thans vrijwel zeker Indonesië in de Veiligheidsraad r\ v: Snelle behandeling door Veiligheidsraad Chinese troepen naar Java? Opgehangen aan een boom HET WEER VANDAAG 4e Jaargang No. 1000 Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945 i.o. Redactie: Achterdam 20. Tel. 2274 Adm. er\ Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht. Tel. 3971 Alkmaar Vrijdag 1 Augusius 1947 manraer DAOBLAD VOO» ALKMAAR EN OMGKV1MQ Directeur TH W REYNDERS Hoofdredacteur: G. E. DE WINTER ONDANKS HEFTIG VERZET VAN Mr VAN KLEFFENS Ausiralië dringt in resolutie aan op einde van het wapengeweld De Australische afgevaardigde in de Veiligheidsraad, Kolonel Hodg- son wees er tijdens de Donderdagavond gehouden debatten over de vraag of de Indonesische kwestie al dan niet op de agenda geplaatst moet worden, allereerst op, dat alle bemiddelingspogingen gefaald hadden en zei o.m.: „De vijandelijkheden duurden voort en mijn regering achtte het ge biedend noodzakelijk zonder verder uitstel de aandacht van de Vei ligheidsraad op de situatie te vestigen. Ik stel voor, dat de vergade ring deze kwestie onmiddellijk in beschouwing neemt. In de situatie waarvoor wij ons thans geplaatst zien. waarin de vijandelijkheden voort duren en nog elk uur mensenlevens worden verloren, moeten wij zeker hopen, dat een langdurig debat over de procedure kan wor den vermeden". TERUGTREKKEN IX VROEGERE POSITIES De Voor-Indische afgevaardigde p'eitte voor onmiddellijke staking der vijandelijkheden en verklaarde dat 't z.i. noodzakelijk was. de betrokken regeringen te verzoeken zich terug te trekken in de posities, welke zij innamen. de vijandelijkheden be gonnen. ..'-ders "rezen wji". zo zei hij. ..dat J' militaire successen, die de Nederlanders reeds hebben br haald. hun togen de tijde dat onder handelingen worden heropend, buiten verhouding gunstige voordelen zullen brengen". De Belgische vertegenwoordiger merkte op, dat de raad bij het op de agenda plaatsen zich daarmee niet verplicht te beslissen of de rahd competent was de kwestie te behan delen of om enig standnunt naar vo ren te brengen, met we"-e woorden de voorzitter h°t eens was. DE INDONESISCHE VERTEGENWOORDI GING Gromyko. de Russische afgevaar digde. was van mening, dat de Raad een Indonesische vertegenwoordiging "loost uitnodigen, '"och was verder van oordeel, dat er geen redenen wa ren de besprekingen uit te stellen tot deze is gearriveerd. Mr. van Kleffens maakte hiertegen uiteraard bezwaren met het argu ment. dat dan on de dingen zou w"r den vooruitgelopen. De Indonesische^ regering is slechts een de factorege- ring en geen souvereine. ..Er is geen grond voor de toelating van een der gelijke politieke figuur in de verga dering", zo zei de Mr. van Kleffens GF^N ACTIE. POMTIONEf.F Kolonel Hodgson zeide. dat de vii andelijkheden in Indonesië niet lou ter een ..politionele actie" waren doch een feitelijke oorlog beteken den. welke hij omschreef als „een ge wapend conflict tussen twee staten" Vervolgens diende hij een resolutie In. waarin verklaard wordt, dat de Vei ligheidsraad met bezorgdheid nota heeft genomen van de in gang zijnde vijandelijkheden tussen de gewapende machten van Nederland en van de republiek, en. vaststellend, dat vol gens het Charter van de V.N. deze vijandelijkheden een inbreuk op de vrede betekenen, een beroep doet op d~ twee regeringen om: 1 de vijandelijkheden onmiddellijk te staken. 2 haar geschil op te lossen door ar- bitrag in overeenstemming met artikel 17 van het Accoord van Linggadjati. „Dit Is één van de meest dringen de problemen welke door de Veilig heidsraad behandeld zijn" zo zeide Hodgson. „Wij lopen in geen enkel opzicht op de feiten vooruit. W(j be schuldigen niemand. Wjj verzoeken alleen om staking van de vijande lijkheden, opdat door onafhankelijke arbitrage kan worden beslist over de geldigheid der standpunten en opdat verdere vernietiging van mensenle vens en bezittingen kan worden ver meden". Hodgson was van mening, dat met deze „testcase" de reputatie van de Veiligheidsraad staat of valt. ONMIDDELLIJKE BE HANDELING. De voorzitter stelde voor, dat de Raad de Australische resolutie on middellijk zou behandelen en wel voor dat er een beslissing zou worden ge nomen over de toelating van een In donesische vertegenwoordiger. De Amerikaanse afgevaardigde, Herschel Johnson, stemde hier mee in en stelde voor een verte genwoordiger van „de zg. repu bliek" toe te laten teneinde over leg te plegen en de discussies over diens wettelijke positie tot later uit te stellen. Vrankrijk stemde hiermee volko men in, doch meende, dat het uiterst gevaarlijk zou zijn de Australische resolutie aan te nemen zonder dan de kwestie zelf te bespreken. MR. VAN KLEFFENS AAN HET WOORD Mr. van Kleffens, die samen met de Nederlandse ambassadeur in Ca nada, mr. van Royen, Nederland ver tegenwoordigt, beschuldigde de repu bliek van ,de verderfelijke practijk nog steeds gijzelaars vast te houden" en verklaarde voorts, dat hij de Vei ligheidsraad de documenten betref fende de meer dan 1000 bestands schendingen" kon voorleggen. Nadat h\j er op gewezen had ,dat er alleen maar sprake was geweest van „be loften, ontkeriningen, uitvluchten en woorden, doch niet van daden" ze! hij, dat er eind Juni nog 700 Euro pese gijzelaars gevangen gehouden werden en ongeveer 10.000 anderen. Het voornaamste kenmerk der repu bliek was volgens mr. van Kleffens gebrek aan gezag. „Het goedwillen de volk van Java en Sumatra" zo beweerde hij, „kan niet langer wor den overgelaten aan een tyrannieke regering, die altijd een totalitair ka rakter draagt." Hij ontkende, dat er sprake was van oorlog en een her stel van de koloniale verhoudingen en bestreed, dat de Veiligheidsraad enige competentie bezat om deze kwestie te behandelen. Voorts wilde hij weten, welke aanwijzingen er be stonden, dat de huidige actie een ge vaar voor de vrede betekent. Verder zei hij nog: „Dit betekent niet, dat wij niet ver langend zijn zo spoedig mogelijk op basis van Linggadjati met de republiek tot overeenstemming te komen. Wij nemen aan, dat zeer binnenkort de omstandigheden op Java en Sumatra dank zij deze actie zodanig zullen zijn, dat de besprekingen met de republi keinse regering hervat kunnen wor den. Wanneer eenmaal de orde is her steld, zullen wij ons gelukkig prijzen deze besprekingen onmiddellijk te ope nen. Indien de helpende hand van een bevriende mogendheid, b.v. van de V. S. van nut kan zijn, dan zullen wij deze gaarne aannemen". Mr. van Klef fens kondigde aan, dat de Nederland se regering een aantal vreemde re geringsvertegenwoordigers zou uitno digen het voormalig Nederlands-Indië te bezoeken en verslag over hun be vindingen te brengen. Hij besloot met te zeggen, dat Ne derland zijn best doet een nieuwe maatschappij in de vroegere koloniën op te bouwen en waarschuwde: „In dien onze eerlijke en constructieve po ging hiertoe wordt belemmerd, dan zal de verantwoordelijkheid voor een mis lukking in deze gebieden bij u liggen". Hierna werd de vergadering tot mor gen verdaagd. China heeft nog voor gesteld de Australische resolutie in de laatste alinea aan te vullen met: „ofl met andere vreedzame middelen." Uit Indonesië Malang op Oost-Java bezei Volgens Nederlandse legerkringen te Batavia zün Nederlandse troepen Malang, de zetel van het voorlopige Indonesische parlement op Oost-Java, binnengetrokken. Een Nederlands correspondent noemde Malang „een wil dernis van vernielde gebouwen"'. Eerder werd het plaatsje Singosari, door republikeinse troepen geheel uitgebrand achtergelaten, door Nederlandse troepen bezet. Het stadje was geheel verlaten en langs de hoofdweg was nauwelijks een huis door de vlammen gespaard. Te Tegal werden 12 burgers door de T.N.L gedood, in plaatsjes om Tegal 65. De slachtoffers zijn gedeeltelijk Chinezen en Euro peanen. Bijzonderheden omtrent de omstandigheden, waaronder de moor den plaats hadden, zijn nog niet, hekend. Actie bij Tjilitjap Volgens berichten uit Batavia zijn de Nederlanders amphibie-operatics begonnen met steun vanuit de lucht om Tjilatjap, aan Java's Zuidkust en de laatste havenstad der republiek te bezetten. De berichten maken mel ding van landingsoperaties nabij de haven van Tjilatjap, waarbij gepoogd wordt de vernietiging van de daar aanwezige honderden tonnen rubber, sisal, kapok, suiker en thee te be letten. Gelijk gemeld, hebben de republi keinen in hun laatste legercommu- niqué's meegedeelde dat de Neder landse troepen diep Zuidwaarts in de provincie Banjoemas waren doorge drongen. Poerwokerto zou door de Neder landers zijn bezet, terwijl ten Zuiden van deze stad luchtaanvallen worden gedaan. Hieruit kan blijken, dat de Nederlanders zich opmaken voor de strijd om de laatste haven van be tekenis, die nog in republikeinse han den is, te veroveren. Chinezen naar Java 7 Dagbladen in de Chinese stad Nan king schrijven dat de commissie van de uitvoerende raad voor de overzee se buitenlandse aangelegenheden met algemene stemmen besloten zou heb ben om aan de Chinese regering een aanbeveling te doen toekomen, dat Chinese troepen naar Indonesië wor den gestuurd om de Chinese onder danen te beschermen. Oproep tot boycot Een aantal republikeinse politieke partijen en organisaties heeft vla de radiozender „Voice of free Indonesia" een beroep gedaan op de havenarbei ders van de steden langs de zeeweg naar Ned.-Indië om de „Volendam" die met troepen uit Rotterdam ver trokken is, te boycotten. BRITSE SERGEANTS GEVONDEN Afgrijselijk terrorisme Allerwegen grote afschuw Na lang zoeken heeft men de lij ken van de twee Britse sergeants die doer de Irgoen Zwal Leoemi in Palestina waren ontvoerd en daarna ter dood gebracht, gevonden in de nabijheid van Nathanya. De lichamen hingen aan een boom. Toen zj} gevonden werden, waren zjj reeds 24 uur dood. Een Brits soldaat werd fewond toen een mijn, die in de onmiddellij ke nabijheid van de plaats der exe cutie was aangebracht ontplofte en de lichamen der gehangenen onher kenbaar verminkte. Duivelachtig Dr. Hoessein Khalidi, secretaris van^het Arabische hoge comité van Palestina, liet zioh over het ophan gen van de twee sergeants als volgt uit: „Deze moord is de lafhartigste en dulvelachtigste, die ooit in dit deel van de wereld is bedreven. Zelfs de wreedste gangster zou met tegen zin en afschuw tot een dergelijke daad overgaan". Een golf van afschuw en veront waardiging is vandaag over Enge land gegaan toen het nieuws uit Jeruzalem, dat de lichamen van de twee gehangen sergeants werden ge vonden en gebruikt waren als „lok aas" voor mijnvelden, werd verno men. De burgemeester van Coventry, de geboorteplaats van sergeant Clif- ford Martin, een der terechtgestel- sergeants zeide, dat de stad „het nieuws van deze verschrikkelij ke misdaad" met stomme verbazing vernam. Brits kabinet bijeen Het Britse kabinet is gisteren bij eengekomen om de recente gebeur tenissen, verband houdend met het vraagstuk Palestina, te bespreken, n.L het ophangen van twee Britse sergeants door Joodse verzetslieden en de weigering van het merendeel der 4.500 Joodse landverhuizers om de Britse transportschepen, die zich bij de Zuidkust van Frankrijk op houden, te verlaten. De republiek niet naar Havanna De economische commissie van de sociaal-economische raad van de V.N. heeft het voorstel van India om de Indonesische republiek tot deelneming aan de komende conferentie te Ha vanna uit te nodigen verworpen. Tegen het voorstel stemden Neder land, Groot-Brittanië, de Ver. Staten en Frankrijk. Bij de stemming over het voorstel waren dertien onthoudin gen. Naar aanieiding hiervan is van Ne derlandse zijde verklaard, dat de zaak, die thans in de Veiligheidsraad in dis cussie is gebracht, niet voor bespre king in de economische commissie in aanmerking kwam, aangezien de In donesische republiek géén souvereir.c staat is. Banka, Billiton en Riouw-archipel worden zelfstandig De Nederlandse regering in Indo nesië heeft een decreet uitgevaardigd, waarbij de tineilanden Banka, Billi ton en de Riouw-archipel, waar zich belangrijke bauxiet-voorraden bevin den. tot autonoom gebied worden ver klaard. Deze eilanden zullen worden opgenomen in de Verenigde Staten van Indonesië. Naar aanleiding van dit decreet wordt er van officiële zijde te 'sGra- venhage op gewezen, dat de vertegen woordigers van deze eilanden te Ma- lino de wens te kennen hebben gege ven, een autonome status te verkrij gen. Dit verlangen van de afgevaardig den werd vervolgens ter vergadering door een motie ondersteund. Bij besluit van de luitenant-gouver neur-generaal van 29 November 1946 no. 7 werd op tijdelijke voet een ge west Banka, Billiton en Riouw inge steld. zulks in afwachting van de staat kundige hervormingen, die t.a.v. deze gebiedsdelen zouden worden inge voerd. Deze indeling berustte op zui ver administratieve grondslag. Naar aanleiding van het besluit, waarvan de tekst nog niet bekend is, moge worden opgemerkt, dat nog niet is na te gaan, of de aan deze ge bieden toegekende autonome status op dezelfde voet zal zijn ingericht als die van West-Borneo. In ieder geval zal de toegekende autonomie betrek king hebben op de instelling van een e gen vertegenwoordiging en op de invoering van eigen geldmiddelen. DE INDONESISCHE KWESTIE is in een nieuwe fase getreden. Reeds dagen ver wachtte men in diplomatieke kringen het ingrijpen van één of andere staat om het conflict tussen Nederland en de Republiek Indonesia weer in de sfeer van vreedzaam overleg te brengen en om op deze wijze een einde te maken aan het gewapende optreden. Scheen het een ogenblik, dat Amerika of Engeland, of misschien beiden, druk zouden uitoefenen op den Haag en Djokja om het verschil van mening alsnog door 0^^ arbitrage te beslechten, een mening, die werd versterkt door het aanbod van goede diensten door de Engelse regering, thans is het diplomatiek offensief van andere zijde geopend en wel doordat de Indonesische zaak door India en Australië aan de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is voorgelegd. Toepassing van artikel 33? IN ARTIKEL 33 van het „Handvest der Ver enigde Naties" lezen wij ten aanzien van de taak van de Veiligheidsraad ter beslechting van ge schillen: „de partijen bij enig geschil, waarvan de voortduring de handhaving van internatio nale vrede en veiligheid waarschijnlijk in ge vaar zal brengen, moeten allereerst een oplos sing zoeken door onderhandeling, onderzoek, be middeling, verzoening, arbitrage, gerechtelijke regeling, een beroep op regionale organen of regelingen of andere vreedzame middelen naar eigen keuze". Dit artikel geeft duidelijk aan welke weg in het internationale verkeer dient te worden ge volgd om conflicten tot een oplossing te brengen. Het is daarbij niet noodzakelijk, dat de betrok ken naties de zaak zelf aanhangig maken, al zou dit natuurlijk de goede indruk zeer verstevigen. Artikel 35 van het Handvest bepaalt echter, dat ieder lid van de Verenigde Naties ieder geschil onder de aandacht van de Veiligheidsraad of van de Algemene Vergadering van de Verenigde Na ties mag brengen. Dit is dus thans in de Indo nesische kwestie door Australië en India ge beurd. Volgens artikel 25 van het Handvest zullen partijen gehouden zijn de beslissingen van de Veiligheidsraad te aanvaarden en uit te voeren. Welke middelen? REEDS IN DE TEKST van artikel 33 wordt ons duidelijk gemaakt met welke middelen allereerst zal worden getracht het gerezen conflict te be slechten. Volgens het tweede lid van dit artikel zal de Veiligheidsraad, wanneer hij dit noodzake lijk acht, een beroep doen op de partijen om het geschil inderdaad met zodanige middelen te be slechten. De raad kan daartoe alle nodige maat regelen nemen. Schieten deze maatregelen onverhoopt tekort dan kan de Veiligheidsraad overgaan tot al dan niet militaire sancties. Wij vertrouwen, dat het ten aanzien van het thans aan de orde zijnde conflict niet zo ver zal behoeven te komen. Hoort deze zaak bij de U.NO.? NU KAN MEN ZICH in het onderhavige geval afvragen, en wij weten, dat dit in officiële krin gen inderdaad wordt gedaan, of het Indonesisch conflict wel in de Veiligheidsraad aan de orde dient te komen. Het is namelijk aan twijfel on derhevig of men hier wel kan spreken yan een conflict tussen twee souvereine naties. Dit is ook naar onze mening niet het geval. Defacto is indertijd de souvereiniteit van de Republiek Indonesia erkend. De jure oefent echter het Ko ninkrijk der Nederlanden gedurende de over gangstijd het gezag uit over het gehele Indone sische gebied, dus ook over het territoir der Re publiek. Komt straks de Unie tot stand, dan zal natuurlijk deze souvereiniteit bij deUnie be rusten. In feite is hier dus sprake van een in tern conflict binnen het Koninkrijk der Neder landen. Nu stellen wij uiteraard de zaak zó slechts zuiver Juridisch. En het zou op andere gronden onjuist zijn hier dus tot een soort bur geroorlog te concluderen. Want dit is het zeer beslist ook niet Hoe wij dit conflict dan wel moeten kwalificeren is een aardige opgave voor de mannen van het Staats- en Volkerenrecht. Maar met het theoretisch stellen van het pro bleem komt het de oplossing geen stap nader. Nu valt er alles voor te zeggen, wij betoogden dit reeds vele malen, om alsnog een weg te vin den om de beide partijen weer om de conferen tietafel verenigd te krijgen. Dit zou misschien kunnen gebeuren op grond van artikel 34 van het Handvest, waarin staat, dat de Veiligheids raad ook in behandeling mag nemen iedere toe stand, die tot internationale wrijving aanleiding zou kunnen geven. Hoe het zij, wij verheugen ons er over dat deze zaak door middel van de Veiligheidsraad ont trokken wordt aan de uitsluitende interesse van de onmiddellijk betrokkenen en wordt gemaakt tot een zaak van Internationaal belang. Zo kun nen wij misschien, ook in Indonesië weer de weg des vredes opgaan. DEWI Joodse organisaties in Londen heb ben eenparig de terechtstelling van de Britse sergeants veroordeeld. V" oordvoerders van het Joodse bu reau te Jeruzalem hebben een ge meenschappelijke verklaring doen publiceren, waarin o.m. gezegd wordt, dat „Het Joodse agentschap en de Palestijnse nationale Joodse raad geen woorden kunnen vinden om hun afschuw over de lafhartige moord op twee onschuldigen door 'n troep misdadigers te uiten". Zij doen een beroep op de Joodse gemeen schap in Palestina en het gehele Joodse volk om „het afgrijselijke terrorisme volkomen uit te roeien". De Joodse raad van afgevaardig den verklaarde: „deze gruwelijke daad van chantage en terreur zal In na der menselijkheid en recht vaardigheid altijd afgekeurd wor den". „Voor deze afschuwelijke daad zijn geen woorden te vinden. Palestina kan nooit met bloedvergieten opge bouwd worden", aldus de waarnenvu de opperrabijn van Londen. STAKINGEN Twee geëindigd één begonnen ANTWERPEN De Belgische minister van arbeid en sociale voorzorg heeft een beroep gedaan op de Antwerpse stakers het werk te hervatten. Hij wees er ver der op, dat nimmer onderhandeld is met het z.g.n. stakingscomité en dat de besprekingen uitsluitend gevoerd werden met de officieel erkende vak bonden. Volgens de minister diende het resultaat van het door deze vak bonden uitgeschreven referendum te worden geëerbiedigd. Hoe langer hoe meer arbeiders her vatten het werk. Vrij spoedig konden alle benodigde ploegen gevormd wor den en tenslotte hebben alle Ant werpse havenarbeiders het werk her vat De staking is geëindigd. GRONINGEN. De E.V.G. afd. landbouw te Gronin gen bericht ons het volgende: Het centraal stakingscomité deelt mede, dat in een druk bezochte vergadering te Winschoten besloten is Donderdag, (gisteren), het werk in de landbouw te hervatten. Dit besluit is genomen naar aanleiding van een toegezegde bespreking met het college van rijks- bemiddelaars. VERENIGDE STATEN. In de Amerikaanse auto-industrie te Detroit zijn 60.000 arbeiders tot werkloosheid gedoemd tengevolge van het feit, dat collega's in staking zijn gegaan. Bij Ford hebben 22.000 man het werk moeten neerleggen. Bij de carrosseriefabriek van Murray staken 7000 arbeiders, bij de Hudson auto- fabrieken 1000, waardoor bij dit laat ste concern 8000 anderen zonder werk zijn gekomen. Bessensap goedkoper In verband met de verlaging i de prijs voor rode bessen is ook rode bessensap belangrijk goedkoper ge worden. Sedert 24 Juli is de prijs voor een fles van 3/8 liter, die voorheen f0 85 bedroeg, oepaald op 10.64, ter wijl de fles van 3/4 liter nu f 1.23 kost tegen voorheen 1.65. De prijzen voor zwarte bessensap en voor fram- bozensap blijven gelijk aan die van 't. vorige jaar Spijsolie extra I In de tweede helft van Augustus zal voor alle leeftijdsgroepen 120 gram spijsolie beschikbaar worden gesteld. Aanvankelijk lag het in de bedoeling deze 120 gram spijsolie in de plaats van 125 gram margarine te verstrek ken. De vetpositie van ons land liet namelijk niet to het totale vctrant- soen voor eenmaal met deze 120 gram olie te verhogen. Het bezwaar van een vermindering van de hoeveelheid smeerbaar vet voor eenmaal net 125 gram is echter zoo overwegend, dat thans toch beslo ten is de olie als „extra" boven het normale vetrantsoen te geven. De koopbon voor olie zal op 14 Augustus worden bekend gemaakt. Petroleum bonvrijl BU beschikking van het ministerie van economische zaken, welke heden ln de Staatscourant zal worden ge publiceerd, Is de distributie van pe troleum opgeheven. Petroleum kaa derhalve met ingang van 1 Augus tus (vandaag) vrU worden gekocht en verkocht. WEINIG VERANDERING Wisselend bewolkt met slechts op en kele plaatsen enige regen. Weinig verandering In temperatuur. Meest matige wind tussen Noord en Oost.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1