ütkmaatilei'
n.-hollandse
pers 1945
——I—
Kent U de schoonheid van Hout en plantsoenen
in de stralende zon van het voorjaar?
Alkmaar heeft
een nieuwe
burgemeester
Joodse staat „Israël" geproclameerd
Sabena-vliegtuig
verongelukt;
boven Congo
32 doden
5e Jaargang No 1235
Zaterdag 15 Mei 1948
l'itgave voor de gelijknamige «tlohüqf.
Wnd hoofdrcd A. Eriks, Westerweg 138,
Alkmaar, tel. 3300. Redactie en administra
tie: Ridderstraat hoek Oudegracht Tel VUn
Er zijn prachtige plekjes, maar o, die
baldadige jeugd....
Een zomerse Meimorgen in de Alkmaarse Hout en de plantsoenen
Hoeveel Alkmaarders en toeristen zullen hier al rondgewandeld heb
ben, maar hoevelen gaven daarbü bun ogen goed de kost? We kwamen
op onze morgenwandeling velen tegen: oude mensen, die rustig op een
bank dommelden, moeders met kinderwagens, die hun babies van de bui
tenlucht wilden laten genieten.
Schoolkinderen, die hun vrije ».uir er vUirb?»"!»:»kimitis, uie er
vader en moedertje speelden of krijgertje.
Maar wij hebben deze morgen op die dingen gelet, die de meeste wan
delaars zullen ontgaan en we hebben vele verrassende ontdekkingen ge
daan en genoten van Alkmaars schoon.
De Hout een lustoord
We dwalen verder. In de Hout
schiet het pijlkruid hoog tussen de
stammen op; er hangt een "prikkelen
de, kruidige geur. Ook hier vinden
we personeel van Gemeentewerken
bezig om de paden recht af te steken
en te harken. De Hout vertoont ge
lukkig weer een geheel ander beeld
dan iu het laatste oorlogsjaar, al zal
het nog lang duren, eer ze weer zo
als vroeger is. In de trotse hoge
kastanjes plekken de witte kaarsjes
en onder hen, op de glooiende vel
den van de Hertenkamp, bewegen
zich traag de glanzende herten.
Aan de Westerweg bij het barak
kenkamp, waar een rij trotse, hoge
stammen geveld werd, zijn nieuwe,
jenge boompjes geplant, zoals op zo
vele plaatsen in de stad.
Bloeiende schoonheid van
een dodenakker
Voor de Algemene Begraafplaats
bloeien vriendelijke blauwe en gele
viooltjes, de paden zijn geharkt en
wanneer we onder de hoge witte
poort met zijn opschrift „Manibus
Civium" doorgaan, staan we verrast
stil voor de stralende, witte bruids
tooi van de spirea's bij de ingang.
Op het nieuwe gedeelte aan de Noord
zijde is een dikke laag grint gestort
en op de gazons groeit al jong, sprie-
tig gras. Hetis stil, doodstil op het
kerkhof. Bijen gonzen in de stralen
de zon, een enkele arbeider harkt de
paden. We gaan langs de buitenste
paden om de dodenakker heen >en
komen door dichte laantjes waarover
dikke spinnen hun webben gesponnen
hebben en waarvan de groene aanslag
op de paden verraadt, dat hier zelden
iemand komt. Witte en paarse serin-
gentrossen wisselen af met vuurrode
meidoorns en glanzende gouden re
gen. Het kerkhof is een van Alk
maars mooiste plekjes
Grappige houten bruggen hangen
over de donkere grachtjes. Het is goed
merkbaar, dat hier de schooljeugd niet
komt; er wordt zelden iets vernield
of afgeplukt, zo vertelt ons de man
achter de kruiwagen in een der zij
paden.
De Vest, schoon als vroeger
Daar is de vest, die in de oorlog
geleden heeft, zij het niet zo erg als
de Hout.
Maar er is slechts weinig meer,
wat aan de plunderingen in de oor
logstijd herinnert. Hier en daar staan
de afgeknotte stobben. Hun stammen
verdwenen in die vil* donkere jaren
in de kachels van Alkmaarse gezin
nen. Maar de grote, dik' bomen met
hun dichte bladerdak, ze hebben de
oorlog overleefd en zien telken jare
het voorjaar weer komen. Ben enke
le reus draagt in zijn stam de spo
ren van een zaag. Zij, die een aanslag
op zijn leven wilden plegen, werden
betrapt, gelukkig.
In het water van de singels spiege
lei zich de vriendelijke geveltjes van
de overzijde, de vogels jubelen hun
vreugde over de lente uit en de prach
tige kleuren van blaren en bloesems
mengen zich dooreen. Hier en daar
bemerken we nieuwe aanplant.
Mensen, die hier mei
vreugde werken
In het Kennemerpark en elders
prijken vrolijke gele en blauwe vio
len in keurig afgerande perken, rode
en witte meidoorns geuren tussen hun
talloze andere vrienden. Dagelijks
werken enkele tientallen mensen van
Gemeentewerken in de plantsoenen
om ze te onderhouden en met nieuw
gewas aan te vullen. In het Kenne
merpark ratelt de nieuwe Engelse
grasmachine en herschept de onge
lijke grasvelden in gladde frisgroe
ne gazons. On'der deze mensen zijn
er, die al dertig, veertig jaren hier
werken en ze doen het met vreugde
en grote toewijding. Eén van hen, de
heer W .van Stralen, kijkt tevreden
rond in het park. Maar wanneer we
een gesprek met hem beginnen, klaagt
hij zijn nood over de vandalenstre-
ken van de schooljeugd.
Nog altijd kwajongens
Het moet ook wel trourig zijn, wan
neer men na dagen en wekenlange
arbeid de planten uitgegraven vindt,
bloemen afgerukt en takken gebro
ken. Waarom moet dit zo zijn? Wan
neer ae jeugd oog had voor de schoon
heid van de parken zou aan deze
plunderingen spoedig een einde ko
men.
Gesprek met de heer Tamis
Op de stadskwekerij vinden we de
werkbaas van gemeentewerken, de
heer W. Taihis. We gaan rond over
het uitgestrekte terrein, waar het ge
hele jaar vier man werken De warme
Meizon heeft het sein gegeven, dat het
glas er nu af kan. Hier worden alle
bomen, struiken en planten voor (ie
Hout en de Plantsoenen gekweekt.
Elf honderd jonge bomen zijn deze
winter in de stad geplant, zo vertelt
ons de heer Tamis, zeven duizend
heesters vonden hun weg naar de par
ken en vijf duizend kleinere planten.
Steeds weer worden met grote zorg
nieuwe stekken uitgeplant en nu
staan er weer 25000 planten in de kwe
kerij- We bezichtigen de nieuwe broei
kas, die het vorig jaar ouor eigen per
soneel gebouwd werd, we zien de
fraaie sierplanten in de palmenkas
die worden gebruikt bij optochten
enz. Door de groene hagen zien de
lighalpatiënten dag aan dag het werk
aan en ze wisselen een vrolijk goe-
denmorgen als we voorbij gaan.
Plannen
Plannen zijn er nog genoeg, zo ver
telt de heer Tamis. Zo moet o.m. de
nieuwe weg naar Oudorp in het na
jaar beplant worden; met het oog op
de komende feesten moeten veeloran-
jebloemen in de parken worden gezet
en ook de Bloemenklok moet nog van
vetplanten worden voorzien. Zo gaat
het werk door, dag in, dag uit; dertig
jaar lang is de heer Tamis al werk
baas in Alkmaar, dertig jaar zoekt hij
telkens weer nieuwe combinaties voor
de beplantingen en dit werk is zijn
grootste vreugde. Maaren weer
komt het gesprek op de vernielingen.
Wanneer zal de jeugd
het leren
„Het is zo droevig, wanneer men
zijn werk weer afgebroken ziet, wan
neer jonge planten weggehaald en
oude van hun bloemen beroofd wor
den. Wilt u het ze nog eens zeggen?
aldus de heer Tamis. We beloven het
hem en met een arm vol blauwe iris
sen nemen we afscheid. En we zou
den een ieder aan willen raden: loop
niet aan het mooie in onze stad voor
bij enbeschermt onze parken en
plantsoenen, want er is zo heel veel
werk aan gedaan!
Een zes—ai &pi.lires van onbekende
nationaliteit hebben in de vroege
ochtend enkele bommen laten vallen
op de haven van Tel Aviv. De Ha-
ganah en Irgoen Zwai Leoemi mel
den tal van successen. 0.m. is Jaffa
door de verenigde Joodse strijdkrach
ten in genomen, terwijl de Irgoen be
weert Acre te hebben bezet. Later op
de ochtend werd medegedeeld, dat
Jeruzalem geheel in Joodse handen
is.
Uit nadere berichten is gebleken,
dat het Arabische vliegtuigen zijn, die
de streek van Tel-Aviv aan een bom
bardement onderwerpen.
Syrische en Libanese vliegtuigen
hebben boven Noord-Palestina strooi
biljetten uitgeworpen, waarin hetbin.
nenrukken van troepen aangekondigd
wordt.
„Luilak"
„Luilak, luilak, beddezak!".Het
was nog vóór half vier, toen wij van
morgen door een luid geschreeuw en
gejoel in de straat, werden gewekt.
Het was Alkmaar's jeugd, die van
daag, de Zaterdag voor Pinksteren het
al-oude volksgebruik, de Luilak,
vierde.
Wie van hen wil op deze morgen
de laatste zijn? Niemand natuurlijk!
Want owee de jongen, die later uit
de veren is dan zijn vriendjes, owee,
de langslaper.... hem zal het ver
gaan als onze buurjongen, die de wek
ker niet bijtijds had gehoord
Met alles wat lawaai kon maken
werd hij uit zijn bed getrommeld, zijn
vader en moeder incluis.
Hij werd uitgelachen en voor spot
gezet en de hele morgen zal hij moe
ten horen: ..Luilak, luilak, bedde
zak!"
Even later trok de troep verder,
van het ene huis naar het andere, de
ene straat in, de andere uit, met toe
ters, deksels en rommelpotten, er werd
op deuren gebonsd en aan bellen ge
trokken, het was hier en daar een
hels lawaai, waarvan menige vaste
slaper is wakker gewordt
Wanneer de rakkers het wat al te
bont maakten, dan was er de politie,
die in wat ruimer bezetting dan ge
woonlijk op dit nachtelijk uur de
stad doorkruiste. Maar pas op als een
van hen meende een der bengels tot
de orde te moeten roepen zijn ge
zag werd regelrecht bedolven onder
een lawine van vrolijk jauwende uit
roepen. Met Luilak stoort de jeugd
zich aan niets of niemand! In de Lan-
gestraat was het wel het allerdrukst.
Daar kwam, zo op t oog en 't oor,
de hele luidruchtige jeugd van Alk
maar tezamen.
Zo gaat dan Alkmaar eenmaal per
jaar vroeg uit de veren. Men mop
pert wel, maar het Is toch een leuk
gezicht als je zo veel huismoeders al
om een uur of vijf druk aan het werk
ziet ze zijn maar aan 't schrobben
en boenen en plassen gegaan, van sla
pen met dat hel* kabaal van die scha
vuiten is toch geen sprake van! En
later op de dag zijn ze de jeugd
toch wel een beetje dankbaar, wan't
hfle heerlijk zijn ze nu niet met hun
werk opgeschoten!
*t Is toch een goed ding dat ook
Alkmaars jeugd een oud gebfuik zo
trouw blijft.
Prinses Juliana als
regentes beëdigd
Plechtigheid in veigadeiing
van Slalen-Generaal
H.K.H. Prinses Juliana is gister
middag, nu H.M. de Koninging de uit
oefening van het Koninklijk Gezag
tijdelijk neerlegt, beëdigd als regentes
van het koninkrijk.
Dit is geschied in de verenigde ver
gadering van de beide Kamers der
Staten-Generaal, welke daartoe in de
vergaderzaal der Tweede Kamer wa
ren bijeengekomen.
Om twee uur werden H.K.H. Prin
ses Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
binnengeleid en toen de Prinses en de
Prins hun zetels hadden Ingenomen,
hield de voorzitter, prof. mr. Kranen
burg, een toespraak, waarin hij o.m.
zeide:
Met diep leedwezen hebben de Sta
ten-Generaal kennis genomen van de
redenen, die hebben geleld tot het
Koninklijk Besluit, waarbij aan Uwe
Koninklijke Hoogheid de waarneming
van het Koninklijk Gezag werd opge
dragen. Een golf van ontroering Is
door ons volk gegaan, toen het door
de vertrouwde stem van onze Konin
gin, die in de jaren der bezetting zo
dikwijls sterkende woorden van be
moediging, vertroosting en hoop tot
ons bracht, de tijding hoorde, dat Ha
re Majesteit heeft tesloten tot spoe
dige afstand van de Kroon ten behoe
ve van Uwe Koninklijke Hoogheid.
Wij begrijpen volledig, dat enkel diep
plichtsbesef en warme liefde voor
land en volk dit ing 5 -»nde besluit
dedcr ontstaan en wij balgen daar
voor eerbiedig het hoofd, vervuld van
weemoed en dankbaarheid; dankbaar
heid, dat wij onze geliefde Koningin
zo lange jaren hebben mogen behou
den. Wy verenigen ons in de innige
bede, dat haar een schone en rustige
levensavond te midden van een weer
tot voorspoed komend olk moge
zijn weggelegd".
H.K.H. Prinses Juliana legde ver
volgens in handen van de voorzitter
de in artikel 44 der grondwet voor
geschreven eed af.
Met ingang van 1 Juni oir. dr.
H. J. Wijtema, burgemees!er van Bel'
len benoemd tot burgemeester van
Alkmaar.
De nieuw-benoemde is 42 jaar oud
en lid van de Partij van de Arbeid.
Tweede Kamer aanvaardde
grondwetswijziging
met
61 tegen nul stemmen
Communisten liepen
onder tumult weg
De communisten trachtten
gisteren uitstel te verkrij
gen bij de behandeling van
het wetsvoorstel over de
overdracht van het burger
lijk gezag bij de staat van
beleg, door lange redevoe
ringen te houden. De voor
zitter verhinderde dit door
de spreektijd streng te rant
soeneren. waarop de commu
nisten onder het luid zingen
van de „Internationale" de
zaal verlieten. De voorzitter
hamerde, de andere afge
vaardigden sloegen met tas
sen, boeken en vuisten op
hun lessenaars om het ge
zang te overstemmen. De
Tweede Kamer had het ka
rakter van een Poolse Land
dag gekregen.
Het voorstel tot Grond
wetswijziging, waardoor,
naast de militaire ook aan
burgerlijke organen in tij
den van beroering grondwet
telijke bevoegdheden zullen
kunnen worden overgedra-
werd, toen de rust was weer.
gekeerd, aangenomen met
61 tegen nul stemmen.
Gebaseerd op vrijheid, vrede
en rechtvaardigheid
Vrijdagmiddag is op een plechtige bijeenkomst van de Joodse Nationale
raad te Tel Aviv de Joodse staat „Israël" geproclameerd. De Raad was
bijeengekomen als vertegenwoordiger van het Joodse volk in Palestina
en van de Joodse beweging over de gehele wereld om in overeenstem
ming met de natuurlijke en historische rechten van het Joodse volk
en de resolutie van de algemene vergadering der VN de stichting van
een Joodse staat te proclameren.
De president der Verenigde Staten heeft bekend gemaakt, dat zijn
regering de Joodse staat de facto erkent.
Totdat de te verkiezen lichamen ge
kozen zullen zijn, zal de raad als voor
lopige regering van de staat Israël op
treden. De lichamen zullen gekozen
worden volgens een grondwet, welke
voor 1 October 1948 opgesteld zal moe
ten zijn.
De staat zal open staan voor alle
Joodse immigranten en zal ontwikke
ling van land en volk bevorderen.
Hij zal gebaseerd zijn op vrijheid,
rechtvaardigheid en vrede, zoals door
de profeten is geleerd, en sociale en
politieke gelijkheid van alle staats
burgers handhaven, zonder onder
scheid van ras, geloof en sexe en ga
randeert volledige vrijheid van on
derwijs en cultuur. Voorts wordt in de
proclamatie de bescherming van de
heilige plaatsen beloofd. De staat zal
zich aan de beginselen van het hand
vest der Verenigde Naties houden.
Er wordt een verzoek tot de VN ge
richt het Joodse volk bij te staan bij
de opbouw van zijn staat en de Ara
bieren wordt gevraagd terug te keren
7 Juli verkiezingen?
Naar wij vernemen heeft de minis
ter van binnenlandse zaken aan de
gemeentebesturen medegedeeld, dat
de regering ernaar streeft, de even
tuele verkiezing van de leden der
Tweede Kamer, onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, te doen
plaats hebben op Woensdag 7 Juli.
In dat geval zal de candidaatstel-
ling op 4 Juni kunnen plaats hebben.
tot de vrede. Hun wordt gelijke rech
ten als staatsburgers en vertegenwoor
diging In de staatsinstellingen gewaar,
borgd. Eveneens biedt de proclamatie
vrede aan de Arabische buurvolken.
De verklaring werd via de pas ge
opende omroep „Stem van Israël" we
reldkundig gemaakt, acht uren voor
de officiële beëindiging van het man
daat, daar Zaterdag Sabbat is.
David Ben Goerion is premier van
de nieuwe Joodse staat „Irael" gewor
den.
Ben Goerion zal evens de portefeuil
le van Defensie houden in de Jood
se Nationale Raad, die zal fungeren
als voorlopige ministerraad voor de
nieuwe staat. De 12 ministers zijn:
Mosje Sjertok, Buitenlandse Zaken,
Kiezer Kaplan, Financiën, David Re-
mez, Communicaties, F. Berenstein,
Handel, Industrie en. bevoorrading,-
Grumbaum, Binnenlandse Zaken, M.
Shapiro, Immigratie, M. Bentov, Ar
beid en Openbare Werken, A. Zisling
Landbouw, B. Shitreet, Politie, F Ro-
senbluth, Justitie en drie ministers
zonder portefeuille: Rabbis, J. L. Fish.
man en I. M. Levin.
Een DC-4 viegtuig van de Sabena,
dat Donderdagmorgen uit Leopold-
stad naar Brussel vertrok, werd sedert
Donderdagochtend elf uur vermist.
Thans Is het wrak van dit vliegtuig
door één der op onderzoek uitgeto
gen machines gesignaleerd nabij het
dorp Magazini, 25 kilometer ten Zui
den van Libenge, in de buurt van
Oebangi, een zijrivier van de Congo.
Naar van betrouwbare zijde werd
vernomen is het vliegtuig geheel uit
gebrand. Het staat bijna vast, dat alle
25 passagiers en de bemanning van
zeven koppen bij deze ramp om het
leven zijn gekomen. Onder de pas
sagiers bevonden zich een baby van
negen maanden en twee negermis
sionarissen, die zich wegens hun 25-
jarige jubileum bij de Congo-missie
naar België zouden begeven.
ZONNIG EN DROOG
Droog en over het algemeen zonnig
weer, met iets hogere temperaturen
dan gisteren. Zwakke tot matige wind
tussen Noord en Oos'.
Warme Pinkster!
Het gevolg van de ontwikkeling in
de luchtdrukverdeling is, zo deelt het
KNMI mede, dat de aanvoer van koe
lere lucht over het Noordzeegebied
is afgesneden en de temperaturen ge
leidelijk weer hoger zullen worden.
Gedurende de eerste paar dagen zijn
bovendien de kansen op vorming van
verspreide onweersbuien door de ver
warming th de namiddag uiterst ge
ring. Pas in de loop van Tweede Pink
sterdag wordt de kans hierop groter,
daar verwacht kan worden, dat tegen
die tijd de invloed van de oceaande
pressies zich weer meer over het vas
teland van West-Europa gaat uitbrei
den.
Het ziet er dus naar uit, dat 't weer
met Pinksteren over het algemeen
fraai zal zijn met tamelijk hoge tem
peraturen, lange perioden van zon
neschijn, niet veel wind en pas in de
loop van de Tweede Pinksterdag kans
op vorming van verspreide warrote-
nnweder*.
