kma&i'der Uitbreiding kabinet waarschijnlijk HET PROBLEEM li RE GOM Uil» r. Overeenstemming lussen Dr van Mook en de regering De verlieslijst Tot minstens begin volgende week houden we zomerweer Peruaan zwom over Het Kanaal Radiorede van Prol Gerbrandy ontoelaatbaar geacht Sigaretten van de bon! HET WEER VANDAAG 4e Jaargang No. 1U30 Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945 TeL 3971 - Alkmaar - Postrek. 116876 Lo. Redactie: Tel. 2274. Adm. en Adv. Ridderstraat hoek Oudegracht Zaterdag 6 September 1947 .DAGBLAD VOO* ALKMAAK IN OMGEVING TH. W. REYNDERS Hoofdredacteur G. E. DE WINTER Uit goedingelichte bron vernemen nister zal zoeken. Zoals men zich zal - - - politiek evenwicht in het kabinet, doordat er vijf lid waren van de KVP en 5 van de PvdA. Doordat de „zakenminister" Ringers evenwel ont slag aanbood en werd opgevolgd door Neher werd dit evenwicht verstoord en kreeg de PvdA zes ministers en ter wijl de KVP haar vijf behield. Men verwacht evenwel, dat dr. Beel nog geen definitieve stappen in deze richting zal ondernemen alvorens de kamer haar mening gezegd zal hebben over zijn Indië-beleid. Mocht het ka binet Beel evenwel ook dit „door staan" dan verwacht men snel een splitsing, zoals hierboven genoemd, een verhuizing van Beel naar Reconstruc tie en de benoeming van een katholiek opvolger voor Binnenlandse Zaken. Dr. VAN MOOK NAAR AMERIKA Zo juist vernemen wij nog, dat er in grote mate overeenstemming is bereikt tussen Van Mook en het kabinet. Van Mook zal vermoede lijk niet Zaterdag naar Indië te rugkeren doch langer dan aanvan kelijk veriyacht werd in Nederland blijven en daarna eerst naar Ame rika gaan om de Verenigde Staten in te lichten. Het is zeer waar schijnlijk aldus een officiële woordvoerder dat medio vol gende week de kamer volledig zal worden ingelicht. wU, dat minister-president dr. Beel contact heeft opgenomen met de r.k. burgemeester van Arnhem mr. C. G. Matser teneinde hem te pol sen of de Arnhemse burgemeester bereid zou zijn de portefeuille van Binnenlandse Zaken op zich tc ne men. De heer Matser zou evenwel heb ben geweigerd. Hierin zien we dan een bevestiging van de geruchten als zou er een uitbreiding van het kabinet op handen zijn. Een hooggeplaatst autoriteit wees ons er evenwel op, dat het zeker is, dat minister Jonkman on danks zijn ziekte op zijn post blijft. ZUIVER UITBREIDING. Het polsen van mr. Matser bete kent dus niet een vervanging van minister Jonkman door dr. Beel. waar door de portefeuille van Binnenlandse Zaken zou vrij komen, doch een dui delijke uitbreiding van het kabinet. Uit de ons ten dienste staande ge gevens blijkt, dat het vermoedelijk in de bedoeling zal liggen het parlement van OVerzeese Gebiedsdelen te split ten in twee departementen: één spe ciaal departement voor de reconstruc tie van het koninkrijk, één, dat zich speciaal blijft bezig houden met de belangen der rijksdelen buiten Europa. Men concludeert in goed ingelichte kringen, dat het wel mogelijk is, dat dr. Beel genegen is Binnenlandse Za ken te ruilen voor Reconstructie. HERSTEL VAN EVENWICHT Hoe het ook zü. vast staat, dat dr. Beel als eventuele opvolger voor Bin nenlandse Zaken een katholieke mi- Weer extra vlees Het Centraal Distributiekantoor deelt mede, dat voor personen, ge boren in 1942 en vroeger, t.m. 14 September a.s. op bon L06 diver sen van de bonkaart voor voe dingsmiddelen 100 gram vlees ver- v krijgbaar is. In de verlieslijst van deze week maakt de regering bekend, dat de Kon. Ma rine geen verliezen leed. De Land macht verloor 19 en het Kon. N.I.L. 3 gesneuvelden. Uit Noordholland komen de volgen de namen op de lijst voor: soldaat J. Does uit Heer Hugowaard, kapitein A. H. M. Dieperink uit Overveen, sol daat le klasse K. M. Timmer uit Wor- mer en soldaat Köllman uit Alkmaar. Luc van Dam heeft revanche geno men. In tegenstelling tot het vorige gevecht tegen van Klaveren won thans van Dam door een bloedende oogwond van van Klaveren, waardoor de scheidsrechter ontijdig een einde aan het gevecht moest maken. Dc wikkelrok heeft weer zijn intrede gedaan. Dit exemplaar werd afge werkt met een bies van dezelfde ge ruite stof ais het wollen jasje. En dat jasje werd weer gegarneerd met een effen bies van het rokje. Een vlot ensemble. Nog geen water in zicht.... Dr. BEEL VERVANGT MINISTER JONKMAN. Bij K.B. is bepaald, dat gedurende de tijd, dat minister Jonkman door ziekte verhinderd is zijn werkzaam heden te verrichten, zijn departement door de Minister-president word waar genomen. Dr. Beel treedt met ingang van 30 Augustus op als minister van herinneren was er aanvankelijk een over^ee^e gebiedsdelen a.i. De 22 e die de krachttoer volbracht Veertien uur en 46 minuten nadat hij bij kaap Grisnez fe water was ge- gaan heeft de Peruaanse zwemmer Carpie op het strand bij Dover voet aan wal gezet, na een bijna voortdu rend moeilijke overtocht. Donderdagmiddag om vijf uur be vond hy zich minder dan vijf mijl van de Engelse kust, maar de getij-stro mingen waren zo sterk, dat hij nog bijna acht uur nodig had om het strand te bereiken. Om acht uur des avonds lag hij in gunstige positie ten Z.O. van Dover, vier mijl van de kust, doch daarna voerde het getij hem mee in de richting van Folkestone. Geluk kig had hij kracht genoeg om het uit te houden totdat het getij keerde en en hem terug stuwde naar Dover. Volgens Carpie, die voortdurend crawl zwom en tijdens de tocht niets anders dan wat druivensuiker in heet water, gekneusde druiven en suikerklontjes tot zich nam, waren de laatste paar honderd meters de zwaarste geweest van de hele overtocht. Hij kwam niet vooruit ep was mis selijk van het zeewater dat hij binnen gekregen had. Aangemoedigd door trainer en metgezel, de Engelsman Temme, de enige die het kanaal in beide richtingen over gezwommen heeft, hield hij echter vol totdat de tocht volbracht was. Sinds kapitein Webb 72 jaar gele den het eerst zwemmende het Kanaal over stak hebben thans 12 mannen en 10 vrouwen deze. krachttoer ver richt. De snelste tijd werd gemaakt in September 1926 door de Fransman Michel, die er 11 uur en 5 min. over deed. Het vrouwelijk record staat op naam van de Amerikaanse zwemster Gertrude Ederle met 14 uur en 34 min. en werd op 6 Aug. 1926 geves tigd. Hoewel er in de Laatste paar (la gen een langzame wijziging in de ïuehtdrukverdeling Is gekomen, heeft het toch niet ten gevolge gehad dat een zo lang verwachte periode van regenval is ingeluid. Wel zUn op sommige plaatsen enkele zware buien gevallen, doch deze waren zeer plaatselijk en brachten slechts een geringe verbetering ln de toestand der uitgedroogde gronden, omdat er onmiddellijk enkele dagen felle zon neschjjn op volgden. Het Scandinavische hogedrukge- bied, dat weken lang het weer in geheel West-Europa beheerstè, nam geleidelijk flink in betekenis af, ter wijl tegelijkertijd een oceaandepres sie de brug van hoge luchtdruk over Ierland en Schotland aantastte. De activiteit van deze oceaandepressie is echter nu zo sterk afgenomen, dat een verdere uithgeiding van zijn in- 'vloed ln Oostelijke richting nog al leen heel langzaam gaat en over En geland vrijwel geen regen meer brengt doch alleen nog wat toene mende ^wolking. De droogteperiode zal dan ook nog wel minstens tot begin volgende week aanhouden, waarbij het weer overdag over het algemeen zonnig zal zyn met in de- namiddag gelei delijk weer iets hogere temperaturen doch met vrjj koele nachten met slechts op enkele plaatsen mistvor- ming. Wel Runnen later wat wol kenvelden van de oude oceanische frontensystemen overdrijven, doch ons land blijft nog zo zeer aan het randgebied van deze storingen, dat dit nog geen directe omslag naar een periode met regenweer inluidt. Ook de premie van I 30.000 er uit! 501e Staatsloterij, 5e klasse. 16e lijst. Prijs van 1000 met premie van 30.000 op nr. 3297. Prijzen van 1000.— 1665. 8212. 20906 400 2579. 5959, 7213, 8505, 11837, 19048, 19717 200.— 1472, 4514, 8234, 13627, 18100 100.— 2376, 3061, 4641, 6504, 8721, 9931 9635, 10120, 10788, 10847, 14717, 14884, 14972, 15321, 17424, 17635, 19771, 20811, 21920. Hij mag 2 maanden niet voor de microfoon spreken „Maandenlang heeft de Luitenant- Gouverneur-Generaal dr. van Mook een volkomen ongrondwettig be- leid gevoerd en gehandeld alsof er geen Indische staatsregeling be stond. De beide kabinetten zijn hem daarin gevolgd alsof hij de meest natuurlijke en wettige maat regelen projecteerde en invoerde. Staten zijn gevormd, republieken erkend buiten het Nederlandse volk om, langs dictatoriale weg, zonder eerst raadpleging der bevolking. Zou dr. van Mook, die in allo mo gelijke twijfelachtige handelingen, steeds, als ik het zo mag zeggen, het kabinet heeft besprongen, thans nu het een goede, noodzakelijke, een door recht en wet opgelegde plicht betreft, n.1. de waarachtige bescherming der Indische volken, terugschrikken en afwachten wat de heren Beel en Jonkman hem, niet uitsluitend op grond van hun zelfstandig ministerieel oordeel, maar op gezag van de politieke partijen veroorloven? Ik kan het niet geloven. Want de noodzaak van handelen, die dr. van Mook moet kennen, die noodzaak van handelen kennen ook al zijn medewerkers, ook de legercom mandant, dié kent heel Batavia, die kennen al onze officieren, soldaten, die kent heel het lijdende volk van Nederlands-Indië, dat voor het laatst tot ons schreeuwt om hulp en uitkomst. Die kreet verstaan en daarnaar handelen betekent opklaring in In dië, opklaring in Nederland, opkla ring in een grootdeel van de we reld". Dit zUn enkele zinsneden uit de ra diorede, welke prof. Gerbrandy op 14 Augustus over de zender Hil versum I heeft gehouden over het Indon. conflict Deze enenkcle an deren zyn de oorzaak, dat de rege ringscommissaris voor het radiowe zen, mr. L. A. Kesper, op 3 Sep tember een besluit heeft uitgevaar digd, waarin wordt vastgesteld, dat prof. Gerbrandy gedurende een ter mijn van twee maanden niet voor de microfoon zal mogen optreden. Voorts wordt bepaald, dat van deze uitsluiting ontheffing kan worden ver leend indien prof. Gerbrandy van de toespraak, die hij zou wensen te hou den, tenminste drie dagen van te vo ren de tekst aan de regeringscommis saris zal toezenden en deZe laatste de tekst goedkeurt. Van het besluit is een afschrift ge zonden aan prof. Gerbrandy, de mi nister van O.K.W., de leden van de commissie van advies en de diverse radio-omroepverenigingen. De overweging. De motivering van het ingrijpende besluit dat in zekere zin toch op censuur neerkomt is kort maar krachtig. De inhoud van de passages komen in feite neer op een suggestie aan de Lt. G. G„ dr. van Mook, om bij zijn verder beleid zijn eigen in-, zicht te volgen en zich niets gelegen te laten liggen aan de van bevoegde Ned. zijde i.c. de regering te verwachten richtlijnen. De passages worden dan ook be schouwd als een openlijke aanspo- - ring om zich niet meer te gedragen naar de wettelijke bepalingen, ter wijl de regeringscommissaris van mening is, dat het niet toelaatbaar kan worden geacht, dat de vriU-od van meningsuiting door middel van de radio, zoals die thans in Neder land bestaat, misbruikt wordt om openlijk hoge gezagsdragers aan te sporen tot overtreding van deze wettelijke voorschriften. Voorts wordt verklaard, dat ook reeJs eer der door prof. Gerbrandy gehouden redevoeringen aanleiding waren tot ernstige bedenkingen, doch dat toen van het nemen van maatregelen is afgezien in de verwachting, dat hij zich voortaan van verdere ontoe laatbare uitingen zou onthouden. Nieuwe bonnen voor fietsbanden Het C.D.K. deelt mede, dat t.m. 31 October a.s. op de bon C 29 van het inschrijvingsbewijs voor vervanging van fietsbanden B I 609 een toer-bui- tenband verkrijgbaar is. Voor het ko pen van een binnenband zijn gedu rende dit tijdvak geldig de bónnen D 40 en D 41 van het inschrijvingsbe wijs voor vervanging van fietsbanden B I 607, resp. B I 608. De banden kunnen rechtstreeks op de bovengenoemde bonnen betrokken worden. Inwisseling tegen een banden bon bij de distributiedienst is niet nodig. au offiële zijde wordt het be richt van onze Haagse correspon dent tegenspreken, dat de sigaretten eerlang „van de bon" zullen gaan. Tof/ -inze spijt moeten wij onze me dedeling onverkort handhaven. De slgarettc gai n van bon. Onze inlichtingen laten geen mogelijkheid tot twijfel. IN ONS NUMMER van Woensdag j.L namen wij een artikel over uit „Het Parool" naar aanleiding van de beslissing van de regering, dat de „goede" duitsers in ons land mogen blijven. Naar aanleiding van dit artikel ontvingen wij enige brieven van lezers, die tegen de inhoud van het desbetreffende artikel verzet aantekenden. Zij vonden, dat het afwijzende standpunt van de schrijver van het betreffende artikel, ten opzichte van verschillende duitsers niet geheel billijk was; dat de duitsers al te zeer over één kam werden geschoren; dat men wel degelijk een onderscheid kan maken tussen goede en minder goede duitsers. Een en ander geefWons aanleiding nog even op de zaak terug te komen en ons standpunt aan de lezers naar wij ho pen duidelijk kenbaar te maken. Het probleem van het duitse volk, Internationaal maar ook ten opzichte van ons land, is belangrijk genoeg om er een ogenblik bij sti\ te staan. Vreselijke schuld ER MAG GEEN meningsverschil heersen over de vreselijke schuld, die het duitse volk in en door de laatste oorlog op zich heeft geladen. De bestialiteit, de terreur, die door het nazi- regiem is ten toon gespreid, "is door niets te rechtvaardigen. Hier is de schuldvraag zo dui delijk, dat deze naar onze mening geen nadere discussie behoeft. Blijft over de vraag, of het duitse volk in zijn geheel voor de onder aus piciën van het nazituig gepleegde wandaden verantwoordelijk moet worden gesteld. Naar onze eerlijke overtuiging als volk zeer stellig. Zonder de wil van de meerderheid van het duit se volk zou het Hitier en zijn sadistische vrien den nooit mogelijk zijn geweest de macht in de staat tot zich te trekken. Aan de collectie ve schuld van het duitse volk za^.daarom geen enkele duitser zich kunnen onttrekken. Ook niet diegenen, die ongetwijfeld in hun hart het naziregiem hebben verafschuwd; ook niet die genen, die in Duitsland zelf aan het regiem ten of zijn gevallen. Een collectieve volks schuld moet nu eenmaal door ieder lid van een volk mede worden gedragen. Anders staat het met de concrete individuele schuld voor de begane misdaden. Daarvoor staan uiteraa; d slechts zij schuldig, die deze misda den hebben bedreven. Men doet goed deze on derscheiding te maken. Doet men dit niet, dan ziet men de dingen onzuiver en is men on rechtvaardig in zijn oordeel. De hevig anti-nazi-gezinde duitser stellen wij du als duitser med~ verantwoordelijk voor de misdaden, die door de nazi's in naam van het duitse volk zyn bedreven. Maar wij denken er niet aan de anti nazi-medestander van duits© bloede individueel schuldig te verklaren aan misdaden niet door hem bedreven. Als mens gaat hij, naar ons gevoelen, vrij uit. Maatstaf van beoordeling DEZE OVERWEGINGEN DIENEN w(J te laten gelden bjj het vaststellen van de maatstaven voor de beoordeling van onze houding ten op zichte van de individuele leden van het duitse volk. Zij die mede schuldig staan aan het per soonlek plegen van de vele misdaden, kunnen slechts weer in de sfeer van het normale so ciale contact worden opgenomen, nadat hun Individuele schuld is vastgesteld en na be- hoorlyke rechtspraak Is uitgeboet. Zouden wij hier een te snelle vergevingsgezinde mild heid voorstaan, dan zouden wij de gerechtigheid geweld aandoen en de chaos in de wereld slechts vergroten. En dat zou zeer stellig allerminst 't belang zijn van het duitse volk. Ook het duitse volk is er slechts mede gebaat, als zij, die per soonlijk tot het nazi-gangsterdom konden wor den gerekend, de straf krijgen, die zij zo dui zendvoudig hebben verdiend. Wat aan andere kant weer niet wil zeggen, dat na uitboeten van een rechtvaardige straf ook deze mensen niet weer ln het normale maatschappelijk verkeer dienen te worden opgenomen. Straf mag menselijk gesproken niet eeuwig duren. De "le duitsers echter, voor wie het naziregiem evenzeer een gruwel was, als voi ons, zullen niet door individuele straffen mogen worden ge troffen. Zij dragen slechts de haat en verach ting, die dit volk als geheel thans heeft te dra gen. Mede van deze „goede" duitsers zullen wij gebruik dienen te maken om aa:- een nieuw en beter Duitsland in Eu "ma weer een plaats te verschaffen. De Duitsers in ons land DE DUITSERS IN ons land zullen, ook wan neer zij het naziregiem verre stonden, hebben te bedenken, dat zij niet kunnen ontkomen aan de gezamenlijke schuld. Individueel zal hun geen straf treffen. Dat zy hier als welkome gasten zullen worden beschouwd, zullen zij echter even min mogen verwachten. Daarvoor hebben v\jf jaren van bezetting te diepe wonden geslagen. Wij zouden daarom zeker niet al te gul willen zyn on aan mensen van duitse nationaliteit gastrecht in ons land te verlenen. Ieder geval zouden wy individueel heel- scherp beoordeeld wensen te zien. Medeom het gevaar af te wenden, dat zich opnieuw een vijfde colonne ten bate van Duitsland kan vormen. In het alge meen zouden wij daarom de duitsers naar hun „Hc"—at" willen verwijzen. Er zijn daar voor lopig mogelijkheden genoeg om aan de weder opbouw van het eigen land alle krachten te besteden. Zij echter, die met Nederlanders zijn zyn getrouwd en daardoor de Nederlandse na tionaliteit hebben verworven, blijven uiter aard in onze volksgemeenschap opgenomen. Voor kinderen uit een dergelijke huwelijksge meenschap, die om welke reden ook de duitse nationaliteit hebben ontvangen, zullen wegen moeten worden gevonden, om hen te nationali seren. De gerechtigheid mag het gezinsgeluk niet ln de weg staan. Dan zouden wy gerech tigheid bedrijvende, in barmhartigheid te kort schieten. Ook zij die reeds van 1933 af als vluchteling voor het Hitlerregiem in ons land verblijven, dienen met enige mildheid tegemoet te word-n getreden. Overigens echter: laat het duitse volk eerst maar eens enige decennia in de practijk tonen, dat het weer de draad heeft opgevat, die eens door zijn grote denkers, dich ters en kunstenaars werd gesponnen en die het ten behoeve van een vreselijke waan heeft af gebroken. Aan het Duitsland van Kant, Goethe en Beethoven voelen wy ons verwant; het Duitsland van Hitier, Goering en Goebbels spookt nog altijd als een bange droom door on ze geteisterde landen. Wjj mogen niet te ge makkelijk vergeten. DEWI Wie is het meest te benijden Geachte lezers. Geduld is éne schone zaak. Doch is het te ver wonderen als onze stadsredac- teur, gedragen door het en thousiasme van zijn jeugd, met nauwelijks verholen ongeduld vraagt waarom wij hém nos niet aan onze lezers-famih? hebben voorgesteld? En waar om ook niet, lezer. Als U zijn t warme belangstelling voor het leven van onze stad en omge ving kende. Als U wist hoe hy dag en nacht ploeterde om onze krant te verlevendigeu met zachte ironisohe bespiege lingen over de gebeurlijkheden van alle dag. Als TJ zijn talent kende om, met vermijding van ook maar de minste wreedheid, de kleine menselijke onvolko menheden mild spottend aan de kaak te stellen. Dan, o le zer, zult U het met ons eens zijn, dat onze stadsredacteur een zeer gelukkig man moet zijn. Hij is jong, charmant en ide alistisch. Zyn lieftallige ver loofde ziet de taak van haar a.s. man als een roeping en in dit licht bezien is het niet ver wonderlijk dat hy, in moeilijke gevallen, de telefoon grijpt en met z'n verloofde oveleg pleegt Alle omstandigheden zyn aanwezig om hem in lengte van jaren een gelukkig mens te doen zijn. Eén smetje kleeft aan dit geluk. Zijn buurman leest geen krant. „AJle kranten liegen", zeigt hij, „en daarmee basta". Alle kranten scheert hU daar bij over één kam en dat steekt onze stadsredacteur. Hij als vakman weet dat onze krant uit rechtvaardige overweginger ln de bezettingstijd werd gebo ren en in dezelfde zin wenst voort te gaan. U, lezer, moet hem daarbij helpen. U kent misschien die buurman enU kent onze Idealen. Het moet voor U niet moeilijk zijn deze buurman te doen opnemen in onze grote lezersfamilie. Wij willen Uw moeite belonen. Als de door U aangebrachte abonné geduren de drie maanden zijn abon- mentsgeld heeft voldaan, ont vangt U een boekwerk naar keuze uit een door ons toege zonden boekenlijst. U kunt nieuwe abonné's opgeven bij alle agenten en bezorgers en bij ons kantoor. Sla dus twee, vliegen in één klap. Helpt on ze ijverige stadsredacteur en vult Uw boekenkast! DE DIRECTIE. WEINIG VERANDERING. Droog, zonnig en warm weer met nlechts enkele overdrijvende wol' kenvelden. Zwakke wind.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1