IkmaatiJer
nder de Schijnwerper
N.-HOLLANDSE
PERS rns
„Verdeling van 't Beloofde Land
op 1 Juli 1948''
„...hun dansen de uitdrukking van
de zuiverheid en de schoonheid
4e Jaargang No 10 77
Zaterdag 1 November 1947
Wnd. hoofdred.: A. ERIKS. Westerweg
338. Telefoon 3300.
Stadsredactie en Corr. adres. Voor
dara 6 A (niet te verwarren met Voor-
dam 9) tel. 3967. Voor advertenties
en adm. eveneens Voordam 6 A. (Tel.
3967).
Amerika doet nieuw voorstel inzake Palestina
Britse strijdkrachten zouden orde in
overgangsperiode moeten handhaven
Een gewapende tweeling...
De Verenigde Staten hebben Enge- I
land een nieuw voorstel gedaan inza-
ke Palestina.
De Assemblee der Ver. Naties zou
een „Commissie van Drie" moeten be
noemen om leiding te geven in de
overgangsperiode tussen nu en Juli.
De Britse strijdkrachten in Palestina
moeten gedurende die periode verant
woordelijk blyven voor de handha
ving van orde en recht.
Joden en Arabieren moeten in de
overgangsperiode in de gelegenheid
worden gesteld „schaduwregeringen"
te vórmen, die bevoegd zijn haar
eigen ordetroepen te recruteren en te
bewapenen.. Amerika heeft zijn oor
spronkelijk voorstel tot oprichting van
een vrijwilligersleger om de orde te
handhaven ingetrokken.
Het voorstel werd gedaan bij mon
de van Herschel Johnson, Amerikaans
vertegenwoordiger in de verdelings
subcommissie voor Palestina en de
inhoud is drie dagen geleden aan Be-
vin ter kennis gesteld. Volgens het
voorstel moet de voorlopige regering
Aanklacht tegen
New-Yorkse bankiers
De Amerikaanse procureur-gene
raal Tom Clark heeft medegedeeld,
dat bij een anti-trust aanklacht in
dient tegen 17 grote beleggingsban
kiersfirma's in New York.
In de aanklacht worden deze fir
ma's beschuldigd van monopolistische
practijken bij het uitgeven van nieu
we emissie's. Voorts vraagt de Ame
rikaanse regering de ontbinding van
de te Chicago gevestigde „Investment
Bankers Acociation cf America". Tij
dens een persconferentie verklaarde
Clark, dat de aanklacht een der groot
ste en belangrijkste vormt in de his
torie van de anti-trust wetgeving. De
betreffende bankiersfirma's wijzen de.
tegen haar ingebrachte beschuldigde
echter van de hand.
Boedapest in beroering
Het verspreiden van oorlogsgerüch-
ten en het voeren van oorlogspropa
ganda zal in Hongarije streng worden
gestraft, aldus meldt Radio Boedapest.
Wie er op wordt betrapt,rkrügt vijf
jaar gevangenisstraf. In zeer ernstige
gevallen kan zelfs de doodstraf wor- I
den uitgesproken.
In het Hongaarse parlement heeft
de communistische afgevaardigde
Zold de onafhankelijkheidspartij van
Zoltan Pfeiffer beschuldigd van oor
logsophitsing door 't verspreiden van
allerlei geruchten. Hij zeide. dat alle
oorlogsophitsers moesten worden uit
geroeid. De afgevaardigden van de
partij van Pfeiffer sprongen op en
riepen: ..Dit is aansporing tot moord".
Zij verlieten de zaal. doch kwamen
terug toen de president Zold tot dr
orde had geroepen.
Het incident heeft de gemoederen
te Boedapest sterk in beroering ge
bracht. Gemeld wordt, dat velen de
hoofdstad hebben verlaten.
Cholera-epidemie breidt
zich nog uit
De eerste gevalle- van cholera zijn
gesignaleerd ten Oosten van Alexan-
drië. bij Bedouïnenstammen uit het
Westelijk deel van de woestijn. De
autoriteiten nemen maatregelen ter
isolering van de streek om te voorko
men. dat de cholera naar de oasen
overslaat, die tot dusver voor de plaag
gespaard zijn gebleven.
Gedurende het afgelopen etmaal zijn
690 ï.ieujve gevallen van cholera ge
signaleerd en 402 personen aan de
ziekte gestorven.
KeJer'aag voor De Valera
Bij een tussentijdse verkiezing in
t district Dublin heeft Sean MacBride
de leider van de links-republikein-
se beweging in Eire, een opzienbaren
de overwinning behaald. Dat bete
kent voor minister-presidint De Va
lera een ernstige nederlaag. In Tip-
perary zijn de links-republikeinen
Ran de winnende hand. De drie recht
te partijen schijnen dc toestand ern
stig in te zien. Misschien zal De Va
lera binnenkort de leiding nemen van
een verenigde rechtse partij met een
liberaal program.
NOTA's VAN ENGELAND EN DE
V. S. AAN FRANCO.
De zaakgelastigden van Engeland en
de V.S. te Madrid hebben op het
Spaanfce ministerie van buitenlandse
Zaken nota's van hun regering over
handigd, waarin wordt verzocht 104
Duitse diplomaten en andere in Span
je verblijvende Dpitsers, die door de
geallieerden gezocht worden, naar
Duitsland terug te zenden.
De Britse afgevaardigde John
Martin werd gevraagd naar de
reactie der Britse regering op
het Amerikaanse voorstel. Hij
zeide: „het standpunt der Britse
regering blijft zoals door haar
is uiteengezet".
Dat is: afwachten wat de alg.
vergadering er van zegt en dan
een besluit nemen.
Ondertussen gaf Martin wel
als zijn mening tc kennen, dat
het Amerikaanse voorstel de
Britse regering in feite ver
zoekt de volledige verantwoor
delijkheid voor het uitvoeren
van de verdeling „tijdens de pe
riode, dat Palestina het leven
schenkt aan een tweeling
een gewapende tweeling" op
zich te nemen.
Te Alkmaar werd een vergadering gehouden van Brandweercommandanten
uit Noord-Holland en Utrecht. Na afloop vond een demonstratie plaats met
mistblnssing door de Fa. Kroonenburg. In 2 a 3 seconden was een behoor
IQke oliebrand door de speciaal geconstrueerde miststraalpijp geblust. Alle
commandanten warep enthousiast ove r deze nieuwe methode.
onder jurisdictie van de Algem. Verg.
der Ver. Naties staan. De Sovjets voe
len in dit opzicht meer voor de Vei
ligheidsraad, de Ver. Staten willen dat
liever niet, zolang „de vrede niet in
gevaar komt".
De „Commissie van Drie" zou on
der leiding komen te staan van de
Hoge Commissaris voor Palestina en
als adviserend lichaam optreden, daar
bij samenwerkend met Arabische en
Joodse leiders en met de Britse auto
riteiten.
Nederl. troepen worden
niet teruggetrokken
Veiligheidsraad verwierp
Australisch - Russische resolutie
De Veiligheidsraad van de V.N., die
momenteel de Indonesische kwestie
behandelt, heeft de Australische en
Russisehe resoluties, voorstellende dat
de Nederlandse en Republikeinse troe
pen zich zouden terug!rekken tot op
hun uitgangsstellingen, verworpen.
Het raport van de Consulaire Com
missie had een dergelijk terugtrekken
niet aan kunnen bevelen, daar het
h.i. tot nieuwe moeilijkheden in de
betreffende gebieden zou kunnen lei
den.
Van Kleffens over rapport
Mr. Van Kleffens heeft een rede ge
houden in deze zitting, waarin hij het
oordeel van de Nederlandse regering
over het rapport ter kennis bracht.
Dit oordeel is: „vele verklaringen
werpen licht op de vraag, waarom be
paalde dingen gedaan en andere na
gelaten moesten Vorden. Maar de
onvolledigheid van 't rapoport is", al
dus mr. Van Kleffens, „ip ons nadeel".
Uitvoerig bracht hij op deze onvol
ledigheid critiek. Hij steunde de Am.
resolutie, die bepaalt dat de Neder
landse troepen kunnen blij\*n waar
zij zijn. Gromyko noemde deze reso
lutie „schandelijk".
Pax-tabak zonder bon
Het CDK deelt mede, dat van 1
November a.s. af tabak van het merk
„Pax" in veertig-grams verpakking
zonder inlevering van bonnen mag
worden verkocht. Dit geldt zowel voor
Pax-rooktabak als voor Pax-shag- en
pruimtabak, benevens pruimrollen.
Ook kunneh van 1 November a.s. af
sigaretten, vervaardigd van Zuid-Ame
rikaanse tabak (hetgeen op de ver
pakking is vermeld) vrij verkocht
worden. Alle andere merken tabak en
alle andere soorten sigaretten met uit
zondering van de Volksherstelsigaret-
ten mogen niet dan tegen in ontvangst
neming van bonnen worden verkocht
Wijziging in Alcmaria-elfial
Alcmaria's eerste zo betoogden wij
j.1. Maandag kon wel enige wijziging
in zijn opstelling velen.
Het verheugt ons, dat de elftalcom
missie dezelfde mening bleek toege
daan te zijn.
De spil Mulder, die helaas niet bleek
te voldoen, is voor de komende wed
strijd tegen ZVV vervangen door Ten
Herkei.
Ten Herkei speelde het laatste an
derhalf jaar in het tweede, voor die
tijd heeft hijT als spil en in de voor
hoede, reeds een plaats in het eerste
gehad en hij is momenteel weer zeer
goed „in vorm".
Wij hopen en verwachten, dat deze
wijziging een ten goede zal blijken.
Filmavond I. v. A. O.
Vrijdagavond werd er een filmavond
gegeven door het Instituut voor Ar
beidersontwikkeling in de onver
warmde, Aula van het Murmallius-
gymnasium. De voorzitter de heer
Schinkel, opende met een woord van
welkomen zette het doel van het I. v.
A. O. uiteen. Mevr. Visserv. d. Ven
hield daarna een korte inleiding voor
de film, die handelde over de Volks
hogeschool. Wij kregen een kijkje in
een dezer scholen in Zweden, in het
dorpje Farna.
Van de vroege ochtend tot de late
avond wordt daar aan sport, spel,
werk en studie gedaan. Een interes
sante en opwekkende filmavond.
BESTUURSWISSELING CANTE-
CLEER
De toneelvereniging Cantecleer heeft
op haar laatste jaarvergadering, we
gens periodiek aftreden van enkele
bestuursleden, het volgende bestuur
gekozen: Kees Schröder, voorzitter;
Toon Buisink, secretaris en Frans Spie
kerman, penningmeester.
BOTSING
Vrijdagmiddag om plm. 3 uur reed
de vrachtwagen van Schot's kolen
handel op het Verdronkenoord in de
richting van de St. Annastraat toen
van deze straat uit een luxe auto
naderde. Op de hoek kwamen zij in
botsing met elkander en een voor
spatbord plus de koplamp van de
luxe wagen werd ingedrukt. De
vrachtwagen geraakte van voren van
zijn veren en kon niet verder. Na een
voorlopig onderzoek der politie over
de schuldvraag, kon de personenauto
op eigen kracht verder gaan; de
vrachtwagen moest weg worden ge
sleept
GOEDKOPE WINTERVOORRAAD!
Een tuinder deed aangifte aan het
bureau van politie van diefstal van
drie zakken aardappelen, die op zijn
aardappelland aan het einde van het
Baanpad stonden.
Vlijmense toneelvereniging
speelt in Alkmaar
De toneelvereniging „Utüe Dulci"
uit Vlijmen zal op Zaterdag 22 No
vember in 't Gulden Vlies een opvoe
ring geven van het bekende toneel
spel van'Felix Timmermans, „Leon-
tientje". Deze uitvoering vindt plaats
in het kader van de culturele uitwis
seling tussen Alkmaar en de door Alk
maar in 1945 geadopteerde Brabantse
plaatsen Heusden en Vlijmen. Dit is
nog de enige band, die de betrekkin
gen tussen genoemde plaatsen levend
houdt en daarom alleen al moet op
deze avond het Gulden Vlies uitver
kocht zijn. Bovendien en dat zegt
nog meer de toneelvereniging Utile
Dulci is een van de beste toneelgroe
pen uit Brabant. De uitvoering van
T gontientje" zal zeker een succes
-worden. Maar de zaal moet vol!!
Voor de l.b.c.-beslrijding
De organisatoren van de voetbal
wedstrijd tussen het café- en restau-
rantpersoneel en de kasteleins hebben
het hierbij niet gelaten. Zij zijn van
mening geweest, dat de patiënten in
de Lighallen ook onmiddellijk baat
bij dit alles moesten vinden in de
vorm van een aantal direct te aan
vaarden cadeaux.
Aan de patiënten zullen de volgen
de geschenken worden aangeboden:
verstrekt (geheel gratis) door de na
volgende winkeliers: Heykoop: gebak
Hulskamp: gebak, de Winter: gebak,
Kruyer: gebak, Philips: gebak, Land
man: gebak, Kuipers: cake, Ouwehand
tulband, Bloemenhuis Gerda: bloemen
Smit, Magdalenastr.: paling. De Gruy-
ter: wijn en limonade en Ninella: eau
de Cologne. Ook aan deze winkeliers,
namens de patiënten, hartelijk dank!
Spelend kind kwam onder
vrachtauto
Op slag werd het gedood
Chauffeur treft geen schuld
Een meisje van ongeveer drie en
een half jaar werd gistermiddag te
Alkmaar door een vrachtauto overre
den en op slag gedood. Het ongeluk
gebeurde geheel buiten de schuld van
de chauffeur, die de spelende kinde
ren bij zijn wagen niet opmerkte, toen
hij startte en wegreed.
De vrachtrijder G. uit Schagen had
zijn wagen geparkeerd in de Linde
laan voor de viswinkel van de heer
P. Makkes en toen hij, vijf minuten
voor vier, weer uit de zaak stapte,
bemerkte hij niet, dat aan de andere
kant van zijn wagen een paar kinde
ren aan het spelen waren. Zij stonden
op de treeplank, toen de chauffeur
zijn wagen startte, maar sprongen op
de grond zodra hij wegreed. Alleen
het meisje Annie K., een dreumes van
ongeveer drie en een half jaar, sprong
nogmaals op de treeplank, met het
verschrikkelijke gevolg dat zij kwam
te vallen en onmiddellijk daarop de
achterwielen van de zware wagen
over haar heen gingen.
De chauffeur stopte reeds een paar
meter verder; het gegil der voorbij
gangers en een man, die zijn hand
opstak, maakten hem er op attent,
dat er iets moest zijn gebeurd.
In een oogwenk was het zwart van
de mensen.
Mevr. Makkes belde de politie op;
even Ja ter arriveerde ook dr. W. J.
Lojenga, de dir. van de Gem. Ge
neeskundige dienst.
Hij kon slechts de dood constateren.
Nadat het lijkje per ziekenauto was
weggebracht, had hij nog slechts de
droeve taak de ouders van het meis
je dat aan het Akerspad woonde, van
het gebeurde op de hoogte te stellen.
3-JARIG KIND AANGERADEN
Donderdag liepen twee kleuters
achter een paard en-wagen op de Llm-
merhoek aan. Op de hoek van de
Keetgracht liet een van hen, een vier
jarig jongetje, de wagen plotseling los
en stak de weg over. Hij werd hierbij
aangereden door een bestelauto. Hij
kreeg een klap van het linkerspatbord
en viel tegen het linkerachterwiel aan.
De chauffeur van de auto aemde
krachtig en stond vrijwel gelijk stil.
Het kind werd per taxi naar het Cen
traal Ziekenhuis vervoerd, waar bij
onderzoek bleek, dat het knaapje er
wonderlijk goed was afgekomen. Hij
had slechts schaafwonden aan hoofd
en beide benen opgelopen.
AUTO TE WATER
In de nacht van Donderdag op Vrij
dag slipte een personenauto op de
Bergerweg nabij het Pesiebad.
De auto kwam in de brede Molen
tocht aldaar terecht. Alle inzittenden
konden gered worden. De auto, die
toebehoorde aan de orgelbouwer P
te Alkmaar, is Vrijdag door de fa
Met op het droge genracht.
Balleis des Arts de Paris
is het oordeel van Jean Louis Barrault
Maandag 3 November zal, zoals wij 1
reeds meldden in het Gulden Vlies
t beroemde Parijse Ballet ^IBallets des
arts de Paris" een voorstelling geven.
Donderdag 6 November geeft dit en
semble, dat reeds vier weken met
groot succes op tournee in Nederland
is, de afscheidsvoorstelling in de
Stadsschouwburg te Haarlem waar
het kort geleden nog door een geest
driftig publiek ovaties in ontvangst te
nemen had.
Het Parijse Ballet heeft op het In-
ternationaale Ballet-Concours te Ko
penhagen, Juni 1947, de eerste prijs
en de Gouden Medaille gekregen. 25
balletten uit vele landen waren de
mededingers. Het eveneens beroemde
Zweedse Danstheater mocht met de
„Bijbelse taferelen" de tweede prijs
ontvangen.
Jean Louis Barrault, beroemd door
zijn film „Les enfants du Paradis"
heeft 'n grote bewondering voor Jean
Weidt en zijn ballet* Jean Weidt was
ook de tegenspeler van Jean Louis
Barrault in „Baptiste" de beroemde
pantomine. En Barrault werd overi
gens door Jean Weidt geschoold. Jean
Louis Barrault schreef: dit ballet is
bewonderenswaardig. Weidt is een
voorbeeld van wil, zijn groep een van
geloof, hun dansen de uitdrukking
van zuiverheid en de schöonheid.
Te Alkmaar zullen de balletten „Ode
na de storm" met muziek van Cho-
pin en Serkin, „La Victime", een In
diaans ballet, muziek van Clément en
„Abel en zijn Broeders", groot ballet
in twee delen met muziek van Pon-
chielli en Tschaikowsky worden op
gevoerd.
Iedere dag... met een lach
In dit nummer komt een aan
kondiging voor van de bonte
avonden, georganiseerd door de
8 Octobervereniging, onder de
titel: „Iedere dagmet 'een
lach". Natuurlijk zullen er vele
stadgenoten zijn, die deze re-
vue's zullen willen bezoeken.
Maarzij zullen lid moeten
zijn van de 8 October vereni
ging „Alkmaar Ontzet". Zij,
die nog geen lid zijn, maar dit
wensen te worden, kunnen zich
alsnog opgeven en wel tijdens
de zitdag op 4 November in 't
Gulden Vlies, waar zij dan ge
lijk de toegangskaarten kunnen
krijgen. U kunt komen van 9
12 uur en van 24 uur
drijven, waar mogelijk, goed marche
ren. Er is voldoende voedsel, maar op
Java een groot tekort aan kleding.
Het wijd verbreide nationaal bewust
zijn maakt de indruk anti-Nederlands
tenzij, maar bij nader onderzoek blijkt
dat het in wezen slechts tegen „het
kolonialisme" is gericht. Lieden, die
blijk geven van anti-Republikeinse of
pro-Nederlandse gezindheid staan aan
vrijheidsberoving bloot. „Het is voor
de hand liggend, dat de politionele
actie de anti-Nederlandse stemming
heeft doen toenemen", wordt er ech
ter bijgezegd.
Wat de rust en orde op Republi
keins gebied aanging, zou men de
toestand dus op zijn minst als „rede
lijk wel" (voor de politionele actie
althans) kunnen kenschetsen. Evenzo
wat het bestuur aangaat.
En nu 't „bezette gebied". Daarover
zegt het rapport: de handhaving van
recht en orde in de reeds voor de po
litionele actie door Nederland bezett-
steden is verzekerd en het economisch
herstel is hier in volle gang. (Vetge
drukte van ons, Red.)
„In de pas door Nederland bezette
gebieden verkeert de bevolking, uit
gezonderd enige streken, in minder
gelukkige omstandigheden dan in het
Republikeinse gebied, het geen te wij-
ten is aan vrees zowel voor terroristi
sche benden als voor de bewegingen
der Nederlandste troepen".
Het staat er, zwart op wit. Het
komt ons voor, dat, alle mogelijke
goede bedoelingen ten spijt, men op
zijn minst kan zeggen: om orde
rust, om veiligheid en welvaart
verzekeren voor de Indonesiërs, had
men de kanonnen beter kunnen laten
zwijgen
A.
Om orde, rust en
veiligheid.
De resultaten van het onderzoek dat
de consulaire commissie le Batavia
heeft ingesteld naar de nalet-in- van
de order „staakt het vuren n de
wandeling kortweg genoemd ..Consu
laire rapport". worden reeds cm-c da
gen besproken in de Veiligheidsraad
der Verenigde Naties.
Op 14 October werd het aan de
voorzitter van dit college overhar., vd
".7 1?" de 31slc kon het ANP een
uittreksel publiceren uit de vier Hoofd
stukken, die het rapport bevu „e
vraag „waarom zo laat" zal ,,is.
achten nooit beantwoord worden, mo-
geluk zelfs niet eens te bcve- dor
Plaatste gesteld - men kan er lan zas
merhand aan gewond raken, dat ons
voorlichtingsap^aiaat. speciaal ten
aanzien Ve., -u-onoaie, niet overhaast
te werk gaat Van meer belang is
overigens het rapport der neutrale
commissie zelf.
Uit de ook al magere v„ 3ia-
gen over de debatten kon men met
vru grote zekerheid reeds va- el
len, dat f-t voor Nederland niet on
verdeeld gunstig was. Het uittreksel
indruk' eaf' "«vestigde de-
Uitvoerig spreekt het rapport over
verschil in interpretatie van het
verzoek om de vijandelijkheden te
staken, door de Veiligheidsraad op 4
Augustus gedaan. In feite is er van
een „staken der vijandelijkheden-
geen sprake geweest; ,Jn de militaire
practijk", zegt het rapport, „houdt de-
term m een stopzetten van alle
operaties welke een oorlog vergezel-
incIusief het gebruik van alle
s wapens' marineblokkade,
luchtverkenning, vijandige propagan-
da enz. enz.
Terecht zei dr. Van Mook op 3 Aug
Staken van vijandelijkheden zou
moeten inhouden een staken van ver
nielingen en gewelddaden op Republi
keins gebied en van vijandige propa-
ganda'. Terecht antwoordde de vol
gende dag de Republikeinse premier
.Maken van vijandelijkheden zou
moeten impliceren het staken van al
le soorten van handelingen, zowel van
de zijde der Nederlandse militairen
als van de zijde der burgerlijke au
toriteiten, welke gericht zijn tegen de
Indonesische bevolking".
En terécht merkt het Consulaire rap
port in dit verband op: „Er bestondy
dus een betreurenswaardig gebrek
aan vertrouwen aan beide zijden, dat
de order werkelijk zou worden uit
gevoerd".
Valt het in deze omstandigheden te
verwonderen, dat er. niet alleen van
een staken der vijandelijkheden, maar
ook van een „staakt het Wnniet
veel terecht kwam? Het Repubhkeins
opperbevel deed slechts geringe po
gingen om nauwkeurige en gedetail
leerde orders uit te vaardigen; het
Nederlandse standpunt was. dat een
gebied ..beheerst en gecontroleerd"
kan worden,zonder dat het geheel be
zet is. Alle troepenbe
wegingen binnen 't nu bezette gebied
binnen „the Van Mook line", zijn vol
gens de Nederlandse militairen dus
een inbreuk op het „staakt het vuren"
en zij verklaarden dan ook, dat zij
de vrijheid nemen tegen deze Repu
blikeinse strijdkrachten op te treden.
De Republikeinen erkennen dit recht
echter niet
En de consulaire commissie ver
zucht, dat zij „geen bepaalde midde
len aan de hand kan doen om de
vijandelijkheden in feite te doen op
houden".
De dagelijkse verlieslijsten zijn dus
voorlopig nog niet van de baan
tenzij de Commissie van Goede Dien
sten snel successen boekt.
Deze conclusies zijn niet opwek
kend. Er is echter meer: de in voor
zichtige termen gehouden beantwoor
ding van de vraag of de „politione
le actie" wel noodzakelijk was om
de doeleinden die ifaen zegde na te
streven, rust, orde en veiligheid op
Republikeins grondgebied te scheppen
te bereiken. O.L ligt het antwoord in
<fe opmerkingen van de commissie
„over de algemene toestand van de
bevolking" ondubbelzinnig besloten.
Geconstateerd werd, dat 't algemene
bestuur en de verzorging van de wel
vaart op Republikeins gebied rede
lijk goed is en de publieke nutsbe-
(Zie vervolg 5e kolom onderaan)
weerbericht
MIST. LATER ZONNIG
Aanvankelijk zwakke en verander
lijke wind, met vrij algemeen nevel of
mist. Later naar Westelijke richtingen
oplopende wind en vrü zonnig, droog
weer ,met nog enige stijging van tem
peratuur.
