Ikmaaivlei'
N.-HOLLANDSE
PERS 19^*5
Een fonds voor de bestrijding
van de kanker
Gedemilitairiseerde gebieden zullen
nog niet worden uitgebreid
Militair verdrag vijf mogendheden
spoedig te wachten?
Vakopleiding voor loodgieters, gasfitters
en waterfitters
Tweede Kamer besprak de Lager
Onderwijswet
5e Jaargang No 1238
Vrijdag 21 Ai ei 1948
Uitgave voor de gelijknamige 8Ueh':n«.
Wnd. hoofdred- A. Erik», Wccterweg Ut,
I Alkmaar, t«L 3360. Redactie ea administra-
tie: Bidderstraat hoek Oodegraekt rel. ttf7
Koningin wenste als nationaal huldeblijk
Het nationaal huldeblijk, dat aan H. M. de Koningin aal worden aan
geboden ter gelegenheid van haar 50-jarig regeringsjubileum, aal zijn: een
fonds voor de kankerbestrijding.
Dit besluit is genomen na overleg met de Koningin zelve, die de wens
heelt geuit, dat het huldeblijk zodanig zou worden gekozen, dat het ieder
lid van de bevolking 'en nauwste zal beroeren. Hare Majesteit heeft
gemeend, dat een fonds, waaruit het onderzoek en de bestrijding van een
van de meest gevreesde ziekten kunnen worden bekostigd, hiervoor het
meest geëigend is. Voorts wenste Zij, dat de bedragen, die in de andere
delen van het Rijk, in Oost en West, zullen worden bijeengebracht, zullen
worden besteed voor een fonds ten ten behoeve van de volksgezondheid
In die gebiedsdelen. Hierover is reeds contact opgenomen met de gou
verneurs van Indonesië, West-Indië en de Anrillen
Burgemeesters zullen
insigne-verkoop organiseren j
De burgemeesters van alle plaatsen
in ons land zullen worden verzoch* j
zich le belasten met de organisatie j
van de verkoop van een insigne, dat J
ontworpen is door de beeldhouwer
M. Kutterïnk uit Voorschoten en dat
liet aanzien heeft van een postzegel,
fn bronskleurig lichtmetaal uitge
voerd. Het insigne is l>/2 bij c m
draagt de beeltenis van de koningin
en zal verkrijgbaar zijn voor de prijs,
van 0.50,
Om even ie noteren
Maar. daar de opbrengst van de
speldjes niet zo groot zal zijn dat het
fonds hieruit geheel gevormd kan
worden een doelmatige bestrijding
van de gesel der mensheid" verslindt
enorme sommen! doet het onlangs
gevormde Nationale Comité een be
roep op alle burgers, nog wat dieper
in de beurzen te tasten en de volgen
adressen te noteren: de Neder!
Handelmij. te Amsterdam, de Kasver-
eniging te Amsterdam, postgiro no.
20000 of gemeente-giro Amsterdam
C 600. Deze rekeningen worden ge-
©T« :>d op 1 Jiini a s
Het is d<? bedoeling, dat de speld
jes gedragen worden tot en met 6
Septde dag waarop H. M. het ge
zag neerlegt en de prinses regentes
als koningin zal worden ingehuldigd
HERVORMDE JEUGDRAAD
Zondagavond om 7 uur wordt er
vanwege de Hervormde Jeugdraad te
Alkmaar een jeugddienst gehouden in
de Grote Kerk, waar Ds. Wi'.lemse
van Hilversum hoopt te spreken over
he; onderwerp „Volgen". Ds. Wi-lemse
is een bekend predikant en houdt
zich vooral met het jeugdwerk intens
bezig. Niet alleen jongeren, die regel
matig de kerkdiens.cn bijwonen, maar
ook ouderen en buitenkerkelijken zijn
van harte welkom.
Installatie mr. dr. Wytema
op 1 Juni
Het is zo goed als zeker, dat de in
stallatie van de nieuwe burgemeester
van Alkmaar, mr. dr. H. J. Wytema.
op 1 Juni zal plaats hebben.
Na een gezamenlijk overleg achtten
de heer Wytema en B en W deze da
tum de meest geschikte.
in scheervlucht
Viei ton aan goudstaven (waarde
100.000 pond sterling) bevinden zich in
Zwitserland. Het goud was door de
Duitsers geroofd en zal nu aan de
eigenaren worden terugegeven.
Uit de gevangenis van Palembang
zijn na een overrompeling van de be
wakers 36 civiele gevangenen ont
snapt. Elf van hen zijn reeds weer op
gepikt.
15.000 boete of 180 dagen brom
men: dat was de straf voor de direc
teur van een rijwielenfabriek in Mep-
pel, die, grote hoeveelheden onderde
len op de zwarte markt bracht.
DE ZIEKE KIP
Bij de familie Bakker aan
de Basserweg te Heerhugo-
waard vertoonde een witte
leghornkip eigenaarrige ver
schijnselen. Men was reeds
geneigd het dier af te maken
toen de oorzaak der ziekte
verscheen in de vorm van
een ei dat aan een ganzen
ei deed denken. Het bleek
110 gram te wegen (normale
gewicht van een kippenei
ongeveer 60 gram).
»-tn s.crk «ergi-.c a.u»>ig vjd de
jubileumspeld, waarvan de opbrengst
geheel ten goede zal komen van het
fonds voor de kankerbestrijding.
Anti - communistenwet
in Amerika aanvaard
Het Huis van Afgevaardigden der
Ver. Staten heeft de wet „tegen rebel
se activiteit, welke wet bedoeld ls
om de Amerikaanse communistische
partij tegen te gaan", thans aanvaard
Verscheidene tegenstemmers ver
klaarden, dat de wet in strijd was
met de grondwet en een gevaar in
hield voor de Amerikaanse arbeider.
Amsterdamse studenten en
professoren vragen
erkenning van Israël
Hoogleraren en studenten
van de Amsterdamse ge
meentelijke Universiteit heb
ben aan het slot van een
vergadering een telegram ge_
zonden aan H. K. H. prinses
regentes Juliana, waarin zij
erkenning vragen door Ne
derland van de staat Israël.
In het telegram geven de
studenten en hun hooglera
ren uiting aan hun bewonde
ring voor het Joodse volk
„dat onvruchtbare woestijn
herschept in een woonstede
voor duizenden", terwijl zij
met bewogenheid zien, „hoe
de vrucht van deze culturele
arbeid door onredelijk ge
weld dreigt te worden teniet
gedaan".
Nieuws van „de nieuwe"
Vangst nog niet bijster groot
't Is hoogstwaarschijnlijk, dat mor.
gen, Zaterdag, de eerste Hollandse
nieuwe haring aan de markt zal ko-
Misschien had het zelfsvandaag al
kunnen gebeuren, maar het weer bij
de visgronden was te ruw om de ha
ring over te geven aan de jagers.
Schipper Pronk van de Sch. 87 is
met een eigen vangst van 50 vaten op
weg naar huis. Hij is waarschijnlijk
de eerste, die met haring aan land
komt.
Aar. boord van de Schevcninger log
ger Excelsior bevindt zich een ANP-
verslaggever. Woensdagavond schoot
de logger de nétten, maar de vangst
viel tegen. De stijve bries maakte
zelfs, dat verschillende loggers niet
aan vissen toekwamen. Uit in de nacht
opgevangen berichten bleek, dat er 35
loggers gevist hadden. De vangsten
van de „Katwijkers" en „Schévenin-
gers" varieerden van niets tot 25 kant
jes met een Katwijker als record
houder (80 kantjes) en een Schevin-
ger (50 kantjes) op de tweede plaats.
Het staat wel vast, dat zowel in Sche.
veningen. IJmuiden en Vlaardingen
gelijktijdig de nieuwe haring „voet
aan wal" zal zetten.
MAN REDDE ZIJN KINDEREN,
MAAR VOND ZELF DE DOOD
De 37-jarige bouwvakarbeider K. H.
uit Nijmegen heeft bij een moedige
en geslaagde poging om zijn kinderen
te redden uit zijn brandend houten
woonhuis, de dood gevonden. Hij werd
zo met brandwonden overdekt, dat bij
later in het ziekenhuis is bezweken.
Reeds meer dan 10.000 Republikeinen
door Nederlanders vrijgelaten
Een communiqué van de Commissie
voor Goede Diensten meldi, dat in het
huidige stadium niet kan worden over
gegaan tot uitbreiding van de gede
militariseerde zones. De Australische
vertegenwoordiger Green haalde woor
den van generaal Spoor aan. waarin
deze zeide, dat in verband met her-
haalde infiltraties, spionnage en sa
botage hij niet accoord kon gaan met
uitbreiding der zones.
Green zeide echter, dat de Neder
landse delegatie toestemde, dese zaak
later opnieuw te overwegen.
Het communiqué zegt voorts, dat de
Nederlandse delegatie heeft aangekon
digd, dat meer dan duizend republi
keinse militaire gevangenen zoudep
worden vrijgelaten, zodat dan een to
taal aantal van meer dan tienduizend
man republikeins militair personeel,
sinds 19 Juli 1947 zal zijn vrijgelaten.
De Republikeinse delegatie verklaar
de, dat al het Nederlands militair per
soneel, dat zich in de republiek be
vond, reeds aan de Nederlanders is
vrijgegeven.
Over de Nederlandse bewering, dat
197 Nederl. militairen nog vermist
zijn. zeide de Republikeinse delegatie.
Uit goed-ingelichte Britse bron ver
nam AFP, dat eerlang een overeen
komst zal gesloten worden door de vijf
mogendheden die betrokken zijn bü
het pact van Brussel, namelijk Frank
rijk, Groot-Britannië en de Benelux-
landen, in verband met een plan van
gemeenschappelijke verdediging. Er
zou nochtans géén beslissing gevallen
zijn inzake de kwestie aan wie het
opperbevel van de strijdkrachten der
vijf landen zou toevertrouwd worden.
Zoals bepaald was heeft het vaste
militaire comité, dat verleden maand
is ingesteld, geregeld elke week een
vergadering gehouden. Hoewel de
grootste geheimhouding in acht word; j
genomen met betrekking tot de coör- j
dinatie van de strijdkrachten van de I
West-Enropese unie, de standaardisatie
van de bewapening en het beschik
baar stellen van gemeenschappelijke
bases in de betrokken landen, is men
de mening toegedaan, dat de bespre
kingen voldoende gevorderd zijn, om
de „Commissie voor do buitenlandse
aangelegenheden" van de Amerikaanse
Senaat in de gelegenheid te stellen,
eenparig een resolutie goed te keuren
waarbij het de Verenigde Staten toe
gestaan is, zich eventueel bij een mi
litaire alliantie van de West-Europese
landen te voegen.
FRAAIE PRESTATIE VAN
RUSSISCHE ATHLETE
Tijdens athletiekwedstrijden te Mos
kou wist de Russische athlete Nina
Dumbadze bij het discuswerpen een
afstand te bereiken van 49.37 meter,
waarmede zij met 1 06 meter de we,-
reldrecordhoudster, Gisela Mauer-
meyer, die de discus over een afstand
van 48.31 meter geworpen had, voor
bijstreefde.
We.kspoor in Ams.erdam heeft een
geweldige stalen cylinder vervaardigd
22 meter lang en een doorsnede van
5 meter. Het gevaarte weegt 150 ton.
Gistermorgen is de kolos aan de BPM
afgeleverd. De KNSM zal de cylinder
voor rekening van de BPM naar Ve
nezuela transporteren.
Drie-jarige winteravondcursussen in Alkmaar?
Zoals in vele vele vakken, bestaat f LO"-diploma.
er ook voor het loodgieten, gas- en
waterfitten grote behoefte aan bekwa
me vaklieden.Voor deze mooie beroe
pen bestaat in onze omgeving geen
vakopleiding, zodat zij, die in het
loodgieters of fittersbedryf werk
zaam zijn, uitsluitend in de practijk
hun vakbekwaamheid moeten verwer
ven. Stellig zullen velen tot de con
clusie zijn gekomen, dat er op deze
wijze aan de opleiding tot volledige
vakbekwaamheid veel ontbreekt.
Door samenwerking van de Vak
groepen „Gasbedrijven", Waterlei
dingbedrijven" en „Loodgieters Ko
per- en Blikslagers en Sanitairinstal-
latiehedrijf" is een Landelijke com
missie „Vakopleiding GAWALO" op
gericht, welke zich ten doel stelt de
vakopleiding van loodgieters, gas-"en
waterfitters te bevorderen.
JAARLIJKSE EXAMENS
Tevens worden door deze commis
sie jaarlijks examens afgenomen ter
verkrijging van het erkende „GAWA-
De diploma's gelden o.a. als bewij
zen van vakbekwaamheid, als bedoeld
in de Vestigingswet Kleinbedrijf 1937,
en in de Regelingen voor erkenning
van Gas- en Waterfitters.
Ook wordt het bezit van dit diplo
ma veelal als eis gesteld aan sollici
tanten voor fitters bij Gas- en Water
leidingbedrijven.
Door de landelijke commissie „GA
WALO" is thans een plaatselijke com
missie Alkmaar ingesteld, welke de
navolgende gemeenten omvat:
Alkmaar, Bergen, Egmond-Binnen,
Egmond aan Zee, Heer-Hugowaard,
Heiloo, Koedijk. Langedijk, Oterleek,
•Schermerhorn, Schoorl, Sint-Pancras.
Oudorp, Warmenhuizen en Zuid- en
Noord-Sch ermer.
EEN PLAATSELIJKE
COMMISSIE IN ALKMAAR
De plaatselijke commissie stelt zich
ten doel de belangen van het vakon
derwijs op dit gebied te behartigen.'
In de plaatselijke comipissic „Vak
dat zij nog steeds wacht op voMedigc
gegevens.
Over Nederlandse klachten omtrent
onjuiste radio-uitzendingen in het Re
publikeins gebied van Boekittinggi
(Fort de Koek), verklaarde de Repu
blikeinse delegatie, dat al het mogely-
ke wordt gedaan deze uitzendingen te
doen stoppen. Men stelde voor, dat 'n
gemeenschappelijke raad, van verte
genwoordigers van Nederland, de Re
publiek en de C.v.G.D-, zal worden
Ingesteld om de uitzendingen van bei
de partijen te beluisteren op eventuele
bestandsschendingen.
Limburg heeft z'n eerste kersen
Woensdag is op de veiling
te Gronsveld de eerste partij
allervroegste kersen aange
voerd. Men haalde de res
pectabele prijs van f 4.31
per k.g. Een zeer zeldzaam
verschijnsel was, dat tege
lijkertijd met deze aanvoer
nog de laatste appelen van
het vorig jaar ter veiling
kwamen. Het betrof hier een
partij van 60 000 kg. De laat.
ste uit de wintervoorraad
Grove knoeierijen bij
Wagons-Lits
Duizenden bonnen werden
verhandeld via werkster
By het Ned. kantoor van de Wagons
Lits is een knoeierij ontdekt met le
vensmiddelen rantsoenen welke in de
duizenden rantsoenen loopt. O-a. is de
directeur, de heer H. uit Amsterdam
in arrest gesteld. Het C.D.K. heeft
Qe toewijzingen tot een fractie van de
gebruikelijke teruggebracht.
Gebleken is, dat aar. verschillende
kopers coupures werden verhandeld.
Als tussenpersoon trad een der werk
sters van de maatschappij op.
De coupures werden verkocht aan
diverse winkeliers, slagers, melkhande
laren enz.
Tien kopers werden opgespoord en
voorts arresteerde men een andere
werkster van het bedrijf, die even--
Sscnfr als tussenpersoon optraa.
Een adjunct-inpecteur heeft bekend
toewijzingen te hebben verkocht aan
een hem onbekende man, die later
de echtgenoot van de werkster is te
zijn gebleken. Verder waren tal van
personeelsleden in de gelegenheid van
de leveranciers van het bedrijf le
vensmiddelen te betrekken zonder af
gifte van bonnen.
Deze werden dan afgeschreven van
het tegoed der maatschappij.
Stormloop op /'eiuzalem
Hot Arabische legioen is de storm
aanval op Jeruzalem begonnen. Oy
verschillende plaatsen weken de Jo
den, maar »U houden nog stand in
het Hadassan-hospitaal en tn bet om
muurde gedeelte der onde stad. He.
Egyptische leger rukt langzaam op
en passeerde de versterkte stad Beer»-
jeba. De Haganah doet tegenaanval
len vanuit Beisan.
Franse Nationale Vergadering
vóór Israël
De Franse nationale vergadering heeft
een motie aangenomen, waarin de
vorming van de Joodse staat Israël
wordt toegejuicht. Bij de Arabische
landen wordt er op aangedrongen het
beginsel van internationale samenwer.
king te aanvaarden, teneinde orde en
vrede in het Midden-Oosten te her
stellen. Voor stemden ''e socialisten,
communisten, radicalen en leden der
M R.P. De Mohammedaanse afgevaar
digden stemden tegen en vielen de
communisten aan. omdat zij de Jood
se zaak voorstonden.
Joods vliegtuig te Rome
verongelukt
Op het vliegveld te Rome is een
toeristenvliegtuig neergestort en ver
brand. Een Engelsman cn een Cana
dees werden gedood.
Twee andere vliegtuigen, die in ge.
zeischap van het verongelukte vlogen,
stegen weer op. Zij zouden deel uit
maken van een eenheid der Joodse
luchtmacht en in Griekenland andere
Joodse vliegtuigen ontmoeten.
De omgekomen Canadees was de
26-jarige piloot George Beurling. Hij
voor dienst in een particuliere Jood
se strijdgroep tegen een salaris van
1.000 dollar per maand getekend.
opleiding GAWALO" hebben zitting:
Voorz. P. X Wesdorp, dir. Gem
Lichttedr. Alkmaar; Secr. D. A. v. d.
Plas, Districtshoofd P.W.N.; Leden:
J. Arncldus, dir. Ambachtsschool;
D. Haasbroek, Loodgieterspatroon;
J. A. Wiggenraad, Loodgieterspatroon;
allen uit Alkmaar.
De plaatselijke commissie stelt zich
voor, bij voldoende belangstelling te
komen tot oprichting van drie-jarige
winteravond-cursussen voor oplei
ding tot gasfitter, waterfitter en lood
gieter, en zo mogelijk de cursussen
te houden In de Ambachtsschool te
Alkmaar.
Per weck zullen 4 lesavonden van
21/, uur worden gegeven.
Teneinde een inzicht te verkrijgen
omtrent eventuele deelname aan deze
cursussen, zullen bij alle Loodgieters-
en Smedenpatroons in de bovenge
noemde gemeenten enquêteformulie
ren voor aangifte tot deelname be
schikbaar worden gesteld, terwijl ook
bij het secretariaat: Kennemerpark 31
te Alkmaar desgewenst formulieren
en nadere inlichtingen kunnen wor
den verstrekt.
Verwacht mag worden dat van deze
gelegenheid om in het bezit te komen
van het erkende „GAWALO"- diplo
ma voor genoemde beroepen door
velen gebruik zal worden gemaakt.
In de Tweede Kamer zijn Woens
dag belangrijke besprekingen gevoerd
over wijziging van de Lager Onder
wijswet 1920. Over het door minister
Gielen ingediende wetsontwerp ont
sponnen zich belangwekkende debat
ten, waarbij als eerste aan het woord
kwam de heer Terpstra (A.R.), die
evenals andere sprekers de voor.
stellen ten aanzien van het Buiten
gewoon Lager Onderwijs weinig be
vredigend achtte. Mw. Fortanier-De
Wit (V.V.D.) was van oordeel, dat de
L.O.-wet algeheel herzien dient te
worden en toonde zich een tegen
standster van gelijkheid van bijzon
dere en gewone lagere scholen. Ook
de heer van Sleen (Arb.) brak een
lans vooromeer B.L.O.-scholen, even
als de heer Peters (K.V.P.), die bo
vendien pleitte voor een schoolgeld-
regeling naar gezinsgrootte.
Mw. van de Muijzenberg (C.P.N.)
achtte ontslag van de gehuwde on
derwijzeres onjuist en meende, dat
met deze wet gedokterd is aan iets,
dat verkeerd is. „Onderwijs", zo zeide
de C.P.N_afgevaardigde voorts, „moet
kosteloos zijn". Zij vroeg tenslotte,
waar het heen moet als aan dienstwei.
geraars de onderwijsbevoegdheid
wordt ontnomen. In tegenstelling tot
de mening van Mw. v. d. Muijzenberg
meende de C.H.-woordvoerder, de heer
Tilanus, dat de L.O.-wet 1920 zegen
rijk werk heeft gedaan. Ten aanzien
van de in bezettingstijd genomen
maatregelen (voortgezet lager onder
wijs) zeide de heer Tilanus. dat dit
een doodgeboren Duits kindje was.
Minister disqualificeert de
dienstweigeraars
Minister Gielen verklaarde in zijn
antwoord, dat de minister van finan
ciën ook zijn zorg aan dit ontwerp
heeft besteed. Vele wijzigingen im
mers zullen een verhoging van de
kosten meebrengen. Wat betreft voort
gezet lager onderwijs: dit is een kwes
tie, waarop de toekomst antwoord zal
moeten geven.
Belangrijk was daarna het amende
ment van de heer Van Sleen (Arb.)
om een bepaling op te nemen, dat aan
Lagere scholen ook onderwijs in Es
peranto kan worden gegeven. Dit
amendement werd ingetrokken nadat
minister Gielen had toegezegd, dat
hij iedere aanvraag om Esperanto 'e
doen geven zal inwilligen als er
waarborgen zijn voor de deugdelijk
heid van het onderwijs.
Naar het oordeel van minister Gie
len is dienstweigering een zaak. die
niet door de beugel kan. „Wie dienst
weigert is niet geschikt voor de op.
voeding van het Nederlandse kind",
zei hij en hij lag prompt overhoop
met de heer Hoogcarspel (C.P.N.).die
er op wees, dat een beroep op de
d'enstweigeringswet een grondwette
lijk recht is Daarop zei de minister,
dat hij dienstweigeraars op het oog
had. die door de krijgsraad waren ge.
straft.
Tenslotte aanvaardde de minister
een amendement Van Sleen-Peters,
waardoor klassen voor voortgezet la
ger onderwijs, verbonden aan een ge
wone lagere school, gelijk gesteld wor
den met een school voor voortgezet
L.O.
8000 GRIEKEN VERLOREN HUN
NATIONALITEIT
Meer dan 8000 Griekse onderdanen,
die een Slavische taal spreken en die
Macedonië in de periode van 1944 tot
nu verlaten hebben, is de Griekse na
tionaliteit ontnomen.
Voorts hebben 15 communistische
leiders, onder wie generaal Markos
en Zachariades, secretaris-generaal v.
d. communistische partij, hun natio
naliteit verloren.
NOORD OOSTELIJKE WIND
Enkele overdrijvende olkenvelden
met slechts "hier en daar een buitje.
Meest matige wind tussen Noord en
Noord-Oost. Enige verdere daling van
temperatuur.