Om de eenheid van Europa! Buitenland i „De deur staat nog wijd open" zegt Bevin te Parijs Laslci valt Plan-Marshall aan Binnenland Britse bemiddeling in kwestie gendarmerie? Republikeinse commentaren op de regeringsverklaring Gunstige aspecten voor nieuwe plastic-industrie 4e Jaargang No 984 Maandag 14 Juli 1941 Uitgave N.V. NoordhoUandae Pen 1945 1.0. Redactie Achterdam 20 tel. 2274, Adm. en Adv. Rld- aeratraat hoek Oudegracht tel. 8871 Alkmaar. maaidef [5^] JJAflBLAD VOO* ALKMAAS IN OMGEVIMö ZATERDAGMORGEN om vflf over elf is de Parijse conferentie be tonnen. Hier zal door veertien van de twee en twintig uitgenodigde Eu ropese landen worden beraadslaagd over het plan-Marshall, dat voorziet in een economische hulpactie ten behoeve van Europa. Zestien vlaggen ook die van Frankrijk en Groot Brittannië wapperden in de wind boven het gebouw van het ministerie van buitenlandse zaken, waar in de ruime eetzaal de afgevaardigden bijeen gekomen waren. Aan de orga nisatie haperde nog wel iets, want aanvankelijk waren ook de vlaggen van de niet aanwezige landen Albanië en Finland gehesen, terwijl de Zweedse vlag ontbrak, toen George Bidault het woord nam. Hij gaf de afgevaardigden de verzekering, dat de souvereiniteit en de onafhanke lijkheid van hun landen zal worden geëerbiedigd en gaf een uiteenzet ting van de bedoelingen van de bijeenkomst. „Ik ben er zeker van, dat wij versterking krijgen, wanneer ons werk de richting van ons streven heeft aangetoond", waren de laatste woorden van Bidault, die verschei dene malen herhaalde, dat geen pogingen zullen worden gedaan inbreuk te maken op de souvereiniteit van de Europese landen. Hierna werd op voorstel van Nederland, België en Luxemburg Bevin met algemene stemmen tot voorzitter benoemd. gelegd aan de sub-commissie der V.N. te Saloniki. Drie Griekse legervlieg tuigen zullen de leden van deze com missie vandaag nog naar het strijd toneel bij Konitza brengen. Bevin sprak Bevin kwam na Bidault aan het Voord. Hij sprak de hoop uit, dat niet alleen de economische proble men. doch ook de politieke moeilijk heden tot een oplossing gebracht zul len worden. Voorts gaf hij te ken- n?n. dat de deur wijd open zal blij ven voor alle landen, die er aan mee willen helpen, dat geheel Europa weer ep de been komt. „Wij willen geen permanente organisatie naast de Ver. Noties, doch een tijdelijke organisa tie. die energiek en snel kan werken. Onze loyaliteit jegens de V. N. blijft onveranderd". Bevin besloot zijn toe- sp aak, die reeds omstreeks 11 uur een einde maakte aan de eerste bij- eenJ: M-nst, met de woorden: „Ik ben gemach tigd namens de Britse regering me de te delen, dat de hulpbronnen liet alleen van En- geland zelf, doch voor zover moge lijk van het gehele gen::-nebest, ter beschikking staan voor het herstel van Europa. Het is ivet alleen onze pliqht. doch ook in ons eigen belang zulks te doen." Laski over Marshalls plan V ij zijn niet bereid om ons. met d? hoed in de hand. bij de V. S. aan te dienen, noch onze politiek op te geven in ruil voor finantieele hulp", a'dos heeft Prof. Laski verklaard tij dens een arbeidersbijeenkomst in E^ex. ..Groot-Brittanië, aldus voegde I.oski er aan toe, kan geen controle van een buitenlandse mogendheid aanvaarden.' Ik weet niet wat het p'an-Marshall inhoudt en ik denk. dat Marshall zelf het ook niel weet. Wij willen geen economisch Puinkerken en wij moeten niet de 4f)ste staat van de V. S. worden Groot-Brittannië heeft behoefte aan de vriendschap van de Sowjet-Unie zowel als aan die van de V. S. en tussen ons en de Russen bestaat er geen verschil van mening, dat wij niet met geduld en verdraagzaamheid zouden kunnen oplossen." Albanese infiltratie Uit Athene werd gemeld, dat afde lingen van een internationale brigade de AlbaneesGriekse grens hebben overschreden. Zij zouden reeds het stadje Konitza. dat 8 Km. van de grens verwijderd ligt, hebben bezet Konitza ligt achter het gebergte Grammos. waar de voornaamste strijd tussen het Griekse leger en de gue- rillastrijders momenteel plaats heeft De binnengevallen brigade werd bij haar optreden gesteund door de revo lutionaire communistische guerilla- benden. Zondagavond werd het bericht van het optreden van deze z.g. internati onale brigade door Griekse regerings kringen bevestigd. 'De brigade is een goed-toegeruste eenheid van meer dan 10000 man, voornamelijk bestaande uit Albanezen. Er zijn zoveel Albane zen onder, dat de twijfel is gerezen of het wel een internationale brigade Is. Men kreeg zelfs de indruk, hier te doen te hebben met een Albanese legerafdeling, die door ongeregelde Griekse troepen wordt gesteund. Het garnizoen van het stadje Konitza heeft zich heftig tegen de aanvallers geweerd. Het ncident is onmiddellijk voor- Palestina Vrijdag werden 2 Britse onderoffi cieren uit het Palestijnse dorpje Na- thanië ontvoerd. - Abraham Weinberg. een Joodse klerk, was hier getuige van en van de zijde der Joodse ver zetsbeweging wordt nu gemeld, dat Herinnert U zich nog? De schoolvakanties zyn weer begonnen. Weet u nog hoe op die laatste middag, als de verschillende traditionele karwei tjes, het schoonmaken der inktpotten, het opruimen der kastjes en kasten en wat al meer gedaan waren, de juffrouw een boek tevoorschijn haal de, waaruit zg zó prachtig vertellen kon, dat het zalige gevoel van de aanstaande vacantie even volkomen op de achtergrond werd geschoven- Dit plaatje zal zeker de herinnering aan Uw eigen „zalige" schooltijd weer bij U wakker roepen. deze klerk „voor zijn eigen veilig heid is ontvoerd". Ondertussen hebben de Britten hun tegenmaatregelen genoemen. Indien de twee Britse sergeants van de In lichtingendienst niet voor hedenavond zijn teruggekeerd, zal in het plaatsje Nathanië de staat van beleg worden afgekondigd. Eerder was verklaard, dat dit zou geschieden, indien de ont voerden niet voor Zondagnacht waren vrijgegeven. De secretaris van de Joodse com munistische partij in Palestina, Sa- muël Mikoenis, heeft voor de speci ale commissie der Ver. Naties voor Palestina, verklaard, dat het 30-jarige bestuur van Engeland een aaneen schakeling van onderdrukkingen is. Hij eiste een wegtrekking van de Brit se troepen en de vestiging van een vrije staat Palestina. Een in Duitsland geboren Joodse communist verklaar de iets dergelijks. Uit Bologna in Noord-Italië wordt gemeld, dat men aldaar Zaterdag avond schotels heeft zien vliegen REEDS VELE malen hebben wij op deze plaats betoogd. dJt naar onze mening het tijdstip van de absolute souvereiniteit» van de afzonderlijke naties voorgoed voorbij is. Geen natie, ook de zeer grote niet, is in staat autarkisch aan de bevolking een behoorlijke bestaansmogelijkheid te bieden. Wij moeten in de eerste plaats constateren, dat de wereldbevolking op ontstellende wijze in de laatste eeuw is toegenomen. Dit schept op zich-zelf reeds enorme moeilijkheden. Daarnaast is de mens aan het leven veel grotere eisen gaan stellen en zijn zijn be hoeften naar evenredigheid toegenomen. De hedendaagse mens wil niet enkel bestaan; hij wil ook leven. De zelfbewustwor ding van ongeleide miJlioen-n beantwoordt stellig aan de eis der gerechtigheid, maar stelt sociaal, economisch en poli tiek aan de wereld vele naar oplossing schreeuwende proble men. Problemen, die geen enkele natie op eigen gelegenheid kan oplossen. Wij zullen de weg naar groter eenheid op moeten of wij zullen geen hoopvolle toekomst meer hebben. De aarde bezit een onmetelijke rijkdom; het komt er slechts op aan of de mensheid de wijsheid zal blijken te bezitten de rijkdom naar recht en billijkheid aan allen ten goede te doen komen. Europa voor de keus HET IS helaas een feit ,dat velen in het streven naar groter een heid en een federatief samengaan der naties slechts een hersen schim, een vrome wens of een zeer verre toekomstdroom zien. Men haalt met enige meewarig heid de schouders op voor dit idealisme, dat niet met beide voe ten op de vloer heet te staan. Wij ontkennen niet, dat dit streven idealistisch is, in zoverre er een grootse idee achter staat. Het is echter naar onz:> mening geen hersenschimmig streven, dat werkt met onvervulbare leuzen, doch een bij uitstek realistisch idealisme. De conferentie van Pargs over het plan Marshall stelt het pro bleem opnieuw in volle duidelijk heid voor ons. Wij zien in het Amerikaanse aanbod stellig geen louter onbaatzuchtigheid. Ameri ka is het land van de big busines3 En Marshalls hulpverleningsplan dient ongetwijfeld ook het belang van het dollarkapitaal, dat geen voordeel kan putten uit een bank roet Europa. Ook wanneer wg dit feit scherp zien, moeten wy toch toegeven, dat Europa er zonder de Amerikaanse hulp niet komt. Wil Europa leven, dan heeft het geen keus. Dit geldt voor West- Europa evenzeer, als voor de lan den in de Sovjet-sfeer. Belangrgk en nieuw is de wgze waarop Amerika zijn hulp wil verlenen en waarmede het Europa tot groter eenheid dwingt. Ameri ka wil niet afzonderlgke nationale eco .omie steunen, maar wil de Europese economie als totaal weer op de been helpen. Door deze op zet dwingt het Europa de weg naar eenheid in te slaan. En daar over kunnen wij ons slechts ver heug u. De les van de oorlog ALS WIJ één les uit de laatste oorlog hebben kunnen trekken, is het deze, dat iedere Europese na tie te klein is Engeland niet uitgezonderd om de eigen zelf standigheid te handhaven. Even zeker weten wij echter, dat iedere natie te klein is om op eigen kracht weer tot welvaart te ko men. Het is een merkwaardig feit, dat dit inzicht het sterkst leeft in de grootste Westeuropeese sta ten, met name Engeland en Frankrijk. Daar beseft men ter dege, dat ook deze landen mili tair- en economisch onverdedig baar zgn. En ander voorbeeld van dit nieuwe realisme vinden wij ln de nog prille economische samen werking van Benelux. Welk een ander beeld zouden wij rchter zien ontstaan als alleen reeds West-Europa tot eenheid zou geraken en de economische rijkdommen van Engeland, Scan dinavië, Lotharingen en West- Duits'and zouden zijn verbonden. Hoe waar zijn de woorden, die wtJ onlangs in de „Observer" la zen: „Dieren, die zich niet aan passen aan veranderde klimaats omstandigheden. sterven uit. Niet anders gaat het met staten, die blind blijven voor de ontwikke lingsgang der historie. Alleen op deze wijze kan het zorgwekken de probleem, dat ons door de we tenschappelijke en technische ont wikkeling van de laatste vijftig jaar wordt gesteld, worden op gelost: Minister Atlee heeft ge zegd: „Europa moet zich aaneen sluiten of ondergaan. Die woor den r" *\n op het heden, niet op een vage toekomst." Hei Duiise probleem NU ZULLEN wij het Europese vraagstuk nooit geheel tot oplos sing kunnen brengen .zonder het Duitse probleem te hebben gere geld. Europa zal nimmer tot een heid kunnen geraken met een va- cuum in het hart er van. Inscha keling van de Duitse economie is onverbiddelijke voorwaarde voor Europese eenheid. Wij kunnen Duitsland aan zijn lot overlaten en economisch laten ondergaan, maar dan worden wijzelf in de ondergang meegesleurd, aange zien wij het Duitse economische potentieel niet kunnen missen. Wg kunnen ook medewerken aan het herstel van Duitsland, als een industrieel sterke nationale staat, maar dan versterken wij de krachten, die tot een nieuwe we reldoorlog zouden kunnen leiden. De derde mogelijkheid is, dat wij de Duitse economie opnemen ln een boven-nationaal Europees perspectief. Dan binden wij Duits- lands herstel aan een algemeen Europese wederopbouw. De Russische houding HELAAS MOET worden gecon stateerd, dat Moskou voor een dergelijk verenigd Europa niet bijster enthousiast is. In het Kremlin droomt men nog gaarne van een wereldrevolutie onder bolsjewistische vlag; niet ter ver wezenlijking van internationale doeleinden, maar ten nutte van de vervulling van de groot-Rus sische nationale Idee. Wij zullen moeten blijven vol harden in ons pogen om Rusland bij ons streven te betrekken en een stem in het kapittel voor dit grote land moeten blijven reser veren. Willen de huidige regeer ders aan de Moskwa kracht blfl- ven zoeken in hun afzgdigheid, dan zullen wij even resoluut zon der hen moeten handelen. Wy zouden tekort schieten in zelfres pect en zelfvertrouwen, als wjj ons door Rusland de wet lieten stellen. Daarvoor kunnen wjj hier in het westen ook nog wel op enige verworvenheden bogen. De westerse mens zal zich-zelf niet hoogmoedig moeten overschatten, h'j behoeft zich evenmin te laten leiden door een minderwaardig heidsgevoel. Tóch blijven wij vertrouwen, dat by een Europese- en later een we- reldsamenwerking Rusland ten slotte een actieve partner zal worden. Wij herinneren ons daar- bij de woorden, die Stalin eens tegen Elliot Roosevelt sprak: „geen enkele grote mogendheid zou op dit ogenblik, zelfs als haar regering het zou wensen, een le ger op de been kunnen brengen om een andere grote mogendheid te bestrijden. De mensheid wil geen oorlog. Zij is de oorlog moe." Organisatie van de vrede HET GAAT er echter niet enkel om of de mensheid geen oorlog wil. Dat zal de meerderheid der mensen wel nooit hebben gewild. Belangrijker is de vraag, wat de mensheid wil doen om de vrede to organiseren. Of zjj bereid is daar voor offers te brengen. Of zy ln staat is de tekenen des tijds te verstaan en de les der historie te leren. Op ons, die leven op een tydskentering, rust een enorme verantwoordelijkheid. Slechts, als wy ons deze steeds bewust zyn, zullen wy ln staat zyn de nieuwe toekomst te scheppen. DEWI Volgens een betrouwbare bron heeft Engeland ter poging om het voornaamste struikelblok voor de totstandkoming van een interim regering weg te nemen, zyn hulp aangeboden voor do vorming van een neutrale commissie voor de binnenlandse veiligheid ln Indonesië Het struikelblok is zoals bekend ontstaan door de voortdurende verwerping door de Republiek van de Nederlandse voorstellen voor een gezameniyko gendarmerie, welke het recht en de veiligheid moet handhaven als do Nederlanders en de buitelanders hlerby 7.yn ook de Engelsen begrepen onder de interimregering naar hun ondernemingen op Java en Suniatra terugkeren. De Republiek heeft aangetoond, dat zy bereid is het federale toe zicht op haar eigen speciale politiemacht te accepteren, teneinde de taak te volbrengen. Naar verlnldtheeft Engeland aan de Nederland se ambassadeur ln Londen meegedeeld, bereid te zyn hulp te verle nen, zodra de Nederlandse regering dit nodig acht. Reeds besprekingen De diplomatieke correspondent van Reuter heeft later in een mededeling, waarin hy een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken aanhaalde, gezegd, dat in Lon den besprekingen hebben plaats ge had tussen de Nederlandse ambassa de en de Britse regering over de ge- zamenlgke gendarmerie in Indone sië. Verschillende mogelgkheden wa ren bepsroken. Engeland echter had de Nederlandse regering geen concre te voorstellen gedaan. De woordvoerder zeido, dat van Britse zyde nooit suggesties waren gedaan betreffende deelneming van Britten ln een politiemissie In Indo nesië. Republikeins commentaar Het republikeinse dagblad „Soem- ber" schrgft in een hoofdartikel naar aanleiding van de Nederlandse rege ringsverklaring in de Tweede Kamer dat het waar is, dat de Nederlanders de verantwoordelgkheid voor orde en rust dreigen en dat dit ook reeds in de republikeinse brief van 8 Juli erkend is. Doch omdat het formele gezag van de republiek eveneens er kend ls, moet van zelf de gedeelte lijke verantwoordelgkheid worden overgegeven aan de regering van de republiek. Indien de republiek tekort schiet zgn de Nederlanders verplicht in te grgpen. In de vorming van een centraal comité waarmee de repu bliek instemde, krggen de Nederland- ders ruim gelegenheid advies en hulp te verlenen ter „verbetering van de machtsmiddelen van leer deel van Indonesië. Maar by deze hulpverle ning moeten de Nederlanders het recht van de republiek niet vergeten en de hulp moet niet gepaard gaan met het binnenbrengen van Neder landse troepen in republieks gebied. „Rajat" meent, dat de verklaring van minister Beel niet overeenkomt met de tgd, waarin men eikaars waarde erkent. Hy is niet vry van een houding, als zou hy nog tot het „Herrenvolk" behoren, zoals destijds gedurende het vroegere Nederlands- Indische tydperk. Nieuwe zomerzegels Gedurende het tydvak van 1 Augustus tot en met 30 September a.s. zullen, evenals dit vroeger het geval was, op de postkantoren zo merzegels verkrygbaar worden ge steld, met een toeslag boven de fran- k^erwaarde, die ten goede zal komen voor de helft aan sociale- en voor de helft aan culturele doeleinden. De frankeerwaarde is 2 cent rood (toeslag 2 cent) 4 cent groen (toe slag 2 cent) 7% cent paars (toeslag 2% cent) 10 cent sepia (toeslag 5 cent) en 20 cent blauw (toeslag 5 cent) De zegels dragen de beeltenis van Hendrik van Deventer. P. C. Hooft, Johan de Witt, Mr. J. F. van Ro en Huig de Groot. De staking te Rotterdam Een commissie van zeven perso nen, afgevaardigd door de stakers in het sleepbootbedryf, heeft een be spreking gehad met de werkgevers ten kantore van de sleepdienst Piet Smit Jr. Naar van de zyde der di rectie van Piet Smit werd medege deeld, heeft men aan de commissie uiteengezet, dat er van onderhande len over eventuele wensen en voor stellen geen sprake kan zyn, voordat de staking is opgeheven. Eventuele betere lonen zullen met terugwerkende kracht tot het ogen blik, waarop de staking beëindigd is, worden betaald. De E.V.C. heeft zich, toen de de com missie werd samengesteld, uit de stakingsleiding teruggetrokken. Welke beslissing de commissie zal nemen is nog niet bekend. Doodstraf Mollis bevestigd Het Byzonder Gerechtshof te Am sterdam deed uitspraak in de zaak tegen een der meest beruchte Am sterdamse SD-ers, deoud-agent van politie Mollis, die tydens de bezetting in samenwerking met Maarten Kui per en de Duitsers Lages, Viehbahn, Ruhl en Albers ontelbare Nederlan ders van het leven heeft beroofd en anderen heeft gemarteld, o.a. te Westwoud, Alkmaar en Beverwyk. Hy had voorts een groet aandeel ir de represaillemaatregelen in Soes* maakte deel uit van executiepeleton- en hielp mede een overval van ille galen op het Huis van Bwaring aar de Weteringschans te Amsterdam t doen mislukken. Conform de eis veroordeelde he* Hof Mollis tot de doodstraf. Nederlandse Plastic- industrie Nederlandse fabrikanten van be paalde kunstharsen werden onlangs gesommeerd hun werk te staken ln verband met octrooirechten van een Brits concern. Het kunststofinstituut te Delft heeft thans, ln samenwerking met enkele andere laboratoria, een nieuwe groep stoffen gevonden, die tot nu toe nooit beschreven zyn. Op deze stoffen,- die op eenvoudige wij ze te bereiden en goed hanteerbaar zyn en bovendien zeer aantrekkeiyke eigenschappen bezitten, Is reeds oc trooi aangevraagd. Het ls niet onmo gelijk, dat ons land daardoor een belangryke Industrie ryker zal wor den, die ln staat Is bepaalde stoffen te leveren voor minder dan de piijzen die thans voor overeenkomstige stof fen op de wereldmarkt betaald wor den. Plannen daartoe worden reeds uitgewerkt. Vier militairen pleegden enorme verduisteringen te Ede. De leider van deze dienvenbende, een sergeant, als mede een korporaal kregen twee jaar zondre aftrek en ontslag uit de dienst De twee anderen resp. 1 jaar, waar van 6 maanden voorwaardelijk en 8 maanden, waarvan 4 voorwaardelijk. Ee^i aantal burgers, die als heler op traden, zullen binnenkort ook terecht staan. Het weer vandaag Hier en daar in de nacht vorming van mist en wolkenvelden, die in de loop van de ochtend gedeeltelijk op lossen. Overigens vry zonnig, droog weer. Zwakke tot matige wind, overwegend tussen West en Noord-West Weer een kleine styging van tem* peratuur. j

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1