y.
Ükmaafikr
Taak en omvang van de
Nederlandse legermacht
ZELFSTAKDIGE YERDEDIGIKG
OKHOGELIJK
Evenveel brandstof als vorig jaar
Aanwinst voor Duitse politiek
Financiële ioesiand dwingi ioi
groie soberheid
Trygve Lie deed
beroep op de
grate mogendheden
Joodse wezen in Nederland aangekomen
Belgisch „getergde middenstand"
staakt twee dagen
Sombere berichten
over vrijwel alle
landbouwgewassen
Wereldkampioenschap
voetbal pas in 1950
Dr van Mook
4e Jaargang No 1044
LTitg. N.V. Noordhollandse Pers '45 i.o.
TeL Redactie 2274. Administratie en
adv. 3971. Postgiro 116876. Ridder
straat hoek Oudegracht, Alkmaar
Woemdag 24 September 1947
TH. REYNDERS
Hoofdredacteur
G. E. DE WINTER
Verschenen is een nadere toelich
ting op de ingediende begroting voor
de landsverdediging Opgemerkt wordt
allereerst, dat deze ruim 173 millioen
lager is geraamd, dan de overeenkom-
sige begroting voor 1947.
De taak van de landmacht en daar
bij ressorterende landmacht wordt
door de regering voor het ogenblik
als volgt gezien:
I. het handhaven en herstellen van
de rechtsorde in Indonesië, waarvoor
ook in 1948 nog troepen zullen moe
ten worden uitgezonden, hoewel in
geringer omvang en uitsluitend ter af
lossing van andere eenheden.
2 In verband met de financiële po
sitie van het land en de uitgebreide
taak in Indonesië zal het ook in 1948
nog niet mogelijk zijn op enigszins
omvangrijke schaal deel te nemen aan
de bezetting van Duitsland.
3 Het is de regering nog onmoge
lijk zich een denkbeeld te vormen om
trent de verplichtingen, die voor haar
voortvloeien uit het lidmaatschap van
de Verenigde Naties.
4 De regering gaat van de gedachte
uit, dat zelfstandige landsverdediging
onmogelijk is. Slechts overrompeling
op vitale punten door luchtstrijdkracht
ten zal kunnen worden voorkomen.
Voor het overige zijn wij op interna
tionale samenwerking aangewezen.
5 Zuinigheid gebiedt de definitieve
organisatie van de strijdmacht in Eu
ropa eerst ter hand te nemen, op het
ogenblik, dat de troepensterkte in In
donesië drastisch kan worden «vermin
derd.
Tor uitvoering van bovengenoemde
richtlijnen zal de sterkte van het in
Nederland vertoevende gedeelte van
de koninklijke landmacht, met inbe
grip van de luchtstrijdkrachten, wor
den teruggebracht op een gemiddelde
van 50.000 man. Het hiervan deel uit
makende contingent dienstplichtigen
in opleiding bedraagt (ongerekend 't
personeel van de legerluchtmacht
II.150 man. Aangezien het in Neder
land te volbrengen gedeelte van de
eerste oefentiid in 1948 op 5 k 6 maan
den is gesteld, komt een contingent
De secretaris generaal van de V.N.
Trygve Lie, heeft in de algemene ver
gadering van de V.N. een beroep ge
daan op de grote mogendheden om
zich bereid te tonen tot een compro
mis Hu verklaarde, dat de onenig-
neid tussen de grote mogendheden
aan de V.N. de grootste moeilijkhe
den in de weg legt.
„Te denken, dat deze onenigheid tot
oorlog zal leiden is onmogelijk en on
verdraaglijk". aldus zeide Lie.
HONGER....
Lie wees er op, dat de.volken van
E iropa zich onmiddellijk bedreigd
zien door de honger en dat een zeer
groot deel van Azië te kampen heeft
met hongersnood en epidemieën. Het
zou daarom zeer ernstig zijn voor de
mensheid, aldus ging Lie verder, in
dien politieke verschillen en wantrou
wer» de VN. machteloos zouden ma
ken voor haar grote menslievende
taak, welke gevaar thans inderdaad
dreigt. Lie drong er op aan, dat alle
vredelievende landen tot de V N zou
den worden toegelaten, indien zij hier
om verzochten. Tevens verzocht hij.
dat het nieuwe hoofdkwartier van de
V N. spoedig zou worden gebouwd.
Tenslotte zeide Trvgve Lie. dat de
huidige situatie naar zijn vaste mening
geen bedreiging vormde van het be
staan der V N
p»—- T' -T:irENLAND
De Grieske mjnister van Oorlog
heelt bekend gemaakt .dat in Grie
kenland 30.000 m n van de twee
jongste lichtingen onder wapenen ge
roepen rulle" v Deze recrute-
rine zal tot 15 October duren. Zodra
- opleiding dezer lichtin-m Jan
1948 voltooid zal zijn. zullen 20.000
loservisten gedemobiliseerd worden.
ite legersterkte zal dan 140—150.000
Bian bedragen.
van deze sterkte dus tweemaal per
jaar onder de wapenen en wordt het
totaal uit de lichting in dat jaar te
betrekken aantal dienstplichtigen
22.300. Hierbij komt een contingent
voor de legerluchtmacht van 5349 man
Het ligt in de bedoeling, indien de
toestand m indonesie zien zodanig
ontwikkelt als de regering hoopt, in
het jaar 1948 te doen terugkeren de
dan nog niet afgeloste delen der bei
de lichte divisiën, de le divisie „7
December", de 6 met deze divisie uit
gezonden bewakingsbataljons en de
tweede serie van zes bewakingsbatal
jons. Indien mogelijk -maar dat hangt
af van vele, thans nog moeilijk te be
rekenen factoren - zal ook de in Ju
ni/Juli 1947 naar Indonesië vertrok
ken 2e divisie tegen het einde van
1948 nog geheel of gedeeltelijk naar
Nederland terugkeren.
De gemiddelde sterkte der troepen
der koninklijke landmacht in Indone
sië zou dan in 1948 60.000 man bedra
gen, waarop zij in deze begroting ge
raamd is.
Onder toezicht van de in 1947 be
noemde inspecteur voor de demobili
satie zyn voor 4948 plannen uitge
werkt voor het ontvangen en demo
biliseren van het uit Indonesië terug
kerend personeel. Rekening wordt ge
houden met een gemiddelde van min
stens 3000 per maand.
Veel aandacht is besteed aan de
noodzaKeiyKheid de gedemobiliseer-
den alle hulp te bieden bij hun terug
keer in de maatschappij.
NIEUWE HONGAARSE REGERING
Dinsdag is de nieuwe Hongaarse
regering bekend gemaakt. Zij bestaat
uit vijf communisten, vier leden van
de partij der kleine boeren; vier so
cialisten en twee led^n v&n .dé nati
onale boerenpartij.
Lajos Dinnyes blijft premier. Als vi-
ce-premlers fungeren Rakosi (commu
nist) en de socialistische leider Sza-
kasits. Molnar (communist) isminis
ter van buitenlands'» zaken.
De incidenten ie Triest
In Londen is medegedeeld, dat de
Britse ambassadeur te Belgrado op
dracht gekregen heeft met de Joego
slavische vice-minister besprekingen
te voeren over incidenten, die zich
hebben voorgedaan tijdens de over
dracht van gebied aan Joego-Slavië1
bij het van kracht worden van het
Italiaanse vredesverdrag. Een van de
ernstigste incidenten speelde zich af
toen Joegoslavische strijdkrachten uit
de Joegoslavische zone van het vrije,
gebied van Triest in de stad zelf pro
beerden binnen te dringen.
Naar Engelse opvatting moeten ,in
afwachting van de benoeming door de
Veiligheidsraad van de gouverneur
van Triëst, de Joegoslavische en Brits-
Amerikaanse troepen in het vrije ge
bied van Triëst binnen hun respectie
velijke zones blyven.
MERKWAARDIGE GEVOLGEN
VAN BLIKSEMINSLAG
Bij het korte onweer dat zich gis
termiddag tussen 2 uur en 2.30 uur
boven de hoofdstad ontlastte, heeft
zich een eigenaardig voorval voorge
daan. Op het Ceramplein trof het he
melvuur een boom. die licht werd
beschadigd. In de omgeving werden
van ongeveer 80 woningen 2 tot 8 rui
ten van ieder huis vernield, waardoo»
het plein er uitziet alsof het door eirrr
bomexplosie is getroffen.
Het KNMI achtte het verschijnsel
ook uitermate vreemd, doch kon In
dit stadium geen verklaring geven.
500 kinderen krijgen
voorlopig onderdak
Ruim 450 Joodse kinderen tussen 8
en 14 jaar, ontheemden uit Midden-
en Oost-Europa, zijn per speciale trein
uit Praag te Apeldoorn aangekomen,
waar zy in de voormalige Joodse
zwakzinnigeninrichting „Het Apel-
doornse Bos" dat door de bezetters
volkom- werd geliquideerd voor
lopig een gastvrij tehuis zullen vinden
Voorlopig, want h v eigenlijke be
stemming is Palestina en alles zal
hier van de eerste dag af daarop in
gericht :in. Zo zal als voertaal zo
sDoedig mogelijk het Hebreeuws wor
den gebezigd.
Verblijfsvergunning voor drie jaar
De reis was naar 'i vernamen
zeer voorspoedig geweest Zaterdag
avond om 9 uur uit Praag vertrokken,
was men ternauwernood twee etmalen
onderweg geweest Vol lof was men
over de medewerking van de Tsje-
choslowaakse spoorwegen, welke zeer
goed materiaal ter beschikking had
den gesteld Ook voor de medewer
king van de Ned. Spoorwegen, de
douane en de afd. Apeldoorn van het
Ned Rode Kruis, dat zijn goede zor
gen reeds vanaf onze grens over het
transport had uitgestrekt was men
zeer erkentelijk.
Met een aantal autobussen werden
de jeugdige gasten vergezeld van lei
ders en enkele leraren, n--~ de plaat?
van bestemming gebracht. Een aantal
zieken ongeveer vijftien werd op
branca.-ds vervoerd, terwijl enkele ern
stige patiënten naar het ziekenhuis
werden gebracht.
Ir» hun voorlopig tehuis wachtte de
kinderen een hartelijke ontvangst,
met thee en sandwiches en men kon
het hun aanzien, dat de meesten zich
reeds spoedig goed op hun gemak ge
voelden.
Tezamen met de circa 35 Joodse jon
gens en meisjes, die reeds eerder In
Nederland zijn aangekomen en die.
wijl de inrichting Apeldoorn nog
ZWITSERLAND—NEDERLAND
IN 1949.
Naar wij vernemen is tussen de
Zwitserse voetbalbond en de KNVB
overeenstemming bereikt inzake het
spelen van landenwedstrijden in de
toekomst. De afspraak is. dat de lan
den elkaar om de twee jaar zullen
ontmoeten. In 1949 speelt Nederland
dus in een Zwitserse stad tegen de
vertegenwoordigende ploeg der berg
bewoners. In 1951 komt het Zwitser
se elftal weer naar Nederland.
niet was hersteld, zolang in een kamp
te Barneveldt zijn ondergebracht,
vormt het nu aangekomen transport,
het quotum van 500 kinderen, aan wie
onze regering voor 3 jaren verblijfs
vergunning heeft verleend.
De kosten van het verblijf hier te
lande worden in hoofdzaak gedragen
door buitenlandse Joodse organisaties
en enkele instellingen voor buiten
landse hulpverlening.
Daarnaast hoopt men, dat ook vele
Nederlanders het als een ereplicht zul
len beschouwen aan deze ouder- en
statenloze kinderen iets goed te ma
ken van het onzegbare leed, dat hen,
onschuldigen, in een rampzalige oor
log heeft getroffen.
In Rome zyn ook massademonstraties tegen de verhoging, van de prijzen
van levensmiddelen en andere artikelen. Deze ziekte slaat van het ene land
naar het andere over en een goed geneesmiddel hiervoor is nog niet ge
vonden.
Voor de komende winter:
Gas en electriciteit
niet vrij
Voor 1947 zal, naar verwacht wordt,
in totaal 3.650.000 ton huisbrandkolen
beschikbaar komen, waarbij het niet
mogelijk zal zijn het huisbrandrant
soen hoger te stellen dan 12 eenhe
den voor dit seizoen.
Indien de geraamde productie van 12
millioenton voor 1948 ook werkelijk
kan verwezenlijkt worden, dan zal er
in dat jaar naar gestreefd worden, de
last, die thans op de bevolking blijft
drukken, te verlichten en het huis
brandrantsoen te verhogen.
In de 12 eenheden, welke voor het
a.s. seizoen beschikbaar gesteld zullen
worden, zullen ook voor een deel on
gewilde sooren zitten, waarvoor geen
betere, kunnen worden gegeven, om
dat deze er niet zijn. Voorts mag er
de aandacht op gevestigd worden, dat
er als regel Iedere maand - gerekend
vanaf Mei 1947 - 1/12 gedeelte be
schikbaar komt. Het zal dus niet mo
gelijk zijn om b.v. in de koudste
maanden de Maart - of April-eenheid
in voorschot te geven, omdat deze ko
len dan nog zullen moeten gedolven
worden.
In het algemeen kan gezegd worden
dat het tempo der levering aan het
publiek sneller is dan in het vorige
jaar. Half October zal men ongeveer
gereed zijn met de levering van de
eerste zes eenheden.
GAS EN ELECTRICITEIT.
Wat de gas- en electriciteitsvoor-
ziening betreft blijft de distributie zo.
dat 'n normaal gezin met normale be
hoeften daarmee rond kan komen. De
normen zijn voor het gehele land ge
lijk. Een loslating van de gas- en elec-
triciteitsdistribntie acht men alleen
dan verantwoord wanneer ook de ko
len geheel vrij komen.
De turf is geheel vrij gekomen,
doch daar verschillende Drentse be
drijven, die altijd turf als brandstof
gebruiken, door de grote vraag in het
gedrang kwamen, heeft de minister 'n
vervoersverbod afgekondigd. Zodra de
voorziening dezer bedrijven is verze
kerd, zal het verbod weer opgeheven
worden.
Gehoor gevend aan een oproep van
het Belgisch verbond voor de mid
denstand hebben gister in vrijwel ge
heel België, als protest tegen de re
geringsmaatregelen, de winkeliers hun
deuren gesloten. Hetzelfde zal Maan
dag het geval zijn.
De eigenlijke reden van deze win
kelsluiting is het strenge optreden der
regering tegenover de overtreders van
de prijsvoorschriften. Tot nu toe nam
men het namelijk niet al te ernstig
met de prijzen en zo kon men b.v.
cacao van een bekend Nederlands
merk in de ene winkel voor fr. 5.50
aanschaffen, terwij deze in de winkel
recht er tegenover voor fr. 4.50 te
verkrijgen was. In grote winkels viel
het verschil in prijs nog meer op en
het was geen zeldzaamheid een krop
sla van fr. 3 in een winkel honderd
meter verder voor fr. 7 geprijsd te
zien. Het leger van controleurs, dat
de ministers van economische zaken
en van voedselvoorziening twee maan
den geleden op de winkeliers heeft
afgestuurd, heeft getracht hieraan
een einde te maken en wanneer men
de kranten geloven mag, hebben zij
hierbij dikwijls van niet al te faire
methodes gebruik gemaakt. Hoe het
ook zij, een enorm aantal processen-
verbaal is opgemaakt, terwijl alleen
in de Brusselse „agglomeratie" niet
minder dan 700 winkeliers werden
gesloten.
Een storm van protesten steeg op
en de minister van voedselvoorziening
zag zich genoodzaakt de strenge con
trolemaatregelen enigszins te ver
zachten.
Tezelfdertijd kondigde hij evenwel
in een radio-rede aan, dat deze con
trole gehandhaafd zou blyven als on
derdeel van de door de regering vast
gestelde prijzen- en loonpolitiek. Het
verbond van de middenstand, waarin
de meeste winkeliers verenigd zijn,
verklaarde hierop prompt de oorlog
aan de ministers en besloot tot een
tweedaagse staking.
Meer eisen.
Hoewel de eigenlijke oorzaak van
deze staking dus gezocht moet wor
den in de strenge controlemaatregelen
eist „de getergde middenstand", zoals
de winkeliers zich gaarne laten noe
men, tegelijkertijd niet minder dan
afschaffing van het ministerie van
bevoorrading, daar België het best
zonder het „dirigisme" kan doen met
al zijn onaangename administratieve
maatregelen. In een manifest wijst de
middenstand er tevens op naar het
uiterste middel van de staking ge
grepen te hebben omdat de winkeliers
niet meer geloven in de goede bedoe
lingen van de regering.
De huismoeders hebben van de win
kelstaking slechts weinig te lijden.
Reeds dagen van te voren was deze
bekend, zodat de nodige mondvoor
raad in huis kon worden gehaald. De
hotels en restaurants blijven normaal
geopend. Het wegvervoer ligt intus
sen ook stil daar de bond van weg
vervoerders de staking van de mid
denstand als een ideale aangelegen
heid heeft aangegrepen om twee da
gen te protesteren tegen de verdub
beling van de verkeersbelasting.
Kurt Schumacher, voorzitter van
de Duitse sociaal-democraten, is te
New-York aangekomen. Hij zal te San
Francisco aan een congres deelnemen.
Bij Ferrara in Italië is een mini-
tiedepot in de lucht gevlogen. Er zijn
drie doden en enige gewonden.
Was het Augu '.usbericht betreffen
de de stand der gewassen in mineur
gestemd, de toon van het bericht per
15 September Is somberder. De verder
aanhoudende droogte heeft over dc
gehele linie de stand nadelig beïn
vloed. Het weiland is - niet alleen
ot> de hoge zand- en de rivierklel-
gronden verbrand doch Iaat in het
gehele land te wensen over. Slechts
het standcijfcr voor aardappelen bleef
gunstig en voor fabrieksaardappelen
ligt dit zelfs belangrijk boven normaal
aldus een met medewerking der
landbomvconsulenten naar gegevens,
verstrekt door de correspondenten van
de directie van de landbouw en door
het KNMI samengestèld bericht over
de stand der landbouwgewassen op
1' Sept. J.I.
In het Victoriahotel te Amsterdam
is het bestuur van de FIFA bijeenge
komen ter bespreking van enkele be
langrijke punten ten aar zien van de
wereldka~nioenschapr~n en het Olym
pisch voetbaltournooi.
InzaV het tournooi om het wereld-
kamn'oenschao werd op voorstel van
de speciale commissie, waarvan Lotsy
voorzitter is, beslo' n, de wereldkam
pioenschappen uit te stellen tot 1950.
gerïen de korte tl«d van voorbereiding
voor de voorwedstrijden, onder uit
drukkelijk voorbehoud, dat Brazilië,
welk land het eindtournooi organi
seert, hiermede accoord gaat. In dat
geval fs er in 1948 het Olympisch
voetbaltournooi te Londen. In 1950 het
wereldkampioenschap, In 1952 het
Olvmpisch tournooi te Helsinki en In
1954 weer het tournooi om het we
reld kampioenschap.
Volgens een Mexicaans blad heb
ben Amerikaanse geleerden een mid
del uitgevonden om een eventuele
aanval met atomische projectielen af
te slaan. De atoombommen zouden op
zeer grote afstand tot ontploffing kun
nen worden gebracht.
Koning, degenslikker
en politicus sticht
nieuwe partij
In het politieke leven van Berlijn
is plotseling een nieuwe, ofschoon van
ouds bekende figuur opgedoken. Ze
kere OUo Witte heeft, naar de Neue
Zeitung meldt, de eerste stappen ge
daan om te komen tot een toelating
van een „Franktionslose Partei
Deutschlands", die zich in het bijzon
der de belangen van de exploitanten
van openbare rermakelijkehden wil
aantrekken.
De nieuwe partij is alleen interes
sant om het avontuurlijke verleden
van haar 76-jarige leider. Witte is
namelijk een avonturier van wereld
faam en hy heeft de bekroning van
zijn loopbaan reeds vele jaren achter
zich. In 1913 was hij namelijk drie
dagen gekroond koning van Albanië
Hij had zich uitgegeven voor de troon
pretendent, de Turkse prins Halim-
Edda, en kwam met praaluniformen
naar Albanië om er de kroon te ont
vangen en imposante parades af te
nemen. Toen het bedrog na een paar
dagen ontdekt werd, wist de valse
majesteit tijdig te ontvluchten. Kort
voordien had hij zich ook reeds in
een moeilijke situatie bevonden, door
dat hij verliefd werd op de dochter
te Batavia
gearriveerd
De L.G.G. Dr. H. J. van Mook is
gisteravond te Batavia gearriveerd.
Hij werd verwelkomd door Lt. Gene
raal S. H. Spoor en vele andere mi
litaire en burgerlijke autoriteiten. Dr.
van Mook. die de terugreis tezamen
met de chef van de Ned. Indische R-
V. D. Dr. Ozinga heeft gemaakt, zei
de in een korte verklaring voor de
microfoon, dat hij tijdens zijn kort
verblijf in de V.S. veel begrip had
gevonden en dat er in de publieke
opinie in Nederland meer overeen
stemming bestond t.a.v. het Indone
sisch probleem dan een jaar geleden.
van de Negus van Abessinië en bij
een poging haar te ontvoeren slechts
kon ontsnappen, doordat een Abes-
sijnse wachtpost onder de invloed van
alcohol was. Voor Witte zich in vor
stelijke aangelegenheden mengde was
hij degenslikker, in welke kwaliteit
hij met circussen de gehele wereld
bereisde. Na zijn Albanese avontuur
leefde Witte in de jaren van de eer
ste wereldoorlog als eenvoudig hand
werker in Duitsland. In de Duitse po
litiek dook hij voor Hitiers tijd op
met dezelfde partij, die hij nu nieuw
leven wil inblazen. Hij bracht het in
1932 zelfs tot 100.000 aanhangers, maar
verdween toen bij het opkomen van
het nazi-onweer van het politieke to
neel om zich weer aan toverkunsten
en degenslikken te wijden. Daarmee
heeft hij zijn politieke blazoen van
nazi-smetten schoon gehouden en hij
verwacht, dat dit voldoende is voor
een nieuwe toelating.
Fundering oude Abdij van
Egmond gevonden
Aan de Kloostcrweg te Egmond-
Binnen worden momenteel onder lei
ding van Prof. van Giffen uit Gro
ningen en zijn medewerkers opgra
vingen verricht.
Men is bezig achter het Protes
tantse kerkje diepe geulen te graven,
waardoor steenmassa's worden bloot
gelegd. Deze oude funderingen kun
nen betrekking hebben op de in het
jaar 953 gebouwde en ln 1673 ver
woeste Abdij van Egmond Het staat
nog niet vast of de steenmassa's in
derdaad de funderingen zijn van de
Abdij. Daartoe zullen nog verdere
opgravingen gedaan moeten worden,
welke zich tot het terpje, waarop de
kerk staat, zullen uitbreiden.
Blijkt, dat de funderingen van de
Abdij zijn dan zullen de funderingen
worden opgetrokken op de wijze zo
als dit op het Slot op de Hoef is ge
daan.
weerbericht
NOG BUIEN
Wisselend bewolkt met v^"1
de kust regenbuien, moteHi*
weer of hagel. Meest matige* wütd
tussen Noord-West en Noord. Weinig
verandering van temperatuur.
