lkmaaïder Herleeft het rijk der Farao's? Arbitrage of bemiddeling door de Veiligheidsraad? Actie Nederlands leqer zou humanitair verantwoord zijn Palar gaat Sjahrir adviseren Op Java en Sumatra nog steeds gevechten Ontzettende mijnramp in Engeland 4e Jaargang No 1013 Zaterdag 16 Augustus 1947 Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945 Lo. Redactie: Tel. 2274. Adm. en Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht Tel. 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876 DAGBLAD VOOB ALKMAAR EN OMGEVING TH. W. REYNDERS Hoofdredacteur G. E. DE WINTER Mr. van KI effens ver zei zich hiertegen De vraag waarover het gister in de Veiligheidsraad ging, was de volgende. De Australische afgevaardigde had voorgesteld, dat de Veiligheidsraad een commissie van bemiddeling en arbitrage zou in stellen, om het Indonesisch geschil zo spoedig mogelijk opgelost te krijgen. De Poolse afgevaardigde ondersteunde dit voorstel. Snel han delen was hier een eerste els. Mr. van Kleffens heeft daarna een uit voerige rede gehouden, waarin hij tot de conclusie kwam, dat de Vei ligheidsraad juridisch niet competent was zich in een interne Neder landse aangelegenheid te mengen. Tegen het zenden van waarnemers maakte de Noderlandse regering geen bezwaar, mits dit niet geschied <Je door de raad. voor, dat ^/''-'-erst waarnemers van twee volkomen o«,f.'<irtijdi.;e mog' -d - heden zich op de hoogte stellen van de feitelijke taestand in Indonesië. Verder, dat de te Batavia geves- beroepsconsuls pan hun rege ringen een rapport indienen over de situatie op Java Sumatra en Madoera. Aan deze rapporten dient een zo groc* mogelijke bekendheid te worden m. i."Tm de Juri disch incompetente Veiligheidsraad •vt-»'S"hak Md. In de inleiding van deze rede be klaagt van Kleffens zich. De Veilig heidsraad zou de Nederlandse belan gen op onvoldoende wijze behartigen. Vooral het feit, dat de republiek wel maar Oost Indonesië en West Borneo niet tot -da raad waren toegelaten, achtte hij een symptoom van partij digheid. De raad kiest hiermee een verkeerde richting. Tot de eigenlijke zaak komena, merkte van Kleffens dan allereerst op, dat het in O.-Indonesië en W - Borneo steeds rustig is. In de repu bliek daarentegen heerst terreur van zwervende republikeinse benden. In een systematische waanzin worden buitenlandse bezittingen vernietigd. De Chinezen hebben het zeer hard te verduren: maar ook de inheemse ril—- 'ift-europese bevolking is niet veilig Ho* Nederlandse leger heeft hi" egenover. aldus de minister al leen de taak, de bevolking te be schamen tegen „de gewelddadige re- wSHiroisne terroristen". De arme In donesiërs die strijden voor hun vrij- Surft mr. van Kleffens te noe men een betreurenswaardig cliché- bceld, dat helaas -ï--, over heen De onbekwame Indonesische redering heeft de wetteloosheid nooit *uan~7 ovrT-winnen. Voor orde en rust. is er nu het Nederlandse on treden. Daarom neemt van Kleffens het de Veilig)- Is, ad I -»-» grnn'1 kwalijk, dat zij de els gesteld heeft het vuren te staken. Want deze els heeft de m-n-d on b""')<>rden onschuldigen ten gevolge gehad. Het zou een vreselijke verant woordelijkheid zijn, indien de raad door Japanse propaganda fascistiscli- AMERIKA ZOU ZICH ERGEREN AAN BRITS RUSSISCHE HANDELSBESPRE INGEN. Volgens de Washingtonse correspon dent van de Daily Worker, het Britse communistische blad, zou de regering der V. S de Britse regering ebben doen weten, dat een hervatting van de handetsbesprekingen met de Sowjet- Unie de y. S. „zouden ergeren". De correspondent weet er „volgens be richten afkomstig van hoogst betrouw bare kringen" aan toe te voegen, dat Bevin. de Britse minister van buiten landse zaken, en Dalton, minister van financiën, beiden deze Amerikaanse „instuctie" hebben aanvaard en dat in anti-Sovjet-knngen ie Washington beweerd wordt, dat zij beiden er in toegestemd hebben, al hun invloed aan te wenden om het bereiken van een overeenkomst te verhinderen. MIJNRAMP IN DE VER. STATEN Te We at Trankfort in de Ameri- Kaanse staat Illinois heel* zich in de 200 meter diepe mijnschacht „Orion die de grootste ter wereld is, een mjjngasontploffing voorgedaan, waar door 87 mijnwerkers van de buiten wereld zgn afgeslote..». Het aantal slachtoffers is nog niet bekend. Een maand geleden heeft een der gelijke ramp in dezelfde streek aau 27 mijnwerkers het leven gekost. react onna' beïnvloedde repubïikein- cv regp-ino- zou ondersteunen! Van Kleffens verzocht vervolgens de raad om toestemmin; de politio nele actie te hervatten „op humani taire gro*"' n". Arb' *twmrp' ~*es immers zijn een wrede grap. een waardeloos redmiddel. Imipers, arbi- tr?~ is waa l-'oee bij on gezags- loze regering. Waar nog bij komt. dat de raad iedere juridische bevoegd heid mist om in deze Interne N»- derlandse aangelegenheid in te grij pen. Waarnemers, miis niet yan de V.N. De v Mse regc ing. zo g mr. van Kleffens verder, wil de vor ming van de verenigd'» n van Indonesië, zoals uitgestippeld in de c reerkomsj v*»n 1,'ngmdjati, waar borgen. In verband daarmee stelt hjj Amerikaanse miliiaire instructeurs in Griekenland aangekomen Volgens bericht uit Istanboel, dat door radio Mo?l:ou wordt geciteerd, zijn 3200 Amerikaanse militaire en technische deskundigen in Grieken land aangekomen om het Griekse le ger in het gebruik van Amerikaanse wapenen te instrueren. Het bericht zou volgens radio Moskou afkomstig zijn van de correspondent van een Turks blad te Saloniki. Voorts zou het hoofd van de Amerikaanse mili taire missie in Griekenland naar Berchtesgaden vertrokken zijn om deel te nemen aan een conferentie van legerchefs, waarop de toestand in Griekenland besproken zal wor den. Ook zouden vele Amerikaanse vliegtuigen op 13 Augustus te Salo niki zijn aangekenen. „Nederland ziet de problemen te eng", verklaart hij Op uitnodiging van Sjahrir is dc heer Palar gisteravond naar de Ver enigde Staten vertrokken om hem van advies te dienen bij de besprekingen, d;2 in verband met het Indonesische conflict voor de U.N.O. gehouden wor den. In een "Onderhoud zeide de heer Pa lar: „Ik geloof, dat de moeilijkheid in dit conflict niet ligt in bet Indonesi sche vraagstuk, doch in het Aziatische vraagstuk. Het is een der grootste we reldproblemen van het ogenblik en naar mijn mening is het een fout van Nederland te trachten dit probleem op te lossen volgens de politieke ver houdingen bier te lande. Dit is te begrijpen, omdat Nederland een democratisch land is. Een oplos sing is echter op deze basis niet te bereiken en het blijkt nu. dat de we reld het Indonesische probleem inder daad ais een wereldvraagstuk ziet, ter wijl Nederland het als een bij uitstek Nederlandse aangelegenheid blijft be- j schouwen .Door deze verkeerde kijk op het conflict geeft Nederland blijk van een zekere degelijkheid, doch te vens van een gebrek aan fantasie. Ne derland wil de strijd op de korte baan winnen. Maar ik vrees, dat de strijd op de lange baan al verloren is. Dit vind ik jammer. De situatie heeft zich zo ontwikekld, dat de republiek thans in Nederland nog vrienden heeft, ter wijl Nederland in de republiek vrij wel geen vrienden meer heeft. Dit is tragisch. De Malino-gebieden? Op grend van mijn eigen waarne mingen aldaar heb ik sterk dé indruk, dat deze gebieden zich langzamer zul len ontwikeklon dan de republiek." De heer Palar wist nog niet hoe lang hij in de Vc-rcnigde Staten zal blijven. „Ik zal er net zo lang blijven als Sjahrir mij nodig heeft", zo besloot hij het onderhoud. Rusland beschuldigt de Grieken Het officiële Sovjet-Russische nieuws bureau heeft verklaard, dat personeel van de Russische ambassade en an dere Sowjet-mstelliHfcen in Grieken land door de Griekse autoriteiten is gearresteerd en gefolterd. Het persbureau voegde hieraan toe, dat de Sowjet-zaakgelastigde in Grie kenland m opdracht van zijn regering bij de Griekse regering heeft gepro testeerd en verklaard, dat „dergelijke daden onverenigbaar zijn met het on derhouden van diplomatieke betrek kingen tussen Griekenland en de Sow- jet Unie." o - GROOTSE PLANNEN TE HELSINKI. Te Helsinki werd het vijfjarenbouw- plan goedgekeurd voor de Olympisché spelen, welke in 1952 rldaar zullen worden gehouden. Het bouwplan houdt in d; „Olympische Stad" en twee nieuwe hotels. Verschillende ter reinen zullen aangelegd worden voor de toekomstige deelnemers en toe schouwers. De verlieslijst De regering maakt deze week in de verlies!tfst de namen van 4 leden van de Kon. Marine, 17 leden \an de Kon. Landmacht en 11 leden van het K.N.I.L. bekend. Fit onze om geving vermeldt de fflst geen ge- gr» -welden. Ned. Legercommuniqué Verlieslijst (voorlopig) meldt weer 6 doden Het officiële Nederlandse commu niqué van gist< meldt: „Geïsoleerde gewapende republi keinse troepen hebben op Java en Su matra gebieden bezet, welke nog steeds een haard van onrust en on veiligheid zjjn. Wreedheid en verniel zucht kenmerken hun optreden. By voortduring van deze handelingen moet noodzakelijk tegen deze benden worden opgetreden. Te. Noorden van P> rwokerto op Midden Java is een Nederlandse pa trouille met mortieren cn mitrail leurs beschoten. In dit gebi< i is een Europees politieman vermoord. Ban- joemas is door benden, bestaande uit ongeveer 100 man, aangevallen. Ten Zuiden van Salatiga is één on zer patrouilles hevig onder vuur ge nomen met i ;eren r- mitrail leurs. Ten Z.W. van Salatiga reed een carrier op een myn. De tegen- party, waarmede wfl in contact kwa men, was 200 man sterk en werd met gevoelige ve:"czen verdreven. In het gebied rondom Pekalongan, in de om geving van Bandar, zijn circa 400 Chinezen bevrijd Rondom Malang en aan het Weste'Hk f ont vap* Soera- Reeds 16 doden gevonden Niet minder dan 111 mijnwerkers te Whitehaven zijn ingesloten ln de steenkolenmijn „William", de oudste onderzeese mijn ln Engeland, tenge volge van een hevige explosie, die Vrijdagavond kort voor 19 uur Ned. tijd plaats von 1. Ruim een uur later had men nog geen contact met de slacht»»'rs gehad, ofschoon redding* ploegen onmiddellijk waren afge daald. In de mijn „William" die ruim 120 jaar geleden is gegraven, werken 900 man. Drie jaar geleden zijn bij een ontploffing 10 man om het leven ge komen. Men heeft toen het betrokken deel van de mijn wegens het gevaar afgesloten. Volgens een officiële mededeling bevonden zich op het ogenblik van de explosie 121 mannen in de mijn. Tien hunner bevinden zich echter in vei- Volgens een bericht van de Hon gaarse politie zijn de daders van een groot aantal brandstichtingen in Hon gary gearresteerd. Een van de ar restanten heeft bekend te behoren tot een fascistische sabotagegroep, die ln Duitsland was gevormd. Een zoon van Krupp en 11 ande re leidende personen van Krupps wa penfabrieken staan thans te Neuren berg terecht. Zy worden o.m. be schuldigd van hulp aan het nazi-re gime. ligheid. zodat 111 mynweikers van de buitnwereld .~yn afger'-'en. Vrouwen en familieleden van de slachtoffers wachten ln spanning op nieuws, terwgl reddingsploegen zich koortsachtig ee" weg door het neer- gestn~'e gesteente tracht"i te banen. Omtrent de -ark van de ramp is nog niets bekend. Volgens de laatst- berichten heb ben tot dusverre de reddingsploegen de lijken van 16 mUnwerkers gevon den. De Irgoen ook te Karlsbad Het communistische Tsjecho-Slo- waakse blad „Rude Pravo" heeft gis termorgen gemeld, dat vier leden van de Irgoen, de Joodse verzetsoganisa- tie, die koffers met bommen ver voerden, door de Tsjecho-Slowaakse politie gearresteerd zyn. Zy zouden het op de Europese Zionistenconfe rentie, die momenteel te Karlsbad gehouden wordt, gemunt hebben en van plan zijn geweest om een aan slag te plegen op de plechtige zit ting, die gister gehouden zou wor den. s In de kringen der conferentie be weert men, dat het hier waarschyn- ïyk „voetzoekers" gego'zal heb ben. Opnieuw bonnen voor fietsbanden Het CDK deelt mede, dat van 16 Augustus t.m. 30 September a.s. op de Ponnen C 27 en (J 28 van de ïn- schryvingsbewgzen voor vervanging van fietsbanden B I 607, respectieve lijk B 1 608 voor een toerbuitenband verkrygbaar is. Voor het kopen van een bfnneflband is gedurende dit tgd- vak geldig bon D 39 van het inschrg. vingsbewijs voor vervanging van fiets banden B I 606. E": banden kunnen rechtstreeks op de bovengenoemde bonner betrokken worden. Inwisse- l ling tegen een bandenbon bij de dis- V VAiN Dfc ONS BEKENDE ondergegane oude culturen behoort die van Egypte zeker tot de alleroudste. Het land van de farao's met pyramiden en sfinxen heeft altijd op een zeer bijzondere manier tot onze verbeelding gesproken. Wij weten, dat daar dertig eeuwen voor het begin van onze jaartelling reeds een hoogstaande cultuur bestond, die ons in menig opzicht ten voorbeeld kan worden gesteld. Wij zeggen dit, zonder daarmede uit te willen spreken, dat deze cultuur waardevol is, juist omdat zij reeds zolang geleden is ondergegaan. Wij wensen allerminst een cultus van alles wat oud en daarom eerbiedwaardig is. Hoe het zij. de oude Egyptische cultuur heeft vele schatten van onvergankelijke waarde voortgebracht. Na de ondergang van de vele farao dynastieën beleefde het land een nieuw hoogtepunt omstreeks de aanvang van onze jaartelling. Wie denkt hierbij niet aan de figuur van de Ptolomese koningin Cleopatra? Daarna is Egypte onder de drempel der vergetelheid verzonken en speelde het in heZ internationale leven vrijwel geen rol meer. Eeuwenlang zwaaiden Turkse onderkoningen er de schepter. einde van de eerste wereldoorlog scheen de tijd rijp om d eze eis in vervulling te dora. gaan. On der de druk van de blgemene wereldopinie, die streefde naar een volledig zelfbeschikkingsrecht der volkeren, moest Engeland aan Egypte de volledige zelfstandigheid beloven. Er werd een verdrag gesloten waarbij de politieke souvereini- teit van het land werd erkend. Tegcf.'Jk echter erkende Egypte zekere militaire rechten van En geland. Zo kreeg John Buil het recht een troe penmacht in Egypte gestationneerd te houden. Onder hei Turkse juk uii IN DE TWINTIGER jaren van de vorige eeuw wist Egypte zich onder het vermolmde Turkse juk uit te werken. Wel bleef er nog een zekere band met het Ottomaanse rijk bestaan, maar die was niet veel meer dan van formele aard. De herwonnen vrijheid werd echter spoedig belaagd door grote economische- en financiële moeilijk heden. Deze dreven het Nijlland naar een voogdij van Engeland en Frankrijk, toen de machtigste naties der wereld. Overigens was deze gemeen schappelijke voogdij aanleiding voor menig Frans- Engels conflict. Waarvan vanzelfsprekend Egypte steeds de dupe werd. Kort voor de eeuwwisseling kwam het zelfs tot een botsing tussen Engeland en Frankrijk, het bekende incident van Fachoda, waarbij Frankrijk tenslotte voor Engeland de vlag moest strijken. Later werd door de „Entente Cordiale" Engeland in Egypte de vrije hand ge laten. Frankrijk trok zich in de richting van Marokko terug.- - 9 Groeiend nationalisme INMIDDELS GROEIDE OOK het Egyptische na tionalisme. Dit nationalisme begon steeds luider zijn eisen te stellen. Het wenste het Engelse pro tectoraat over het land beëindigd te zien. Na het Men moet niet vergeten dat de verbindingen met de Engelse gebieden ^in het Nabije en Verre Oosten door de aanwezigheid van het Suezkanaal via Egypte lopen. Het is dus voor het Britse Ge menebest een levensbelang hier bepaalde sterke posities te bezitten. Dit bleek ook weer heel sterk in de tweede wereldoorlog, toen de Duitse gene raal Rommel met een sneltreinvaart oprukte naar Egypte en de Rode Zee. '9372 bij in zyn opzet geslaagd, dan had het beeld van de oorlog waar schijnlijk heel anders geweest. De Arabische beweging INTUSSEN IS IN de Arabische wereld een sterk zelfbewustzijn ontwaakt. Wij kunnen stellig spre ken van een pan-Arabische beweging. Het is aan deze beweging, dat Egypte gaarne leiding zou willen geven ,al was het alleen maar om deze niet te zien toevallen aan Saoedie-Arabië. Mede om sterker te staan in deze Arabische wereld wil Egypte zo eer te liever iedere Engelse invloed aan de Nijl elimineren. Een moeilijkheid hierbij is nog het Soedanese probleem. De Soedan bestrijkt het gebied van de boven-NIjl. Het heeft een overwegend niet- mohammedaanse bevolking en eist eveneens het recht van zelfbestuur op. Om strategische- en economische redenen willen de Egyptenaren hier van niets weten. Engeland echter staat om de zelfde strategische redenen aan de zijde van de Soedanezen. En zo staan er twee problemen de regeling van de Engels-Egyptische verhoudingen in de weg: het Engelse leger aan de Nijl en de Soedanese kwestie. Voor de Veiligheidsraad REEDS VORIG JAAR werd een overeenkomst tussen Engeland en Egypte ontworpen. Deze kon echter nog niet tot uitvoering worden gebracht, omdat er speciaal ten aanzien van de Soedan nieuwe problemen waren gerezen. Thans heeft Egypte de zaak voor de U.N.O. gebracht en de Veiligheidsraad om een beslissing verzocht. Egyp te eist niet minder dan de onmiddellijke terug trekking van de Britse troepen. Engeland is hier toe te minder bereid omdat op deze wijze Egypte tevens de vrije hand zou worden gelaten het Soe danese probleem naar eigen welgevallen op te lossen. Engeland stelt het zo, dat wanneer er geen nieuwe overeenkomst kan tot stand worden ge bracht. het eertijds gesloten verdrag tot 1956 van kracht blijft. Ook bij de overweging van de merites van het Egyptische probleem blijkt weer opnieuw welk een belangrijke rol het Nabije Oosten en de Arabische wereld in de wereldpolitiek spelen. DEWL baja, hebben eveneens talryke be schietingen van Nederlandse pa trouilles plaats gevonden. Op Noord Sumatra ln het gebied van Medan zijn 200 Chinezen bevrgd. By Padangis een Nederlandse pa trouille in de Oosteiyke sector be schoten. Op Zuid-Sumatra is Kajoea- gancg wederom aangevallen door re publikeinse troepen, welke 600 man sterk waren. De aanval is met succes afgeslagen. De tot dusver ontvangen berichten over de Nederlandse verliezen ver melden 6 gesneuvelden. 14 gewonden. Sjarifoeddin h. zich in het En gels gericht tot de bevolking van Pa kistan en Hindoestan en namens de republiek zyn gelukwensen aangebo den met de verkregen onafhankeiyk- heid. nerika "t de Roemeen- regering ven oseiyke dad*n tegen meer dan 2000 den van de boerenparty. die momenteel in ge- van «-en conuc.nrauek&mpea worden vastgehouden. „Prof.' Pootjes is ondergedoken. Ni< ?min werd er Vi jdag 4 jaar tegen hem geëist in verband met 't aanzetten van desertie door militai ren. Eigen opinie onderzoek Wie is het meest te benijden? Velen beschouwen onze expedi tiechef als de gelukkigste man ter wereld. Terwyi u en wij ons brood verdienen in het zweet ons a njchyns, rydt hy in onze Jeep door het mooie Noordhollandse landschap. Hij kent er alle dorpen en de meeste van de dorpsbewo ners. Als hy langs gaat steken de landbouwers hun ha ten groet omhoog, vertrouwd als zij zyn met de sonoor, brommende mo tor. Ook de Jeep is vertrouwd met de weg. Zoals ee .s het spreek- woordeiyke karretje langs de zandweg reed, rydt hy langs onze mooi asfalt- en betonwegen, des noods zelf zyn weg vindend van dorp tot dorp, van pleisterplaats tot pleisterplaats. Onze expediteur behandelt zgn kranten .alsof ze zgn eigen kinde ren waren. Misschien zelfs nog zachter, daar kranten zelden kas- tgding behoeven. En kranten heb ben deze zachte behandeling no dig, willen zij gaaf by onze abon- né's komen. Nu weet onze medewerker pre cies welke kranten hH moet heb ben voor de A-straat, voor de B- weg en voor het C-plein. Ais hy de kranten bundelt, ziet hy -ze wyken voor zich. De A-straat met zgn kleine plantsoentjes, de B-weg waarlangs aan één zyde van de weg grote kastanjebomen staan en dan het C-plein. Hier wonen veer'ig gezinnen en behoeft slechts dertig kranten te brengen. Dat steekt hem. Hy kan er eigen- iyk niet goed van slapen. Steeds klampt hg onze propaganda-afd. aan met de vraag: T!oe kan het dat deze mensen nog niet genié ten van de vele voordelen, die 'n abonnement op ons blad hun biedt?" Misschien, waarde lezer, kunt u hem helper.. Mistchiftn '-*nt u die mensen ook. Wyst u ze eens op de taak die onze krant vrijwillig op zich genomen heeft. Als u ze eens onder het oog brengt, «lat onze krant een coöperatief eigen dom is van de abonné's. Dat onze jeugdige onderneming slechts me dewerkers in dienst heeft, die stuk voor stuk dagelyks hun beste ga ven in uw dienst stellen. Dat hun daarby geen moeite te veel is, dat hun toegewyde energie ruste loos wegen zoekt om u nog beter en nog sneller van dienst te kun nen zyn. Als u ze dit alles verteld hebt, zullen deze mensen zich ze ker op onze krant, die ook uw krant is, abonneren. Meer nog, evenals n zullen ze voorvechter worden van hun eigen krant. Wij willen u voor uw moeite belonen. Als de door u aangebrachte abon- né gedurende drie naandgn zijn abonnementsgeld heeft voldaan, ontvangt u een boekwe-'- naar keuze uit een door ons toegezon den borkeniyst. V kunt nieuwe abonné's opgeven alle agenten en bezorgers en by ons hoofdkan toor. Sla dus twe vliegen ln één klap. Helpt onze toegewyde ex- pedjtiechef en vult uw boekenkast. tributiedicost is niet nodig. HET WEER VANDAAG DROOG, WARM WEER Zonnig, droog weer met opnieuw let# hogero temperaturen en matige, wlnd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1