REPUBLIEK STELT DE EIS TOT SOUVEREINITEIT
SJAHRIR TE NEW-YORK
Vo gens Dr Gani ANNULEERDE
Ned. regering het accoord
van Linggadjati
ZWEEDSE DAK0TA
VERONGELUKT
Landelijke arbeidersscholen opgericht
Engeland zonder
Amerikaanse fiims
HET WEER VANDAAG
4e Jaargang No. 1008
Uitg. N V. Noordhollandse Pers m*
1,0. Redactie: Achterdara 21). Tel. 227i
Adm. en Adv. Ridderstraat noeh
Oudegracht. 1'el. 3971 Alk maai
Postrekening 1168/6
Maandag 11 Augustus 194?
■naarder
DAGBLAD VOOB ALKMAAR IN OMGSVING
Directeur
TH W REYNDERS
Hoofdredacteur;
G E DE WINTER
Sjahrir en de Indonesische minister van buitenlandse zaken Salius,
zijn Zaterdag te New York aangekomen, en werden verwelkomd
door een vertegenwoordiger van het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken. Sjahrir legde op het vliegveld een verklaring
af, waarin hjj op een vraag, of hij de overeenkomst van Linggadjati
beschouwde als een basis tot oplossing van het conflict antwoordde:
„De Nederlander» vonden deze overeenkomst blijkbaar onbevredigend
want 7-U schonden deze bjj het uitbreken van de vijandelijkheden".
In een verklaring aan de pers verklaarde hij, dat de Nederlandse In
val „zelfs grondiger was/geweest dan de Japanse Invasie". Het was
volgens Sjharir een volledige oorlog, grondig voorbereid en grondig
uitgevoerd met vlammenwerpers en zware wapens. Hjj kon niet aan
geven op welke plaatsen van deze wapens gebruik was gemaakt. Hjj
zelde gekomen te zjjn om contact te kragen met de Voor-Indische
en Australische afgevaardigden, die de kwestie in de Veiligheidsraad
hadden gebracht. „De Republiek", zo zelde hjj voorts, .volgt roet ge
spannen belangstelling, welke verdere positieve actie de veiligheids
raad zal ondernemen om z4jn bevel .staakt bet vuren" tot een lo
gisch resultaat te brengen en ook de besta, nde bedreiging van de vre
de weg te nemen".
INDONESIË EIST SOU
VEREINITEIT
In zjjn verklaring zeide Sjahrir
ïiog, dat Indonesië de Nederlandse be
schuldiging als waardeloos verwerpt.
De Nederlanders, die zich nog op
republikeins gebied bevinden hadden
vn'gens Sjahrir allen de Indonesische
m ionaliteit aangenomen. Nadat hij
er op gewezen had, dat door de ac
tie niemand onder de Indonesiërs
meer vertrouwen in Nederland had,
ze'de hij, dat de militaire verliezen
van de "republiek klein waren, doch
da' veel burgers gedood waren. Tn
Pnlombang waren volgens hem een
aantal burgers door de Nederlandse
t-o~pen doodgeschoten omdat zij ver
scheurde uniformen droegen. Zij be
zaten geen andere kleding.
Over de nonwrelmtcltHkwesti©
v '<!aar<lp hij. dat de souvereiniteits-
«*ls bij het accoord van Linggadjati
was verlaten, doch dat deze els weer
van kracht was geworden bij het uit'
breken van de vijandelijkheden.
Sïarifoeddin heeft via de radio aan
de Veiligheidsraad verzocht toe te
staan, dat Sjahrir en Salim en nog
nader aan te wijzen Indonesiërs in
d? Veiligheidsraad de nodige inlich
tingen mogen geven.
IJNGGADJATI GEAN
NULEERD
Naar aanleiding van Sjahrirs ver-
Klaringen te New York heeft Dr.
Gani nog verklaard, dat naar zijn
mening de Nederlandse regering niet
alleen de overeenkomst van Lingga
djati heeft geschonden, maar ook
geannuleerd. Als bewijs hiervoor
haalde hij de nota aan. die hem op
20 Juli 's avonds werd overhandigd
en waarin de Nederlandse regering
verklaarde'.
„De Nederlandse regering be
schouwt zich niet langer meer gebon
den aan de overeenkomst van Ling-
gadiati. „Vijf minuten later", aldus
Gani. werd ik c -esteerd en kon
deze nota derhalve niet aan de re
gering in Diokia ter kennis brengen.
Daarom heeft Siahrir van de inhoud
geen kennis kunnen emen." Dr. Ga
ni verklaarde voorts, dat hjj Siahrir
hlcr\ telefonisch op de hoogte zon
brengen.
DE OPGEBLAZEN KIKKER
Srihrir en Salim gaan dus ver
moedelijk de Veiligheidsraad var.
hun standnunt op de hoogte bren
gen en aangezien dit het ..Nationaal
Comité Handhaving Rijkseenheid'
zeer vprdriet werd aan de Veiligheids
raad een protesttelegram verzonden,
waarin de bekende argumenten naar
v - worden gebracht en een pas-
sa it d- Australische afgevaardigde
een veeg uit de pan krijgt.
Voorheen was het Dr. Beel, die
talloze dure telegrammen kreeg en
doordat de actie twee weken lang
het zenden van telegrammen overbo
dig maakte, kan het wel weer even
lHd°n en moet de Veilighidsraad er
aan geloven, 't Is maar een geluk,
dat men in Amerika ook papierman
den bezit
HET UOVGP~S VAN OE
P. v. d. A.
De Afdeling Amst u-dam Z. van de
P. v. d. A. heeft in een vergadering
ter voot bereiding van het komende
congres een tweetal resoluties aan-
„VoleTclam" vervolgt
zijn weg
De „Volendam" is er in geslaagi
in de nacht te Port-Said water, stook
olie en levensmiddelen aan boord te
n?men en Zondagmorgen om 6 uur
het Suez-kanaal binnen te varen.
H-t schip vervolg, zjjn weg zon
der •:-if zich incidenten voordoen.
genomen, waarin o.m. de overtuiging
wordt uitgesproken, dat de gewapen
de actie in Indonesië niet volstrekt
onvermijdelijk en een verrassing voor
de leden en de kiezersmassa van
de partij was. Voorts worden in de
uitvoerige resoluties de voorwaarden
en waarborgen genoemd, waaraan de
hervatting van de onderhandelings-
politlek moet voldoen. Hiertoe be
hoort o.a., dat van nu af aan een
vreedzame oplossing met inbegrip
van arbitrage moet worden aanvaard,
dat de republio' noch in gezag, noch
in gebied mag worden beknot en dai
h'-t bezette gebied ten spoedigste
moet worden ontruimd zodra ergens
in samenwerking de veiligheid \*er-
zekerd is. waarbij verschillen aan 'n
snelle artbitrage moeten worden on
derworpen Tenslotte wordt ver
langd. dat- aan de "top van het bur
gerlijke en militaire apparaat hier
en overzee die personen zullen wor
den vervangen, die aan Ned. zijde
aansprakelijk kunnen worden ge
steld voor het mislukken der onder-
handelingspolitiek en de toepassing
van het geweld.
„THE TIMES" AAN HET
WOORD
De Invloedrijke Londense „Times"
wijdde Zaterdag een lang artikel aan
de Indonesische kwestie, die van al'e
kanten belicht wordt en waarin noch
Nederland, noch de republiek ge
spaard wordt. De voornaamste stel
ling van het blad is. dat de Ned. re
gering niet elke actie van de Ver.
Naties met een juridische techniek
behoort tegen te werken.
„Wat thans aan de orde Is", zo
besluit het blad de zeer lezenswaar
dige stellingen, „is niets minder dan
de toekomstige vrede In Zuid-Oost
Azië en het Is aan de Nederlandse
regering te verzekeren, dat juridische
techniek de heilzame actie van de V'
N. niet in de weg zal staan".
CHINEZF V WILLEN
MEEPRATEN
De voorzitter van de grootste ver
eniging van Chinezen in Indonesië
heeft Zaterdagavond een beroep ge
daan op de Veiligheidsraad om geeo
oordeel uit te spreken alvorens de
Chinezen volledig hun inzichten heb
ben kenbaar gemaakt In deze ver
klaring, die gericht was tot „China
orde en de wetten. „De Chinese be
reid, de wereldpers en tot de voorzit
ter en de staf der Verenigde Na
ties" wordt een scherpe aanval ge
richt op de Indonesiërs, die eigen
dommen en levens van Chinezen uj
gevaar hebben gebracht, moordpar
tijen hielden en hen op allerlei ma
nieren uitzogen, terwijl de republi
keinse regering niet in staat was de
ze elementen in toom te houden.
Dr. Gani heeft op deze verklaring,
onmiddellijk commentaar geleverd-
en zei o.m., dat de Chinese bevolking
de sederf ^et begin van de Neder
landse actie ondervonden moeiljjk-
heden alleen wjjt aan het feit, dat de
republiek de verantwoordelijkheid op
zich neemt voor het handhaven van
ord een de wetten. „De Chinese be
volking heeft echter dezelfde moei
lijkheden ondervonden tijdens de Ja
panse invasie in 1942, toen de re
gering van Nederland-Indië aanspra
kelijk was", aldus dr. Gani. Aan de
Indonesische politie was bevel gege
ven om maatregelen ter beveiliging'
van de Chinezen te nemen.
Nabij Mllford, Gomiecticut, U.S.A., viel een vliegtuig op hoogspauuing*-
draden. Het toestel vatte direct vlam. De twee inzittenden konden uit
het brandende toestel springen, doch waren mei zware brandwonden
overdekt. Van het vliegtuig bleef alleen een skelet over.
Foote naar Djogja
Walter Foote, de Amerikaanse
consul-generaal te Batavia, heeft
Zondagavond voor radio Batavia aan
gekondigd, dat hij vandaag om 7
uur in een Amerikaans vliegtuig
naar Djogja zou vertrekken. Hjj
richtte de boodschap tot Soekarno en
Sjarifoeddin en vroeg antwoord te
mogen ontvangen via radio-Djogja,
of het vliegtuig kan landen.
Kort hierop bevestigde Soekarno
per radio de ontvangst van de me
dedeling en verzekerde, dat het vlieg
tuig in Djogja kon landen.
Arbeiders vooruraniummijnen
De Sowjetrussische autoriteiten in
Duitslartrachten nog 20.000 man
te werven voor de arbeid in de ura-
niummijnen in het ertsgebergte
(Zuid-Oost-Duitsland), aldus me^Ttf
het met Amerikaanse licentie te'
Frankfort verschijnende blad „Neue
Zeitung". De arbeidsbureaux in alle
staten van de Sowjetrussische be
zettingszone hebben in geheime or
ders van het Sowjetrussische militair
bestuur opdracht gekregen om ar
beiders te leveren.
Alle mannen tussen 16 en 45 jaar
vallen onder verplichte tewerkstel
ling. Men verwacht in welingelichte
kringen, aldus het blad, dat het bevel-
een nieuwe vlucht van de bevolking
uit de oostelijke zone ten gevolge zal
hebben. Vorige oproepen voor arbeid
in de uraniummrjnen hadden reeds
duizenden bewoners tot illegale uit
wijking naar de Westelijke zone ge
bracht.
De wederopbouw van Den Helder vordert. Circa 2000 huizen zjjn door
de bezetter destijds afgebroken. Het zal nog wel even duren voordat deze
weer gebouwd zijn, maar het begin is er dar toch.
Ned. Legercommuniqué
Het Ned. legercommuniqué van
Zondag meldt: „Wederom hebben
zich enkele nieuwe bestandschendin
gen ->r gedaan. De voornaamste
hiervan zijn: onze posten te Ban-
joemas en Poerbaiingga zjjn met
mortieren beschoten. Ten Oosten van
Gombong werd onze meest vooruit
geschoven post met automatische wa
penen bestookt. Het vuur werd door
ons beantwoord. Bij normale pa
trouillegang rondom Salatiga zijn
onze patrouilles beschoten door sluip
schutters, terwijl op enkele plaatsen
mortiervuur werd ontvangen. In de
Hoeloe Soengal op Borneo liep een
patrouille in hinderlaag. De bende
werd, met enige verliezen onzerzijds,
verdreven. BU Polombangkeng op
Zuid-Celebes werd contact verkre
gen met een bende, waarvan drie ter
roristen werden gedood en twee ge
vangen genomen. Onder hen bevond
zich de voornaamste bendeleider uit
dit gebied. Onze verliezen sedert 5
Augustus bedragen achttien gesneu
velden. 43 gewonden en een vermiste.
Wereldjamboree begonnen
Zaterdagavond is in de „Padvinders-
stad" Moisson ten Noorden van Parijs
de wereldjamboree geopend met een
grote fakkeloptocht. Voorop werd de
vlammende toorts gedragen, welke ook
op de laatste Wereldjamboree te Vo
gelenzang dienst heeft gedaan. Men
verwacht, dat o.a. Lord Baden Powell
Jr., zoon van de stichter der padvin
dersbeweging, de opening zal bijwo
nen.
Het merendeel der 40.000 padvin
ders en padvindsters uit meer dan 40
landen is na het opzetten der tenten
druk bezig met „internationale ruilhan
del" om souvenirs mee naar huis te
kunnen nemen. Op deze markt staat
de „kilt" (Schots rokje) van de Schot
se padvinders het hoogst genoteerd.
Daarnaast vinden Canadese koeien-
zwepen en Turkse fezzen de meeste
aftrek. Volgens een 15-jarige Schotse
padvinder bedraagt de koers van een
kilt: 1 Canadese koeienzweep, een fez
en een zakje gepofte mais.
Brits mandaat over Palestina
Te Jeruzalem is op een conferen
tie van de Joodse arbeiders partij
„Napai" een resolutie aangenomen,
waarin verzocht wordt om beëindi
ging van het Brits mandaat over Pa
lestina. Dit is de eerste keer, dat.
deze party, waarvan de leiders talrij
ke sleutelposities in de zionistische
beweging innemen, zo beslist het eind
van het mandaat eisen. Aan de ande
re kant heeft de conferentie haar
goedkeuring gehecht aan de antiter-
roristische maatregelen, waartoe het
joods bureau en de nationale raad
hebben besloten.
Duitsers gearresteerd
te Sj'anghai
Naar uit Sjanghai wordt verno
men, zijn aldaar heden ongeveer 100
Duitsers gearresteeerd „Nazi's, sym-
pathiserenden met de nazi's of per
sonen met nazi-neigingen", In af
wachting van hun repatriëring zijn
zjj naar een detineringskamp over
gebracht.
Naar verluidt behoren Fritz Kordt,
voormalig Duits persattaché, Fer-
dinand Kunstein, bekend ijzer- en
staalmagnaat, en drie van Sjanghai s
bekendste artsen tot de gearresteer
den. Zjj kunnen voor 16 Augustus be
roep aantekenen.
Treinongeluk in Engeland:
17 doden
Zeventien passagiers zijn om het le
ven gekomen en ongeveer 50 werden
gewond toen de Londen-Leeds-expres
in de buurt van Doncaster op het ach
terstuk van een andere trein reed, die
eveneens op weg was naar Leeds. De
locomotief en de eerste drie wagens
van de expres ontspoorden, terwijl de
laatste vier wagens van de andere
trein totaal werden vernield. Beide
treinen waren overvol.
DRIE DOETICHEMERS DWARS
DOOR AFRIKA
Het ligt in de bedoeling van drie
Doetinchemers een tocht te maken
dwars door Afrika. Het zijn de heren
A. de Waard, verslaggever, J. Ste-
verink, fotograaf en J. Kamevaar,
mdtor- en autotechnicus, die van
plan zjjn zich nog dit jaar in te sche
pen, om in Casablanca aan wal te
stappen en vandaar naar Kaapstad
te reizen. Men vermoed ongeveer
acht maanden voor de tocht nojiig te
hebben.
Een Zweeds vrachtvliegtuig iDako-
ta) op de lijn Amsterdam-Stockholm
is Zaterdagmorgen vroeg bij de lan
ding op het vliegveld van Malmö
neergestort. De radiqtelegrafist werd
gedood, 5 andere leden van de be
manning werden ernstig gewond.
Het vliegtuig vloog over de lan
dingsbaan heen en botste tegen de
rotsige heuvels op aan de grens van
het vliegveld. De cabine van de piloot
werd ingedrukt, doch het toestel vatte
geen vlam. Alle luchtverkeer van Mal
mö uit is sinds dit ongeluk gestaakt.
Frankrijk teleurgesteld in
Britse en Amerikaanse
houding ten aanzien
van Spanje?
Bidault, de Franse minister van bui
tenlandse zaken, heeft verklaard, dat
de regering naatr*~"'en ovenveert
de handel tussen F*"ankriJk en s0(nja
te hervatten.
Frankrijk sloot 28 Februari 1946 de
grens met Spanje, nadat 4 Spaanse re
publikeinen te Barcelona geëxecuteerd
waren. Spanje volgde 6 dagen later
dit voorbeeld. Bidault deelde mee aat
Frankrijk in zijn eigen belang rat-
regelen zal nemen om eenzelfde. Hja-
tie te scheppen als in andere landen,
zoals Engeland en de V.S. heerst, die
namelijk wel hun ambassadeurs uit
Spanje hebben teruggetrokken, doch
niet de handelsbetrekkingen hebb/n
verbroken.
CONCENTRATIE VAN
BULGAARSE TROEPEN AAN DE
GRIEKSE GRENS
Volgens een woordvoerder van ue
Griekse generale staf concentreren
Bulgaarse troepen zich langs dé k
se grens. Hij voegde er echter »an
toe, dat hy geen „verrassingsactlc"
tegen Griekenland verwacht. De
woordvoerder gaf toe. dat de toe
stand in Thracie slechter was ge
worden, maar verklaarde, dat de ge
regelde strijdkrachten met succes ie
gebeurtenissen het hoofd bicden. Hjj
deelde mee, dat de Noordelijke gren
zen van Griakenland gesloten zullen
worden.
De Joodse verzetsbewegingen
Ieder ogenblik kan er een ernstig
conflict tussen de Haganah en de
ondergrondse joodse verzetsbewe
gingen tot uitbarsting komen. Se
dert twee dagen maakt de Haganah
jacht op mijnen en wapenopslag
plaatsen van de verzetslieden. De
Haganah staat voor een moeilijke
taak, daar de Irgoen en de groep
Stern zich thans streng ondergronds
houden.
Odom in Chicago geland
Captain William Odom in zijn Rey
nolds Bombshell, is te Chicago geland
na in iets minder dan drie dagen om
de wereld te zijn gevlogen.
In aansluiting hierop meldt AFP, dat
Odom het wereldrecord solovlucht om
de wereld, dat op naam stond van
Wiley Post (1933), heeft verbeterd en
dat zijn tijd was: 73 uur, 5 m. 40 sec.
Reuter meldt nog: de tyd van
kapitein Odom, die 31614 km afleg
de, is meer dan eens zo kort als die
van Post in 1933, die 186 uur en vijf
tig minuten nodig had. Odom heeft
gemiddeld ongeveer 431 km. per uur
gevlogen( als men de uren, die hjj
niet vloog, gedurende deze tocht, als
vlieguren telt. Telt men alleen de
ruim 63 werkelijke vlieguren, dan
is het gem. 504 km.
Odom was bijzonder moe, daar hjj
de laatste drie dagen weinig gesla
pen heeft. Tussen Anchorage (Alas-
ka) en Ermonton (Alberta) is hjj In
de lucht in slaap gevallen en heeft
gedurende een uur en veertig mi
nuten op zijn automatische piloot ge
vlogen. Hjj ontwaakte ju iet bjjtjjds
om botsing met een berg te voor
komen.
De stichting scholendienst van het
Instituut voor Arbeidersontwikkeling,
het NW en de dr. Wiardi Beekman-
stichting hebben besloten gezamenlijk
een landelijke scholendienst in het le
ven te roepen. Deze scholendienst zal
door het gehele land in het komende
winterseizoen twee soorten van scho
len organiseren, in de eerste plaats ar
beidersavondscholen voor de brede
massa van arbeiders en arbeidsters, die
veelal niets dan een lagere school heb
ben doorlopen en zich bewust zijn ge
worden van hun tekort aan schoolse
ontwikkeling. In deze scholen zal ge
durende dertig weken een avond per
week twee uur les worden gegeven in
de vakken Nederlandse taal, rekenen
en sociale kennis. Voor toelating tot
deze scholen worden geen bijzondere
eisen gesteld. In de tweede plaats ko
men er in een beperkt aantal plaat
sen plaatselijke kaderscholcn, tweeja
rig van opzet, waarin twee avonden
per week les wordt gegeven in de vak
ken Nederlandse taal, geschiedenis,
boekhouden en handelsrekenen, eco
nomie en staatsinrichting. Tot deze ka-
derscholen, die tot doel hebben het
kweken van een goed onderlegd ka
der voor de vele organisaties in de ar
beidersbeweging, worden slechts leer
lingen toegelaten, die aan bepaalde
eisen van kennis en ontwikkeling vol
doen. In het stichtingsbestuur, hebben
J. G. Suurhof als erste voorzitter, W.
Thomassen als tweede voorzitter en
Kees de Boer als secretaris-penning
meester zitting genomen.
VAN KLAVEREN WINT VAN
VAN DAM
Ten aanschouwe van zestienduizend
toeschouwers heeft Beb van Klaveren
Zondagmiddag in het Feyenoord-sta
dion gewonnen van de nationale kam
pioen middengewicht Luc van Dam
door interventie van de scheidsrech
ter in de achtste ronde. Van Dam was
in de zevende ronde, toen beide bok
sers met de hoofden tegen elkaar bot
sten, bloedend verwond aan het rech
teroog.
Na medisch advies werd de match
hervat, maar toen van Dam in de
achtste ronde andermaal aan het ge
blesseerde oog geraakt werd maakte
de scheidsrechter terecht een einde
aan de strijd. De titel ging over op
van Klaveren.
Het stopzetten van de Amen. ise
filmexport naar Engeland is een zwa
re klap voor de Britse bioscopen. Mon
voorspelt een eventuele algehele slui
ting der bioscopen na zes maanden,
daar 80 pet. der gedraalde films Ame
rikaanse zjjn. In de eerste zes maan
den zouden nog oude films gedraaid
kunnen worden, maar daarna zouden
er niet genoeg filmsterren en technici
zijn om voldoende films voor alle bios«
copen te produceren.
Anderzjjds waren de filmliefhebbers
niet zeer teleurgesteld aangezien de
Engelse film zich over een toenemen
de populariteit mag verheugen. Enige
der leidende filmproducers hebben een
beroep op de regering gedaan om te
helpen onmiddellijk meer studio's te
bouwen.
PONTJE OMGESLAGEN
BIJ OIRSCHOT
Zondagmiddag omstreeks 12 uur is
vermoedelijk door overbelasting
op het Wilhelminakanaal nabij Oir-
schot een pontje omgeslagen. Bij dit
ongeval zijn twee personen verdron
ken, terwijl een derde persoon, allen
afkomstig uit Oirschot, nog in levens
gevaar verkeert
Het pontje, dat het verkeer onder
houdt in de weg Oirschot-Oostelbeers
omdat de brug in deze weg tijdens de
oorlogshandelingen vernield is, is uit
sluitend geschikt voor wielrijders en
voetgangers.
BON Y00R
FIETSBAND AANGEWEZEN!
Het C.D.K. deelt mede, dat van
10 Augustus t.m. 80 September a.9.
op de bon C 26 van het bewijs van
inschrjjving voor fietsbanden BI 606
voor vervanging van fietsbanden een
toerbultenband wordt beschikbaar
gesteld.
Deze band kan rechtstreeks op
bon C 26 worden gekocht. Men be
hoeft deze bon dus niet bjj de dls-
tributledlenst. In te wisselen tegen
een bandenbon.
VRIJ WARM
Zonnig, droog en vrij warm weer.
Matige, tijdelijk vrij krachtige wind
tussen Noord en Oost.
