IkmaatiWi'
langs de straat
N HOLLANDSE
PERS 1945
De zon van de Vrije Alkmaarder is rijzende
ONZE KRANT IS UW KRANT!
SCHUMAN'S KABINET GERED
Moet de Unie souverein zijn
Echtelijk „drama"
te Tuitjenhorn
achter gesloten deuren
4e Jaargang No 1149
Vrijdag 30 Januari 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westcrweg 338
Alkmaar, tel. 3300. Tijdelijk bureau redac
tie en administratie, Voordam 6A, Alkmaar
(niet te verwarren met Voordam 9). teL 3967
Een woord aan
de lezers
„Ik droom van een stad
vol met rood, wit en QUuw
Herinnert U zich die versregel uit
de oorlogsdagen? Weet U nog, hoe
we hunkerden naar de verwezenlij
king van de wens, die er in lag be
sloten?
Weet U het nog?
Dan begrijpt U ook, hoe wij heb
ben verlangd naar het ogenblik waar
op wij de gevel van ons oude pand
aan de Ridderstraat hoek Oude Gracht
zouden kunnen tooien met onze drie
kleur.
En nu - nu zijn we zover!
Van morgen zijn we er ingetrokken
'maar waarlijk, de sfeer, die binnen
heerste overtrof nog verre die van de
feestelijkheid, welke naar ouiten werd
ten toon gespreid. Er was vreugde
in de harten en er klonk moed uit
elk woord, dat werd gesprokm.
De zon van de V.A. is rijzende!
We zeiden het laatst al: het pand
aan de Ridderstraat was voor ons een
symbool. We voelen ons thans als een
regiment, dat zijn vaandel had verlo
ren. maar het heeft teruggevoerd.
Zo iets is altijd het bewijs, dat de
krijgskansen zich hebben gekeerd.
Er is een periode geweest, waarin
het er hachelijk voor ons uit zag, er
waren dagen, waarin wij zelf ons er
over verwonderden, dat de krant
toch nog weer was verschenen.
Dat is voorbij: we weten weer wie
we zijn. we hebben weer eigen grond
onder de voeten.
Meer dan ooit blijft thans onze
leuze: Vooruit!
We zijn ons er van bewust, dat ons
nog veel moeilijkheden wachten op
liet pad. dat voor ons ligt.
We weten, dat onze technische uit
rusting nog verre van ideaal is, we
Weten, dat onze nieuwsvoorziening
nog te wensen overlaat.
Maar we zullen deze moeilijkheden
te boven komen, want: we willen!
En het is duidelijk, dat iemand,
wien het water tot de lippen heeft
gestaan, het niet opgeeft, wanneer 't
tot de heupen is gezakt.
We blijven echter een beroep doen
op het Alkmaarse publiek, onze lezers,
die zich zonder te weifelen achter ons
hebben geplaatst, die een af en toe wel
eens minder goede krant zonder mor
ren accepteerden, die zich niet be
klaagden, wanneer de Vrije Alkmaar
der eens wat te laat verscheen
Men denke' niet. dat wii de eigen
fouten niet zagen! Maar juist omdat
we dit wel deden, durven we te ver
zekeren, dat het beter zal worden
en dat ze op de duur geheel zullen
verdwijnen
Zonder de steun en de medewerking
van onze lezers zullen we het echter
ook in de toekomst niet kunnen stel
len. We blijven op hen rekenen en dan
- met gezamenlijke krachten - zullen
we er komen.
Onze krant moet uok Uw krant
zijn!
Dat echter zal meer het geval zijn.
iarmate de lezers en hun e'gen krant
van maken. Laten ze bedenken, dat
alles wat hen interesseert, ook onze be
langstelling heeft. Hun lief en leed
is het onze. Jubilea, bevorderingen,
benoemingen, familiegebeurtenissen -
geef ze ons op! We hebben niets lie
ver, ze vormen ons belangrijkste
nieuws.
Niemand hecht meer aan een krant
dan wanneer er ie's in staat van hem
zelf. Het ligt aan U, er op deze wijze
Uw krent van te maken.
En dan - wanneer ge dit hebt ge
daan, dan zijt ge vanzelf ook gewor
den propagandist van de Vrije Alk
maarder. Dan brengt ge nieuwe abon-
ne's, dan brengt ge advertenties.
Wanneer men de dingen zo ziet,
dan rijzen schier onbeperkte perspec
tieven, dan zijn we tegen allen en
iedereen opgewassen.
Maar - zo iets kan alleen, wanneer
allen samenwerken: lezers en mede
werkers.
Onze zon is rijzende, mede dank zij
onze trouwe aanhangers.
Ze zal blijven rijzen, wanneer de
band, die ons bindt, hechter en ster
ker wordt, wanneer de lezers besef-
fen dat de Vrije Alkmaarder vóór
alles is: hun krant.
En nu: de hand aan de ploeg!
Vooruit!
Socialisten verleenden hem hun steun
Biljetten van 5000 fres.
slechts geblokkeerd
Hoewel de financiële commissie van
de Franse Assemblee bet wetsontwerp
tot intrekking van de bankbiljetten
van 7.000 francs verworpen beeft
staat het thans wel vast, dat het ka-
binet-Schuman het halen zal.
Ten eerste heeft Mayer, minister
van Financiën, beloofd, dat hij de
„kleine luyden" schadeloos zal stel
len en dat van niet meer dan een
blokkering sprake zal zijn. Ten twee
de heeft de socialistisch fractie, even
als de radicaal-socialistische, beslo
ten om voor het wetsontwerp te
stemmen. Met 307 tegen 286 stemmen
kwam de intrekking der 5000 fres.-
biljetten er door Men verwacht nu.
dat het gehele wetsontwerp betref
fende de devalutie aangenomen zal
worden.
Moeilijkheden met onze
handel?
Wat de materiële gevolgen van de
devaluatie aangaat, aldus verneemt
het A.N.P. bij informatie in bevoegde
kringen, heeft de stap van de Fran
se regering in Nederland teleurstel
ling veroorzaakt. 4
In de eerste plaats is de positie
van het monetaire fonds door de
Franse maatregel verzwakt. De mo
gelijkheid dat het verdrag van Bret-
ton-Woods een dam zal kunnen op
werpen tegen eventuele valutaplan-
aen van andere landen, die niet stro
ken met het beginsel van de vaste
risselkoersen. is kennelijk afgeno:
nomen. In de tweede plaats wees men
er op, dat rekening moet worden ge
houden met de mogelijkheid dat d«*
instelling van een vrije valutamarkt
in Frankrijk het handelsverke°r tus
sen de beide landen zal bemoeilijken.
De Nederlandse regering bestudeert
de situatie ten einde na te gaan of
op dP gebied speciale stappen zou
den moeten worden genomen. Men gaf
te kennen, dat de devaluatie van de
Franse franc voor de positie van de
gulden geen rechtstreekse gevolgen
heeft en dat Nederland zijn tot dus
ver gevoerde politiek ongewijzigd zal
voortzetten.
De koersverhouding tussen franc en
gulden is door de Franse maatregelen
gewijzigd van 44.8975 francs voor een
gulden tot 80.8156 francs voor een
gulden,
LEGERONDERDEEL WEGENS GE
VAL VAN NEKKRAMP NTET NAAR
INDONESIë VERTROKKEN.
Woensde-» is wederom een aantal
militairen uit Nederland met het hos
pitaalschip „De Grote Beer" naar In
donesië vertrokken. Onder de mili
tairen. die de reis zouden me maken,
bevond zich ook de 36ste compagnie
A. A. T. uit Bergen op Zoom, be
staande uit 300 man. Op het laatste
ogenblik is hun vertrek echter uitge
steld. omdat bij een van de man
schappen nekkramp was geconsta
teerd. De compagnie wordt nu in
quarantaine gehouden.
Wachte Tan*e Pos op
veiandering van de mode?
De toewijding van de posterijen is
bijna spreekwoordelijk Desondanks
laat ook deze dienst wel eens een
steek vallen en dat ondervond een
Zutpense firma in mode-artikelen, die
dezer dagen 'n briefkaart uit Lochem.
gedateerd 2 Januari 1927, ontving van
de volgende inhoud:
„Zoudt U voor ons twee mantels
korter willen maken? Wij komen
daarvoor naar Zutphen en willen er
dan op wachten en tevens in de op
ruiming een paar hoeden uitzoeken."
Beter laat dan nooit. Hoewel aan
het verzoek om de mantels korter
te maken niet meer voldaan behoeft
te worden.
Ketimann, Musseri's rechter
hand gearresteerd
Onder valse naam woonde
hij te Brussel
In samenwerking met de Amster
damse politie heeft de Belgische
staatspolitie te Brussel gearresteerd
Georges Willem Ketmann, geboren 12
December 1898 te Amsterdam. Hij is
een der naaste medewerkers van Mus-
sert geweest.
Redacteurfrontheid
en omroeper
Ketmann is Nederlander van ge
boorte. Hij stond Mussert sedert 1933
terzijde, om. als redacteur van het
N.S.B .-weekblad „Volk en Vader
land" en als redacteur van het anti-
semistische weekblad „De Misthoorn".
In 1942 heeft Ketmann dienst ge
nomen bij de Germaanse S.S. en
werd oorlogscorrespondent aan het
Oostelijk front. Later is hij medewer
ker aan de Berlijnse omroep geweest
en onderhield hij betrekkingen met
S. D.-agenten.
Ketmann leefde onder valse naam
te Brussel; bij zijn aankomst, na de
oorlog, in België, gaf hij zich uit voor
politiek gevangene en vertelde, dat
hy zijn papieren was kwijtgeraakt.
Vermoedelijk zal hij binnenkort uit
geleverd worden
BENELUX-MANNEN BIJEEN.
Benelux-mannen vergaderen in I u-
xemburg. Onder hen bevinden zich
onze ministers van Buitenlandse Za
ken, van Financiën, van Landbouw,
en van Economische Zaken, voorts
Spaak, de eerste minister van Luxem
burg Dupong en andere kopstukken.
De conferentie maakt goede vorde
ringen.
Record van Labour gebroken
Sinds de algemene verkiezingen in
1945 heeft de Britse Labour-partij
thans voor het eerst een parlements
zetel verloren in de tussentijdse ver
kiezing en wel te Camlachie. De con
servatief Charles Mo Farlane ver
kreeg de meerderheid met 11085
stemmen tegen de Labour-candidaat
John Inglis 10610. Door deze uitslag
is het record van Labour gebroken,
dat hierin bestond, dat de party in
alle tussentijdse verkiezingen sinds
1945 de zege had behaald
DEN HAAG NOG EEN KANS?
De secretarisgeneraal van de V. S.,
Trygve Lie, heeft te Londen ver
klaard, dat hij zijn keuze van een
plaats voor de komende algemene
vergadering heeft kunnen beperken
tot Genève, Parijs, Brussel en 's Gra-
venhagre.
EILAND REUNION GETEISTERD.
Het Franse eiland Reunion In de
Indische Oceaan is door een cycloon
van ongekende hevigheid geteisterd.
Meer dan 100 personen zijn gedood,
duizenden huizen zijn verwoest en
honderden andere zijn met hun be
woners door de vloed meegesleept.
De cycloon, die in de nacht van 26
op 27 Januari heeft gewoed, had naar
schatting een snelheid van 305 k m
per uur.
RAAMDE AMERIKAANSE REGE
RING BEHOEFTEN VAN EUROPA
TE LAAG?
De president van de wereldbank
heeft verklaard, dat. de Amerikaanse
regering vermoedelijk de behoeften
van Europa voor de eerste 15 maan
den van het Marshall-plan ongeveer
1 milliard dollars te laag heeft ge
raamd.
Indonesië in de Tweede Kamer
Critiek en voldoening
lln het Tweede-Kamerdebat over de
regeringsverklaring inzake Indonesië
Concludeerde de heer Schouten (A.R.)
dat de voorgestelde Unie, het over
koepelend lichaam over Nederland
met de West en de Ver. Staten van
Indonesië geen souvereiniteit zal be
zitten.
„Maar dan is ze wezenlijk van een
gans ander karakter dan de Unie
waarover vroeger gesproken is", zo
zeide hij.
Met de heren Tilanus (C.H.), Bie-
rema (V.V.D.) en Zandt (S. G.) dien
de' bij een motie in, waarin wordt uit
gesproken dat de instelling van het
Collegiaal Orgaan en de centrale or
ganen bij wet behoort te geschieden.
Motie-Romme.
De heer Romme (KVP) brak de
kracht van deze door een andere mo
tie, waarin voorgesteld wordt dat on
middellijk tot de instelling van een
Collegiaal Orgaan dient te worden
overgegaan, maar dat direct daarop
de definitieve regeling bij de wet be
hoort plaats te vinden.
Ook deze spr. vraagt zich echter
af. of men Té souvereiniteit voor de
Unie heeft laten varen.
De heer Tilanus (C.H.) is zeer mis
noegd over de gehele regeling. Bij
hem leeft geen vertrouwen in de man
nen van de Republiek. Hoe staat het
met de uitlevering der geïnterneer
den? De heer Vonk (V.V.D.) sluit
zich bij hem aan in zijn critiek.
De heer Joekes tenslotte (P.v.d.A.)
in scheervlucht
RATTENKRUID VOOR MEEL
AANGEZIEN
Uit het vrachtstation van Keulen
is een partij van dertig ton ratten-
kruid in poedervorm gestolen. Het
schijnt dat de dieven het poeder voor
meel hebben aangezien en van plan
waren de partij in de zwarte handel
te brengen. Men heeft een waarschu
wing doen uitgaan, geen meel op de
zwarte markt te kopen.
weerbericht
AANHOUDEND ZACHT WEER.
Aanhoudend zacht weer met aan
vankelijk enige tijdelijke opklaringen
en later weer toenemende bewolking
Nu en dan harde wind uit Zuidelijke
richtingen, later tijdelijk naar Zuid-
West of West ruimende
Een Amerikaans stoomschip verloor
hedenmorgen z'n schroef bij de Hol
landse kust. Er dreigt geen onmiddel
lijk gevaar. 't Amsterdams Byz.
Gerechtshof beschermt zijn presiden
ten beter, na de aanval van de S.D.-
er Wlllemsen op pres. Van Vugt. Ter
dood veroordeelden blijven voortaan
geboeid aan een parketwacht, zolang
zij in de rechtzaal zijn. Rusland
zal aan België een 400.000 ton graan
en een 60.000 ton ijzer en staal leve-'
ren. Twee figuren uit de Arnhem
se onderwereld hebben tezamen met
een inspecteur van politie een auto
gestolen. Broederlijk verbond! De
Koningin bezocht gisteren de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Hon
derdduizend ton melk kan jaarlijks
geproduceerd worden uit de aardap
pelschillen die in 55 steden van ons
land worden verzameld. Doe ook mee!
Maar haal uw mesje uit de schillen,
voor ge ze weggeeft; een boer bij
Bodegraven heeft al een sigarenkistje
vol van deze voor u onmisbare en
voor het koebeest gevaarlijke voor
werpen!
acht de .kans niet groot» dat man zich
nietaan de wapenstilstand jal hou
den. Hy toont zich ontevreden over
de premature volksstemming op Ma-
doera. gevolg van onrechtmatig op
treden van -één ambtenaar. Of er in
algemene zin souvereiniteit moet zijn
voor de Unie acht spr. op dit moment
niet van belang. Spr. ondersteunt de
motie-Romme. De vergadering werd
tot hedenmiddag verdaagd.
„STAD ALKMAAR" MAAKT
PROEFVAART.
Het s.s. „Stad Alkmaar", aan de
Halcyonlijn N.V. toegewezen, mnaktc
gisteren zijn proefvaart. Het schip
dat 10.000 ton meet, is ingericht voor
het vervoer van erts en voorzien van
een stoommachine en turbine. Op 10
Febr. zal het rijn eerste reis van
Amsterdam naar de Westkust van
Afrika maken.
WEGENJAMMER.
In lyn V (Alkmaar, Dirks-
horn, Schagen) voltooi ik
mijn nachtrust. *t Is vroeg
nog en donker: 7 uur. In
eens schrik ik op uit mijn
welverdiende, maar moeilijk
vol te houden dommeltje.
Er is wat aan de hand. Ik
kijk en ontwaar aan bak
boord een slootberm. De
beruchte N. Hollandse straat
weg; een goede meter van
stuurboord is nog zo'n sloot.
En tussen bus en berm staat
een boerenkar. Chauffeur
manoeuvreert, langzaam,
vooruit, achteruit, stop.
Een onwelluidend woord.
We zitten. Vast als een
muur. De motor raast. Wie
zal het eerst in de sloot be
landen? Misschien dat het
met handwerk nog zal luk
ken. Douwen, mannen! Jong
en oud, kantoorhippie en
marktkoopman, eensgezind
er achter maar 't gaat
niet. En voor een half uur
tje gaan we maar weer zit
ten, in een gevaarlijk naar
links overhellende bus, tot
een harer zusters komt en
ons bevrijdt. In klaar dag
licht schommelen we het
Hollandse Chicago binnen.
Beatrix, al tien jaar
Zij heeft reden om vrolijk
te lachen Beatrix, het
oudste onzer prinsesjes,
gaat morgen haar kroonjaar
in. Op 31 Januari 1938
weerklonken 52 kanon
schoten om ons volk de
heugelijke tijding van haar
geboorte te verkondigen.
Morgen is dat 10 jaar ge
leden: onze hartelijke geluk
wensen aan Grootmama,
ouderpaar, zusters en
prinses
Trouwring lag 30 jaar in
bagger, maar de liefde blééf
(Eigen berichtgeving).
Willem van Duin en Marie Spaans
zijn 30 jaar geleden te Tuitjenhorii L»
de echt verenigd. Natuurlijk heel
gewoon. Bij die gelegenheid hebben
zij elkander een trouwring gegev *n.
vanzelfsprekend ook gewoon.
Twee maanden na deze gebeurtenis
besloot Marie haar man op een goeie
dag te tracteren op een „uienprakkie".
Nadat de aardappels en uien geschild
waren, wierp Marie de schillen in de
sloot, en met het wegwerpen van de
schillen is de ring van haar vinger
gegleden en ook in het rilte nat ge
vallen. Toen brak er een moeilijke tijd
aan voor Marie. Zy durfde onder
geen voorwaarde het gebeurde aan
Willem te vertellen. Het dierbare
kleinood, dat met zoveel liefde door
hem aan haar vinger was gestoken,
na twee maanden weg! Ondanks uren
dreggen! Dat zou haar dierbare echt
genoot niet kunnen verdragen! Als
hij haar hand greep - ze waren im
mers nog maar twee maanden ge
trouwd - viel het hem wel op, dat de
vinger nogal eens „ringloos" was.
maar Marie wist altijd wel een
reden te vinden waarom zij haar ring
had afgedaan. Op de duur was dit
niet meer uit te houden.. Op een
goede dag stelde zij -h in verbinding
met wijlen Arie Mienis, destijds goud
smid te Warmenhuizen en na haar ge
heim aan hem te hebben geopenbaard
zorgde deze, dat Marie binnen een
paar dagen een nieuwe trouwring
kreeg, welke als twee druppels wa
ter op haar vroegere ring leek. Als
Willem haar hand vasthield, deed *t
hem deugd, dat zij „zijn" ring zo trou-
welijk droeg! En nog menigmaal greep
Willem de hand van Marie. Al wa
ren ze dan. inplaats van enkele maan
den, jaren getrouwd oude liefde
roest toch niet!
Toen de ring wegraakte was het
1918..
Dezer dagen was Tys Dekker aan het
baggeren aan de Koorndyk. Plots zag
hy in de blauwzwarte modder iets
glinsteren. Hij raapte het iets op uit
de bagger en maakte het „barreltje"
schoon. Het IVek een ring. een trouw
ring te zijn en de inscriptie wees uit,
dat het de ring van Marie
was, geschonken aan haar door Wil
lem in zijn eerste liefde!
Enkele dagen geleden is het dier
bare pand van trouw bij de echte
van Duin-Spaans thuis bezorgd.
De historie vermeldt niet of Willem
nu weer Marie's hand heeft gestreeld,
zoals hij in de jaren der eerste liefde
placht te doen