Macht der huiseigenaren uitgeschakeld f0>H4rrp' De taak van WEST-EUROPA Een 5-daagse werkweek wenselijk? De woonruimtewet 1947 Een wet met veel haken en ogen De Woonruimtewet 1947 grijpt wel teer diep in, zonder nochtans garan- ties te geven, dat er aan de ellende een einde komt Integendeel. De vele moeilijkheden blijven bestaan. Ze zul len blijven bestaan zolang er geen woningen genoeg voorhanden zijn. De wetgever kan trachten en moet trach ten tot een billijke verdeling der be schikbare woonruimte te komen, doch het zal altijd bij een min of meer ge slaagde'poging blijven. Voorop staat dat ondanks de nieu we wet het meest urgente is de „men tal iteitsbeïnvloeding". Het is een on dankbare en vreselijk moeilijke taak maar zü moet worden aangepakt. Met alle wettige middelen moet men de be volking opvoeden in een geest van samenwonen. Wat hier momenteel aan mankeert, weten we allen. Kon tot nu toe de burgemeester woonruimte vorderen, voortaan zal dit moeten geschieden door het college van B. en W. Burgemeesters en wet houders zijn hiervoor geen verant woording schuldig aan de raad. Maar B en W. zijn niet autoritair. ZU zul len tevoren advies moeten vragen aan een commissie welke is gekozen door de raad. Deze commissie kan overi gen» ook uit eigener beweging B. en W adviseren tot vordering van woon ruimte over te gaan. WERKWIJZE DER NIEU WE WET Het staat goed door de redactie een wet uiterst gecompliceerd te maken In VRIJDAG 10 OCTOBER 1947 Hilversum 1 301 m. Nieuws #m 7. 8. 13. 18. 20 en 23 uur. VARA: 8.15 Operaprogramma 8.50 Voor de huisvrouw; 9.00 Werken van Berlioz. VPRO: 10.00 Morgenwijding. VARA: 10.30 Voor de vrouw; 10.45 Zangduetten: 1105 Voordracht; 11.20 Marsen en walsen AVRO: 12.00 The Skymasters; 1315 De Papavers; 14.00 Kookkunst: 14.20 Omroepkamerorkest 15.40 Werken van Sibelius. VARA 10 00 Accordeonorkest Jan Vogel; 16.30 Tussen twaalf en zestien: 17 00 Orgel- spo' door Johan Jong; 17 20 Muzikaal brhheltie: 1«3C Ned. Strildkracht/m: 19 00 Praat TI rustig verder: 19.15 Kwartet Jan Corduwener. VPRO* 19.30 Het geloof der kerk; ?0 30 Het pro bleem van het leven. VARA: 21.00 SeKakel in: 21 30 Schuldig o' onschul dig. de Tekenrechtbank velt haar oor- de«l; 21 50 Op vleug'len der muziek 2° no Buitenlands weekoverzicht; 22 15 Sw!o« and Sweet VPRO: 22 45 Avond wijding. nilversTim 11 415 m. Nieuws om 7. 8. 13. 19. 20 en 22.30 uur. NCRV: 745 Een woord voor de dag; 8 30 Klassiek mercenconcert: 9.15 Zie kenbezoek: 9 35 Opgewekte morgen klanken; 10 30 Morgendienst: 1100 Piano-vierhandig; 1145 Trio ..Ancora" 12 .7.2 Negro-spirituals; 13.15 Metropole- orkest: 14 00 Reginad Foorl orgel: 14.20 Van oude en nieuwe schrijvers: 14.40 Continental-quintet; 15.30 Concertge bouw koperkwartet; 16.00 Declamatie: 16.20 Trio, 16.50 Smetanaprogrammir 17.15 Sans-Soucd: 1830 Geestelijke liederen; 18 45 NJV-kwartier; 20 15 NCRV-kwariet 20.45 Landverhuizers, hoorspel: 21.30 Strijkorkest; 22 00 Vra gen aan vourbiigangers; 22 45 Avond overdenking. goed Nederlands vertaald komt de nieuwe wet eigenlijk hier op neer: als er een huis gebouwd wordt zijn daar voor tal van gegadigden, maar niet de huiseigenaar beslist wie hij als huurder verkiest Want art 1 ver biedt een woongelegenheid in gebruik ofmedegebruik te nemen zonder schriftelijke vergunning van B. en W. Vanzelfsprekend kan de huiseigenaar een candidaat-huurder voorstellen, doch als B. en W. candidaten hebben die dringender een woning nodig heb ben, dan zullen B. en W. de candidaat van de huiseigenaar moeten passeren. Hierin behoeft de genoemde commis sie niet te worden gehoord. Dat ge schiedt alleen als B. en W. tot vorde ring willen overgaan. M.a.w. als ie mand in een groot huis woont en ruim te over heeft, doch niet genegen is deze ruimte vrijwillig te verhuren, dan zullen B. en W. deze ruimte moeten verderen. Maar om tot vordering te kunnen overgaan moet de commissie worden gehoord. Indien de commissie éénstemmig adviseert tot deze vorde ring is beroep niet mogelijk. Spreekt één der aanwezige ledën zijn veto uit, dan is hoger beroep mogeljjk bij Ge deputeerde Staten. Maaraangezien men iets wat snel en goedkoop kan gebeuren, toch weer altijd lang moet laten duren en kostbaar te maken kan de woonruimte niet worden gevor derd zolang Ged. Staten geen beslissing hebben genomen. Dan naar de Kantonrech ter. Onderlinge drama's veroorzaakt door de samenwoning, zullen door de kan tonrechter worden beslist Arme kan tonrechter. Overigens lijkt het ons een beden kelijk verschijnsel, dat men zich ook tot de kantonrechter kan wenden om ontruiming van een woning of woninggedeeltc, indien men kan aantonen het woninggedeelte drin gend voor eigen gebruik nodig tc hebben, zodat, de maatschappelijke behoeften van beide partijen ln aan merking genomen, voortzeting van het gebruik door anderen (mede huurders) niet kan worden geduld. Dit gaat wel erg ver: een rem, die aan de verkeerde kant werkt! In klei ne en middel-grote gemeenten zijn B. en W. plus de commissie-leden ber ter van de feitelijke toestand op de hoogte dan de kantonrechter. Slecht- willenden en de meesten zijn dat zullen alles in het werk blijven stel len om hun te grote huis voor zich zelf te reserveren. Met behulp van een goed advocaat en een tijdelijk in huls genomen zieke oma of een plotseling ontdekte oud-oom kan men ook tien kamers dringend nodig hebben. Im mers, er zijn studeerkamers, werk kamers, dienstbodekamers en wat al niet meer. Deze bepaling, welke bij amendement in de wet is opgenomen, is een laatste redmiddel voor de in hun rust gestoorden. Gemeente betaalt schade. Veroorzaakt de onderhuurder scha de? Geen zorgen! De gemeente betaalt en moet maar zien straks de schade op de veroorzaker terug te halen. Het-i zelfde geschiedt indien een huurder geen huur betaalt. Veranderingen aan een pand, dat voor samenwoning geschikt moet wor den gemaakt, dienen te geschieden in overleg met de eigenaren. De kosten van deze veranderingen worden op de eigenaar verhaald. Echter alleen in zo verre hij met de verandering ook zelf is gebaat. Als er een tweede keuken moet worden ingericht zal men die kosten moeilijk op hem kunnen ver halen. Dan speelt de gemeente voor suikeroompje! Dit is zo de korte inhoud. Alles bij een blijkt het geen pretje om huis eigenaar of lid te zijn van de adviesr commissie te zijn! Maar het is ook niet leuk om met vier kinderen in een stal te wonen, waarvan het dak jekt als een zeef en waarvan de deur zó goed afsluit dat het zand in de pap waait. Actueel probleem Minder onkosten en absenten, meer productie ENKELE industriebedrijven in En geland hebben, in verband met de daar heersende crisistoestand, een proef ge nomen met de 5daagse werkweek. Niet om de productie te verminderen, doch integendeel ojn door een andere indeling van het zelfde aantal arbeids uren de productie op te voeren en te gelijkertijd op de onkosten te bezuini gen Deze proeven hebben in de steen kolenmijnen, in de machinefabrieken cn op de scheepswerven een zeldzaam resultaat opgeleverd. Men kan het vraagstuk van 5 daagse of de 6daagse werkweek van verschillende standpunten bekijken, we willen ons in dit artikeltje echter bepalen tot werknemer en werkgever. En dan blijkt, dat zowel de arbeider als de producent slechts voordeel plu ken van de nieuwe dagindeling. Het voornaamste punt. de grotere productie, blijkt -bereikt te kunnen worden omdat er een prettiger stem ming onder de arbeiders heerst De week vliegt voor hen als 't ware voor bij. De Zaterdagmiddag begint al op Vrijdagavond. Dit brengt mee een toe neming van het uithoudingsvermogen en een minder snel intreden van de ar- beids-onverschilligheid, welke vooral tegen het einde van de 6daagse werk week de productie per man zo ontzag lijk remt. Ook de lichamelijke condi tie blijft beter, omdat de mensen meer zon en lucht kunnen genieten en een deel van hun vrije tijd gaan besteden aan sport e.d. In de tweede plaats kan het totaal der bedrijfsonkosten ontzaglijk dalen, reiskosten, nullast-energie, aanzet- stroom, wasmaterialen, enz. komt te vervallen. En daar het vaak geruime tijd vordert alvorens de machines op gang zijn en het werk voor 100% is aangevangen, schuilt daar tevens tijd winst in. Een derde gelukkige omstandigheid is het afnemen van absentie. Bij een nauwgezette contróle van de afwezig heid voor dokters bezoek, distributie- boodschappen en familie-omstandighe den bleek, dat men hiervoor de vrijge komen extra halve dag ging benutten. Het sprookje dat een arbeider zijh boodschappen liever „in de baas z'n tijd" doet, is hiermee op verrassende wijze tegengesproken. De vele hande lingen (verlof vragen, wassen, verkle den en bij terugkomst weer verkle- Qitruny, a's voetballer 25 Kapitein Piet Pruim en meneer Barend Bof, die als hazen naar het voordek snelden, ontwaarden daar een vreemd schouwspel, want aan 'n los hangend stuk touw bungelde Jimmy de aap hoog boven het dek en suis de van het ene eind naar het andere, terwijl hij de bal triomfantelijk in zijn poten hield. Zo hoog kon Jan niet schieten, of Jimmy wist de bal in een mum van tijd weer te pakken te krij gen. De jongen danste op het dek een soort Indiaanse vreugdedans, want zo'n speelkameraadje had hij nog nooit gehad. 26. Meneer Barend Bof vond het ech ter helemaal niet zo grappig en hij loerde tandenknarsend naar boven en haalde wraakgierig een hondenzweep uit zijn broekzak. „Kom d'r uit, aap van een aap", gilde hij, „dan zal ik je een pak slaag geven, dat je heugen zal". „Hierrrr, zeg ik jeOp dat ogen blik vloog Jimmy weer in ijlende vaart over zijn hoofdDe aap had de bal nu in zijn rechterhand,...., mikteen kwakte de bal toen met grote kracht naar benedenHet ding suisde gewoon door de lucht. den) oefenen hierop mogelijk een gun stige invloed, zodat de mensen maar even wachten tot Zaterdagmorgen en dan, als ze toch niets om handen heb ben, hun lijstje afwerken. Vergroot levensgeluk! De werknemers zelf zijn enthousiast over hun ervaringen met deze week- indeling. Zij beschouwen het als een .verkorte werktijd", alhoewel het aan tal uren (44) precies gelijkgebleven is. Alle arbeiders zijn het er over eens, dat zij nu meer gelegenheid hebben voor ontspanning. Het verlende week-einde doet hen beter uitrusten, zij kunnen zich nu meer met hun gezin bemoeien en de opvoeding van hun kinderen ter harte nemen. Een groot aantal am bitieuzen onder hen besteedt de Za terdag thans aan ontwikkeling en zelf studie. Anderen vinden thans gelegen heid voor een liefhebberij, waarvoor zich de Zondag als geheiligde rustdag niet leende. Enkelen, die in moeilijke financiële omstandigheden verkeerden zijgen kans er op de Zaterdag iets bij te verdienen. Zes dagen zult gij werken en de ze vende zult gij rustenDeze men sen werken vijf dagen in fabriek of ander bedrijf en de zesde dag werken zij voor zichzelf. Wij geloven, dat er dan de zevende dag meer gerust zal worden dan bij de zesdaagse werk week. De proef in Engeland is geslaagd. Zal Nederland volgen? DE VELLEN VAN DE MELK Hebt u al eens slagroom gemaakt van de vellen op de melk? Schep de vellen af en laat ze uit lekken in een bakje. Daarna kloppen we de vellen met twee vorken of een roomklopper met suiker en wat va nille tot een stevige substantie. Kinderen, die de vellen verafschuw den, zullen van de slagroom smullen! Ons dagelijks overzicht Er zijn van die hoogtepunten in de geschiedenis der mensen, waarin de vreedzame burger, die gewend is da gelijks zijn werk te verrichten, plot seling even de schrik om het hart slaat, waarin het tot hem door dringt, dat er in onze samenleving krachten werkzaam zijn, die meestal in stilte werken, maar die zich soms openbaren en die dan even hun ge weldige sterkte doen beseffen. Zulk een ogenblik beleefden we, toen nu al weer jaren geleden de we reld werd verrast door het pact tus sen Hitler-Duitsland en Stalin-Rusland. De argeloze mens, zich van geen ge vaar bewust, ontwaarde met grote ont steltenis het zwaard, dat aan een dun ne zijden draad hing juist boven zijn hoofd. Het bericht, dat deze week de ron de deed en dat het onverwachte be richt behelsde, dat vertegenwoordigers van de communistische partijen uit n negental Europese landen te Belgrado waren bijeen geweest en daar een centraal bureau hadden ingericht ter coördinatie v. d. werkzaamheden der communistische partijen van Europa, bracht weliswaar niet zulk een op schudding te weeg als dat omtrent het bovenvermelde verdrag, enige ontstel tenis heeft het toch wel ten gevolge gehad. De kwestie is natuurlijk, dat nu niet. gelijk destijds wel het geval was. sprake is van een onmiddellijke oor logsdreiging. Wel onderstreept deze herleefde komintern op duidelijke wij ze de tegenstelling, die sedert 1945 in de wereld bestaat: de tegenstelling standkoming van het bewuste centraal bureau komt neer op een zich scher per aftekenen van de toestand. En Verenigde Staten-Rusland. De tot wanneer het het communiqué, dat in communistische bladen is opgenomen. mededeelt, dat de bedoeling van het centraal bureau is de mobilisatie van de democratische en anti-kapitalisti sche krachten tegen het plan van im perialistische agressie, dan moge dit niet in ieder opzicht even duidelijk zijn, dat Vooral de reactie in Amerika nog al fel is geweest, behoeft niemand te verwonderen. Het geheim van een goede en geluk, kige wereld Is de redelijkheid. Aan alle uitersten is altijd iedere redelijk heid vreemd en wanneer de uitersten met elkaar in conflict komen, dan breekt steeds de hel los. In de politiek wordt steeds een zet gevolgd door een tegenzet Men mag dus verwachten, dat nu de Verenigde Staten weer aan de beurt zijn Zo gaan we stapje voor stapje naar een nieuwe uitbarsting. Tussen de Verenigde Staten en Rus land ligt West-Europa, het oude cul tuurland. De militaire kracht er van is niet groot genoeg meer om de beide tegenstanders in toom te houden. Maar het gezag, dat het kan uitoefenen, is niet te onderschatten Mor» West-Eu ropa hier begrijpen, wat zijn taak is. Het wordt tijd een eind te maken aan alle onderling gekrakeel en zich er van bewust te worden, dat aan onze landen een geweldige taak is opgedra gen: de beide tegenstanders tot rede te brengen en te doen inzien, dat ze zich als volkeren onderling behoren te achten en te waarderen West-Europa heeft de schoonste taak welke men zfch kan denken: een vredestaak. Indien dit niet tijdig wordt begre pen, zal de wer.eld voetje voor voetje de weg gaan naar een nieuwe oor log E. CURACAO GEEFT NIEUWE LUCHTPOSTZEGELS UIT Op 1 October zijn te Curacao nieu we luchtpostzegels uitgegeven, n.1. van 6 cent en 12/2 cent. De zegels hebben bovenaan het randschrift „luchtpost" en onderaan „Curacaö". In het midden van de zegel een vliegtuig, gedrukt boven een posthoorn tegen een don kere achtergrond. 90) 91) ..Het restant van de hoeveelheid, die zij voor Juffrouw Sinclair bestemd had", zei lady Milborne. „dat is een zekere rechtvaardigheid. En daarna ging U naar Scotland Yard. Wat had den zij daar wel te zeggen?". „Niet veel". Mijnheer Chitterwick was niet in staat een glimlach te on derdrukken bij de herinnering aan Moresbys aanvankelijke ongeloof, dat echter spoedig in verbazing verkeerde toon mijnheer Chitterwick met de be wijzen op tafel kwam en tenslotte in strenge zakelijkheid culmineerde, na dat Mouse en Greggs hun gevangene hadden binnengebracht en deze mijn heer Chitterwick's mededelingen be vestigde. „Maar later werden zij heel vriendelijk", voegde mijnheer Chitter wick er aan toe, terwijl hij met vol doening dacht aan de woorden van lof die de hoofd-commissaris zelf tot hem had gesproken. ..En lieten zij Lynn onmiddcly'/ vrij?" „Ja, zodra de nodige formaliteiten waren verricht. Ik heb hem sinds die tijd niet meer gezien. Hoe is het nu met hem?". Majoor Sinclair had mijn heer Chitterwick met een stijve cor rectheid bedankt voor al hetgeen hij iii zijn zaak had ondernomen. Het was mijnheer Chitterwick echter duidelijk geweest, dat de majoor daarvoor niet werkelijk dankbaar was en waarschijn lijk liever gezien zou hebben, dat hij nooit zijn neus in de zaak had gesto ken. „Oh, hij zal er wel overheen kome: De tijd heelt immers alle wonden. Maar natuurlijk lijdt hij er op hel ogenblik nog sterk onder. HU veraf gode Judy en indien zU die bekente nis niet had nagelaten, zou hij haar schuld beslist ontkennen. Toch ben ik er niet zeker van", voegde lady Mil borne er nadenkend aan toe. „of hij haar niet al die tijd verdacht". „En dat hU dus bleef zwijgen om zyn vrouw te redden", zei mijnheer Chitterwick. „dan moet hU een nobel mens zün". „Ja Lynn is een beste man". De hors 'oeuvres verdween en een solc meunière kwam op tafel. De kell- ner schonk de witte wUn in. „Maar wie ik niet begrijpen kan", vervolgde lady Milborne. „is Judith zelf. Wij waren allen dol op haar en toch moet zij in haar hart een duive lin geweest zijn. Hoe heeft zU ons dan zo voor zich kunnen Innemen?" „Zij was een geboren actrice", ant woordde münheer Chitterwick prompt „zij had geen toneel nodig om haar talenten te tonen, hoewel zü daar vroeger aan verbonden is geweest Haar hele leven* bestond nit toneel spelen zü beeldde het karakter uit, dat zü voor haar vriend wenste te be zitten. In werkelükheid was zij ccn harde, meedogenloze vrouw, met een ingeboren angst voor armoede, kost bare liefhebberüen, een groot zelf vertrouwen en veel ambitie". „Maar hoe ter wereld weet U dit alles?" vroeg lady Milborne, terwül zü münheer Chitterwick vol bewon dering aankeek. Mijnheer Chitterwick ging een ogen blik met zichzelf te rade. „Ik denk, dat het in haar jeugd begon. De er varingen. die zij toen opdeed waren voldoende om haar voor de rest van haar leven armoede te doen vrezen. Geiijktüdig deed de luxe, die zij in 't cuderlük huis te zien kreeg, haar naör hetzelfde verlangen. Ongetwijfeld dacht zij, dat deze wens in vervulling ging. toen majoor Sinclair haar ten huwelük vroeg. Het inkomen van de majoor was weliswaar niet büzonder groot, maar hy was de erfgenaam van de rüke juffrouw Sinclair. Toch hield zij hem nog een jaar lang aan het lijntje om te zien of zich niets beters voordted. Ongelukkig voor Judith bleek da lüke oude dame een goede gezondheid te bezitten en bovendien was er altüd de angst, dat zü het hu- wc-Jük van haar neef zou afkeuren en haar testamfent zou veranderen". „F!n dal deed haar tot de moord be sluiten?*' „Ik ge-tof slechts ten dele Er was een anaer motief, als ik het bij het goede eind heb". .Welk dan'" Mijnheer Chitterwick keek beslui teloos .„Wilt u het werkelijk weten? Het betreft u persoonlük, in zekere zin, en misschien vindt u dat onaan genaam". „Vertelt u het toch maar". „Wel, ik denk, dat de oorzaak van het gehele complot moet worden ge zocht in het feit, dat uw broeder op haar verliefd was. Ik veronderstel dat hy dat alty'd geweest is, maar toen zü trouwde was hij te jong om serieus te worden genomen". „Oh!" Lady Milborne was kennehjk diep onder de indruk van deze me dedeling, want haar gezicht verbleek te. „Maar dat is eenvoudig verschrik kelijk- U bedoelt dat zij, indien niet alleen juffrouw Sinclair, maar ook Lynn uit de weg werd geruimd, een goede kans had om hertogin te wor den?" „De practische zekerheid om herto gin te worden" verbeterde münheer Chitterwick haar. „zij speelde cm een hoge Inzet!" „Hoe gemeen". Het gesprek stokte een ogenblik, maar lady Milborne herstelde zich spoedig en stelde een nieuwe vraag. „Dus daarom moest die Benson zich voor Lynn uitgeven?" „Ja, volgens de bedoelingen van Ju dith tenminste. Hüzelf veronderstelde natuurlük, dat hü het om een geheel andere reden deed". „Ik heb dat nooit goed Begrepen. Vertel me het hele complot, mijnheer Chitterwick, van het begin af'. Mijnheer Chitterwick verorberde een paar happen: de voorbereidingen van zy'n gastvrouw hadden doel ge troffen. Hü was niet langer verlegen en tot praten bereid. „Wel, de zaak begon met de verschyning van Ma- ry Goole. Zü is, zoals u weet, een beroepsmisdadigster en een handige ook, want zy weet een uitstekend ge bruik van de waarheid te maken en liegt slechts in uiterste gevallen De geschiedenis die zij hoofd-inspecteur Moresby en mij bij onze eerste ont moeting in het hotel vertelde, was wat de feiten betreft juist en daarom werd zü in het begin door niemand ver dacht. Toen zy die betrekking bij juf frouw Sinclair aannam, volgde zü haar gewone methode, die hierop neer kwam, dat zij bij ryke oude dames in dienst ging, met het doel om de vrienden en kennissen van haar werk geefster te beroven, zodra de kans daartoe zich voordeed. Tijdens haar verblijf bü juffrouw Sinclair hoorde zy af en toe over een onbekende neef in Amerika spreken, maar sloeg daar op in het begin geen acht. Later ech ter drong het tot haar door, dat deze neef een man moest zijn, die zij in Amerika had leren kennen in de broe derschap der misdadigers. Zy zag nu een uitstekende gelegenheid om ge bruik te maken van deze man die /.elf weinig vindingrijk was. Zy schreef hem, dat zy een plan had, dat hen beiden rijk kon maken en dat hij daarom onmiddellyk moest overko men. Benson kwam prompt. Het plan van juffrouw Goole was op twee fei ten gebaseerd. Het eerste was, dat juffrouw Sinclair's dreigementen van onterving heel wat ernstiger gemeend waren dan de majoor veronderstelde en zy' daartoe zeker zou kunnen wor den bewogen, indien het nieuws van majoor Sinclair's huwelijk haar op 'n onhandige wijze door de majoor zelf zou worden verteld. Het tweede feit was, dat juffrouw Sinclair hartpatiën te was en niet lang meer te leven had, zodat zü, wanneer zij haar testament eenmaal veranderd had, waait-ciiijn- lijk geen tüd meer zou hebben om dit nog eens te doen. Het hele plan der persoonsverwisseling ontsproot aan het brein van juffrouw Goole. Haar idee was, dat Benson, die zü als een knap imita,~* kende zich voor de majoor u,w<.oi ui' en juffrouw Sinclair het verhaa) ,«n het huwelyk op zo'n wyze moest vertel len dat zy het hem nooit zou verge ven. Mary Goole zou wel zorgen, dat deze ontmoeting onder de gunstigste omstandigheden geschiedde. Ds^ was haar plan. Al het overige is van Ju dith Sinclair. (wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 4