KORT maar krachtig Binnenland Joekes over de Sociale en *4 politieke betrekkingen Politieke vrede voorwaarde voor sociale vrede Sjahrir adviseur van Soekarnc 4e Jaargang No. 973 Uitgave N.V. Noordhollandse Pers 1945 i.o. Redactie Achterdam 20 tel. 2274. Adm. en Adv. Rid derstraat hoek Oudegracht tel 3971 Alkmaar. Dinsdag 1 Juli l947 Directeurs TH. W. REYNDER6 Hoofdrfdaoteuri CL E. DB WINTER JDAG8LAD VOO» ALKMAJffi FNOM GEVING ALGEMEEN wordt vei wacht dat de conferentie te Parijs van de Grote Drie Dinsdag ten einde zal lopen.^De vooruitzichten op een gunstige uit- «lag van besprekingen zijn er niet beter op geworden sinds zü door het Russische persbureau Tass in een critlek stadium zUn gebracht. Dit ofri. ieelc Sowjctpeï sbureau heeft namelijk, ondanks de gemaakte afspraak «ot geheimhouding, bizonderheden wereldkundig gemaakt omtrent de Rus sische oppositie tegen de Engels-Franse voorstellen. ^Bidault heeft onmiddellijk met zijn delegatie besproken of men ook van Franse zijde de geheimhouding maar niet zou opgeven. Een dergelijke overweging heeft ook het onderwerp van bespreking bij de Britten uitgemaakt .Het verschil van mening tussen de Engelse en Russische delegatie schijnt thans volledig te zijn. Volgens Tass zouden de verschilpunten tussen de ver schillende delegaties voornamelijk gaan over de vol- gende punten: 1. moet er een plan komen voor Europa als geheel, of moet ieder land een afzonderlijke lijst indienen van zün economische be hoeften? De Russen zijn voorstander van het laatste. 2. welke landen moeten bij het plan betrokken zijn? Rusland wenst de ïmnlrale en voormalig vijandige landen in verschillende categorieën zien ge- plaaftt. 3. De positie van Duitsland. Rusland wenst deze kwestie thans niet aan te roeren, doch eerst op de bespreking van de Raad van Ministers in November a s. Men gelooft, dat de d' ministers weer bijeen zullen k' en mis schien nog een verkuu-ng van Molo- tof zullen aanhoren. Over het alge meen echter zijn de gedelegeerden ervan overtuigd, dat de conferentie afgelopen is en voor het ogenblik de kans om tot overeenstemming te ko men over een economisch plan voor Europa onder leiding van de Sow jet- Unie, Groot-Erittanië en Frankrijk, d" drie ministers ontglipt is. VAN betrouwbaió „ijae wordt ver nomen, dat Bevin de Britse voorstel len voor een apparaat, dat in het ka der van het Plan-Marshall zou moe ten functioneren heeft geschetst, Mo- lotof zou daarop met Russische voor stellen voor de dag zijn gekomen, die niet noemenswaard yerschilden van het Russich standpunt, dat reeds eerder uiteen was gezet. Nnar verluidt, zal Bidault er ten si-rkste on aandringen, 't tempo van de besprekingen te versnellen. Ge- woonliik 'welingelichte Franse krin gen verklaren, dat het Franse plan waarmee Bevin h"t in hoofdzaak s^int eens le zi'n. de benoe ming van zes af- 7~»iderjrf!ce com- rri*=«=ies inhoudt om de behoeften en de capaciteit van Europa te onderzoeken met - b-t-ekking tot landbouw energie, ver v^cr. staal, grondstoffen en de kwes- ti« van de betalinijsbalans. TV comm:s*ies zouden volgens het plan de toestand land voor land rnneten onderzoeken. Daarna zouden de plannen voor de hulpver- ijewing moeten worden besproken in b«t licht van de algemene economi sche toestand in ieder land. De com- TP'ssies zouden moeten worden sa- jr»r>r-eld uit vertegenwoordigers r? -vrofe Drie' met eventueel verte genwoordigers van andere betrokken landop. De Grote Drie zouden hun voorstellen tüdig gereed moeten heb- hen, opdat zij aan de economische V N -"ommss'e voor Europa, die 5 Juli te Genéve bijeenkomt kunnen worden voorgelegd. TN een rede op de conferentie ver kVnrde Bevin oa.',.Ik ben er van overtuigd, dat de Verenigde Staten op geen enkele wijze de vereiste s*n"n aan welk programma dan ook zal geven tenzij uit de opzet daar van duidelijk blijkt, dat o«nno misrh. gezond en welvarend Euro pa daarvan het resultaat zal zijn. De verschillende* Europese landen hebben ieder hun ei "en problemen Min of meer gedetaileerde plannen om deze op te lossen zijn reeds ge- Jh^akt. Er is natuurlijk geen sprake van. .dat het door Marshall voorge stelde plan dergelijke nationale plan nen terziide wil schuiven of aan de 8ouveieinit*»it van enig land, groot of klein, afbreuk ia! doen". NA beëindiging van zijn rede legde minister Bevin het volgende -Britse plan voor de verwezenlijking van Marshalls voorstel voor: 1. aanstonds- met een coördinatie commissie worden gevormd, welke ter beoordeling van de regeringen der Europese landen voor de komen de vier jaren een programma voor het economisch herstel zal opstellen: a. in hoeverre dit herstel zou kun nen worden bereikt door productie verhoging en onderlinge uitwisseling der beschikbare hulpbronnen. b. welke hulp van buiten de Euro pese landen behoeven. Deze hulpver lening zal geschieden in de vorm van kapitaalsgoederen, waardoor de pro ductie zal kunnen worden verhoogd en tevens van eerste behoeften zoals voedsel en steenkool, opdat het eco nomisch leven in Europa kan worden voortgezet terwijl de binnenlandse iuctie wordt verhoogd. Genoemde commissie zal bestaan uit vertegenwoordigers van Frankrijk •Gr. Brittannië en de U.S.S.R. en van niet meer dan vier andere landen. Bidault verklaarde daarna, dat deze voorstellen in wezen niet verschil den van die van Frankrijk. Daarna .kwam Molotov met de door Tass gepubliceerde suggesties. Molotov verwierp het Britse plan, omdat het afbreuk zou doen aan de normale economische ontwikkeling van zekere Europese landen. Hij stelde vast, dat In deze landen de economische samenwerking op be vredigende wijze bevorderd werd. MARSHALL de Amerikaanse mi nister van Buitelandse Zaken, heeft een onderhoud van 40 minuten met de Britse ambassadeur te Washing ton, gehad. Daarna besprak presi dent Truman met Marshall het plan van Marshall en de conferentie te Parijs. Volgens Lord Inverchapel hebben de Amerikaanse en de Engel se regering vrijwel dezelfde mening over de uitwerking van het plan van. Marshall. Deze verklaring heefl nieuw voedsel ge geven aan het ge loof, dat de V.S in geval van vol ledige mislukking der conferentie Engeland en Frankrijk zullen steu nen, indien zij besluiten alleen of tenminste alleen met West-Europa verder te gaan met het uitwerken van het plan van Marshall, voorzo ver het Europa betreft. HET Engelse Lagerhuis heeft in derde lezing met 321 tegen 173 stemmen het plan van de regering goedgekeurd om de electriciteits- voorziening te nationaliseren. Dit is het vierde nationalisatie plan, dat in het Lagerhuis is aange nomen. De vorige waren die van het vervoer, de steenkolen en de Bank van Engeland. VOLGENS linkse kringen te Athene is het mogelijk, dat de Griekse com munistische partjj binnenkort de De veemarkthallen te 's-Hertogenbosch z\jn door eeti felle brand, welke ontstond tijdens het congres van de Ned. R.K. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel, dat In een der zalen werd gehouden, verwoest. De congressisten konden de veemarkthallen gelukkig tijdig verlaten. vorming van een vrije Griekse rege ring in het gebergte van Noord- Griek jnl and zal aankondigen. De bekendmaking van deze nieuwe re gering zou waarschijnlijk geschieden nadat het rapport van de grenscom- missie van onderzoek deze week door de V.N. te Lake Success zal zijn be sproken. De militaire stafcommissie heeft geen overeenstemming bereikt over het vraagstuk van de strijdmacht van de Verenigde Naties. De Amerikaanse ministers Ham man en Anderson zijn naar Europa vertrokken. Zij zullen een studiereis maken door- West-Duitsland. De grote Franse bankstaking duurt onverminderd voort. In Frankrijk werd een fascistisch complot tegen de Vierde Republiek ontdekt. De sociaal-democraten in de Wes telijke zones van Duitsland hebben aan de geallieerde Bestuursraad td Berlijn verzocht de oprichting van een Sociaal-democratische partij in de Russische zone mogelijk te ma ken. De Spaanse monarchisten zullen het Franco-referendum van a,s. Zon-; dag saboteren. Generaal von Falkenhausen, •mi litair commandant in België is on voorwaardelijk vrijgelaten. Canada keurde de vredesverdra gen met verschillende as-staten goed. Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk en Polen zullen gezamenlijk de moge lijkheid van uitwisseling van electri- sche stroom bestuderen. Het bezoek van Eva Peron aan Milaan was het sein voor de aan kondiging van een omvangrijke han delstransactie tussen Italië en Ar gentinië. Italië zal auto's leveren in ruil voor Argentijnse taünve en vlees. Ter hoogte van de Amerikaanse kust is het Amerikaanse troepen- transportschip „Saint Albans Vic- tory" in aanvaring gekomen met het Deense motorschip „Bolivia". Beide schepen werden ernstig bescha- rdigd. Persoonlijke ongevallen deden zich niet voor. OP de internationale arbeldsconferentle te Geneve heeft de Ne derlandse regeringsafgevaardigde Mr. Joekes de nadruk gelegd op de onderlinge afhankelijkheid van sociale en politieke betrekkingen. „Zolang als de politieke betrekkingen gestoord zijn, bljjft een ware sociale samenwerking onmogelijk", aldus Mr. Joekes. Hjj betuigde zijn ingenomenheid met het feit, dat de veredesverdragen zjjn gel kend met enkele landen, die voortaan aan de werkzaamheden van de conferentie kunnen deelnemen. De kwestie der werkkrachten ach 11 o hy nog een ernstige hinderpaal voor de verhoging der pro ductie. De samenwerking tussen werkgevers en werknemers heeft de sociale vrede verzekerd. ,,Bjj de werkzaamheden voor de wederop- bouw houdt Nederland zich vooral ernstig be^lg met het regelen op nieuwe basis van de betrekkingen met de Overzeese gebiedsdelen en met de vraagstukken van wederopbouw der geteisterde gebieden. „Mr. Joekes besloot zijn rede met er op te wijzen, dat ztyn regering een werkelijk herstel van Nederland hoopt te kunnen crzekeren, waarbij niet alleen met de materiele, maar ook met de psycholo gische en sociale moeilijkheden wordt rekening gehouden." „De Ne derlandse regering staat volledig achter de werkzaamheden Van de internationale arbeidsorganisatie." MAANDAGMIDDAG bracht Dr. J B. V. M. J. vai> de Mortel, consul- generaal van Nederland te Chicago, een bezoek aan de Amerikaanse mi litaire begraafplaats tc Margraten. De heer van de Mortel legde daar aan de voet van de vlaggenmast een krans uit naam van de toekomstige Nederlandse ambassadeur te Was hington, mr. dr. E. N. van Klef- fens. De consul-generaal legde te vens bloemen op graven van de ver schillende Amerikaanse militairen, afkomstig uit zijn ambtsgebied, wel ke de heer van de Mortel persoonlij k kende of met wier ouders hij con tact heeft gehad. (Eigen correspondentie). Sinds de bevrijding is Polen een belangrijke stap vooruit gegaan. Een jaar geleden was het nog een chaotisch land, waar benden, bestaande uit zeer nationalistische delen van de vroegere verzetsbeweging, uit Russische deserteurs, uit over blijfselen van Vlasofs wit-Russisch leger, dat door de Duitsers was gevormd, en uit gewone, bandieten, die hun kans waar namen, de wegen onveilig maakten, transporten plunderden, dorpen aanvielen en de bevolking uitmoordden; een land waar herhaaldelijk politieke aanslagen werden gepleegd waar af en toe progroms oplaaiden, waar een verbeten strijd woed- de tussen zwakke, maar autocratisch optredende regering en onzichtbare sabotagegroepen ,die in belangrijke organen van de staat hadden weten door te dringen, In een jaar tijd had de regering, ondanks de heftige politieke strijd tussen de legale partijen een zekere stabilisatie van het regeringsgezag weten te verkrijgen. Sirijd iegen de benden De strijd tegen de ondergrondse was moeilijk. Om de benden uit de weg te ruimen had men een tien maal zo sterk leger nodig gehad. Een dergelijke ..luxe" kon Polen, dat zoals ik reeds uiteenzette met een nijpend tekort aan arbeids krachten te kampen heeft zich niet permitteren. Er deed zich ^echter een andere mogelijkheid voor. Toen ^oor de politieke ont wikkeling in binnen- en buiten land de kansen der ondergondse steeds meer afnamen, zette deze haar sttiid op de duur nog slechts voort, omdat zij gt.cn andere keus had. Op het juiste ogenblik be sloot de regering een algemene amnestie af te kondigen. Men verwachtte hierdoor niet alleen aan het bestaan van de onder grondse een einde te maken, doch tevens 45.000 arbeidskrachten te winnen. De amr.cstie werd een succes. Circa 85009 man keerden in de burgermaatschappij terug de positie der halsstarrigen ls thans wel onhoudbaar "geworden. De arbeiders Het grootste probleem van Polen vormt de arbeid. De arbeidspres tatie van de Poolse bevolking staat zeker niet op Westers peil. Polen kunnen beter strijden dan werken. Lindlay Fraser, de com mentator der BBC tijdens de oor log, heeft er zijn ontevredenheid over uitgesproken dat dc industrie gebieden van Silezië, Polen ten deel zijn gevallen. Zijn redenering berustte hierop, dat Polen niet zo hard kunnen werken als' Duitsers en dat de wereld zich het daarmee veih&ttd houdende productiever lies van circa 20% op het ogenblik niet kan veroorloven. Met zeisen gewapend DE Polen hebben zich in hun heldhaftige strijd tegen de Duit sers ondersoheiden. In 1939 zijn de boeren uit de omgeving van Gdy- nia de Duitse tanks met zeisen te lijf gegaan. Zeisen als wapen in de 20ste eey.w, een anachronisme. Twee eeuwen geleden stonden romantiek en heldendom nog in aanzien. Tegenwoordig draait al les om de nuchtere arbeid. Voor Polen draait thans alles om de vraag, of het volk met inzet van alle krachten aan de slag zal gaan. Daarvan hangt de welvaart van Polen af, zijn beschaving en de democratie. Welvaart brengt rust en tolerantie, en Is een on misbare voorwaarde voor opbloei van de democratie. Vertrouwen in de regering IN dit verband is het van belang, dat er een regéring aan het be wind is, die het vertrouwen ge niet van d$ industrie-arbeiders in de steden. Terecht of ten onrech te wie kan dit in de kente ringsperiode, waarin de Oosteuro- pese landen verkregen, uitmaken? verwachten zij, dat deze, en alleen deze, regering hen tot het verbeide socialisme zal voeren. En in dit vertrouwen getroosten zij zich opofferingen, die soms be wonderenswaardig zijn. Nu door het verleggen van de Poolse grens naar het Westen de Indu strie aanzienlijk is toegenomen, hangt van de houding van de in dustrie-arbeiders zeer veel af. Een politieke verschuiving naar rechts zou ongetwijfeld spannin gen in de arbeiderswereld teweeg brengen, die voor het land fataal zouden kunnen zijn. Geen land heeft zozeer behoefte aan rust en ik ben mij ervan bewust een gevaarlijk woord uit te spreken tucht als Polen. De Polen klagen en hun klach ten zijn al te begrijpelijk, maar ieder zal U er van verzekeren, dat de levensomstandigheden in één jaar tijds ontzaggelijk zijn verbeterd. Verhouding tot Rusland Rest ons nog één voor velen beslissende vraag. Hoe staat het met de verhouding van Polen tot de Sowjet-Unle? Is Polen een kolonie van Rusland? Polen ligt in de invloedsfeer van de Sowj et-Unie en de inmen ging der laatste in binnenlandse aangelegenheden van Polen is, ofschoon oncontroleerbaar, onge twijfeld directer dan die van de Westerse groten in de binnen landse aangelegenheden van Ne derland. Men ontmoet in Polen echter evenveel juister gezegd even weinig Russische soldaten als Amerikaanse. Dat Polen in de Russische machtspolitiek is op genomen staat buiten kijf, maar van bolsjewisering van Polen 's op het ogenblik geen sprake. Wat de toekomst brengen zal, hangt eohter niet van de wensen aer huidige machthebbers in Polen af, die hun onafhankelijkheid (men denke aan het Poolse natio nalisme) als een heilig goed be schouwen, maar van de verhou ding tussen Sowjet-Unie en de An gelsaksen. Wij kunnen slechts ho pen ook voor onszelf dat Polen niet voor de zoveelste maal het slachtoffer van de controver sen der groten zal worden. MAANDAGAVOND heeft het spoor wegverkeer op drie punten enige vertraging gehad. Als gevolg van een draadbreuk in het electrische net was van 20.48 tot 22.38 uur het verkeer op de baanvakken Utreent- Hilvetsum en Utrecht-Amersfoort gestremd. Naar Amersfoort werd het treinverkeer omgelegd ever Baarn. Terwijl naar Hilversum eeu busdienst werd ingeschakeld. Op het kelen-station Susteren reed om "31.16 uur de locomotief van een binnenkomende kolentrein op die van een juist op vertrek staan de goederentrein. De locomotief van dc eerste werd beschadigd en zes wa gens ontspoorden. Als gevolg van een blokstoring on dervond het treinverkeer op de splitsing b\j Lunette, Utrecht-Arn hem en Den Bosch van 18.15 tot 21.30 uur vertraging. DE oud-politieke gevangenen van Haaren zullen op Zaterdag 2 Augus tus een herdenkingsbijeenkomst voor hun gefusilleerde en in Duitsland omgekomen kameraden Jiouden. Het ontwerp van de beeldhouwer Cephas Stauthamer voor de in Haaren aan te brengen gedenksteen, zal bij doze gelegenheid worden aangeboden. Deelnemers worden des ochtends om 10 uur aan het station te .Tilburg verwacht. Nabestaanden van oud-politieke gevangenen van Haaren worden voor deze bijeenkomst uitgenodigd. SOEKARNO heeft voor de tijd van de huidige moeilijke situatie Goetan Sjahrir tot zijn adviseur benoemd. VOLGENS het Republikeinse pers bureau Antara is het schrijven van de Britse regering, waarin zij aan dringt op een snelle totstandkoming van een oplossing op vredelievende wijze, door Soekarno in overweging genomen. De tekst van dit schrijven is nog niet bekend gemaakt Volgens een Republikein» mmmen- taar is de Amerikaans aidi memoï- re wederom een bewijs van de juist heid van de politiek van Sjahrir, dat het Indonesische probleem niet alleen Nederland en Indonesië raakt, doch een veel ruimer veld beslaat. In ditzelfde commentaar krijgt de Ame rikaanse nota een gunstig onthaal. Uit de jongste ontwikkelingen blijkt, dat vreemde mogendheden grote belangstelling voor het Indone sische probleem ten toon spreiden, welke slechts door publicatie van nota's en brieve^ tot uiting komt. HET Indonesische persbureau An tara bericht, dat Nederlandse troe pen nabij Modjokerto in gevecht z(Jn geraakt met Republikeinse eenhe den en dat de strijd meer dan 5 uur geduurd heeft Het weer vandaag DROOG WEER Droog weer. In de vroege ochtend plaatselijk mist, die snel oplost. Meest half bewolkt^ Vrij warm. Zwak ke wind. overwegend tuisen Noord en West.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1