0e C
Ikmaadsf
ZWENDEL BIJ YLEESVERWERKING IN SCHAGEN
EEN- WALGELIJKE AFFAIRE
N. HOLLANDSE
PERS 1945
Een directeur, die zich niet ontzag
om te knoeien met de belangen
van de gemeenschap
INHZONHBCttte
Zo denken de Bath-ers over de
ontvangst in Alkmaar
Gottwald volgt
Benesj op
Even stoppen
om te stemmen!
5e Jaargang No 1259
Dinsdag 15 Juni 1948
Uitgave voor de gelijknamige Sticb'teg.
Verantw. redacteur J. v. Zoonen. Redactie
en administratie: Ridderstraat hoek Onde-
grafcht. Tel 3967.
Gevaarlijke helling
Een wetsontwerp, vorige week in
de Tweede Kamer behandeld en ten
slotfce aangenomen, bepaalt, dat wet
houders of leden van Gedeputeerden,
die een motie van wantrouwen tegen
zich zien aangenomen en desondanks
toch niet aftreden als zodanig, kun
nen worden afgezet. Het heeft in de
Kamer meer stof doen opwaaien en
meer tegenstand ondervonden, dan
oorspronkelijk werd verwacht.
De twee hoofdstromingen, waren
als volgt onder te brengen: de ene
groep wilde het wetsontwerp voor al
le voorkomende gelegenheden doen
geften, de andere groep wilde het als
een gelegenheidsontwerp beschouwd
zien, dat uitsluitend gericht was te
gen de communistische wethouders,
die ondanks de verschillende moties
„\an wantrouwen op hun plaats blij
ven zitten.
Het wetfontwer" ls ten slotte aan
genomen in de oorspronkelijke vorm
en zal van kracht zijn, zolang de wet
gever er geen veranderingen in. aan
brengt. Dit komt dus hier op neer,
dat een wethouder die in de gemeen
teraad een motie vait wantrouwen te
gen zich ziet aangenomen, zijn ont
slag thuis bezorgd krijgt.
Oppervlakkig gezegd is de gang
van zaken logisch. De wethouder is
gekozen bij de gratie van het ver
trouwen van de raad. Bezit hij dat
vertrouwei niet meer en wordt hem
dit aangezegd, dan heeft hij inder
daad te verdwijnen. Men zou zo zeg
gen, dat er geen speld tussen te krij
gen is. En toch hebben wij bezwa
ren tegen het wetsontwerp, juist van
uit democratisch standpunt. Het zal
in de practijk kunnen voorkomen, dat
een wethouder in een bepaalde ge
meente gekozen is, bij de gratie van
de meerderheid van een bepaalde par
tij of groep van partijen, waar hij zelf
niet toe behoort en die de meerder
heid hebben. De wethouders, die in
deze omstandigheid verkeren, komen
nu in een onaangename positie te ver
keren. Er is maar heel weinig toe
nodig, om de stemming, die tijdens
de verkiezing van de wethouders
„goed" was en waardoor ook aan een
minderheid in de Raad een wethou
derszetel werd toegekend, te doen
omslaan. WanneeFdezé wethouder te
lastig zou worden, heeft de raad zelf
nu de mogelijkheid, door een met re
denen omklede motie van wantrou
wen aan te nemen, deze wethouder
weg t.e werken, al zou er niets op
zijn beleid als zodanig aan te merken
zijn. Neemt de raad dit besluit, dan
is het vonnis onherroepelijk en de
wethouder verdwijnt.
Gezien de verschillende samenstel
ling van de diverse gemeentebesturen
is het niet denkbeeldig, dat zulke ge
vallen zich voordoen. Maar ook nog
andere.
Wij kunnen ons b.v. gevallen in
denken, waarbij het college van B. en
W. na samenspreking is samengesteld
uit vertegenwoordigers van K.V.P. en
de P.v.d.A.
Het is geenszins ondenkbaar, dat
er tijdens een zittingsperiode een ern
stig conflict uitbreekt tussen deze
twee partijen. Zó ernstig zelfs, dat er
In de raad tegen een wethouder een
motie van wantrouwen wordt inge
diend, die met behulp van andere par
tijen wordt aangenomen.
Dan heeft die wethouder heen te
gaan, zelfs al is zijn beleid in het be
lang der gemeente geweest, maar ge
richt tegen een bepaalde party.
Verschillende wethouders zullerr
zich gaan afvragen, bij het bepalen
welk beleid zjj moeten voeren, hoe
de meerderheid van de raad er op
reageert en dezelfde meerderheid van
de raad heeft het in de hand om te
zeggen: Zó en anders...
Dat de wethouders aan de raad
verantwoording schuldig zijn is goed.
Maar het rqpet .niet zo zijn, dat de
wethouders de raad moeten vrezen.
O.i. heeft men zich op een gevaar
lijke helling begeven. De remmen mo
gen tenminste wel danig in orde zijn.
v. Z.
AMSTELVELD WEER IN OUDE
GLORIE HERSTELD.
Een van de meest bekende markten
van dc hoofdstad, het Amstelveld,
waar vóór de oorlog op Maandag tal
loze standwerkers en kooplieden hun
plaats betrokken, is weer in ere her
steld.
Weer zijn een groot aantal stand
werkers verschenen, die met hun leu
tige kout het publiek bezig houden,
maar intussen niet vergeten hun koop
waar aan de man te brengen. Vele
oude bekenden van voor de oorlog
waren present. Vele, eertijds bekende
marktfiguren ontbraken. Zij lieten het
leven in Duitse kampen.
Voor geldgewin waren de schandaligste
practijken goed genoeg
HET GEBEURT WEL VASTER, dat de C.C.D. ergens een potje clandestien
vet ontdekt; het gebeurt wel vaker, dat de een of andere slager, zelf ook
slachtoffer van distributie-perikelen, iets doet wat hg niet mag doen; het
gebeurt te vaak ook, dat er andere dingen niet in de haak zijn en dat er
op een minder verantwoordelijke manier wordt omgesprongen met de
volksgezondheidmaar éen dergelijke walgelijke affaire, als door de
ontdekking van een potje vet in Schagen aan het licht kwam, behoort
gelukkig in Nederland nog tot de uitzonderingen. Hier is, blijkbaar jaren
lang, op zo'n afgrijselijke manier geknoeid met de belangen van de volks
gezondheid, hier is op zo'n smerige wijze* alleen uit geldzucht, uit winst
bejag, gespot met de menselijke waardigheid, dat de benaming van gang.
stermethoden nog een milde benaming mag heten. Zij, die verantwoorde,
lijk zijn voor deze walgelijke daden hebben een grote schuld op zich ge
laden zü zullen de overeenkomstige straf niet mogen ontlopen.
den hoeveelheden voor de consumptie
nog goede spullen onttrokken aan die
mensen die er uren in de rij staan voor
over hebben om iets meer te bemach.
tigen dan het nog karig rantsoentje
anders toestaat. Wie zijn dat? De
minst draagkrachtigen; de gezinnen
waar de man meestal zware handen
arbeid moet verrichten en waarvan
de kinderen over het algemeen ook
wel een extra'tje kunnen hebben. Zij
kregen het niet; er werd geld voor ge
maakt en geld is nu eenmaal voor
sommige lieden veel belangrijker dan
de belangen van hun medemensen.
zie vervolg pag. 4 kol 1
Dit kan niet meer
de doofpot in
WAT voor ons aanvankelijk sterke
vermoedens zijn geweest, zo, dat wij
van oordeel waren dat een publica
tie eigenlijk niet langer kon wachten
is er in ons brave Nederland na
de oorlog niet reeds te veel de doof.
pot ingegaan? is thans zekerheid ge.
worden. Wij achten ons derhalve niet
gerechtigd om onze wetenschap langer
voor ons te houden, in het besef dat
het alleen maar dienstig kan zijn
voor het verdere onderzoek wanneer
bepaalde punten hier en thans wor
den vastgelegd, in alle openbaarheid.
Om ons tot de feiten te bepalen:
vorige week Dinsdag kreeg de vis
handelaar Schoehuis uit Schagen be
zoek van C.C.D -ambtenaren.
De man liep tegen de lamp. want
de speurende ogen van de controleurs
ontdekten aldra een vaatje met ge
smolten vet. Dit clandestiene spulle
tje zou hij van de noodslager Hout-
kooper hebben gekregen tegen een
zwarte prijs.
Een man met zwakke
zenuwen
Houtkooper kreeg een bezoek. Het
is jammer voor de heren die dachten
in hun plaatselijke hoge positie, in
hun macht van kleine dictatortjes,
rustig en veilig te zitten als weleer
de roverhoofdman in zijn burcht op
'n ontoegankelijke rotstop, het is bui
tengewoon jammer voor die heren, dat
Houtkooper een man is met niet al te
sterke zenuwen. Alleen sterke zenu
wen en een koel hoofd zijn bestand
tegen lastige vragen en een slecht ge
weten. Deze man sloeg door: hij wees
de duistere wegen waarlangs veel
duistere zaken waren gegaanen
dan vielen de arrestaties.
Voor zover wij kunnen reconstru
eren en wij zullen er in geen enkel
opzicht naast zijn heeft Houtkoo
per verklaard zelf vet en spek te
hebben uitgesmolten. Vet en spek, af
komstig van yarkens die voor de vrij_
bank dienden te worden verkocht, wel
te verstaan.
Waai bleef hef goede vlees?
Waar het vlees bleef? Zeker, er
kwam een gedeelte op de vrijbank.
Maar niet alleen vet is een gewild ar
tikel, ook voor goed vlees maakt men
goede prijzen.
Wat dit inhoudt, kan een ieder op
zijn vingers uitrekenen. Hier werden
de belangen van de gemeenschap op
geofferd aan de belangen van een
kleine gemeenschap. Immers, er wer_
Het moeilijke treinverkeer
Een Sovjet-Russische technische com
missie heeft Maandag honderd van 'n
zeshonderdtal goederenwagons, welke
op weg van Helrnstedt naar Berlijn
te Mariënborn aan de grens van de
Sovjet-Russische zone aankwamen, te
ruggezonden „wegens defecten". Vol
gens Duitse spoorwegautoriteiten wa
ren de defecten van zo gering belang,
dat zij ter plaatse verholpen hadden
kunnen worden.
Vele Duitse reï^gers met bestem
ming voor het Oosten werden uit de
interzonale trein gehaald en terug
gezonden naar Helrnstedt. Passagiers
uit het Oosten afkomstig konden on
gehinderd passeren.
Biuiale aap
Sedert enige weken vertoeven twee
apen, die uit het Tilburgse natuurdie.
renpark ontsnapten, in de omliggende
bossen. Zij verwijderden zich niet ver
van het dierenpark, doch komen meer
maléh, door de honger gekweld, bij de
villabewoners in de omtrek op bezoek,
waar zij dan gevoerd worden. Men
slaagde er evenwel nog niet in de
dieren te pakken, daar zij uiterst
schuw zijn. Onlangs verscheen de
jongste der twee apen in de tuin van
een uitspanning aan de Bredaseweg,
sprong op een tafeltje, waaraan een
dame en haar dochtertje zaten, en
dronk een glas limonade van het kind
leeg. Met een paar luchtige sprongen
verdween het dier weer in hét ge
boomte.
PLAATSELIJK ZEEWIND
Overwegend droog, afgezien van en_
kele overdrijvende wolkenbanken vrij
zonnig weer. Voornamelijk in het Zuil
den en Oosten van het land een klei
ne kans op onweer.
Plaatselijk een wat koelere zeewind
overigens weinig verandering van
temperatuur.
Hoe de gasten van Bath denken over- de ontvangst die hen hier in Alk-
maar ten deel viel? Wel, »ij zijn opgetogen. Ziehier wat twee hunner er
voor ons over schreven.
„HET WOORD ALKMAAR zal vast en zeker een van de prettigste her
inneringen, blijven inhouden voor allen die. aan deze trip hebben deelge
nomen en de gastvrijheid van de mensen hier hebben genoten. Alles wat
voor ons gedaan is werd gedaan op een manier die bewondering op moet
wekken en de daden zelf vinden alleen hun tegenhanger in het vriendelijke
<charming) karakter van een ieder die we hier ontmoeten. Uw stad, uw
sportmensen, uw inwoners, uw burgemeester, zij allen hebben een blijven
de indruk op ons gemaakt. We vinden maar één ding jammer en dat is,
dat ons bezoek al te kort geduürd heeft. Maar we hebben altijd geleerd
dat ook aan alle goede dingen eens een eind moet komen. Daarom wil
ik zeggen uit naam van al mijn collegae: duizendmaal dank, Alkmaar.
Woorden ontbreken me om onze erkentelijkheid voor alle goede dingen
die we hier hebben ondervonden op de juiste manier uft je drukken.
We hopen dat we ze nog eens op een bescheiden wijze kunnen beant
woorden!
Dit schreef MORTIMER, manager van de' voetballers.
Een der spelers schreef nog het volgende voor ons:
BESTE ALKMAARDERS,
Voor mij is dit een van de mooiste ert prettigste vacanties geweest die ik
ooit ergens heb doorgebracht. Jullie, mensen van Alkmaar, 'hebben dit
alles voor ons mogelijk gemaakt: jullie hebt geen moeite ongedaan ge
laten om dit voor ons te verwezenlijken.
Wat ik nu alleen maar hoop is. dat we jullie dezelfde gastvrijheid kun
nen laten genieten als jullie naar Bath komt.
i
Goodbye to all of you,
ERIC SMITH
Wel, we geloven graag dat de Ba»h_ers tevreden zijn. Ook wij vinden, dat
Alkmaar zich van een goede lijde heelt laten zien en dit steunt tot vol-
doening! Red.
BIJNA GEHEEL PALESTINA
RUSTIG
In eep door de staat Israël uitge
geven officieel communiqué wordt me
degedeeld, dat „aan alle fronten, be
halve aan het Zuidelijke front, waar
het Egyptische leger het bestand heeft
geschonden door tot 2 maal toe het
vuur te openen, rust. heerst''.
NOODWEER IN ZUID ENGELAND
Maandagmiddag heeft boven Zuid-
Engeland een noodweer gewoed. In af
wisseling met onweersbuien kwamen
er tropische regenbuien los en vielen
er hagelstenen zo groot als knikkers.
Vele huizen werden door de bliksem
getroffen. In verschillende streken
viel de electrische stroom uit. De
bliksem sloeg o.a. op het dak van een
school te Hatfield, waarin zich een
vijfhonderdtal kinderen bevond, van
wie echter niet één werd getroffen.
Er wordt nog meer slecht weer ver
wacht.
Steiner en Vidmar leiden
ie Praag
De resultaten van de vijfde en zes
de ronde van het internationaal
scnaaktournooi, die Maandag gespeeld
werden luiden: vijfde ronde: Steiner
(Australië) wint van Golombek (En
gel.); Foltys (Tsj. SI.) speelt remise
met Stolz (Zweden); Podgorny (Tsj.
SI.) wint van Gawlikowski (Polen);
Richter (Tsj. SI.) wint van Zita (Tsj.
SI.)
Zesde ronde: Vidmar (Z. Slavië)
speelt remis* met Pirc (Z. Slavië) Zita
speelt remise met Barcza (Hongarije)
en Tartakower (Frankrijk) wint van
Prins (Ned.) Steiner en Vidmar bezet
ten beiden de eerste plaats met ieder
41/2 punt.
BEROEPEN
BR. OP LANGENDIJK Ds. A. S.
Bijlsma, Ncd Herv. predikant, is be
roepen te Hellendoorn.
Zondag werd te Valkenburg op het „Cauberg-parcours" het kamp» .en-
schap van Nederland 1948 op de weg verreden.
Winnaar der profs werd Gerrit Schulte uit den Bosch, waarmede
'i*Hertogenbosch deze Zondag twee kampioenen te bejubelen had.
Klement Gottwald, de communisti
sche eerste-minister van Tsjecho-Slo-
wakije sinds 1946, is door de Nationale
Vergadering bij handopsteken tot pre.
sident van de republiek gekozen als
opvolger van dr. Benesj. Alle 296 aan
wezige afgevaardigden stemden voor
Gottwald. De Nationale Vergadering
telt 300 leden.
Gottwald is op 23 November 1896
geboren in een Moravisch dorp als
zoon van een kleine boer Als 12_jarL
ge jongen ging hij te Wenen in de leer
voor meubelmaker. Zes jaar later
keerde hij naar Moravië terug, waar
hjj zijn beroep uitoefende tot hij in
1915 voor dienst bij het Oostenrijkse
leger- werdvOpgeroepen. Hij vocht aan
het Russische en Italiaanse front.
Als 16-jarige jongen was Gottwald
lid van de Soc. Dem. jeugdbeweging
en gedurende de eerste jaren van de
republiek actief lid van de Soc.-Dem.
partij. Bij de oprichting van de com
munistische partij in 1920 trad hij tot
deze partij toe als lid en spoedig werd
hij hoofdredacteur van het Slowaakse
communistische blad „Hlas Ludu" te
Bratislawa, welke functie hij later in
dezelfde stad bij de „Pravda" be
kleedde.
In 1929 werd Gottwald secretaris
generaal van de communistische par
tij. Na München, in November 1938,
werd Gottwald door de partij naar
Moskou gezonden om de beweging'
voor de bevrijding van Tsjecho-Slowa.
kije te organiseren.
Op 4 April 1945 benoemde Benesj
Gottwald tot vice.premier. In Maar!
1946 werd hij tot voorzitter van de
communistische partij gekozen. Op 2
Juli 1946 werd hij eerste-mmister.
In Juli Cacao op de bon
In de bonnenljjst van 2 Juli zal voo*
de leeftijdsgroepen A, B en C een bon
worden aangewezen voor vijftig gram
cacao. Voor de D en E-groepen wordt
een rantsoen van honderd gram ver.
strekt.
Lijstennummering nu
bekend
De verbindingen der candidaten-
lijsten voor de verkiezing van de leden
der Tweede Kamer zijn cp de normale
wijze tot stand gekomen met uitzon»
dering van de in de Kieskring V (Rot
terdam) en in de kieskring IX (Am
sterdam) ingediende lijsten der Rev.
Comm. partij, waarvan de eerste can
didaten resp. zijn de heren Kruidhof
en Santen. Deze lijsten zijn niet ver
bonden.
Er waren zeven verklaringen inge
leverd, waarbij een groep van lijsten
voor een voorkeurnummer werd aan
bevolen.
1. Kath. Volkspartij, 2. P. v. d. A.,
3. A. R. partij, 4. C.P.N., 5. CH.U.,
6. V.V.D., 7. St. Ger. partij.
Bij loting werden vervolgens vast
gesteld de nummers van de overige
candidatenlijsten. Daarbij verkregen:
8. Oude S.D.A.P., vooruitstrevende
partij voor wereldregering, 9. Onaf-
hankelijk-Nationale groep, 10. Ljjsf
Weiter, 11 Middenstandspartij en 12.
Rev. Comm. partij.
In Scheveningen is Zondagmiddag
omstreeks 17.45 uur de 8-jarige G. P.
uit He Korendijkstraat, die zich te ver
in zee had gewaagd, verdronken. Hij
werd door twee burgers uit het water
gehaald en in bewusteloze toestand
naar het ziekenhuis de Zuidwal
overgebracht
Moedig verdediger in Portugal:
„ONS LAND IS ZIEK"
Bij het pleidooi voor dertien hoge
officieren en burgers, die terecht staan
voor een militaire rechtbank te Lis
sabon op beschuldiging van poging
tot opstand, naar aanleiding van de
onregelmatigheden in April van het
vorig jaar waarbij twintig vliegtuigen
onklaar gemaakt zouden zijn, heeft
de verdediger, majoor Botelho Moniz,
aangedrongen op het beëindigen van
de politieke vijandelijkheden in Por
tugal.
„Ons land is ziek", aldus zeide hjj,
„en de bacil, die uitgedreven moet
worden, is die van de politieke haat".
Hjj vroeg vrijspraak voor zjjn cliën
ten, „als een voorbeeld van wat onze
politiek behoort te zijn en hoe v|j
het land moeten bevrijden van de
kwalen, die de Portugezen onderling
verdeeld doen zijn".
Alle beschuldigden hebben verklaard
geen opstand in de zin gehad te heb
ben. Volgens de pleiter was ér geen
bewijs van bedoeling tot opstand ge-
BEZOEK AAN DE VEILING
BROEK OP L'DIJK Zoals alle ja
ren komen touristen uit Engeland,
Frankrijk en Oostenrijk en ook Neder
landers de Veiling der Langendijker
Groenten Centrale bezichtigen. Zo
was het Donderdagmorgen een gezel
schap van vrouwen uit Harlingen,
welke hiervan gebruik maakten. Tn
het bijzonder trok de Veilingklok de
aandacht.
leverd en was de zaak slechts gebas-
seerd op verklaringen van de beschul
digden zelve, die toegeven hun hand
tekening gezet te hebben onder een
document dat niets anders was dan
een petitie aan de president.
BR. OP LANGENDIJK De plaat
selijke redsvereniging ..Ons Genoe
gen" had reeds lang het plan er twee
dagen op uit te gaan. De bus was
reeds gehuurd en de dagen stonden
vast: 7 en 8 Juli a.s. Met de touring
car van de fa. Peereboom zal het naar
Zuid-Limburg gaan. Zeven Juli i#
echter de Verkiezingsdag! Dit lever
de moeilijkheden op, maar verstellen
was niet meer mogelijk. Maar een
oplossing is gevonden! De hele club
chauffeur ipcluis! zullen in
Wageningen ter stembus gaan! Voort*
zal een bezoek worden gebracht aan
Rhenen, de Grebbeberg, Vierling--
Overloon (Nederlands grootste slag
veld in de laatste oorlog) en andere
mooie plekjes in ons land. In Valken
burg zullen de grotten worden be
zichtigd. De heer C. ten Bruggencate
zal reisgids zijn.
BEDRIJFSPENSIOEN
NRD. SCHARWOUDE Zaterdag
middag van 3 tot 6 uur kunner. te
Hotel „Concordia" alle inn 'v' 1
zich opgeven voor het
sioenfonds.