doel!
Wanneer werd de Zijpe ingepolderd?
DANSEN LEREN
Engels
Aanvankelijk overschatte de
mens zijn krachten
EEN LANGE RIJ VAN TEGENSLAGEN
Geslaagde handbaldag In Twisk
SP1NWERK
NET KOSTHUIS
ZWAAG's DANSINSTITUUT
QUINTO ,n 5/4 m"'
Flinke verkopers
Wanneer werd de Ztype Ingepolderd? En wanneer moet dus de her*
denking daarvan plaats vinden?
Ziedaar twee vragen, die de laatste
wel een» zyn geopperd ln ver
band met de feesteltfkhedrn, die deze
week in Schagerbrug sullen worden
gevierd. We geloven namelijk, dat we
ons niet vergissen, wanneer we zeg
gen, dat er zwartkijkers zijn. die vin
den. dat Je datum niet nauwkeurig is
gekozen. Misschien hebben ze zelfs
tot op zekere hoogte gelijk, maar men
moet niet vergeten, dat er gebeurte
nissen *l)n, waarbij zelfs de bepaling
▼an het Juiste Jaartal moeilijkheden
oplevert. Niets ln de eerste plaats om
dat de Juiste gegevens uit het verle
den ontbreken, maar vooral omdat de
gebeurtenis, welke wordt herdacht, in
wezen een hele reeks van voorvallen
omvat, die zich samen uitstrekken
over verscheidene Jaren.
Indien men b.v. de herdenking van
de droogmaking van de Zijpe wil vie
ren, moet men zich dan richten naar
het ogenblik, waarop het plan tot
stand is gekomen? Daarvoor valt iets
te zeggen, want op dit tijdstip begint
Inderdaad de historie van de polder.
Of doet men beter het ogenblik te
nemen, waarop de concessie wordt
verkregen? Ook dat is verdedigbaar.
Bij bouwwerken neemt men vaak
het moment van de eerstc-steen-leg
ging en dienovereenkomstig zou men
bij een droogmaking de geschiedenis
kunnen laten aanvangen op de dag.
waarop de eerste schop in de grond
wordt gestoken.
Verder kan men nemen de datum,
waarop de dijken zijn gereed geko
men. waarop men begint het water uit
te malen, waarop alle grond is droog
gevallen. waarop het gebied wordt
verkaveld, waarop het eerste land in
exploitatie wordt genomen.
We zijn er van overtuigd, dat het
spreekwoord „zoveel hoofden, zoveel
zinnen" hier wel eens bewaarheid zou
kunnen worden en dal bjj een debat
tussen twee deskundigen uitstekende
argumenten voor twee heel verschil
lende data naar voren zoudbn kunnen
worden gebracht.
Daarbij staan we bovendien nog voor
het feit, dot de Zijpe twee maal is
drooggelegd. Ook de Wieringermeer-
polder overstroomde een tiental ja
ren na de droogmaking. We zijn er
van overtuigd, dat niemand de ge
schiedenis van de tegenwoordige pol
der in 1945 zou willen laten begin
nen Wanneer er evenwel een periode
van vele jaren ligt tussen de eerste
en de tweede Inpoldering tcrwyi na
de eerste drooglegging van een in
cultuur brengen nog geen sprake was.
dan verandert dat de zaak wel even
en we geloven, dat er weinig bezwaar
tegen kan bestaan om de geschiedenis
van onze tegenwoordige Zijpe te laten
beginnen bij de tweede drooglegging,
waarbij het goed is niet al te lang
stil te staan by de vraag of 1947 het
juiste jaar is dan wel misschien 1948
of 1949. Om onze lezers een beeld te
geven van wat er in die oude tijden
ongeveer heeft plaats gehad en hoe de
ging van vee! zeeklei met weinig ri-
taerklel
*De mens moest echter eerst de be
schikking hebben gekregen over vol
doende hulpmiddelen, alvorens hij te
gen de wilde zee in het offensief kon
gaan. Dat hij zich daartoe juist 560
jaar geleden in 1387 bij machte ge
voelde, mag enige verwondering wek
ken. De historie heeft inmiddels ech
ter wel bewezen, dat hij zijn krach
ten had overschat.
Evenwel, in 1387 gaf hertog Albrecht
van Beieren concessie om over te gaan
tot de bedijking van „dat land bi der
Zipe" en het werk werd begonnen.
Aanvankelijk boekte men zelfs suc
ces, spoedig echter brak de dijk tus
sen Petten en Callantsoog door, de
zee heroverde zijn domein en de mens
gaf het plan voorlopig op.
Er verliep meer dan anderhalve
eeuw, alvorens een nieuwe poging
werd ondernomen. In 1551 werd door
Karei V octrooi verleend aan Johan
Schorel, Nicolaas Nicalaï en Willem
sen een subiiidie verleend en de toe
zegging weid gedaan.dat de toekom
stige ingela iden van de Zijpe vrijge
steld zouden worden van alle beden
en tienden gedurende de eerste 50
jaren nadat de bedijking tot stand zou
zijn gekomen.
Met nieirtre ijver toog men aan de
arbeid. F n bedrag van 80.000.—
werd uitgt /rokken voor verschillende
kustwerk en werkelijk scheen er dit
keer suc- s op het werk te liggen.
Een gedc .te viel droog en bleek zo
vruchtbaar, dat „eene zak gezaayt
„koorn ruym hondert zakken voort
gebracht heeft".
Er verrezen enkele huizen in de
polder, maar lang duurde de voor
spoed niet. Op 1 November 1570 brak
de dijk in en werd het pas verworven
land weer overstroomd, waarbij 200
mensen en tal van paarden, koeien
en schapen om het leven kwamen.
Weer bleef het werk geruime tijd
liggen. In 1597 dus juist 350 jaar
geleden was men weer druk aan
Zype ontstond geven we daarvan hier
een korte beschrijving.
Hoe de wateren werden
bedwongen.
Het was geen wonder, dat de aan
dacht van de bewoners van ons ge
west al spoedig werd gevestigd op
het zwin, dat de naam droeg van „de
Zipe". BU laag water vielen de gron
den er bloot en deze waren zeer
vruchtbaar. Het waren aanslibbingen
ten dele uit het zeewater, ten dele
uit 't binnenwater; via de oude Rijn
tak bfl Muiden stroomde 't water
door IJ, Zaan en Schermer in.de Kin
nem, die uitmondde in de nabijheid
van Petten.
Op deze wijze ontstond een vermen
Mois om het vruchtbare land in te
polderen. Het werd echter dezelfde
lijdensgeschiedenis, die we in Neder
land mede grote inpolderingen zo
dikwijls hebben beleefd en de oor
spronkelijke ondernemers plukten wei
nig vruchten van hun pioniersarbeid.
De kosten liepen ver uit boven de
raming en om aan cdntant geld te
komen, werd al begonnen met de ver
koop van het land, toen dit nog blank
stond.
Ten slotte moesten ze het opgeven
en het werk bleef onuitgevoerd lig
gen.
Al spoedig echter, in J561 werd het
hervat, toen de regering van Filips II
zich er voor begon te interesseren. Er
werd a5h de vroegere concessionaris
het werk. Wel werden de dijken tot
vier maal toe vernield door stormen
en springvloeden, maar men hield voL
In 1597 waren dagelijks niet minder
dan 3000 mensen aan het werk.
Omstreeks 1600 konden de grenzen
van de Zijpe worden vastgesteld en
in 1632 volgde nog het graven van de
grote uitwatering van de polder, de
Grote Sloot.
- „HET BOEK VAN NU"
Met ingang van deze maand ver
schijnt bij de Uitgevers Mij. Hol-
landia te Baarn een nieuw maand
blad voor boekenvrienden „Het
boek van nu". De red. bestaat uit:
Gerard van Eckeren, ds. P. H. Rit-
ter Jr. en dr. Garné Stuiveling.
Wisselbeker was voor
TONEGIDO
Evenals vorig jaar organiseerde de
Twisker sportvereniging afd. handbal
seriewedstryden, die uitstekend zijn
geslaagd. Er waren voor de eerste en
de tweede afdeling elk vier clubs uit
genodigd, die fel en eerlijk om de
wisselbeker hebben gestreden.
Het vdïig jaar was UDI—WIK uit
Dirkshoorn winnares, thans was Tone-
gido de primus inter pares.
Om 9 uur werd een aanvang ge
maakt met de wedstrijden SSV I
AVA I, twee clubs uit de tweede
klase. AVA bleek de baas te zijn en
zegevierde met 62. eVrvolgens kwam
de titelhouder UDI—WIK in het veld
tegen het sterke DTS uit Oudkarspel.
UDIWIK nam een proef met eni
ge nieuwe speelsters, doch het ge
volg hiervan was, dat het elftal niet
goed op lkaar was ingespeld en na
felle strijd mt 21 het loodje leg
de.
De derde wedstrijd van de eerste
ronde was N. Niedorp—TSV. Er werd
hier goed spel te zien gegeven. Het
was alleen jammer, dat de keepster
van Twisk minder goed was, want
nu viel de uitslag 52 voor N. Nie
dorp te hoog uit.
Hierna volgde een wedstrijd, waar
naar vele met spanning hadden uit
gezien: VroneTonegido. Vrone was
n.L het vorige jaar kampioen der
competitie ende Wieringer club was
derde. Het was een spannende en
felle wedstrijd, die een zwaarbvoch-
ten, maër vrdiende 42 overwinning
voor Tonegido opleverde.
De halve eindstrijden.
Eerst volgde AVANieuwe Niedorp
Het was enigszins een verrassing, dat
Nieuwe Niedorp de wedstrijd met 4
2 won. daar AVA het vorig jaar kam
pioen van haar afdeling was gewor
den. De andere halve eindstrijd werd
gewonnen door Tonegido ,dat tegen
DTS met 62 aan het langste einde
trok.
Tonegido moest dus N. Niedorp ont
moeten om de beker.
Hierna volgde nog twee tussenwed
strijden voor de eindstrijd een aan
vang nam. TSV versloeg hierbij SSV
met 32 en Vrone zegevierde met niet
minder dan 7—1 over UDI—WIK.
De finale.
Hierna de eindstrijd tussen de eer
ste klasser Tonegido ende tweede klas-
ser N. Niedorp .Scheidsrechter was
de heer Volkers.
Hoewel het klaseverschil duidelijk
te merken viel, hield N. Niedorp zich
uitstekend. Nadat de rust met 20
voor de Wieringer dames was inge
gaan, haalde N. Niedrop op en het
einde kwam tenslotte met een 3—3
stand. Er werd 2 x 7»/, minuut ver
lengd en deze periode won Tonegido
de beker door de winnende goal to
scoren.
De heer Diets, voorzitter van de afd.
Noord-Holland, reikte de prijzen uit.
AANVULLING KOLFUITSLAGEN
Hier volgt een aanvulling op de uit
slagen der kolfwedstrijden, die in
Oudkarspel zijn gehoud.
Gummi: 1. Gezellig Samenzijn, Br.
op Langendijk, 291 pt.; 2. Vrienden
kring, Nrd.-Scharwoude, 283 pt.; 3.
Schone twaalven, St. Maartensbrug,
225 pt
Sajet: 1. Kromrenie, 285 pt.; 2.
Schone twaalven, St Maartensbrug,
233 pt
Individueel: 1. T. Rijper Jr., Zuid-
Scharwoude, 111 pt.; 2. N. Dekker,
Koog aan de Zaan, 110 pt; 3. W. Gor
ter, 106 pt. (sajet); 4. J. v. Tongeren
Krommenie, 104 pt. (sajet); 5. P
Schipper, Koog aan de Zaan, 98 pt.; 6
G. Deutekom, Noord-Scharwoude, 98
pt.; 7. S. Pielkerood, Koog aan de
Zaan, 98 pt. (sajet); 8. T. Pijper Sr.,
Zuid-Scharwoude, 96 pt.
ZWALUWEN—MILLWALL
Voor de wedstrijd tegen de Engel
se tweede divisie-club FC
Woensdagmiddag 10 Sep.embêr het
Sparta-terrein te Rotterdam is het
Zwaluwen-elftal als volgt samenge-
gesteld:
Doel: de Muinck (Sittard)
Achter: Schyvenaar (Edo) en van
Bun (MVV)
Midden: van Stoffelen lAjaxi.Möh-
ring (Enschede) en de Vroet (Feyen-
oord)
Voor: Lenstra (Heerenveen), Rijvers
(NAC), Wilkes (Xerxes), van Dijk
(Ajax) en Drager (Ajax).
NIEUW VROUWELIJK BEROEP.
In de loop der jaren heeft de vrouw
zich reeds op vele plaatsen in de
maatschappij en in velerlei beroer
naast de man weten te plaatsen,
zijn vrouwen, die hun taak evengovU
en sommige zelfs nog beter dan de
mannen verrichten. Het aantal „be
roepen", waarop de vrouw beslag
heeft weten te leggen is thans weer
met één vermeerderd. In de buurt
schap Haarle, bij Nijverdal, bevindt
zich thans een vrouwelijke stroper.
Een jachtopziener aldaar betrapte ie
mand van het zwakke geslacht op he
terdaad bij het weldstrikken. De
vrouw deed dit met zeer veel vakbe
kwaamheid, maar of vele collega's de
ze vrouw uit Haarle in dit nieuwe be
roep zullen volgen, i§ een a- iere
Vraag.
K. Molenaar
en
BL Molenaar-Oosterlee
danken mede namens we
derzijdse ouders voor de
belangstelling bij hun hu
welijk ondervonden.
Alkmaar, RIppingstraat 25
Hiermede betuigen wjj
onze hartelijke dank "aan
fam., buren, bekenden en
Muziekver. „Excelsior" voor
de vele blijken van belang
stelling ondervonden bij on
ze 50-jarige echtvereniging
J. Nlerop Groot
W. Nierop Groot
Polman
Bleekcrskade 115, Alkmaar
Srpl. 1947
Jongeman zoekt
Engelse conversatieles
liefst clubje.
Brieven m. condities onder
no. 4508 bureau van dit blad
gevraagd
de Vulder Bloemstraat 13 B
Terstond gevraagd:
een EERSTE BEDIENDE
en een
TWEEDE BEDIENDE
JAC. SMIT. Kapper
Ritsevcor? 56.
B.z.a. net Chr. meisje 24 jaar
zoekt haar passende betrek
king voor dag en n. in dito
kl. gezin in Alkmaar.
Brieven onder no. 4507 bur.
van dit blad
Mevr. Ringers. Kanaaldijk 22
Oudorp waagt
EEN NET MEISJE
voor dag of dag en
nacht.
Net Jongmens v. h. plattel,
zoekt
tc Alkmaar (v. Mnd. tot
Zdag). Brieven onder nr.
156 aan het bur. v. d. blad
Ter overname aang.:
mass. eiken ledikant m.
Auping nachtkastje, spie
gel, linnenkast en was
tafel
Fontein Verschuurstraat 7,
Alkmaar.
VOLGEND JAAR NAAR
FRANKRIJK?
Maar dan eerst
Frayse Conversatieles ne
men by
GONNY PRINS
VAN DER LIJN,
Lerares Frans M.O.
I^ingestraat 82.
VERZENDT UW GOEDEREN
voor WIERINGEN «n de WIERINGERMEER
per
Goederendiensten Kaan-Asjes
Vertrektijden driemaal per week op Dinsdag,
Donderdag en Zaterdag, telkens des morgens
ell uur.
Bestelkantoor: Fe. P. en P ZUIDAM,
Bierkade 9, Telefoon 2332.
«Uw.» m MiiAUHHio mailt
HET BESTE STUK IN HET
HUUSBEDRIEF
IS EEN
GOED EN HANDIG WIEF
(oud middeleeuws boerenspreekwoordj
Zij zou zeer zeker op haar bon KOORN's Thee
nemen omdat door de fijne, krachtige kwaliteit
van KOORN's Thee Je er een vijfde minder in
hoeft te doen en toch een geurig krachtig kop
thee hebt - en KOORN's Koffie omdat behalve
dat ze steeds zo geurig en krachtig, ook altijd
zo vers is.
Vraag Donderdag KOORN'sop Uw bon.
EEN ADVERTENTIE
IN DIT BLAD TREFT
V. KLOOSTER, Erkend teraar
Alkmaar - Heiloo - Bergen - Zuid-Scharwoude
Behalve de bestaande dansen
CURSUS VOOR:
BEGINNERS 15 LESSEN 15.— per persoon
GEVORDERDEN 15 LESSEN 17.50 per persoon
GEHUWDEN 15 LESSEN 12.50 per persoon
f Betaling eventueel per Les
Inschrijving dagelijks
EMM ASTRAAT 73, Alkmaar. Tel. 4425
Wegens uitbreiding GEVRAAGD:
bij groot winkelbedrijf in levensmiddelen
Borg kunnende storten.
Aanmelden bij
N.V. HANDELSMIJ. „DE VELUWE"
Oudegracht 110 Alkmaar Telefoon 4210
Dame uit besch. milieu zoekt
plaatsing als
HUISHOUDSTER
Brieven onder no. 4509
bur. van dit blad
Gevraagd in klein gezin te
Alkmaar, per 1 Nov. a.s.
ZELFSTANDIGE HULP,
geheel extern,
van half 8 tot 12 en van 2
tot 6. Zaterdags tot 4 uur,,
Zondags vrij.
Brieven met uitv. inl. en met
opgave v. verlangd sal. on
der nr. 165 bureau van dit
blad.
FLINKE JONGEMAN
zoekt kleine bijverdien
ste voor de middaguren
Br. onder nr. 576
Jongedame b.b.h.h. zoekt ka
mer m. pension.
Brieven onder no. 4633
Woningruil
Adam-Alkmaar
Aang. mod. zonn. 3e bovenh.
4 kam., douchecel, waranda
cer.tr. verw., ben: box.
F. Bolte, W. de Zwijgerlaan
88 III Amsterdam
Gezocht op goede st. in het
centr. zit- en slaapkamer of
zitslaapk. m. of z. pension
door jonge dame h.b.b.h.
Brieven onder no. 4484 bur.
van dit blad
Erdal-schoencrème is niet „zo maar 'n schoencrème".
Er worden uitsluitend de edelste was-soorten in ver
werkt. Was-soorten, die door hun met bijzondere zorg
gekozen combinatie het behoud van Uw schoenen
betekenen, omdat zij het leer „voeden", en het zo
doende soepel en lange tijd barstvrij houden!
Vergeet echter nooit: dt traag
naar Erdal is enorm groot.
Vees er das uiterst zuinig
"éate/e uxzj-jo&i&rv'
N.V. Mij. twr WMTMWtrkina Erdstfsbrisk, Amsrsfoort
501ste STAATSLOTERIJ
KLASSE t?e TREKKING
S SEPTEMBER I1H7.
Bekwaamt U in de wereldtaal bij een
bevoegd leraar
Opleiding voor:
Engels L. O., Handelscorrespondentie. Spreekvaar-
digheidsdiploma (nieuw diploma v. d. Associatie),
Conversatie beginnelingen en gevorderden, bijwer
ken H.B.S.- en M.U.L.O. leerlingen
TIL HARING Leraar Engels M.O.
Lindenlaan 33 Alkmaar
Wij vragen nog steeds:
Geschoolde en geoefende werkkrachten In de scheeps- en machinebouw.
Werkkrachten uit andere beroepen ter omscholing.
Jongelui voor opleiding aan onze bedrijfsschool.
Aanmelding elke Woensdagavond van 7.30 u. tot 9.30 u. in het A.M.V.J.
Gebouw, Vondels tr. 8 of by de Afd. Personeel van de
NEDERLANDSCHE DOK EN SCHEEPSBOUW
MAATSCHAPPIJ (v.o.f.),
vNDSh!/ Cornelis Douwasweg 1 - Amsterdam-N.