kmaftfttar
r
Stormloop legen Labeur!
Regering gaat over tot
Kruideniers weigeren
te verkopen
vordering van bakkerijen
bloem
Steeds maar veto's
in de Veiligheidsraad
Indonesisch Congres P. v. d. A.
Activiteit aan beide zijden
Vitamine A kan kunstmatig bereid worden
Indonesië reeds vandaag in Veiligheidsraad
Op aandrang van
de Sowjet-Unie
VAK®AAG
HET WEER VANDAAG
4e Jaargang No 1015
Uitg. N V. Noordhollandse Pers 1945
Lo. Redactie: Tel. 2274. Adm en
Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht
Tel. 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876
Dinsdag 19 19 <*7
DAGBLAD VOO» ALKMAAR EN OMGEVINQ
TH. W. REYNDERS
Hoofdredacteur
G. E. DE WINTER
„Een staking in de bakkerU van een
omvang als die, welke thans in het
bijzonder in de hoofdstad en enkele
andere grote steden plaats i.eeft, ver
stoort in ernstige mate de normale
gang van zaken in onze samenleving.
Degenen, die een dergelijke actie als
wapen in een strijd om persoonlijke
belangen hanteren, nemen daarmede
een grote verantwoordelijkheid op zich
Jegens hun medeburgers", aldus een
officiële verklaring van de Minister
van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening. Er zijn dan ook maatre
gelen genomen, welke in een dergelijk
ernstige toestand passend zijn.
In de eerste plaats zal worden over
gegaan tot het vorderen van een aan
tal bakkerijen, teneinde onder beheer
van de overheid een beperkte voort
zetting van de broodvoorziening te
handhaven. Daarnaast zal 't aan com
binaties van consumenten (groepen
personeel van grote bedrijven enz.)
mogelijk worden gemaakt op brood-
bonnen gezameiijk bloem te betrekken
Aan de daarvoor in aanmerking
komende gemeentebesturen zal wor
den aanbevolen eigen verkoopplaatsen
voor bloem op enkele punten in de ge
meente in te richten.
DE HOUDING'DER KRUIDENIERS
De burgemeester van Amsterdam,
Mr. d'Ailly, heeft zich tegenover pers
vertegenwoordigers met verontwaardi
ging uitgelaten over het besluit van
het werkcomité van 't landelijk actie
comité der kruideniers om geen bloem
op broodbonnen te verkopen. Hij deed
een dringend beroep op de kruideniers
het publiek, dat toch reeds het zwaarst
door de staking der bakkers wordt ge
dupeerd, zoveel mogelijk met het ver
strekken van bloem ter wille te zijn
en dus gebruik te maken van de ge
legenheid voorschot-toewij zingen bij
distributiedienst te halen.
>E BLOEMVÉRKOOP
De kruideniers hebben besloten zich
solidair te verklaren en op de brood-
bonnen geen bloem te verkopen. Het
zelfde besluit namen de grote win
kelbedrijven. Noch Albert Heyn noch
Simon de Wit of Van Amerongen
Met vier tegen vier stemmen en
drié onthoudingen hééft de Veilig
heidsraad Albanië's aanvrage voor 't
lidmaatschap der V.N. afgewezen.
De Britse afgevaardigde, Cadogan,
verklaarde zich tegen toelating van
Albanië, daar dit land volgens de
meerderheid der Veiligheidsraad ken
nis heeft gedragen van het leggen
van mijnen in het Kanaal van Korfoe
en door de meerderheid van de Com
missie van onderzoek in de Balkan
schuldig bevonden is aan inmenging
in de Griekse burgeroorlog.
De aanvrage van Trans-Jordanië
verkreeg negen stemmen tegen één
(de Sowjet-Unie) voor en een ont
houding (Polen) Ook Eire verkreeg
negen stemmen, dooh opnieuw sprak
de Sowjet-Unie haar Veto uit, ter
wijl Polen zich wederom van stem
ming onthield.
Voorts verwierp de raad met drie
tegen drie stemmen en vijf onthou
dingen de aanvrage van Buiten-Mon
golië; de Sowjet-Unie, Polen -en Sy
rië stemden voor, terwijl de V.S. en
China tot de tegenstemmers behoor
den.
Bij de behandeling van de Portu
gese ranvrage bracht de Sowjet-Rus-
eische afgevaardigde zijn veto uit.
De bosbranden op
Duits gebied
De branden in het Reichswald, tus
sen Gogh, Siebengewald en Gennep
hebben gister nog onverminderd
voortgewoed. De brand in de omge
ving van Kleef en Kranenburg is
vrijwel bedongen. Hier en daar smeult
het nog wel in de bossen, maar de
ze brandjes leveren geen ernstige
gevaren meer op. Juist in deze omge
ving is het hout voor de Nederland
se mijnen opgestapeld. Bjj de beatrij-
ding van de vuurhaard hebben ook
militairen geholpen, waaronder en
kele Ned. soldaten. Men hoopte de
brand spoedig totaal onder de knie
te hebben.
De brandweer van Verviers heeft
medegedeeld, dat zjj machteloos staat
tegenover bosbranden aan de Bel
gisch-Duitse grens. De grootste brand
woedt in het woud van Elsenborn.
Daar in deze streken nog vele mij
nenvelden liggen, gaan de branden
van voortdurende ontploffingen ver
gezeld.
gaan gebruik maken van de gelegen
heid bloem op broodbonnen te ver
kopen.
Resumerend staat dus wel vast, dat
het publiek het gebrek aan brood
niet door inkoop van b' em kunnen
vervagen.
ELDERS IX HET LAND
Uit Enschede komt het bericht,
dat de beide aldaar gevestigde bak-
kerijbedrijven: de coöperatie „En-
chede" en de R.K, coöperatie „De
Voorhoede" Maandagmorgen beslo
ten hebben andere wegen en midde
len te beramen om het bestaande
conflict op te lossen, zodat zij om 12
uur de broodproductie hebben herval
Het hoofdstedelijk gemeentebestuur
heeft besloten voor het gemeente-
personeel de Centrale Keuken in te
schakelen. Maandag nog z^u aan om
streeks 7500 ambtenaren een „war
me hap" worden verstrekt. Het actie
comité der bakkers heeft -tenslotte
bekend gemaakt, dat de bakkerspa
troons Dinsdagmiddag on 3 uur in
Hotel Krrsnapolsky te Amsterdam
opnieuw in huishoudelijke vergade
ring bijeen zullen komen, ter bespre
king van de Woensdag en evt. Don
derdag te volgen gedragslijn. Dan
zal dus besloten worden of men ook
Woensdag de staking nog zal voort
zetten.
dan een opzicht
DE COÖPERATIES
De Handelskamer deelt mede: „Nu
in verschillende delen van het land
dt broodbakkerij het middel van sta
king in toepassing is gaan brengen,
acht de Handelskamer als centrale
der Nederlandse coöperaties het ndt
tig, de houding der coöperaties in
dit conflict nogmaals te verklaren.
De Nederlandse verbruikscoöpera
ties zijn het met de huidige prijs-
en margepoltieik der regering in het
algemeen op verscheidene punten
niet eens en achten met namet de
regeringsmaatregelen frizake de
broodprijzen in meer
onaa n va ardbaar.
De ver) ruikscoöperaties verwerpen
op dit ogenblik echter het middel
van staking als zijnde niet in het
boiantr der verbruikers.
o—
Amerikaans vliegtuig
-in zee gestort
Tien personen vermist
Honderdtwintig km verwijderd van
Sandwich-eil .nden is een Amerikaans
vlietuig, met George Atcheson, de po
litieke raadsman van generaal Mac-
Arthur, aan boord,,in zee gestort. Ook
enige Amerikaanse generaals bevon
den zich aan boord van deze machine.
Atcheson zou behoren tot de drie
overlevenden, van wie tot dusver
melding wordt gemaakt.
Het is nog nietb ekend, wat gewor
den is van de overige tien passagiers.
De drie geredden zijn gevonden door
een vaartuig van de Hawaise kust
wacht.
Handhaaf Commissie-Generaal!
Het buitengewoon huishoudelijk congres van de Partij van de Arbeid
heeft met overweldigende meerderh eid (slechts 22 afgevaardigden stem
den tegen en 2 blanco) een resolutie aangenomen, waarin o.m. met vol
doening wordt geconslatecxd^ dat de regering blijft vasthouden aan Ling -
gadjati, bereid is .van de goéde diensten vrn derden gebruik te maken en
militaire actie beperkt hee't naar omvang er d'
Erkenning Republikeins
territoir
„Diep doordrongen van de ernst der
situatie", zo luidt de resolutie verder,
acht het congres noodzakelijk, dat.
duidelij1- wordt uitgesproken, dat
de eenmaal erkende territoriale
omvang van de Rep. Indonesia
en haar eigen politieke leven niet
worden aangetast door de mili
taire bezetting;
gewaakt zal worden tegen mis
bruik van de artikelen 3 en 4 van
hec accoord van Linggadjati, waar
door de vrije, onbeïnvloede wil
van het volk niet tot uiting zou
komen
de interimregering zo spoedig mo
gelijk worde gevormd, in samen
werking met de Republiek Indo
nesië en met de andere Indonesi
sche staten
d. de regering zal willen medeweri
ken tot alle redelijke maatrege
len die er toe kunnen leiden, dat
inderdaad aan weerszoden da
den van geweld achterwege blij
ven en zo spoedig mogelijk de
rust en veiligheid zullen worden
verzekerd door burgelijke politie
e. daardoor aldus de demobilisatie
der wederzijdse troepenmachten
worde bevorderd".
„Het congr^ö meent ten slotte, dat
een waarborg voo goede uitvoering
van een progressief regeringsbeleid
moet worden gezocht in collegiale
leiding, weshalve het behoud en des-
nodig de hervorming van de Commis
sie-Generaal gewenst is".
Een ons vlees extra
Als gevolg van de langdurige
droogte is er onvoldoende voeder
voor het vee.
De laatste weken is er dan ook een
toenemend aanbod van slachtvee
waar te nemen. Aangezien dit vee
eigenlijk zou moeten dienen voor Je
vleesvoorziening, in de wintermaan
den, wordt zoveeal mogelijk vlees In
gevoerd.
De vlees- en opslagcapaciteit is ech
ter niet voldoende, om het gehele
aanbod te verwerken. Daarom is be
sloten deze week aan personen van
de leeftijdsgroepen A B C (5 jaar en
ouder) een extra rantsoen van 100
gram vlees toe te wijzen.
In verband hiermede maakt het
C. D. K. bekend, dat voor personen
geboren in 1942 en vroeger van 19
t.m. 30 Augustus a.s. op bon K 03
vlees 100 gram vlees verkrijgbaar is.
Hoe slaat het met de wapenstilstand?
Er vallen nog doden
Van officiële zijde wordt gemeld, dat Republikeinse troepen zich nog
steeds riiet aan de order tot staking der vijandelijkheden houden. Men kan
duidelijk waarnemen, dat de T.N I. haar posities vooruitschuift en de
bevolking in de randgebieden dwingt tot een noncoöperatieve houding.
Op Madoera deden talrijke Republikeinse groepen in de nacht van 17 op
18 Augustus een welberaamde aanval op Pamekassan, waarbij tot in de
stad werd gevochten. Met enige verliezen onderzijds werden de indrin
gers verdreven.
In de sector van Malang werden
onze posten bij Singosari en Blim-
bing, gelegen aan de weg naar La-
wang, beschoten. In Malang ontwik
kelde zich enige activiteit van sluip
schutters. Enkele patrouilles werden
met geweren en automatische wa
pens beschoten. Ten Zuiden van Mod-
jokerto werd een Nederlandse post
met geweren en mitrailleurs bescho
ten. Ten. Zuidwesten van Ambarawa
werd een Nederlandse patrouille door
Succes voor Ned. chemici
In de gehele wereld werd
naar oplossing van het
probleem gezocht
Na eer vierjarig onderzoek is het
aan de chemici dr. J. F. Arens en dr.
D. A. van Dorp in de laboratoria der
NV Organon te Oss gelukt kunstma
tig vitamine A te bereiden, dat ge
heel overeenstemt met het natuur
lijke vitamine.
Zowel voor geneeskundige doelein
den, als voor het vitaminiseren van
voedingsmiddelen (margarine b.v.)
zijn hoog geconcentreerde vitamine
A preparaten nodig. Tot nu toe kon
den deze slechts bereid worden uit
bepaalde vislever-olien, waaraan een
groot tekort in de wereld bestaat.
Onafhankelijk van de natuur
Thans zijn nieuwe wegen geopend,
waardoor men niet meer geheel af
hankelijk zal zijn van de schaarse
natuurlijke bronnen.
Het in olie-oplosbare vitamine^ A
werd reeds in 1913 ontdekt en de
samenstelling is sedert 1931 bekend.
Tot dusverre was het onmogelijk
Vordering van wit-stro
in Noordholland
De provinciale voedselcommissa-
ris voor Noordholland vordert tot
nader order al het wit-stro in de pro
vincie Noordholland. Handel in stro
is alleen mogelijk op de blauwe aan
koopvergunningen, welke uitgereikt
zijn aan de veehouders. Deze aan
koopvergunningen zijn geldig tot 15
September 1947. Hierdoor is het niet
mogelijk stro naar andere provincies
te vervoeren.
gebleken dit vitamine kunstmatig te
bereiden, hetwelk wel het geval is
met alle andere vitamines. In vele
laboz-atoria overal ter wereld werd
dit probleem bestudeerd.
Het stemt tot voldoening, dat het
thans aan Nederlandse onderzoekers
gelukt is het bijzonder moeilijke pro
bleem van de kunstmatige bereiding
van het vitamine A op te lossen.
Men is nog niet zover, dat er met
de fabricage begonnen kan worden.
Daarvoor zullen nog nadere onder
zoekingen moeten worden gedaan,
want het woord is thans aan de
technici» De voornaamste grondstof
is een tropische grassoort, ^relke in
Ned.-Indië en Austrilië Vooncomt en
welke hier al voor de parfumerie-
fabricage gebruikt wordt.
„We hebben geluk gehad", zo zei
dr. Arens heel bescheiden -toen men
hem met de ontdekking geluk wenste
Zowel dr. van Dorp. geboren op
27 April 1915 in Amsterdam als dr.
Arens, geboren op 12 November 1914
in Malang (Ned. Indlë) zijn sinds
1941 verbonden aan de N V Organon
te Oss. Z|j hebben altijd samenge
werkt.
een bende, bestaande uit ongeveer
50 man, aangevallen. De bende werd
met verliezen teruggeslagen. Ten
Zuidoosten van Sal-tiga werd een oa
trouille beschoten. Kwaadwilliger
werden verjaagd. Bij de zuiverings
actie ten Westen van Poerwokerto
werd vuur ontvangen van Karangle-
was. Onze troepen leden enige ver
liezen. In het Pekalonganse werden
vele Chinese burgers bevrijd. Op
Zuid-Sumatra kregen onze patrouil
les contact met benden ten Zuiden
van Batoeradja en ten Zuidwesten
van Lahat. Sluipschutters waren ac
tief bij Moeara Enim en Kakoeagoe-
na. Op Noord-Sumatra werd Ka-
bangjahe aangevallen door een bende
welke met verliezen werd verdre
ven.
Onze verliezen op 17 Augustus zijn
volgens ingekomen berichten 13 do
den en 22 gewonden.
De krijgsraad te Kror.the hec.'t ne
gen Griekse leiders van de commu
nistische partij en de EAM In 1e
Peloponnesus, die beschuldigd wer
den van het organiseren van sabotage
en r ordaanslagen op officieren van
het Griekse leger en de gendarmerie,
ter dood veroordeeld.
Gedurende de week van 3-lu aug.
1947 kwamen geen sterfgevallen ten
gevolge van het mond- en klauwzeer
voor.
Evenals de Amerikaanse rege
ring heeft ook Engeland bij de Bul
gaarse autoriteiten formele stappan
ondernomen in verband met het dood
vonnis, dat over de Bulgaarse oppo
sitieleider, Petkof is uitgesproken.
Gister heeft de Sowjet Unie er b(j
de eViligheidsraad op aangedrongen
de Indonesische kwestie zo spoedig
mogelijk in behandeling te nemen,
omdat „het wapenstilstandsbevel
wordt geschonden en op de Indone
siërs druk wordt uitgeoefend om be
middeling te aanvaarden" kort hierop
kwam het bericht, dat de Veiligheids
raad heeft besloten de Indonesische
kwestie vandaag 19 Augustus, te
15.30 uur te behandelen In plaats van
op Donderdag.
HET PAD VAN HET Britse labourbewind is voorwaar niet met rozen geplaveid. Inter
nationaal ondervindt de regering van Attlee van twee zijden tegenwerking. Van de ene
kant willen de Verenigde Staten Engeland wel met hun dollars steunen, maar zij voelen
er niets voor het socialisme in Engeland daarmedete helpen verwezenlijken. Van de
andere kant tracht Moskou Engeland de voet zoveel mogelijk dwars te zetten. De heren
Bevin en Molotow laten geen gelegenheid voorbij gaan elkander de waarheid te zeggen
En dat gebeurt van beide kanten fris van de lever. Zo moest het Socialistisch' bewind
in Engeland reeds menige aanval van buiten afslaan Tot op dit ogenblik betrekkelijk met
succes.
BINNENLANDSE MOEILIJKHED EN
OOK VAN BINNEN uit werd het labourbewind
menigmaal het vuur na aan de schenen gelegd.
Daar was allereerst een conservatief liberale op
positie, die bij monde van Churcill dikwijls
hoog van de toren kan blazen. Doch ook binnen
de rijen van labour was de critick op de regering
menigmaal niet mals. Wij herinneren ons nog van
recente datum de rebellie van de linker-partij-
vleugel tegen Ernie Bevins buitenlandse politiek.
Tenslotte moesten de rebellen wel volledig bak
zeil halen, maar de voortdurende critiek op zijn
bewind bezorgt Attlee toch menig onprettig ogen
blik. Dit is temeer e betreuren, omdat wij het
Tabourbewind in Engeland voor de toekomst van
West-Europa van de grootste betekenis achten.
Dit labourbewind bepaalt mede de vooruitstre
vende koers, die in de regeringscentra in het
Westen momenteel wordt gevoerd. Een instor
ting van de labourinvloed in Engeland zou West
Europa nog meer maken tot twistpunt tussen
Washington en Moskou.
ECONOMISCHE PERIKELEN
DE BRITE ECONOMIE maakt een zeer moei
lijke tijd door. De oorzaken daarvan zijn verlerlei
maar hoofdzakelijk terug te brengen tot een na
oorlogse reactie en een stormloop van zekere ele
menten tegen de nationalisatie tendenzen bij
labour.
Ook in de labourkring zelf heersen spanningen.
Niet ten aanzien van de na te streven doeleinden
daaromtrent heerst grote eenstemmigheid. De
controversen liggen veeleer op het gebeid van de
methodiek. Da deze meningsverschillen tot een
splitsing in de partij zouden kunnen leiden, wei
geren wij aan te nemen, hoewel enkele conser
vatieve organen een suggestie in deze richting
deden. Of de moeilijkheden oorzaak zullen wor
den van een reconstructie van het kabinet, zoals
o.a. de „Daily Telegraph" meent te weten, zullen
wij dienen af te wachten.
Hoe het echter zij: de moeilijkheden voor la
bour zijn er en het zal veel inspanning vergen de
ze het hoofd te bieden.
Merkwaardig in dit verband is een uitlating van
de oud-liberale „Manchester Quardian". Het blad
betuigt voor de zoveelste maal zijn critische sym
pathie voor Attlee en de zijnen. Voor het geval
echter, dat de prime-minister door de vele zor
gen regeringsmoede zou mogen zijn, wordt de
aandacht gevestigd op Stafford Cripps, als zijn
s» 0 0
eventuele opvolger. Cripps toch is reeds lange
jaren een overtuigd voorstander van een planma
tige economie. Dat het liberale blad juist deze
naam noemt, wijst er op, dat de doeleinden van
de regering in wijder kring leven, dan die van
labour. Slechts de conservatieve „die-hards" staan
absoluut afwijzend tegenover het economisch
streven van labour.
TEMPO-VERSCHIL
DE MENINGSVERCHILLEN in de labourpartij
betreffen dus voornamelijk het tempo, waarin de
geleide economie moet worden voltooid; de maat
regelen, die met de meeste urgentie moeten wor
den uitgevoerd en de wijze waarop de socialisatie
van oe productiemiddelen moet worden tot stand
gebracht. De linkervleugel wil, dat de regering
haar bevoegdheden gebruikt om de planeconomie
met voortvarendheid door te voeren. Zij wenst
daarnaast een inniger-ook economisch-contact
met de Sowjet-Unie en de lander van Oost-Euro
pa en critiseert Bevin, als deze de Russen het
mislukken van de Moskouse handelsbesprekingen
verwijt.
SOCIALISATIE NU
HET PUNT VAN meningsverschil ligt echter op
het gebied van de socialisatie, die de linkervleu
gel juist in deze crisis fase noodzakelijk- en te
verwezenlijken acht, in het bizonder t.o.v. de
zware industri£ De regering acht in meerderheid
deze maatregelen théns het gaat dus niet om
het principe der zaak ongewenst, omdat zij
zouden kunnen leiden tot een noodlottige ver
traging in de productie. Daartegenover heeft
'Attlee zijn appèl tot de natie gericht om gezame
iijk- als in de jaren '40-'45- slag te leveren en
het land te leiden naar nieuwe welvaart. Het
parlement is thans voor enige tijd met vacantie
gegaan. De regering zal onverwijld haar hersel
plannen gaan uitwerken en pogen te concreti
seren. Zij kan daarbij naar onze mening op de
actieve steun van de gehele natie - ook, bij alle
critiek, van de conservatieven - kunnen rekenen
Men zal bij dit alles wel dienen te beseffen, dat
het slagen van Engelands herstel nauw verbon
den is aan het lot van geheel West-Europa. Daar
om zijn wij tevens benieuwd naar de Engelse bij
drage aan de komende Parijse conferentie inzake
het plan Marshall. DEWL
Aneta meldt nog, dat bij de 'h. ,\t-
tinig van de behandeling der a.i:1o-
nesische kwestie door de Veiligh. s-
raad gestemd zal worden over Je
Australisohe motie tot het zanden
van een commissie, welke aan de Vei
ligheidsraad rapport zou uitbrengen
over de toestand in Indonesië.
De Britse bemiddeling
Volgens officiële bron zou de me
dedeling zijn ontvangen, dat Engeland
geen stappen zou ondernemen om
zijn bemiddeling te verlenen. Dit be
sluit zou slechts woren herzien, in
dien beide zijden op Engeland een
beroep zouden doen om het aanbod
te hernieuwen. De Nederlandse re
gering, aldus werd vernomen, had be
sloten liever het Amerikaanse aan
bod te aanvaarden, daar de V.S.
minder direct bij de Indonesische aan
gelegenheden zijn betrokken.
Officiële Britse kringen uitten hun
verwondering over het bericht uit
Den Haag, dat Engeland zijn aanbod,
om in het geschil tussen Nederland
en Indonesië te bemiddelen, zou
hebben ingetrokken. Men verklaart,
dat Engeland een dergelijk initiatief
niet heeft genomen.
Drie kinderen door ontploffend
projectiel gedood
In de buurtschap „De Liter" bij
Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen zijn
drie kinderen van de familie Gijs
door ontploffing van een projectiel
om het leven gekomen.
Het waren de zesjarige Fonsje, de
achtjarige Arthur en hun negen-ja-
rig zusje Adrie, afkomstig uit Aar
denburg, die waarschijnlijk bij het
spelen aan een riviertje een projec
tiel hebben gevonden. Volgens een
jonger zusje, dat als door een won
der bij de explosie gespaard is ge
bleven, hadden de kinderen een busje
gevonden, waarmede zij water wa
ren gaan scheppen. Het tot dus
verre nog niet gekwalificeerde pro
jectiel is plotseling ontploft. De drie
kinderen waren op slag dood.
ZELFDE WEERTYPE.
Enkele overdrijvende wolkenvelden
in de hogere lagen, doch over «et al
gemeen vrü zonnig, droog v. -r. Ma
tige Noord-Oostelijke wind. leis min
der hoge temperaturen dan g^iers»