Afscheid van de heer Joh. Ver-kuyl
Na een week experimenteren
nog weinig houvast
„Je komt niet thuis..."
Gewaardeerd lid van de Grondkamer Noordholland,
werd 65 jaar
Hierna gal de secretaris der Grond-
In verband met het bereiken van de
45-jarige leeftijd is aan de heer Joh.
Verkuyl, vice-voorzitter en deskundig
lid van de Grondkamer Noordholland,
met ingang van 1 Derember 1947 eer
vol ontslag als zodanig verleend.
In de een dpzer dagen gehouden al
gemene vergadering van de Grond
kamer heeft de heer Verkuvl officieel
afscheid geoomen van z0n collega's-
leden. De grote verdiensten van de
scheidende vice-voorzitter werden bi
'verschillende toespraken gememoreerd
Allereerst sprak de voorzitter der
Grondkamer, Mr. P. S. Winkel. Hij'
wees vooral op de trouw en de toe
wijding. waarmede de heer Verkuyl*
zijn werkzaamheden voor d<> Grond
kamer placht te verrichten, alsmede op
zijn helder en steeds weloverwos* -
oordeel. Namens alle leden der Ka
mer bracht spr. warme woorden van
hulde, waarbij hij speciaal vermeldde
dat de verdiensten van /3e heer Ver
kuyl het vorige jaar door de regering
werden erkend, door hem te benoe
men tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau. Spr. deed zijn hulde verge
zeld gaan van de beste wensen voor
de toekomst.
Namens het Ministerie van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening'
sprak Dr. Ir. M. J. Boeren donk, hoofd
der afdeling Grond- en Pachtzaken.
Hij drukte zijn waardering voor de
heer Verkuyl uit niet alleen als func
tionaris. doch ook als mens. Spr. wees
vooral op de belangrijke invloed ten
goede, die er van de heer Verkuyl
op de jongeren is uitgegaan.
In gelijke geest sprak Ir. S. H. de
Jong. adviserend lid der Grondkamer
en lid van de Pachtprijspeilcómmissie
Genoemde commissie zal. aldus spr
thans noodgedwongen 'wrwfd wor
den, van haar toegewijde, begaafde en
schrandere voorzitter.
kamer,de heer C. A. J. van Baar,
uiting aan zijn grote bewondering, die
hij steeds voor de heer Verkuyl heeft
gehad. Spr. vergeleek hem met een
vader, die allen, die met hem in con
tact kwamen, met'welwillendheid te*-
gemoet trad en steeds bereid was hen
met raad en daad bij te staan, welke
eigenschap vooral in het lardbouw-
organisatieleven naar voren trad. Dj
samenwerking is, naar spr. opmerkt,
steeds buitengewoon geweest.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door de heer A. Schermer, deskundig
lid der Kamer: Hij prees vooral de
quaüteiten van de scheidende func
tionaris als vice-voorzitter, een ver
antwoordelijke taak. die ver ligt bui
ten de normale werkzaamheden van
de deskundige leden.
Tenslotte sprak in gelijke zin de
heer E. Vogelenzang, deskundig lid
der Kamer.
Alle sprekers hebben nog gewezen
op de prettige omgang'met het heen
gaande lid en drukten hun'spijt uit
over het einde der samenwerking.
De heer yerknyl heeft file sprekers
afzonderlijk bedankt voor-hun toe-'1
spraken, evenwel niet alleen voor de
ter vergadering gesproken woorden,
dóch ook voor de hartelijke samen
werking. die steeds heeft bestaan tus-
*sen hem en zijn collega's. Het stemde
hem^tot grote voldoening, dat allen
'blijk hebben gegeven, dat dit afscheid
hun zwaar viel en hij vpegde eraan
toe, dat ook hij slechts node z:jn loop
baan als lid 8er Grondkamer kon be
ëindigen. Hij had, zoals hij tenslotte
opmerkte steeds 'een grote belang
stelling gehad voor het juridische en
agrarische werk der Grondkamer en
hij verzekerde, dat hij deze zal be
houden*
Wat de veilmgklok wijst?
De eerste week van experimente
ren met de nieuwe «regeling voor de
goedkope groentenwinkels is achter
de rug. D*e tuinders hebben er wei
nig van bemerkt, maar de veilings
organisaties en die van de handel, die
•p zich hadden genomen dat het Ne
derlandse volk groenten zal bnnnen
eten tegen redelijke prijzen, hebben
liun eerste stappen op deze weg ge
daan. En zU hebben al iets geleerd
©ok. want de aanvankelijke opzet van
deze regeling is al 'weer gewijzigd.
Het stond er zó voor ,dat alles over
de vakgroep zou lopen .dus dat de
commissionairs op de veilingen zouden
wqrden gepasseerd. Hierop is men te
ruggekomen. temeer daar de bestel
lingen. welke in eerste aanleg waren
gedaan lang niet alle gestand werden
-gedaan.
Met ingang van de nieuwe week zul
len de grossiers zich wel tot hun rayon
leider indeten wenden en aankoopver
gunningen voor de goedkope winkels,
maar de groenten zullen worden be
trokken via de geworie relaties op de
veilingen.
Er is in de afgelopen week al zo hel
één en ander door de veilingen uit de
markt genomen .meestal door bemid
deling van een commissionair, zodat
aan eventuele aanvragen kon worden
voldaan. Het liep niet zo druk, aange
zien ook de "gewone handel tegen re
delijke prijzen kon leveren. Een deel
van de prodücten bleef toch onder
de maximumprijs, die bij het vast
stellen van de winkelprijzen als maat
staf is genomen, terwijl de veilingen
deze maxumumprijs in rekening brach
ten. Het Was dus helemaal niet uit
gesloten, c^t men bij een handelaar
voordeliger terecht kon.
In de nieuwe regeling, die door de
veilingen is vastgesteld, is nu i>epaald.
dat niet tieneden de vastgestelde prij
zen zal worden verkocht hetgeen be
tekent, dat de veilingpryzen voor ro
de kool niet lager zullen liggen dan
f 9,—, gele kool f G.—peen f8.— en
bieten i 6.—. per 180 kg.'Daar t.\£.
over staat natuurlijk de verplicht-.r.;,
dat wanneer de vraag van die aa.cf
zou zijn .dat de groenten boven deze
vastgestelde prijzen zouden lopen,
geen hogere prijs in rekening m ir
worden gebracht aan de goedkope
winkels. Bij de ro<^e kooPzal dit hand
haven van deze vastgestelde prijs niet
veel moeilijkheden opleveren, omdnt
het prijsverschil naar beneden niet zo
groot is, dóch* bij de gele kool kan
het nog wel eens spannen, aangezien
de vraag naar dit artikel niet zo groöt
is, hetgeen ook in de afgelopen week
weer is gebleken. Het kwam slechts
een enkele maal voor, dat da f 6.— per
100 kg werd bereikt. Prijzen van iets
boven f 2.— tot f 4.— -..deerden wij
verscheidene malen.
De afname van de gele kool in 't blad
is thans helemaal stop gezet terwijl
ook de groene kool niet meer zo hoog
komt als voor de invoering van de yer-
ling tussen binnenland en export De
prijzen kepen vrij sterk uiteen. Maan
dag noteerden wij van f 9 tot ruim
f 18.per 100 kg. Dinsdag kwamen ze
tot iets boven f 20 per 109 kg. Het
aanbod wordt geringer.
Voor de .witte kool bestaat ook nog
steeds de miuimumprijs van 9.voor
de zuurkoolbereiding. Het schijnt mat
de afzet van zuurkool niet zo vlot te
lopen. De prijs van de vrije kool lag
iets lager-dan we gewend waren. Dins
dag was de hoogste notering te Noord
Scharwoude bij een aanvoer van
133000 kg f 12.50, te Broek op Lan-
gendijk liepen ze nog tot f 13.40 Voor
andijvie werd aanvankelijk vrijwel
uitslqitenji belangstelling getoond van
de zijde der fabrieken, later kwam er
pok animo bij de handel, waardoor de
prijzen iets opliepen en de slotnote-
ring Dinsdag te Broek op Langendijk
van f 19.-tot f 25.— en te Noord-
Scharwoude tot t 27.90 was Het aan
voeren hiervan wordt ook steeds min
der. Rode kool varieerde van f 9 tot
ruim f 166.per 100 kg.
TREKKINGSLIJST
VERENIGING VOOR PERSONEEI
lïf DIENST DER NEDERLANDSE
SPOORWEGEN TOT BESTRIJDING
DER TUBERCULOSE
le prijs: een huis ter waarde van
f.10.000 viel op lot no. 53802.
20 prijzen ter waaide van f 250 vje+
len op de nummers:
2651 3619 3784 7520 13289 13335
.17852 36079 36691 57033 59485 64351
69047 71432 72390 73233 82202 93025
98067 99889 v
20 prijzen ter waarde van f lf>0 vis
ie op de nummers:
88S 985 3082 1.803 13825 13330
15606 28436 31595^ 33853 47040 47062
51462 59104 64878 69298 81648 91969
97623 99149
Vluchi
Ik klapte m'n hefschrotfie neer,
demonteerde m'n uitlaatpijp en draai
de de sleutel om in het slot van de
voordeur.
Waar heb je nou weer zo lang
rond gehange? yroeg njja vrouw -zol
der* op te kijken van de was die ze
in de keuken stond te doen. Heb je
soms weer van' die Egyptische mod
der aan je schoenen, vpég ze den als
jeblieft.
Ik ben niet verder ge*', cesdan de
Rivièra, antwoordde ik kregel, terwijl
ik met nadruk m'n voeten begon te
vegen "op de deurmat
Waarom ben je er niet in de kost
gebleven? Dan had ik fen.nluste gean
aangebrande aardappelen gehad.
Ket dagelijks offensief was weer
Ogenblikkelijk gi - ik over
op mi.rs beproefde strategie: zwijgen:'
Ik weet, dat ik met zwijgen het meest
imponeer Zwijgend verorberde ik
mijn piepers met andijvie beide
waren aangebrand zwijgend ving
ik "koele blikken en steekjes-onder
water op, zwijgend hoorde ik haar
pianospel aan (dat is de krachtigste
cn meest-geconcentreerde vijandelijke'
sar.val); zwijgend trok ïk. later- ovj
de avond mijn schoenen uit en zwljï
gend gleed ik onder de dekens.
Daar aangeland begon ik te pelnzgr
11: koos het moest voor de hand lig
gend onderwerp: vooruitgang van
techniek en. wetenschap en het mense
lijk geluk. Ik woog de. voor- en na
delen af var. het Vliegend Mensje dat
ik me. een week gelede;., had.aange
schaft De vinding was inderdaad
wonderbaarlijk en heerlijk was het na
kantoortijd een trip te maken naar de
Balkan. Finland of NocrdvAfrika. Mett
een simpel motortje in je rugzak en
een vleugeltje boven je hoofd werd je
inderdaad een ander mens. Maar mijn
huiselijk geluk was niet meegestegen
fot boven de wolken. Het zou dat nooit
of te nimmer doen: mijn eega heeft
last van hoogtevrees. Slechts'de helft-
van het paar dat wij vormen kan
ademen in hoger sferen.
Ik had te kiezen" of te delen.
In het nachtelijk donker besloot ik.
mijn geluk te kiezen. Mijn machientje
gaf ik de volgende dag weg aan mijn
buflrman ik kan de kerel niet uit
staan.
Vandaag heeft mijn vrouw mijn
sokken weer gestopt. Met een glim
lach wees zij mijn verzoek een kwar
tiertje piano té spelen, af. Het spijt
me. maar ik heb het werkelijk te
druk, mannie. zei de engel
Ik ben tevrèden. want ik weet dat ik
goed gekozen heb. De piepers zullen
zelden meer aanbranden.
1 DE PIEPER
fyimmq, Bao-wsi a£ó iweJt&aJtteA
70 fntussen had de oude keeper
van D.L.W. ook niet stil gezeten. Met
een verbeten gezicht was hij terugge
komen met een klein pakje onder zijn
arm. Hij grijnslachte vals en liep met
vaslbjr ideq stappen naar het stadion
van de DLW-ers terug. Daar aangeko
men beklom hij de zütribune, die ach
ter het doel van de D.L.W.-ers lag en
hij werkte-zich net zo lang naar voren
tot hij -de eerste rij achter het doel
van Jimmy had bescikt. En daar wacht
te hij rustig tot zijn ogenblik gekomen
was. Met een verbeten gezicht keek
hij naar de verrichtingen van de aap,
die juist weer zijn doel op wonder
baarlijke wijze zuiverde.
DE NIEUWE KERKORDE IN DE
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Een gebeurtenis van grool gewicht
ER IS nosal veel ruchtbaarheid ge zeven aan het feit, dat de generale
Synode der Nederlandse Hervormde Kerk op Maandag 24 November tijdens
haar zitting mi dc Domkerk te Utrecht het ontwerp voor een nieuwe kerk
orde ontving. Verdient deze zaak waarlijk zoveel belangstelling?
In zeker opzicht niet. Een kerkgemeenschap is een organisatie en een
organisatie behoeft richtlijnen voor de gang van liaar werkzaamheden.
Daarom bezit clktf vereniging een reglement, in do laerk spreekt men
lij'/er van kerkorde. liet. vernieuwen of wjj/igen van een reglement is in
de regel geen indrukwekkende zaak en zij behoeft dat op kerkelijk gebied
evenmin te wezen.
Maar di'maal liggen de stukken anders.
Dj hervormde kerk bezat eigenlijk
r.een kerkorde meer. Van 1618 (het
jaar vah de bekende Dordtse Synode)
tot 1816 gold in* de hervormde kerk
een ordening, frelke in laatstgenoemd
jaar terzijde werd geschoven. Dit
geschiedde door koning Willem I. die
na de chaos, welke de Franse over
heersing hier te lande had aange-
richt, op elk terrein orde schiep. Merf
kan hem er dankbaar voor zijn. al-
thans voor zover deze maatregelen
buiten de kerk bleven. Wanf* koning
Willem I heeft de kerk een slechte
dienst bewezen. De Nederlandse Her
vormde Kerk (tot die tijd Gerefor-
me.rdé Kerk geheten) kreeg een
volkomen onkerkelijk reglement, werd
gedegradeerd tot genootschap, be-,
kwam staatstoezicht en verschilde
feitelijk in niets meer*van elke ande
re vereniging. Men had bijvoorbeeld
het genootschap „Natura Artis MaN
gis'r?.", waarin de liefhebbers van
natmr/tudie zich verenigden. In ge-
li.il:e zin was een kerkgenootschap de
ganisatie waarin „de. beoefenaren
<v.-n de godsdienst" elkander vonden:
M-n voelt de onzin: alsof de kerk,
f':c het evangelie van Christus bren
gen moet (rlat is de boodschap van
Hem aan Wie alle macht in hemel en
on aarde gegeven is) niet een alles
beheersende plaats vraagt! Gelijkstel
ling met een vereniging blijft onjuist,
al zal de uiterlijke organisatie der
trerk zich naar bepaalde gegevens
moeten richten.
Deze gegevens zijn weder opgezocht
als vrucht van het gewijzigde inzicht
der kerk jn oorlogstijd. Twee jaar
lang hebben dertien mannen uit aller
lei groenen in de hervormde kerk ge
werkt aan deze kerkorde, of béter,
aan haar ontwerp. Want nu het con
cept gereed kwam, gaat de synode,
dus de hervormde kerk zelf. zich er
over bezinnen. Men vermoedt dat er
een jaar met de discussie over dit
ontwerp gemoeid is.
En daarna? Dan komt de vraag aan
de orde in 'hoéverre degenen, die zich
sedert 1816 van de hervormde kerk
hebben afgekeerd uit profest tegen 't
onkerkelijk staatsregiement. kunnen
terugkeren. Want van 1816 tot 1945
is er hevig verzet ge\veêst tegen de
orde die koning Willem aan de kerk
had opgelegd. Deze strijd liep o.a. uit
op de ..afscheiding" van 1834 en de
..doleantie" van 1886. De groepen wel
ke toen buiten de hervormde kerk
raakten, verenigden zich in 1892 tot
de tegenwoordige Gereformeerde Ker
ken in Nederland. Een groep, welke
in 1892 niet met.deze fusie meecjeed,
noemde zich Christelijk Gereformeer
de Kerk. Met deze kerkformaties zal
het gesprek wordep aangeknoopt.
Zelfs is reeds gevraagd om contact
met de Remonstrantse Broederschap,
een kerk die uit de zeventiende eeuw-
se godsdiensttwisten ontstond.
Men begrijpt nu het belang van dè~
nieuwe kerkorde. Zij geeft de her
vormde kerk weer de mogelijkheid om
het evangelie weer op de juiste wijze
te verkondigen, terwijler .tevens uit
zicht wordt geopend op hereniging
met andere kerken. H. de Jong
omgeving
NIEUWS VAN „O. EN O."
HENSBROEK De tweede avond in
dit seizoen van ..Ontwikkeling en
Ontspanning" mocht zich in een nog
grotere belangstelling verheugen dan
de eerste.
het was thans de heer M. Hemmer te
Beemster die, na een toelichting op -de
schrijversfiguur Herman Heijermans
te^ hebben gegeven, 't toneelwerk „Dc
Opgaande Zon" bracht.
Op zeer duidelijke en gevoelvolle
wijze heeft spreker de verschillende
personen naar Voren gebracht.
De voorzitter de heer Koppenol.
bracht de heer Hemmer warme dank
voor het gebodene en sprak de hoop
uit hem nog eens voor „O en Cf' te
ontvangen. Het plaatselijke zangkoor
o.l.v. de heer N." Pluis ter vulde op
verdienstelijke wij?e de pauzes.
De heer J. de Vries te Heosbroek cmt-
ving als dichter van het openingslied
dat deze avond voor de eerste maal
gezongen werd. een fraaie-plant.
In z'n sluitingswoord wees voorat
ter op de betekenis van de 3e avond
die in Jan. gehouden zal worden, wan
neer de heer Kohnert uit Alkmaar
over -Atoom-energie"'zal spreken, po-
pulair-wetenschappelijk. niet, zonder
de nodige humoristische noten.
EEN HONDERDJARIGE
BR. OP LANGENDIJK Timmer
mans Manufacturenhandcl bestaat 'n
eeuw. Deze bekende zaak. destijds ge
sticht door de heer C. Timmerman
is onafgebroken door finfianten uit de
ze familie - bestuurd.^ Geluk gewenst,
en tot het volgende jubileum!.
AFSCHEID
BR. OP LANGENDIJK Zaterdag
morgen nam de heer vim Doornunt
officieel afscheid als hulpbesteller ta
dezer plaatse. Na de morgendienst
kwam het PTT personeel bij elkaar
Xvjarbij de heer' Doorn met enige
woorden de vertrekkende hulpbestel
ler, die sedert 1939 als zodanig iq
dienst was, dankte voor de collegiale
samenwerking en de accurate dienst
vervulling. Namens het personeel werd
de heer van Doornum voorts nog
cadeau aangeboden.
DIJBEEN* GEBROKEN
BR. OP LANGENDIJK De heer D.
Kloosterboer kwam. toen hij cle wo
ning van zijn schoonzoon wilde ver
laten. te vallen en wel zo ongelukkig
dat het dijbeen brak. De behandelen
de geneesheer achtte opname in het
ziekenhuis nodig.
I radioprogramma
VRIJDAG 3 DEC 1947
HILVERSUM I - 301 m. - Nieuws om
7. 8, 13. 18, 20 en 23 uur.
VARA 7.30 en 8.15 Gram.platen; 8.50
Voor de huisvrouw: 9.00 Werken van
Brahms en Liszt; VPRO 30.00 Morgen
wijding: VARA 10.30 Voor de vrouw;
10.45 Ensemble Con Anima; 11.05 „Het
slippertje van St. Nicolaas", voor
dracht; 11.25 Orkest Malando; AVRO
12.00 Schots muzikaal progr.; 12.38 The
Skymasters; 13.15 Orkest Grcgor Ser-
ban; 14.00 Kookpraatje; 14.20 Omroep-
kamcrorkest; 15.00 Sint NiCblaa's pro-
gramma voor de jeugd; VARA 16.00
Orgel en piano; 16.30 Tussen twaalf
en zestien; 17.00 The Ramblers; 17.20
Wjj en de muziek. Iets over Sinter
klaasliedjes; 18.15 en 19.15 Accordeon
orkest Jan Vogel; 18.30 Ned. Strijd-'
krachten; 19.00 Denk om de bocht!
VPRO 19.30 Cursus „Het geloof der
oude kerk"; 20.30 Het heerlijk avond
je". een St. Nicolaas-fantasie; VARA
21.00 Wim Kan en Cor Lemaire met
een liedje en een grapje over St. Ni
klaas en Roodkapje; 21.20 Gram.mu
ziek; 21.40 Van diligence en harlekijn
naar plastic-tas en dieseltreln. een St
Nicolaas-prógramma: VPRO 2245 A-
vondwijding;
HILVERSUM I - 415 in. - Nieuws om.
7. 8. 13. 19. 20 en 2 3uur.
NCRV 7.45 Een woord voor de dag;
8.15 Gram platen; 9.15 Op radio-zie
kenbezoek; 9.35 Orkestwerken van
Franck en Saint-Saens; 10.30 Morgen
dienst; 11.00 Hadrlems trio; 11.45 En
semble Lachman»; 12 33 Amsterdams
-Vocaal kwartet; 13.15 Trio Ancova;
13.50 Pianorecital; 14.20 Van- oude en
nieuwe schrijvers; 14.40 Negro-spiritu-:
als; 15.00 Orkestenparade; 15.30 Ka
mermuziek; 16.00 Declamatie: 16.20
Licht symphonisch concert; 17.00 Sin-
terklaas'feest in de NCRV-studio; 18.00
Vioolrecital; 18.30 Geestelijke liederen;
19.30 Het actueel geluld; 20.15 He*
heerlijk avondje is gekomen, een vro
lijk programma; 21.15 „Het vergul#
avondje", hoorspel; 22.00 Vol verwach
ting klopt ons hart; 22.45 Avondover
denking.
FEUILLETON
5.) En hier was alles weggehaald.
Wat er nog was, zat bij de Zwarte
Pieten en daar hadden zij met hun ar
moedje geen boodschap.
Jan nam aan het gesprek geen deel,
maar luisterde aandachtig. Er was dus
wel geen kijk op. dat hij in een paar
dagen terug zou zijn, zoals hij zijn
moeder had voorgespiegeld
Toen hij een uurtje later in "het hooi
lag. toegedekt met een deken en wat
Oude zakken kwamen In het donker,
bij het gesnurk van zijn lotgenoten,
de sombere gedachten, die hij in de
Vooravond had, met vernieuwde he
vigheid terug.
Hoe zou zijn moedertje, waar hij zo
gek op was en die z<r zielig afgeta
keld was. hét maken?
Zou bü haar w£l ooit terug zien? Wat
kon er wel niet gebaren in deze tij
den?
Onrustig draaide hij heen .en weer.
Plotseling*voelde hij een arm om zich
heen slaan.
||et was de reus van-daar straks.
„Stort je hart maar eens uft jochie."
gromde de zware stem in het donker.
En tegen deze onzichtbare kameraad
stortte Jan zijn hart uit. zo grondig,
alsof het zijn biechtvader was.
Eindelijk was hij uitgesproken. Een
gevoel van schaamte beving hem. Hoe
had hij zich tegenover een .vreemde zo
kunnen laten gaan. Tranen drongen
hem in de ogen. Was hij zo'n slappe
ling?
De man naast J^em bleef zwijgen. Al
leen trok hij Jbn tfat vaster tegen zich
aan. toen hij zyn snikken hoorde.
En toen kwam *daar uit het donker
eindelijk, na een lange poos een-diepe
Tnware stem. die tegen Jan sprak over
het leed van anderen. Oéer al het
leed.dat in de wereld ondergaan werd
en waarbij vergeleken de zorgen van
ons zelf in het niet vallen.
Ontroerd luisterde Jan toe. De' man
begon van zijn eigen leven te vqjtel-
len.- Dat hij de enig overgeblevene
was uit een heel geslacht van Joden en
half Joden. Hoe hij in het familiebe
zit van zijn vrouw een kroniek had
gevonden, waarin de beestachtige
heden werden beschreven, die sinds
eeuwen met die Joodse familie waren
gepleegd. Hoe de familie desondanks
was blijven voortbestaan, totdat nu in
deze oorlog het noodlot was voltrok
ken en hij de enig nog in Nederland
levende was. De anderen waren alle
maal naar Duitsland vervoerd.
Ontzet had Jan toegeluisterd en tracht
te woorden van troost te vinden.
„Ze kunnen toch nog terugkomen!"
Schamper lachte de man.
„Wie daar is komt niet meer- terug.
Of er zou een wonder moeten gebeu
ren"
'Het gesprék slokte.
De vermoeienis van die dag kroop
Een verhaal uil de hongerwinter
door
JAAP VAN ZOONEN
traag door Jans leden. Uitgeput viel
hij in een diepe slaif.
Des morgens bij. het ontwaken bleek
er een dikke laag sneeuw te liggen.
Verschillenden vroegen de boer nog
een dag te mogen blijven, wat hen
grif werd toegestaan ,maar Jan
geen rust. Hij moest verder. Zó spoe
dig mogelijk terug zijn met eten.
Met een homp brood in zijn zak aan
vaarde hij de moeilijke tocht door de
sneeuw. Langzaam martelde hij-voor
waarts, terwijl uur na uur yerstreek.
In een keuken haalde hij een middag-
maaltje* op. Bij 'een boerderij sliep
hij de volgende nacht. Feller'werd nog
de koude, glad de.wegen.
Het voortdurend sjouwen achter de
kar werd een hfelse marteling.
Overal deed zijn lichaam pijn. maar
voort ging hij, drie lange dagen,
zonder ook maar enig efen te hebben
kunnen kopen. Wel kreeg h0 genoeg
om in zijn dagelijkse behoeften te voor
zien, maai- anders niets.
En toch hoe hopeloos het er ook voor
stond, hij begon aan het leven te wen
nen. Hij begon zijn ellebogen te ge-
bruiken, hij leerde op tijd te zijn in
de centrale keukens, hij wist de béste
slaapplaatsen in te pikken. Het leven
scheen weer geur en kleur te krijgen
temidden van alle zorgen en beslom
meringen.
Hij lachte om de platte humor van de
Jordaneiy, die hij overal ontmoette,
hij ergerde zich ni^t onmatig meer aan
sommige boeren, die geen onderdak
wensten te verstrekken en geen boter
.ham konden missen.
Op de vijfde dag van de hongertocht
vond hij zelfs de lust weer terug om-
te zingen.
Zij hadden onderdak gehad bij arm^
•burgermensen, die zelf geen eten had
den kunnen geven, maar wat nood.
Straks was wel zo hier en daar een
uitdeelpost en dan zou er wel wat te
eten vallen.
..Een karretje op een straatweg reed,
Een arme man. die honger leed.
Wat zal ik heden eten?-
Jan galmde terwijl hij zijn karretje
de gladde weg optnvde.
Dc andere trekkers, keken hem ont
hutst aan en begonnen dan ook te
lacher^. Zij hadden reden tot vreugde.
Want er was hun verteld, dat zij wel
licht een kilometer of wat verder
aardappelen zouden kunnen krijgen.
Welgefnoed trokken - - er op af.
Maar toen ze die middag bij de uit
deelpost van de keuken informeer
den. waren de vooruitzichten weer
minder gunstig. De meesten besloten
om in het dorp te blijven en ondér-
dak te gaan zoeken, maar Jan en een
andere zwerver wilden het er op wa
gen.
Tegen vijf uur kwamen ze doodmoe
op de bewuste plaats aan.
Welwillend stond de boer hen te woord
Het was zo te zien en'te horen geen
onhebbelijke kerel. Een beetje lijzig
in zijn praten.
Hij moest het eerst maar een beetje
aanzien. Ze konden hiy vanavond
wel blijven .dan kondon ze morgen
misschien wel tot overeenstemming
komen.
Er was nog wel wat. Als de heren
maar' binnen wilden komen.
Jan en zijn maat stonden een ogenblik
stomverbaasd. Dat was hen nog niet
overkomen. Uitgenodigd om binnen te
komen! En heren.
Ze werden in de keuken gelaten. Een
struise meid was bezig bij electrisch
licht, door middel van een windmolen
opgewekt, een stapejf boterhammen
klaar te makpn. En -vat-voor een-bo
terhammen. Dunne fludertjes brood,
dik besmeerd m<ft boter en daarop een
plak ham.
Jan keek zijn maat aan. Die knipper
de met zijn ogen, wreef eens uit en
keek "toen weer naar Jan.
De meid was intussen klaar geko
men en verdween met de kostbare last
in de kamer.
Even later kwam ze met een paar dik
ke hompen droog brood terug en zet
te die aan de ontzette zwervers voor.
Toen ze niet direct wat zeiden, viel
de* meid uit;
„*t Js zéker niet naar de heren d'r
zin. Ze hadden zeker ook brood met
boter en ham willen hebben?"
De aderen op Jans voorhoofd zwollen
bedenkelijk op. maar zijn maat die
meer gewend was, of wellicht uit d«
diplomatieke dienst afkomstig was,
suste en 'nam alvast maar een 'stevige
hap.
Wordt vervolgd
