N.HOLLANDSE
PERS 1945
Onbeduidend geval
Klemmend beroep der regering
op Nederlandse volk
Triomftocht van generaal Foulkes
Hoorns Landwachtcommando voor
jaren achter de tralies
4e Jaargang No 122 7
Dinsdag 4 Mei 1948
Uitgave voor de gelijknamig» Stieh' -ig.
Wnd. hoofdred. A. Erik* Westerweg 188,
Alkmaar, teL 8300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat boek Oudcgraeht rel 8967
Het is -maar zo'n klein, onbeduidend
berichtje,verscholen tussen een
stroom van nieuws dat mét pakkende
koppen zo in de krant te plakken zou
zijn maar dit is niet meer dan zo'n
dingetje waarvan men kan zeggen:
kijk, da's nou toch aardig.
Een Nederlands jongetje in Aken
kreeg een gevaarlijk abces in de keel.
Hij moest direct in een ziekenhuis
worden opgenomen, maar de zieken
huizen'in Duitsland zijn boordevol.
Na veel vruchteloze pogingen kre
gen de ouders bericht dat hun kind
zou worden geholpen, maar een
vier a zes maanden zou het nog" wel.
duren, voor er een plaatsje vrij kwam.
Dat betekende, dat hulp dan wel niet
meer: nodig zou zijn. Wat gebeurde?
Dé Nederlandse cortsül, tot Wiè de ou
ders hun toevlucht zochten, stelde
zich in verbinding met de Gemeen
schapsdienst Kerkrade. Direct werd 'n
plaatsje gereserveerd voor de kleine
in het ziekenhuis te Maastricht. Dc
ouders kunnen gerust zijn.
Men zou een „moraal"' aan deze- ge
schiedenis kunnen geven.
B.v.: „als de nood het hoogs: is, is de
redding nabij".
Maar wij vragen Uw aandacht,
lezer, voor 'n onbetekenend dingetje
in deze onbeduidende historie: er
staat in, dat 't een Nederlands jonge
tje was. Als dat niet zo geweest was,
zouden de ouders niet op het idee
zijn gekomen, tot de Nederlandse con
sul hun toevlucht te zoeken. Wat was
er gebeurd, wanneer dit jongetje
Duits was geweest? Want er is geen
Duitse consul in Aken.
Er zijn veel Duitse kinderen in Duits
land. En van al deze moeten, naar
meri zegt, er zeer velen ziek zijn. Er
is nu eenmaal te weinig voedsel in
het overwonnen land, er zijn te weinig
kleren, te weinig huizen, te weinig
plaats in de hospitalen, te weinig me,
decanen, te weinig versterkende mid
delen.
Zeker, het is hun verdiende loon,
dat ze te weinig hebben van alles, de
Duitsers, Kiik piaar naar de foto's op
deze pagina. We weten nog heel goel
wat ze ons aangedaan hebben. Die
kerk in Arnhem en dat krtiis op de
Grebbeberg, dat zijn dingen die spre
ken. En trek, geachte medeburgers,
gerust de hand af van Uw portemon-
naie: we zijn niet van plan een inza
meling voor het ongelukkige Duits
land te houden. Ten eerste valt hier
nog genoeg op te knappen en ten ten
tweede zijn de problemen niet zo ge
makkelijk op te lossen.
Drie jaar na de bevrijding van het
nationaal-socialistisch monster zitten
wij met een ontredderde wereld. Wij
wisten dat overigens gisteren ook al;
het *s oud nieuws en 't is ook niet
alleen Duitsland, dat de voorhoofden
doet rimpelen. Er is de atoombom,
die op de loer ligt, er zijn zo veel
heetgebakerde toespraken van diplo-
maten en generaals, er is strijd in Chi
na ^n het Heilig Land, er is ruzie en
wantrouwen tussen de grote landen,
er is in Europa nog altijd een fascis
tische dictator, bewaard met de zorg
vuldigheid waarmee men een museum,
stuk pleegt te behandelen.
Drie jaar na de bevrijding en nauwe
lijks nog zijn wij geneigd om met eni
ge vreugde die dag te herdenken,
waarnaar wij vijf lange jaren, jaren
waarin de wereld met bloed overgo
ten werd, hebben gehunkerd.
Wij herdenken de doden, de volgen
de dag zijn er feestelijkheden voor
onze kinderen en de dag daarop is
het leven weer normaal, gaan de twis
ten en ruzies in het groot en klein,
weer door
In Duitsland sterven dagelijks kin
deren omdat wij onze problemen niet
op konden lossen, in de meeste landen
van Europa wordt honger en ontbe
ring geleden, het Marshall-plan biedt
uitkomst voor dc allerergste nood,
maar er is geen grond voor de veron
derstelling dat wij er beter aan toe
zullen zijn wanneer het afgelopen is:
experts zeggen, dat in 1952 het levens
peil in Europa nog gedaald zal zijn.
In Palestina vermoorden Joden en
Arabieren elkander, het vuur speelt
rondom het vat met petroleum en dp
Veiligheidsraad praat en praat
Neen, er is niet veel reden
vreugde. Het is maar goed, dat de
doden niet meer kunnen zien.
De doden. Zij, die hun leven gaven
voor een betere wereld, hebben wij
hun vertrouwen niet beschaamd? Ble
ven wij niet over, om hun taak voort
te zetten? Waarin eigenlijk faalden wy?
Toen het monster van vernietiging
de wereld van alle kanten besprong,
richtte de wereld zich op en verza
melde al haar krachten. Zij overwon.
Maar thans is er verdeeldheid; de
krachten zijn niet meer gebundeld, zij
werken naast elkander en tegen el-
gehandhaafd wotden'
„De regering doet een klemmend
en dringend beroep op allen, die ens
Oranjehuls, ons d.-mccratbch staats
bestel en onze volksvrijneden tegen
aanslagen metterdaad en met kracht
willen beschermen en verdedigen", al
dus besloot de minister van Binnen
landse Zaken mr. dr. Witteman zijn
radiorede die hü Maandagavond
heeft gehouden.
De minister legde er de nadruk op,
dat de kleine minderheid in ons land,
die eventueel 'n greep naar de macht
zou kunnen doen om een nieuwe orde
te stichten, gemakkelijk door het be
staande gezagsapparaat zou kunnen
worde* uitgeschakeld. Het is echter
heel goed mogelijk, aldus de minister
dat deze groep bulp vanuit het bui
tenland zou krijgen. Maar ook dan
zal de regering met beslistheid het
gezag handhaven. Indien de omstan
digheden dit nodig maken, zal over
eenkomstig de wettelijke bepalingen
de politie worden versterkt met alle
beschikbare militaire eenheden. De
regering wil echter nog verder gaan.
Zij heeft daarom de reserve-gemeen-
tepolitie, de reserve-grensbewakingen
de Nationale Reserve in het Jeven
geroepen om de taak van de ge
regelde politie te vergemakkelijken
Het ligt niet in de bedoeling deze re
serve-manschappen naar elders te
sturen, zy blijven in hun eigen ge
meente opereren. De reserve-grens:
bewaking is ter versterking van de
grenswacht en de Nationale Reserve
ter versterking van de militaire een
heden. Voor alle vrijwilligers geldt,
dat zij volledig worden opgenomen in
de gelederen van politie en leger.
Tenslotte zei dr. Witteman, dat de
-regering overtuigd was, dat bij- een
mogelijke aanslag het volk als één
man achter de regering zal staan,
om het wettig gezag te blijven hand
haven.
Dr. Witteman ever een eventuele aanslag
op onze vrijheid
„Met beslistheid zal gezag
kaar in. Maar in elk volk, in elk nor
maal mens leeft de wil tot vrede. Er
is geen volk, dat nog eens een oorlog
wil; laten wij ons dat voor ogen hou
den: het is een houvast.
Als wij' er in slagen weer de krach
ten te bundelen die wij in oorlogstijd
bezaten, zijn wij sterk genoeg om de
vrede te veroveren.
Maar daarvoor is nodig, dat wij 'n
paniekstemming verre van ons hou
den: de volkeren zullen elkander al
leen wanneer zij in een oorlogspsy
chose verkeren, weer naar de keel
kunnen springen: eerder niet!
Het eerste en beste wat wij voor
de vrede kunnen doen is: de paniek
stemming, de oorlogspsychose met
kracht tegengaan. Het tweede, onont
beerlijke: ijveren voor een wereld
zonder maatschappelijk onrecht. He:
is een gigantische taak, waarin een
ieder maar een kleine rol kan spelen.
Maar zo was het eens ook met het
winnen van de oorlog en de illegale
werker die een distributiekantooi
kraakte vroeg niet of dit misschien
wel het offer van zijn leven waard
was; de koerierster die persoonsbewij
zen vervoerde schrok niet terug voor
het spookbeeld van een concentratie
kamp; de soldaat die dwars door een
kogelregen rende wist, dat hij voor
uit moest!
Zij spanden hun krachten in om een
oorlog te winnen; van ons wordt een
zelfde krachtsinspanning gevraagd om
de Vrede te veroveren. Er is geen tijd
meer om te aarzelen!
Onze minister van Binnen
landse Zaken, mr. dr. Wifte-
man, heeft Maandagavond- 'n
radiorede uitgesproken over
de versterking van het wet
tig gezag, i.c. de Nationale
reserve. De belangrijkste
punten uit deze rede zullen
wij hier thans weergeven;
verschillende punten, die 'de
aandacht vragen zullen vvij
de eerstvolgende dagen pu
bliceren. -
Bogota breekt met Moskou
De Colombiaanse regering heeft
Maandagavond de diplomatieke be
trekkingen met de Sovjet-Unie ver
broken, zo meldt radio Bogota.
Berichten, dat de betrekkingen wa
ren verbroken, omdat Sovjet-Russen
zouden hebben deel genomen aan de
jongste revolutie, waarbij ongeveer
1500 personen zijn gedood, werden van
officiële zijde tegengesproken.
Het laatste bericht volgde spoedig
op de eis der Sovjet-Unie om scha
devergoeding wegens een gewapende
overval, welke tijdens de revolutie op
een door leden van de Sovjet-Legatie
te Bogota bewoond huis zou hebben
plaats gehad en waarbij papieren en
voorwerpen van waarde ontvreemd
zouden zyn.
Een groot kruis op de Grebbeberg. Er zijn vele graven met kleine krui
sen ,er rijn er vele zonder een kruis. Maar de bloemen die hier worden ne
ergelegd, gelden voer alle gezamenlijk.
Nederlands vliegtuig in België
verongelukt
Twee militairen kwamen
om het leven
Maandagmorgen is een De Havil-
land Tiger Moih, een lestoestel van
de vliegschool Woensdrecht van com
mando Legerluchtroacht Nederland
Helden van Holland.
Helden van Holland, ons dappere Holland,
Strijders te land, op de zee, in de lucht,
Sterk in 't verzet, dat geen. vijand kon breken,
Waart ge voor niets en voor niemand beducht
Op deze Mei-dag gaan onze gedachten
Even terug naar die donkere tijd,
Waarin gij zelve, helaas, zijt gebleven,
Waaruit ge ons door Uw moed hebt bevrijd.
Helden van Holland, wij zijn niet vergeten,
Dat ge voor ons op de bres hebt gestaan.
Dankbaar gedenken wij op deze stonde,
Wat ge voor ons en het land hebt gedaan,
't Lichtende voorbeeld dat zijt ge gebleven,
Groot was Uw arbeid voor 't landje zo klein;
Moge het otter, dat gij hebt gegeven,
't Otter voor Vrede op Aarde nu zijn.
N. J. SPEUR.
even over de Belgische grens, bij St.
Niklaas, verongelukt.
De beide inzittenden, eerste luite
nant-vlieger-waarnemer C. van Eime-
ren en de sergeant-vlieger A. A. Snoe-
yers, kwamen hierbij om het leven.
Een commissie van onderzoek is di
rect nadat men van het ongeval be
richt ontving vertrokken om een on
derzoek in te stellen naar de oorzaak
van het ongeluk.
Luitenant van Eimeren was 29 jaar
oud en woonachtig te Amsterdam. Hij
was gehuwd, doch laat geen kinderen
achter. Sergeant-vlieger Snoeyers was
gehuwd en afkomstig uit Bergen op
Zoom. Beide slachtoffer^ hadden de
eerste volledig in Nederland gehou
den vliegersopleiding gevolgd en ont
vingen in December van het vorige
jaar het brevet van militair vlieger.
Sedert ruim een maand namen rij
deel aan een cursus voor vlieger-in
structeur op de vliegbasis Woens
drecht.
Vers kadetje
Het verse kadetje is al seufci't jaren
oen steen des aanstoots geweest. Voor
de bakkers en voor de klanten die
het node misten.' Uit sociaal oogpunt
bekeken is het niej zo erg, dat dt
mensen het verse brood niet zo vroeg
op tafel krijgen. Ook de bakkers heb
ben recht op een bepaalde rust.
Toch dreigen er nu weer enkele
moeilijkheden.
De mensen kopen niet graag oud
bakken brood. De bakkers weten dat
drommels goed. Zij hebben dus de
taak te zorgen, dat ze 's avonds zo
weinig mogelyk brood overhouden.
Liefst helemaal niet. Want oud brood
dat niet verkocht wordt, betékent bon-
nenverlies.
Dikwijls komt het dan ook voor,
dat er 's morgens geen oud brood is.
Alleen vers, waarmee men niet mag
gaan venten voor tien uur 's mor
gens. Tot zover is alles accoord.
Nu komt het echter af en toe voor
dat een klant onverwacht bezoek
heeft gekregen. Het brood is opge
raakt, dus maar vlug even naar de
bakker, 's morgens vroeg om brood
tè halen.
Het oude brood bij de bakker is
op. Hij heeft wel vers brood, maar
nu komt Leiden in last.
Dat mag immers niet voor tien uur
verkocht worden?
Wat in°et de bakker nu du De
klant met een hongerige maag weg
sturen, zodat hij mopperig zyn geluk
bij een andere bakker gaat proberen?
Laten we toch begrip hebben voor
de moeilijkheden van de middenstand.
De bakker helpt zijn klant. Dat zou
den We allemaal doen.
Nu is het deze week een paar maal
voorgekomen, dat bakkers voor dit
„vergrijp" een proces-verbaal kregen.
We vragen ons af, of dit nu wel de
juiste manier is. Zeker, we weten wel,
dat de bakker niet voor tien uur mag
verkopen. De politie is dus in haar
recht.
Het wil ons echter voorkomen, dat
het voldoende zou zijn, als het politie
toezicht zich beperkte tot het venten
voor tien pur.
Met een weinig toegeeflijkheid zou
hier veel bereikt kunnen worden.
O.i. moet hier een vergelijk moge
lijk zijn, waardoor de hongerigen in
geval van nood 's morgens gespij
zigd kunnen worden.
Maar hockey-dames lieten
verslek gaan
Het Wageningse Studentenkorps heeft
de in ons land gearriveerde Canadese
generaal Foulkes na afloop v. d. of
ficiële plechtigheid ten stadhuizc, waar
hij tot ere-burger was benoemd, een
rijtoer door de stad aangeboden. In
de smalle straatjes nam deze toer het
karakter aan van een ware triomf
tocht. General Foulkes, staande in 'n
calèche, had handen tekort om alle be_
wijzen van hartelijkheid te beantwoor
den. Vier trotse dravers trokken de
calèche en de koetsier vond 't achter-
EUWE VERLOOR WEER
Maandag werd het tournooi om het
wereldkampioenschap voortgezet met
de partijen SmyslovEuwe en Res-
hevskyBotwinnik.
Bij de 26ste zet gaf Euwe op. De
partij ReshevskyBotwinnik was nog
niet beëindigd.
DR. BEEL SPREEKT MORGEN
AVOND VOOR DE RADIO
De minister-president, dr. Beel, zal
Woensdagavond om kwart voor 7 een
toespraak voor de radio houden ter
gelegenheid van de herdenking onzer
bevrijding.
Een triest beeld, die verwoeste St. Eusebiuskerk van Arnhem. Nog lang
niet al!c sporen van de oorlog zijn op deze aarde uitgewist. Laten wy van
daag de gelofte hernieuwen, dat deze ramp, die oorlog heet, nooit weer
over de mensheid komen mag!
Schout tot 18 jaar
veroordeeld
Het Amsterdamse bijzonder Ge
rechtshof deed gisterochtend uitspraak
in de zaak tegen vier landwachters,
die van Mei 1944 tot April 1945 de
bevolking van Hoorn en omgeving
terroriseerden. De commandant J. H.
Schout, een 30-jarige boekhouder, ty-
dens de mobilisatie vaandrig, instruc
teur bij de Schalkhaarse politie en
hoofdschaarleider van de landwacht,
die vorig jaar uit kamp Valkenburg
ontsnapte doch een maand later in
Antwerpen weer werd gepakt, werd
veroordeeld tot 18 jaar internering
met aftrpk en ontzetting uit alle rech
ten.
In de speciale zitting van het Bij
zonder Gerechtshof in het gerechts
gebouw te Alkmaar had de procu
reur-fiscaal, Mr. Keune op 19 April
20 jaar tegen hem geëist op grond van
een 18-tal beschuldigingen van arres
taties, huiszoekingen, razzia's, uitle
vering van gevangenen aan de S.D. en
mishandelingen. Drie leden van de
groep Schout, P. C. Bouman uit Am
sterdam, J. Schlötz uit Bergen (N.H.)
en P. Lenaarts uit Baarn werden ver
oordeeld tot resp. 10, 12 en 14 jaar,
alle straffen met aftrek en ontzetting
uit alle rechten voor het leven.
VANDAAG, 6 UUR, VLAG
GEN HALFSTOK.
De commissie Nationale
Herdenking 194045 ver-
zoekt de bevolking vandaag,
4 Mei, om 18 uur, ter her
denking van onze en de ge
allieerde gevallenen in de
oorlog de vlaggen halfstok
uit te steken.
Datum thuisvaart troepen
blijft onzeker
De Leger Voorlichtingsdienst deelt
het volgende mede: „zoals onlangs
reeds is medegedeeld .zullen de troe
pen, die vóór Juni 1946 in Indonesië
aankwamen, in de periode Aprli t.m.
September 1948 thuis varen.
Het »s niet mogelyk reeds thans
met zekerheid te zeggen op welke da
tum en met welk schip zij de thuisreis
zullen aanvaarden.
Het vertrek uit Indonesië hangt na
melijk af van allerlei factoren van
militaire en vervoerstechnische aard
en vaak maken deze omstandigheden
het noodzakelijk op het laatste ogen
blik nog wijzigingen te brengen in
een vooraf vastgestelde vertrekdatum
vooi een bepaald sohiponderdeel.
af jammer, dat de generaal geen vier
voornamen had, anders had hij die eer
lijk onder zyn vier dravers verdeeld.
De leerlingen van de opleidingsschool
van 't station voor Bakkerij en MaaL
derij hadden een erewacht gevormd
en boden generaal Foulkes een twee
verdiepingenhoge taart aan, die een
doorsnede had van bijne een meter.
De voorzitter van de Wageningse
hockeyclub had vooraf al heel wt
moeilijkheden gehad. Het dames-elf
tal zou de generaal op de officiële re
ceptie bezoeken om al dat deftige
zwart eens te verbreken. De dames
durfden echter niet en daarom ging
de voorzitter zelf maar. Hij bood een
grote foto van het dameselftal aan,
hetgeen aan generaal Foulkes de woor
den „Jammer, dat ZÜ zelf niet zbn ge
komen" ontlokte. Hierna borg hij de
foto op bijde oorkonde van zijn
nieuwe waardigheid.
Strubbelingen in het
Wereldvakverbond
Een speciale commissie van zes man
uit het bestuur van het Wereldvak
verbond is te Rome bijeengekomen
om een dreigende scheuring in het ver
bond te proberen tegen te gaan. Er
bestaan fundamentele meningsverschil
len over de te volgen politiek tussen
de Sovjet-delegatie en haar aanhang
enerzijds en de anti-communistische
delegaties anderzijds. Men was Maan
dag klaarblijkelijk nog niet tot een
oplossing gekomen.
Intussen verklaarde Irving Brown,
de Europese vertegenwoordiger van
de AFL, het grootste Amerikaanse
vakverbond, dat men in Amerikaanse
vakbondskringen zou willen breken
met het Wereldverbond. „Men ziet
thans de doelloosheid wel in van sa
menwerking in een internationale or
ganisatie waarin door de staat gecon
troleerde lichamen zitting hebben zo
als de vakverenigingen der Sovjet
unie", aldus Irving Brown.
IETS ZACHTER
Geleidelyk toenemende bewolking
met later voornamelijk in het Zuid-
Westen van het land enige regen of
motregen. Iets zachter dan gisteren.
Meest matige wind uit Zuidelijke rich
tingen.
