maarder
Radiorede van Sjarifoeddin
Gaat U maar in de wachtkamer
Buitenland j
Britse onthullingen over Amerikaanse
hulp bij illegale immigratie
Truman leed een nederlaag
KORT maar krachtig
Bonenland
Poging tot nieuwe conferentie
Vandaag: „Staakt 't vuren"!
De enige hoop op verzoening
4e Jaaigang No 989
Uitg. N.V. NoordhollandsevPers 1945
i.o. Redactie: Achterdam 20. Tel. 2274.
Adm. en Adv. Ridderstraat hoek
Oudegracht. Tel. -3971 Alkmaar.
DAOBIAD VOO» ALKMAAB tli OMGÏV1HQ
Zaterdag 19 Juli 1947
Directeur
TH W REYNDERS
Hoofdredacteur;
G. E. DE WINTER
Gz /apende aanval op immigrantenschip
Het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft een gedetail
leerd raport gepubliceerd over de illegale immigratie in Palestina.
Het bevat sensationele bijzonderheden over de werkzaamheden van
bepaalde Amerikaanse maatschappijen ,die de organisatoren van het
clandestiene vervoer zouden 7-ijn. De namen dezer maatschappijen
zijn voor het grootste deel bij de Britse regering bekend en deze
neemt zich voor, nogmaals stappen te Washington te doen.
Zo zouden er in Stone-street te New York een geheimzinnige mij.
zijn gevestigd onder de naam „Western Trading Company". Deze
handelt officieel in fruit, maar men heeft kunnen vaststellen, dat
zgn. handelsbrieven codéberichten zijn, die betrekking hebben op de
illegale immigratie in Palestina. Een veel voorkomend woord Is ba
naan, dat schip betekent. Men Is te weten gekomen, dat de „firma"
ook het laatste transport, met de „president Warficld" heeft geregeld.
Ruim 4500 Joodse illegale immigran
ten. die gister met de „President War-
field" te Haifa zijn aangekomen na
gevochten met de Britse marine, zijn
onmiddellijk op transport gesteld naar
Cyprus, waar zij zullen worden ge
ïnterneerd.
D^t strijd in Griekenland
T'vuggebracht tot nauwelijks dui-
sen i man trekken de guerillastr|jd-
Jcr.ichten zich na een gevecht van zes
dagen met het Griekse leger in Oos
telijke richting in hét Pindusgeberg-
te terug, aldus een bericht van het
C -kse opperbevel.
Het voorlopige onderzoek van de
Ba;kan-subconunlssie van de V.N.
heeft de" Griekse bewering bevestigd,
tl?.t tweeduizend guerillastrijders uit
Albanië de plaats Konitza hebben
aangevallen. Een lid van de commis-
verklaarde„Het is verreweg 't
ernstigste grensincident, dat^ wij tot
dusver te onderzoeken hebben gehad
en het was een zuivere en zorgvuldi
ge voorbereide militaire operatie".
Tot dusver is echter niet het be-
v.- s geleverd, dat een „internationale
brigade" aan de aanval heeft deel
genomen, zoals de Grieken beweren.
En wat zeggen de
Albanezen
„De fascistische regering van
A'hene en de regeringen van Gr.-
Brittapnië en de V.S. doen haar best
Griekenland snel in een haard van
oorlog en agressie tegen de naburige
volks-republikeinen te veranderen",
aldus een communiqué van de Alba
nese regering. Naar aanleiding van
het bericht, dat een internationale
brigade en Albanese' troepen aan de
aanval op Konitza zouden deelne
men. Deze campagne is bedoeld om
de openbare mening en de veiligheids
raad der V.N., te misleiden, aldus het
communiqué.
Veto van Truman
overstemd
Nadat president Truman gisteren
voor de tweede keer dit jaar zijn veto
had uitgesprc :en over een op initi
atief van de republikeinen ingediend
en door het Huis van Afgevaardig
den goedgekeurd voorstel tot belas
tingverlaging, heeft het Huis na de
afkondiging van het veto van de pre
sident dit overstemd. Het betreffen
de voorstel houdt in een verlaging
van het totaal bedrag aan inkom
stenbelasting met 4 milliard dollar.
In zijn veto wees de president er op,
dat de V S. als gevolg van de oorlog
nog tegenover enorme verplichtingen
slaan. De nationale verdediging ver
eist nog aanzienlijke bedragen en een
eventueel begrotingssurplus moet in
de eerste plaats worden bestemd
voor verlaging van de openbare
schuld. Het betreffende wetsvoorstel
betekent volgens de president niet
alleen een ongezonde fiscale politiek
doch het zou tevens de inflatiedruk
•loen toenemen.
Opvolger van Eisenhower
Het Witte Huis te Washington
heeft medegedeeld, dat generaal
Omar Bradle, leider van het bureau
voor oud-strjjders, een reis van zes
weken zal maken door Europa, om
de Amerikaanse troepen en installa
ties te inspecteren. Algemeen neemt
men aan, dat Bradle in 1948 gene
raal Eisenhower zal opvolgen als
stafchef, wanneer de laatste de func
tie van voorzitter van de Columbia
Universiteit te New York zal heb
ben aanvaard.
Conflict tussen Britse
vakbonden
Dc Britse Labourregering ziet zich
gep'ra.st voor een open conflict tus
sen de twee «gchtigste Britse vak
bonden. Op de conferentie te Has-
tings van de vakbond van transport
arbeiders de grootste ter wereld
met een ledental van 14.300.000
protesteerde de voorzitter Arthur
Deakin, gisteren heftig tegen een
kunnen maken, dat de lonen van zijn
loonpolitiek, die het mogelijk zou
eigen aanhangers werden vastgesteld
terwijl die van de leden van het
Britse verbond van mijnwerkers, dat
700.000 leden telt, hoger konden zijn.
Het- conflict openbaarde zich voor
het eerst tijdens de conferentie van
de Labourpartij te Margate, die ln
Mei gehouden werd. De mijnwerkers
dienden toen een resolutie in, dat
arbeiders in industrieën met een te
kort aan arbeidskrachten (zoals de
mijn-industrie, de landbouw en de
katoenspinnerijen), speciale voorde
len moesten genieten. Deze resolutie
werd door de conferentie goedge
keurd ondanks sterke tegenkanting
van - de zijde van Dealtin.
Gisteren maakte Will Lawthcr,
voorzitter van de mijnwerkers be
kend, dat het bestuur van het ver
bond met premier Attlee nieuwe
maatregelen ter stimulering van de
werving van arbeiders voor de mij
nen zou bespreken. „De enige manier
om de mensen naar industriële be
drijven terug te kr|jgen is, hen daar
toe te prikkelen" aldus Lawther.
De Duitsers in Hongarije
Matyas, Rakosi, de Hongaarse com
munisten-leider en vice-premier,
heeft verklaard, dat de Duitsers, die
uit Hongarije moeten verdwijnen om
ruimte te maken voor Hongaren uit
Tsjecho-Slowakge, zich in de Russi
sche zone van Duitsland mogen ves
tigen. De Hongaarse regering wenst
nog ongeveer 200.000 Duitsers te
evacueren. Verscheidene dorpen zijn
reeds ontruimd en de bewoners in
kampen ondergebracht, in afwachting
van hun transport, dat wordt ver
traagd door de weigering van de
Britse en Amerikaanse autoriteiten
om de Duitsers in de reeds overbe
volkte Britse en Amerikaanse zone
toe te laten.
Wereldcongres
democratische jeugd
Onder auspiciën van de wereldfede
ratie der democratische jeugd zal te
Praag van 20 Juli tot 17 Augustus een
internationale jeugdbijeenkomst ge
houden worden. Het aantal gasten
wordt op 50.000 geraamd.
Hoewel de bijeenkomst voor jonge
ren van alle politieke gezindtenopen
staat, zal het merendeel tot de meer
links georiënteerden behoren.
Vertegenwoordigers van 50 tot 60
landen zullen elkaar hier ontmoeten
onder het motto „Door internationale
vriendschap bouwt de jeugd de vrede
op".
Van vele kanten wordt medewer
king verkregen om het verblijf en de
reis zo goedkoop mogelijk te maken.
Deze bijeenkomst zal de grootste
zijn van alle internationale bijeen
komsten, die ooit te Praag gehouden
zijn.
Amnesti e in Spanje
Zoals reeds gemeld, heeft de Spaan
se ministerraad onder voorzitterschap
van Franco een decreet goedgekeurd,
volgens hetwelk in bepaalde gevallen
aan gewone en andere gevangene am
nestie wordt verleend.
Nader wordt gemeld, dat, naar men
verwacht .ongeveer twaalfduizend ge
vangenen van deze amnestie zullen
profiteren. De amnestie voorziet na
melijk in onmiddellijke vrijlating van
hen, die tot gevangenisstraf van min
der dan 2 maanden veroordeeld zijn,
en in een vermindering van straf van
25 voor hen, die tot gevangenis
straffen van 2 maanden tot twaalf
jaren veroordeeld zijn. Naar verklaard
werd, bevinden zie hin totaal 40.500
personen in Spaanse gevangenissen.
Marken zorgt voor deviezen. Onder de vele vacantiegangers, die het
eiland Marken bezoeken, bevinden zich talr|jke buitenlanders, die de
voor ons land zo benodigde deviezen meebrengen. Natuurlek wordt een
bezoek gebracht aan het souvenirhuls van S|jtje Boes.
Immigrantenschip
opgebracht
Zes Britse oorlogsschepen hebben
een immigrantenschip aangehouden.
Bij gevechtshandelingen de Brit
se admiraliteit spreekt officieel van
„hevige tegenstand" werden ver
moedelijk 5 of 6 personen gedood, 20
zwaar en 100 lichtgewond. In Te]
Aviv hebben 200.000 Joden spontaan
een sympathiestaking afgekondigd.
Het vluchtelingenschip moest de
strijd tegen de overmacht spoedig
staken wegens averij.
Aan een telegram was de volgende
oproep toegevoegd: „W|j verzoeken
rechter Sandstroem en de leden van
dé Unesco zich naar Haifa te bege
ven teneinde de resultaten van de
Britse aanval te aanschouwen".
BUITENLAND
Het bezoek van Eva Peron aan
Frankrijk staat vrijwel vast. Zij zal
door de regering worden ontvangen
en de president zal haar vermoedelijk
een diner aanbieden.
Volgens een Argentijns bericht
heeft Hongarije de Argentijnse re
gering verzocht geen poststukken
meer raar Hongarije te zenden. Na
dere uitleg zou schriftelijk worden
geg:ven, doch is nog niet ontvangen.
De Amerikaanse minister van oor
log, Patterson, is afgetreden, volgens
zijn zeggen omdat hij gezien de op
handen zjjnde vereniging van' de
Amerikaanse gewapende machten
z|jn werk als voltooid kan beschou
wen.
Italië zal misschien 100 millioen
dollar kunnen lenen van de V.S. In
ieder geval hebben de Amerikanen de
veelvuldige Italiaanse verzoeken
reeds in behandeling genomen.
BINNENLAND
De jeugd krijgt weer één el. Vol
gende week zal voor personen toi en
met 20 jaar een bon worden aange
wezen.
-- De Ned. Kath. Bond van sigaren
handelaren is bezig stappen te doen,
waardoor de sigaren weer op de bon
komen. Men hoopt hierdoor de mo
gelijkheid te maken, dat ieder via
de normale handel zijn deel krijgt.
In Rheden reed een 10-tons vracht
auto, geladen met stenetf, bij het uit
wijken voor een fietser van de dijk
in de IJssel. De 72-jarige bestuurder
verdronk.
De beslissing van de minister over
wijziging van de broodprijs is opge
schort. Met ingang van 20 Juli zal
wel de subsidie op meel en bloem
voor broodbereiding verlaagd worden
van 8.50 tot 6.80 per 100 kg. of
van 5 tot 4 cent per brood van 800
gram.
Nadat Dr. Gani in dc nacht van Donderdag op Vr|jdag aan de pers
had medegedeeld, dat het republikeinse antwoord van Donderdag
avond voor Dr. van Mook niet aanvaardbaar was, heeft Sjarifoeddin
een radiorede gehouden, waarin h|j verklaarde, dat de republiek
onmiddellijk het bevel zal uitvaardigen tot staking der vijande
lijkheden, tot het staken van iedere „onvriendelijke" handeling en
tot het terugtrekken van Indonesische troepen van de demarca
tielijnen, mits de Nederlanders soortgelijke stappen zullen onder
nemen om het vertrouwen binnen het republikeinse gebied te her
stellen. Deze stappen zouden moeten inhouden de verklaring, dat „de
phase der ultimata" voorbU 1» en dat de Nederlanders van nu af aan
zullen trachten de gemeenschappelijke belangen door vriendschappelij
ke samenwerking te behartigen.
Sjarifoeddin's radiorede Is te beschouwen als een laatste poging om
de partijen alsnog tot elkander te brengen. De toestand op Vrijdag
morgen was uiterst critiek en velen hadden de hoop op een vreed
zame oplossing van het geschil reeds opgegeven, toen ï>r. van Mook
de republikeinse voorstellen als onaanvaardbaar had afgewezen.
Nieuwe conferentie
Sjarifoeddin zeide ln zgn rede ver
der: „nogmaals z|jn de Nederlands-
Indonesische onderhandelingen op 'n
dood punt gekomen. Wij beseffen
reeds, wat dit zeggen wil". Volgens
Sjarifoeddin moet het de wereld dui
delijk z|jn, dat de Nederlanders niet
van plan z|jn geweld te gebruiken,
want de ultimatieve t|jd, begonnen
met de nota van 27 Mei is reeds ge
heel verstreken.
SjarifoeddJns rede, die als een laat
ste zwakke poging mag worden be
schouwd om de partijen opnieuw
rond de conferentietafel te brengen,
is door de Nederlands-Indische rege
ring koel ontvangen. Eeta woordvoer-
de - deelde mede, dat he'. aanbod naar
Nederland zou worden doorgezonden
en dat dan de Nederlandse regering
over oorlog of vrede zou moeten be
sluiten. De Britse, Franse, Chinese
en Australische consuls-generaal
hebben aan de republikeinse minister
Gani en Tamzil het advies gegeven,
IN EEN AMSTERDAMS volkstheater stond de onvergetelijke
Heintje Davids weer op de planken. Zij is dik, bezit weinig
uiterlijk schoon, heeft zeker geen mooie stem... en toch heeft
zij een bijzondere plaats in m|jn hart. Want z|j Is de vrouw
die met eenvoudige woorden op een populair melodietje de
volksziel, speciaal van de licht ontvlambare Amsterdammer,
weet te raken.
Nu behoeft u niet te schrikken, het is geenszins mijn bedoe
ling dit hoofdartikel te w|jden aan kunst-critiek of aan het
probleem van de „ware" volkskunst.
Maar Heintje Davids zong een liedje, dat naar het applaus
te oordeler de stampvolle zaal geweldig pakte en dus blijk
baar inhaakte op een al dan niet verdrongen diep verlangen.
Zg zong: „Gaat u maar ln de wachtkamer en wacht En wan
neer u uitgewacht bent, wacht dan nog een t|jdje" Toen
het i(1IedJe culmineerde in een „maar w|j z|jn het
jverd de zaal door het publiek figuurlijk
afgebroken.
Hei leven is een wachten
LAAT ONS VIA Heintje Davids
naar de ernst van 't leven terug
keren. Inderdaad speelt in ons al
ler leven het wachten een grote
rol. En nu bedoelen w|j niet het
wachten op de aardappels, die
door de geringe gasdruk maar
niet gaar willen worden; wij be
doelen ook niet het wachten van
de jongen op het meisje, dat zich
hoe kan het anders? heeft
verlaat; of het wachten op de bus,
die pech heeft gehad. Maar wij
spreken over het wachten, dat de
richting van ons leven mede be
paalt. In ons allen leeft iets van
de romanticus, de mens die uit
trekt in de wereld en wacht of h|j
het geluk ergens zal tegen ko
men. Maar zei een dichter eens:
„het geluk is zeldzamer, dan blij
de bruiloftsdagen". En w|j gelo
ven, dat de dichter de plank niet
zo heel ver missloeg, hoe somber
zgn visie misschien ook ls.
Het leven gaat verder, jaar na
jaar, maar de vervulling van de
geluksbehoefte komt maar zo zel
den en voor zo weinigen. Het
blijft meestal bij een vruchteloos
wachten. Misschien echter, ls toch
dit wachten niet geheel vruchte-
loos. Laten w|j naar de aarde
zien. Als het regent wacht z|j op
zon; zodra de zon haar buitenste
korst verdroogt, wacht zij op re
gen. Maar in die doorgaande cy
clus van wachten schept z|j haar
rijkdom. En zo wacht de mens het
volmaakte, het absolute en door
dit wachten voert hij z|jn leven
op tot de hoogste rgkdom. En dan
komt de vervulling tóch; alleen
anders dan wij verlangden.
De boze droom
ACHTER ONS liggen bange ja
ren van oorlog en bezetting. Jaren
waarin de mensheid slechts werd
beheerst door een wachten op
vrede. Heel ons verlangen, heel
ons hopen richtte zich op die V-
day der toekomst, dat de vredes
engel opnieuw tussen een ge
kneusde mensheid woning zou
zoeken. Ons wachten werd tot een
verterend vuur, een hunkering
naar een gouden Ideaal. In die
komende vrede zouden alle stilte
wensen vervuld worden. Ons/
wachten op de vrede werd tot een
geloof ln de absoluutheid van die
vrede. W|j waren geneigd te ge
loven, dat met de vrede het vol
maakte zou komen.
Van deze hunkering van de mens
hebben de mannen van de psy
chologische oorlogsvoering handig
gebruik gemaakt. Om het moreel
tgdens de oorlog op peil te hou
den, schilderden z|j ons die toe
komst voor als een gouden para
dijs. Wanneer u zich Radio-Oranje
nog een ogenblik in het geheu
gen roept, zult u zich dit onge
twijfeld weten te herinneren.
De mensheid werd begoocheld
met een schoon fata-morgana.
Maar toen eindelijk de vrede
kwam en de eerste vreugderoes
was geweken, was ook de schone
spiegeling van het beloofde land
verdwenen. De mensheid plofte
terug in de naaktheid van een
verpulnde wereld. Een wereld, die
ook na het strekken der wapenen
nog bloedde uit duizenden won
den. En de schone droom van eens
werd een bange nachtmerrie.
Opnieuw moest de mens leren
wachten; „gaat u maar ln de
wachtkamer en wacht. En wan
neer u uitgewacht bent, wacht dan
nog een t|jdje".
Een ideaal
ZO VIEL EEN ideaal in scherven
Het ideaal van de betere wereld,
die uit de barre ellende van de
oorlog zou geboren worden.
W|j kunnen het volk trachten te
sussen met mooie verhaaltjes en
vertellen, dat de opbouw een veel
langere tjjd vordert dan de oor
logsvernieling. Objectief hebben
w|j dan nog gelgk ook. Maar wt)
vergeten, dat de volksmassa alles
doet, behalve objectief denken.
En laten w|j ons-zelf vooral niet
boven die volksmassa veriieven
achten.
In de oorlog hebben w|j een bete
re wereld beloofd. Thans nu w|j
zeggen, dat de vrede is weerge
keerd, wachten de mlllioenen op
die betere wereld. En wee ons,
als wij die betere wereld niet we
ten te verwerkelijken. Als w|j on
ze belofte niet weten te vervul
len. Als w|j de mlllioenen blijvend
naar de wachtkamer verwijzen.
Dap zal op zekere dag de wacht
kamer zó vol z|jn, dat de massa
met geweld naar buiten dringt en
ons om verantwoording zal vra
gen. Verantwoording over het
weinige, dat w|j deden en het vele
dat w|j nalieten.
Nóg uit zich het ongeduld in een
donderend applaus ln een volks
theater. Laten wij, die leiding
moeten geven aan het komende
leven, er zorg voor dragen, dat
het niet dwars door het grote le
ven-zelf heen gaat donderen.
„Gaat u maar in Xie wachtkamer
en wacht. En wanneer u uitge
wacht bent, wacht dan nog een
t|jdje".
Reeds begint een hand aan de
muur een „rnene lekei" te schrij
ven.
Dat w|j eindelijk mogeu verstaan,
dat ook het wachten c|jn grenzen
heeft. DEWI
de Nederlandse eis betreffende sta
king der vijandelijkheden in te wil
ligen.
„Staakt 't vuren"!
De Nederlandse eis was, dat de
republiek hedenmiddag het bevel
„Staakt het vuren" zou uitgeven.
Dit is nog de enige hoop op een
verzoening met de Nederlanders. De
republiek moet haar goede wil tonen,
door haar leger te bedwingen.
Sjarifoeddin uitte in zgn rede een
voortgezet vertrouwen in de Neder
landers, maar toch heeft zijn toe
spraak de kans op een gewapend
conflict weinig verminderd, daar de
Nederlands-Indische autoriteiten te
Batavia van mening z|jn, dat thans
daden en geen woorden meer nodig
zgn. Het Inzicht van de republiek is,
dat het zelfmoord zou z|jn een een
zijdige stap te ondernemen. De vice-
premier Setyadjit is met een speciale
trein uit Batavia naar Djokjakarta
vertrokken. Dertig republikeinse
ambtenaren vergezelden hem en de
vice-premier zal nadere besprekingen
met de republikeinse ministers heb
ben.
Gereed voor oorlog
Na de koele ontvangst van Sja-
rifoeddins aanbod heeft een woord
voerder van het republikeinse leger
gewaarschuwd, dat net leger van de
republiek Indoneela bereid was ge
weld te gebruiken als dat nodig
mocht z|jn. „Indien de Nederlandera
de diplomatieke betrekkingen met
de republiek zouden verbreken en
hun toevlucht tot geweld zouden ne
men", zo zeide deze woordvoerder
volgens het rep. persbureau Antara,
dan waren de Indonesische strijd
krachten „bereid om de Nederlan
ders met agressie tegemoet te tre
den". Hetzelfde persbureau meldt
uit Bandoeng: „Toenemende mili
taire activiteit".
Fraude te Etten
Op het distributiekantoor te Etten
is een ernstige fraude geconstateerd.
CCD-ambtenaren ontdekten b|j visi
tatie van een reiziger, dat h|j zeven
rokerskaarton bij zioh had. De man
werd in verhoor genomen, viel door
de mand en bekende, dat hij ze van
zgn zwager had, die distributieambte
naar te Etten was.
Deze deed het zo: uitgereikte ver-
snaperlnga- en gecombineerde kaar
ten werden omgeruild voor tabaks-
kaarten. Deze kaarten werden in
Rotterdam en andere plaatsen voor
f 25.per atuk verkocht. Het zaakje
bleek zo voordelig, dat nog zes an
dere distributie-ambtenaren er ook
wel iets voor voelden. Zelfs vlees-
kaarten voor zelf verzorgers werden
„vrijgemaakt". Vier ambtenaren
z|jn gearresteerd, drie anderen z|Jn
geschorst.
Onder de gemeente de Bilt (U.)
hield de C.C.D. dezer dagen een jeep
aan, waarmee 300 pond rundvlees
bijna een gehele koe in zakken
werd vervoerd. De bestuurder
de bak ln, maar het onderzoek o
voort.
Het weer vandaag
WEINIG VE- ANI ".ING
T|jdel|jk wat toenemende bewolking
met tlechU ankel« verspreide buien
Iets lagwe temperatuur. In bot
noorden weinig wind. Ochtendna
vel of mist co sommige plaatsen
in het zuid-westen van het land.