Weer goede diensten
Frankrijk en het probleem Indochina
J
Onveranderde politiek
inzake Indonesië
Haar nu van de Veiligheidsraad
Engeland leent
millioenen
Optreden tegen sluipschutters
Slechte vooruitzichten voor de
maisoogsten in Amerika
4e Jaargang No 1021
Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945
ï.o. ..aie: M 2274 Aclm en
Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht
Tel. 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876
Dinsdag 26 Augustus 1947
lanaaider
DAGBLAD VOO* ALKMAAR BN OMGEVING
TIL W. RF.YNDERS
Hoofdredacteur
O. E. DE WINTER
Indonesië in de Veiligheidsraad
Negatieve bemoeiing met de kwestie
Maandagavond werd de Indonesische kwestie wederom in de Veilig
heidsraad behandeld. De republiekeinse afgevaardigde Sjahrir was de
eerste, welke het woord voerde. H(| betoogde, dat geen der ont
worpen resoluties de situatie in Indonesië veel zou helpen. Hy ver
langde een duidelijke „veroordeling van de Nederlandse agressie"
door de raad. Sjahrir vroeg effectieve maatregelen. „Er kan geen
standvastige vrede in Indonesië zijn, zolang de Nederlandse troepen
daar blijven".
De republiek bereid
Sjahrir verklaarde, dat de repu
bliek zich bij elke beslissing van d?
raad zou neerleggen. „De Indonesi
sche delegatie is bereid elke onpar
tijdige arbitrage te aanvaarden, zo
lang de Veiligheidsraad niet wordt
gepasseerd" aldus Sjahrir. Hij wees
het voorstel van een censulair onder
zoek van de hand. omdat „de mees-
t° consuls te Batavia de zaak door
N ""«riandse bril bezien".
Siahrir verklaarde verder, dat de
Nederlandse militaire actie doorgang
vindt ondanks de order tot het sta-
k«*i van het vuren.
Hierna nam de Poolse af^evaa^dig
h°t woord en betoogde dat de or-
d^* tot het staken van de viiande-
lijkh-den niet. wordt opgevolgd.
verzocht de vergadering voort
t~ 7"ttep totdat een beslissing zou
zijp bereikt.
België voor recb
D* Belgische afgevaardigde verde-
<li"i'1 de nieuwe, door zrin delegatie
ingediende resolutie. Hij eiste, dat
de raad volkomen zou handelen in
ovo'-een'stcmming met het Handvest
en achtte bet noodzakelijk, gezien de
povezen twijfel. kwestie van de
omnetentie aan het Internationale
Hof van Justitie voor te leggen. Hü
v^kiaarde zich verheugd, dat een be
g;n van uitvoering was gegeven aan
h°t plan om de consuls te Batavia
r-'onort fo laten oostellen en betreur
de het. dat de raad niet meer aan
dacht, heeft besteed aan het. positie
ve voorstel van Mr. van Kleffens. En
hij vervolgde: „Internationale recht-
v°o"digheid kan alleen een grondslag
Z'"n voor de Veiligheidsraad. Daar
om kan ai'emi het Internationale Hof
dft jurisdictie-kwestie op de juiste
W:J"e oplossen.
De laatste Amerikaanse resolutie
behoeft echter dit onderzoek door
h"t Tnternationa1e Hof niet in de weg
te staan." Hri deelde mede. dat de
poMsche regering haar consul-gene
raal tp Batavia gelast heeft aan het
consulaire onderzoek mede te wer
ken
Het voorstel om de Belgische re-
so'utie prioriteit te velenen werd
TP"t 9 onthoudingen en twee stem
man vóór afgewezen. De Belgische
roo„»i-fip 7^1 dus het laatst In behan
deling komen. Besloten werd eerst
d-' Anstralisch-Chinese rpsolutie in
f-oHopfipijnn- te nemen, vervolgens de
Amerika~-*se.
Gromyko wil toezicht
De eerste Australische resolutie
was ingetrokken, hetgeen door de
Australische afgevaardigde werd ent
kend. Hij wilde de oorspronkelijke
resolutie behandeld zien, ingeval de
Chino-Australische resolutie werd af
gewezen. De Russische afgevaardig
de diende een amendement op de
Chino-Australische resolutie in, in
houdende instelling van een commis
sie van toezicht op het staken van
de vijandelijkheden.
De Australische gedelegeerde ver
zocht Gromyko zijn amendement in
te trekken. Gromyko weigerde zulks
en verklaarde geen enkele resolutie
te kunnen aanvaarden, die niet voor
zag in de instelling van een commis-
sip door de Veiligheidsraad.
Het Sowjet- amendement werd ver
worpen als gevolg van een veto van
Frankrijk. Dit is de eerste- maal. dat
Frankrijk geheel zelfstandig van het
vetorecht gebruik maakt.
De Chino-Australische resolutie
werd aangenomen, met zeven stem
men vóór, géén tegen en vier ont
houdingen, n.1. Sowjet-Unie, Groot-
Brit tannië, Polen en Columbia.
-
In overeenstemming met de En
gels-Amerikaanse leningsovereen
komst heeft Engeland heden 150 mil-
lioen dollar van de Amerikaanse le
ning opgenomen.
Volgens de overeenkomst kan En
geland op 29 Augustus a.s. voor de
laatste maal 150 millioen, dollar op
nemen. Het dan nog resterende be
drag van 400 millioen dollar zal wor
den geblokkeerd totdat tussen de
VS en Engeland overeenstemming
is bereikt ten aanzien van de duur'
van de stopzetting der inwisselbaar
heid van ponden in dollars.
Goede diensten"
Het Amerikaanse voorstel, dat la
ter door de raad werd aangenomen,
houdt in, dat de Veiligheidsraad zjjn
„goede diensten" aan belde partyen
aanbiedt, het aan de keus latend of
zij deze willen aanvaarden of niet.
Het voorstel heeft ten doel de nete
lige kwestie, of de Veiligheidsraad
competent Is te arbitreren, uit de
weg te gaan.
Voor het Poolse amendement
werden vier stemmen uitgebracht.
Er waren vier onthoudingen Voor
de Australische resolutie werden drie
stemmen uitgebracht tegen acht ont
houdingen. Beiden werden dus ver
worpen. Tijdens het debat over de
nieuwe Belgische resolutie werd de
zitting tot Dinsdagmiddag 15.30 uur
Ned. tjjd verdaagd.
Dr. van Mooie naar
Oost-Borneo
Dr. van Mook is hedenochtend in ge-
zèlschap van verschillende autoriteiten
o.w. mr. J. Enthoven per Catalina naar
Samarinda vertrokken om de instal
latie van de Oost-Borneoraad bij te
wonen, welke morgen zal plaats heb
ben. Dr. van Mook wordt nog Dinsdag
terugverwacht. De overige leden van
het gezelschap eerst later.
Friese stamboekpaarden voor Friese sjezen, met daarin dame en heer in
Fries costuum vormden een ware attractie op het concours-hippique
dat te Schagen werd gehouden.
Nederlands legerberichi
Zuiveringsacties werden voortgezet
Het Nederlandse militaire commu
niqué van heden luidt als volgt: De
Nederlandse detachementen bij Kamal
op Madoera werden hevig beschoten,
terwijl sluipschutters optraden. Hier
tegen werd door onze troepen krach
tig opgetreden. Bij een zuiveringsactie
op Noord-Sumatra in het gebied van
Pematang Siantar werd contact ver
kregen met een bende van de T.N.I.,
die met verliezen werd teruggeslagen.
In het gebied van Malang werd een
zuiveringsactie ingezet, waarbij hevig
automatisch geweervuur werd ontvan
gen. Het gehele kampongcomplex
Djengkol in dit gebied werd gezuiverd
De Nederlandse verliezen bedroegen
gisteren negen gesneuvelden, een ver
miste en 22 gewonden.
West-Java: In het gebied v?n Soe-
kaboemi werd opgetreden tege&jrond-
De kleinste oogst sihds 1936
De vooruitzichten voor de maisoogst
in Amerika blijven dalen, en het Ame
rikaanse Departement van Landbouw
raamde de totale oogst.per 15 Augus
tus op 2.437.000.000 bushels (858.798.800
hectoliter). Dit is een grote teruggang
van 223.000.000 bushels (78.585.200 hec
toliter) in vergelijking met de oogst-
raming van 1 Augustus en zelfs van
333 000 000 bushels (117.349.200 hecto
liter) ten* opzichte van de raming per
15 Juli. Het Departement verklaarde,
dat het droge, hete weer, dat over de
hele „corn-belt" heerst de oogst nog
verder vertraagt, welke alreeds laat is
door zware regens vroeger in het sei
zoen, en verantwoordelijk is voor de
teruggang in de vooruitzichten per 15
Augustus.
De weersvooruitzichten maken bo
vendien melding v. aanhoudend warm,
droog weer voor het gehele maisge-
bied in 't Midden-Westen, met slechts
enkele verspreide regenbuien geduren
de de afgelopen dagen. Het rapport
van het departement vermeldde, dat
de hittegolf welke eind Juli begon „be
houdens enkele dagen, heeft voortge
duurd tot 21 Augustus". De thans ge
raamde oogst van 858.798.800 hectoli
ter zou de kleinste zijn sinds 1936, het
droogste jaar, en zou 71.184.800 hecto
liter beneden het gemiddelde blijven.
Verleden jaar bedroeg de oogst ruim
1.158 600 000 hectoliter.
zwervende T.N.I.-troepen, waarbij de
tegenstander gevoelige verliezen leed.
27 km ten Oosten van Koeningan werd
een Nederlandse patrouille aangeval
len door benden, welke kennelijk door
een hadji waren opgezweept. De aan
val werd met succes afgeslagen. De
tegenstander leed gevoelige verliezen.
Op de weg van Oberibon naar Tasik-
malaja werd een brugdek door sabo
teurs volledig vernield.
Hei iransiioverkeer mei
Tsecho-Slowakije
De waterstand op de Elbe is door
de aanhoudende droogte zo laag. dat
een belangrijk deel van de in- en uit
voer van Tsjecho-Slowakije over Rot
terdam en Antwerpen geleid zal wor
den. Te Rotterdam is deze vermeerde
ring nog niet direct merkbaar. Even
min als dit trouwens te Antwerpen 't
geval kan zijn. Wel verwacht men
over enkele weken een toeneming van
het transitoverkeer met Tsjecho-Slo
wakije. De goederen, die zich thans in
schepen op de oceaan bevinden met
Hamburg als bestemming, worden nog
naar die haven gedirigeerd. Ze wor
den, evenals de goederen die reeds op
de kaden of in loodsen daar liggen,
zoveel mogelijk met ondiepe vaartui
gen over de Elbe vervoerd. Dit is n.1.
tot Maagdenburg nog mogelijk. Ten
aanzien van de goederen, die nog uit
de havens overzee verzonden moeten
worden, bestaat evenwel de neiging
niet Hamburg, maar Rotterdam of
Antwerpen als plaats van bestemming
te kiezen. Ook deze winter wordt te
Rotterdam vrij veel doorvoer voor
Tsjecho-Slowakije verwacht, want als
de lage waterstand op de Elbe voorbij
is, zal de ijsvorming weer een hartig
woordje gaan meespreken.
Vei klaring bestuur Partij v. d. Arbeid
Terzake van de discussie, ontstaan over de interpretatie van enige pas
sages van de congresresolutie van 16 Augustus j.I. verklaart het partijbe
stuur van de P.v.d.A. het volgende:
Vanuit het ernstige verantwoordelijkheidsgevoel van de gehele partij ten
aanzien van het Indonesische probleem heeft het congres vermeden zich uit
te spreken over wat ons zou kunnen verdelen met betrekking tot het ver
leden. Er was in het gehele congres een duidelijke behoefte er toe bU te
dragen, dat de partij zo eensgezind mogelijk al haar krachten zou kunnen
aanwenden voor haar taak nu en in de naast toekomst, ter verwezenlijking
van haar politiek, die onveranderd is: de volledige liquidatie van de kolo
niale verhouding in goede samenwerking tussen Nederland en Indonesië.
Politioneel optreden niet
in iedere situatie
algewezen
Om deze reden werd de tekst van
de resolutie in gezamenlijk beraad
tussen het partijbestuur en vertegen
woordigers van „de bezwaarden" vast
gesteld.
Er is in de eerste alinea opzettelijk
een redactie gekozen, die noch goed
keuring, noch afkeuring uitspreekt
over het door de partijleiding ingeno
men standpunt inzake het concrete
feit van de „beperkte politionele actie"
Wèl vormt naar onze opvatting het
algemene vertrouwen in de partijlei
ding het uitgangspunt van de resolutie
De geest van het congres en de toon
der debatten waren daarvan het dui
delijke bewijs. Ware dat niet het ge
val, dan zouden zowel de partijleiding
als de „bezwaarden" zich aan een ge
vaarlijke zelfmisleiding hebben schul
dig gemaakt.
Voor wat de partijleiding betreft,
kan worden verklaard, dat deze daar
toe zeer beslist niet bereid is.
Het partijbeleid.
Zomin' als het congres zich uitge
sproken heeft over het door de partij
leiding ingenomen standpunt inzake *t
concrete feit van de „beperkte politio
nele actie" zomin heeft het zich in de
resolutie zonder meer achter de rege
ring geschaard.
Dat zou ook, vanwege het ver
schillende oordeel in de partij over
deze politionele actie, om de hier
boven aangeduide redenen niet mo
gelijk zijn.
Wèl heeft het congres over een
drietal concrete punten van het re
geringsbeleid nadrukkelijk zijn vol
doening en instemming uitgesproken
De passage, waarin het congres het
vertrouwen uitspreekt, „dat de rege
ring bereid zal zijn, daar waar dat nut
tig en mogelijk is ook van arbitrage
gebruik te maken", kan op grond van
de gevoerde besprekingen, in goede
trouw slechts zo worden uitgelegd, dat
het congres heeft erkend, dat er in het
conflict met de Republiek Indonesië
enkele, in het congres met name ge
noemde elementen zijn, waarover ar
bitrage door Nederland redelijkerwijs
niet kan worden aanvaard, maar dat 't
toch verwacht, dat de regering, ook
in haar bereidheid tot aanvaarding
van arbitrage tot het uiterste zal gaan.
Het is zeker niet juist, dat de alge
mene strekking van de resolutie zou
zijn, te voorkomen, dat „onder welk
ZOALS GROOT-BRITTANIE zyn zorgen in het Verre Oosten had met
India, zorgen, die nu naar wij hopen aan de kant zijn en zoals Nederland
nog steeds staat voor de oplossing van de moeilijkheden in Indonesië, zo
heeft Frankrijk de nodige problemen in Indochina. Dat is op zich-zelf
heel verklaarbaar. Geen van de voormalige afhankelijke gebieden is aan
ditproces ontnomen. Kon er ook niet aan ontkomen, omdat geen volk
blijvend de heerschappij van vreemde macht aanvaart. In Azië kunnen
wij dit wel heel scherp constateren. Heel Azië is ontwaakt en heeft zich
moderne ideeën over souvereiniteit éigen gemaakt. Het is zeker, dat dit
streven nimmer met geweld de kop kan worden ingedrukt. Dat hebben
wij tot onze schade in Indonesië moeten ervaren. Daarover weet ook
Frankrijk een woordje mee te sprekken.
Onvnllnnirl vvrtorlen en een Mohammedaans dominion om des tege-
TNTTTSSFN 7TTTFN t>f ncnr vrühpirt of™ makkelijker de oude Britse verdeel- en heerspo-
«SÏÏShfS Zl êeTon^ooVv- fDat
leden. Men streeft naar het nieuwe, zonder noch- f, .p
thans, zich een helder beeld van dat nieuwn te zal Frankrijlongetiteld op korte termSn
hebben eemaakt Daardoor ontsfaan er niet enkel gelegenheid krygen zyn oprechte bedoelingen
nebDen gemaaKt. Daardoor ontstaan er niet enKel Jn pract()k te brengen. Want ooit het Indo-
naar buiten moeilijkheden: dus in de richting van
die naties, die op dit ogenblik de souvereiniteit ch n"f «chreeuvrt om een aeHnltleve
over deze gebieden bezitten; maar zijn er mis- °P'T"L Z
ocisitav. non heumo. is zo juist naar Parys vertrokken om deze aan-
nemen wn hebben w« eenheid met de regering Ramadier te be-
di7ied^?.j in?ni™.S* rÏ' Men weet te hertellen, dat het lnltia-
varen dit iedere dag In Indonesië, waar de Re- „„i.
publiek allerminst het beeld van homigeniteit ver-
nen, die zouden kunnen leiden tot nieuwe vre-
tief hiertoe van deze hoge functlonnaris zelf is
:js. ancriuuisL iicl uceiu van iiuuugeuxveiu ver-
toont waar tegenstelling tussen deze Republiek* Zn^Tld"^ nieuwe
en b.v. Borneo en de Grote Oost zeer hevig is.
Ook Indochina kampt met deze restanten van
een onvoltooid- of een te plotseling en te revo
lutionair afgebroken verleden.
Geweld en verzet
REERS EERDER WERDEN pogingen aan-
Franse Oprechtheid £ewen<* om het probleem van Indochina te rege-
HET IS ONGETWIJFELD Frankryks oprech
te wil om het Indochinese probleem te regelen
op een wijze, die zeer ver aan de wensen der
daar wonende volkeren tegemoet komt. Zy meent
daarby zelfs een grootere mate van oprechtheid len. Alles scheen goed te gaan, toen plotseling
na te streven, dan Groot-Brittannië, tegen welk midden December van het vorig Jaar een kink
land Maurice Schumann in ,,L' Aube" kortgele- in de kabel kwam en in Tonkin een opstand uit-
den de beschuldiging uitte, dat het toegestemd brak, die snel om zich heen greep. Talrijke Fran-
had in de deling van Brits-Indië in een Hindoe- sen vonden hierbjj de dood. Er werden Franse
troepenversterkingen naar Indochina gezonden
en er ontstond een situatie, zoals wij deze nog
kort geleden in Indonesië hebben meegemaakt.
Onlangs schreef het Franse blad" „Monde": De
troepen van Vietnam (De nieuwe naam voor In
dochina, Red.) controleren nog steeds het groot
ste deel van dehavens van Tonkin en Cochin-
china. De havenplantages staan nog altyd in
brand en onze landgenoten, die ze exploiteren
verkeren in de bangste onzekerheid over de dag
van morgen.
Geen eenheid
NU SYMBOLISEERT DE naam Vietnam al
lerminst een eenheid. Vietnam bestaat uit ver
schillende gebieden, die van de ene kant de
Franse invloed willen elimineren, maar van de
andere kant ieder voor zich gaarne op eigen ge
legenheid zelfstandig zouden willen zijn.
Daarom staat men thans ln Frankrijk een fede
ratieve oplossing voor. De locale aangelegenhe
den van de verschillende delen van Indochina
zouden dan zelfstandig kunnen worden behartigd
De buitenlandse politiek en de verdediging zou
echter gezameiyk cn in samenwerking met
Frankrijk moeten gebeuren.
Door de president van de huidige Vietnamese
regering is tot nu toe deze oplossing van do
hand gewezen. Hy wilde de absolute souvereini
teit en de ongedeelde eenheid van het gehele
gebied. Zyn standpunt komt ongeveer overeen
met dat van verschillende leiders van de Repu
bliek Indonesia. Men zal dus nog moeten af
wachten in hoeverre het Franse pogen succes
zal weten te botken. In ieder geval is zeker, dat
het sepa- A.istische streven ln Indochina minstens
even sterk is, als in Indonesië. Overigens zyn ook
in Frankrijk meningen even verdeeld als hier te
lande ten aanzien van Indonesië. Er is een groep
dit vooralles het Franse prestige gehandhaafd
wenst te zien. terwyi anderen meer geporteerd
zijn voor een toestand van vrede met de volke
ren van Indochina, ten koste van de Franse
souvereinteit. Er is voor ons Nederlanders alle
reden de ontwikkeling in dit deel van het Verre
Oosten met belangstelling gade te slaan. DEWI
voorwendsel dan ook", op de weg van
het gewapend optreden zal worden
voortgegaan. Er is noch i- het alge
meen, noch ten opzichte van de con
crete situatie in Indonesië uitgespro
ken, dat er nooit en onder geen om
standigheid meer gewapend optreden
zal plaats mogen vinden. Toen aan het
slot van het congres door een 4êt af
gevaardigden werd gevraagd
dergelijke interpretatie van de ,.a-
tie geoorloofd was. heeft de vouizitter
De hoogsie salarissen
in de V.S.
Bing Crosby verdiende in 1946
„slechts" 175.00O dol'**
Uit een volledig, door het Ameri
kaanse ministerie van financiën gepu
bliceerd rapport blijkt, dat Charles P.
Skouras, de Amerikaanse theaterfinan»
cier, over 1945 het hoogste salaris in
de V.S. heeft genoten, n.1. 568.000 dol*»
lar. Van de vrouwen heeft
de filmactrice Betty Grables in
verdiend: 208000 dollar, bij de film
maatschappij „Twenticth Century Fox"
Wat de filmsterren betreft staat over
1946 Deanna Durbin aan de spits met
310.000 dollar. Bing Crosby (Para-
mount) verdiende in dat jaar „slechts"
175.000 dollar.
Onwillige Duitse
krijgsgevangenen
Ruim 100 Duitse krijgsgevangenen,
die aan Britse internering in Egypte
zijn ontsnapt en in Egyptische gevan
genschap te Cairo verblijven, zijn in
verzet gekomen toen Egyptische sol
daten hen naar de Engelsen in de Suez
kanaal-zóne wilden terugbrengen. Zij
wierpen met stenen en enkelen tracht
ten zelfmoord* te plegen. Tenslotte
werden zij door twee nonnen tot
Indertijd hebben de Duitsers koning
kalmte gebracht.
Faroek van Egypte verzocht niet naar
de Britten te worden teruggezonden.
Amerikaanse oud-strijders
naar ons land
Binnenkort is bezoek van Ameri
kaanse oudstrijders aan Nederland te
verwachten. Naar het Agence Franco
Presse namelijk üit New York meldt,
zullen de commandant van het „Ame
rikaanse Legioen" en een honderdvijf-
tigtal leden van deze organisatie van
oudstrijders, welke einde deze maand
te New-York in jaarlijks congres bij
een komt, op 3 September a.s. scheep
gaan om een bezoek te brengen aan de
slagvelden in Europa. Het gezelschap
zal, behalve Nederland, ook Engeland,
Frankrijk, België en Italië bezoeken.
De reis van de Chinese
consul-generaal
De Republikeinse radio heeft gister
avond omgeroepen, dat de Chinese
consul-generaal te Batavia, Tsjiang te
Djokja allerhartelijkst welkom is. De
omroep deelde mede, dat volgens een
bericht uit Singapore het rodekruis-
vliegtuig met medicamenten eerst op
26 Augustus uit Singapore te verwach
ten is, en een tweede vliegtuig de vol
gende dag, zodat Tsjiang eerst Dinsdag
met het eerste vliegtuig naar Djokja
kan reizen, mits aan de piloot vergun
ning wordt verleend.
Nog geen Grieks
kabiyet
Crt ïstantin Tsaldaris, de leider
van de Griekse Volksparty, kon
Maandagavond aan Koning Paul nog
geen nieuwe ministcriyst overleg
gen.
Het falen tot nog toe van Tsalda
ris la veroorzaakt door de weifeling
van de leiders der centrumpartyen
om aan een kabinet onder zyn lei
ding deel te nemen en het besluit vani
Stylianos Gonates (Nationale libera
len) om niet samen te werken met
een rechts kabinet op smalle basis.
HET WEER VANDAAG
WEINIG VERANDERING
Aanvankelijk zonnig, lator hier en
daar tijdelijk bewolking, doch byrm
overal droog weer. Ongeveer dezelf
de temperatuur als gisteren. Zwakkfl
tot matige wind tussen Noord «H
Noord-Oost.