Ikmaaider
langs de straat
N.HOLLANDSE
PERS 1945
Vorst niet verontrustend
voor land-en tuinbouw
C
Twaalf ministers traden uit Tsjecho-Slowaaks kabinet
Grond zal niet
diep invriezen
Zondag geen
voetbal
Marken is reeds
geïsoleerd
3
4e Jaargang No. 1168
Zaterdag 21 Februari 1948
Uitgave voor de gelijknamige stichting.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 338
Alkmaar, tel. 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat hoek Ondegracht. Tel. 3067
Na het bekend worden van de ontdekking van een tegen de staat ge
richte samenzwering zijn twaalf van de zes en twintig leden van het
Tsjecho-Slowaakse kabinet afgetreden. Alle Nationale Socialisten, de Ka
tholieken en de Slowaakse Democraten hebben hun ontslag aangeboden.
De communistische party heeft een oproep gericht tot het volk om de
premier Gottwald te blijven steunen. De president, Benesj, zal, naar
men aanneemt ,de tegenwoordige regering verzoeken nog aan te biyven
tot de volgende verkiezingen, die in 't voorjaar moeten worden gehouden.
dat het niet mogelijk is met een rege
ring samen te werken, die haar eigen
besluiten niet respecteert. Maar sa
menwerking tussen alle partijen van
de regeringscoalitie blijft zij noodza
kelijk achten.
„Mobilisatie der volkskrachten"
In een communiqué van het bestuur
der Communistische Partij wordt
echter het aftreden der ministers
rechtstreeks met de spionnage-affaire
in verband gebracht.
Het ontslag wordt bestempeld als
een poging tot omverwerping van de
volksdemocratie en het communiqué
zegt, dat er „maatregelen zijn geno
men om de krachten van het werken
de volk tot steun van de regering
Gottwald te mobiliseren".
Complot van Londen
uit geleid
Vaclav Nosek, communistische mi
nister van binnenlandse zaken en ge
neraal Ludvik Svoboda partyloos mi
nister van defensie hebben bekend
gemaakt, dat een gewapende samen
zwering in Tsjecho-Slowakye een
maand geleden ontdekt is.
Het socialistische blad „Svobodne
dlovo" had gemeld, dat „staatsvijan-
dige elementen" functies in de rege
ring bekleedden. Een onderzoek dat
ingesteld werd wees uit, dat de sa
menzwering van Londen uit voorbe
reid was door aanhangers van gene
raal Lew Pachala, die in 1945 gede
gradeerd werd omdat hy zich zich ty-
dens de oorlog verzet bad tegen de
Tsjecho-Slowaakse regering in Enge
land, aldus de verklaring.
Leider „in verbinding met
Anders"
De leider in Tsjecho-Slowakije van
dit complot zou een zekere Raihl zijn.
Hij stond volgens radio-Praag in ver
binding met de vroegere Poolse gene
raal Anders en verzamelde militaire
gegevens voor „zekere vreemde mo
gendheden" Eén lid van het complot
is reeds berecht en enige anderen aan
het gerecht overgeleverd. Tot nu toe
was strikte geheimhouding betracht,
daar „de veiligheid van enkele hoog
geplaatste Tsecho-Slowaken op het
spel stond".
De argumenten voor het
aftreden
In een brief waarin zes afgetre
den ministers hun besluit aan Benesj
kenbaar maakten, wordt gezegd dat
sommige functionnarissen, vooral bij
de politie, de wet en de regeringsbe
sluiten niet in acht nemen.
De Kath. Volkspartij is van mening
Forse taal van Lord Tedder
Lord Tedder, chef van de staf van
de Britse luchtmacht zeide in een
oproep voor meer vrijwilligers voor
het Britse leger: dat „indien de leeuw
tekenen van zwakte scheen te ver
tonen, de jakhalzen weldra om hem
heen zouden huilen". De gebeurtenis
sen van de laatste tyd bewezen dit
wel, zei Tedder, maar „de Jakhalzen
vergissen zich echter als zü denken
dat onze kracht afneemt. Ik ben er
van overtuigd, dat Groot-Brittannië
de grootste factor voor de wereld
vrede kan zyn. Vrede zonder macht
is echter een wensdroom".
AD REM
't Verwonderd ons dagelijks
dat hij nog niet getrouwd
is, onze vriend. Hij is immer
zeer complimenteus tegen
over leden van het vrouwe
lijk geslacht en zeer ontvan
kelijk voor deszelfs schoon.
Z'n beroep brengt mee,
dat hy heel veel met dames
om gaat en het is veelal by
die gelegenheden, dat hy
van zyn bewondering voor
aardige gezichtjes e.d. laat
blijken.
Onlangs bleek hy aan het
verkeerde adres te zyn. Dat
gebeurt wel eens een enkele
keer
„Gut mevrouw", sprak hy
en overlopend van vriende
lijkheid: „Wat heeft U toch
mooie benen!"
„Ja", antwoordde de da
me, mogelyk nog vriende
lijker: „Zal ik jou daar sens
een schop mee geven ..7"
Communisten brengen massa
ontslag in verband met
spionnage affaire
Royaal Bloemendaal
Vier en tachtig inwoners van Bloe
mendaal hebben zich bereid verklaard
ieder duizend gulden heer te tellen
voor de bouw van een openluchtthe
ater. Dat is 84 pCt. van het bedrag
dat nodig is. Het gulle Bloemendaal
stapt over de rest ongetwijfeld ook
wel heen. Want, wie het breed heeft,
Iaat het breed hangen.
Vitamine P tegen bloeddruk
Dr. Boris Sokoloff, hoofd
van het universitiar insti
tuut van Zuid-Florida voor
het citroenonderzoek, heeft
medegedeeld, dat vitamine
„P", bereid uit sap en schil
van de citroen, de sleutel
was tot verlichting van de
bezwaren veroorzaakt door
te hoge bloeddruk.
Tien jaar geleden werd „P"
ontdekt, naar dr. Sokoloff,
die vroeger hoogleraar in de
experimentele geneeskunde
aan de universiteit van Pe-
trograd was heeft nu een
goedkope methode voor de
bereiding gevonden.
De plotselinge koude heeft vele tuin
ders en boeren de schrik om het hart
doen slaan. $n hen hier en daar reeds
kleine stroppen bezorgd. Tuinders,
die vroege groenten kweken, zien de
ze late intocht van Koning Thialf met
lede ogen. De jonge bloemkoolplanten
ontwikkelden zich reeds aardig en
beloofden een vroege oogst. Naarstig
werden maatregelen getroffen om een
vrij klein aantal planten, dat reeds
buiten was uitgezet, te beschermen.
Hiertoe bezigt men, naast de oudere
methoden, ook papieren puntkapjes,
waarin een celophane-venstertje zit.
Maar de bloembollen lopen
gevaar
De onverwachte vorstpe
riode heeft wel de bollen-
kwekers de schrik om het
hart doen slaan., want er
zijn allerlei kansen op grote
schade aan het bloembollen
gewas, dat luist begonnen is
aan zyn „eerste leven".
De hyacinten zullen er
naar alle waarschijnlykheid
wel goed afkomen, daar de
kweker, die zyn zaakjes in
orde heeft, gezorgd heefi dat
zy nog niet boven de grond
zijn. Maar de tulpen lopen
groot gevaar, want die zijn
al een eind boven de grond
Pas nadat de dooi is in
getreden, zal de schade kun
nen worden vastgesteld.
DOOR KOUDE BEVANGEN?
De heer Kraan, Ned. Her/ evange
list te Ter Apel, keerde na het bijwo
nen van een vergadering van het co
mité voor Rijkseenheid te Groningen
niet op de verwachte tyd terug. Men
ging zoeken en vond hem in bewuste
loze toestand aan de kant van een ka
naal.
Vier uur lang moet hy aan de felle
koude zyn blootgesteld.
Het slachtoffer werd naar het zie
kenhuis overgebracht en overleed
kort daarop..
Misdaad wordt niet uitgesloten ge
acht.
VRIJ OP NATIONALE FEESTDAG
Op 5 Mei a.s. zal by de gemeente
lijke instellingen dienst worden ge
daan als op Zaterdag.
De openbare scholen zullen de ge
hele dag vryaf hebben.
GEÏMPORTEERD VLEES OP DE
BON
Deze week zal byna overal in het
land in de slagerswinkels geïmporteerd
lamsvlees worden verkocht. Er is n.L
zeer weinig slachtvee op de Binnen
landse markt en daarom was men ge
noodzaakt het in de koelhuizen op
geslagen geïmporteerde vlees te dis
tribueren.
Men kan deze jonge planten niet ge
heel van het licht afsluiten. Het jon
ge goed in de koude bakken, sla en
radys by voorbeeld, zal ondanks be
schermingsmaatregelen, mischien iets
van de vorst te ïyden hebben. Het
staat te bezien of de veldgewassen
schade zullen oplopen. Bij langdurige
strenge vorst zullen de wintertarwe
en rogge zeker lUden, indien en
dik pak sneeuw dan tenminste geen
uitkomst zal brengen. Over het alge
meen zyn de akkers niet al te nat,
zodat het gevaar voor diep invriezen
van de grond bij een korte vorst
periode niet bijzonder groot is. Al te
optimistische bollenkwekers verwij
derden de deklagen van hun velden
reeds. Op sommige velden vindt men
zelfs knopvorming. Men is doorgasns
druk doende de dekjagen weer op
te brengen, maar het is vrijwel zeker,
dat in deze bedrijfstak bij de nar
cissen reeds enige schade werd gele
den. Alleen indien de vorst lang en
streng mocht doorzetten zal men in
land en tuinbouw met behoorlijke
stroppen rekening moeten houden.
Vandaag de ergste kou
voorbij
Reuters correspondent meldt uit
Berlijn, dat men daar verwacht, dat
Zaterdag de ergste kou voorby zal
zyn.
De koude lucht, die van de Oeral
naar West-Europa stroomt, bracht
gisteren te Berlijn 14 graden vorst,
doch het weerbericht voorspelde dat
het er vandaag iets warmer zou zijn.
Elders in Duitsland, vooral in Ham
burg, wordt sneeuw gemeld, in som
mige sectoren zelfs 15 c.m. hoog.
Te Guckborn in Sleeswijk-Holstein
vroor het 25 graden.
Moskou meldde 17 graden vorst en
de koudste stad in Frankrijk was Ma-
con (Bourgondië), waar 10 graden
vorst werd geregistreerd.
OM DE ZONDAGSRUST
De Nederlandse Christenvrouwenbond
en andere vrouwen-organisaties op
Christelijke grondslag voelen zich ge
drongen haar medewerking te ont
houden aan de tentoonstelling „De Ne
derlandse vrouw 1898—1948" ter gele
genheid van het as. 50-jarig rege
ringsjubileum van H. M. de Koningin.
De reden hiervan is, dat men ge
meend heeft de tentoonstelling die in
Den Haag wordt gehouden ook op
Zondagen geopend te houden.
C.T.O.-CONTACT MET MOSKOU
James Carey, de penningmeester van
het Amerikaanse vakverbond CIO,
gaat naar Moskou om besprekingen
te voeren met de voorzitter van het
Sovjet-Russische vakverbond, Koez-
netsof, om de beginselen van het We-
reldverbond van Vakverenigingen op
nieuw te bekrachtigen.
Na een debat over de internationa
le veiligheid, dat een week duurde,
heeft het Griekse parlement, met 190
stemmen voor en 90 tegen, een motie
van vertrouwen in het kabinet van
Themistocles Sofoelis aangenomen.
Ijsbaan Heiloo open!
VOOR KINDEREN ZAL DE IJSBAAN
HEILOO HEDENMIDDAG GEOPEND
WORDEN. JONGENS, PAK DE
SCHAATSEN
„Dodentransport"- affaire
binnenkori voor Krijgsraad
Op vragen van het Tweede Kamerlid
De Groot heeft de minister van Over
zeese Gebiedsdelen omtrent het zgn.
„dodentransport" van Bondowoso o.m.
gezegd: Het transport bestond in to
taal uit 100 personen, waarvan 18 mi
litaire gevangenen en 82 burgerarres-
tantèn, aangehouden op grond van
verstoring van rust en orde of sa
menspanning daartoe
Gearresteerd is de comamndant van
het transport. Het is nog niet bekend
tegen welke personen een vervolging
zal worden ingesteld. Het voorlopig
onderzoek is evenwel gesloten en de
verwyzing van de zaak naar de krijgs
raad is binnenkort te verwachten.
Aan de regeringscommissaris voor
bestuursaangelegenheden van Oost-
Java is opgedragen spoedig het nodi
ge te verrichten voor de uitkering
van een passende schadeloosstelling
aan de nabestaanden.
SPELEN MF.T LUCIFERS HAD
DOOD TENGEVOLGE
Het vierjarig dochtertje van de fa
milie van Gogh te Zaandam, Mia,
d2t gistermorgen in haar ouderlyk
huls met een vriendinnetje met luci
fers speelde en hier door zware brand
wonden opliep, is in het ziekenhuis
aan de gevolgen overleden.
AMERIKAANSE VOEDSELPAKKET
TEN NAAR DE GROOTE STEDEN.
Op Initiatief van het Rode Kruis
heeft de C.AR.E. 200 Amerikaanse
voedselpakketten ter beschikking ge
steld van door de Rotterdamse art
sen aangewezen patiënten. Ook Den
Haag en Amsterdam zullen een zelfde
aantal toegewezen krijgen. De Inhoud
van de pakketten vertoont enige va
riatie, maar de meeste bevatten 7
pond bloem, 2 pond suiker, 2 pond
volte melkpoeder, 2 pond chocolade-
.tebWiten, 1 pond koffie, 3" pond ver-
Söhlflende vleeswaren, 2 pond ge
droogde vruchten, 8 Amerikaanse
ounces eipoeder en een pakje gist.
GEVANGENBEWAARDER VAN Dr.
HFNRï POLAK KREEG 15 JAAR.
De Wassenaarse arts Hers, de man.
die van Februari tot Augustus 1942
het Joodse Eerste Kamerlid dr. Henri
Polak in een door hem geleid rust
huis op verzoek van de S.D. gevan
gen hield en dr. Polak een slechte
behandeling gaf, zal 15 Jaar gevan
genisstraf moeten opknappen. Hers
keurde massa's Nederlanders goed
voor tewerkstelling in Duitsland en
was in dienst getreden by de S.S. De
eis luidde destijds 20 jaar.
Ernstig ongeval in de
Wieringermeer
Donderdag geraakte de 23-jarige ar.
beider P. Maas uit Hippolytushoef tij
dens het schoonmaken van een dors
machine in de Wieringermeer met zijn
rechterbeen tussen een ronsel van de
machine.
Iu het ziekenhuis te Den Helder
moest het zwaar verminkte been on
der do knie worden geamputeerd.
Journalisten zullen over
Aneta-verslag oordelen
De directie van Aneta deelde mede,
dat zij van het bestuur der Neder
landse Federatie van Journalisten een
voorstel ontving om inzake het Ane
ta-verslag van de persconferentie te
Lake Success een onderzoek te doen
instellen door een onpartijdige com
missie, bestaande uit twee vooraan
staande journalisten benevens een
Indië-kenner als voorzitter. De Ne
derlandse regering heeft haar mede
werking hiertoe reeds toegezegd. Ane
ta gaat hiermede gaarne accoord en
zal haar medewerking verlenen door
de schrijver van het betwiste verslag
naar Nederland te zenden om daar
door de commissie te worden gehoord.
Aneta zal tevens al de in zijn bezit
zynde gegevens overleggen.
ONTPLOFFING IN CAÏRO
In Caïro is een granaat ontploft in
het hoofdkwartier van de Mohamme
daanse Broederschap, waar juist feest
werd gevierd ter ere van de vrywil-
ligers, die vertrokken naar Palestina.
Men vreest dat er veel slachtoffers
zullen zijn.
weerbericht
Enkele overdryvende wolkenvelden.
Byna overal droog weer. Iets afne
mende, maar tydelijk nog krachtige
Oostelyke wind. Strenge tot matige
vorst
Massa-moordenaar
kwam voor
Van mishandelingen
wist hij niets af
Een van de ergste massamoorden, in
de bezettingsjaren in ons land ge
pleegd, kwam gisteren tijdens de zit
ting van het Byzonder Gerechtshof te
Zwolle ter sprake. Op 5 April 1945
bevonden zich in een barak op het
landgoed Oxenhof in de omgeving van
Deventer nog 10 Nederlanders gevan
gen. De S.D. bewaking bestond toen
uit drie Duitsers en twee Nederlan
ders onder wie J. Morreau uit Am
sterdam, degene, die nu terecht stond.
De gevangenen moesten een kuil
graven, zogenaamd om er auto-ban
den in te verbergen. Maar het werd
een zelf gedolven graf.
Er hangt nog een mysterie over de
ze massamoord.
De meeste opgegraven lichamen ver
toonden geen kogelgaten, maar wel
vreselijke verminkingen zoals afge
sneden oren en ingeslagen neuzen.
Morreau en de getuige Wapstra, de
andere Nederlandse SD.-er, hielden
bij hoog en laag vol dat zij van mis
handelingen niets afwisten.
Tegen Morreau werd de milde straf
van 8 jaar met aftrek geëist.
Suzanna Arts 15 jaar
De 32-jarige voormalig „Aufsehe-
rin" van het concentratiekamp
Vught, Susanna Arts uit Amsterdam,
is tenslotte veroordeeld tot een gevan-
genissraf voor de tijd van 15 jaar
met aftrek van voorarrest.
Ruim een jaar geleden eiste men in
eerste behandeling levenslange ge
vangenisstraf tegen deze veroordeelde
die naar bekend in 1944 betrokken is
geweest by het z.g. bunker-drama,
waarbij een 80-tal vrouwelijke gevan
genen in een slechts enkele kubieke
meters grote cel werd geperst De
ongelukkigen werden vervolgens 24
uur lang aan hun lot overgelaten en
velen overleefden de nachfhfef.
„MIJDRECHT" BRENGT 9500 TON
TRAAN
Tot en met Zaterdag 14 Febr. had
de „Willem Barendsz" geproduceerd
50.480 barrels (8.413 tons) traan en
6.309 barrels (1.051 tons) sperolie.
De transporttanker „Mydrecht"
heeft op 16 Febr. j.1. de „Willem
Barendsz" verlaten en is thans op de
thuisreis met een lading van ca. 9.500
ton traan en sperolie.
De tanker kan in de tweede helft
van de maand Maart ïn Nederland
worden verwacht.
EEN DODE IN IXDONESIë.
De verliesiyst van deze week meldt
één gesneuvelde van de Landmacht-
De Marine en het K.N.IX. leden geen
verliezen.
Hilversum was in de war
(Eigen bericht)
Vanmorgen na de nieuws
berichten van 7 uur keken
alle luisteraars elkaar stom
verwonderd aan, want
de ochtendgymnastiek, die
altijd op 1 zit, zat nu op Hil
versum II, terwijl de gram.
platen der VARA op de lyn
van de KRO zaten. Na 5
minuten merkte men de
vergissing.
Zouden ook Mosk u en
Washington niet zoiets kun
nen doen? Misschien voer de
wereldvrede er wél bij.
De Kon. Ned. Voetbal Bond deelt
mede, dat alle, voor Zaterdag 21 en
Zondag 22 Februari vastgestelde wed.
stryden in verband met de terrein-
gesteldheid zijn afgelast. De program
ma's worden verschoven naar Zater
dag 28 en Zondag 29 Februari a.s.
Ook de wedstrijden van de afdeling
Noordholland zyn afgelast.
Het luttele aantal dagen lichte vorst
speelt de bewoners van het eiland
Marken reeds danig parten. De Gouw
zee ligt reeds vol dryfijs, terwyl het
Monnikendammer gat al geheel dicht
zit De met verlof komende militai
ren zullen hun familie op Marken niet
kunnen bereiken, daar alleen boten
met zeer sterke motoren er in zou
den slagen door het drijfys, dat hier
en daar reeds vast begint te vriezen,
heen te breken.
De „Karei Doorman
wordt geruild
Twee jaar geleden kreeg de Ned.
marine, zoals bekend, het Britse es-
corte-vliegdekscjiip Z.M. „Nairana"in
bruikleen. Onder Ned. vlag vaart dit
schip als H.M. „Karei Doorman".
De „Nairana-Doorman" gaat einde
Maart van dit jaar naar de Britse
marine terug. Half Mei hoopt de Ned.
marine het snellere lichte vliegdek-
schip „Venerable" over te nemen. Dit
schip, dat thans op een Britse werf
in reparatie is, zal eveneens de naam
Karei Doorman" voeren. Het wordt
Nederlands eigendom.
NATIONALE SCHAATSWEDSTRIJ
DEN TE AALSMEER
Naar wij vernemen worden Zondag
te Aalsmeer nationale Langebaanwed-
strijden gehouden over de afstanden
500, 1500 en 3000 meter.
Tussen Den Haag en Buenos Aires ligt Lake-Success
Buenos Aires en Den Haag liggen
vér van elkander.
Even ver liggen de belangen van
sommige staten uiteen, waar het het
Zuidpoolgebied betreft.
De Zuidpoolkwestie tussen Argen
tinië en Engeland is niet van vandaag
of gisteren. Zy is reeds honderd en
veertien jaren oud, om precies te zijn.
En zij zal naar alle waarschynlyk-
heid tenminste nog wel één jaartje
ouder worden.
Meestal werd de controverse slechts
door nota-wisselingen van tyd tot tyd
opgerakeld. De voorlaatste uitwisse
ling van desideratie dateert van 1
Maart van het vorig jaar maar toen
was de affaire reeds in een geheel
nieuw stadium getreden. De strate
gische belangen werden op de achter
grond gedrongen toen, in November
1946, bekend werd dat b®* Zuidpool
gebied uranium zou bevatten. En ura
nium is een begeerlijk mineraal in
deze atoombommentijd. Veel begeer
lijker dan de steenkool, waarvan in
1938 en '39 na Noorse en Duitse expe
dities aangenomen werd dat ér te vin
den zou zyn in de sneeuwvrije ber
gen van het binnenland.
De belangstelling werd Intens en
van verschillende kanten werd nog
eens in het licht gesteld, hoe de ver
deling van deze onherbergzame stre
ken min of meer weer bepaald was.
Er waren een Noorse, een Australi
sche en een Britse sector, terwyl een
vierde sector, tussen 80 en 150 graden
Westerlengte, nog open lag. Maar de
grenzen tussen deze sectoren waren
vaag. Noorwegen deed In Januari 1938
alle andere staten officiëel medede
ling van de Noorse souvereiniteit over
de z.g. Rouvet-sector. Duitsland wei
gerde deze te erkennen, Italië, Japan
en Chili gaven helemaal geen ant
woord en de Ver. Staten en de Sov
jet-Unie behielden de rechten van hun
burgers in dat gebied voor. Engeland
erkende de Noorse souvereiniteit wel
en o.m. ook Australië en Nieuw-Zee-
land.
In 1946 besefte men dus pas met een
schok, welke belangen er in dit ver
ward en vaag-begrensde gebied lagen.
Is het voor de Ver. Staten, waar
velen van uranium dromen, onaange
naam geweest tot de ontdekking te
komen dat men verzuimd had acte de
présence te geven? Indien dat zo Jg
Buitenlands Overzicht
dan verklaart het de „strikt neutrale
houding" van Washington. Want Chili
en Argentinië aan de éne kant, Enge
land aan de andere kant trekkend aan
het Zuidpool-touwtje brengt beide par
tijen uiteindelijk van hun plaats.
Ergens tussen Buenos Aires en Den
Haag ligt Lake Success waar géén
van beide partyen wil zijn.
Maar waar, zonder hun aangezicht te
schenden, ook anderen een woordje
mee kunnen spreken in de algehele
regeling van het prob!e;~.
Het wachten is niet op de ontmoe
ting van Britse en Argentynse oor
logsbodems, maar op de Veiligheids
raad.
A. H.
