thans vrijwel
zeker
Indonesië in de Veiligheidsraad
r\
v:
Snelle behandeling
door Veiligheidsraad
Chinese troepen naar Java?
Opgehangen aan een boom
HET WEER VANDAAG
4e Jaargang No. 1000
Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945
i.o. Redactie: Achterdam 20. Tel. 2274
Adm. er\ Adv. Ridderstraat hoek
Oudegracht. Tel. 3971 Alkmaar
Vrijdag 1 Augusius 1947
manraer
DAOBLAD VOO» ALKMAAR EN OMGKV1MQ
Directeur
TH W REYNDERS
Hoofdredacteur:
G. E. DE WINTER
ONDANKS HEFTIG VERZET VAN Mr VAN KLEFFENS
Ausiralië dringt in resolutie aan
op einde van het wapengeweld
De Australische afgevaardigde in de Veiligheidsraad, Kolonel Hodg-
son wees er tijdens de Donderdagavond gehouden debatten over de
vraag of de Indonesische kwestie al dan niet op de agenda geplaatst
moet worden, allereerst op, dat alle bemiddelingspogingen gefaald
hadden en zei o.m.:
„De vijandelijkheden duurden voort en mijn regering achtte het ge
biedend noodzakelijk zonder verder uitstel de aandacht van de Vei
ligheidsraad op de situatie te vestigen. Ik stel voor, dat de vergade
ring deze kwestie onmiddellijk in beschouwing neemt. In de situatie
waarvoor wij ons thans geplaatst zien. waarin de vijandelijkheden
voort duren en nog elk uur mensenlevens worden verloren, moeten
wij zeker hopen, dat een langdurig debat over de procedure kan wor
den vermeden".
TERUGTREKKEN IX
VROEGERE POSITIES
De Voor-Indische afgevaardigde
p'eitte voor onmiddellijke staking der
vijandelijkheden en verklaarde dat 't
z.i. noodzakelijk was. de betrokken
regeringen te verzoeken zich terug
te trekken in de posities, welke zij
innamen. de vijandelijkheden be
gonnen. ..'-ders "rezen wji". zo zei
hij. ..dat J' militaire successen, die
de Nederlanders reeds hebben br
haald. hun togen de tijde dat onder
handelingen worden heropend, buiten
verhouding gunstige voordelen zullen
brengen".
De Belgische vertegenwoordiger
merkte op, dat de raad bij het op
de agenda plaatsen zich daarmee
niet verplicht te beslissen of de rahd
competent was de kwestie te behan
delen of om enig standnunt naar vo
ren te brengen, met we"-e woorden
de voorzitter h°t eens was.
DE INDONESISCHE
VERTEGENWOORDI
GING
Gromyko. de Russische afgevaar
digde. was van mening, dat de Raad
een Indonesische vertegenwoordiging
"loost uitnodigen, '"och was verder
van oordeel, dat er geen redenen wa
ren de besprekingen uit te stellen
tot deze is gearriveerd.
Mr. van Kleffens maakte hiertegen
uiteraard bezwaren met het argu
ment. dat dan on de dingen zou w"r
den vooruitgelopen. De Indonesische^
regering is slechts een de factorege-
ring en geen souvereine. ..Er is geen
grond voor de toelating van een der
gelijke politieke figuur in de verga
dering", zo zei de Mr. van Kleffens
GF^N
ACTIE.
POMTIONEf.F
Kolonel Hodgson zeide. dat de vii
andelijkheden in Indonesië niet lou
ter een ..politionele actie" waren
doch een feitelijke oorlog beteken
den. welke hij omschreef als „een ge
wapend conflict tussen twee staten"
Vervolgens diende hij een resolutie In.
waarin verklaard wordt, dat de Vei
ligheidsraad met bezorgdheid nota
heeft genomen van de in gang zijnde
vijandelijkheden tussen de gewapende
machten van Nederland en van de
republiek, en. vaststellend, dat vol
gens het Charter van de V.N. deze
vijandelijkheden een inbreuk op de
vrede betekenen, een beroep doet op
d~ twee regeringen om:
1 de vijandelijkheden onmiddellijk
te staken.
2 haar geschil op te lossen door ar-
bitrag in overeenstemming met
artikel 17 van het Accoord van
Linggadjati.
„Dit Is één van de meest dringen
de problemen welke door de Veilig
heidsraad behandeld zijn" zo zeide
Hodgson. „Wij lopen in geen enkel
opzicht op de feiten vooruit. W(j be
schuldigen niemand. Wjj verzoeken
alleen om staking van de vijande
lijkheden, opdat door onafhankelijke
arbitrage kan worden beslist over de
geldigheid der standpunten en opdat
verdere vernietiging van mensenle
vens en bezittingen kan worden ver
meden". Hodgson was van mening,
dat met deze „testcase" de reputatie
van de Veiligheidsraad staat of valt.
ONMIDDELLIJKE BE
HANDELING.
De voorzitter stelde voor, dat de
Raad de Australische resolutie on
middellijk zou behandelen en wel voor
dat er een beslissing zou worden ge
nomen over de toelating van een In
donesische vertegenwoordiger.
De Amerikaanse afgevaardigde,
Herschel Johnson, stemde hier
mee in en stelde voor een verte
genwoordiger van „de zg. repu
bliek" toe te laten teneinde over
leg te plegen en de discussies
over diens wettelijke positie tot
later uit te stellen.
Vrankrijk stemde hiermee volko
men in, doch meende, dat het uiterst
gevaarlijk zou zijn de Australische
resolutie aan te nemen zonder dan
de kwestie zelf te bespreken.
MR. VAN KLEFFENS
AAN HET WOORD
Mr. van Kleffens, die samen met
de Nederlandse ambassadeur in Ca
nada, mr. van Royen, Nederland ver
tegenwoordigt, beschuldigde de repu
bliek van ,de verderfelijke practijk
nog steeds gijzelaars vast te houden"
en verklaarde voorts, dat hij de Vei
ligheidsraad de documenten betref
fende de meer dan 1000 bestands
schendingen" kon voorleggen. Nadat
h\j er op gewezen had ,dat er alleen
maar sprake was geweest van „be
loften, ontkeriningen, uitvluchten en
woorden, doch niet van daden" ze!
hij, dat er eind Juni nog 700 Euro
pese gijzelaars gevangen gehouden
werden en ongeveer 10.000 anderen.
Het voornaamste kenmerk der repu
bliek was volgens mr. van Kleffens
gebrek aan gezag. „Het goedwillen
de volk van Java en Sumatra" zo
beweerde hij, „kan niet langer wor
den overgelaten aan een tyrannieke
regering, die altijd een totalitair ka
rakter draagt." Hij ontkende, dat er
sprake was van oorlog en een her
stel van de koloniale verhoudingen en
bestreed, dat de Veiligheidsraad
enige competentie bezat om deze
kwestie te behandelen. Voorts wilde
hij weten, welke aanwijzingen er be
stonden, dat de huidige actie een ge
vaar voor de vrede betekent. Verder
zei hij nog:
„Dit betekent niet, dat wij niet ver
langend zijn zo spoedig mogelijk op
basis van Linggadjati met de republiek
tot overeenstemming te komen. Wij
nemen aan, dat zeer binnenkort de
omstandigheden op Java en Sumatra
dank zij deze actie zodanig zullen zijn,
dat de besprekingen met de republi
keinse regering hervat kunnen wor
den. Wanneer eenmaal de orde is her
steld, zullen wij ons gelukkig prijzen
deze besprekingen onmiddellijk te ope
nen. Indien de helpende hand van een
bevriende mogendheid, b.v. van de V.
S. van nut kan zijn, dan zullen wij
deze gaarne aannemen". Mr. van Klef
fens kondigde aan, dat de Nederland
se regering een aantal vreemde re
geringsvertegenwoordigers zou uitno
digen het voormalig Nederlands-Indië
te bezoeken en verslag over hun be
vindingen te brengen.
Hij besloot met te zeggen, dat Ne
derland zijn best doet een nieuwe
maatschappij in de vroegere koloniën
op te bouwen en waarschuwde: „In
dien onze eerlijke en constructieve po
ging hiertoe wordt belemmerd, dan zal
de verantwoordelijkheid voor een mis
lukking in deze gebieden bij u liggen".
Hierna werd de vergadering tot mor
gen verdaagd. China heeft nog voor
gesteld de Australische resolutie in de
laatste alinea aan te vullen met: „ofl
met andere vreedzame middelen."
Uit Indonesië
Malang op Oost-Java bezei
Volgens Nederlandse legerkringen te Batavia zün Nederlandse troepen
Malang, de zetel van het voorlopige Indonesische parlement op Oost-Java,
binnengetrokken. Een Nederlands correspondent noemde Malang „een wil
dernis van vernielde gebouwen"'.
Eerder werd het plaatsje Singosari, door republikeinse troepen geheel
uitgebrand achtergelaten, door Nederlandse troepen bezet. Het stadje was
geheel verlaten en langs de hoofdweg was nauwelijks een huis door de
vlammen gespaard. Te Tegal werden 12 burgers door de T.N.L gedood, in
plaatsjes om Tegal 65. De slachtoffers zijn gedeeltelijk Chinezen en Euro
peanen. Bijzonderheden omtrent de omstandigheden, waaronder de moor
den plaats hadden, zijn nog niet, hekend.
Actie bij Tjilitjap
Volgens berichten uit Batavia zijn
de Nederlanders amphibie-operatics
begonnen met steun vanuit de lucht
om Tjilatjap, aan Java's Zuidkust
en de laatste havenstad der republiek
te bezetten. De berichten maken mel
ding van landingsoperaties nabij de
haven van Tjilatjap, waarbij gepoogd
wordt de vernietiging van de daar
aanwezige honderden tonnen rubber,
sisal, kapok, suiker en thee te be
letten.
Gelijk gemeld, hebben de republi
keinen in hun laatste legercommu-
niqué's meegedeelde dat de Neder
landse troepen diep Zuidwaarts in de
provincie Banjoemas waren doorge
drongen.
Poerwokerto zou door de Neder
landers zijn bezet, terwijl ten Zuiden
van deze stad luchtaanvallen worden
gedaan. Hieruit kan blijken, dat de
Nederlanders zich opmaken voor de
strijd om de laatste haven van be
tekenis, die nog in republikeinse han
den is, te veroveren.
Chinezen naar Java 7
Dagbladen in de Chinese stad Nan
king schrijven dat de commissie van
de uitvoerende raad voor de overzee
se buitenlandse aangelegenheden met
algemene stemmen besloten zou heb
ben om aan de Chinese regering een
aanbeveling te doen toekomen, dat
Chinese troepen naar Indonesië wor
den gestuurd om de Chinese onder
danen te beschermen.
Oproep tot boycot
Een aantal republikeinse politieke
partijen en organisaties heeft vla de
radiozender „Voice of free Indonesia"
een beroep gedaan op de havenarbei
ders van de steden langs de zeeweg
naar Ned.-Indië om de „Volendam"
die met troepen uit Rotterdam ver
trokken is, te boycotten.
BRITSE SERGEANTS GEVONDEN
Afgrijselijk terrorisme
Allerwegen grote afschuw
Na lang zoeken heeft men de lij
ken van de twee Britse sergeants
die doer de Irgoen Zwal Leoemi in
Palestina waren ontvoerd en daarna
ter dood gebracht, gevonden in de
nabijheid van Nathanya.
De lichamen hingen aan een boom.
Toen zj} gevonden werden, waren zjj
reeds 24 uur dood.
Een Brits soldaat werd fewond
toen een mijn, die in de onmiddellij
ke nabijheid van de plaats der exe
cutie was aangebracht ontplofte en
de lichamen der gehangenen onher
kenbaar verminkte.
Duivelachtig
Dr. Hoessein Khalidi, secretaris
van^het Arabische hoge comité van
Palestina, liet zioh over het ophan
gen van de twee sergeants als volgt
uit: „Deze moord is de lafhartigste
en dulvelachtigste, die ooit in dit
deel van de wereld is bedreven. Zelfs
de wreedste gangster zou met tegen
zin en afschuw tot een dergelijke
daad overgaan".
Een golf van afschuw en veront
waardiging is vandaag over Enge
land gegaan toen het nieuws uit
Jeruzalem, dat de lichamen van de
twee gehangen sergeants werden ge
vonden en gebruikt waren als „lok
aas" voor mijnvelden, werd verno
men.
De burgemeester van Coventry,
de geboorteplaats van sergeant Clif-
ford Martin, een der terechtgestel-
sergeants zeide, dat de stad
„het nieuws van deze verschrikkelij
ke misdaad" met stomme verbazing
vernam.
Brits kabinet bijeen
Het Britse kabinet is gisteren bij
eengekomen om de recente gebeur
tenissen, verband houdend met het
vraagstuk Palestina, te bespreken,
n.L het ophangen van twee Britse
sergeants door Joodse verzetslieden
en de weigering van het merendeel
der 4.500 Joodse landverhuizers om
de Britse transportschepen, die zich
bij de Zuidkust van Frankrijk op
houden, te verlaten.
De republiek niet naar
Havanna
De economische commissie van de
sociaal-economische raad van de V.N.
heeft het voorstel van India om de
Indonesische republiek tot deelneming
aan de komende conferentie te Ha
vanna uit te nodigen verworpen.
Tegen het voorstel stemden Neder
land, Groot-Brittanië, de Ver. Staten
en Frankrijk. Bij de stemming over
het voorstel waren dertien onthoudin
gen.
Naar aanieiding hiervan is van Ne
derlandse zijde verklaard, dat de zaak,
die thans in de Veiligheidsraad in dis
cussie is gebracht, niet voor bespre
king in de economische commissie in
aanmerking kwam, aangezien de In
donesische republiek géén souvereir.c
staat is.
Banka, Billiton
en Riouw-archipel
worden zelfstandig
De Nederlandse regering in Indo
nesië heeft een decreet uitgevaardigd,
waarbij de tineilanden Banka, Billi
ton en de Riouw-archipel, waar zich
belangrijke bauxiet-voorraden bevin
den. tot autonoom gebied worden ver
klaard. Deze eilanden zullen worden
opgenomen in de Verenigde Staten
van Indonesië.
Naar aanleiding van dit decreet
wordt er van officiële zijde te 'sGra-
venhage op gewezen, dat de vertegen
woordigers van deze eilanden te Ma-
lino de wens te kennen hebben gege
ven, een autonome status te verkrij
gen.
Dit verlangen van de afgevaardig
den werd vervolgens ter vergadering
door een motie ondersteund.
Bij besluit van de luitenant-gouver
neur-generaal van 29 November 1946
no. 7 werd op tijdelijke voet een ge
west Banka, Billiton en Riouw inge
steld. zulks in afwachting van de staat
kundige hervormingen, die t.a.v. deze
gebiedsdelen zouden worden inge
voerd. Deze indeling berustte op zui
ver administratieve grondslag.
Naar aanleiding van het besluit,
waarvan de tekst nog niet bekend is,
moge worden opgemerkt, dat nog niet
is na te gaan, of de aan deze ge
bieden toegekende autonome status
op dezelfde voet zal zijn ingericht als
die van West-Borneo. In ieder geval
zal de toegekende autonomie betrek
king hebben op de instelling van een
e gen vertegenwoordiging en op de
invoering van eigen geldmiddelen.
DE INDONESISCHE KWESTIE is in een nieuwe fase getreden. Reeds dagen ver
wachtte men in diplomatieke kringen het ingrijpen van één of andere staat om
het conflict tussen Nederland en de Republiek Indonesia weer in de sfeer van
vreedzaam overleg te brengen en om op deze wijze een einde te maken aan het
gewapende optreden.
Scheen het een ogenblik, dat Amerika of Engeland, of misschien beiden, druk
zouden uitoefenen op den Haag en Djokja om het verschil van mening alsnog door
0^^ arbitrage te beslechten, een mening, die werd versterkt door het aanbod van goede
diensten door de Engelse regering, thans is het diplomatiek offensief van andere
zijde geopend en wel doordat de Indonesische zaak door India en Australië aan
de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties is voorgelegd.
Toepassing van artikel 33?
IN ARTIKEL 33 van het „Handvest der Ver
enigde Naties" lezen wij ten aanzien van de taak
van de Veiligheidsraad ter beslechting van ge
schillen: „de partijen bij enig geschil, waarvan
de voortduring de handhaving van internatio
nale vrede en veiligheid waarschijnlijk in ge
vaar zal brengen, moeten allereerst een oplos
sing zoeken door onderhandeling, onderzoek, be
middeling, verzoening, arbitrage, gerechtelijke
regeling, een beroep op regionale organen of
regelingen of andere vreedzame middelen naar
eigen keuze".
Dit artikel geeft duidelijk aan welke weg in
het internationale verkeer dient te worden ge
volgd om conflicten tot een oplossing te brengen.
Het is daarbij niet noodzakelijk, dat de betrok
ken naties de zaak zelf aanhangig maken, al zou
dit natuurlijk de goede indruk zeer verstevigen.
Artikel 35 van het Handvest bepaalt echter, dat
ieder lid van de Verenigde Naties ieder geschil
onder de aandacht van de Veiligheidsraad of van
de Algemene Vergadering van de Verenigde Na
ties mag brengen. Dit is dus thans in de Indo
nesische kwestie door Australië en India ge
beurd.
Volgens artikel 25 van het Handvest zullen
partijen gehouden zijn de beslissingen van de
Veiligheidsraad te aanvaarden en uit te voeren.
Welke middelen?
REEDS IN DE TEKST van artikel 33 wordt ons
duidelijk gemaakt met welke middelen allereerst
zal worden getracht het gerezen conflict te be
slechten. Volgens het tweede lid van dit artikel
zal de Veiligheidsraad, wanneer hij dit noodzake
lijk acht, een beroep doen op de partijen om het
geschil inderdaad met zodanige middelen te be
slechten. De raad kan daartoe alle nodige maat
regelen nemen.
Schieten deze maatregelen onverhoopt tekort
dan kan de Veiligheidsraad overgaan tot al dan
niet militaire sancties. Wij vertrouwen, dat het
ten aanzien van het thans aan de orde zijnde
conflict niet zo ver zal behoeven te komen.
Hoort deze zaak bij de U.NO.?
NU KAN MEN ZICH in het onderhavige geval
afvragen, en wij weten, dat dit in officiële krin
gen inderdaad wordt gedaan, of het Indonesisch
conflict wel in de Veiligheidsraad aan de orde
dient te komen. Het is namelijk aan twijfel on
derhevig of men hier wel kan spreken yan een
conflict tussen twee souvereine naties. Dit is
ook naar onze mening niet het geval. Defacto
is indertijd de souvereiniteit van de Republiek
Indonesia erkend. De jure oefent echter het Ko
ninkrijk der Nederlanden gedurende de over
gangstijd het gezag uit over het gehele Indone
sische gebied, dus ook over het territoir der Re
publiek. Komt straks de Unie tot stand, dan zal
natuurlijk deze souvereiniteit bij deUnie be
rusten. In feite is hier dus sprake van een in
tern conflict binnen het Koninkrijk der Neder
landen. Nu stellen wij uiteraard de zaak zó
slechts zuiver Juridisch. En het zou op andere
gronden onjuist zijn hier dus tot een soort bur
geroorlog te concluderen. Want dit is het zeer
beslist ook niet Hoe wij dit conflict dan wel
moeten kwalificeren is een aardige opgave voor
de mannen van het Staats- en Volkerenrecht.
Maar met het theoretisch stellen van het pro
bleem komt het de oplossing geen stap nader.
Nu valt er alles voor te zeggen, wij betoogden
dit reeds vele malen, om alsnog een weg te vin
den om de beide partijen weer om de conferen
tietafel verenigd te krijgen. Dit zou misschien
kunnen gebeuren op grond van artikel 34 van
het Handvest, waarin staat, dat de Veiligheids
raad ook in behandeling mag nemen iedere toe
stand, die tot internationale wrijving aanleiding
zou kunnen geven.
Hoe het zij, wij verheugen ons er over dat deze
zaak door middel van de Veiligheidsraad ont
trokken wordt aan de uitsluitende interesse van
de onmiddellijk betrokkenen en wordt gemaakt
tot een zaak van Internationaal belang. Zo kun
nen wij misschien, ook in Indonesië weer de weg
des vredes opgaan.
DEWI
Joodse organisaties in Londen heb
ben eenparig de terechtstelling van
de Britse sergeants veroordeeld.
V" oordvoerders van het Joodse bu
reau te Jeruzalem hebben een ge
meenschappelijke verklaring doen
publiceren, waarin o.m. gezegd
wordt, dat „Het Joodse agentschap
en de Palestijnse nationale Joodse
raad geen woorden kunnen vinden
om hun afschuw over de lafhartige
moord op twee onschuldigen door 'n
troep misdadigers te uiten". Zij doen
een beroep op de Joodse gemeen
schap in Palestina en het gehele
Joodse volk om „het afgrijselijke
terrorisme volkomen uit te roeien".
De Joodse raad van afgevaardig
den verklaarde: „deze gruwelijke
daad van chantage en terreur zal In
na der menselijkheid en recht
vaardigheid altijd afgekeurd wor
den".
„Voor deze afschuwelijke daad zijn
geen woorden te vinden. Palestina
kan nooit met bloedvergieten opge
bouwd worden", aldus de waarnenvu
de opperrabijn van Londen.
STAKINGEN
Twee geëindigd
één begonnen
ANTWERPEN
De Belgische minister van arbeid
en sociale voorzorg heeft een beroep
gedaan op de Antwerpse stakers het
werk te hervatten. Hij wees er ver
der op, dat nimmer onderhandeld is
met het z.g.n. stakingscomité en dat
de besprekingen uitsluitend gevoerd
werden met de officieel erkende vak
bonden. Volgens de minister diende
het resultaat van het door deze vak
bonden uitgeschreven referendum te
worden geëerbiedigd.
Hoe langer hoe meer arbeiders her
vatten het werk. Vrij spoedig konden
alle benodigde ploegen gevormd wor
den en tenslotte hebben alle Ant
werpse havenarbeiders het werk her
vat De staking is geëindigd.
GRONINGEN.
De E.V.G. afd. landbouw te Gronin
gen bericht ons het volgende: Het
centraal stakingscomité deelt mede,
dat in een druk bezochte vergadering
te Winschoten besloten is Donderdag,
(gisteren), het werk in de landbouw
te hervatten. Dit besluit is genomen
naar aanleiding van een toegezegde
bespreking met het college van rijks-
bemiddelaars.
VERENIGDE STATEN.
In de Amerikaanse auto-industrie
te Detroit zijn 60.000 arbeiders tot
werkloosheid gedoemd tengevolge van
het feit, dat collega's in staking zijn
gegaan. Bij Ford hebben 22.000 man
het werk moeten neerleggen. Bij de
carrosseriefabriek van Murray staken
7000 arbeiders, bij de Hudson auto-
fabrieken 1000, waardoor bij dit laat
ste concern 8000 anderen zonder werk
zijn gekomen.
Bessensap goedkoper
In verband met de verlaging i de
prijs voor rode bessen is ook rode
bessensap belangrijk goedkoper ge
worden. Sedert 24 Juli is de prijs voor
een fles van 3/8 liter, die voorheen
f0 85 bedroeg, oepaald op 10.64, ter
wijl de fles van 3/4 liter nu f 1.23
kost tegen voorheen 1.65. De prijzen
voor zwarte bessensap en voor fram-
bozensap blijven gelijk aan die van 't.
vorige jaar
Spijsolie extra I
In de tweede helft van Augustus zal
voor alle leeftijdsgroepen 120 gram
spijsolie beschikbaar worden gesteld.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling
deze 120 gram spijsolie in de plaats
van 125 gram margarine te verstrek
ken. De vetpositie van ons land liet
namelijk niet to het totale vctrant-
soen voor eenmaal met deze 120 gram
olie te verhogen.
Het bezwaar van een vermindering
van de hoeveelheid smeerbaar vet
voor eenmaal net 125 gram is echter
zoo overwegend, dat thans toch beslo
ten is de olie als „extra" boven het
normale vetrantsoen te geven.
De koopbon voor olie zal op 14
Augustus worden bekend gemaakt.
Petroleum bonvrijl
BU beschikking van het ministerie
van economische zaken, welke heden
ln de Staatscourant zal worden ge
publiceerd, Is de distributie van pe
troleum opgeheven. Petroleum kaa
derhalve met ingang van 1 Augus
tus (vandaag) vrU worden gekocht
en verkocht.
WEINIG VERANDERING
Wisselend bewolkt met slechts op en
kele plaatsen enige regen. Weinig
verandering In temperatuur. Meest
matige wind tussen Noord en Oost.