Totaal tekort ruim 1? milliard
Batig saldo gewone dienst 360 millioen
DUC SCHUURPOEDER
Wat brengt Sijmen in?
De begrotingscijfers
Enige opmerkingen naaf aanleiding
van de begrotingscijfers
Ongeveer 240 millioen meer dan in 1947
SPAART ZEEP EN SCHUIMT
Nadelig saldo buitengewone dienst 1400 millioen
en van bet landbouwegalisatielonds 500 millioen
De minister Tan Financiën heeft aan de Tweede Kamer aangeboden de
nota betreffende de toestand van 's rijks financiën voor het dienstjaar '48
Na de inleiding geeft de nota een kort overzicht van de dienstjaren 194®
tot en met 1MT, vervolgens een bespreking in onderdelen van de ontwerp
begroting voor 1948 en tenslotte een beschouwing, waarin ook wordt betrok
ken de algemene economische toestand van Nederland.
Gewone dienst gunstig
Leverde de gewone dienst in de
begroting 1947, omgewerkt volgens de
voor 1948 gebezigde opstelling en nog
afgezien van de achteraf noodzakelijk
gebleken suppletoire begrotingen, een
tekort op van f 85 millioen. de thans
voor 1948 aangeboden begroting ver
toont een overschot op de gewone
lienst van f 300 millioen.
Naar het oordeel van de minister
ligt hierin een niet onbelangrijke ver
betering van de financiële toestand.
Zelfs zou gesproken kunnen worden
van een gunstige begroting, wanneer
men het begrip van een sluitende be
groting slechts zoo kunnen toetsen
joals dit normaal het geval was aan
de cijfers van de gewone dienst.
Liquidatie oorlogsgevolgen
De liquidatie van de oorlogsgevol
gen beeft echt» nog niet haar beslag
gekregen, terwijl het herstel thans in
volle gang is. zodat ook in het ko
mende jaar nog belangrijke bedragen
hieraan moeten worden besteed.
De uitgaven van de buitengewone
dienst belopen in totaal rond f 2.029
millioen. waartegenover een bedrag
aan middelen staat van slechts f 103
millioen. Deze buitengewone uitga
ven ten bedrage van f 2.029 millioen,
omvatten f 1.062 millioen aan uitga
ven van aflopend karakter, f 469 mil
lioen kapitaalsuitgaven en f 498 mil
lioen suppletie landbouwegalisatie-
fonds. Hel nadelig saldo op de gebele
begroting komt hiermede op rond f
1.566 millioen.
Indien het ongunstig prijsverloop van
de voornaamste-uit het buitenland te
betrekken voedingsmiddelen niet zou
hebben geleid tot een verhoging van
het nadelig saldo van het landbouw-
•galisatiefonds over 1948 met f 215 mil
Hoen. dan zou. aldus de minister, de
gehele dienst van de ontwerp-begro-
ting voor 1948 een nadelig saldo heb
ben opgeleverd van bijna f 760 mil
lioen lager dan dat van de voor 1947
Vastgostelde begroting.
Meerjarige begroting
De invoering van de staatsbalans.
gepaard gaande aan de reorganisatie
van de administratie, zal het mogelijk
maken b«*t systeem der meerjarige be-
^oting in te voeren. Als een eerste
stap tot de invoering van meerjarige
begrotingen is reeds bij het opstellen
van deze begroting rekening gehou
den met posten van de jarea, 1946 en
1947, welke betrekking hebben op voor
zieninger. waarin, tengevolge van de
buitengewone omstandigheden, tempo-
vertraging is opgetreden, zoals de
uitvoering van technische werken, in
stallaties. aanschaffingen, bijdragen in.
oorlogsschade, waarop een bestedings
plicht rust alsmede posten, welke
tengevolge van vertraging in de ad
ministratieve afwikkeling niet tot uit
gaaf kwamen.
Milliard bezuiniging niet
bereikt
Toen in het begin van dit jaar de
voorbereidingen werden getroffen
voor het opstellen van de thans aan
geboden begroting heeft de minister
van financiën er op aangedrongen,
ter verlichting van de moeilijke finan
ciële positie van ons land. door in
grijpende beperkingen van de uit
gaven het totaal budget rond f 1 mil
liard lager te stellen dan dat voor
1947. Beloopt het bedrag der uitga
ven voor de gehele dienst in 1948
rond f 3.909 millioen. hiertegenover
staan in de verhoogde begroting '47
uitgaven tot een bedrag van rond f
4.549. millioen. zodat een totale ver
mindering van f 631 millioen werd be
reikt
Grote moeilijkheden stonden het
streven naar nog verder gaande verla
ging van uitgaven ir. de weg.
Naar de minister betoogt is met alle
kracht en middelen er naar gestreefd
een verlaging van de uitgaven ten be
drage van f 1 milliard te bereiken.
Dat ondanks de grote moeilijkheden,
die dit vei*hindei-den toch nog een be
langrijke verbetering mogelijk was, is
te danken aan het feit. dat tegenover
posten, welke ondanks verlagingen
nog tamelijk hoog moesten worden
gehouden, andere posten staan, welke
in meer belangrijke mate konden wor
den verlaagd.
Conclusies van de Minister
van Financiën
In zj}n slotbeschouwing merkt de
tpinister van financiën, op, dat de al
gemene economische toestand van
Nederland zich in verschillende op-
Gewone dienst
Ten aanzien van de verhogingen
Tan de uitgaven op de gewone dienst
volgen hier enkele bijzonderheden.
Met betrekking tot de uitgaven van
het ministerie van Buitenlandse Za
ken is o.m. de verbetering van de po
litieke en economische berichtgeving
van invloed geweest
Bij de uitgaven van de ministerie»
van Binncnlandae Zaken en Onder
wijs Kunsten en Wetenschappen dient
de aandacht te worden gevestigd op
de toegestane salarisverhogingen voor
het burgelijk rijkspersoneel en het
Onderwijzend personeel.
Voor wat betreft de uitgaven van
het ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting is rekening gehou
den met de hogere exploitatietekor
ten ten gevolge van de gestegen bouw
kosten van de woningen, gebouwd in
en na 1943 en met de verhoogde bij
dragen ian de gemeenten voor het
verbeteren en splitsen van bestaande
woningen.
Buitengewone dienst
Ten aanzien van de posten van af
lopend karakter van de buitengewo
ne dienst kan worden opgemerkt, dat
ten laste van deze dienst worden ge
bracht de uitgaven, voortvloeiende
uit de bijzondere tijdsomstandigheden,
zoals de uitgaven voor de expeditie
voor herstel van orde en rust in In
donesië. die voor de wederopbouw. 1
Landbcuwhorstel. de bemoeiing met
distributie- en prijsregeling, de bijzon
dere rechtspleging e.d. In afwijking
van vorige jaren worden voor 1948 de
bedragen voor - herstel van oorlogs
schade aan rijkseigendommen ook on
der deze dienst gebracht. Sinds 1945
kwamen deze ten laste van de kapi
taalsuitgaven
Het onder de buitengewone aflos
sing nationale schuld opgenomen be
drag aan uitgaven f 3 miïuard houdt
verband met de extra aflossing van
Staatsschuld, welk bedrag gelijk is aan
de geraamde opbrengst voor 1948 van
de vermogensheffing ineens en de ver
mogensaanwasbeiasting. welke even
eens onder dit hoofdstuk wordt ge
raamd.
Ten laste van het ministerie van Fi-
naciën komen de bijdragen in de oor
logsschade aan eigendom- len van par
ticulieren, welke to.v. 1947 hoger zijn
geraamd in verband met het feit, dat
de mogelijkheid tot vervanging groter
zal zijn dan in voorgaande jaren, als
mede de eveneens verhoogde raming
voor de bijdragen ten behoeve van de
wederopbouw van de aan andere pu
bliekrechtelijke lichamen toebehoren
de eigendommen.
PROF. TINBERGEN SECR.-GEN.
INT. INST. VOOR STATISTIEK
Prof. Jan Tinbergen (van de Neder
landse economische hogeschool te
Rotterdam! is tijden» het wereldcon
gres voor statistiek te Washington tot
secretaris-generaal van het internati
onaal instituut voor statistiek gekozen
Prof. Tinbergen is eveneens presi
dent van de Maatschappij voor Eco
nometrie.
zichten niet onbevredigend ontwikkel
de. De toeneming van de nationale
productie, welke tot uiting kwam ia
een stijging van tal van productiefax-
dices. werd begunstigd door de ge
leidelijke stijging van de arbeidspro
ductiviteit, mede tengevolge van ver
beterde outillage en een meer regel
matige aanvoer van grondstoffen,
waardoor een grotere continuïteit in
de bezetting der bedrijven werd mo
gelijk gemaakt. Een stijging van de
grondstoffen prijzen onder invloed van
de voortgezette stijging der prijzen
op de wereldmarkt leverde daarente
gen een complicatie op. Deze stijging
kwam in het bijzonder tot uiting in de
agrarische sector, hetgeen de finan
ciële positie van het landbonwegalisa-
tlefonds ongunstig beïnvloedt.
Slechts door het verlenen van gro
tere subsidies was het mogelijk te
grote spanningen tussen het loon- en
het prijsniveau te verhinderen.
Omtrent de economische verhouding
to.v. het buitenland merkt de minis
ter op. dat hierin een geleidelijke,
maar helaas nog onvoldoende verbe
tering van de export valt te consta
teren, terwijl anderzijds de omvang
rijke materiële middelen, die benodigd
zijn voor de wederopbouw nopen tot
een importpeil, dat onder de gegeven
omstandigheden belangrijk ligt boven
de exportmogelijkheden. Buitenlandse
financiële hulp acht de minister der
halve gedurende de eerstkomende ja
ren nog steeds een niet te vermijden
noodzakelijkheid.
Financiële positie niet
verontrustend
Tegenover de schulden, welke de
regering ter verwezelijking van haar
plannen moet aangaan teneinde de
productiviteit te verhogen, staan tot
op grote hoogte duurzame objecten,
zodat het totaal van het uitgavenover
schot, naar de mening van de minis
ter, minder verontrustend is als dit
op het eerstq gezicht lijkt.
De millioenennota bevat verder
een overzicht van de opbrengst der
belastingen, welke uiteraard het
grootste deel vormt van de middelen
van de gewone dienst.
Van de geraamde opbrengst der be
lastingen volgt hieronder een over
zicht (in millioenen guldens).
Inkomstenbelasting (na aftrek van
voorheffingen 680.0. Vermogensbel.
van natuurlijke personen 50.0. Ven
nootschapsbelasting 110.0. LoonbeL
360.0. Dividendbelasting 20.0. Commis-
Niel alleen 'I chagrijn van
de pijn,
Uw rheumatische pijnen met aAe ge-
volgen slopen voortdurend aan uw
hele gestel. Daarom moet ge u er te
gen te weer stellen. Met Kruschen
Salts. Duizenden deden dat "vóór u en
zij zijn trots op de heilzame resultaten
die Kruschen hun gaf. Iedere morgen
de kleine dosis Kruschen maakt een
ander mens van u. De aansporende
werking van Kruschen doet uw bloed
sneller stromen; de schadelijke zuren,
die zich anders gaan vastzetten, wor
den medegenomen en verwijderd langs
natuurlijke weg. Dit is het geheim van
Kruschen en daarom is het ook voor
u de remedieom weer helemaal de
oude te fjorden, fief en fit en vrij van
pijn. Vraag Kruschen Salts bij uw
Apotheker of Drogist.
sarissenbelasting 22. Vereveningshef
fing 170.0. MotorrijtuigbeL 23.0. Bij
zondere wijnbeL 0.5. Invoerrechten
183.0. Statistiekrecht 5.0. Acc. op zout
7.0. Accijns op wijn 1.2. Accijns op
gedistilleerd 51.8. Accijns op bier
27.0. Accijns op suiker 56.0. Accijns
op tabak 150.0. Bel. op gouden en zil
veren werken 0.9. Omzetbel. 535.0.
Rechten van zegel 15.0. Rechten van
registratie 22.0. Rechten en successie
van overgang bij overlijden en van
schenking 68.0.
Totaal 2.537.6. Dat is 238 millioen
meer dan het geraamde bedrag voor
1947.
Bloemfontein weer in de vaart
Het m.s. Bloemfontein van de Holland
Afrika lijn, dat in de oorlog troepen
voor de geallieerden heeft vervoerd
en nadien repatriërenden uit de Oost
naar Nederland vervoerde komt weer
[jp $e regelmatige lijndienst. Het 10.400
ton metende schip is eind Maart naar
de werf gebracht en heeft daar een ge
hele metamorfose doorgemaakt. Het
is niet alleen gerestaureerd, maar ook
L
Huis der Koningin
L6
Z
Hoge colleges van Staat, kabinet der Koningin eu
kabinet van de minister-president
5.3
0.1
3.
Buitenlandse Zaken
29.1
1.2
4.
Justitie
92.9
28.9
5.
Binnenlandse Zaken
277.0
1.3
b.
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
2800
21.3
7a.
Nationale schuld
010.0
44.8
7b.
Financiën
126.5
5L564.0
8a.
Oorlog
242.8
1.5
8b.
Marine
158.0
5.1
9a.
Wederopbouw en*Volkshuisvesting
55.9
42.9
9b.
Verkeer en Waterstaat
123.0
4.0
10.
Economische Zaken
39.4
9.1
11.
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
97.7
9.3
12.
Sociale Zaken
230.5
5.2
13.
Overzeese Gebiedsdelen J
8.4
0.9
14.
Onvoorziene uitgaven
TOTAAL
2.378.1
2.738.2
BUITENGEWONE DIENST MET AFLOPEND KARAKTER
uitg.
midd.
4.
Justitie
46.9
15.1
5.
Binnenlandse Zaken
3.8
6.
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
3.1
7al.
Nationale schuld
17.3
7a2.
Buitengewone afl. Nationale schuld
3000.0
3000.0
7b.
Financiën
510.4
1.0
8a.
Oorlog
207.7
8b.
Marine
44.2
9a.
Wederopbouw en Volkshuisvesting
55.9
2.6
9b.
Verkeer en Waterstaat
39.5
10
Economische Zaken
82.8
27.1
11.
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
40.4
7.8
12.
Sociale Zaken
0.8
0.6
13.
Overzeese gebiedsdelen
9.9
TOTAAL
4062.7
3054.2
KAPITAALSUITGAVEN
midd.
uitg.
4.
Justitie
0.7
5.
Binnenlandse Zaken
0.9
6.
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
5.2
7a.
Nationale schuld
25.3
7b.
Financiën
33.4
4.8
8a.
Oorlog
196
8b.
Marine
28.3
9a.
Wederopbouw en Volkshuisvesting
248.0
0 2
9b.
Verkeer en Waterstaat
69.6
14.9
10.
Economische Zaken
53.1
2.2,
11.
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
9.8
2.2
12.
Sociale Zaken
03
TG.
46.
gereconditioneerd. Verschillende ver
beteringen zijn in de afgelopen maan
den aangebracht: zo is er een geheel
nieuwe touristenklasse bijgebouwd,
waardoor ook het uiterlijk enigszins
is gewijzigd. Zaterdag 13 September
vertrok het schip via Antwerpen en
Southampton naar Kaapstad, geheel
volgeboekt met 200 passagiers, onder
wie zich ook bevinden de bemannin
gen van de vangschepen voor de Wil
lem Barendz.
Overal in Noord-Holland rijzen de Kerken uit de vlakte op.
Uitvoer in Augustus 1947
Volgens de door het Centraal Bu
reau voor de statistiek samengesteldt
voorlopige cijfers bedroeg de uitvoer
in Augustus 1947 509.910 ton (Juli
1947 558.493) met een waarde van
f 163.7 milL (v.m. 140.8). In het utt-
voerbedrag van Augustus waren be
grepen: Paarden en runderen f 2.8
milL (vjn. 3.5). Kaas f 4.7 milL (v.m.
2.4). Gecond. melk f 6.4 mill. (4.2).
Eieren 4.8 milL (5.2). Verse vruchten
5.5 milL (0.8). Verse groenten 3.9 mill
(10.5). Bloembollen 7.0 milL (nihil).
Cokes 3.1 mill. (2.6). Ruw ijzer 3.4
mill. (2.0). Aardappelmeel 2.2 milii
(1.3). Geneesmiddelen 2.7 mill. (3.0).
Kunstzijden garens 3.3 milL (5.6). Ka
toenen manufacturen 8.7 milL (4.9).
Wollen en halfwollen manufacturen
22 mill. (2.8). Schepen e.d. (w.o. bag
germolens) 20.4 mill. (1.9). Vliegma
chines 2.5 mill. (1.6). Radioartikelen
6.3 mill. (7.2) en gloeilampen 2.6 milL
(2.7).
DONDERDAG 18 SEPTEMBER.
Hilversum I - 301 m. Nieuws om 7,
8, 13, 19, 20 en 22.30 uur. KRO - 7.30
Morgengebed; 8.15 Pluk de dag; 9.00
Kamermuziek; NCRV 10.15 Morgen
dienst; KRO 11.00 De Zonnebloem;
12.03 Orgelbespeling; 12.33 en 13.25
Ensemble Fantasia; 13.45 Voor de
vroutv; NCRV 14.00 Continentalquin-
tet; 14.40 Voor de vrouw; 15.30 Cello
recital; 16.00 Bijbellezing; 16.45 Radio
cembalo ensemble; 17.16 Amsterdams
kamerorkest; 18.00 Mandolinata; 18.30
Ned. Strijdkrachten; 19.15 Willem Pij
per-herdenking; 20.15 NCRV-kwartet;
21.00 Busch-gtrijkorkest; 21.30 De vaart
der Volkeren; 21.50 Met band en plaat
voor U paraat.
Hilversum n 415 m. - Nieuws om 7,
8, 13. 18. 2# en 23 uur. AVRO 7.30 en
8.15 Gram.platen; 9.15 Morgenwijding;
9 35 Arbeidsvitaminen; 10.50 Voor de
kleuter»; 12.38 Metropoleorkest; 13.15
Roemeen» orkest; 14.00 Voordracht;
15.00 Voor zieken en gezonden; 16.05
Reprise»; 17.00 Kaleidoscoop; 18.15
Sport; 18.30 The Skymasters; 19.15 In
luchtig» trant; 20.18 Kamerorkest;
21.15 Nachtvlucht, hoorspel; 22.05 Mu-
setteorkest; 22.30 Vlaams programma.
'n Erdal-producidós goed f
