Ikmaaider N.-HOLLANDSE PERS 19^5 Benesj afgetreden als president van Tsjecho-Slowakije Besluiten zesmogendhedenconferentie in Parijs vijandig ontvangen 5e Jaargang No. 1253 Dinsdag 8 Juni 1948 Uitgave voor de gelijknamige 8tich,:ng. Verantw. redacteur J. v. Zoonen. Redactie en administratie: Ridderstraat hoek Oude- gracht. Tel 3967. Geleide economie De uitdrukking „geleide economie" heeft bij velen in ons land een slechte naam. Een naam ,die wellicht ten on^ rechte voortkomt uit het feit, dat vele mensen de tegenwoordige over heidsbemoeiingen op alle mogelijke terreinen aanzien voor geleide econo mie. Hier wordt een grote fout 8e- maakt. Want alle maatregelen, die uit oor logsomstandigheden zijn voortgeko men, hebben in wezen met geleide economie weinig te maken. Het waren in hoofdzaak maatregelen om de be staande schaarste aan bepaalde goe deren te bestrijden en om de aanwe zige voorraden eerlijk mogelijk te verdelen. Schaarste en distributie, ge paard gaande met geweldige ambte lijke bemoeiingen zijn nu eenmaal bij de massa steeds inpopulair, hoewel zonder deze maatregelen er veel gro ter wantoestanden zouden zijn ont staan dan nu Waar we nu mee te maken hebben is „schaarste-economie" Geleide economie is echter iets an ders. Deze bepaalt zich niet alleen tot tij den van schaarste, maar moet regel matig worden toegepast. Geleide eco nomie betekent het vaststellen van plannen. Het uitstippelen van lijnen, langs welke de productie moet wor den geleid", het zoeken van kanalen weer, waarlangs die productie straks naar de consumenten kan worden af gevoerd. Wij vragen ons in gemoede af, wel ke bezwaren men tegen deze gang van zaken kan hebben. Moet het dan juist zo zijn, dat de productie maar in het wilde weg plaats vindt? Het is immers een onmogelijkheid. Het zou tot de meest dwaze toestanden voe ren, als er geen enkele plan werd op gesteld, geen enkele leiding werd ge geven. Rotterdam is verwoest. Hoe denkt men nu, dat die wederopbouw van Rotterdam in zijn werk zal gaan? Dat particulieren zonder enig plan, zon der enig overleg maar kunnen raak bouwen, zonder dat er een plan is? Denkt men, dat er een behoorlijke Btaa zou ontstaan, /onder dat er lei ding zou zijn bij de herbouw van het verwoeste gedeelte? Wellicht dat zoiets in de Middeleeu wen nog ging; thans is er geen spra ke meer van, dat men bij de bouw van een stad beunhazerij zou kunnen gebruiken. "Naar alle waarschijnlijkheid is zelfs de meest verstokte tegenstander van geleide economie het daar mee eens Nog moeilijker echter dan het bou wen van een stad 's de voorziening van het mensdom met wpt het nodig heeft. Dat hebben dé achter ons lig gende jaren bewezen. Overvloed aan de ene kant, hongersnood aan de an dere. Hier heerste de grootst mogelij, ke chaos. Als er één terrein is, waar op „planning" moet zijn, dan is het wel op het terrein der voortbrenging. Het zou willicht heel leuk zijn als er nu eens vele fabrikanten het in hun hoofd kregen om fabrieken voor ballonnetjes op te richten, waardoor we allen met 'n ballonnetje in de hand op straat zouden kunnen gaan. Eco nomisch verantwoord zou het niet zijn. In tijden van oorlog, als de produc tie van oorlogsmateriaal zo hoog mo gelijk moet worden opgevoerd, wordt in die branche de economie wel ter dege geleid. Dat eist het belang van het vaderland! Maar evenzeer is het belang van het hele volk en het land er bij betrok ken als in vredestijd op het gebied der productie geen dolle dingen wor den gedaan. Zo goed als er leiding in het gezin moet zijn, moet er leiding in het be drijf zijn. Zo goed als er leiding in het bedrijf moet zijn, op straffe van on dergang van hét bedrijf, moet er lei ding in het bedrijfsleven zijn. Op straffe van ondergang van dat bedrijfsleven! De wereld is zodanig gecompliceerd geworden, dat gebrek aan leiding naar anarchie leidt, al zal het nog wel enige tiïd duren voor de ze gedachte gemeengoed van de massa is geworden. v Z Millioenen verslindende aiomen De Amerikaanse commis sie voor de atoomenergie heeft besloten een machine voor atoomonderzoek te bou_ wen, die een voltage heeft van 12 millioen en 2 millioen dollar kost. Zij werkt vol gens hét „electrostatische versnellingssysteem" en zal naar verwachting de groot ste en krachtigste machine van dit type worden. Zal Gotlwald hem nog deze week opvolgen? NADAT REEDS DE GEHELE DAG GERUCHTEN IN OMLOOP WAREN GEWEEST. DAT PRESIDENT BENESJ ZIJN ONTSLAG HAD INGEDIEND DEELDE HET TSJECHO-SLOWAAKSE NIEUWSBUREAU CETERA OM- STREEKS 3 UUR GISTERMIDDAG OFFICIEEL MEDE, DAT BENESJ WAS AFGETREDEN. Totdat een nieuwe president geko zen is zullen dc presidentiële vol machten bij het kabinet berusten, dat deze week nog de nieuw gekozen al gemene vergadering bijeen zal roepen met als eerste taak de verkiezing van een nieuwe president, die het ontslag van het kabinet zal aanvaarden en de vorming van een nieuw kabinet zal goed keuren. Het schijnt erop te duiden, aldus Reuter, dat de ontslagaanbieding van Benesj betekent, dat hij de nieuwe grondwet niet heeft getekend. Tot nu toe is géén der nieuwe con stitutionele wetten in werking getre den. Men verwacht, dat op een kabinets zitting van Dinsdag of eerder premier Gottwald gemachtigd zal worden de ontslagbrief te tekenen zoals de grond wet dat vereist. Waarschijnlijk zal de gezondheidstoestand van de president als reden van zijn ontslag opgegeven worden. Vele geruchten Van de vele geruchten omtrent de plannen van Benesj is wel het be trouwbaarste, zo vervolgt Reuter, dat de president in afzondering in zijn zomertehuis te Sezimoyo Usti zal blij_ ven om te herstellen en zijn memoires te voltooien. Schreieder wordi niei vervolgd Naar het ANP verneemt heeft het Bijzonder Gerechtshof ie 's-Graven- hagc de vooral door het *-g. „England Spiel" bekende „Kriminal-Direktor" Jozeph Schreieder buiten vervolging gesteld. Omtrent de motivering wordt ge- zttgd: het „England-Spiel' was, voor wat de betrokken Duitse ambtenaren betreft, een knap stuk contra-spion» nage werk. Van door .Schreieder ge pleegde oorlogsmisdrijven is niets ge. bleken. Israël bereid probleem immigratie uit de weg te helpen Aan de V.N. is medegedeeld; dat Israël er in toestemt de immigranten van weerbare leeftijd, die Palestina gedurende voorgenomen bestand van vier weken zullen binnenkomen, af te zonderen. In een brief aan Trygve Lie is mede. deling: gedaan van de punten van een overeenkomst, welke tussen Graaf Bernadottè en Mosje Sjertok, de mi nister van buitenlandse zaken van Is raël, tot stand zou zijn gekomen. De overeenkomst heeft tot doel een immigratie-verbod voor personen van weerbare leeftijd gedurende het be stand te vermijden en uit te sluiten, dat de immigranten gedurende het bestand gemobiliseerd of militair geoe. fend worden. Goede huisvesting voor onze athleten in Engeland Het A.N.P. verneemt thans, dat de Nederlandse deelnemers aan de Olym. pische spelen te Uxbridge gelegerd zullen worden en de Nederlandse deel neemsters te Northwood, dat een 5 a 6 k.m. van Uxbridge en ongeveer een_ zelfde afstand van Wembley gelegen is. De Nederlandse Olympische atta ché luit.-kolonel L. J. A. Schoonen- berg heeft, een bezoek aan Uxbridge gebracht. Hij is opgetogen over de le gering. De deelnemers bewonen met vieren een kamer er zijn douchegelegenheden een kuipbad en alle mogelijke andere comfort- WARMER Minder bewolking en droog weer, met hogere temperaturen dan giste ren. Matige wind uit Zuidelijke rich tingen. Benesj is gereed gekomen" tot Mün. chen en zal nu de geschiedenis van de republiek schrijven van 1943, de ondertekening van het verdrag met de Sowjet-Unie," tot heden. In politieke kringen acht men het „vrijwel zeker", dat Gottwald presi dent zal worden, Zapotocky, vakver- enigingsleider en thans vice-premler, zou dan premier worden en Fierlinger (sociaal-democraat), minister voor in. dustrie, vice-premier. „Tanfe Bertha" een vrouw mei een zwart verleden Geld was voor haar meer waard dan mensenlevens In Maart van het vorige jaar werd te Rotterdam de in de illegaliteit als „Tante Bertha" bekend staande me vrouw B. M. van der HofKooyman, die sinds 1946 de functie van presiden te van de bond „Holland-Canada" be. kleedde, gearresteerd. Waarom zij werd gearresteerd, werd toen niet vemeld. Op 18 Juni a.s. komt haar zaak voor de Rotterdamse ka mer van het Haagse Bijzondere Ge rechtshof voor. Uit de tenlastelegging blijkt, dat zij van wordt beschul digd zich f 17.000, die zij en haar echt genoot aan de heer Sac Smalhout schuldig waren ,te hebben toegeëigend nadat zij-hem in handen van de Duit^ sers had gespeeld! Dit bedrag had de Jood Smalhout reeds voor de oorlog in de zaak van Van der Hof gestoken. Voorts zou zij over een grote partij textielgoederen die door de heer Barend Naarden eveneens een Jood, die later in Duitse gevangenschap om het leven kwam, aan het echtpaar Van der Hof ter be waring was toevertrouwd, ten eigen bate hebben beschikt. De één gewaarschuwd de ander maar niet. Bovendien wordt haar ten laste ge legd, dat zij in Augustus 1942 de Jood se echtparen Smalhout en. Kammer, die naar Zwitserland wensten uit te wijken, in contact heeft gebracht i-iet een zekere Snoek, die onder de naam De Vries voor de Duitsers werkte, waardoor zij hen aan vrijheidsbero ving blootstelde. Het was haar be kend, dat deze De Vries een rol had gespeeld in een vroeger Jodentrans- port (groep van Praaga), dat hij rechtstreeks in handen van de Duit sers had gevoerd. Na nog eens uit drukkelijk voor deze man te zijn ge waarschuwd, heeft zij aldus de dag vaarding de familie Silberberg, die eveneens door haar toedoen naar het buitenland wilden vluchten, gewaar schuwd, maar de families Smalhout en Kammer toch met hem in contact ge bracht. Deze familie Smalhout was dezelfde, aan wie „tante Bertha" 17.000 gulden schuldig was. Benesj afscheid „Ik dank de vergadering voor haar vertrouwen. Ik dank,het volk voor zijn ver trouwen en toegenegenheid, welke immer een gróte steun voor mij hebben betekend en welke ik geprobeerd heb niet te beschamen. Ik wens mijn dierbare medeburgers, hun verantwoordelijke vertegen woordigers en hun regering toe, dat de republiek ge spaard moge blijve van alle rampen, en dat allen mogen leven en werken in ver draagzaamheid, liefde —en vergevingsgezindheid. Late men de anderen vrijheid gun nen en zelf de vrijheid ge nieten. Ik vertrouw op de goede, genius van ons volk en op een schone toekomst voor onze republiek" In de aanhef van deze brief aan Gottwald zegt Dr. Benesj, dat hy reeds op 4 Mei besloten had af te tre den en dat dit besproken was in verband met de pro blemen van de gehele poli tieke situatie. Het aftre- dingsbesluit hield mede ver band met een medisch ad vies. Dr. van Mook nodigde Haiia uit Van officiële zijde te Batavia is me. degedeeld, dat dr. van Mook de re publikeinse, drs. Moh. Hatta, heeft uitgenodigd voor het houden van be sprekingen. Aneta's speciale correspondent te Ka. lioerang meldt, drs. Hatta in een pers conferentie verklaard heeft, dat het Republikeinse antwoord op de Neder, landse regeringsmededeling „binnen enkele dagen" zal worden overhan digd. Hatta verklaarde de Nederland se mededelingen niet als ultimatum te beschouwen. .Jasper" gezuiverd 15 jaar geen journalist De journalist F. P. Groot, beter be kend als Jasper van het Westfriese cabaretduo Jasper en Marijke ,en in de oorlog *>.:a. hoofdredacteur van „De Landstand", is door de Commissie voor de Perszuivering, voor vijftien jaar ontzet uit het recht werkzaam te zijn in een journalistieke functie. Drie jaar heeft hij er intussen al op zitten: de straf ging in op 5 Mei 1945. RASSEN.AFZONDERING IN AMERIKAANS LEGER BLIJFT De Senaat der Ver. Staten heeft met 67 tegen 7 stemmen een voorstel ver worpen, dat de afschaffing van de rassen-afzondering in het Amerikaan_ se leger beoogde. Zondagmiddag heeft Veldmaarschalk Montgomery te Portsmuiu.. denkteken onthuld ter herinnering aan de mannen, die deelgenomen hebben aan de invasie van Normandië vier jaar geleden. Ongeregeldheden in Hongaars dorp Volgens Radio Boedapest zijn 28 inwoners van een Hongaars dorp ge arresteerd na een pro-katholieke de monstratie, waarbij een menigte van vijfhonderd mensen het gemeentehuis bestormd Zou hebben. Eén politieman zou zijn gedood en verder zouden nog twee personen ernstig gewond zijn. De ongeregeldheden ontstonden volgens het radiobericht nadat de paétoor gewaarschuwd had, dat onder wijzers die voor de nationalisatie van de kerkelijke scholen zouden stem men, geëxcommuniceerd zouden wor den. Toen de gemeenteraad de dag daar op bijeen kwam, zou de pastoor be vel gegeven hebben de kerkklokken te luiden om de mensen bijeen te roepen Twee politiemannen verschenen ter plaatse,, waarop één van hen .werd doodgeschoten. Onder de gearresteerden bevindt zich ook de pastoor. REGERING WAARSCHUWT De Hongaarse regering heeft gewaar schuwd dat „strenge maatregelen' zullen worden getroffen om een einde te maken aan demonstraties tegen de nationalisatie van katholieke scholen. Dit besluit is genomen na de dood van de politieagent bij een demonstratie te Pocspetri; 28 personen, die beschul digd worden van ophitsing van de katholieke bevolking tot moord, zul len voor een speciale rechtbank in kort gedjpg binnen 72 uur na af loop van het politie onderzoek be recht worden. De pers, die achter de coalitie-regering staat, beschuldigt de Hongaarse primaat, Kardinaal MiuJ- zsenthy, openlijk van ophitsing der katholieken tegen het democratisch regiem. Stap voor stap voorwaarts De Amerikaanse marine werkt aan een bestuurbaar projectiel, dat vijandelijke vliegtuigen o peen afstand van 11 km. kan neerhalen. Het is een van een propeller voorzien raket dat draadloos van een moederschip af kan worden bestuurd en tegen 1950 gereed zal zün voor ge bruik docr «Ie marin^. Samenwerking Westen-Rusland spoedig verbroken Een patrouille van 4-7-R.I. op weg. In het moerassige land in de buurt van Kajoe-Agoeng op Zuid-Sumatra gaat het nogal eens door de blubber. Korporaal Ben v. d. Heuvel uit Woer. den en Gerrit van Cuyk uit Helmond stappen er manmoedig in! De besluiten van de Zesmogendhe denconferentie te Londen over Duits, land zijn in Europa met zeer gemeng de gevoelens ontvangen. Volgens Reuter ligt in de vfiaudige ontvangst te Parijs van het plan voor een West-Duitse constituerende verga dering en een internationale controle van het Ruhrgebied een dodelijke be. dreiging voor de Franse regering ver scholen. Georges Bidault, zal zeer veel moei te 'hebben om de aanbevelingen van de Londense conferentie ,die waar schijnlijk Vrijdag door het parlement zullen worden besproken, geratifi_ oeerd te krijgen. Franse afgevaardig den, die de regering gewoonlijk steu nen, typeerden de voorgestelde poli tiek voor West-Duitseland als een po litiek, „die iemand de haren ie berge doet rijzen". De Franse regering staat bloot aan aanvallen van links en rechts, omdat zowel communisten als Gaullisten het plan van de conferentie van Londen veroordelen. Men gelooft zelfs, dat ge matigde leiders als Paul Reynaud en enkelen van de invloedrijkste leden van Bidaults eigen partij de MRP niet weten of zij zich voor of tegen ratifi catie zullen uitspreken. De oppositie spruit voornamelijk voort uit het feit dat men de Franse belangen en die van Duitsland's Westelijke naburen onvoldoende beschermt acht. Het plan van de Londense conferentie betekent volgens critici, dat Frankrijk en de Benelux altijd door de VB., Engeland en de Duitse vertegenwoordigers kun nen worden overstemd. Wat de Franse leiders nog meer een doorn in het oog is, is het gevoel, dat Duitsland uiteindelijk de positie van bemiddelaar tussen de continentale geallieerden en de Angelsaksische ge. allieerden zal innemen en een beslis sende stem zal hebben bü de bepa ling van dc toekomst van het Ruhrge bied. Felle Russische reactie? Volgens Reuter melden „Duitse poli tieke kringen, in nauw contact met het militaire Sovjet-bestuur", dat de Sovjetbevelhebber in Duitsland, Maar schalk Sokolofsky, en zijn voornaam ste adviseurs naar aanleiding van het Londense communiqué tot de slotsom zijn gekomen, dat ,.de besluiten van Londen alle vroegere overeenkomsten aangaande Duitsland te niet henben gedaan, zodat Samenwerking tussen de vier mogendheden onmogelijk is" Men verklaart verder, dat een in krachtige termen vervatte weigering om de betrokken besluiten te erken nen in de komende vierentwintig uur hetzij te Moskou of te Londen zou worden bekend gemaakt. Socialisten winnen in Luxemburg Naar uit tot nu toe bekend gewor den cijfers kan worden opgemaakt, zullen bij de verkiezingen in twee der vier kiesdistricten van het Groot hertogdom Luxemburg de socialisten een drietal zetels winnen ten nade le van de Christelijk. Sociale partij en de Vaderlandse groepering. F-reddie Frith won T.T.-r&ces op Man Negentig renners verschenen Maan dag op het eiland Man aan de start voor de T.T.-race in de 350 c.c. klasse juniores over 7 rónden, totaal afstand 264 m. Winnaar werd de Brit Freddie Frith op Velocette met een tijd van 3 uur 14 minuten 33.6 seconde, gerei. snelheid 81.59 mijl per uur. Frith lag voortdurend aan de kop, behalve ge durende de vierde ronde toen hij stop_ te om benzine in te nemen. Tweede werd P. Foster (G.B.) op Velocette in 3 u_ur 19 minuten 12.6 seconde, derde A. Bell (GB.) op Nor ton in 3 u'fr 20 minuten 50.4 seconde. Bernadotte: •Komende 24 of 36 uur beslissend" De komende 24 of 36 uur zal de wereld weten of de gevechten in Pa lestina al of niet worden, gestaakt, ao heeft Graaf Bernadotte bjj aankomst te Cairo verklaard. Hjj had zün laat* ste voorstellen aan Arabische en Joodse leiders te Beiroet, Haifa en Amman voorgelegd. Beide partijen zouden echter eerst heden scbriftelük de volledige bijzonderheden ontvan gen. Paardenslaqers protesteren „Wij protesteren met klem tegen de wijze waarop het bedrijfsschap vee en vlees in samenwerking met de be drijfsgroep slagerij tegen de belangen van het publiek ©ptredt en het de paarden- slagers nodeloos moeilijk maakt", aldus de voorzitter van de Nederlandse Bond van Paardenslagers, de heer J. Jongejan, op een in Kras- napolsky te Amsterdam ge houden vergadering van het landelijk bestuur zijner or ganisatie. De bond van paardenslagers beschouwt de nieuwe rant soenverlaging van paarden- vleeg (reed* vorig Jaar wer den de rantsoenen verlaagd, waarop een succesvolle actie der paardenslagers volgde) als een nieuwe aanslag op hun positie. Zij zün van me. ning dat deze rantsoenverla. ging is ingevoerd om fc»t pu bliek aan ui sporee het kopen van het minder gewil de bevroren schapenvlees.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1948 | | pagina 1