Cde
Ikmaaiüei'
langs de straat
N, HOLLANDSE
PERS 19*5
„Ik ben thans hoopvoller gestemd
dan ooit", zegt Bevin
Coöperatieve Boerderijbouw kan de
landbouw millioenen besparen
Zweeds voorbeeld ook voor ons
land uitvoerbaar
Inwoners van Limburgs stadje
bevreesd voor... wolven!
Graf van Thomas Basin, rechter
van Jeanne d'Arc, gevonden
Bok maakte water in de voorpiek,
sleepboot moest de tros kappen
4e Jaargang No 1188
Dinsdag 16 Maarl 1948
Uitgave voor de gelijknamige Stlcb'-'ng.
Wnd. hoofdred. A. Eriks, Westerweg 838,
Alkmaar, teL 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat hoek Oudegraehk Tel. 3907
Parijse conferentie geopend
Bidault„Geen nauwe grenzen van
souvereiniteii meer''
„WU hadden vele moeilijkheden te overwinnen. Maar ik ben thans
hoopvoller gestemd dan ooit te voren tijdens of na de oorlog. Het Is
duidelijk, dat juist deze bijeenkomsten, onderzoekingen en besprekin
gen niet slechts een diepe indruk maken doch ook technisch en politiek
begrip bevorderen,- waaraan de wereld op dit ogenblik zozeer behoefte
heeft." Aldus sprak Bevin, Engeland's minister van Buitenlandse Za
ken in zijn openingsrede voor de conferentie te Parijs, waar momen
teel tal van leidende Europese politici bijeen zijn om het Marshall-plan
en de Inwendige reorganisatie van Europa te bespreken.
toenemen der economische moeilijk-
„Washington,
maak haast
Bevin zeide voorts, dat hetgeen
reeds bereikt was, moedgevend was
Doch het reeds verrichtte deed tevens
de veel belangrijker dingen, die nog
gedaan moesten worden, uitkomen.
„Wij kunnen de verslechtering van
onze economieën niet voorkomen, t«n_
zU wy er eerst in geslaagd 2ijn onze
voorziening van levensmiddelen en
grondstoffen, die uit het dollar-gebied
moeten komen, op korte termijn te
verzekeren".
De permanente Europese organisatie
moet volgens Bevin ten doel hebben,
een nauwe en onafgebroken samen
werking met de Amerikaanse beheer
der. die voor het Europese economi
sche herstelprogram werd aangewe
zen, tot stand te brengen.
Bevin zeide te hopen en ook te ge
loven, dat, wanneer de landen geen
steun meer behoefden,zij zich niet
van elkander los zouden maken, doch
verder zoudèn samen werken.
„Redt de Europese
economie"
De Franse minister van Buitenland
se Zaken. Georges Bidault. verklaar
de. dat de omstahdigheden. waarvan
de conferentie vergezeld gaat. de
deelnemers met grote nadruk dwin
gen hun gemeenschappelijk doel be
kend te maken. ..Dit doel", zegt Bi
dault. is „de reorganisatie van de
Europese economie teneinde die te
Tedden.".
Doelend op Tsjecho-Slowakije zeide
Bidault: „recente gebeurtenissen heb
ben de politieke oorzaken getoond
van het feit, dat Europa op het ogen
blik tot zestien landen gereduceerd
is. Het toenerfien der politieke moei
lijkheden is gepaard gegaan met een
heden.
Het. belang van onze landen houdt
niet in, dat wij hun tradities moeten
pogen te handhaven" in een soort van
gesubsidieerde armoede „en binnen"
de nauwe grenzen van onafhankeiykc
landen". Integendeel, de zaken moeten
geregeld worden op de basis van een
„progressieve expansie binnen Euro
pa als één geheel".
„Ook Duitsland, door eeuwenoude
conflicten van ons gescheiden, moet
zijn plaats in het geheel weer inne
men. Weliswaar kan Duitsland geen
voorrang gegeven worden en moet het
op het ogenblik vertegenwoordigd
worden door geallieerde bevelhebbers
maar de hulpbronnen "van dit ijve
rig en volhardend land" moeten wor
den betrokken in de grote wederop-
bouwpoging", aldus Bidault.
TSJJECHOSLOWAAKSE KERK
ACHTER GOTTWALD
De Tsjecho-Slowaakse kerk staat
volledig achter de regering van Gott-
wald, de communistische minister
president van Tsjecho-Slowakije, aldus
heeft dr Miroslav Novak, bisschop
van Praag, verklaard. Reuter voegt
hieraan toe, dat de Tsjecho-Slowaakse
kerk de nationale kerk van het land
is met de bisschop-patriarch v. Praag
aan het hoofd. Het is met 900.000 le
den op één na <de grootste congrega
tie van Tsjecho-Slowakije. De Grieks
en Rooms-Katholieke kerk telt 1.5
millioen leden.
ENGELAND NEEMT MAATREGELEN
TEGEN BRITSE COMMUNISTEN.
Minister-president Attlee heeft gis
ter in het Britse Lagerhuis meege
deeld, dat de regering niemand van
wie zij weet, dat hy tot de commu
nistische party behoort, In dienst zal
nemen voor werkzaamheden, „die van
belang zyn voor de veiligheid van de
staat".
Eenige maanden geleden heeft de
secretaris van de commissie boerde-
rijenbouw van de Stichting voor de
Landbouw van een bezoek aan Zwe
den gebruik gemaakt om een studie
te maken van de wijze waarop in dit
land het coöperatieve bouwbureau
Van de boerenbond werkt en na te
gaan, welke voordelen dit de Zweed
se landbouwers oplevert. Hij is tot
de overtuiging gekomen, dat ook in
Nederland het oprichten van een coö
peratief bouwbureau voor de land
en tuinbouw grote voordelen kan op
leveren.
Huidige'kosten te hoog
De boerderijen-commissie gaat uit
van het standpunt dat het bedrijfs
leven ten nauwste betrokken is bij
het bouwen van boerderijen en dat
deze commissie daarom naast haar
studiewerk ook een practische taak
heeft. Tengevolge van de oorlog zijn
ruim 8000 boerderijen verwoest, waar
van er ongeveer 250 herbouwd zijn.
Jaarlijks gaan gemiddeld 200 boerde?
rijen verloren door brand en ook zal
het steeds nodig zijn. dat nieuwe be
drijven worden gesticht. Er is dus
een groo^ aantal boerderijen te bou„
wen. De bouwkosten bedragen ge
middeld 2500 tot f 3000 per ha. en
zijn voor het normale bedrijf niet te
dragen.
't Gaat om millioenen.
Naar het oordeel der commissie
weerbericht
VEEL BEWOLKING
Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enige lichte regen. Matige tot
krachtige Westelijke wind. Weinig
Verandering van temperaturen.
kan hierop zeer veel worden be
spaard door coöperatie van de boe
ren ta.v. het bouwen. Er bestaan
hier vier mogelijkheden voor coöpe
ratie en wel ten opzichte van het
voorbereidende werk, het aankopen
van materiaal, het uitvoeren van de
werkzaamheden en het financieren
van dit alles: De boerderijen-commis
sie wil voorlopig haar aandacht be
perken tot het eerste punt, nl het
voorbereidende werk. De kosten van
dit werk maken thans 10 tot 12 pet.
van de totale bouwkosten uit en zul
len waarschijnlijk verhoogd worden
tot 15 pet. Dit zou neerkomen op
f 300 tot f 450 per ha Voor het aan
tal te bouwen boerderijen zouden de
totale voorbereidende kosten een be
drag van ongfeer f 30.000.000 vor_
men. Het Zweedse coöperatieve bouw
bureau heeft de kosten van het voor
bereidende werk omlaag weten te
brengen tot 1 pet. van de bouwkosten.
Zou men in Nederland hetzelfde kun
nen bereiken, dan zou men op deze
voorbereidende kosten alleen reeds
27.000.000 kunnen besparen voor de
landbouw.
Op grond van deze motieven stelt
de boerderijen-commissie aan het
hoofdbestuur voor aan deze commis
sie een afdeling toe te voegen van
voorlopig één of twee architecten, die
uitnemend deskundig zijn op het ge
bied van boerderijenbouw, zulks ter
voorbereiding van een coöperatief
bouwbureau voor de Nederlandse
landbouw.
Over het vraagstuk van het stich
ten van een coöperatief bouwbureau
zijn besprekingen gevoerd met het
bestuur der Ned. Heidemij. te Arn
hem.
Brits kabinet accoord
met 5-landenpact
Het Engelse kabinet heeft zyn goed-
keuring gehecht aan de overeenkomst
tussen Engeland, Frankryk en de Be
nelux, die verleden week te Brussel
is gesloten. Bevin zal vandaag of
Woensdag, vermoedelyk met Bidault,
van Parijs naar Brussel vliegen om
de overeenkomst te ondertekenen.
Buckingham-Palace
verstoken van warm water
Er wordt gestaakt
Buckingham Palace is gister van
warm water, centrale verwarming en
lift verstoken, omdat het technisch
personeel, dat de electrischè installa
ties in het paleis bedient, met een eis
tot loonsverhoging in staking is ge
gaan. Dit voorbeeld is gevolgd door
het personeel van de beide parle
mentsgebouwen en het ministerie van
oorlog, dat eveneens in rijksdienst is.
De koning en de koningin hebben 't
weekend op Windsor castle doorge
bracht, doch werden gister op Buc
kingham Palace terug verwacht.
„Paraatheids-programma"
voor Verenigde Staten
Truman zou Congres ingrijpende
maatregelen voorstellen
Reuteris correspondent seinde he
denochtend uit Washington, dat men
verwacht, dat Truman Woensdag een
omvangrijk „paraatsheids"-program-
ma aan het Congres zal voorleggen,
gebaseerd op de luchtmacht der VS
en bestemd om als steun te dienen
van de Amerikaanse buitenlandse po
litiek.
Men verwacht, dat het programma
de veiligheid van de VN zal garande
ren tegen de mogelijke gevolgen van
de volledige inlossing van de in de
Trumanleer gegeven belofte, dat de
VS elk land in Europa zullen steu
nen, dat zich tegen totalitaire druk
verzet.
Men denkt aan herinvoering van de
dienstplicht, de industrie in militaire
handen, herstel van de leen_ en pacht
wet en afkondiging van een natio
nale noodtoestand.
Men vergeiykt de toestand met die
sa de val van Frankrijk in 1940, toen
president Roosevelt de noodtoestand
afkondigde en verzocht om het uitvoe
ren van een „paraatheids''-program-
Schapen worden door
onbekend dier gedood
De rust van het vredige stadje Ba
(enburg aan de Maas is de laatste da-
gen wreed verstoord. Er worden n.1.
op grote schaal schapen gedood en to
taal zijn reeds niet minder dan 23
schapen, lammeren en zelfs een één
jarig rund ten prooi gevallen.
Er wordt, gezien de sporen die de
dieren achterlaten en de wijze, waar.
op de slachtoffers worden gedood én
verscheurd, gedacht, dat één of meer
wolven aan het werk zijn.
Onder leiding van de burgemeester
van Batenburg en de groepscomman
dant der rijkspolitie te Wijchen is
Zondag j.1. een klopjacht georgani
seerd. De deelnemers waren met ge
weren en stenguns gewapend, echter
zonder resultaat Door belanghebben
den wordt des nachts gewaakt, doch
telkens worden op andere plaatsen
dieren gedood, kadavers van vorige
nachten verder verscheurd en wegge
sleept. Bij de bevolkir van het stadje
heerst een ware angststemming en 't
ingeschaarde vee is weer naar binnen
gehaald. Ook in omliggende plaatsen,
o a. in de gemeente Appeltern, zijn
Een dag van remises
Beter werk van dr. Euwe
Onze landgenoot dr. Euwe heeft
voor een prettige verrassing gezorgd,
door de geduchte Paul Keres, die no
ta bene met wit speelde, een remi
se af te dwingen.
Het was een gesloten verdediging
van het Spaans, waarin de „veteraan"
zich uitstekend weerde. Hij kreeg 't
beste spel en veroverde eert pion. Op
dat ogenblik echter, dat men meende
hem te zien gaan winnen, verliet hij
de rechte weg naar de overwinning
en sloeg het remisepad in. De eind-
stelling was: Wit (Keres) Khl, Da2,
Tal, Lg3, pi. c3, e5, g2 h3. Zwart
(Euwe) Kg8, Dc8. Tf7, Pf6, pi. a6. b5,
c7, g7 en h7.
De partij ReshevskySmyslov werd
Engels geopend, maar met verwisse
lingen van zetten werd het Aange
nomen Slavisch, waarbij de Ameri
kaan een riskante voortzetting van
de Wiesbaden-variant koos. Smyslov
kreeg vier pionnen voor een stuk,
maar Reshevsky wist op handige wij
ze er twee terug te winnen. Nadat de
laatste zwarte officier van het bord
was verdwenen, wist de Rus op zijn
beurt de laatste witte pionnen van
het slag veld te verwijderen en daar
na was remise een feit.
De eindstelling was: Wit (Reshev
sky) Kg5, Lc6, pi. g2; Zwart (Smys
lov) Kg3 en pi g4 en h3.
De stand luidt thans: 1 Botwinnik
met 3>4 uit 4; 2 Reshevsky 3 uit 5;
3 en 4 Keres en Smyslov 2% uit 5 en
5 Euwe y2 uit 5.
Botwinnik staat er dus wel heel
fraai voor.
Vanavond worden gespeeld. Euwe
Botwinnik en Smyslov—Keres,
enkele schapen gedood, doch niet op
zo'n ruïneuze wijze als te Batenburg.
Gistermorgen deden nog niet beves
tigde verhalen de ronde, dat Zondag
nacht door enkele bewoners -een wolf
gezien zou zijn.
Brunsums wildste zwijn
geschoten
Het Zondagse gesprek te Brunssum
(L.) had een tweejarig wild varken,
dat 75 kg weegt en na een lange
drijfjacht werd geschoten, tot voor.
,naap.ste onderwerp. De jachtbuit lag
ia eert slagersétalage ter bezichtiging
Vélen maakten gebruik van de gele
genheid dit varkentje te bekijken en
bewonderen degenen, die het, in over
drachtelijke zin, gewassen hebben.
Reeds weken lang vonden jagers op
de Brunssemse heide sporen van wil
de zwijnen, doch het mocht niemand
gelukken de dieren onder schot te
krijgen. Hoewel het niet gelukt is een
tweede wild zwijn met vier biggen te
schieten, prijzen de jagers zich geluk,
kig nummer één, dat in verhalen
reeds „het wildste wilde zwijn van
Brunssum" is, te hebben neergelegd.
WI JZIGING IN BON AANWIJZING
VOOR BROOD
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat beslist is, dat (b|j
handhaving van de kevzebon) van 4
Juli 1948 af weer bonnen voor, 200,
400 en 800 gram brood zullen worden
aangewezen. Deze bonnen zullen ge
durende een week geldig zijn. De aan
duiding „brood" zal wederom op de
bonnen voorkomen, terwijl de bonnen
dezelfde nummers zullen dragen.
Belangrijke oudheidkundige vondsten te Utrecht
Romeins fundament onder Utrechtse St. Jan
Tydens opgravingen in het koor van
de St. Janskerk te Utrecht die onder
leiding staan van dra Glazenrheeft
men een middeleeuws graf gevonden.
Het wa6 gelegen in de vloer van een
Romeins gebouw, waarop, naar onder
zoekingen uitwezen, de kerk is ge
bouwd. Uit de inscriptie op de bron
zen plaat van het graf blijkt, dU men
te doen heeft met de laatste rust
plaats van Thomas Ba-sin, eertyds bis
schop van Lisieux in de provincie
Rouen. 't Meest vermeldingswaardige
van deze vondst is, dat deze bisschop
indertyd het tweede proces tegen
Jeanne 'd Are heeft gevoerd en ver,
der bekend is geworden door bclang-
ryke geschiedkundige geschriften over
Karei VII en Lodewijh XI.
Vurenhouten kruisstaf
In zijn armen rustte een vurenhuo-
ten kruisstaf; van zijn kleding was
slechts weinig over. Van veel belang
is het. dat uit de onderzoekingen is
gebleken, dat de St. Janskerk ge
bouwd is op de fundamenten van een
oud-Romeins bouwwerk, waarschijn
lijk een Baseliek en naar enige ge
vonden scherven van aardewerk uit
wijzen, daterend uit het begin van de
3e eeuw na Christus.
Van het Romeinse gebouw is het
uitermate zware funderingswerk voor
een groot deel gaaf voor de dag geko
men. Opvallend is het aan verkwisting
grenzende toepassen van een ongeveer
1 meter dikke laag veldkeienbeton.
Op dit betonpakket, dat zich onder
het gehele gebouw uitstrekt, ligt een
rode vloer met vierkante pijler-steu-
punten. Het geheel werd gebouwd op
Zwarte textielmillioenen
in de schatkist
Als gevolg van het gTondige onder
zoek, dat op prijscontróledlenst in de
eerste helft van 1947 bö de textiel
industrie en -handel heeft ingesteld
zyn tot op heden reeds een kleine
250 bedrijven, die zich aan prysover-
treding hadden schuldig gemaakt, bij
de tuchtrechter voor de prijzen ter
verantwoording geroepen.
Zij moeten tezamen ruim twee en
een kwart millioen gulden voor hun
zonden offeren. In 23 gevalle» wer
den de betrokkenen in de gelegenheid
gesteld verdere strafvervolgingen te
voorkomen door vrijwillige betaling
van geldbedragen, in totaal 1.085.000
gulden.
125 andere ondernemers werden ver
oordeeld en moesten gezamenlijk, af
gezien van de in sommige gevallen
opgelegde bijkomende straffen, een
bedrag van 1.190.000 gulden aan boe
te betalen en 123 overtreders zullen
zich nog voor de tuchtrechter moeten
verantwoorden.
Het totale overtredingsbedrag, dat
de prijscontróledienst voor deze laat
ste groep heeft berekend, beloopt on.
geveer 2.630.000 gulden.
Hoe de Ajaxverging
Drie runners weer thuis
Maandagmiddag zjjn de drie run
ners, die zich op 1 Maart tijdens de
ondergang van de bok „Ajax", on
geveer 60 mijl ten Oosten van Al
giers, op weg van Rotterdam naar
Indonesië aan boord van de bok be
vonden, door de sleepboot „Ebro" te
Maassluis binnengebracht Het wa
ren H. Westein uit Maassluis, P.
Lamping uit Rotterdam en A. van
der Linden uit Vlaardingen. Zij vertel
den, dat, na het oponthoudt te Fal-
mouth (Eng.) de reis een zeer voor
spoedig verloop had, tot dat enkele
dagen na het passeren van Gibraltar
een storm opstak met het noodlotti
ge gevolg, dat ln de nacht van Zon
dag 29 Februari op Maandag 1 Mrt.
de bok in de voorpiek water maakte.
Met morseseinen werd kapitein
Weltevreden van de „Hudson", die de
bok sleepte, hiervan in kennis ge
steld. Het nachtelijk duister en de
storm maakten ander contact onmo
gelijk. Aan boord van de „Ajax"
werd getracht met behulp van de
pompen het water te lozen, waarin
men niet slaagde. Uit voorzorg werd
de reddingsboot klaargemaakt en
omstreeks zes uur in de morgen
moesten de runners een S.O.S.-sein
uitzenden met de mededeling, dat de
bok vry snel zonk. De „Hudson" die
een tros van ongeveer 600 meter had
uitstaan kapte deze. en voer naar de
bok.
Moeilijke redding
De reddingsboot werd inmiddels
vanaf de „Ajax" in zee gebracht,
hetgeen door de slechte weersom
standigheden niet gemakkelijk was.
De volgende moeilijkheid was de
sleepboot, die ongeveer 100 meter
van de „Ajax" verwijderd moest blij
ven, zonder ongelukken te bereiken.
Een kleine misrekening en de sloep
zou omgeslagen zijn. Aan boord van
de „Hudson" was men echter paraat
en met gebruikmaking van riemen
werd de sloep op de juiste afstand
gehouden en konden de runners op
de sleepboot overspringen.
Om half zeven in de ochtend waren
de drie runners behouden aan boord
van de „Hudson". En twintig minu
ten later verdween de „Ajax" in de
golven.
een bodem, waarin de in water af
gezette kleizonés en rietvegetatie dui
delijk zichtbaar zijn.
Deze vondst is, evenals die van de
grote Galle-Romeinse tempels te Eist,
van zeer veel gewicht voor onze ken
nis van de Romeinse cultuur in Ne
derland.
GROTE STAKING IN
AMERIKAANSE MIJNEN
Niet minder dan 195.000 arbeiders
in de Amerikaanse vetkoolmijnen,
dat is bijna de helft van alle arbei
ders in de betrokken industrie, z|jn
in staking gegaan. Reden hiervoor
is, dat de directies de pensioenrege
ling, overeengekomen in het collec
tieve arbeidscontract niet nakomen.
Vele van de stilgelegde mijnen le
verden de gehele productie aan de
staalindustrie.
NIEUWE TSJECHO-SLOWAAKSE
VERTEGENWOORDIGER BIJ V.N.
Bij de Verenigde Naties is als nieu
we permanente vertegenwoordiger
van Tsjecho-Slowakije benoemd
Vladimir Houdek, als opvolger van
Jan Papanek, die de vorige week de
Veiligheidsraad verzocht heeft een
onderzoek naar de gebeurtenissen in
Tsjecho-Slowakije in te stellen. Al
dus is medegedeeld door Josef Hanc.
Tsjecho-Slowaakse zaakgelastigde
te Washington.
BELGA MOET BERICHTGEVING
AAN RADIO-OMROEP STAKEN.
De Belgische nationale radio-om-
roep heeft het nieuwsagentschap Bei-
ga doen weten, dat het van de rege
ring bevel gekregen heeft de uitvoe
ring van het lopend contract te sta
ken. Belga heeft zich derhalve ge
noopt gezien zijn berichtgeving aan de
beide zenders, Brussel-Vlaams en
Brussel-Frans, te staken.
JAPI HAALDE IN NOV. EN DEC.
BUKA 1,5 MILLIOEN KG PAPIER OP
De Jeugd-Actie-Papier.Inzameling
(JAPD heeft over de maanden No
vember en December 1947 totaal
1.448.579 kg ingezameld.
Aan de scholen is ten gevolge van
de actie over de maanden November
en December 1947 een totaal bedrag
van f 83.943,03 ten goede gekomen.
De Prawda heeft aangedrongen op
meer critiek en zelf-critiek bij de
Bolsjewisten, daar „zonder critiek el
ke organisatie in verval kan geraken"
MA REDDE DE SITUATIE!
Twee jonggehuwden ko
men van de uitvoering, waar
„Zigeunerliefde" ten tonele
werd gebracht Ze fietsen
snel huiswaarts en staan
spoedig voor de deur van
hun „home". Wie beschrijft
vaders schrik, als hij ont
dekt, dat de deur „op het
knippie" zit, zodat deze van
buitenaf met de sleutel niet
is te openen? 't Is nacht en
ze verlangen naar hun war
me bed, dat wacht achter
gesloten deuren, 't Moet:
Vader beklimt onversaagd
het platte dak, waar hij een
dakraam zal openen. Enige
hulp van moeders gespierde
armen kan hij hierbij niet
ontberen. Vader opent het
dakvenster en wringt zich
daar halverwege doorheen.
Edoch! Dan zakt met zacht
geruis het raam envader
hangt beklemd met 't hoofd
boven bet ledikant en de be
nen boven het platte dak.
Er daagt redding! Moeder
klimt kordaat in het nach
telijk duister Pa na, een
ruk aan het raam, een zetje
aan de benen en manlief
duikelt op het ledikant.
Moeder zakt voldaan af naar
lagere regionen en betreedt
door de nu geopende deur
haar woning, in het geluk
kige besef, dat zij het is
geweest, die de situatie heeft
gered en haar eigen man
in de nacht nog wel uit
een dakraam heeft weten te
peuteren.
iHistorisch)
