Ikmaaidei'
Onder de Schijnwerper
r
N HOLLANDSE
PERS 19«
„Ik eis een moderne, doorslag
gevende gewapende macht"
Elf milliard dollar (28 pet.)
voor verdediging
Nog meer Marshall-hulp voor
ons land
Dertien jaar en al een leven vol
avonturen
Geen mars naar
Djokja
4e Jaargang No 1134
Dinsdag 13 Januari 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, VVesterweg 338.
Alkmaar, tel. 3300. Tijdelijk bureau redac
tie en administratie, Voordam 6A, Alkmaar
(niet te verwarren met Voordam 9)tel. 3987.
Truman dieni begroting in
„De uitgaven van onze regering worden onontkoombaar beheerst door de
#or!og en zijn nasleep", aldus Truman gisteren tot het Amerikaanse Con
gres, bü het voorleggen van de begroting '4849. „In '49 weerspiegelt 79
pet. van de uitgaven direct: de kosten van de oorlog, de gevolgen van de
•orlog en onze inspanning, om een nieuwe oorlog te voorkomen". Een
tnoJerne, „doorslaggevende gewapende macht" werd door de president ge
ëist om deze politiek te kunnen volvoeren.
Bijna vijftig procent van het budget
'<in totaal 39,7 milliard dollar bedra
gend is, overeenkomstig deze woor
den. bestemd voor nationale verdedi
ging en internationale aangelegenhe
den. Voor defensie alleen is in de be
groting 279 millioen meer dan verle
den jaar opgenomen (elf milliard of
28 pet. van de gehele begroting); voor
Verhoging gevechtswaarden
Truman wenst voor de ge
wapende macht o.m. de vol
gende verbeteringen:
In versneld tempo vervan
ging van verouderde types
vliegtuigen (bedrag: 900 mil
lioen).
Modernisering van de vloot,
vooral verbeterde types oor
logsschepen (312 millioen).
Leger: verbeterde uitrus
ting van kleine buitenge
woon mobiele gevechtstroe
pen. En meer geld voor de
bezettingstroepen.
Bovendien vraagt Truman
meer fondsen voor de atoom-
bom-fabricage: een bedrag
noemde hij niet.
de eerste 15 maanden van het plan-
M.-wshall werd 6.3 milliard uitgetrok
ken.
Truman waarschuwde het Congres,
cfè begroting niet te verwerpen. „De
mislukking van het herstelprogramma
ton betekenen: uitbreiding van de to
talitaire overheersing en dus, voor ons
peel hogere militaire uitgaven".
Critiek op scheepvaart-
plannen
Zowel in Europa als in de V.S. wordt
critiek uitgeoefend op de aanbevelin
gen, welke in het plan voor de hulp
verlening aan Europa voorkomen. Van
Europese zijde heeft men er grote
bezwaren tegen, dat van Amerikaanse
zijde wordt voorgesteld, dat de Euro
pese landen hun eigen scheepsbouw-
programma's beperken, teneinde bier
door staal te besparen en in plaats
hiervan Amerikaanse schepen, welke
in de oorlog zijn gebouwd, aankopen
of charteren.
Maar in de Ver. Staten zijn er ook,
die fel protesteren. Ten eerste de gro
te scheepvaartmaatschappijen, die vin
den dat vijfhonderd Amerikaanse
schepen voor Europa een te geduchte
concurrentie voor de toekomst zou be
tekenen. Ten tweede de Amerikaanse
zeelieden, die bang zijn voor werk
loosheid, omdat de bemanningen el
ders lagere gages ontvangen.
Nieuwe orde voor militairen
Er is bij K.B. een nieuwe orde voor
militairen ingesteld.
Dit eretekt dat „Orde en Vrede"
heet, wordt toegekend aan mannen
van de Marine, Landmacht en K.N.
IX., die in Indonesië ten minste drie
maanden in werkelijke dienst zijn ge
weest.
Sem.er en Kaiser
Het gerommel in Duitsland is ei-
ui. i minder op geworden na en door
de conferentie van Frankfort.
Wie verondersteld mocht hebben,
dai de protesthouding der Duitse po
litieke leiders en hun duidelijk gede
monstreerde afkeer van onder deze
omstandigheden aanvaarden van ver
antwoordelijkheid slechts „show" zijn
geweest, kan van de dwaling zijns
v egs terugkomen wanneer hij acht
Blaat op de rede van dr. Semler, het
hoofd van de economische afdeling
Van Bizonia, de gecombineerde Brits-
A' ierikaanse zóne.
Zijn rede had het gezicht van de
moed, maar de ruggegraat van de
moed der wanhoop. De verwijten die
h richtte tot Engeland en Amerika
waren zo fel, dat het Amerikaanse
b 'uur ze ogenblikkelijk ver van zich
ic-rde als „gemene leugens".
De Amerikaan slaat niet gauw een
'bike gesprektoon aan tegenover
een mindere tenminste niet, wan-
r.eer de hele familie het hoort. Als
hij het toch doet, is hij overrompeld.
Vermoedelijk heeft het het tweehoof
dig gealliëerd bestuur Inderdaad over
rompeld, dat nu ook één van hun ver
trouwenslieden (min of meer zijn de
Duitsers op leidende posten zo te be
schouwen) het gewaagd heeft hen een
k'ap in het gezicht te geven. Wat de
ge o'- ecteerde onderzoek-commissie
m^et onderzoeken is niet recht dui
delijk. Misschien, of Semlin's beschul
digingen waarheid bevatten? Of wel.
hoe men het in moet kleden om deze
wr-irheden zo gord mogelijk te ver
halen? Want Semler heeft toch geen
rv«uwe vondst gedaan; het lied dat
hij deed horen is al in vele toonaar
den gezongen het meest overigens
cp Sowjet-wijs. Een „onderzoek" had
dus al eerder plaats kunnen vinden,
Indien men de kwestie als zodanig se
rieus had opgenomen.
Maar de moeilijkheden dunkt ons te
zitten in de vervelende logica, dat
een principieel foutje politieke onver-
n.u'delijk fouten tot uitkomst moet
hebben.
De uitkomst doet zich nu gevoelen
"We^t-Duitsland rammelt van stakin
gen en protestdemonstraties, ram
melt van wantrouwen en sabotage,
rammeit- tenslotte, van de honger.
Dat is niet alleen en uitsluitend de
fchuid der Amerikanen en Britten
«n evenmin uitsluitend de schuld der
Russen. Maar wel ligt de schuld voor
ten groot deel, het allergrootste op
hun schouders gezamenlijk. Men heeft
verzuimd, punt één, in Potsdam de
lijn van Yalta het ferme accoord
door te trekken en, punt twee, Yalta
en Potsdam uit te voeren zoals het
op papier gezet werd.
De Anglo-Saksen dachten het van
hun kant beter te kunnen redden door
in de kaart van de oude bazen van
Germania te spelen; de beproefde tac-
tiev van: wie de baas heeft, heeft de
knecht. Maar zo werd zelfs de grond
slag niet gelegd voor de democratie,
die Duitsland allereerst van node
heeft. Zo werd de productieslag een
slag in di lucht. Een omwenteling
in de sociale structuur bleef uit en
men bouwde voort op drijfzand.
De Russen zetten echter alles op
de andere troef. Hun tactiek was er
van den beginne cp gericht, de knecht
te krijgen en me' de de knechten
Buitenlands Overzicht
de oude bazen te liquideren. Er was
maar één onmiddellijk doel: sociali
satie. Economisch bereikten zij hier
mede hun oogmerk misschien voor
een groot deel. (De waarde van de
gunstige productie-cijfers welke zij
publiceren evenals de vraag, of zij
zo ver geslaagd zouden zijn in het
Westen, laten wij in het midden).
Maar paedagogisch tastten ook zij mis
want er was geen basis van vertrou
wen waarop zij hun sociale revolutie
konden doorvoeren. De socialistische
eenheidspartij werd, als politiek bruik
baar instrument, naar voren gescho
ven en geprotegeerd; alles wat zich
verzette, leverde gevaar op voor de
socialisatie en i.'.oest dus worden ter
zij-geschoven. Vandaar, dat Kaiser
de leider van de C.D.U., een beschul
digingsrede hield die de Sowjet-lei-
ders even onaangenaam in de oren
klonken moet hebben als de rede van
Semler dat de Britten en Amerika
nen deed. Zoals de Amerikanen maar
één antwoord weten: „gemene leu
gens", zo weter de Russen maar één
antwoord: arrestaties.
De bezetters zitten alle in een lastig
parket.
Er kan één troost voor hen zijn:
zij hebben er zichzelf ingebracht. Die
troost geldt trouwens ook voor de
Duitsers.
Maar zij geldt o.i. niet voor Europa,
dat eveneens te lijden heeft van dc
klappen, die drar vallen. A. H
Langs de straat
TEGENSTRIJDIG
Hij zat in een hoek van
de keuken, 't kleine bibbe
rende muisje. Z'n voorpoot
jes op de harde boender, z'n
kleine kraaloogjes angstig
op mij gericht. Een klap
en.
Ik besloot hem nog een kans
te geven, al had m'n vrouw
me voor hém van kantoor
gehaald, toen ze zich „een
ongeluk was geschrokken"
bij het uit het aanrechtkast
je halen van een pakje gort-
griesHij schoot weg en
een vluchtig onderzoek wees
uit. dat ie vermoedelijk defi
nitief veiliger oorden had
opgezocht.
„Lelijke struul!" schold m'n
vrouw, né het jachtverhaal.
Maar 's avonds vertelde ze,
dat ze een muis .gevangen
had. „Dezelfde?", vroeg ik
belangstellend. „En is ie nou
dood?"
„Neeee.zei ze. „Hij zat
in de stofdoekenmand en zo
heb ik 'm naar buiten ge
bracht".
„Aan twee vingers 't mand
je naar beneden gedragen,
zeker?" vroeg ik belang
stellend. Ze griezelde, de
heldin en bevestigde bene
pen. „Buurvrouw heeft t
mandje omgekeerd
't Is gek, maar 't deed me
toch plezier. Al heb ik dan
een maand geleden 'n flinke
actie gevoerd voor een grote
anti-ratten en muizenactie.
Uit het bij bet Amerikaanse Congres ingediende voorstel, betreffende de
Amerikaanse hulpverlening aan Europa, blijkt, dat Nederland behalve de
reeds gemelde hoeveelheden olie, steenkool, granen, staal, landbouwnvwhi-
nes en machines voor de kolenmijnen, o.m. nog de volgende hoeveelheden
aan andere producten zou ontvangen:
Apr.-Juni Juli '48 Juli '49 Juli '50 Juli '51
1948 Juni '49 Juni '50 Juni '51 Juni '52
(Alles in tonnen, tenzij anders vermeld)
Vetten en oiiën "3 000 13.000 14.000 lonoo ir,ni->
Oliekoeken en meel 8.000 30.000 40 000 40.000 50.000
Vers fruit 2.000 25.000 25.000 40,000 4ü.Suü
Vlees1.000 2.000 2.000 2.000 2.000
Tabak 4.000 18800 19.000 16.000 16.000
Rijst nihil 1.000 1.000 1.000 2 900
Katoen 8.000 22900 33.000 35.000 36.000
Phosphaat 4.000 17.000 17.000 17.000 17.000
Hout (in m3) 25.000 98.000 81.000 67.000 64.000
Vrachtauto's (in stuks) 1.800 7.250 6.000 6.000 7.000
Ministerraad zal Tryg ve Lie
onze mogelijkheden
voorleggen
(Van onze Haagse correspondent)
Naar wij vernemen zal in de minis
terraad van 19 Januari een plan wor
den besproken, dat beoogt aan de heer
Trygve Lie bij zijn bezoek aan Den
Haag op 22 Januari de mogelijkheden
voor te leggen, welke er hier te lande
zijn voor een ontvangst van de Alge
mene Vergadering van de Verenigde
Naties, welke dit jaar in Europa
wordt gehouden. Dit plan is samen
gesteld door deskundigen van de mi
nisteries van Buitenlandse Zaken, ver
keer, binnenlandse zaken, economische
zaken en wederopbouw, en volks
huisvesting.
Maar Amerikaanse reis
ging niet door
Aan boord van het Amerikaanse
s-s. „Hastings", dat F'«sdapavond uit
Rotterdam vertrok, werd 'a nachts,
toen de boot juist buitengaats was,
een 13-jarige verstekeling ontdekt
die zich Jack Macdonald noemde en
zeide in Missouri geboren te zijn. De
kapitein, die er weinig voor voelde,
de jongen mee te nemen, daar het
meebrengen van verstekelingen in
Amerika grote moeilijkheden voor de
gezagvoerders oplevert, liet zijn schip
voor de Nieuwe Waterweg kruisen,
om de jongen aan de loodsboot mee
terug te geven. In Hoek van Holland
ontfermde de politie zich over de
1 .xaap en leverde hem af aan de
vreemdelingendienst te Rotterdam.
Daar vertelde de jongen zijn levens
geschiedenis. In 1939 toen hij dus vijf
jaar oud was, arriveerde hij met zijn
vader, die met een vlooientheater de
kermissen afreisde, uit Amerika in
België. De oorlog kwam en vader en
zoon werden door de Duitsers gevan
gen genomen en in een gevangenis
te Breslau opgesloten. Toen deze stad
door de Russen werd bevrijd, werd
de jongen vrijgelaten. Van zijn vader
wac echter geen spoor te bekennen.
Al zwervende kwam hij bij 'n Ameri
kaans legeronderdeel terecht, dat hem
tot mascotte promoveerde. Ook na de
wapenstilstand bleef hij bij het leger
en bereisde verschillende Eilropese
landen om tenslotte weer in Duits
land terecht te komen. Daar probeer
de hij papieren te krijgen om naar
zijn geboorteland terug te keren, het
geen hem echter niet gelukte. Men
adviseerde hem naar Nederland te
ttaan en zich daar tot de Amerikaanse
«ansul te wenden.
ïh het begin van dit jaar wist hij
clandestien met een verlofgangers-
trein in de Hoek te komen, waar hij
echter gesnapt werd. Men wilde hem
over de grens zetten, doch voor dit
plan tot uitvoering kon worden ge
bracht, nam hij weer de benen en
trachtte opnieuw Hoek van Holland
te bereiken. In Rotterdam wist hij
zich toen aan boord van de „Hastings"
te verstoppen, daar dit hem wel zo
doeltreffend leek. Ook deze poging
liep echter op niets uit De vreemde
lingendienst zal nu met behulp van
het consulaat uitzoeken of hij wer
kelijk de Amerikaanse nationaliteit
bezit.
in scheervlucht
Al is dc communistische partij in
Griekenland dan verboden, de leider
Zachariadas schijnt zich in Belgrado
te bevinden om te praten over aan
sluiting bij de Kominform. Tal
loze Britse vrouwen en kinderen wil
len weg uit Palestina. De vervoers
mogelijkheden zijn echter zeer gering.
Ook Joden en Arabieren vragen pas
sage, terwijl verdwijnende rijke Ara
bieren door de Arabische pers laf
aards en verraders worden genoemd.
Scotland Yard heeft een uitgebrei
de paspoortenzwendel ontdekt, waar
door Duitse krijgsgevangenen naar
Canada hebben kunnen vertrekken.
Twee leden van de paspoortendienst
zijn geschorst. De Berlijnse ge
meenteraad wilde een half millioen
mark besteden aan de viering van de
Duitse revolutie van 1848. De geal
lieerden hebben echter een spaak in
't wiel gestoken. De Duitsers kregen
geen toestemming Ze mogen wel her
denken, maar dan voor minder cen
ten
DEENS SCHIP BIJ HOOG WATER
VLOTGESLEEPT
Het gestrande Deense S.S. „W°. Th.
Malling" is in de loop van de nacht
(van Zondag op Maandag) bij de ken
tering van het getij door de twee Duit
se sleepboten, die van Cuxhaven uit
ter assistentie waren uitgevaren, vlot
getrokken. Het schip was op de Lau-
werse gronden bij Huibertgat tussen
Schiermonnikoog en Rottumeroog aan
de grond geraakt. Het motorredding-
vaartuig „Insulinde", dat uit Oostma-
horn voor eventuele hulp naar het
schip was gekomen, is naar zijn basis
teruggekeerd.
Alkmaarse ex-marechaussée
krijgt acht iaar
Het Amsterdamse Bijzondere Ge
rechtshof veroordeelde gistermorgen
de 32-jarige ex-marechaussee Balke
nende uit Alkmaar tot 8 jaar gevan
genisstraf met aftrek van voor-inter
nering en ontzetting uit de belde kies
rechten voor de duur van het leven.
In 1942 en 1943 in Leeuwarden en om
geving, later na overplaatsing in Alk
maar en omstreken, heeft hij zich
actief bezig gehouden met het op
sporen van niet-ingeleverde radio
toestellen, het verrichten van huiszoe
kingen, het arresteren van onderdui
kers en illegale werkers. Hij had de
gewoonte zijn arrestanten goed te
laten voelen, dat zij zonder pardon
zouden worden neergeschoten, indien
zij poogden te ontvluchten. Bij de
behandeling van zijn zaak voor veer
tien dagen bleek, dat veroordeelde in
zijn dienstijver soms zover ging, dat
de Duitse Kriminalsekretar Ruehlhem
moest remmen in zijn activiteit en hij
zich eens wegens eigenmachtig optre
den bij de Kriminalrat Lages moest
verantwoorden.
De eis tegen Balkenende luidde 10
Jaar
op andere pagina's
„Alsinds het paradijs", pag. 2 kol 4
Anti-Nederlandse propaganda in
Venezuela, pag. 3 kol l
Britse marine beproeft de
Schnorkel, pag. 3 kol 4
Zijn vriendin beledi** pap koL 1
Vorming van Joodse regerin9
aangekondigd
Arabieren blijven aanvallen
Tel Aviv zal waarschijnlijk hoofd
stad worden van de voorlopige Jood
se regering voor Palestina. De vor
ming van deze regering werd in gro
te lijnen geschetst door een woord
voerder van het Joods agentschap in
Jeruzalem. Het kabinet zal over en
kele weken worden geïnstalleerd en
15 ministers tellen. De Haganah zal
de militaire aangelegenheden regelen.
Britse troepen weer in
actie
Britse troepen moesten Zondag op
nieuw te hulp komen, toen Arabische
sluipschutters hun aanvallen op Jood
se nederzettingen nabij en aan de
Palestijns-Syrische grens hervatten.
In de buitenwijken van Jeruzalem
beperkte de gevechtsactiviteit zich tot
enkele vuurgevechten op lange af
stand tussen Joodse en Arabische
sluipschutters.
Volgens berichten uit Joodse bron
hebben sterke strijdkrachten van de
Arabieren weer een zware aanval ge
daan op de Joodse Nederzetting Kfar
Uriah aan de spoorlijn van Jeruza
lem naar Jaffa.
De gevechten zouden verscheidene
uren hebben geduimd én aan tien Jo
den het leven hebben gekost. De
aanvallers zijn later door de Engel
sen verdreven.
Van Mook sfelt gerust
Dr. Van Mook heeft gisteren cate
gorisch ontkend, dat, wanneer de Re
publikeinen de Nederlandse voorstel
len inzake het „staakt het vuren" niet
aanvaarden, dit gelijk zou staan met
een „onvermijdelijke hervatting van
de politionele actie".
Weldra compromis?
Overigens meldt Reuter uit Bata
via, dat er een „nieuwe ontwikkeling"
in de toestand is gekomen, waardoor
een compromis over de „staakt het
vuren" - kwestie waarschijnlijk wordt
De Nederk-Indische regering zou
n.L afgezien hebben van haar eis,
dat de Republiek antwoord geeft op
de voorstellen, vóór de Commissie
van Goede Diensten uit Djokja zal
zijn teruggekeerd.
Vrees voor bombardementen
Djokja zal des avonds weer ver
duisteren naar de militaire Gou-
veneur (iran de Republikeinse hoofd
stad gelast heeft.
Vliegramp kost
31 mensenlevens
Uit de republiek Dominico wordt
gemeld, dat Zondag een Douglas-toe-
stel, van Berahona onderweg naar
Santiago is neergestort. Alle Inzitten
den, ln totaal 31 mensen, kwamen om
het leven. De meeste slachtoffers wa
ren baseball-spelers, die van een wed
strijd terugkeerden.
weerbericht
ZACHT MET VEEL WIND
Opnieuw ioenemende wind, aan de
kust waarschijnlijk tijdelijk tot volle
storm Meest zwaar bewolkt met en
kele tijdelijke opklaringen en en
dan regen of motregen. Zacht voor
de tijd van het jaar.
Tussen Scylla en
CharyhJis
Wie zich aan een ander spiegelt,
spiegelt zich zacht. Voor ons, Neder
landers, valt er in Frankrijk iets te
leren.
Het land worstelt om vandaan te blij
ven uit de greep van het communisme
enerzijds, van het rechts radicalisme
anderzijds. De grote massa der Ne
derlanders wil ook geen van deze
beide uitersten, maar wjj hebben het
voordeel, dat de „derde macht", waar
men in Frankrijk met zoveel moeite
op afstuurt, bij ons r**'- werkeen
heid is. Deze ..derde mr een com
binatie van socialisten en socialistisch
denkende Katholieken (M.R.P.), ver
tegenwoordigt in Frankrijk een min
derheid en is oneeveer even sterk als
bij ons de oppositie groepen van links
en rechts tesamen.
Dit betekent, dat, terwijl bij ons de
ze middengroepen het roer vast !n
handen hebben, ze In Frankrjik alleen
maar kunnen pogen tussen de beide
monsters, waardoor ze van weerskan
ten worden bedreigd, heen te laveren.
Ze bevinden zich tussen Scylla en
Charydis: wanneer ze door de een
niet worden verzwolgen gaan ze aan
de ander te gronde. Nu is het min of
meer vanzelfsprekend, dat onder zul
ke omstandigheden het alleruiterste
wordt gepresteerd om het hoofd bo
ven water te houden. Het gaat om
liifsbehoud, om de handhaving van de
eigen groep en de eigen gedachte. Tn-
dien dus thans bepaalde doeleinden
worden nagestreefd door deze derde
macht", waarmee ze hoopt de situatie
te redden, dan mag van te voren wor
den aangenom"** het solver on
mogelijke wordt "«daan om evm*-»rel
opgezette schema's ook inderdaad te
verwezenlijken. Van niet werkelijk
willen, van traineren geliik wel
eens het geval is geweest is e°en
sprake. Er zijn plannen en die
met ijzeren noodzaak worden uitge
voerd.
Wanneer nu blijkt, dacht de krach
ten toch tekort reiken, dan mag dat
voor ons een aanmaning zffn om nfet
dezelfde weg In te slaan.
Wat zien we nu in Frankrijk
De staking, welke onlangs heef' ge
woed, kon alleen worden beëindigd
door verstrekkende tegemoetkomingen
aan de werknemers in de vorm van
loonsverhogingen. Men heeft die aan
vaard op de wijze als in de oorlog de
enorme daaraan verbonden kosten
worden aanvaard: eerst W"' de oor
log zijn gewonnen, dan
In Frankrijk moest eerst de sta
king aan kant. dan zou men verder
zien. Dat verder zien bestond in de
eerste plaats daaruit, dat zou moeten
worden gepoogd deze loonsverhogin
gen te doen blijven, door de prijsstij
gingen. die er zo gemakkelijk op vol
gen, tegen te gaan.
Het ziet er naar uit dat men daarin
niet zal slagen. Tot een prijsverhoging
der nijverheidsproducten is reeds be
sloten. Dat kon natuurlijk niet anders:
een bedrijf moet lonend zijn om te
kunnen blijven draaien en een hoog
opvoeren der lonen brengt nu eenmaal
onrendabiliteit met zich mee.
De afweer werd daarop geconcen
treerd op de landbouwvoortbrengselen
en de eerste levensbehoeften. Dit front
is nog niet bezweken, maar velen zien
de naaste toekomst met grote vreze
tegemoet. Wat dit ons nu aangaat?
"Ook hier gaan wel eens stemmen op
van mensen, die willen aansturen op
loonsverhoging. Men zij voorzichtigl
O zo gemakkelijk worden geesb»r> op
gewekt, die zich later niet mee» le»«i
bezweren. In Frankrijk noch Mar
wordt voldoende beseft, dat we 'ewn
in een arme tijd en dat van bc'r
lijke weelde geen sprake kan zijn 't I«
betreurenswaardig, dat deze armoede
niet gelijkelijk drukt op aben Maar
wat hebben we er aan ,.gep»e«mid-
delen" toe te dienen, die de »«»*««ard
van de iieke alleen ma«' vara*jrar«n?
Laten we een voorbeeld nemen aan
Frankrijk.
A. ERIK»
