kmaardeï OP Ml RISKT HU Z0\ HOOR Buitenland 1 Toenemende sponning in Griekenland Protest van wereldvakverbond Een ernstig woord van Wallace Oost-Europese landen niet naar Parijs S1'! cen 121 ton De regeringsverklaring: zie pagina 3 Binnenland Sjahrir terug in interimregering? Nederlanders naar Parijs Londense beleid in onderzoek? N.V.V. maakt zich ongerust KORT maar krachtig 4e Jaargang No 982 Uitgave N.V. Noordhollandse Pers 1945 l.o. Redactie Achterdam 20 tel. 2274. Adm. en Adv. Rid derstraat hoeh Oudegracht tel. 3971 Alkmaar. DAGBLAD VOO» ALKMAAR EN OMGEVING Vrijdag 11 Juli 1947 Directeur» TH. W. REYNDERA Hoofdredacteur: XL B. Dfl WINTER De arrestaties van Griekse communisten, die zouden zvjn betrokken bij een samenzwering tegen de regering, zijn ook gister voortgezet. Het aantal verdachten wordt op ongeveer 4.000 geschat. Maximos, de Griekse premier, verklaarde o.m., dat de Amerikaanse regering de arrestaties goedkeurde en hoopte dat de Britse regering dit eveneens zou doen. Regeringsfunctionarissen zeiden niets af fe weten van berichten, "dat „een Griekse vrjje regering" zeer binnen kort zou worden aangekondigd als gevolg van de arrestaties. Volgens officieuze berichten zou een dergelijke regering „bij het meer van Prespa, nabij de Grieks-Joegoslavische grens, of in het gebied van de Pindus, nabij de Albaneese grens" worden geïnstalleerd. Guerilla-strjj- ders zouden met de geregelde Griekse troepen de strijd aangebonden hebben om zich te verzekeren van een gebied, waarop de „vrije'-' rege ring zou kunnen worden samengesteld. Protesten De secr.-generaal van het wereld- verbond voor vakverenigingen, Louis Saillant, heeft in een telegram aan de secr.-generaal der Ver. Naties, Trygve Lie, geprotesteerd tegen dc arrestaties en verzocht, dat de V.N maatregelen zullen nemen in verband met de gebeurtenissen in Grieken land „om de terugkeer- van een nor maal bewind en de vrijheid in Grie kenland" voor te bereiden. Saillant zeide, dat de Griekse regering op nieuw een slag had toegediend aan vrrje Griekse vakverenigingen door een groot aantal vakverenigingslei ders, die op democratische wijze wa ren gekozen, te arresteren. De Fran se communisten hebben eveneens een protest laten horen. Te Athene werd officieel medegedeeld, dat de arres tanten voor een jaar naar het 'eiland Ikaria (Sporaden) zullen worden ver bannen. Dwight Griswold, de leider van de Amerikaanse hulpmissie in Griekenland, zal Zondag te Athene arriveren in het nieuwe, viermotorige vliegtuig van president Truman. De president heeft op een persconferentie ten aanzien van Griekenland gezegd „Ik heb geen bepaalde houding hier tegenover" en weigerde commentaar te leveren. Veranderingen in Voor-lndië Lord Mountbatten, de onder- ko ning van Indië is, naar Atlee in het Lagerhuis heeft medegedeeld, aanbe volen als gouverneur-generaal van In<" terwijl de president van de Moslimliga. Mohammed Ali Djinnah is aanbevolen in eenzelfde funct'e voor Pakistan. Atlee sprak bij deze gelegenheid de hoop uit. dat de verdeling van het land in India en Pakistan niet lang zou duren en verklaarde, dat naar zijn overtuiging een onafhanke lijk Voor-lndië kan en zal totstandko men binnen het Britse gemenebest De Europese zakenlieden, zo zeide Atlee, zullen 'n belangrijke rol in het land blijven vervullen. Atlee deelde voorts mede, dat de premiers van de regeringen van alle delen van het gemeneb st hun goedkeuring hebben gehecht aan de wijziging van de titel van de koning, die afstand doet van de titel .Keizer van Voor-lndië. De terugtrekking van de strijdkrachten uit Voor-lndië zal zo spoedig moge lijk geschieden, doch dit is afhanke lijk van de beschikbare scheepsruim- momenteel gebruikt als Tralnlnt r V°°r het Mci5jcs Zeevaart o. feniT, °r|'5 h< t I» >"=t eerste De :'""r„Ti8jeS in Ene«'a>i(t' ".Vn. k''r"" aan boord te- few™. Provianderlngstocht aan te. Het wetsontwerp is in tweede le zing met algemene stemmen aange nomen, waardoor 't dus in principe door het Britse Lagerhuis «6 aan vaard. Wallace waarschuwt HENRY WALLACE, de voormalige Amerikaanse minister van handel, schrijft in het weekblad „New Rc- publican", dat zolang de Amerikaan se repubükci- ner „in blinde angSt voor so ciale vooruit gang in Europa en in het bin nenland" leven, het gevaar zal blijven bestaan, dat het goede in het plan- Marshall ten kwade zal worden ge keerd. HET CONGRES is aan de wereld verplicht een resolutie aan te nemen, aarin verklaard wordt, dat de Ame- De Belgische premier Spaak, onthult te Bastogne de laatste mijlpaal op de weg, welke door de geallieerde legers by de bevrijding van het be zette Europa werd afgelegd. rikaanse hulp op de volgende voor waarden zal worden verstrekt: ,Dat zij voor alle vredelievende volken bestemd is, dat zij gebaseerd is op de noodza kelijk! :id van verhoogde productie cn hogere levensstandaarden, dat zij geen politieke inmenging van de V.S. impliceert en dat zij zoveel mogelijk door bu- reaux van de V.N. wordt georgani seerd. De mogelijkheid, dat de Sovjet- Unie zal deelnemen aan de gezamen lijke verwezenlijking van het plan moet worden opengelaten". Wallace besloot met een beroep op Amerika te bewijzen, dat het niet de wens koestert om de vriendschappe lijke betrekkingen van Oost-Europa met de Sovjet-Unie te ondermijnen. Morgen Parijse conferentie In tegenstelling tot eerdere berich ten heeft de Tsjecho Slowaakse re gering besloten niet deel te nemen aan de Parijse conferentie, die mor gen begint. De reden van déze kf ers- verandering is volgens een •otÜBilSle verklaring, dat vrijwel alle '■Obst- Europese staten, waarmee Tsjecho Slowakije nauwe economische én po litieke betrekkingen onderhoudt, niet zullen deelnemen aan de conferentie. „In deze omstandigheden", zo zegt de verklaring, „zou deelneming var. Tsjeoho Slowakije worden uitgelegd als een daad, gericht tegen de vriend schap met de Sowjet-Unie en andere van onze bondgenoten." De toestand is thans zo, dat zeven landen ge weigerd hebben naar Parijs te ko men, terwijl het antwoord van Fin land nog niet bekend is. Verwacht wordt evenwel, dat Finland de uitno diging zal aanvaarden. Het land be hoeft dringend Amerikaanse steun en de communistische pers aanvan kelijk zeer critisch tegenover het plan neemt nu een neutrale houding aan. Bulgarije, Hongarije. Polen, Roe menië, Joego-Slavië, Tsjecho-Slowa- kije en Albanië hebben de uitnodiging afgewezen. Polen baseert de afwij king voornamelijk op het feit, dat het er niet mee kan instemmen met een plan, waarbij de wederopbouw van Duitsland eerder tot stand komt dan die van de landen, die het slacht offer zijn geweest van de Duitse agressie. Rusland en Bulgarije hebben een handelsovereenkomst gesloten, die voorliet in goederenruil tot een be drag van 87 millioen dollar. Bulga rije zal in hoofdzaak tabak leveren in ruil voor machines. NADAT donkere nachtwolken langet ïjd langs de Javaanse hemel dreven, schijnt nu toch de zon haar eerste licht langs de horizon te zenden. Wij behoeven niet te verhelen, dat nog niet lang geleden de toestand er zeer dreigend uitzag. Alles was in gereedheid om het sein „tot de aanyal" te ontvan gen. Gelukkig heeft het nuchtere verstand en de vredeswil van de bevoegde autoriteiten gezegevierd over het streven van hen, die slechts een er-op-in-hakken wissen te prediken. Aan de andere kant moeten wij echter vaststellen, dat de van Indische zijde gevolgde tactiek ons vaak onbegrijpelijk voorkwam. Ook in Djokja scheen men soms met blindheid geslagen en geneigd voorbij te zien, dat slechts op basis van een loyaal uitgevoerd Linggadjati een oplossing was te berei ken. Met een militair avontuur zou ook de Republiek niets hebben te winnen. Integendeel Djokja zou zich kunnen zien ontschieten het vele, dat voor het grijpen lag. Begrijpelijk wantrouwen NU kunnen wij veel van het wantrouwen van de Republiek be grijpen. Wie zich herinnert de ge schiedenis van de laatste vijf en twintig jaren voor het uitbreken van de oorlog, zal moeten beseffen, dat wantrouwen bij de Indonesi ërs ten aanzien van de Nederland se bedoelingen niet geheel en al onverklaarbaar is. Vele van de huidige leiders van de Republiek hebben zwaar moeten boeten voor hun nationalistisch streven. Boven Digoel heeft nog steeds geen aan gename klank. Ook niet in de oren van Soekarno en Hatta. 't Optreden van ..Rijkseenheid" en „Nationaal Réveil" en de uitlatin gen van sommige militaire leiders zijn niet bevorderlijk geweest om.'t schrijnen van deze oude wond te verzachten. Men mag echter van de Repu blikeinse leiders verwachten, dat zij zoveel helder inzicht bezitten, dat zij zich niet laten leiden door hun sentimenten, maar door een redelijk verstand dat hun duidelijk maakt, dat er ook in Nederland het een en ander is veranderd. Bij Sjahrir troffen wij stellig een der gelijke geestesgesteldheid aan. Ook de huidige premier en zijn naaste medewerkers kunnen wij tot deze realisten rekenen. Standpunten naderen elkaar DE laatste weken is er te Djokja een hevige activiteit geweest. Het kabinet van Soetan Sjahrir strui kelde door gebrek aan vertrou wen van het voorlopige parlement van de Republiek. Tot grote ver wondering van de wereld bleek echter, dat Soekarno en ook het nieuwe kabinet van Sjarifoedin de politiek van Sjahrir volledig on derschreef en voortzette. Er volgde een wederzijdse notawisseling en wanneer wij dit schrijven zijn de standpunten elkander zo ver gena derd, dat alleen het punt van ge meenschappelijke gendarmerie nog niet tot oplossing is gebracht. Wij ontkennen de belangrijkheid van dit verschilpunt niet, maar gelo ven, nu op belangrijker punten de positie van de vertegen woordiger van de Kroon bv. overeenstemming is bereikt, men met goede wil hier ook tot een voor beide partijen aanvaardbare oplossing zal weten te komen. Overeengekomene realiseerbaar? NU de zaken zo ver in de goede richting zijn gevorderd, zij het na talloze moeilijkheden, rust onmid dellijk de vraag of de huidige lei ders van de Republiek voldoende gezag en kracht zullen bezitten om het overeengekomene te realise ren. Het is voor ons altijd een enigszins duister punt hoever de macht van de Republikeinse lei ding reikt. De Republiek wijst zelf geregeld de verantwoordelijkheid voor 't optreden van ongeregelde groepen af. Dit bewijst echter, dat dergelijke ongeregelde acties be staan. En daaraan mag men natuur lijk de vraag verbinden, hoe ver 't gezag van de Republikeinse lei ding zich uitstrekt. Wij voegen hieraan echter onmiddellijk toe, dat wij op dit punt niet pessi mistisch zijn. Verheugende tekenen ER zijn inmiddels reeds tekenen waarneembaar, die duidelijk ma ken, dat het de Republiek ernst is met de pogingen om de zaak tot klaarheid te brengen. Soekarno heeft, in overeenstemming met de overeenkomst van Linggadjati, per decreet de formele gouvernement schappen opgeheven, welker ge bied behoort tot de souvereiniteit van Oost-Indonesië en Borneo. door dit gebaar heeft de Repu bliek uitdrukkelijk te kennen ge geven, dat zij haar territoir tot Java. Sumatra en Madoera be perkt acht. Mischien moet men hierin slechts een gebaar zien, maar toch een gebaar waarvan men de strekking niet moet onder schatten. Omgekeerd heeft dr. Van Mook de zeer duidelijke eis aan Soekar no gesteld, dat hij een decreet zal uitvaardigen, dat het einde van de vijandelijkheden langs de de marcatielijn moet tot stand bren gen. De Regeringsverklaring De regeringsverklaring door Min. Beel in de Tweede Kamer over de Indonesische kwestie afgelegd, ademt een verzoenende geest en kan stellig bijdragen tot oplossing van de huidige moeilijkheden. Nogmaals werd door Beel uit drukkelijk de onmiddellijke sta king van de vijandelijkheden ge- eist. Wij scharen ons hier volledig achter, mits deze woorden ook door Nederlanse militairen ter harte worden genomen. De regeringsverklaring hield zich verder bezig met de Unie-idee, die nog steeds niet voldoende in de gedachten der Indonesiërs zou le ven. Wij zijn het daarmede eens, doch zouden niet gaarne de Ne derlanders de kost geven, die evenmin tonen er iets van te be grijpenof te willen begrijpen. Het was zeker verstandig van de minister-president de Nederlandse verantwoordelijkheid gedurende de overgangstijd te onderstrepen. Vooral in de verhouding tot het buitenland en ten opzichte van de regeling van de gezagsverhoudin gen moet deze verantwoordelijk heid niet uit het oog worden ver loren. Tenslotte de door de Republiek exclusief met enige staten gesloten verdragen achten ook wij in strijd met letter en geest van Linggadja ti, hoewel wij geneigd zijn ook hier veel te begrijpen. Alles bijeen: er is nieuwe hoop, dat eindelijk over Java de zon tóch zal opgaan. DEWI Dr. VAN MOOK. Zal hjj opnieuw met Sjahrir samenwerken? Volgens een woordvoerder van de republikeinse regering z.yn bü de voorlopige besprekingen over de vertegenwoordiging van de republiek In de interimregcring.de vice-prosident Mohammad Ilatta en de voor* maüge minister-president Soetan Sjahrir genoemd als vertegenwoor digers van de republiek. Van andere zyde wordt vernomen, dat Sjahrir reeds zijn toestemming tot een eventuele benoeming zou hebben gege ven. Over de verdere samenstelling van de interimregering verneemt Aneta, dat de waarschijnlijkheid groot is, dat dr. van Mook commis saris van de kroon zal zijn en als Nederlandse leden dr. P. J. Koets en inr. E. J. van Hoogstraten in do regering zitting zullen hebben. Verder zal de Sultan van Pontlanak, Hamid n West-Borneo vertegen woordigen, terwijl de heren Tahlka en Claproth namens de staat Oost* Indonesia zitting zullen nemen. Sjarifoeddin langs de linies Verder zouden de voorstellen, wel ke vice-premier Setyadjit naar ver wacht wordt, vandaag naar Batavia zal meebrengen, behelzen de instel ling van speciale brigades, welke di rect onder het federale orgaan voor de veiligheid zullen ressorteren. Ver der is het zeer waarschijnlijk, dat de ministers Sjarifoeddin, Gani en Se tyadjit binnen enkele dagen persoon lijk langs de demarcatielijnen zullen reizen om een volledige beëindiging van de vijandelijkheden te bewerk stelligen. Het is niet onmogelijk, dat dit gezelschap nog zal worden uit gebreid. Intussen is gisteren een reeds aangekondigde radiorede van generaal Soetomo afgelast. Nederland Parijs Heden vertrekken de minister van Buitenlandse Zaken, baron van Boet- zelaer van Oosterhout en dr. Hirsch- feld, regeringscommissaris voor alge mene zaken, naar Parijs. Zii zullen daar voor Nederland de Parijse con ferentie bijwonen, die 12 Juli zal aan vangen. Er wordt dan een begin ge maakt met de behandeling van het plan-Marshall en tevens zal dan wor den bepaald, welke Nederlandse ex perts eventueel de volgende week naar Parijs zullen vertrekken. Deze experts zullen dan deelnemen aan de besprekingen van de in te stellen com missies. Als deskundigen voor Neder landse deelname aan de Parijse con ferentie worden genoemd: de heer Spierenburg van Economische Zaken en de heer Treen van Financiën. Het N.V.V. ongerust Het N.V.V. heeft aan de wereldbond van vakverenigingen een brief ge zonden, waarin het zich ongerust maakt over het feit. dat Rusland ge weigerd heeft aan de Europeese con ferentie te Parijs deel te nemen. An dere landen, zo zegt de brief, zullen hierdoor ook niet deelnemen. Met Finland is dit reeds het geval. In het belang van Europa acht het N.V.V. het gewenst, dat de te Parijs te hou den conferentie zal slagen en daarom vraagt het aan de wereldbond van vakverenigingen om de beschikbare in vloed aan te wenden hij die landen, dip to* tiu toe hebben geweigerd aan de conferentie deel te nemen. Het Londense beleid HZ Het Londense beleid Het voorlopig verslag van de Twee de Kamer over een voorste! tot het houden van een enquête naar de ge beurtenissen. welke verband houden met de Duitse inval in Nederland en naar het beleid der opeenvolgende ka binetten te Londen, is bekend ge maakt. Bij het afdelingsonderzoek is gebleken, dat verschillende leden voor een dergelijke enquête waren. Tien tallen andere leden hadden bezwaren en zeiden, dat er niet het minste recht is het voorgestelde onderzoek te hou den. Echter, rekening houdende met andere feiten, kunnen zij ook wel het voordeel, dat dit onderzoek kan op leveren. inzien. Wel vragen bijna alle kamerleden zich af of het te verwach ten resultaat van het onderzoek even redig zal zijn aan de enorme werk zaamheden. die verzet moeten worden Sommige leden vestigen er de aan dacht op. dat in 1948 het 50-jarig re geringsjubileum van H. M. de Ko ningin zal worden gevierd en tevens het feit, dat 300 jaar geleden de vre de van Munster tot stand kwam, een vrede, die onze vrijheidsstrijd be sliste en een einde maakte aan de 80- jarige oorlog. In 1948. zo zeggen de ze leden, moet de nationale eenheid niet bedorven worden door een en- auête, die de gevoelens schaadt. En de groente is duur „Liever de overtollige groente naar de vuilnisbelt, dan gratis naar de steuntrekkers", menen de tuinders, die van oordeel zijn, dat de oplossing, die het ge meentebestuur van Amsterdam voor de z.g. doorgedraaide groenten ziet, op een vicieuze cirkel ls gebaseerd. De gemeente, die de overtollige groente gratis aan deze minst koop krachtige bevolkingsgroep wenste te verstrekken, heeft gisteravond van de tuinders vernomen, dat zij met dit plan niet accoord kunnen gaan. Zo kan het gebeuren, dat per dag nog ongeveer 30.000 ton voedsel zij het dan van iets mindere kwaliteit naar de vuilnisbelt en ln het gunstige ge val in de magen van het vee ver dwijnt. Enkele getallen over de doorge* draaide groenten (in hoofdzaak an dijvie en sla, maar ook soms bloem kool) z'Jn: Op 30 Juni 20.000 kg kilo; op 1 Juli 28.000 kg; op 2 Juli 20.000 kg en op 3 Juli 40.000 kg. De volgende dagen daalde dit cfl- fer belangrijk, maar op 8 Juli was het weer 36.000 kg. BINNENLAND Een drie-jarig jongetje ging in Rotterdam aan de zijkant van een stil staande vrachtauto hangen. De chauf feur, die niets bemerkte reed weg en het kind liep zware inwendige kneu zingen op. In het Rijksmuseum te Amsterdam is de Oostenrijkse tentoonstelling ge opend. Er zijn r-er gevarieerde Ween- se kunst- en ^•"•^umschatten te zien. In een van de pakhuizen van de Verheuls krachtvoerhandel te Rotter dam brak brand uit. Do brandweer wist 't vuur tot één verdieping te be perken. Te Rotterdam is nog meer gebeurd. Deze week is er een schilder van 8 meter hoogte op de harde straat ge vallen. Een dag later overleed hij. De stichting tot bestrijding van in flatiegevaar heeft een brief aan de minister gericht, waarin bezorgdheid over de huidige staatsfinanciën wordt uitgesproken. 26 Juli zal Z.K.H. Prins Bernhard in de Haagse Dierentuin de tentoon stelling „Zeemacht" openen. Het zal de grootste maritieme show zijn. die Nederland tot nu toe heeft gekend. Ook te Middelburg, Vlissingen en Den Haag hebben Nederlandse krui deniers protestdemonstraties gehou den. Zij verzetten zich tegen de voor genomen prijsverlaging van hun arti kelen, waardoor hun toch al kleine winstmarges tot een minimum zouden dalen. Het weer vandaag REGENBUIEN Wisselend bewolkt met plaatselylt regenbuien. Weinig verandering van temperatuur. Matige wind uit Wes telijke richtingen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1