mm
Ikmaaidei'
Langs Straat
N.-HOLLANDSE
PERS \9kS
JUI
A. M. de Jongs moordenaar in
veilige Nederlandse handen
Rapport-Vorrink tendentieus en
lichtvaardig neergeschreven?
In Costa Rica werd het vuren
gestaakt
j' Trygve Lie wees de vijand no. 1
4e Jaargang No 1212
Donderdag 16 April
Uitgave root de gelijknamige 6lkh"ng.
Wnd. boofdrccL A. Eriks, Westerweg S38,
Alkmaar, teL 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat boek Oadegraebt TcL 3967
Spanje leverde SS-er van Gogh uit
De moordenaar van A M. de Jong,
de cx-S.S.'er van Gog.i, arriveerde
Dinsdagavond uit Parijs per KLM-toe-
stel op Schiphol. Wachtend; mannen
van de rijksrecherche namen de arres
tant over en brachten hem iwaarge-
boeiÜ naar het huis van bc\ aring te
Amsterdam.
Deze ex-S.S.'er, die in Spanje was
opgespoord, is op verzoek van de Ne
derlandse justitie, na veel formalitei
ten aan ons land uitgeleverd.
LAFFE MOORD
Van Gogh heeft in samenwerking
met zekere Bernhard, die reeds eerder
gearresteerd werd, op Maandagavond
38 October 1943 op laaghartige wij
ze A. M. de Jong in zijn villa te Laren
vermoord. Zij gaven voor van de lucht
bescherming te zijn en kwamen con
troleren omdat er ergens licht uit
straalde. Nadat de Jong de twee man
nen in zijn woning had gelaten, vrien
delijk had ontvangen en bedankt voor
hun waarschuwing, dat er licht uit
straalde. wilde hij hen weer uitlaten.
In de gang echter trokken zij hun
revolvers, vuurden enkele schoten op
de Jong af en verdwenen haastig in
het duister
Deze silbertanne-moord gcSchiedde
onder supervisie van de chef van de
Sipo te Amsterdam, de beruchte Wil-
ly Lages, die de bewuste avond met
de beide daders per auto naar Laren
was gegaan en op een afstand, met
de wagen stond te wachten. Zaterdag
Laat, maar
uiterst gelegen
Het was bijna reeds duimendik on
der het stof bedolven, het document
dat heel Nederland op deed schrikken
en dat velen nh lezing als antwoord
een hartgrondig „Bah!" hebben ge
geven.
Het document waarvan schier alle
kranten schreven, dat dit in geen
geval ooit in de doofpot zou gaan.
Waarvan een ieder die geleden heeft
in de hel der Duitse concentratiekam
pen. een ieder die er vrienden of een
man. zoon, verloofde verloor vurig
wenste dat het de vergelding had
aangekondigd
Wij bedoelen het rapport-Vorrink,
alias de Rode Kruis-pakketten-affaire.
Na de storm bleef het echter stil
een stilte, die een enkele keer nog
verbroken werd door een betoog van
het huidige Rode Knus-bestuur, dat
het part nog deel had aan de hande
lingen van het vorige. Een verkla
ring. die geredelijk werd opgenomen
in de pers. zodat een ieder daarvan
nota kon nemen.
Maar voor de rest - het had er
alle schijn van dat de deksel ste
vig op de'doofpoi zat. Er gebeurde
niets en personen die me, name ge
noemd werden bleven rustig op hun
hoge posten Het op breder basis rus
tende onderzoek naar het beleid van
de kabinetten, die in Londen 's lands
zaken bestierden, hobbelde ondertus
sen moeilijk voort over de weg van
Kamerdebatten en moties en zag zich
door onze Eerste Kamer gekortwiekt.
De onderwerpen van gesprek wa
ren voor „de man in dc straat sinds
lang weer van andere aard...
Drie heren, die na elkander voor
zitter waren van het „London Conv-
mittee" van het Ned. Rode Kruis, de
heren O. C. A. van Lidt de Jeude.
mr. B. Ph baron ,van Haringxma thoe
Sloot en, ambassadeur te Brussel en
Th. Meester, consul-generaal te Lon
den. hebben thans de degens gekruist
met de samenstellers van het ..rap
port-Vorrink".
Zij noemen het rapport tendentieus
«n lichtvdhrdig. vechten de"~ vergelij
king met wat andere landen als Noor
wegen voor hun gevangenen deden
aan, omdat Nedorland's positie ongun.
stiger zou zijn geweest en wijzen er
op, dat ook anderen van Londen uit
practisch niets konden bereiken.
Wij zullen het verweer laten voor
wat het mag zijn— het komt ons op
zichzelf onbevredigend, te vaag. te
algemeen voor Er waren enige zeer
concrete beschuldigingen.
Van groot belang is, dat de discus
sie thans wellicht in gang gebracht is
dat de rapporteurs hun wederwoord
kunnen geven en het Nederlandse
volk niet het gevoel behoeft te be
houden. dat het een aantal Don Qui-
chotes tegen windmolens zag vechten
Het doek. dat langzaam was neerge-
druild, is nu weer omhoog gegaan
en de zaak kan uitgepraat worden.
Het antwoord aan de Commissie-Vor-
rink koml laat. maar uiterst gelegen
11 October was de in 't Gooi zo be
ruchte NSB'er en Jodenjager Nijland
geliquideerd en als represaille hier
voor werd de Jong neergeschoten.
De rechter-commissaris, die in sa
menwerking met de chef van in in
lichtingsdienst de instructie leidt, wil
de hangende het uitgebreide en gecom
pMccerde vooronderzoek, nog geen
inlichtingen verstrekken.
Onder meer is nog niet vastgesteld
in hoeverre en of'de plaatsvervangend
leider van de NSB van Geelkerken als
tussenpersoon heeft gefungeerd bij
verstrekken van namen van personen
die als represaille voor de liquidatie
van Nijland in aanmerking kwamen.
Vliegramp eiste dertig doden
Dertig van de 31 personen aan boord
van een constellation van de „Pan-
American Airways" zijn om het leven
gekomen, toen het toestel aan het be
gin van de hoofdlandingsbaan van het
vliegveld Shannon verongelukte.
Het toestel zou een obstakel hebben
geraakt ongeveer twee k.m. van de
hoofdgebouwen en onmiddellijk in
brand zijn gevlogen.
Het vliegtuig was de „Empress of
the Skies", die van Karatsji naar New
York vloog, op een tocht rond de we
reld.
Groente niet lang duur
Door de tijdelijke schaarste aan
groenten is de prijs van deze produc
ten tamelijk „peperig"' geworden.
Deze duurteperiode zal echter niet
lang aanhouden, daar er weldra weer
voldoende groenten op de markten
aangevoerd zullen worden.,
Een voorwaarde hiertoe is natuur
lijk gunstig weer.
Nieuwe partij in ons land
We hebben er in Nederland een
nieuwe partij bijgekregen: de Vooruit
strevende Partij voor Wereldregering,
die is ontsaan door fusie van de Ned.
Bellamy-partij en de reeds bestaande
Vooruitstrevende partij voor Wereld
regering. Het bestuur heeft reeds ge
meend aan de a.s. verkiezingen deel
te moeten nemen.
Ter gelegenheid van haar oprichting
heeft de nieuwe partij uit tal van
landen adhaesie-betuigingen ontvan
gen.
Siarnhemberq in
z'n nopjes
Ernst von Starhemberg,
voormalig leider van de Oos
tenrijkse Heimwèhr, zou zijn
eigendommen hebben terug,,
gekregen. Hieronder zijn
acht en twintig kastelen en
18.500 ha. l3nd, die getaxeerd
worden op tien millioen
shilling
WISSELLEED
In de bus, naast nie, zit
een heer, die geen kleingeld
bij zich heeft Alleen brief
je van twintig, dat hij de
conductrice overhandigt.
Het gewone schouwspel
volgt.
Wisselen lijkt nogal eens
moeilijk. Ten slotte stópt de
conductrice het biljet -iti
haar tas en werkt de andere
passagiers af. Blijkbaar ver
geet ze de meneer van het
bankbiljet vólkomen. Ik ver
heug me hogelijk.
Zijn gedrag is merkwaardig
Eerst zit hij minutenlang
met de portemonnai'e in dé
hand, dan bergt hy ze ze
nuwachtig op en haalt kwasi
een boekje uit de zak, waar
in hij voorgeeft te lezen.
Een pagina wordt niét om
geslagen. Zijn ogen Vliegen
van dé bladzijde naar de
conductrice, die niets ver
moeden ds op de motoïkap
zit ,aari een boterhammetje.
Ze heeft het geval totaal
vergeten. Wellicht ook heeft
ze gevoel voor humor en zit
ze zich te verkneukelen in
het zenuwachtig bedrijf van
het slachtoffer.
Als ik uitstap is het doek
nog niet gevallen. Het spel
is nog niet uit. Helaas kan
ik echter het einde niet af
wachten. "Tóen ik verdween
zag ik nog net, dat het
boekje weer plaats gemaakt
had voor de portemonpaie
Zweeds student maakte
avontuurlijke reis
In bootje van 2.80 lengte
van Wight naar Stockholm
Maandagavond omstreeks 9 uur is
de 20-jarige Zweedse student Hans
Norderstron in een zeilbootje van 2.80
meter lang het haventje van Kadzand
binnengevaren. Deze student maakt in
zijn kleine bootje, dat slechts één zeil
tje en twee peddels heeft, een reis
van Wight via Frankrijk, België Ne
derland, Duitsland, Denemarken naar
Stockholm. Hij is 7 April gestart. Op
zijn reis langs de Engelse kust is het
bootje twee maal gekapseisd, doch
Hans is een goed zwemmer en behou^
dens natte, kleren had dit voor hem
geen nade" u-gevolgen. Zonder verde
re ongelukken bereikte hij Dover, stak
over naar Calais en zeilde vervolgens
via Duinkerken naar Ostende. Maan
dagmiddag* zette hij zijn tocht voort
naar Vlissingen om bij de Zweedse
consul zijn papieren in orde te laten
maken. Door tegenstroom en wind
stilte geraakte hij uit koers en
kwam in Kadzand terecht, waar hij
de nacht doorbracht. Woensdagmidag^
startte hij opnieuw naar Vlissingen.
PARON PRESIDENT VAN
ROEMENIë.
Tijdens een zitting van, de Grote
Nationale Assembleé van Roemenië
is. Constantin Paron gekozen tot pre
sident van de Roemeense Volksrepu
bliek. Groza heeft wederom een mi
nisterie gevormd, dat in grote trek
ken gelijk Is aan het oude. Anna
Pauker blijft minister van Buiten
landse Zaken,
„London-Committee' v/ijst alle
beschuldigingen van de hand
Het rapport der eommissie-Vorrink dc
z.g. pakketten commissie, zou licht
vaardig neergeschreven en tendenti
eus zijn. Tot deze conclusie komen de
voorzitters van hét voormalige „Lon-
don-commlttee" van het Ned. Rode
Kruis, de heren O. C. A. van Lidt de
Jeude, oud-minister van Waterstaat,
mr. P. B, baron van Harinxma thoe
Sloten, ambassadeur te Brussel en Th.
de Meester.
In het rapport van het „London-
committee" wordt met verwondering
opgemerkt, dat geen der leden in de
inhoud van het rapport-Vorrink is gé,
kend. Ware dit wel het geval geweest
dan zouden verscheidene beschuldi
gingen zijn weerlegd.
De voorzitters menen te mogen con
stateren, dat hun uiteenzettingen en
een brief van de directrice van de „Af
deling Buitenland" van het Britse
Rode Kruis de pakketten-commissie
wel overtuigd moet hebben, dat het
„London-committee" geen hulp aan
de politieke gevangenen en gedepor
teerde Joden heeft kunnen brengen.
Insurgenten bereid tot
wapenstilstand
Volgens Robert Lovett, waarne
mend minister van Buitenlandse Za
ken der V.S. hebben beide partijen
in de burgeroorlog in Costa Rica een
bevel tot het staken van het vuren
uitgevaardigd, teneinde een wapenstil
stand tot stand te brengen. Uit be
richten, die te Washington werden
ontvangen bleek, aldus Lovett, dat
het bevel werd opgevolgd.
Hij zcide verder, dat de Amerikaan
se ambassade te San José ,de hoofd
stad van Costa Rica, berichtte, dat
slechts hier en daar gevochten werd
tussen de rechtse opstandelingen en
regeringstroepen, die blijkbaar bet
bevel nog niet ontvangen hadden.
Columbia brak niet met
Sovjet-Unie
De minister van Buitenlandse Zaken
van Columbia heeft de juistheid dei-
berichten dat Columbia de diploma
tieke betrekkingen met de Sovjet-
Unie verbroken zou hebben, ontkend.
Hij zeide, dat er nog geen stappen
hadden plaats gehad en noemde het
radiobericht aangaande de breuk
..premajnur".
Vijf en twintig communisten
gelyncht
Vyf en twintig communistische ge
vangenen zijn te Sparta, volgens be-
richtu uit Athene, door een woedende
menigte gelyncht. Deze bestormde de
gevangenis cn doodde dc commissaris
van politie die met de bewaking be
last was
Het was geen wonder, dat de Deen
se en Noorse gevangenen wél pakket
ten kregen. Het Is het gevolg van het
feit, dat de Duitsers vriendschappelij
ke betrekkingen wilden blijven onder
houden met Zweden en de rust wil
den bewaren fat Denemarken. Hier
door was de positie van het Rode
Kruis in deze landen veel gunstiger
dan bij ons. Bovendien was het van
uit Londen uiterst moeilijk, zo niet
onmogelijk, om pakketten te sturen,
omdat de Duitse blokkade zeer streng
was.
Concluderend wijzen de voorzitters
van het „London.committee" de ver
schillende beschuldigingen, welke in
het rapport-Vorrink geuit worden aan
het adres van het comité, van de
hand. Zij zijn overtuigd, dat bij een
onbevooroordeelde kennisneming der
ware toedracht der zaken de onge
grondheid van de uitgebrachte be
schuldigingen duidelijk zal worden.
Volgens Reuterberichten uit Wenen
zou er bij kringen der Westelijke mo
gendheden vrees bestaan voor een
communistische staatsgreep in Oos
tenrijk. Men zou vooral beducht zijn
voor de „volledig bewapende en mo
biele" fabriekswachtcn in de Sowjet-
zóne.
\V.-Duitsland heeft om 1.960.000.000
dollar verzocht voor hulp in het kader
van het Marshall-plan.
Te Djokja zullen geen officiële
besprekingen gehouden worden, voor
de Ned. delegatie daartoe door dc lt.
gen. wordt gemachtigd. Naar het oor
dcel der Ngd. delegatie echter kan het
incident van Maandag j.1. als gesloten
worden beschouwd.
Vleeswarenfabriek te
Deventer uitgebrand
Gistermorgen onstond een felle
uitslaande brand in één der gebou
wen van de vleeswarenfabtiek Ste-
geman en Co, te Diepenveen aan de
grens van Deventer. Het vuur woedde
in een export-magazijn, geheel gevuld
met olie en vetten
De brandweren uit Deventer en Die
penveen waren snel ter plaatse met
groot materiaal en bestreden met 12
stralen de vuurzee. De grote voorra
den van de zeer brandbare stoffen
maakten, dat men zich moest beper
ken tot beveiliging van andere fa
brieksgebouwen, die behouden bleven.
Om half twaalf stortte het djak van
het brandende gebouw in.
Voorraden vetten en olie zijn ver
loren gegaan. De oorzaak is vermoe
delijk toe te schrijven aan het ontplof
fen van een benzinelamp.
weerbericht
RUSTIG WEER
Voor het Noordelijk gedeelte van
ons land: Zwaar bewolkt met ookls
ringen, doch overwegend Iroog weer
met matige wind tussen West en
Noord.
Voor het overige gedeelte van ons
land: Droog wee* met weinig wind.
Minder bewolking en iets zachter.
Zagen Zeeuwen een
vliegende schotel
In het Zeeuwse stadje Kapelle-Bie-
zelinge woi'dt druk gesproken over
een eigenaardige verschijnsel in de
lucht, .dat daar door verschillende
mensen jg waargenomen. De heer
Hoogs teger hoorde, toen hij aan tafel
zat, een eigenaardig geronk in de
lifcht, begaf zich met ander familie
leden naar buiten en zag in de hel
dere lucht een voorwerp, dat zij het
best met een wolkje menen te kunnen
omschrijven.
Het voorwerp, dat geregeld van
vorm veranderde - nu eens leek het
bolvormig, dan weer ovaal - bewoog
zich op aanzienfijke hoogte met gro
te snelheid in Oostelijke richting. De
famïl: Hoogsteger is er van. over
tuigd, dat het hier - gezien de vorm
en de snelheid - geen vliegtuig be
trof. Wel kon men een geronk ais van
een motor horen, doch dit was zachter
dan het geluid van een vliegtuigmo
tor.
Wolvoorziening en middenstand
Naar aanleiding van ons artikel
over de wolvoorziening door de Rond
van Plattelandsvrouwen aan haar le
den, hadden wij nog hét genoegen
een onderhoud te hebben met me.
vrouw VisserBakker lid van het
Hoofdbestuur.
Mevrouw Visser deelde ons mede,
dat zjj het met de inhoud van ons
artikel volkomen eens was en
reeds het voornemen had deze
tak in het Hoofdbestuur te spreken.
Natuurlijk juichte mevrouw Visser
het toe, dat de Bond dit voor haar
leden had kunnen bereiken, maar de
Middenstand behoort er hij te worden
ingeschakeld.
Het doet ons bijzonder genoegen,
dat mevrouw Visser onze bezwaren
volkomen deelde en dat er naar een
bevredigende oplossing zal worden ge
streefd.
ENGELAND SCHAFT DOODSTRAF
VOOR VIJF .AR AF
Het Engelse Lagerhuis heeft een
wetsontwerp tot het afschaffen van
de doodstraf voor vijf jaar aangeno
men met 245 tegen 222 stemmen. Men
beschouwt dit als een experiment.
Op het ogenblik bevinden zich in
Engeland twee ter dood veroordeel
den. Het afgelopen jaar zyn drie men
sen terechtgesteld; 12 kregen gratie.
De regering is tegen algehele af
schaffing. omdat naar haar oordeel
daarvoor het aantal misdaden te groot
is.
Tegen oorlogspsychose
De hoofd-commisie van de confe
rentie der V.N. over de vrijheid van
yoorlichting heeft Woensdag eenstem.
mig een Australisch resolutie aange
nomen, dje de landen de verplichting
wil opleggen om maatregelen té ne
men tegen oorlogspropaganda en valse
berichtgeving.
Aanmelding
Nationale Reserve''
van a.sMaandag af
Op Maandag 19 April zal in alle
gemeenten de aanmelding tot de „Na
tional e Reserve" worden opengesteld.
Enige van de voorwaarden zijn: leef
tijdsgrens van 21 tot 50 jaar (voor
officieren en oud-officieren 60 jaar);
militaire diensttijd van ten minste 6
maanden; de vrijwilliger kan zich
verbinden a) uitsluitend voor hand
having van orde en rust en b) tevens
voor optreden tegen een buitenlandse
vijand. Hij moet zich bereid verklaren
aan de avond en/of Zaterdagmiddag
oefeningen deel te nemen, tot eer
maximum van 300 oren per jaar
waarvoor geen vergoeding wordt vt\
strekt.
Bij mobilisatie wordt s~la." N <;eno
ten als geldende voor de o.
komstige rangen vaD de Koninklij
Landmacht.
WEER STAKINGEN
De meeste arbeiders vp~ de Pe -•»
autofabrieken hebben zich
ten bij de stakingsbeweging, welke in
het begin dezer week in de genatio
naliseerde Renault-fabrieken begon.
Er wordt gestaakt voor hogere lonen
Van de laatste fabrieken zijn thans
7.50 ;n staking.
"cntarisót/e" van
Amerikaanse communisten
De commissie tegen on-Amerika.n
se activiteit heeft besloten alle iedei
der communistische partij te bevelen
zich te laten registreren Lij het mi
nisterie van Justitie. Tot nog toe wa
ren alleen functionarissen'hiertoe ver
plicht. Zouden zij een sikkel en ha-
mer krijgen op hun persoonsbewijs?
BELEDIGING KOSTTE
JOURNALIST f 4000 BOETE
De hoofdredacteur van het in Hil
versum verschijnende blad „Gooise
Klanken" had over mr. J. S. Bijl.
hoofd van het bureau opsporingvan
oorlogsmisdadigers, in zijn blad ver
klaard dat deze uit anti-semietische
overwegingen de berechting der Duit
se bevelhebbers in Nederland zou
hebben gesaboteerd. Mr. Bijl bracht
de zaak voor de Amstc'Tarn^p arron
dissementsrechtbank. ©eze
deelde de journalist tot 4000 g-'-*
boete en betaling van het proces:
Tweede helft promotie-
degradatie Alkm. Boys
le wedstrijd
25 April 1948 MeteoorVitesse.
2e wedstrijd Vitesse—Alkm. Boys
2 Mei 1948 Meteoor—Zaandijk
3e wedstrijd Alkm. BoysMeteoor.
9 Mei 1948 ZaandijkVitesse.
Trygve Lie riep de wereld op; min
der over de oorlog te praten en bar
der aan de vrede te werken; Stalin
proclameerde de gelijkheid in ze
kere opzichten van kleine en grote
naties en Marshall beschuldigde het
internationale communisme van de
revolutie in Columbia.
Drie mannen, drie kampen.
De eerste burger der Verenigde
Naties staat in 't smalste kamp, een
reepje geestelijk grondgebied, dat bij
na platgedrukt wordt tussen de twee
anderen. Trygve Lie spreekt niet vaak
buitenge vergaderingen die hij leidt
en wanneer hij het doet. zegt hy al
tijd ongeveer hetzelfde.
Maar dit weinige geeft wellicht mil-
lioenen en millioenen die wanhopen,
nieuwe kracht. Wanneer Trygve Lie
zegt: een oorlog is niet onvermijde
lijk, dan schuilt achter die woorden
niet alleen de kracht van zijn per
soonlijkheid, die vertrouwen schenkt,
maar de ganse macht van een geloof.
Trygve Lie is echter niet alleen een
idealist hij is ook een zakelijk man
En met fén enkel woord raakt hU de
kern van de kwestie: het is de vrees
zelf. die wij hebben te vrezen.
De vrees. Het is moeilijk om te oor
delen qver de politieke verhoudingen
in midden-Amerika: zij wijzigen zich
voortdurend. In elk geval' kan men
zeggen, dat het daarginds over het
algemeen meer de personen en dan
politieke avonturiers zijn dan door
ideologieën geleide partyen. die er
om beurten de lakens uitdelen.
Te verstaan is ertiter. dat de Ver
enigde Staten het wenselijk vinden
geheel Amerika samen te bundelen
Werd de „liberale revolutie", waar.
van de eerste berichten reeds uitvoe
rig melding maakten (er was ook een
legSrtje journalisten present!) plot
seling een „communistische" om dit
doel sneller te bereiken?
Stalin sprak n.a.v. het Russisch
Fins pact woorden over de kleine na
ties, die zij zouden verwelkomen, ware
het niet dat men er over het algemeen
geen of negatieve waarde aan hecht
Finland, inderdaad, was opgelucht
over dat, wat er uit de bus kwam
maai- de inhoud van het pact is min-
Buitenlands Overzicht
der belangrijk dan de wijze van uit
voering en de reden waarom het
noodzakelijk werd geacht door Mos
kou. Finland zal zelf kunnen beslis
sen, wanneer het de hulp der Russen
in wenst te roepen. Maar zal in het
overleg dat voorafgaat, de Sovjet-
Unie eerste viool spelen^
De reden van het pact-Moskou kas
er moeilijk voor voelen, sleutelpositie
bij een eventueel conflict met deide.*
ter vrije beschikking aan een uvee-
wonnen vijand te laten. Dat «rez
vanzelfsprekend als de poging. dee
Ver Staten om midden-Amerikt te-
biel te maker» maar achtei
streven ligt de vrees.
De vrees, die Trvgve 'Lie weet
als vijand no. 1. V H.
