Ikmaartbi
[.HOLLANDSE
PERS 1945
De Cholera-epidemie in Egypte
steeds ernstiger
Door Duitsland geroofd goud, een
waarde van 100 millioen terug
In kort bestek
Jaargang No 1066
Maandag 20 October 1947
Wnd. hoofdred.: A. ERIKS. Westerweg
338. Telefoon 3300.
Stadsredactie en Corr adres. Voor-
dam 6 A (niet te verwarren met Voor-
dam 9) tel. 3967, bij geen gehoor 4544
Voorlopig voor Administratie, adver
tenties en hoofdredactie, Tel.: 3300
Tweede kort geding in persstrijd
\r Dijkstra: yfDit is een poging tot sabotage
fran het. vorige vonnis"
Stichtingsbestuurders zijn hei
onderling niet eens
Wederom moest Zaterdag j.1. ny. J. Krabbe trachten, zich een
oordeel te vormen over een aspect van het huidige persconflict
Ditmaal was het de N.V. Noordhollandse Pers i.o., het overkoepelend
lichaam van de Stichtingsbesturen van de oud-illegale pers van voor
1 October j.1., die de eiseresse was en in een kort geding N.V.
Sprekend Papier het recht betwistte om op de door haar gedrukte
kranten, de namen „De Vrije Alkmaarder" en „De Nieuwe Schager"
te voeren. Mr. R. H. Dijkstra, de directeur van „De Groene Amster
dammer" en raadsman voor „Sprekend Papier", zeide: „de ware
eiseresse is hier niet aanwezig. Eiseresse is niet het bestuurslichaam
van de oud-illegale pers, maar de collaborateurspers van de heren
Butter en Krak. Hoogstens zijn een paar mensen van de Stichtings
besturen onder het juk van de Voordam doorgegaan".
Zijn woorden vonden zelfs steun bij mr. H.Scholten, voor de te
genpartij, die er am. op antwoordde: ..Ik wil gaarne toegeven, dat
het „Dagblad voor Noord-Holland" dringend verzocht heeft om op
te tredenEn op onverwachte wijze werd deze vreemde gang
van zaken nog duidelijker onderstreept door de schriftelijke ver
klaringen van een aantal Stichtingsbestuurders, o.m. de secretaresse
van het Stichtingsbestuur van „De Vrije Alkmaarder", waaruit bleek
dat zij niet op de hoogte waren geweest met het aanhangig maken
van het kort geding en er tegen protesteerden
„Spookbladen" die ver
warring stichten
Mt'. Scholten greep in zijn uiteen-
etting terug op het vorige kort ge-
fing. dat door „Sprekend Papier"
terd gewonnen. ..Dezelfde N.V.. die
rich toen beklaagde over onoirbare
handelingen, aldus pleiter, „ontziet
lich niet, zich- de rechten op de Vrije
Allernaarder en de Nieuwe Schager
toe te eigenen; men sticht verwar
ring onder het publiek, doet het voor
komen alsof er geen fusie is, mis
bruikt de naam van N.V. Noordhol -
landse Pers 1945 en zet de kroon op
dit alles door zelfs de nummering
Van de kranten door te laten lopen
Zie vervolg pag 4
Amerikaanse luchtmacht
over Noordpool
De Amerikaanse luchtmacht heeft
een strategisch verdedigingsplan voor
Alaska opgesteld, dat onder meer de
aanleg van met radar uitgeruste
waarschuwingsposten, gevechtsbases,
ondergrondse contrólecentra en bases
voor zware bombardementseenheden
omvat. Met deze bekendmaking heeft
de Amerikaanse luchtmacht het lang
bewaarde stilzwijgen over haar gehei-
operaties in de Noordpoolgebiedeil
verbroken.
NEDERLAND HELPT CURACAO
AAN DOLLARS
Naar het ANP verneemt, heeft de
gouverneur van Curacao, Dr. P. Kas
teel, met de Nederlandse regering 'n
voorlopige regeling getroffen ter leni
ging van de monetaire moeilijkheden
op Curacao. die het gevolg zijn van
de oninwisselbaarheid van ponden-
sterling in dollars. De regering heeft
Curacao ter overbrugging een zeker
aantal dollars ter beschikking gesteld
in afwachting van nadere besprekin-
.gen met Engeland.
Nieuws van het biljart-front: Van
der Pol won het jubileum-tournooi
van de N.A.O. in Tilburg, Schmidt
won de porceleinen olifant, trophee
van het invitatie-tournooi om de Wil-
helmina-wisselprijs.
Spoedig einde van de
Franse staking?
Na een gistermiddag gehouden ver
gadering van de directie van de Me
tro, afgevaardigden van het algemeen
vakverbond en vertegenwoordigers
der regering werd meegedeeld, dat
men wel spoedig tot overeenstem
ming zal komen
De vakverenigingen schijnen echter
i'-clo!" optimistisch te zijn. Meer dan
15000 i- an personeel van busdiensten
en Métro hebben besloten, de staking
voort te zetten.
Het laatste belangrijke bericht over
de honoing van de regering luidt, dat
Mayer c-e minister van Arbeid, bereid
zou zijn de employé's van de Métro
tijdelijk een jaarlijkse toelage toe te
staan.
COMPLOT IN BULGARIJE
ONTDEKT.
Radio Sofia meldde gisteren, dat de
Bulgaarse politie een complot tot om
verwerping van het regiem heeft ont
dekt, met „zeer uitgebreide vertak
kingen", waarbij 130 personen zijn be
trokken. De leiders zijn gearresteerd".
Argentijnse miereninvasie in
de Rivlera
Een reusachtig leger Argentijnse
mieren, die, naar men gelooft, door
bananenschepen zijn overgebracht, be
dreigen thans de Italaanse Riviéra
Enige maanden geleden verschenen
de eerste colonnes te San Remo en
sindsdien trekt het leger in steeds
toenemende scharen Oost ep West
waarts. De bevolking voert de strijd
tegen de mieren met alle mogelijke
middelen, doch heeft tot dusver geen
succes geboekt.
Verschillende bewoners van luxe
villa's te San Remo hebben hun eigen
dommen verkocht, daar de mieren,
die zich overal genesteld hebben, het
bewonen van deze huizen onmogelijk
maken.
In het Italiaanse parlement is thans
'n schriftelijke vraag ingediend, waar
in de regering word verzocht om aan
de plaag een eind te maken.
Engeland in nood
Thuisvloot wordt
drastisch ingekrompen
Officiéél is medegedeeld, dat de
Britse thuisvloot beperkt zal worden
tot één kruiser en vier torpedoboten.
Deze maatregel is nodig geworden
door het tekort aan manschappen ten
gevolge van de demobilisatie.
Het opleidingsinstituut voor de vloot
bij Portsmouth zal gesloten worden.
De herfst-manoeuvres van de thuis
vloot, welke 6 October hadden moeten
beginnen, zijn afgelast vanwege nood
zaak tot brandstoffenbesparing. De
vloot-correspondent van de „Sunday-
Times" tekent hierbij aan, dat Groot-
Brittannië, na het ingaan van de be
perking, nergens ter wereld meer slag
schepen voor eventuele operaties ter
beschikking zal hebben.
Een telex-berichtje luidde als volgt
(Yorkshire) heeft in in een pakhuws
vaan tijdens viernverdiepingen een
hevige rbrizuk gewoed, whisky, sqc
(343, noten ginken in de mlammen op.
(rtr). Wij hebben zo de indruk, dat
de Amerikaanse reporter althans iets
van de whisky wist te redden.
Frankrijk gooit het roer om
Eclatante overwinning van de
Gaullisten
Absolute meerderheid in Parijse
gemeenteraad voor hen
Alle uitslagen van de gisteren gehouden Franse gemeenteraadsverkie
zingen zün nog niet bekend, maar het staat reeds vast, dat de partij van
De Gaulle, de „Rassemblement du Peuple Francais", een onverwacht grote
overwinning heeft behaald, hoofdzakelijk ten koste van de M.R.P. De ver
kiezing van 48 leden der R.PJF. tot gemeenteraadslid van Parijs is reeds
verzekerd, zodat de Gaullisten in de Franse hoofdstad de absolute meer
derheid in handen zullen hebben. De communisten hebben hun posities over
het algemeen kunnen behouden; In enkele districten hebben zij stem
men aan de socialisten moeten afstaan. Deze laatsten zullen in de toekomst
moeten fungeren als stootbumpe tusssen het communistisch en een sterk
Gaullistisch blok.
Over het geheel
ongeveer 40 pet.
Op grond van de eerste uitslagen
viel te verwachten, dat 32 pet. van
de kiezers niet zou stemmen. Reuter
meldde hedenmorgen, dat na telling
van 4 millioen stemmen de verhou
ding tussen de partijen als volgt was:
R.P.F. 40 pet., communisten bijna
30 pet., socialisten bijna 20 pet., M.R.P.
9 pet. Te Zille hebben de Gaulisten
60 pet. van alle stemmen behaald; te
Versailles 55 pet., Straatsburg 50 pet..
Tours 40 pet., Rouen 32 pet. en in het
oor»forvatieve Aix-en-Province 60 pet.
InsMarseille was de voorlopige uitslag
R.P.F. 10.112 stemmen, comm. 10.522,
soc. 5.500, M.R.P. 2.390.
Aix-en-Province (volledige uitslag):
R.P.F. 5.808, comm. 4.141, soc. 5.145.
M.R.P. 2.501. Te Nancy heeft de R.P.F.,
tesamen met de radicalen, de leiding.
Te Rouen 32 pet, Mulhouse 50 pet.,
Versailles 55 pet.
Uitslaande brand in garage
Eigenaar zwaar gedupeerd
BRANDWEER KON ERGER
VOORKOMEN
Een uitslaande brand heeft in de
vroege morgen van Zondag de garage
met drie vrachtauto's van de fa. G.
P. Groot expeditie en brandstoffen-
handel te Heiloo, totaal verwoest. Om
4.45 uur werd de Hcilooër brandweer
gealarmeerd, die uitrukte met wagen
en spuit en reeds een kwartier later
met vier slangen water gaf.
Dit snelle optreden heeft erger
voorkomen; aan de ene kant van de
garage staat het woonhuis, slechts
door een smalle steeg van een 2.50 m.
er van gescheiden; aan de andere kant
staan, tegen de garage, drie houten
brandstofschuren.
Gelukkig was er geen wind, zodat
de brand beperkt kon worden gehou
den. De schade is overigens al groot
genoeg: de garage en de drie auto's
gereedschap en de bloembollen welke
op de zolder lagen, gingen verloren.
Er is naar schatting minstens een
som van dertigduizend gulden mee
gemoeid; slechts een der vrachtwagens
was verzekerd.
Naar vermoed wordt ,is de oorzaak
van de vuurzee een auto-accu geweest
die kortsluiting maakte. De benzine
tanks van de wagens sprongen met
een luide knal en een hoge steekvlam
uiteen.
TWEE MAAL APPELEN
IN EEN JAAR
Zaandam, heeft een yellow-transpa-
rant-appelboom, die voor de tweede
maal in dit seizoen vrucht draagt. On
geveer drie Tyeken geleden sierde de
boom zich voor de tweede maal met
bloesem, en nu zitten er aan een tak
weer enkele appeltjes.
Zwart gymnastieklokaal
Dezer dagen kreeg men een vermoe
den. dat in kasteel Nijenrode te Breu-
kelen. waar het Ned. Opl. Inst. voor
het buitenland gevestigd is.*n „zwart
gyranatieklokaal werd gebouwd. Door
het opsporingsbureau te Utrecht werd
een onderzoek ingesteld n 1—f bleek
dat de vermoedens juist waren. Het
werk werd stilgelegd en men maakte
proces-verbaal op. De kosten van de
ze gymnastiekzaal, die reeds bijna
klaar was, bedroegen f 38.000,-.
De burgemeester van New-York
legde gisteren de eerste steen van
een gedenkteken voor de 6 millioen
door de Nazi's vermoorde Joden. Het
monumenf stelt de slag in het ghetto
te Warschau in April '43 voor. Frank
rijk, Tsjecho-Slowakye, Griekenland
Noorwegen en België waren bij de
pl-~htigheid vertegenwoordigd.
Onder leiding van professor van Giffen heeft men de opgravingen hervat
op de terreinen van de Abdij van Egmond. Men veronderstelt hier ruï
nes van de in 953 gebouwde en In 1673 verwoeste Abdij van Egmond.
Volgens een hoogstwaarschijnlijk
juistere lezing dan een vroeger Reu-
terbericht heeft de commisc"-? voor dc
teruggave van het muntgoud mede
gedeeld, dat een hoeveelheid van
128.468 kg. zuiver goud is beschik
baar gekomen ter verdeling onder de
landen, die tijdens de tweede wereld
oorlog van hun muntgoud werden be
roofd door Duitsland. Op dit totaal
zag België zich 90.649 kg., Luxem
burg 1.929 kg. en Nederland 35.890
kg. goud toegewezen.
Nadat de commissie heeft vastge
steld, dat een gedeelte van de door
Oostenrijk en Italië krachtens deze
beschikkingen ingediende eisen vol
strekt gegrond zijn, heeft zij bepaald
dat 33.783 kg. goud voor Oostenrijk
en 3.805 kg. voor Italië in reserve
rollen worden gehouden
Het grootste gedeelte van het ver
deelde goud bestaat uit muntgoud dat
door de Nazi's werd gestolen en in
April 1945 door het Amerikaanse le
ger werd teruggevonden in het reus
achtige ondergrondse depot van de
zoutmijnen te Markers in Duitsland.
Een ander gedeelte wordt onttrok
ken aan het goud, dat door de Duit
sers werd gestolen en tijdens de oor
log aan Zwitserland verkocht. DU
land stelde het goud later aan de
geallieerden ter beschikking in uitvoe
ring van de overeenkomst van Was
hington van 25 Mei 1946.
Aangezien de bovenstaande cijfers
de autenthieke gegevens weergeven
van het officiële communiqué der
commissie moeten tot dusver gepubli
ceerde getallen als onnauwkeurig wor
den beschouwd. Men kan derhalve
aannemen, dat Nederlands toewij
zing bijna 36.000 kilogram groot is.
overeenkomende met een waarde van
ruim honderd millioen gulden.
Het Amerikaanse plan om in de ko
mende vier jaren tot een waarde van
220 millioen dollar hulp aan Europa
te verlenen is, naar men uit Washing
ton meldt, wel uitvoerbaar, maar.
het zou een te grote druk op de Ame
rikaanse economie uitoefenen. Bete
kent dit, dat Uncle Sam de hand op
de portemonnaie zal houden?
Onder de 15 leden van een subcom
missie van de politieke commissie van
de V.N. die de voorstellen voor een
interimcommissie (kunt u er nog wijs
uit?) als „kleine algemene vergade
ring" (andere naam dus voor de sub
commissie) zal bestuderen, is mr. E.
M. J. Sassen als Nederlands vertegen
woordiger aangewezen. Proficiat.
Tsjang Kai Tsjek is de helft van
zijn Mandsjoerijse steenkool kwijt
daar de communisten zich van Foe-
tsjin hebben meester gemaakt. Laat
hij zich troosten: ook wij zitten aan
stonds in de kou.
Eén en veertig passagiers van een
Bristol-toestel, dat te Cartagena ge
dwongen was op zee te dalen, zouden
Stn het leven gekomen zijn. Slechts
twee man zijn gered.
In havens aan de Middellandse Zee
worden uitgebreide voorzorgsmaatre
gelen genomen tegen de verspreiding
van de cholera uit Egypte, waar Vrij
dag 308 personen twee maal zo
veel als de dag tevoren aan cho
lera stierven. De Libanese regering
heeft alle havens voor het scheep
vaartverkeer uit Egypte gesloten, be
halve Beiroet, dat quarantaine-faci
liteiten heeft.
De haven van Famagusta op Cyprus
werd onder quarantaine gesteld, tot
dat werd uitgemaakt, dat het verdach
te cholera-geval aan boord van bet
Britse troepen transportschip „Tripo-
litania" een dysenteriegeval was.
Uit Marseille werd gemeld, dat het
Franse passagiersschip Marechal Jof-
fre, dat uit Saigon via het Suez-ka
naai is teruggekeerd en ook het Brit
se schip, ..Marathon" uit Napels aan
een grondig medisch onderzoek zijn
onderworpen.
Alle zeelieden, havenarbeiders en
douane en gezondheidsinspecteurs die
op de schepen zijn geweest, zijn
ingeënt.
De Griekse minister van gezond
heid heeft medegedeeld, dat Grieken
land zijn scheepsverbindingen met
Egypte voorlopig niet zal staken. In
de voornaamste Griekse havens wor
den alle mogelijke maatregelen geno
men om het gevaar van uitbreiding
der cholera-epidemie te voorkomen,
zo zeide de minister.
In het Oosten van de Pendsjaab zijn
in de afgelopen twee weken 1200
N.O. FRANKRIJK WON MET 5-1
Ons Oostelijk elftal heeft zich gis
teren te Reims zo goed en zo kwaad
als het kon verdedigd tegen de ver
tegenwoordigende ploeg van Noord-
Oost Frankrijk. Een veel te moeilijke
opgaaf voor onze landgenoten; zij ver
loren met 5-1, en deze cijfers waren
zeker niet geflatteerd voor de Fran
sen. Het Franse elftal vertoonde een
veel degelijker en geroutineerder spel
dan het onze. Een uitzondering moet
gemaakt worden voor Moering en En
gelsman, die beiden hun mannetjes
stonden. Engelsman waagde éénmaal
een schot, en dat was een kanjer van
verre afstand die ons aan het enige
Oostelijke doelpunt hielp.
vluchtelingen aan cholera of dysen
terie gestorven. In New Delhi stier
ven 104 mensen aan cholera, sinds
de ziekte voor het eerst op 25 Sept.
werd geconstateerd. In de vluchtelin
genkampen worden dagelijks 5.000 a
6.000 perr men ingeënt.
Men neemt aan, dat in Egypte thans
reeds meer dan tweeduizend perso
nen tengevolge van de cholera-epidc
mie gestorven zijn. In sommige stre
ken schijnen de medische autoritei
ten de toestand niet meer meester
te zijn en in de bcsmettte zones wor
den thans per uur vijftien doden en
dertig nieuwe gevallen gemeld. Cairo,
Alexandrië, en Port Said liggen tol
dusver buiten de gevaarlijke zóne.
ENGELAND KLOPT WALES
Voor een record aantal toeschou
wers, 55.000 man publiek, behaalde
het Engelse elftal een 3-0 overwin
ning op Wales, een stand, welke reeds
in het eerste kwartier was bereikt.
De Engelse linksbuiten Finney
opende de score in de zesde minuut,
waarna Mortensen, vijf minuten later,
een gemakkelijke kans niet onbenut
liet. Het was tenslotte Lawton, weer
geheel fit, die de derde goal voor zijn
rekening nam. Hardnekkig verdedi
gen van de achterhoede van Wales
voorkwam meer doelpunten voor de
rust.
In de tweede helft slaagde Wales
er in, door snel op de bal te zitten
en zoveel mogelijk defensief spel, ver
der scoren van het Engelse elftal te
voorkomen. Vanzelfsprekend vorm
den de gasten een beter team en vrij
wel alle spelers waren een klasse be
ter dan die van Wales. Maar in de
tweede helft verkno^e de Engelse
voorhoede door slecht schieten meni
ge kans. Ook de voorhoede van Wales
maakte geen gebruik van scorings
kansen, al bracht rechtsbinnen Powell
enkele malen met een onverwacht
schot Swift in moc'itjkheden. Het ein
de kwam met een 3—0 zege van het
Engelse elftal.
Ondermijnend
gekanker
Wanneer men met willekeurige
mensen spreekt en hun mening hoort
over de leden van ons ministerie, dan
zou men tot de conclusie kunnen ko
men, dat hier in Nederland eigentijk
iedereen geschikt is voor minister, be
halve, die het juist toevallig zijn.
Aldus de heer Woudenberg, alge
meen secretaris van de Partij van de
Arbeid, in de rede. die hij Zaterdag
j.1. in Alkmaar hield.
Deze uitlating slaat de spijker zó
precies op zijn kop, dat wc er even
bij stil willen staan.
In een tijd, waarin onze reg.iing
staat voor moeilijkheden van zu'k n
omvang, dat die uit voor-de-oj: .se
perioden daartegen eenvoudig in et
niet verzinken, schijnt iedereen meer
dan ooit geneigd iedere fout, die hij
waarneemt, op rekening van het mi
nisterie te schrijven. Er is sprake \jïi
een ontevredenheid, die even dwaas
is als onverdiend.
Gedurende de bezettingstijd haJ.'en
de Duitsers van ons land een Au ,'ns-
stal gemaakt en toen in 1945 enk. Ie
mannen het bewind op zich nam.n,
wisten ze, dat hun een Hercules ar
beid wachtte.
In plaats nu van een gerechtvaar
digde bewondering aan de dag te leg
gen voor het vele goede, dat is tot
stand gekomen, voor het feit, dat net
leven in Nederland in elk opzicht
weer dragelijk is geworden, menen
tallozen met zure gezichten altijd te
moeten wijzen op de fouten, die wor
den aangetroffen.
Ideale samenlevingen bestaan niet
en fouten zullen er altijd zijn. We zijn
er van overtuigd, dat niemand dat
beter weet dan onze ministes zelf, die
waarlijk niet lijden aan bekrompen
heid van geest en die steeds opnim .v
tonen een heldere kijk te bezitten Die
overigens geen gelegenheid laten voor
bijgaan om mededeling te doen van
hun plannen. Deze plannen houden al
tijd verbeteringen in en vormen aus
het bewijs, dat zij, beter dan wie ook.
de gebreken en tekortkomingen uit
onze gemeenschap voor ogen hebben.
Deze fouten zijn voor het overgrote
deel toe te schrijven aan het feit, dat
bijna iedereen bij alles in de eerste
plaats het eigen belang tracht te die
nen. Hij scheurt naar zich toe, wat
hij kan. daarmee de orde, welke onze
ering poogt te vestigeik verstorend.
Hij werkt de wanorde in'de hand en
beklaagt zich hevig over de bureau
cratie en papierrompsslomp, welke
de regering in stand houdt, maar die
hijzelf noodzakelijk maakt
Enkele dagen geleden schreven we
enkele woorden over het Comité
Handhaving Rijkseenheid. Welnu: de
genen, die zich het luidst beklagen,
werken het hardst tegen. Zij zyn het
en het is niet in de eerste plaats de
regering aan wie de gebreken moeten
worden toegeschreven.
Ons volk moest er meer van over
tuigd zijn, dat de kankeraars de groot
ste hinderpaleif zijn op de weg naar
herstel en nieuwe bloei. Want ze wer
ken, soms zonder het zelf te weten,
soms echter ook welbewust en opzet
telijk een goede gang van zaken tegen.
Ons ministerie heeft herhaaldelijk
getoond vertrouwen waard te zijn. La
ten we dit daarom ook eerlijk geven
en laten we dit doen daar, waar w®
kunnen, het ondermijnend gekanker
de kop in te drukken.
Ieder kan in dit opzicht nuttig
werkzaam zijn en iedere keer, dat
men een mopperaar terecht heeft ge
wezen, mag men zich met de gedachle
vleien een dienst te hebben bewezen
aan onze samenleving. A. ERIKS
In Delft wordt een belangrijke ten
toonstelling gehouden van werken van
moderne Franse schilders, twee groe
pen van de Ecole de Paris. De ene
groep zijn zij, die een droom tot re
aliteit trachten te scheppen; de ande
re zoekt in de realiteit een droom.
De atmosfeer dunkt ons ideaal voor
geschokte zenuwen.
weerbericht
WEINIG VERANDERING
Na koude ochtend, vandaag overdag
ongeveer dezelfde temperatuur als
gisteren. Zonnig droog weer met tij
delijk matige wind tussen Oost en
Zuid.