De tragedie van de „Exodus'
Dure Surinaamse sinaasappelen
Nog geen opmars naar Djógjs
Kabinetscrisis niet acuut
„Wij zijn onschuldig!"
Slaking bij meelfabriek „Holland"
4e Jaargang No 1023
Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945
ï.o. Redactie: Tel. 2274. Arim. t*n
Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht
Tel. 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876
Donderdag 28 Augustus 1947
ltmaarder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
TH. W. REYNDERS
Hoofdredacteur
G. E. DE WINTER
Massagraf
A.s. moeders mogen naar Palestina
Mannen mogen niet mee
Naar van zeer betrouwbare zijde wordt bericht, heeft kolonel Martin
Greeson, de commandant van de Britse troepen, die de 4350 Joodse
emigranten van de Exodus op weg naar Duitsland escorteren, een
beroep gedaan op alle aanstaande moeders aan boord van de drie
Britse schepen, welke thans voor Gilbraltar liggen, om aan land te
gaan, met het oog op hun „doorzending naar Palestina". Er zijn on
geveer zestig aanstaande moeders aan boord.
Niet van boord
Reuter meldt nader dat 57 aanstaan
de moeders aan boord van de drie
Britse schepen geweigerd hebben in
te gaan op het Britse aanbod haar
naar Palestina te brefigen met haar
kinderen beneden veertien jaar, doch
zonder haar echtgenoot. Het aanbod
was gedaan namens de Britse rege
ring door de gouveneur van Gibraltar
Sir Kenneth Anderson. Zes aanstaan
de moeders hebben, volgens de laatste
officiële mededelingen van Woens-
avond het aanbod aanvaard.
Een Amerikaanse stem
Robert Lovett, de plaatsvervangend
minister van Buitenlandse Zaken der
VS, heeft op een persconferentie ver
klaard, dat Amerika „zeer begaan is"
met het lot der 4350 Joodse illigale
immigranten van de „Exodus", die
momenteel door drie Britse schepen
naar Duitsland worden gebracht. Hij
zeide dat Amerika in voortdurend
contact met de Britse regering staat.
De oogst in de
N.O. Polder
Geholpen door het aanhoudend
droge weer is de oogst in de Noord-
Oostpolder thans van het veld. De
laatste weken draaide alles op volle
kracht. Door het steeds meer in.cul
tuur brengen van land in de Noord-
Oostpolder, zal de oogst in de toe
komst steeds langer duren. Thans
worden verschillende mechanische
werktuigen, zgn. combines, in de pol
der gebruikt. Deze machines die te
gelijk maaien en dorsen, halen in een
kort tijdsbestek de oogst van een
veld. en sparen zodoende veel tijd en
arbeidskrachten uit.
De juiste cijfers van de opbrengst
van da oogst, vooral ook veel kool
zaad, zijn nog niet bekencj,- doch zij
zouden zeer bevredigend zijn. De
wintertarwe heeft echter zeer veel
geleden. Thans wordt veel stro ge
perst. De aflevering van pakken stro
van 50 kg loopt wekelijks in de dui
zenden. Het vervoer gaat grotendeels
met trucks, die soms 200 pakken ver
voeren. Op sommige plaatsen in de
polder worden per dag ongeveer 800
pakken stro geperst.
Duizenden textielpunten
verdwenen
Bij een puntencontröle bleek in een
textielmagazijn te Hilversum, dat
17.000 punten verdwenen waren. Na
onderzoek arresteerde de recherche
vüf jeugdige verkoopsters, die ten
slotte bekenden kleine hoeveelheden
punten te hebben ontvreemd, echter
niet meer dan duizend in totaal. Hel
verdwijnen der overige 16.000 vormt
nog een raadsel.
De kwestie van
het vetorecht
Aan het begin der debatten van de
Veiligheidsraad over het veto-recht
heeft de Amerikaanse afgevaardigde
een ontwerp procedure van dertien
punten voorgelegd. Het ontwerp stelt
een beperking voor van het veto
recht in enkele minder belangrijke
procedure-aangelegenheden, zender
de grote mogendheden aan te tasten
in hun recht om gevallen van inbreuk
op de vrede te behandelen. De Sow-
jet-delegatie waarschuwde, dat elke
poging om met het vetorecht te
schipperen tot een schipbreuk der
Verenigde Naties zou kunnen leiden.
De Raad besloot het Amerikaanse
voorstel ter bestudering te verwijzen
naar de commissie van deskundigen.
De zitting werd daarna verdaagd.
Dan zal de Egyptische kwestie weer
ter tafel komen.
op Java gevonden
Op' 16 Augustus werd een massa
graf onderzocht dat gelegen was 15
meter ten Zuiden van de Moskee van
Wanasari (Pekalongan) en waarin
ongeveer 20 80 lyken van Chinezen
werden gevonden. Tot nog toe werden
zes dezer ljjken onderzocht: het wa
ren alle jonge, volwassen Chinezen
en alle ljjken toonden de sporen van
ernstige mishandelingen.
Order van Soedirman
*9
Inlernaliona'e annexa'ie-
conlereniie ie Arnhem
(Van onze Haagse correspondent)
Eind September of begin October
wordt in de Gelderse hoofdstad Arn
hem een conferentie gehouden van
vertegenwoordigers der grote mo
gendheden en vertegenwoordigers der
kleine Noordzeelanden.
Men hoopt hier uitvoerig van ge
dachten te wisselen over de eventu
ele grenscorrecties ten koste van
Duitsland en de vraagstukken, wel
ke daarmee samen hangen.
De conferentie zal worden bijge
woond door vertegenwoordigers van
Amerika. Engeland, Frankrijk, Rus
land, Nederland, België en eventueel
Luxemburg.
Men heeft Arnhem gekozen ais
conferentieplaats vanwege de grote
rol, die deze stad gespeeld heeft in
de beslissende veldslag tegen de
agressor.
„Chinezen voortaan
beter behandelen
Een onderschepte ord-r van gene
raal Soedirman, gedateerd 19 Aug.
en gericht aan alle republikeinse ter
ritoriale commandanten op Java ver
vat de uitwerking van de rede van
Sjarifoeddin van 15 Augustus j.1.
Uit deze order blijkt ,dat de Chi
nezen nu beter moeten worden be
handeld, uit voorzichtigheid met het
oog op de internationale situatie. In
de order komt de volgende zin voor:
..De veiligheid hunner levens moet
voortaan worden gegarandeerd" en
„berichten" die in verband met de
Ned. operaties in staat zijn weder
zijds wantrouwen te wekken en
waarbij Chinezen als lokmiddel wor
den gebruikt moeten worden voor
komen en df verspreiding daarvan
is streng verboden".
Verzoek aan Gan^hi
Eer. delegatie van Sikhs heeft
Gandhi verzocht zich naar de Pend-
sjaab te begeven om daar nogmaals
„door een wonder orde en rust te
herstellen". Volgens de delegatie zijn
te Lahore 4000 vrouwen van de
Sikhs ontvoerd.
Comité opgericht
„Handhaving Linggadjati"
Met medewerking van het Indisch
Nederlands Genootschap is op initi
atief van de heren Mr. H. E. Boisse-
vain en Paul Snel het IndischNe
derlands comité „Handhaving Ling
gadjati" opgericht.
Het doel van' dit comité werd al
dus geformuleerd:
„Het comité streeft naar de poli
tieke bewustwording van de Indische
Nederlanders als „inheemse" bevol
kingsgroep van Indonesië met aldaar
historisch, krachtens geboorte en
bloedverwantschap verkregen levens
rechten; een zo intensief mogelijk
contact en samenwerking met alle
andere bevolkingsgroepen in Indone
sië ,tot welke raciale, religieuze of
politieke gemeenschap zij ook beho
ren mogen, gericht op de gezamen
lijke opbouw van een hechte en har
monische samenleving in Indonesië en
een zo intensief mogelijk contact
met Europees Nederlandse groeperin
gen, ten einde een gelukkig samen
gaan van Indonesië en Nederland
krachtig te bevorderen".
PAPAGOS GRIEKS MINISTER
PRESIDENT?
Te Athene wordt verwacht, dat ge
neraal Alexander Papagos, de voor
malige commandant van de Griekse
troepen, als minister-president in het
nieuwe kabinet zal optreden en dat
zeven politieke leiders aan de rege
ring zullen deelnemen.
De Koedijkcr kerk, gefotografeerd op een zomerse da^ in stralende zon.
Zoals bekend zal het gebouw afgebr oken moeten worden wegens bouw
valligheid. Veel dorpsschoon zal hiermede verdwijnen.
Eén gulden per stuk geoorloofd
(Van onze Haagse correspondent)
De eerste Surinaamse sinaasappe
len zjjn dezer dagen te Rotterdam
aangekomen. De party bestond uit
ongeveer 1700 kisten 150 sinaas
appelen. Zoals te verwachten was,
waren zy minder aantrekkelijk van
kleur, hoewel kwaliteit en smaak vrij
goed zjjn.
De regering had de prijsvorming
vrij gelaten om daardoor de afzet te
stimuleren, waardoor de Surinaamse
citruscultuur steun zou krjjgen die
zo dringend nodig is.
Men behoeft evenwel geen eco
noom te zijn om te begrijpen wat er
te gebeuren stond.
Zie hier in het kort de lijdensweg:
De exporteurs kochten de sinaasap
pelen tegen een matige prijs van on
geveer 30 cent per stuk vrij in Hol
land, een prijs waarmee de leveran
cier slechts ten dele was gesteund en
de maatregel der regering in eerste
instantie reeds haar effect miste. Op
de Rotterdamse veiling bleken de
grossiers een dusdanige belangstel
ling aan -de dag te leggen voor deze
bcnloze verfrissing, dat zij opboden
tot f 75 f 90 per kist (150 st.).
De winkelier kocht slechts schoor
voetend en toen hij de heftige reac
tie van het publiek bemerkte daalde
zijn belangsteleng tot beneden het
nulpunt. Thans bieden de grossiers
de producten aan beneden hun in
koopsprijs om de strop nog enigszins
te reduceren.
Het is weer een fiasco. In den
Haag en Scheveningen worden si
naasappelen verkocht voor... f 1 p.
stuk! Prysbeheersing staat machte
loos, want de prijsbepaling is vry. De
wet van vraag en aanbod heeft haar
werk gedaan.
Het is een onverkwikkelijke affai
re, die vermoedelijk zijn terugslag
zal vinden op de Surinaamse verbou
wer en op het sinaasappel-etende pu
bliek.
BRITS ATHLEET OVERLEDEN
De 25-jarige Britse athleet Sar-
butt, een van Engeland's beste lo
pers op de halve mijl en de hoop voor
de a.s. Olympische Spelen, is tijdens
een maagoperatie in het hospitaal te
Middlese overleden. Het A.A.A.-kam
pioenschap van 1939 over 880 yards
staat op zijn naam en ook de onlangs
te White City gehouden A.A.A.-kam-
pioensch'vppen kwam hij uit op de
halve mijl.
De zeilwedstrijden op het Alkmaardcrmeer.
Hieuw Spaans kabinet
in ballingschap
Er is een nieuwe republikeinse
Spaanse regering in ballingschap
gevormd onder leiding van Alvaro de
Albornoz, die ook de portefeuille van
buitenlandse zaken op zich zal ne
men.
Frankrijk krijgt
minder brood
Het Franse kabinet heeft besloten
het dagelijks broodrantsoen in Frank,
rijk met ingang van 1 September van
250 gram tot 200 gram te verlagen
met het oog op de „betreurenswaar
dige stand" van de gewassen te velde
en het weergaloos hiaat, dat ver
wacht wordt te zullen ontstaan tus
sen de behoeften van Frankrijk en
de beschikbare potentiele voorraden.
(Van onze Haagse correspondent)
De ministerraad welke aanvankelijk Dinsdagmorgen gehouden zou
worden, is uitgesteld tot Woensdag omdat de regering haar defini
tieve standpunt eerst kan bepalen als gebleken is, dat op de zitting
van de Veiligheidsraad te Lake Succes, Rusland, Polen of Syrië geen
roet in het eten gooien door een nieuwe resolutie, die de aanvankelijk
genomen beslissing voorbij streeft.
Een ander hooggeplaatst autoriteit
gaf als zijn mening te kennen, dat
de regering het huidige standpunt
van de veiligheidsraad hoewel zij
de incompetentie voorop blijft stel
len vermoedelijk zal aanvaarden,
omdat juist door het consulaire on
derzoek de werkelijke toestand van
de republiek onder het felle licht van
de Internationale mening zal komen,
hetgeen het beste pleidooi is voor de
Nederlandse zaak.
Ook de binnenlandse toestand is
door het besluit van de raad opge
klaard. De angst voor een kabinets
crisis, welke thans NIET meer wordt
ontkend is er belangrijk door ver
minderd.
Nog geen opmars
Als vaststaand nam onze woord
voerder aan dat de houding van de
Nederlandse regering thans ook im
pliceert dat er ogenblikkelijk niet ge
dacht kan worden aan een opmars
naar Djogjakarta, hoewel hy aan
nam dat dit probleem straks, wan
neer de consulaire vertegenwoordi
gers hun rapporten hebben uitge
bracht, opnieuw in alle noodzakelijk
heid naar voren zal komen.
Hieruit mag echter niet worden
I. G. Farben-proces
Gisteren is te Neurenberg het pro
ces begonnen tegen 22 hoge functio
narissen van de I. G. Farbenlndus-
trie. De eerste Amerikaanse aankla
ger, Teiford Taylor, relde in zyn
openingsverklaring, dat zy de goo
chelaars zyn, die de fantastische plan
nen, beschreven in „Mein Kampf"
tot werkeiykheid hebben gemaakt.
Zy waren gewillige en belangryke
deelnemers aan het misdadige avon
tuur en hebben meegeholpen elke
vorm van vryheid te vernietigen. De
oorspronkeiyke actie van beschuldi
ging telt 24 beschudigden. Twee
kunnen echter wegens ziekte het pro
ces niet bywonen. .Alle 22 achten zich
onschuldig.
„Nederland-Indonesië"
zonder voorzitter
Van Heuven Goedhart
heeft bedankt
Mr. G. J. van Heuven Goednart is
afgetreden als voorzitter van de ver-
eniging „NederlandIndonesië". De
reden voor dit aftreden is, dat hy
overwegende bezwaren had tegen het
zenden door de vereniging van een
telegram aan de Veiligheidsraad.
Wel gaf dit telegram op juiste, zy
het beknopte wijze, het standpunt der
vereniging weer, aldus de heer van
Heuven Goedhart, doch hy is van
oordeel, dat het niet op de weg der
vereniging ligt zich over het hoofd
der regering en haar vertegenwoordi
gers in Lake Succes heen tot de
Raad te richten.
Hy biyft echter lid der vereniging.
Arbeiders ontslagen,
militairen in dienst
De directie van de N.V. Meelfa
briek Holland te Amsterdam, waar
sedert Maandag j.1. wordt gestaakt,
heeft de arbeiders Dinsdagavond een
ultimatum gezonden, waarin van hen
werd geëist, dat zy het werk Woens
dagmiddag zouden hervatten. Indien
deze eis niet zou worden Ingewilligd
worden alle stakende arbeiders on-
middellijk ontslagen. Aangezien dit
ontslag volgens de directie „om drin
gende redenen" geschiedt, zou dit ten
gevolge hebben, dat de hierdoor ge
troffen arbeiders drie dagen loon
zouden inboeten alsmede een deel van
hun pensioenrechten.
De directie wyst er op, dat dit nu
de vierde staking in het bedrijf is na
de oorlog. Zij verklaart niet bereid
te zijn tot onderhandelen alvorens
het werk is hervat. De directie deel
de nog mede, dat sedert enige maan
den met de erkende organisaties over
leg wordt gepleegd over een nieuwe
arbeidsovereenkomst, aangezien de
oude C.A.O. voor het maalbedryf op
1 October a.s. afloopt
Na "het gestelde ultimatum Is echter
geen vrn de arbeiders in de fabriek
verschenen, zodat zy allen ontslagen
zijn. Hierop heeft de directie contact
gezocht met burgemeester Arn. J.
d'Ailly en hem om hulp van militai
ren verzocht. Na overleg met de mi
litaire instanties heeft de burgemees
ter toegezegd, dat gistermiddag tus
sen 2 en S unr militairen de aanwe
zige voorraden meel naar de bak
keryen zouden expediëren, daar ver
schillende bakkei-yen byna zoyder
meel zitten. Intussen heeft de direc
tie van de Holland by het arbeids
bureau een aanvrage voor nieuw
personeel ingediend en reeds hebben
twee arbeiders zich aangemeld.
SPOORNIEUWS
De Nederlandse Spoorwegen zullen
op Maandag I September de dienst
uitvoeren als op werkdagen.
Met ingang van Dinsdag 2 Sep
tember zal op het baanvak Kuilen
burgUtrecht C.S. een alleen op
werkdagen rijdende, trein worden in
gelegd die 7.55 uur uit Kuilenburg
vertrekt en 8.11 uur in Utrecht ar
riveert.
geconcludeerd, dat de regering geen
maatregelen heeft beraamd om te
komen tot beveiliging van have en
goed der inwoners van de bezette ge
bieden. Onze woordvoerder verklaar
de, dat te verwachten was, dat door
grotere spreiding van de troepen
over het bezette gebied de actie te
gen de sluipschutters en rampokkers
afdoende zou worden Ook zouden do
Nederlanders gerechtigd zjjn scher
per op te treden tegen intimidatiepo-
gingen en daden van terreur.
L-01 brood
L-02 brood
L-01 boter
L-02 boter
L-03 boter
L-01 vlees
L-02 vlees
L-01 melk
L-02 div.
L-03 dlv.
L-01 res.
L-12 div.
L-33 div.
L-13 res.
NIEUWE BONNEN
Voor het tijdvak van 31 Augustus
t.m. 13 September a.s. geven de vol
gende bonnen recht op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC 709
(serie L)
800 gr. brood
400 gr. brood
125 gr. boter
125 gr. margarine of
100 gr. vet
250 gr. margarine of
200 gr. vet
100 gr. vlees
300 gr. vlees
4 liter melk
L-03, L-05 melk 7 liter melk
L-01 div. 200 gr. kaas of
250 gr. korstloze kaas
50 gr. cacao
100 gr. suiker, boterham,
strooisel enz.; of
200 gr. jam, stroop enz.of
100 gr. versnaperingen
lei
L-03 res. 1600 gr. brood
L-04 res. 200 gr. kaas of
250 gr. korstloze kaas
L-06 res. 800 gr. brood
Bonkaarten KI), KE 709
(serie L)
L-ll brood 800 gr. brood
L-ll boter 250 gr. boter
L-12 boter 125 gr. margarine of
100 gr. vet
L-ll, L-12 vlees 100 gr. vlees
L-13, L-15 melk 32 liter melk
L-ll div. 100 gr. kaas of
125 gr. korstloze kaas
50 gr. cacao
100 gr. suiker, b ^rh^m-
strooisel enz.; oi
200 gr. jam, stroop enz.7" of
100 gr. versnaperingen
800 gr. brood
L-16 res. 2.10 gr. rijst of kindermeel
(uit rflst bereid) of ktn-
derbiscuits
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME
MF, MO. MH 710 (b(|ï. arbeid
moeders en zieken)
(serie L)
L-21 brood 800 gr. brood
L-21 boter 250 gr. boter
L-22 boter 250 gr. margarine of
200 gr. vet
5 liter melk
300 gr. vlees
100 gr. vlees
200 gr. kaas of
250 gr. korstloze kaas
L-21 eieren 5 eieren
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrydag 29 Augustus worden
gebruikt met uitzondering van de
bonnen voor melk, waarop eerst op
Maandag 1 September mag worden
gekocht.
Op de vlees-bonnen van de A, B
en C kaarten is deze veertien dagen
400 gram vlees beschikbaar, dus 100
gram extra.
GEEN RIJST OF RIJSTEBLOEM
MEER
De wereldschaarste aan voedlngs-
granen doet zich in verscherpte mate
gevoelen by ryst.
Rekening houdend met deze situa
tie is besloten de nog in Nederland
aanwezige kleine voorraden ryst te
reserveren voor een zeer sobere ver
zorging van de daarvoor in aanmer
king komende ziekenhuispatiënten.
Dit heeft tot gevolg, dat de beschik
baarstelling van ryst voor kinderen
zal worden ingetrokken en, vervan
gen door de distributie van kindcr-
tarwebloem, zelfrijzend bakmeel en
meel, niet uit ryst bereid, resp. van
kinderbiscuits, terwyi ook de ver
strekking aan oriëntalen tegeiyker-
tyd zal worden beëindigd.
De bon voor ryst, heden in de bon-
neniyst voor de E-groép bekend ge
maakt, ls voorlopig de laatste en
geeft recht op een rantsoen van 250
gram.
L-21 melk
L-21 vlees
L-22 vlees
L-21 kaas
HET WEER VANDAAG
AANHOUDEND ZOMER3U
Droog, warm en vry zonnig
Meest matige wind uit riahUnfM
tussen Noord en Noord-Oost.
