PINKSTER-REVUE
Wie was gj geestelijke vader van het
Europees Herstelplan
GEESTDRIFT
Pinksterrijden
Avontuur in Veneiuela
Oude gebeurtenissen
8
PINKSTER-REVUE
Nu uc „Marshall-dodeis komen
B.B.C.-corresponJcnt Miall beeft aanspraken
op die titel
Hij kaatste het balletje
en Bevin ving het op!
ALS LEONARD MIALL, de BBC
correspondent in Washington, op
de 5de Juni 1947 niet plotseling
een helder idee had gekregen, en
op de avond van die dag Minister
Bevin niet toevallig z'n radio had
aanstaan, hadden waarschijnlijk
maar weinigen ooit iets gehoord
van het gigantische project, dat
nu in de wereld als het Marshall
plan bekend staat.
Dc historie wordt vaak door toe
val gemaakt Zo was 't ook hier.
Ken samenloop van omstandighe
den, een gewaagd stukje vai een
Britse „nieuwsjager'een ijl-ge
sprek over de oceaan, en... een
verraste Minister Marshall die
plotseling voor 't voldongen feit
stond van een wereldplan, dat z'n
naam droeg.
Zijn rede van die 5de Juni voor de
Uarvard-Universiteit, eigenlijk als
cijfers voor do dag komen. Hij, Mars-
enkele ogenblikken als groot nieuws
in het BBC-programma. Bevin rea
geerde snel en nog voor men in Ame
rika wist wat er gebeurde, had Eu
ropa het antwoord klaar Marshall
stond aan tfn woorden vastgenageld.
Het mi 111 arden-plan was geboren.
De „Harvard-fcJc"
liet begon al met een toeval Op
8 Mei Weid de Amerikaanse onder
minister van Buitenlandse Zaken,
Dean Acheson een rede te ClevelancJ
ir dc staat Mississippi. Eigenlijk had
president Truman die rede uit moe
ten spreken, maar door een pijnlijke
kwestie over senator Billo, was het
beter dat de Democratische partij
zich voorlopig een beetje koest hield
in die staat. Daarom vroeg de pre
sident aan Acheson of hij voor hem
in wilde vallen. Het was in deze rede
dat voor het eerst publicatie werd
gegeven aan de meningen van dc
Amerikaanse regering over de eco
nomische problemen in West-Europu.
De pers gaf nauwelijks aandacht
aan Achcson's rede. Er werd Immers
geen oplossing voor het probleem aan
de hand gedaan. Het was alleen een
constateren dat Europa het verder
op eigen kracht niet meer kon. Ook
de Europese vertegenwoordigers ln
Washington lazen de berichten hier
over met flauwe aandacht.
Toen kwam Marshall van de Mos
kou-conferentie terug en nadat Ache
son hem op de hoogte had gebracht
van de treurige dollarpositie ln En
geland, Frankrijk en Italië, zcide de
minister langs z'n neus weg, dat Eu
ropa dan maar zelf met een voorstel
voor dc dag moest komen, met opga
ve van wat het dacht nodig te heb
ben en wat het onderling voor zich
zelf kon doen. Doch waar te voren
nooit om hulp was gevraagd, meende
Marshall dat het niet op zijn weg lag
zelf het initiatief te nemen. Dit zou
immers kunnen worden opgevat als
of Washington de Europese landen
voorschreef wat te doen. Daarom be
sloot hij op 5 Juni te Harvard een
proefballontje op te werpen. Als Eu
ropa dan wat wilde, moest het met
cijfers voor dc dag komen. Hij, Mar-
hall, zou wel „luisteren".
„Groot nieuws"
De dag tevoren lagen op het Ame
rikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken enige afschriften van de Har-
vard-rede gereed. Een lid van de En
gelse Ambassade was zo gelukkig er
een van in handen tc krijgen. Hij
voelde onmiddellijk cfet er iets be
langrijks van te maken was, rende
naar de Ambassade en stelde zijn
chefs voor aanstonds, nog voor Mar
shall oen woord had gezegd, een te
legram met een „weest op Uw hoe
de" naar Londen te zenden. Men trok
er echter dc schouders over op.
Enige minuten later belde de BBC-
correspondent, Leonard Miall, zo eens
toevallig naar dc Ambassade. Hij
kreeg dc man van het afschrift aan
de lijn cn zat weinige ogenblikken
later bjj hem op zijn bureau. Miall
besloot hoog spel te spelen. Hij kreeg
het afschrift in handen en telegra
feerde het als „groot nieuws" naar
het BBC-kantoor in Londen. Intus
sen was de rede uitgesproken en had
den ook andere Britse corresponden
ten verslagen er van naar hun hoofd
redacties gestuurd. Er werd in de
Londense pers echter weinig aan
dacht aan besteed. Een korte vermel
ding van de hoofdpunten uit de rede
voering, dat was alles.
Doch de BBC' schroefde het nieuws
hoog op cn toevallig luisterde Minis
ter Bevin die avond naar 't program
ma. Wat de Britse Ambassade in
Washington niet belangrijk genoeg
oordeelde om hem tevoren mede te
delen, moest hij nu langs deze weg
vernemen.
Marshall schaakmat
Bevin wit, dat hij snel moest han
delen. En hti deed dit zó snel, dat dc
eerstvolgend" dagen het nieuws over
hot „Marshall-pian" in de bladen ver
scheen als een project, dat spontaan
van Europa zelf was uitgegaan.
Marshall kon niet meer terug
Als ,de Engelse premier „de bal
niet zo onmiddellijk had opgepakt en
cr mee was weggelopen" zou het hele
plan waarschijnlijk bij een paar korte
krantenberichten zijn gebleven cn:
vergeten. Pas né Bevins tijdige te
genzet zag men in Amerika, dat er
iets te gebeuren stond en zo versche
nen toen eerst dc uitgebreide en vaak
sensationele dagblad-artikelen, die 't
Amerikaanse volk vertrouwd moes
ten maken met het idee, dat er spoe
dig zware offers zouden worden ge
vraagd om de nood in Europa te le
nigen.
Het plan draagt nu de naam van
de man, die de eerste woorden mis
schien onbewust van hetgeen daar uit
kon groeien, had gesproken.
Nog onlang» zcide minister Bevin
niet te weten of het ooit wel Mar
shall'» bedoeling ls geweest, dat zijn
„Harvard-speech" zulke groote ge
volgen zou hebben
De „Harvard-speech". op die his
torische 5e Juni 1947 uitgesproken,
was min of moer een voorstel ln hel
wilde weg, zonder dat daaraan be
sprekingen met enige Europese rege
ring aan vooraf ztfn gegaan. Het
werd tot „Marshall-plan" alleen om
dat Bevin het prompt uit het BBC-
progrsmma lichtte. En dat hjj dat
dat kon doen, danken wij aan de 38-
jarige Leonard Miall, die de BBfJ na
een tclcfoongesprekje op die stralen
de lentedag „groot nieuws" doorgaf!
FEUILLETON
Naar het Engels
door
JOHN STUDLEY
bO
Zo vonden het café ,als gewoonlijk,
stampvol. Mannen van allerlei poli
tieke partijen, officieren van het leger
en van het kleine oorlogsschip ln de
haven, ambtenaren van de douane,
Vegaïsten en geheime aanhangers van
Rojas, zaten daar vriendschappelijk
cn in bonte rij bij elkaar. De Amen
kanen groetten al hun kennissen heel
onpartijdig en baanden zich een weg
naar een leeg tafeltje in het midden
van de zaal. Ze zaten nauwelijks toen
uit een van de verste hoeken een jonge
man hen met zUn hand toewuifde en
op hen toekwam. Ze herkenden dc
derde vice-president van dc Fortsier
Construction Company: mr. Sam Cold-
well.
Mr. Coldwell was die middag gear
riveerd. Hij had bij kolonel Vega co
pieus gedineerd en toen hij die be
kende gezichten ontdekt*, werd zijn
neiging om familiaar te worden, ver
moedelijk mede een gevolg van de
'onkclende wijnen, waarmee zijn uit-
ckendé maaltijd besproeid was, nog
rroter. Hij naderde de employés van
^emaatschappij als iemand, die gun-
8ien uitdeelt en er r van Is, dat
hij met die gunsten de mensen ®een
gro'te eear bewijst. Hij waardeerde het
zeer, dat hij sedert zijn aankomst ac
man yan het ogenblik was gewees'
In het stampvolle restaurant wist
iedereen, dat hij de vertegenwoordi
ger was van de machtige maatschappij
die de strijd met de regering had dur
ven aanbinden.
En op dit historische ogenblik,
fluisterde Roddy snel tegen zijn vrien
den, liet Rodman Forrester de F.C.C
met alle ap- en dependenties in de
ste> k
Wees niet zo stom, smeekte Peter
Roddy stond op en wachtte de
nadering van de derde vice-president
•net de handen in zijn zakken.
Hallo, jongens, hier ben Ik, riep
deze jonge man opgewekt, verwach
tend dat *ijn enthousiasme door het
drietal zou worden gedeeld. Maar
Roddy draaide zich om en keek naar
zijn vrienden, alsof hij wilde zien voor
wie die begroeting bedoeld was.
Mc Kildrick, niet bepaald op zijn
gemak, stond op.
Wel, Roddy, riep Sam Coldwell
joviaal, hoe staan de zaken?
Roddy fronste zijn wenkbrauwen.
Roddy?, herhaald» hU, alsof hij
hem niet goed verstaan had. Bede-'
je mij?
Sam Coldwell merkte, dat er in de
zaal een plotselinge stilte viel.
kellncr, die haastig met «en blad
rinkelende glazen kwam aanlop-
werd door een onzichtbare hand
zijn voorschoot gepakt en tot Btilr-t
gebracht. Het leek Sam Coldwell, als
of hij in de onnatuurlijke stilte Rod-
dy's stem als door een scheepsroep^
hoorde. De blanke, gladgeschoren wan
gen van dc derde vice-president, die
io sterk afstaken bij de donkere,
bruinverbrande gezichten om hem
heen, werden langzaam donkerrood.
Wat mankeert jou?, vroeg hij.
Je hebt me een telegram gestuurd
naar Curaffao, antwoordde Roddy on
verstoorbaar, om me te vertellen, dat
ik me alleen met eigen werk moest
bemoeien.
Sam's kleine varkensoogjes keken
Roddy minachtend aan.
Ja, zei hij honend, in opdracht
van je vader.
Kijk eens, vervolgde Roddy, mijn
werkuren zijn van acht tot vijf. Als je
morgen naar de vuurtoren komt, zu!
je me daar kunnen zien, als ik m*
met mijn eigen zaken bemoei en een
troep negers aan het werk houd tegen
het royale honorarium van twintig
dollar in de week. Buiten mUn werk
uren kies ik mijn eigen gezelschap.
Coldwell kwam dicht bty hem staan
en liet rUn dalen.
Ben je wel nuchter?, vroeg hij.
Volkomen.
Goldwell staarde hem grimmig aan
Je bent lastiger te temmen dan
we dachten, verklaarde hij. Ik heb
een paar mooie verhalen over jou
gehoord. Zijn die waar?
Je houdt er je eigen methoden
op na om dat uit te vinden nietwaar''
Dus je kunt mijn inlichtingen missen
HU wuifde met zijn hand naar hei
tafeltje.
Als je je by déze heren wilt
voegen, zal het me buitengewoon aan
genaam zijn nie terug te mogen trek
ker
Coldwell verwijderde zich ecu paar
stappen en kwam toen nijdig weer
'erug.
- Ik moet morgen eens een onder
houd onder vier ogen met je hebben,
zei hij, cn vanavond zal ik je vadcr
nog seinen wat jy hier uitvoert.
Roddy sprak zeer luid, dat ieder
een in de zaal hem horen zou.
- Als je er in slaagt myn vader
belangstelling in te boezemen in iets
dat zijn zoon betreft, zal ik je zeer
dankbaar zUn.
TerwJJi Coldwell naar de deur liep
en Hoddy zich met een verontwaar
digd gezicht in zijn stoel liet terugval
len, brak er een algemeen gezoem cn
gefluister los. Zelfs voor hen, die geen
Engels verstonden, was de pantomine
duidelijk genoeg geweest. De geheime
agenten van Alvarez verdwenen zo
onopvallend mogelijk in de nacht. Ben
half uur later was het in Caracas be
kend dat de zoon van mr. Forres'er
dc vertegenwoordiger van zyn vader
dc aarjsvyand van dc president, in het
openbaar beledigd had en zich blük-
baar openlijk aan de zijde van Alva-
rtz geschaard had. Tot nu toe was dc
„Dos Hermanos" vrij gebleven van
allo politiek, maar toen Roddy het
café verliet, vonden de officieren var
het icgcr dat een geschikt ogenbiik
vo< i efi demonstratie. Er zat een re-
Ju in de luch^ én dat werkte op
hei als champagne. Ze stonden op.
hlever. hun glazen omhoog en riepen:
- Bravo! Bravo! Viva Alvarez!
(Wordt vervolgd)
Zaterdag 15 Mei 1948
VOOB JONG EN OUD
Zo keren wy ons vaak alleen tot de
eerste betekenis van Pinksteren en
verheugen ons in de natuur, trekken
cr op uit of doen andere feestelijke
Uingcn. Maar graven nici dieper.
En toch is Pinksteren het feest van
dc geestdrift en bezieling van dc Hei
lige Geest.
Herinnert gij u dc geestdrift die cgn
Hitier bij zyn volk en anderen
kor opwekken? ZU was niet heilig
en deed ons huiveren.
Weet gü nog van de geestdrift van
drie en meer jaren geleden, toen de
weg naar een betere, schone wereld
open scheen te liggen? Hoevclen heb
ben door deze geestdrift niet ecrlUk
kunnen strijden yóor deze zaak!
Nu is de bezieling voor een groot
deel weggevallen en heeft plaats ge
maakt voor teleurstelling, ja zelfs ver
slagenheid. Zij wordt nog wel eens
opgeschroefd voor een verkiezings
strijd misschien, maar het echte is er
voor een groot deel af.
WU weten, dat wy mensen zUn on
der mensen. Wy kunnen deze dingen
verwachten. Omdat cr verschillende
foorten geestdrift bestaan.
F,én. gesproten uit louter menselij
ke wil en verlangens. En één, gespro
ten uit de aanraking van 's mensen
geest met de geest van heiligheid, die
uit God is.
Een mens die zó aangeraakt is, ga»;
heen in de wereld, worstelend met
eigen zwakheid en verkeerdheid, maar
met ecn brandende geestdrift om
dat zUn hart is veranderd.
GU allen, die midden in de wereld
staat, hetzij gü deelneemt aan de vrr-
kiezingsstryd, hetzU niet, gü ook, die
wat aan de buitenkant staat bedenk:
Alleen door harten, die zo zUn aan
geraakt en veranderd door Eén, die
meet is dan dc gehele wereld, Kan
getouwd worden
Mochten wij ons laten leiden door
deze Geest, die op Pinksteren open
baar wordt!
TH. J APPJH.
Wij doen goed, temidden van alle
drukte van Pinkstcruitstapjes, Pink-
sterkertnisscn en wat ons verder bezig
houdt, een ogenblik ons tc bezinnen
op dit feest en zUn betekenis.
Vele Oosterse volken kennen sinds
mensenheugenis de feesten die in de
ze tijd van het jaar het beëindigen
van dc oogst aankondigen; dank zij
de gunstige gesteldheid van het kli
maat. Pinksteren een natuurfeest dufi
Wij kennen iets hiervan. Weldadig
doet de een tot volle rijkdom uitge
botte natuur aan: zy nodigt tot ge
nieten en rust zoeken. Boer en tuin
der kunnen tevreden zUn met wat het
voorjaar bracht. Dankbaarheid staal
op de voorgrond.
Maar de lijn van het Pinksterfeest
geat verder. Het Joodse volk pleegt
dan ook te gedenken het geschenk, ge
geven in overoude tUdén, toen het
rondzwierf in de woestUtu de wet der
Tien Geboden. Een volk kan nu een
maal niet zonder fundamentele regels
voor zijn samenleving. Eenvoudigweg
zijn zij gegeven in deze wet.
Wij begrijpen dit. Wij, als leden de
zer maatschappij, die misschien ook
idealen koesteren over haar ontwik
keling tot een rijk waarin het voor
ieder mens goed is om tc leven, waar
eerbied is voor de persoonlijkheid en
dc kracht van deze mens.
Maar met schaamte bedenken wij.
dat er zo weinig van terecht gebracht
wordt; d*t er zo dikwijls geen eerbied
is voor het leven en dc hoeders e.
van, dat er wèl gedood en gestolen
in welke vorm dan ook echt
breuk gepleegd en begeerd wordt. Dit
is een moeUUke zijde van hrt feest
De lijn gaat nog verder. Het Pink
sterfeest der Christenheid gewaagt
ccn uitstorting van dc Heilige Geest,
van enthouisiasmc cn laaiend vuur in
mensenharten. Ruim 10 ecuwen gele
den is het begonnen met twaalf man
nc - WonderlUke dingen gebeurden
met hen. Zij zaten verslagen bUeer
omdat zU hun zaak en zichzelf mislukt
waanden. Dan wordt verteld van vlam
men en rukwinden. Van een geestdrift,
die zich van hen meester maakte en
ctie henzelf cn hun hart veranderde.
Zo werden zü dc stichters van de
Christelyke genieenschap, die nog al
tijd de opdrócht heeft om h«t licht
der wereld te Zyn en die «leze op
dracht niet uit eigen wil of verlangen
voortbrengt.
Dit is wel £et moeilykst te begrij
pen. Misschien omdat wU ons weinig
plegen bezig te houden met gceste-
.ijKe en vooral godsdienstige zaken
Of omdat wij zelf Zo bitter weinig
echte geestdrift en bezieling kennen.
Of omdat wij zoveel bezwaren heb
ben tegen wat zich aandient als Chris
tendom.
Klaas Timmer was dc zoon van één
van de rykste boereu van het dorp
Een struise kerel, gra8g gezien, gul
en luchthartig op alle mogelijke ge
bied, behalve op dat der vrouwen.
Klaas was al drie cn twintig maat
behouden» een kort*;, doch uitern ato
heftige verliefdheid toon hU nog op
de schoolbanken zat, had hU dc v> ou
wen steeds weten te ontlopen.
Was die korte verliefdheid in z^jn
kinderjaren reeds voldoende geweest
om hem voor zlln hele leven afkeer
voor de schone sekse in te boezem»'"
Velen meenden het. Velen zag- het
ook met lede ogen. Vooral vadei >n
moeder Timmer. Want Klaa» wat-,
enig zoon en wat is er natuurlijker,
dan dat ze Klaas graag op de boer
derij wilden zien, in het bezit van een
rechtschapen vrouw.
Als het kon een boerendochter,
maar de oudjes waren ruimdenkend
en zouden er ook geen bezwaar tegen
hebben, als Klaas een eenvoudig meis
je uitzocht.
Een week voor de tweede Pinkster
dag, dc dag waarop een ieder zich,
vooral in het verleden, opmaakte om
naar Schoorl en Bergen te gaan, wa
ren Klaas Timmer en zün vriend Gert
de Leeuw bezig een party te biljarten.
Toen maakten ze de afspraak die
voor Klaas' verdere levensloop besli-
send zou zyn. Klaas en Gert zouden
de tweede Pinksterdag met elkaar
uit Pinkster rUden gaan. Met do til-
borg.
De tweede Pinksterdag brak aan.
Kon stralende dag, die een grote be
lofte inhield voor de feestgangers.
.Welgemoed spande Klaas de Bles
voor de tilbury, reed het erf af, na
gewuifd door vader en moeder, die
verzekerden, dat hij niet op dc tijd
hoefde te letten.
Klaas had niets bemerkt van dc
blikken die de twee oudjes wisselden.
Toen hg het pad van de boerderij
van Gert de Leeuw opreed, wacht
te hem een verrassing, die hem even
een schok gaf. Want niet alleen Gert
stond te wachten. Naast Gert stond
zün zuster Nel, ook op haar Pinkster
best opgedoft. Een knappe meid. Een
beste meid en gek op Klaas. Dat wist
de hele wereld. Alleen Klaas scheen
nooit iets te merken.
„Nel wou ook meerijden. In Schoorl
vindt ze wei vriendinnen", verklaarde
Gert, toen hü het gezicht van Klaas
"Hg. Nader commentaar werd niet
afgewacht. Nel stapte in. Zorgde
voor, dat ze in het midden kwam te
zitten. v. r
Zo ving de lange tocht asm. Gert
de hele reis door pratend. Nel eerst
ook erg druk, Klaas zwijgzaam. Hoe
langer de rit duurde, des te pijnlijker
werd het Klaas voelde zich zichtbaar
niet op rijn gemak. Niet dat hü Nel
niet mocht lijden, maar hü had lie
ver rustig met Gert gezeten. Enfin,
in Schoorl zouden ze Nel wel gauw
weg zien te krijgen.
Toen ze uitstapten zei Klaas de
eerste zin: „Hè, hè, ik ben er stUf
van geworden." De hele lange weg
had hö niet anders gezegd dan „ja"
of „nee" of „het gaat wel".
Zo zaten zc dan eindelyk aan de
voet van de duinen bfl een taleltje,
terwyl het bier schuimde in de gla
zen. Dc drukte begon, ondanks het
nog vroege uur, reeds te komen. Tal
van wtkapkarren werden op een
lange ry gezet, paarden gestald en
dan begroetten de stelletjes elkaar
En Klaas en Gert hadden vele vrien
den en Nel yeej vriendinnen
Plotseling -und Gert op. iu de ver-
.Se mmrn M.w.