Uitgifte bedrijven in de
Noord-Oost-Polder
«OORD OMR GETUIGE"
Wij
Dokie Durf in „Boris Baal duikt op"
RADIO
UITGIFTE IN HET A.S. NAJAAR
UITZENDINGEN
De Stichting van de landbouw schrijft het volgende in haar medede-
Uagenhlad:
In lazertvan dit jaar zullen in de NOP de eerste bedrijven In
pacht worden uitgegeven. De ^t te gevea 102 boer derden variëren in
groette van pl.m. fet pl.m. 49 ha. De verdeling is als volgt:
12 Mrflrrn van pl.in. 12 ba.
3 bedreven van pl.na 18 ha.
55 berfrffven van pl.m. 24 ha.
8 be<lr|jven van pl.m. 50 ba.
14 bedrijven van p!.m. 30 ha.
10 bedrijven van pl.m. 48 ha.
zwüea door de «Hrectfe van de Wleringermeer een aantal
pachters la de gefegetthrtd worden gesteld om een zga. nevenkavel
van (iweetalJ pl.m. 24 ha. b|J te pachtea voor drie jaar.
Beoogd wordt hiermede de directie zoveel mogei^k ia staat te stel
len bet la cultmir brengen van de polder te bespoetfgea. Op of in de
nshjheid der aio boerderij verpachte kavels zal aan de pachter
woonruimte ter beschikking gesteld worden voor hem en z|jn gezin
alsmede de allemoodinkelfhste ruimte voor stalling van paard en
enig vee. voor het opbergen van kunstmest, zaaizaad, werktuigen
r.d. Hrt Ogt ln de bedoeling om zo spoedig mogelijk een aantal ar
beiderswoningen te benwee op zodanige plaat ven, dat op betrekke
lijk korte afstand vaa elke boerderij Tan 24 ha. of groter een wo-
bomt voor een vaste arbeider met gezin. Verder
rltag. la do dorpea Marknesse en Eao zo spoedig rn» ge
stemd voor hmdurbcldf g», te bonwen.
Voor lover nodig en mogelgk zullen arbeiders bi de aab# getegen
kampen worden ondergebracht.
Voor deze bedreven kunnen zich op
geven pioniers d.w.x personen, die
vóór 1 Augustus 1945 tenminste 2
Jaar in de Noord-Oost-Polder hebben
gewerkt en wel die pioniers, welke
op 1 November 1847 de 28-jarige leef
tijd bereikt zeilen hebben.
Btj de keuze zal er van uitgegaan
worden, dat de as. pachter in staat
moet zijn zelfstandig een bedrijf op
moderne wyic te exploiteren. Als re-
gei zal de eis gesteld worden, dat de
pachter tenminste een lagére land
bouwschool of een algemene land
bouw cursus met goed gevolg heeft
doorlopen en dat hij niet alleen ln
de Noord-Ooat-PoMer, maar ook el
ders in het land in voldoende mate
practische ervaring in het landbouw
bedrijf. ook wat de economische en
commerciële kant betreft, heeft op
gedaan.
De financiën
B* het stellen van financiële eisen
la de Directie ervan uitgegaan, dat
op liet ogenblik een pachter, die een
gehele nieuwe inventaris moet aan
schaffen. dient te beschikken over *n
bedrag van tenminste f 1000.per
ha.; bij de berekening van dit bedrag
is er rekening mee gehouden dat een
gezamenlijk gebruik van sommige
werktuigen in bepaalde mate, mede
raar geïang de grootte der bedrijven,
zal plaats vinden.
De volgende financiële eisen wor-
den aan de caadidaat-pachter ge
steld:
De pachter moet beschikken over
a. f 25# per ka. alt eigen mld-
nodig beschikbaar gesteld éoor
de boerenleenbank onder borgstel-
liog vaa fanhUeiedew of andere
derden; dit credJet draagt het
eerste ristra;
e. f 508 per ha., zonodig be
schikbaar gesteld door de boe
renleenbank, waarb|j dan door de
centrale boerenleenbank («f een
daarvoor afzonderlijk Ingesteld
fonds) en de Staat een risleega-
raatie van 50 procent op zich
genome» wordt.
In beperkte mate kan, wanneer het
onder a. genoemde bedrag niet ge
heel aanwezig is, daarin worden voor
zien door groep b.
Voor de financiering van een ne
venkavel (de directie heeft berekend
dat voor een kavel van 24 ha pl.m.
11.000 aan bedrijfskapitaal nodig
is) zal de pachter aelf moeten zorgen
Door de Directie worden de vol
gende pachtprijzen ter algemene
oriëntering aangegeven:
Voor een bedrijf met volledige be
huizing f 150 tot f 200 per ha;
Voor een bedrijf met minder goe
de behuizing f 125 tot f 150 per ha.;
Voor een neven kavel maximaal 100
gulden per ha
De pachtprijs voor elk bedrijf en
elke nevenkavel zal straks worden
vastgesteld; deze ia aan de goedkeu-
LAZEN
In ..De Stem van Nederland" wijst
Kantekleer opnieuw op de bureaucra
tie van verschillende van onze rijks
bureau'*. HU vertelt van een fabri
kant, die ettelijke malen van het
kastje naar de muur moest hollen,
eer hij een door hem gewenste cn
voor de export fabricage broodnodige
machine uit Frankrijk kon importe
ren. H|j besluit zijn stuk als volgt;
Dit geval staat in het geheel niet
op zich zelf. Ik heb de laatste we
ken uit eigen aanschouwing ken
nis kunnen maken met de goed
georganiseerde desorganisatie die
RUksmetaftum heet Het betrof 'n
geval, waarin de ene afdeling van
dft fameuze bureau een industrl-
triecl materiaal en dus toestem
ming verstrekte voor de vervaar
diging van een bepaald product...
«n waarin een andere afdeling
van datzelfde bareaa de economi-
•rhe recherche op die industrieel
afstuurde, omdat hij dat product
had vervaardigd. Want wat af
deling a toeslaat, dat heeft afde
ling b daarom nog niet goedge-
Vaa geleide economie ben ik een
warme voorstander. Want hoe
souden wc zonder deze ooit uit
het moeras kunnen komen? Er
s|jn natuurlijk ook vijanden van
de geleide econoaue. Het spijt me,
maar ik kan niet ontkomen aan
de indruk, dat sommige Rjjksb-i-
reau's (en dan met name R|jks-
metallum) er. onbedoeld, op uit
?|jn de v^amlen het materiaal te
leveren voor hun agitatie. Eu in
het voorbijgaan de voorstanders
- meteen zó te behandelen, dat die
zich gaandeweg wel b(j de tegen
standers moeten gaan aansluiten.
In het zelfde no. van .De stem
gun Nederland"* vinden wc een stuk-
K d#* treffend beeld geeft op
welke w|jze in sommige landen door
bepaalde heren een politieke carriè
re wordt gemaakt. W|j geven het
stukje zonder commentaar:
De nieuwe voorzitter van de Pool
se ministerraad in ballingschap,
opvolger van Rackiewicz, is een
zekere August Zaleski. die som
migen onzer zich zullen herinne
ren als de laatste >jninister van
buitenlandse zaken onder Piïsuds
ky Zijn opvolger was de beruchte
kolonel Beek, die Tsjechoslowa-
kife beroofde van Teschen In de
rampzalige dagen van het Mun-
chener accoord. Aan Zaleski
vroeg in 1931 een Frans diplo
maat. waarom hij geen verbond
sloot met de Sovjet Unie, daar
dit de positie van Polen tegen
over Duitsland toch aanzienlek
zou versterken. Niet onmoge
lijk, antwoordde Zaleski maar
het zou m|jn posftie even aanzien
lijk verzwakken.
Geen wonder dat deze heros er
weinig voor voelen, naar het hui
dige Polen terug te keren.
Tenslotte geven wjj nog een *yc-
dote, die wij eveneens In J3e Stem"
aantroffen en die waanf is hier te
worden gememoreerd:
In 1910 toen Londen b|jna dage
lijks door Goerings luchtvloot
werd gebombardeerd, bracht men
veel kinderen uit de hoofdstad ln
veiligheid op bet platteland. De
eerste avond dat de kleine Rone-
mary btl haar p?eegouders wus,
brachten deze haar nara bed.
Ben je gewoon, je gebedje op
te zeggen, vóór je gaat slapen?
vroeg de oude dame.
Roaeroary antwoordde, dat zij ie
dere avond bad.
Dan kom fk Wf je zitten en
luisteren, net als je moeder.
Toen deed Rosemary haar gewone
gebed. En ze voegde eraan toe:
Lieve God, ik bid U. dat U pappie
en mammie beschermt tegen de
Duitse bommen. En k|jk zelf ook
een beetje uit, want als U wat
overkomt, zjjn we allemaal verlo
ren.
ring van de Grondkamer onderwor
pen.
Algemeen uitgifteplan
Hiermede wordt een begin ge
maakt met het in pacht uitgeven van
kavels in de Noord-Oost-Polder. Het
door de Directie van de Wieringer-
meer Ingediend en door de Minister
van Financiën behoudens een twee
voudig voorbehoud hierover later
goedgekeurd uitgifteplan vermeldt
de volgende uit te geven bedrijven:
De kolommen geven resp. aan:
le kolom: grootte ln ha.: 2e kolom:
aantal landbouwbedrijven in aha. cij
fers; 3e kolom: aantal landbouwbe
drijven ia procenten; 4e kolom: op
pervlakte in ha; 5e kolomopper
vlakte in procenten:
12
471
28
5652
14%
18
86
5
1548
4
24
731
44
17544
44%
30
97
5%
2910
7%
36
150
5400
15%
42
9
378
1
48
128
7%
8144
15%
Tot.
1672
100
39576
100
Vanaf eind 1945 heeft de Stichting
voor de Landbouw via haar Contact
Commissie voor de Noord-Oost-Polder
regelmatig met de Directie van de
Wietbigetmeet (afd. NOP-werken)
besprekingen gevoerd 04L betreffen
de de grondslagen van een uitgifte-
plan en de concrete uitwerking hier
van.
Het werd nodig geoordeeld om
over de toekomstige bedr|Jfsgrootte
in de NOP het standpunt te peilen
des zes in de Stichting voor de Land
bouw samenwerkende organisaties.
Dit geschiedde in het najaar van '46
asn de hand van een nota van ge
noemde Commissie en een memoran
dum, opgesteld door de Directie waar
bQ een tabel was gevoegd van een
voorlopig gedachte bedrgfsgrootte-ia-
deling (van de z|jde der Directie).
Het aantal bedrijven van 36 ha af
groter, waaronder enige van 54 en
van 60 ha. bedroeg hier pLm. 23%
van bet totale aantal bedrijven met
een oppervlakte van 41 procent vaa
het totaal.
Het Hoofdbestuur vaa de Stich
ting aanvaardde dc nota van de Con-
tact-Commissie. Hierin werd gesteld
dat de bedr|]ven van 54 en 60 ha.
dienden te vervallen; dat voorts b|J
bovengenoemd bedrtyfsgrootteplan
niet voldoende aandacht was ge
schonken aan en rekening gehouden
nvt de sociale motieven van de gro
te agrarische bevolkingsdruk fn ons
laad ca het zeer grote aantal boe
ren, voor wie op het oude land geen
cultuurgrond te rhtden Is; tenslotte
dat slechts een zeer beperkt aantal
bedrflven groter dan 30 ha. gevormd
diende te worden.
Middelgrote bedrijven
Deze nota is daarna ter kennis ge
bracht van de Directie der Wieringer
meer, welke bij het ontwerpen van
haar „definitief" uitgifteplan met de
wensen van haar georganiseerde land
bouw tot op zekere hoogte re
kening heeft gehouden. Het goedge
keurde plan dat zoals gezegd eigen
l|jk nog niet een definitief plan in d?
volste zin van het woord kan worden
genoemd is gegaan tn de riebtmg
van een gemiddeld kleinere bedrflfs-
grootte: de bedreven groter dan 48
ha zijn vervallen, het aantal bedrij
ven van 36 ha of groter bedraagt
hier 17% procent van het totale
aantal met een oppervlakte vaa 30%
procent van de totale oppervlakte.
43. Nadat professor Onsnor z|)n
octodestraalmachine had gericht zag
Dokie een ondeelbaar ogenblik lang
een verblindend wit licht. Daarop
▼Iel de ketting waarmee hij aan de
muur was bevestigd, ln twee stuk
ken uiteen. Op dat ogenblik klonken
slappe De marconist, die in het
bijzonder was belast met de bewa
king van Dokie Durf, had order ge
kregen, „de detective te liquideren".
Met grote stappen liep h|j op Durf
toe. Dokie deed alsof hij nog stond
vastgebonden, om het voordeel van
de verrassing uit te buiten. Toen de
marconist vlak bij de dteective was,
zag h|j hoe de zaken «ton*... Maar
toen was het al te laat. Dokie, die
spinnijdig was geworden, door de te
genslag waarmee hg steeds te kam
pen had in zijn atrgd met Baal, raak
te de marconist voorbeeldig.
Ten aanzien van dit uitgifteplan is
echter een tweevoudig voorbehoud
gemaakt:
1 Zo mogelijk zou het aantal bedrij
ven van 12 ha verminderd dienen
te worden;
2 3000 ha zou gereserveerd moeten
worden voor staatsbedrijvener
zouden op deze 3000 ha bedrijven
gesticht moeten worden van uit
eenlopende grootte en van ver
schillend bedrijfstype, opdat de
Staat via deze bedrijven een be
ter inzicht zou kunnen verwerven
ia de bedrijfsresultaten en de
hoogte der pachtwaarde; daar
naast zouden er een klein aantal
(5) grote bedrijven (72 ha) moe
ten komen om daarop de mogelijk
heden op het gebied van mechani
satie te kunnen nagaan.
Bovenstaande cijfers zijn alle ex
clusief tuinbouw. Het hgt namelijk
ia de bedoeling ora ia de N.O.-Polder
2500 ha te reserveren voor tuinbouw
en fruitteelt
Gedacht wordt aan 1500 ha fruit
teelt en 1000 ha (vooral grovere)
tuinbouw; dit laatste zou geen uit
breiding van de tuinbouwteeltvergun
ningen met zich meebrengen, daar
deze ha in de plaats zouden komen
voor „uitgeteelde?' 'tuinbouwgronden
in Holland (Langendgk).
Over deze kwestie van tuinbouw en
fruitteelt is aan de Stichting door de
Directie echter nooit advies gevraagd.
Deze dubbele reserve kan tot uit
eindelijk practisch resultaat hebben,
c|at via deze omweg het eerste plan
tc^cji weer dichter benaderd zal wor
den dan het tweede.
Financiëringsregeling
Een andere belangrijke aangele
genheid. waarmee de Contact-Com
missie zich dan ook meermalen heeft
bezig gehouden, vormde de flnancï-
ëringvan uit te geven bedrijven. Het
viel te verwachten, dat, vooral ten
gevolge van het sterk gestegen Joon-
en prgspeil, de meeste gegadigden
voor een bedrgf in de NOP niet in
staat zouden zijn om voldoende ka
pitaal bijeen te brengen om het be
drijf op behoorlijke w(fze te exploi
teren.
Wanneer niet op een of andere wij
ze geholpen zou worden, zouden vele
alleszins kundige candidaten ofwel
gedwongen worden geen bedrijf te
pachten, ofwel met een veel kleiner
bedrijf genoegen te nemen. Dit werd
onredelijk en niet wenselijk geacht,
zeker ten opzichte van de pioniers
door wier hulp de Polder mede in
cultuur gebracht is en die toen
z|j naar de Polder trokken de re
delijke verwachting konden koeste
ren dat zjj met f 300 tot f 400 per
ha zouden kunnen volstaan, terwfl
nu pl.m. f 1000 per ha nodig wordt
geacht. Na overleg met de Iandbouw-
commlssie en in nauwe samenwer
king met de beide coöperatieve Cen
trale Boerenleenbanken, welke van
begin af aan steeds ten volle heb
ben medegewerkt aan het tot stand
brengen van een goede eredietrege-
ling voor a.s. pachters van bedrij
ven in de N.O. Polder, kon de Stich
ting voor de Landbouw aan de Mi
nister van Landbouw een verzoek
richten, waarin aan de Staat ver
zocht werd om het sluitstuk op zich
te willen nemen van een credietrege-
ling voor pioniers a.s. pachters; me
de met het oog op de nog onzekere
prijsverhoudingen achtte de Stichting
het wenselijk deze credietregeling al
leen voor te steil» voor de pioniers
welke in het begin toch slechts al
leen voor een bedrijf in aanmerking
zouden komen. Zeer beknopt gefor
muleerd komt het voorstel neer op
de volgende punten:
1 In principe (cLL als regel) moet
de pionier over f 250 per ha uit
eigen middelen beschikken:
2 Zoveel mogelijk zal er naar ge
streefd worden dat minstens 250
Van de werf Girato te Rotterdam vertrokken 2 van de 8 fcinbaggermolens,
die gebouwd zijn In opdracht van de n.v. Mijnbouw Mjj Bllliton, naar de
Oost. Luchtfoto van het vertrek der molens op de Nieuwe Waterweg.
gulden per ha door familieloden
of derden wordt gefourneMd of
onder borgstelling dezer personen
door de boerenleenbank wordt ge
leend; dit bedrag loopt het eerste
risico;
3 Voor de rest van het benodigde
kapitaal zal de boerenleenbank
crediet verlenen; het risico hier
voor zal gedragen worden voor de
helft door de centrale boerenleen
banken of af*o**W2M»e °n
en voor de ande.e ntii door de
Staat.
De Minister van Financiën heeft
zieh met dit voorstel In hoofdzaak
accoord verklaard. Over enkele lin
ten met betrekking tot de financie
ring duurt het overleg tussen het
Ministerie van Financiën en de Stich
ting voor de Landbouw, welke ln
deze ln zeer nauw contact staat met
de Coöperatieve Centrale Boeren-
leenbanken, nog voort.
DINSDAG 19 AUGUSTUS 1947
Hilversum 1 381 m. Nieuws
om 7, 8, 13, 19, 29 en 22.39 uur.
KRO 7 ?0 Morgengabed; 8.15 P; ,k
de dag, 9.00 Lichtbaken, 9 30 Oude mu
ziek, 10.00 Voor de kleuters, 10-15 Cr.
platen, 10.40 Geestelijke poëzie uit de
Middeleeuwen, 10.50 Klassieke gram.
muziek. 11.30 Als de ziele luistert.
11.40 Gram. platen, 12.03 Orgelspel
door Willy Francois, 12.33 en 13.20 Or
kest zonder naam, 13.50 Omroep-ka-
merorke^, 14.30 Voor de vrouw, 15.00
Kamermuziek, 15.30 Hongaarse mu<.
16.00 Zonnebloem. 1830 Voor elck wat
wils, 17.45 Het rijk over zee, 18.00
Volksliederenkwartet, 18.20 Sportpraat
je, 18.30 Ned. Strijdkrachten, 19.20 A.
cordeonork., 20.05 Actualiteiten, 20.^r-
Radio-Phüharmonisch orkest, 22.
Avondgebed, 22.45 Meat and VegeM
bles.
Hilversum H 415 m. Nieuws
«m 7, 8, 13, 29 en 23 nur.
AVRO 7.30 en 8.15 Gram. platen,
8.45 Schubertconcert, 9.15 Morgencon
eert, 9.35 Arbeidsvitaminen, 10.35 Vi
oolmuziek, 10.50 Voor de kleuters; BV
U lezing over Droomsymboliek: A
VRO 11.30 Zangplaatjes, 12.00 Het
Lyratrio, 12.40 Gram. muziek, 13,15 A
VRO musetteorkest, 14 00 Met naald
en schaar, 14.50 Zomer-radio-matinee,
16.40 Vaeantiebezigheden, 17.00 Frans
halfuur, 17.30 The Skymasters, 18.15
Pianospel door Tom Erïch; RVU
Lezing over de duinen, AVRO -- 19.10
Gram. platen, 1930 Vioolrecital, 20.06
Praatje over de ouderdomsvoorzie
ning. 20.15 Het Vaudeville-strijkorkest
20.45 Buenos Aires, 21.15 Contact, 22.15
Buitenlands Overzicht, 22.30 Zang
voordracht, 23.45 Gram. platen.
FEUILLETON
dooi Anthony Berkeley
*7)
„U herinnert U mijnheer Chit-
terwick, natonrfijk?" merkte Mouse
op, om het belangrijke gesprek te
openen.
.Zeker", zei juffrouw Goole, die
tot op dat ogenblik nog geen teken
van herkenning had gegeven. „U was
in bet gezelschap van hoofdinspec
teur Moresby op de dag van juffrouw
Sinclair"» overlijden".
„Ja, dat is zo", zei mijnheer Chlt-
terwick.
„TT verkeert ln een uiterst verant
woordelijke positie, meen ik?"
Mgnheer Chitterwick gaf te ken
nen, dat h|j bet met juffrouw Goole
eens wu.
„Het is maar gelukkig, dat u zo
zeker is van hetgeen n zag".
„Gelukkig?"
„Tw|jfel zou zenuwslopend z|jn",
merkte juffrouw Goole droogje» op.
Mouse nam bet gesprek over.
„Ja, en met het oog op mgnheer
Chitterwick'» positie Is u zonder tw$-
fel verrast hem vandaag hier te zien,
juffrouw Goole?"
„Weinig ding» zijn In staat mg
te verrassen. Uwe Genade", ant
woordde de jonge vrouw.
„Toch geloof ik, dat het de meez-
t» mensen verbazen zou", zei Mouse
geduldig, „maar de kwestie is, dat
manheer Chitterwick zich in het ge
heel niet meer zo zeker voelt en u
ln verband daarmede een» gaarne
enige vragen over majoor Sinclair
zou willen stellen".
„Ik heb alle» al aan de politie ver
teld en lk zie niet in, hoe het beant
woorden van enige particuliere vra
gen over de persoon van majoor Sin
clair mijnheer Chitterwick uit de on
zekerheid zou helpen".
Mouse zuchtte en wierp mijnheer
Chitterwick de bal tóe. Deze drong,
in pure 9chrik eigenlijk, meteen tot
de kern van de zaak door.
„Ik herinner m|j, dat u b|j het eer
ste verhoor en ook tijdens de open
bare lijkschouwing verklaard hebt,
dat u er zeker van was, dat juffrouw
Sinclair haar neef zou onterven, in
dien hij haar huwelijksplannen dwars
boomde. Ik neem aan, dat u dat nog
steeds gelooft, juffrouw Goole?"
„Ik weet het".
„Ja, Ja, natuurlek. Ik bedoel, dat
u niet tot andere Inzichten gekomen
ia".
„Dat doe ik zelden, mgnheer Chit
terwick, en zeker niet al» ik zeker
van iets ben?"
„U beschouwt het dus als een
feit?" hield mgnheer Chitterwick
aan.
„Zonder twgfeL Tenzg zg tegen
over m|j toneel speelde. Z|j vertelde
het mij zelf."
„Toch schgnt het, dat dit d#?Tg
ment met onterven zowel door haai
als haar neef sinds jaren als ^een
grap werd opgevat", merkt» mijn
heer Chitterwick op.
„Wie vertelde u dat?" vroeg juf
frouw Goole scherp.
„Mevrouw Sinclair", moest Chit
terwick toegeven.
Juffrouw Goole trok haar zware
wenkbrauw» op.
„Denkt u, als 't u blieft niet, dat
ik wat tegen de majoor of mevrouw
Sinclair heb. Integendeel, het sp|jt
me verschrikkelijk voor mevrouw
Sinclair en lk wil alle» doen om haar
te help», aangenomen natuurlijk,
dat men niet van mij eist, dat lk een
misdaad dek. Maar ik ben geen kind.
Mevrouw Sinclair kan moeilik an
der» doen dan zeggen dat haar man
het dreigement van z|jn tante niet
ernstig opvatte".
„Dus... du» u ia het daarmee niet
eens?" waagde mijnheer Chitterwick
nog een» te vragen.
„Ik kan natuufl||k onmogelijk we
ten, hoe de majoor er ln werkelijk
heid over dacht Maar van juffrouw
Sinclair ben ik zeker, dat zij het drei
gement meende".
Juist", zei mgnheer Chitterwick,
er van overtuigd, dat h|j met dit
gesprek niets opschoot
Er volgde een onaangename stilte.
(wordt vervolgd).
