Ikmaatileï
C
N -HOLLANDSE
PERS 1945
Arabieren beschuldigen Joden van
geheim verbond met Rusland
Staking in de kolenhandel
te Rotterdam
r
Farstad gaf Noorwegen de
derde Olympische titel
Van Irak tot en met Iran
Dinsdag 3 ^°^>ruari 1^48
4e Jaargang No 1152
Uitgave voor de gelijknamige Stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Waterweg 338.
Alkmaar, tel. 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat hoek Oudegracht. Tel. 3967
Palestina-verdeling in nieuwe fase
Joods Bureau zegt: „Eenvoudig belachelijk''
De Londense correspondent van de New-York Times meldde Zaterdag
uit officiële „diplomatieke, ministeriële en militaire" Britse bronnen, dat
de illegale immigratie-schepen „Pan York" en „Pan Grescent". die on
langs uit Oost-Europese navens Palestina trachtten te bereiden, een
aantal communistische agenten onder hun opvarenden telden. Duizend van
de 15.000 opvarende emigranten spraken Russisch en velen van har be
hoorden tot militante communistischee organisaties. Verder meldde de
correspondent, dat deze immigranten in de Zwarte-Zeehavens waren ver
zameld met medeweten ..en soms zelfs met medewerking van de U.SÜ.R
en haar satellieten, aldus Britse functionarissen".
Joodse staat te mobiliseren. Sjertok
zeide, dat de 15.000 passagiers van
de schepen Pan York en Pan Cres-
cent zorgvuldig waren geselecteerd
door ambtenaren van het Joods Bu
reau in Roemenië en dat tegen hun
vertrek luid is geprotesteerd door de
Joods-communistische pers in Roeme
nië, die aanvoerde, dat de betrokken
Joden in Roemenië nodig waren om
het communistische regiem aldaar te
helpen opbouwen. Het is eenvoudig
belachelijk om aan te nemen, aldus
Sjertok, dat communistische agenten
geen comfortabeler middelen zou
den hebben om naar Palestina te gahn
,Deel van de werkelijkheid"
Dit kleine berichtje was aanleiding
.ot een felle verklaring van de dele
gatie bij de Ver. Naties van het „Ara
bische Hoge Comité", die o.m. ver
klaarde, dat het „slechts een deel van
Je werkelijkheid weergeeft".
„Op grond var de meest betrouw
bare inlichtingen kunnen wij catego-
Isch verklaren", aldus, het comité
„dat Rusland voornemens is V/2 mil-
doen communistische agenten in
West-Europa en het nabije Oosten te
oen infiltreren".
De delegatie beweert voorts, dat
de Zionisten een geheim verbond met
de U.S.S.R. hebben gesloten en dat
Je Sowjet-Unie daarom in 1946 haar
politiek ten opzichte van het Zionis
me heeft veranderd, „ofschoon zij te
voren het Zionisme als een instru
ment van Brits imperialisme be
schouwde".
Weer immigranten door
Britten onderschept
Een Britse kruiser heeft een schip
met Joodse immigranten zonder visa
dicht bij de Palestijnse kust opge
vangen en het naar Haifa begeleid,
waar de tweehonderdtachtig opvaren
den zich rustig lieten overbrengen
naar de „Empire Rival" die hen naar
Cyprus voert, waar ze geïnterneerd
worden. De groep immigranten be
stond uit ongeveer 180 mannen, 90
vrouwen en 15 kinderen.
Men had erop gerekend, dat de oude
immigratiebepalingen tegen 1 Febru
ari opgeheven zouden zijn, maar Sir
Alexander Cadogan, Brits delegatie-
lieder bij de V.N. heeft enige tijd
geleden verklaard, dat de huidige be
palingen gehandhaafd blijven, totdat '-t
mandaat wordt overgedragen
Het immigrantenschip heette „Vijf
endertig", naar de 35 Joden .die op 17
Januari in Zuid-Palestina door Ara
bieren gedood zijn
Januari brak veel
A.C. Groen
„Fantastisch en lasterlijk"
De politieke leider van het Joods
Btireau, Mosje Sjertok, heeft tijdens
een interview de aan officiële Britse
kringen toegeschreven verklaring fan
tastisch en lasterlijk genoemd.
Hij beschuldigde de Britse regering
van pogingen de openbare mening in
Amerika tegen de vestiging van een
Binnenkort weer ruimer
boter
Bij de eerstvolgende bonaanwijzing
kunnen de bonnen voor het gehele
rantsoen voedingsvetten (500 gram
voor veertien dagen) naar keuze op
genomen worden in boter of marga
rine. Het is de bedoeling deze mo
gelijkheid van het opnemen van het
rantsoen voedingsvetten in boter of
margarine voorlopig te handhaven.
Het is echter niet mogelijk het rant
soen voedingsvetten te verhogen.
Bandenbonnen aangewezen
Het Centraal Distributiekantoor
ieelt mede, dat t.m. 31 Maart as. op
de bon D 47 van het inschrijvings-
bewijs voor vervanging van rijwiel
banden Bi 702 een toerbinnenband
verkrijgbaar is en op bon C 34 van
genoemd inschrijvingsbewijs een toer-
buitenband. Verder is eveneens tjn.
genoemde datum op bon A 17 van het
inschrijvingsbewijs A 17 van het in
schrijvingsbewijs voor eerste montage
een buitenband en op bon B 17 van
dit inschrijvingsbewijs een binnen
band verkrijgbaar.
TURKSE MOTORBOOT
AANGEVALLEN EN GEëNTERD
Uit Smyrna wordt gemeld, dat een
bewapende motorboot van onbekende
nationaliteit ter hoogte van het ei
land Samos een Turkse motorboot
heeft aangevallen. De Turk werd ach
tervolgd en nabij de Turkse kust ge-
interd, waarop de Turkse kustwach
ten het vuur openden en de motor
boot wegvoer. Naar men meent te
weten, zou de onbekende motorboot
door Griekse verzetslieden bemand
zijn.
AMERIKAANSE VOEDSELEXPORT
NAAR DUITSLAND NIET
VERHOOGD
Generaal Clay, de Amerikaanse gou
verneur in Duitsland heeft in zijn
halfmaandelijks rapport verklaard dat
de Amerikaanse voedsrdexport naar
Duitsland niet verhoogd zal worden.
„De huidige import van Amerikaans
Voedsel in Duitsland is royaal, gezien
bet voedseltekort, dat op de hele
wereld heerst", zo zeide Clay,
weerbericht
TIJDELIJKE OPKLARINGEN EN
ZACHT.
Zwaar bewolkt met tijdelijke op
klaringen en enkele buien. Weer wat
afnemende, maar langs de Wadden
eilanden nu en dan nog harde Zuid-
Westalij1-^ wind. Zacht voor de tij?
*an het jaar.
EVC eist meer loon en
distributie-toeslag
Gister is te Rotterdam onder de ar
beiders in de detailhandel kolen een
wilde staking uitgebroken naar aan
leiding van een proclamatie van de
E.V.C. De arbeiders van alle Rotter
damse brandstoffendetailhandels, uit
gezonderd die van de Verenigde
Brandstoffenhandei, nemen aan de
staking deel en hun aantal omvat
naar schatting 300 van de ongeveer
600 man, die in de brandstoffenhandei
werkzaam zijn.
In een door de EVC verspreid pam-
plet worden als eisen gesteld, verho
ging van het loon (dat thans f 42.50
per week bedraagt) tot f 48.75 bruto
en 100 procent toeslag zware arbeid
op het distributiepakket, in plaats
van de 50 procent, die deze ar
beiders nu ontvangen. In een gehou
den vergadering van de stakers, be
legd door de EVC werd besloten de
staking te laten doorgaan. De ver.
van de brandstoffenhandelaren, die
eveneens vergaderde heeft besloten
de eisen niet in te willigen. Ook de
Uniebonden hebben verklaard zich
niet achter de stakers te scharen.
Wel heeft de linie dezer dagen
juist een voorstel ingediend voor een
kleine loonsverhoging tot ongeveer
f 46per week.
H.M. DE KONINGIN LICHT
VERKOUDEN
H.M de Koningin, die dit weekend
op Paleis Soestdijk vertoefde zal ten
gevolge van een lichte verkoudheid
één of twee dagen haar kamer moe
ten houden.
Onder laaiend enthousiasme van het
Noorse publiek heeft Sverre Farstad
gister voor Noorwegen de derde
Olympische titel behaald en wel op
de 1500 m. hardrijden. Op de 500 m.
had Helgesen gezegevierd in 43,1 sec.
en op de 5000 m. Liaklev in 8 min.
24.2 sec. De tijd van Farstad was bij
zonder fraai. Met zijn 2 min. 17.6 sec.
verbeterde hij het Olympische re
cord, dat op naam stond van Charles
Mathisen met 2 min. 19,2 sec., met
anderhalve seconde.
De Nederlandse rijders hebben het
er goed afgebracht. Broekman moest
rijden tegen Huiskes en won in de
wel zeer mooie tijd van 2 min. 21 sec.,
terwijl zijn jonge landgenoot met 2
min 25 sec. er ook mocht zijn. Broek
man plaatste zich als negende, een
plaats, die door een Nederlander nog
nimmer was bereikt.
Langedijk heeft tot nu toe een ge
weldig figuur geslagen. Zijn —come
back" is volkomen! De 1500 m. reed
hij tegen de Engelsman Peppin; *of-
Vrachtschippers beleefden
bange nacht op IJsselmeer
Een late wandelaar te Urk bemerkte
Zaterdagavond lichtsignalen op het
IJselmeer. Hij vermoedde dat er een
schip in nood verkeerde en waar
schuwde de schipper van een motor-
vlet. Deze vertrok onmiddellijk en
vontjl het vrachtschip „De Hoop",
waarvan de noodsignalen afkomstig
waren. De motor was onklaar geraakt
er. het diepgeladen schip was lang
zaam afgedreven naar de kant van
de „Vormt", een zandbank ten Wes
ten van Urk. Hoewel het schip nog
voor anker lag was de toestand ge
vaarlijk omdat de golven over het
schip liepen en "door het binnenstro
mende water gevaar bestond, dat het
zou zinken. Met de motorvlet kon
geen hulp geboden worden aangezien
deze het schip niet door de branding
kon trekken. De schipper van een
grote motorkotter trommelde toen
zijn bemanning bij elkaar en voer uit
ter assistentie. De kotter wist het in
nood verkerende vrachtschip tegen de
morgen in de haven Urk te brengen.
De Hoop een schip van 120 ton af
komstig uit Veere, was geladen met
stenen op weg van Lemmer naar Am
sterdam Aan boord bevond zich de
schipper met zijn twee zoons.
Koning Leopold te Havanna
Koning Leopold van België is te
Havanna gearriveerd.. Door de gene-
raal-majoor Perez werden hij en zijn
gezin hartelijk begroet.
JAN LANGEDIJK
de oudjes doen het maar best
in St. Moritz!
schoon hij niet zo verbeten reed, als
wij van hem gewoon zijn, plaatste hij
zich met een tijd van 2 min. 21.9 sec.
als dertiende. In 1936 (12 jaar gele-
weer-records
Temperatuur was ver
boven normaal
Uit de betrekkelijk weinige gege
vens, die tot nu toe over het weer in
Januari bekend zijn, blijkt aldus de
afdeling Klimatologie van het KNMI
te De Bilt dat een grote depres
sieactiviteit de alles overheersende
factor is geweest.
Dit geldt allereerst de luchtdrnk, die
in de afgelopen maand te De Bilt ge
middeld zo laag is geweest als sedert
het begin van de waarnemingen ln
1849 niet is voorgekomen. Tegen 1016,3
miliibar normaal was de gemiddelde
barometerstand in Januari slechts
1001,5 miliibar.
De temperatuur bedroeg te De Bilt
gemiddeld 5.1 tegen 2.3 normaal, een
gevolg van de Zuid-Westelijke stro
ming, die onder invloed van de vele
depressies zeer intensief was waardoor
de betrekkelijk warme oceaanlucht
weinig gelegenheid kreeg om af te
koelen voordat zij ons land bereikte.
Niet minder dan 27 dagen waren
te warm en vooral 13 Januari was ge
kenmerkt door zacht weer.
Ijsdagen (met maximumtemperatuur
onder het vriespunt) kwamen niet
voor; De Bilt had slechts 4 vorstda-
gen (met minimum-temperatuur on
der het vriespunt) tegen 15 normaal.
De regenval was buitengewoon
zwaar. De gemiddelde hoeveelheid
van de 17 regenstations, waarvan de
gegevens tot nu toe bekend zijn, be
draagt 130 m.m, terwijl het grootste
landgemiddelde sedert het begin der
waarnemingen in 1849 in 1915 werd
bereikt toen het 108 m.m. bedroeg.
Het regenstation te Hoofddorp, dat
speciale vermelding verdient wegens
het feit dat voor dit station een waar
nemingsreeks van ruim 2 eeuwen be
kend is ,had 122 m.m., waardoor de
afgelopen maand op de 5e plaats komt
sedert het begin der waarnemingen
in 1735.
De depressies waren er tevens oor
zaak van, dat de zonneschijn belang-
rtfkjCónder normaal was. In De Bilt
werden 40 uren zon geteld tegen 55
normaal.
Zal hei Wereldvakverbond
Marshalls plan
verwerpen
Louis Saillant, secretaris-generaal
van het Wereldverbond van Vakver
enigingen heeft op een persconferen
tie te Berlijn de verwachting uitge
sproken, dat het centrale comité van
het verbond op zijn volgende verga
dering het plan-Marshall zal verwer
pen.
Douane schoof op
kinderen
De minister-president van Noord-
Rijnland-Westfalen, dr. Arnold, heeft
zich tot de Britse gouverneur gericht
met het verzoek, zijn invloed aan te
wenden opdat de douaniers voorzich
tiger zullen zijn met het schieten op
smokkelaars. Het is in de laatste we
ken 6 maal voorgekomen dat kinde
ren, die kleine hoeveelheden smok
kelwaar vervoerden, werden neerge
schoten. Jongens van 14 en 16 jaar
waren onder de slachtoffers.
den) was hij veertiende met 2 min.
24.6 sec. Ook De Koning zette in zijn
rit tegen de Koreaan Choi Young zijn
beste beentje voor en noteerde een
tijd, die maar weinig tegen die van
Huiskes afstak, nl. 2 min 25.3 sec. De
Nederlandse deelnemers weren zich
dus buiten verwachting.
Hier volgt tenslotte de uitslag van
de 1500 meter:
1. Sverre Farstad (Noorwegen) 2 min.
17.6 seconden
2. Ake Seyfardth (Zweden) 2 min.
18.1 seconden.
3- Odd Lundberg (Noorwegen) 2 min.
189 seconden.
De 3 winnaars bleven dus allen onder
het oude Olympische record!
Een schip brengt schepen
naar Indonesië
Vandaag vertrekt de „Modjokerto"
met een maximum aan lading naar
Batavia.
De „Modjokerto" heeft thans een
uitzonderlijke en buitengewoon zware
deklast, nX van 250 ton. Er zijn nX
op het dek niet minder dan vijf zwa
re binnenschepen opgesteld; in de èer-
ste plaats vier lichters, die voor reke
ning van de Billiton-maatschappij
naar Billiton gaan voor inlands ver
voer van tinerts en in de tweede
plaats een tjalk, welke voor rege
ringsrekening naar Makassar gaat.
moet
12 jaar brommen
De beruchte Helders-Alkmaarse po
litieman en mensenjager A. C. Groen
velen zullen hem kennen als voet
balscheidsrechter en bewaker van het
Gew. Arbeidsbureau te Alkmaar
werd destijds door het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam tot 15 jaar
met aftrek veroordeeld wegens ver
raad.
Zijn zaak diende gistermorgen voor
de Bijzondere Raad van Cassatie. De
uitspraak luidde tenslotte 12 jaar ge-
vangenistraf.
Roemenië ontving
protestnota
Een Amerikaanse protestnota be
schuldigt de Roemeense regering er
van, de clausules van het vrijheids
verdrag te hebben geschonden door
de persvrijheid en het recht van ver
gaderen te beknotten.
Atoombommen als
massa-product
De Amerikaanse Commissie voor
Atoom-energie heeft bekend gemaakt
dat het in haar bedoeling ligt, dat
atoombommen binnenkort in
geproduceerd zullen worden. Tevens
wordt er gewerkt aan nieuwe atoom
kracht-wapenen.
Krijgt Amerika nieuw
geld
Gister heeft de republikeinse verte
genwoordiger Frank Sundstrom in 't
Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den een wetsontwerp ingediend tot
intrekking van al het Amerikaanse
geld en vervanging daarvan tegen ge
lijke waarde door nieuw geld.
Sundstrom verklaarde, dat het doel
van zijn wetsontwerp Is de regerin
gen van de Marshall-landen financi
eel te versterken en de V.S. een grote
som te besparen, die anders voor de
hulp aan Europa zou moeten worden
gebruikt.
Nieuw Republikeins
kabinet gevormd
Het nieuwe Republikeinse kabinet
is, naar uit Djokja wordt gemeld,
thans geformeerd. De samenstelling is
als volgt:
Minister-president: drs. Mohammed
Hatta (partijloos).
Binnenlandse Zaken: dr. Soekiman
(Masjoemi).
Buitenlandse Zaken: Hadji Agses
Salim (P.S.IJ. - Partai Serikat Islam
Indonesia).
Welvaart: Sjafroeddin Prawirane-
gara (Masjoemi).
Onderwijs: dr. Ali Sastroamidjojo
(P.N.L - Nationalistische partij).
Financiën: :mr. Maramis (P.N.I.).
Voorlichting: Mohammed Natsir
(Masjoemi).
Verkeer en Openbare werken a.i
dr. Djoeanda (Partijloos).
Gezondheid: dr. Leimena (Chr. Par
ty).
Justitie: mr. Soesanto (PJtfX).
Godsdienstzaken: Kiaji Masjkoer
(Masjoemi).
Voedselvoorziening: Kasimo (R.K.
Partij).
Wederopbouw en Jeugdaangelegen-
den: Soepeno (Partijloos).
Arbeidszaken: Koesman (Partij
loos).
De minister-president is tevens mi
nister van Defensie.
Het kabinet telt vier leden van de
Masjóemi. drie van de P.N.I., één
van de P.SS.I., één van de Chr. Par
ty, één van de R. K. Partij en vier
partijlozen.
De „Nieuwsgier" te Batavia schrijft
dat de samenstelling van het nieuwe
Republikeinse kabinet, van Neder
landse zijde bezien, geen reden tot
juichen geeft, aangezien deze rege
ring teveel onberekenbare elemen
ten bevat.
DUITSE MUNITIE GEVONDEN
Naar te Pretoria verluidt is op het
eiland Marion, een van de eilanden
van de Prince Edward-groep, onge
veer 2.000 km. ten Zuid-Oosten van
kaapstad, munitie gevonden van
Duits fabrikaat.
Het voornaamste „randgebied der
invloedssferen", zoals men het Mid-
dellandse Zeegebied en, iets ruimer
genomen, 't aangrenzende klein-Azië
met recht zou mogen noemen, vraagt
herhaaldelijk de aandacht. Het pas-
gesloten Brits-Iraakse verdrag heeft
heel wat beroering verwekt in Irak
en een voor Engeland onprettige na
sleep gehad; de Sovjet-Unie protes
teerde tweemaal achtereen te Was
hington tegen het gebruik van een
vliegveld in Noord-Afrika en de Ita
liaanse havens VOOr Amerikaans
oologsbodems en éénmaal, jX Vrijdag,
bij de Iraanse regering tegen de acti
viteit van een Amerikaanse militaire
missie in het zo fel betwiste olie-
larfdje.
Men zou de voornaamste belangen
die zich in deze gebieden laten gel
den, kunnen splitsen in Britse, Ame
rikaanse, gezamenlijk Brits-Ameri
kaanse en Russische belangen. Voor
een gedeelte slechts gaan n.L de
Britse en Amerikaanse belangen met
elkander gelijk op, hetgeen wel het
duidelijkst zichtbaar werd bij het be
sluit der UN.O. omtrent de verdeling
van Palestina. Wij hebben daar reeds
eerder op gewezen; ook op de bete
kenis van het BritsIraakse verdrag
in verband met de politiek, welke
Engeland ten opzichte van de Arabi
sche wereld volgt. De geprikkelde
toon van de boodschap, die de man
dataris van het Beloofde Land on
langs aan de U.N.O.-commissie liet
overbrengen en die er op neerkwam
dat men van Britse zijde niet van
plan was om de Commissie het leven
zeer te veraangenamen, zou men als
bewijs kunnen laten gelden van de
ernst van de tegenslag, die Engeland
ondervond in Irak. De minister-presi
dent Jaboer, die n.a.v. het pasgebo
ren verdrag, dat Engeland een ruime
mate van militaire invloed en con
trole in Irak zou waarborgen, in Lon
den blijkbaar instructies' was gaan
halen, kwam niet van, maar op een
„koude kermis" thuis. Hij en zijn ge
hele kabinet werden door de volks
woede weggevaagd. Hoe het nu met
het verdrag gaan moet, dat van groot
belang geweest zou zijn voor de on
dersteuning van de Britse spil Ab-
dullah van Trans-Jordanië, is een
vraagteken. De tijd dringt voor de
consolidatie van Engeland's positie in
dit gebied en tenzij men. wat on
waarschijnlijk is, in Londen de moed
reeds opgegeven heeft, is juist een
verdubbeling van op dit gebied ge
richte energie te verwachten van
het vasthoudend Albion.
De Ver. Staten noch de Sovjet-Unie
kunnen, wat het grootste deel der
Arabische landen aangaat, daar veel
tegenover zetten. Zij hebben er geen
van oudsher gevestigde relaties, zo
als Engeland die had en, met uitzon
dering van Iran, geen steunpunten
van betekenis. Beiden hebben boven
dien vertrouwen en sympathie ver
loren door hun beslissing ten gunste
van de Palestijnse Joden.
Het is er de Ver. Staten veel aan
gelegen, de opvolgers te zijn van het
Brits imperium wat macht en in
vloed in de Arabische wereld betreft.
De verschuiving, die de oorlog te-
weègbracht in de krachtsverhoudin
gen, had hier eenzelfde resultaat als
b.v. in China: de dollar verdreef het
pond. Om onze blikken op Iran te
werpen, in de Mejlis, het Iraaijse par
lement, is Amerika's invloed reeds
groot. Gavam es Sultaneh, de gewe
zen minister-president, struikelde er
over: na het Azerbeidzjaanse avon
tuur, dat Rusland's invloed volgens
Moskou's wensen deed gedyen, volg
de deze een concessie-politiek jegens
de grote buur in het Noorden, welke
slecht overeenkwam met de Ameri-
Buitenlands Overzicht
kaanse politieke- en petroleumbelan-
gen. Wat de laatsten betreft: het
leeuwendeel van de olie-productie van
de grote Engelse onderneming hebben
de Amerikanen voor een duur van
twintig jaren opgekocht Het in het
Noorden opdringend Rusland poogden
zij daarom met behulp van de Mejlis-
dam te keren, maar het eerste succes
geeft nog geenszins de waarborg voor
een definitieve overwinning. Vooral
Rusland's militaire posite is veel ster
ker dan die van de Ver. Staten. Er
is een directe spoorverbinding van
Tiflis naar Tebriz; geen van Teheran,
Iran's hoofdstad, naar dit centrum van
de Noordelijke provincie Azerbeidz
jan. De verbindingen van de Perzi
sche Golf naar de hoofdstad zijn even
eens zeer zwak en kwetsbaar. Blijk
baar vonden de Amerikanen het tijd
om er hun strategen eens hun des
kundige blik over te laten glijden.
Bovendien toont o.m. het Griekse
voorbeeld wel, dat een militaire mis
sie soms meer bevoegdheden heeft dan
louter militaire. Vandaar het Rus
sisch protest in Teheran het zal
wel niet de laatste en enige stap zijn
van die zijde.
A. H.
Broekman snelste Nederlander op de 1500 m
